MANTELS,
PELTERIJEN,
BINNENLAND.
Stadsnieuws.
BEURS VAK KOTTEEDAM.
OPRUIMING
Costumes, Japon stoffen,
IIIOIIMMI. l*ClgillOil*K
Ji%r*%l/n&077V
Telephoonnet-Crouda.
TE lltllJlt
HEERENHUIZEN
Zenuw- en Maaglijders
IESa,a,c5.g*©T7*ex
gen en zoo de arbeid van bet Parlement ook
verder onmogelijk worden gemaakt, een be
roep op het land t« doen.
Kii daar de oppositie niet* liever wil, dan
de ontbinding, waarom zy reed* g<roepen
heelt by de behandeling van het wetje-
Daniel, zal weldra de parlementaire stryd
uit de Kamer naar de kiesbijeenkomsten
worden overgebracht.
Dan zal het blyken hoe het Hongaarsche
volk oordeelt over de wyze waarop bel Par
lement te Boedapest zijn ttfak vervalt
Kenter seint uit Boedapest van 14 Dee.:
Op liet gerucht dat de zitting van de
Kamer te ze» uur zou worden geopend,
kwamen de leden van de oppositie te hall
zeven binnen en bezetten de presidentes-
trade. liet parlementsploin was door de
politie afgezet.
Oraal Aridrassy deelde mede dat de
Kamer voorzitter Perczel niet zou presidee-
ren en dat de presidents wacht niet in de
zaal zou komen
Oraal Tis/.a kwain te kwart voor tienen
met de ministers de zeul binnen. Kr viel
niets byzondeis voor. Do minister president
lus het koninklijk besluit voor, waarby do
zitting geopend word verklaard. Het besluit
werd verwezen naar het Mngnatenhuis,
waarop de zitting werd opgeheven.
Vernpreide Berichten.
Frankrijk.
Ken arbitrage-verdrag met Portugal is
op het oogenblik in behandeling-
Do kiesveroeiiigingen van het 2e ar
rondissement te Parys hebben besloten ex-
kolonel MarcliamT candidaat te stellen voor
den door den dood van Hyveton vacant ge
komen Kamerzetel, Marchand moet nog niet
vast besloten zyn de cundidatuur te aan
vuurden, maar naar allo waarschijnlijkheid
zal hij ze aannemen.
Dujtsoiilamd.
Ook uit do voornaamste Berlynsche han
delskringen is een protest opgegaan tegen
de invoering van de scheepvaart tollen op
de vrije waterwegen.
liet Dortmund-Kemskunaal zal op 2
•lanu&ri (by vorst reedH vroeger) voor het
verkeer worden gesloten, omdat de sluis-
werken vorsterking noodig hebben. De werk
zaamheden zullen waarschyniyk drie 4 vier
weken duren.
OOSTEMHUK-IIONUARIJB,
Hel heet, dat do Oostenryksche Ryks
ruad, na de nederlaag van het ministorie
in do begrotingscommissie, ontbonden zal
worden. Dat met dit parlement niets te
beginnen is, wordt door vriend en vjjand
erkend. Voor een niet klein gedeelte is dit
toe te schryven aan een slechte en geheel
verouderde kieswet.
De rust onder de gtudeerende jonge
lingschap te Weenen schijnt toch nog niet
geheel teruggekeerd. Nu is de Academie
voor Beeldende Kunsten weer gesloten go-
worden, omdat de studenten protesteerden
tegen de wyze, waarop door een der hoog
leeraren werd les gegeven
Ekokland.
Het oudste Lagerhuislid, Spencer Char-
rington, vertegenwoordigende een der dis-
trlcton van Oost landen, is Maandag op
ruim 86-jarigen loeftyd in Heresfordshiro
overleden, Hy was unionist, vertogenwoor-
di^de sedert 1885 hetzelfde district on
was bekend door zyn philnntropische werken.
In het n.s. voorjaar zal de regeering
naar do .Daily Express" meldt u i-
verkoop houden van verouderde oorlogs
schepen. Aan den afslag komen drie slag
schepen, dertig kruisers en zeventien ka-
nonneerbooten.
-
STATEN-Ü BN Eli A AL.
T U IC Bi f# K *4 A If If H
Zitting van Woensdag 14 December.
Staatsbegrootiug
De minister var. Waterstaat, de verschil
lende sprekers beantwoordende, kwam aller
eerst op tegen do min of meer minachtende
wyze, waarop de hoer van Forces! had
gesproken over de ingenieurs by .Water
staat", en hou wyze van werken. In zake
do indijking van de Lauwerzee zyn weer
wyzigingen voorgesteld. Misbruiken by aan
bestedingen worden tegengegaan o. a. daar
door, dat, wanneer er vermoeden bestaat
van afspraken tusscben inschrijvers, de aan
besteding niet wordt gedaan.
De minister deelt mee, dat de G rafel jjke
Zalen door de loden dor Kamer heden om
half 1 ill oogenschouw kunnen worden ge
nomen.
Door verschillende sprekers wordt aan
gedrongen op voorziening ter zake van de
Lauwerzee in het belang van de afwatering
van Friesland, doch do beer Okma wensebt
geen ryksbydrage, omdat er belangen zyn,
slrydig inet de indyking. Tegenover hem
staan de heeren Melcber» en van Veen.
I)e minister verdedigt zyn in zake de
Lauwerzee gevolgde gedragslijn, die geheel
overeenkomt met de daaromtrent ingekomen
rapporten
De heer Pasatoors dringt aan op Zon
dagsrust en betere huisvesting van de ka
naalbfambten de beer Smeenge op gratis
geneeskundige hulp, pensioenregeling enz.,
waarop de minister antwoordt, dat een groot
aantal categorieën van ambtenaren en beamb
ten in dezelfde positie verkeeren. Wat gedaa»
kan worden zal echter gedaan worden.
Na de pauze wyst de heer van Gjjn op
den onvoldoenden toestand, waarin de
waterweg van Dordrecht naar zee zal komen
te verkeeren, wanneer de thans bestaande
plannen worden verwezenlijkt.
De minister zegt toe, dat een verandering
van de geprojecteerde route zal wordon
overwegen.
Het amendement-Fort jst tot vermindering
van don post voor bouw van woningen voor
watermolen-beambten wordt, na bestryding
door verschillende leden, ingetrokken In de
plaats komt het amendement, in dien geest
door den heer Smeenge voorgesteld.
Dit wordt, na overgenomen te zyn door
den minister, aangenomen.
Het tweede amendement van den lieer
Forenst strekt 'tot vermindering van den
poj-t voor onderhoud van do Pettener zee
wering.
Dit amendement wordt verworpen met
39 tegen 37 stemmen. Het volgend amen
dement tot verlaging van den post voor
duin beplantingen aan de Noordzee werd
daarentegen met 42 tegen 35 stemmen aarige-
genomen.
Nadat nog cenigo posten zonder stem
ming zyn aangenomen, woidt het verdere
debat verdaagd en de vergadering geschorst
tot des avonds 8 uur, als wanneer de be-
grootiug van Marine aan de orde zal zyn.
Gemengde Berichten.
Men meldt uit Stavoren
Door den lellen zuidenwind strandde Maan
dag onder Laaxum de jjzeren tjalk .Concor
dia," van Amsterdam naar Leeuwarden. De
schipper C. Kunst zette tot behoud van het
schip een gedeelte der lading lijnkoeken
overboord en gaf noodseinen naar dan wal.
Hierop slaagden eenige visschers erin den
schipper en zyn familie van boord te halen.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
heelt men de lading der tjalk in visschers-
jollen gelost en te .Stavoren binnengebracht.
Het hierop met groote inspanning vlot ge
maakte schip is daarna de haven dier plaats
binnengevaren.
Men meldt uit I.fmniden
De IJmnider stoomtrawler Triton, uit de
visschershaven vertrekkend, kwam in aan
varing met een geladen kolenlichter, die do
visschershaven inkwam. De kolenscliait is
gezonken. De Triton kreeg een gat in den
boeg en keerde terug.
Gisternacht is te Rotterdam aangebonden
en naar het gerechtsgebouw overgebracht do
kantoorbediende H., in verband metdeinbraak
en brandstichting in bet kantoor der Kiosken
Maatsohnppy
Als een bijzonderheid kannen wy mede-
doelen, dat er by de U. IJ. S. M. op hare
lijnen zal worden ingevoerd oen .school
wagen" ten dienste van het personeel dier
Maatschappij.
Daarin zal nn hier, dan daar op bepaalde
tyden onderwys worden gegeven, niet alleen
uitsluitend den dienst rakende, maar ook in
de moderne talen, 't Nederlandsch enzaan
beambten, die zich aan een ol ander examen
willen onderworpen en daarmee hnnne po
sitie trachten te verbeteren.
Dit onderwys, door verschillende flinke
leeraren en bekwame spoorwegbeambten ge
geven, zal worden verstrekt tegen zeer
geringe kosten voor de deelnemers.
De inrichting van bedoelden scboolwagen
is als voigt
Behalve eenige kasten voor 't bergen van
boeken en leermiddelen bevinden zich er in
vier losse zitbanken, acht vaste vensters
met schuifgordijnen, een gasketel van 575
L. inbond, een kachel met scherm en een
kolenmand.
Er is tevens een Ijjst in opgehangen, waarin
zyn vermeld de in den waggon aanwezige
voorwerpen en teekeningen.
De waggon zal op de gewone wyze in de
treinregeling worden opgenomen en evenals
de andere treinafdeelingen aan de wagen-
contröle zyn onderworpen.
Door bet bestaar der onderwijsinstelling
van de coöperatieve vereen. .Voor allen"
der H. IJ- 8. M zullen de noodigo aanwij
zingen voor de zending van den waggon
worden aangegeven- (.Tob
Het Weekblad voor drogisten maakt mel
ding van eene nieuwe manier van oplichting
waarvan in Dnitscbland verscheidene apo
thekers de dope zyn geworden.
Ken reiziger, optima forma, komt binnen
en geeft met veel omhaal van woorden, inaar
met de noodigo geheimzinnigheid te kennen,
dat by eigenlijk smokkelaar is en in het bezit
van een groote party alcohol van zooveel
en zooveel procent. Hy biedt die natuurlijk
onder de meeste geheimhouding, tot zier
lagen pry* aan. Ken monster in zyn bezit
voldoet aan alle eischen
Gaat men er op in, dan ontvangt men een
vat, maar tegelyk den .meneer", die zooals
geconditioneerd is, contant geld verlangt.
Natuurlyk wordt vóór de betaling liet vat
gemonsterd. De bondel wordt afgeslagen en
met een proefglas een monster er uit getrok
ken, dat blykt geheel aan het monster te
voldoen, waarna betaald wordt.
By op stelling leggen en nadat de kraan
is ingeslagen, komt de aap uit de mouw.
By aftappen blykt het niets dan wuter te zyn.
By nader onderzoek blykt dan, dat ouder
het spongat heel' kunstig «en diepe maar
nauwe blikken bus is aangebracht, waarin
alleen alcohol is, de overige ruimte van het
vat is door het tapgat met water gevuld.
De bedrogene kan niet reclaineeren en er
geen justlti. zaak van maken, omdat dan ook
by met den rechter kennis inaakt.
De relletjes, die de vorige week te Bever
wijk plaats hadden, zullen naar wy vernemen
een naspel hebben, daar een klacht tegen de
steeneiigooiers is ingediend «n de justitie nu
onderzoek doet.
Men meldt uit Utrecht
Vannacht omstreeks kwart vóór drieën
brak in het middengedeelte van het gebouw
van het statiou Maliebaan der H- 8. M. alhier
in een der bovenlokalen op het linkergedeeite
een vry hevige uitslaande brand uit.
Het gelukte aan de brandweer, nadat nog
eenigen tyd de stoombrandspuit gewerkt
had, het vunr meester te worden. Het lo
kaal, dienende tot bergplaats voor telegraaf-
materiulen, brandde echter geheel uit.
Naur wy vernemen is het Gemeentebe
stuur van Rotterdam, hetwelk aan de Hoog
straat aldaar reeds vele panden bezit, waarin
een aantal bureaux zyn gevestigd, die by de
bestendige uitbreiding van den gemeentelij
ken dienst geen onderkomen moer konden
vinden in het Kaudbuis, thans door onder-
liandschen aankoop eigenaar geworden van
het gaiische gebouwencomplex, dat besloten
wordt tusscben de Hoogstraat en bet Ach-
terklooster en zich uitstrekt van de Oost-
poort tot het bevolkingsbnroau. Voor enkele
tonnen gouds is daarmede een bezit verkre
gen van eenige duizenden vierkante meters!!
Het ligt naar wy vorder vernemen
in de bedoeling om dit gelieele complex te
sloopen en op het aldus vrykomende terrein,
waarvoor volstrekt geen exorbitante prijs
moest betaald worden, eeu nieuw Stadhuis
op te trekken, waarvan men de kosten meent
te kannen bestryden uit de opbreiigst der
kostbare terreinen waarop het oude Raad
huis zich thans verheft en dat bestemd is
om te worden afgebroken.
Zal het de vraag zyn, of de burgery in
het algemeen zulk een oplossing van het
Stadhuisvraagstuk heeft gedacht, het
schynt, dal speciaal de middenstanders
reden hebben om zich in den aankoop te ver
heugen, daar reeds onderhandelingen ge
voerd werden om op het thans door de ge
meente aangekochte terrein een warenhuis
te stichten.
Het lyk van een man van middelbaren
leeflyd is nabjj Ilkston op den Midland spoor
weg gevend. Beide voeten waren er afge
sneden en ook verder was het lyk ernstig
verminkt Men vermoedt dat de ongelokki-
ge die nog niet herkend is, uit| den Schot-
schen sneltrein is gevallen, die te middernacht
van Londen vertrekt.
Naby het station Barustaplotown in Noord
Devon heoft men getracht den mailtrein te
doen ontsporen, door balken over de rails
te leggen. Even voor den mailtrein reed ech
ter eeu tank-machine over den weg, zoodat
de misdadige aanslag nog tjjdig werd ont
dekt en zonder ongelakken werd voorko
men. Naar de misdadigers wordt een streng
ondersoek ingesteld, dat tot heden nog tot
geen resultaat heeft geleid,
De vier telefoonjuffrouwen, die door B.
en W. van Arasterdam werden ontslagen,
komen in het ,Hbl." op tegen hetgeen dat^
blad berichtte: .dat zy in den dienst tele
fonisch afspraakjes maakten met een abonné
die aan het viertal, in gezelschap van vrien
den een feestavond bereidde, waar het nogal
vroolyk toeging, en dit gezelschap na afloop
van het samenzyn in den nacht op^dea
openbaren weg nogal aandacht zon hebben
getrokken".
Dit gerucht werd, zeggeu zy, door vyan-
dig gezinde collegia te kwader trouw in
omloop gebracht, en daarop werden zy bij
den directeur ontboden, die ze op staanden
voet schorste en naar huis zond, zonder de
zaak te willen onderzoeken
,Wy hebben ons schryven zjj toen
gewend tot dên wethouder mr. Heemskerk
doch met hetzelfde resultaatj»t j&fo
voegde deze heer ons toe op onzu vraag, of
wjj ons in dexfe p*r rekest tot B. en W.
moesten wenden .0 kunt zulks doen, maar
.het zal o weinig helpen, u krygt toch
.ontslag 1"
.Niettegenstaande dit, hebben wy gemeend,
voor ons goed recht, by wyze van protest,
tot de indiening van een rekest te moeten
overgaan, waarop ons door B. en W .eer
vol" ontslag werd verleend met toekenning
van het volle salaris, ook voor den door
der schorsing.
.Hoezeer wy dit besluit van B. en W.
waard, eren, meenen wy, ter wille van onzen
goeden naam, niet te mogen berusten iu de
min juiste voorstelling, die aan het gebeurde
is gegeven en die voor ons het verlies onzer
betrekkjng ten gevolge heeft gehad."
Van liet gewestclyk bestaat* van Palem
bang werden by de Regeering te Batavia
do volgende telegrammou ontvangen
Van 11 NovemberAssistent-resident
Djambi seint 10 dezer Patrouille Buskens,
waarby hoofden en bevolking Soengaj Trafs,
narn naby doesoen Soengaj Gelain (Koempih)
3 Peraoesiranradens en 7 bendeleden gevan
gen buit 2 voorlaadgeweren, munitie en
blanke wapenen. Raden Pre ie wordt nog
opgespoord. Bevolkii.gspatrouille onder pasi-
rah Goeroen toewa overviel bende tiakir by
Rangkiling3 werden gevangen genomen,
de overigen wisten te ontvluchtenbait
blanke wapenen en munitie, öabir zou zich
nog in Peinoesirangebied schuilhouden, waar
heen patrouille gediiigeerd. Arbain vatte
personen op, die Pun^cran Ratoe hnlp ver
leenden deze groote vermoedelijk in stroom
gebied Soengaj Rengus en voornemens naar
Toongkal uit te wyken. Bende Pangeran
Dipali zou uitgeweken zyn naar de Alujop
doesoeu Tandjong Aoer, Runtau Langkap en
Rembahun wegens heulen met voormelde
bende dwangmaatregelen toegepast. Heden-
moigen meldden zich by Kemus Kadir het
hoofd van de Pamoesiran-radens Prie, zoo
mede raden Samsoe en Ma Joesoeb inet vier
vrouwen en kinderen volgons hnn verklaring
nog 24 personen (onder wie de laatste vier
nog voortvluchtige radens) voornemens, zich
by Keina8 Kadir te melden- Tapis ontvluchtte
te Bangko,
Van 12 November Op aan wy zing afge
zonden personen door hadji Oesoep overviel
patrouille onder korporaal de Jong schuil
plaats pangeran Poespo by Soengaj Lang-
kat naby Merboeng. Gesneuveld genoemde
groote, diens schoonmoeder, echlgenoote van
wylen soesoehoenan, ratoe Mas Siti Bardat
en drie volgelingen gevangen genomen doch
ter pangeran Poespo en hen volgeling. Buit
een Spencer-repeteerkarabyn, 5 voorlaadge
weren, blanke wapenen en muuitie, zoomede
preciosa Onzerzjjds geen verliezen.
Van 14 November: Patrouille Buskens
arresteerde gister de nog voortvluchtige Pa-
moesiran-raden» roet gezin en volgelingen.
Ken Bybel van den Schotschen dichter
Robert Burns, waarin deze eigenhandig zyne
familiebetrekkingen had ingeschreven, is te
Londen voor 1560 pond sterling aan den
bekenden boekhandelaar Quaritcb toegesla
gen. Verscheidene rjjke Schotten hadden
getracht dien voor het Ëdinburgsch Museum
te koopen, maar genoemde som was hun wat
kras.
GOUDA, 15 December 1904.
Aan de Raadsleden is het volgende inge-
komen stuk toegezonden
Gonda, 13 December 1904.
By Uwe beschikking van 25 November jl.
werd om praeadvies in onze handen gesteld
een verzoek van den heer Jan Zwart Pzn.,
handelaar in brandstoffen en bouwmaterialen
alhier, om een boom, welke staat vóór het
midden van zyne perceelen aan den Bleekers-
singel Wyk R No. 265, 265a en 266, te
mogen wegnemen of doen wegnemen en de
daardoor vrykomende rnimte tusscben de
twee andfre zich voor die perceelen bevin
dende hoornen te mogen bestraten of doen
bestraten met verplichting zynerzjjds om
voor het onderhoud van dat bestrate gedeelte
te zorgeu.
De adressant geeft in zyn daartoe betrek
kelijk verzoekschrift te kennen, dat by by
gemis aan andere bergplaatsen ten dienste
van zynen handel bet vóór zyne perceelen
gelegen gedeelte van den weg niet kan
ontberende verwijdering van den boom
heeft dus ten doel het verschaffen van
meer gelegenheid dan un het geval is om
oefenon en grootere
te laten slaan. Dit
zynen handel op de|n openb.ren weg uit te
wagens langs dien weg
achten wy met het oog
op de moeilijkheden,, die wij tot dusver met
den adressant hel
Bovendien moet
onderscheidene inge;
en bergplaatsen
die met evenveel
zyn ontsiering van
Wy moeten U da|
bet verzoek ontrndj
gehad, niet gewenscht.
len niet vergeten, dat
tenen hunne pakhnizen
de Singels hebben,
ht als de adressant zoo
den kunnen vragen] om een of meer boomen
in het belang van hunne zaak te doen val
len. Werd nu dit verzoek toegestaan, men
zou aan anderen een gelyk verzoek niet
kannen weigeren en het gevolg daarvan zou
le Singels.
rom de inwilliging van
Ieu hebben de eer U
end daarop te beschik-
-
peurde men een begin
van brand in het confectie magazijn van den
lieer v. W. De hoofdagent Roos wekte de
bewoners en met behulp van eon paar emmers
water was de brand gebluscht- Een viertal
jassen zyn vernield.
Op de jaarvergadering der afd. Bakkery
van de Goudsche Coöp. Bakkery en Ver-
brniksvereeniging .Ons Voordeel", gister
avond in .Ons Genoegen" gehooden, bracht,
na opening door deil Voorzitter en lezing der
notulen van de vorige vergadering door den
Secretaris, deze laatste verslag uit over het
afgeloopen boekjaar, waaruit o. in. bleek,
dut het aantal leden dit jaar verminderde
met 18, inaar vermeerderde met 42, en op
ultimo November bedroeg 1796. De steen
kolenvereeniging ttjlde 643 ledeu, .Ons
Voordeel" verheugt zich in voortdarenden
bloei.
Door den penningmeester werd verslag
uitgebracht en den
dat het dividend w
Als cummissarissf i
hecren Joh. Mulder
één vacature werd
kiezing van den hee
leden bekend gemaakt,
as 24 /t pCt.
werden herkozen de
n A. Willers, terwyl
aangevuld door de ver-
r J. Imholz.
De 8 aftredende Ijestuursleden, do heeren
H. do Oioot, A. d
werden met groote
De commissie, een
\oorm. yzergietery,
haar voorzitter, ee
zeer bemoedigend
Hoog en L. Reparon,
meerderheid herkozen,
vorige vergadering be
noemd om een onderzoek in te stellen wat te
maken van het uangekochte gedeelte van de
bracht, by monde van
verslag uit, dat niet
as het plan, dat men
beoogd had, melkzaak en volksgebouw, was
niet aitvoerbnar in de gegeven omstandig
heden, zoodat de commissie haar mandaat
weer in handen van't Bestuur stelde.
De voorzitter der 1 vcreeniging verzekerde
den leden, dat de schadepost van liet onge
bruikt blyven niet heel groot was, daar het
hun in 't ongunstigste geval, kwam te staan
op per jaar 5 cents. Tot hiertoe had
liet nog steeds zyn rente opgebracht.
Nadat nog enkele leden eenige woorden
hadden gesproken, sloot de voorzitter de
vergadering, met een woord van dank voor
de gebeersebt hebbende orde en kalmte.
Dinsdagavond hield de beer J. A. W.
Baart leeraar aan de Ryks Hoogere Bur
gerschool te Goada, voor de afdeeling Gouda
en omstreken der Hoilandsche Maatscbappy
van Landboaw iu .Het Schaakbord", een
lezing over„8cheikunde in verband met
landboaw."
Spreker begon met er op te wyzen boe
de Scheikunde, hoewel nog een betrekkelyk
jonge wetenschap, reeds van enorm nat is
geweest voor onze verschillende takken van
bestaan en boe vooral de landbouw ont
zettend veel aan de Scheikunde heeft te
danken.
Om de plaats aan te wyzen die dit vak
onder de wetenschappen toekomt, doet men
het best baar met de meer bekende Natuur
kunde te vergeiyken.
De Natuurkunde behandelt die verschyn-
selen in de natuur, waarby de stoffen niet
blyvend veranderen. Wanneer men b.v.
water doet bevriezen en bet bevrorene van
het vloeibare scheidt, dan kan men het
vloeibare verder tot ys en het ys tot vloei
baar water maken. Maar nn zyn er andere
verschynselen, waarby men dat niet kan.
Verhit men kaliomchloraat dan krygt men
een gas, dat in staat is een glimmende
zwavelstok te doen ontvlammen. Dit gas
heet zuurstof en is vermengd met stikstol in
den dampkring aanwezig. Maar wanneer men
na nit die zuurstof weer kaliomchloraat zon
willen maken kan dat niet. De aard van de
stof is Veranderd. Zoo ook wanneer men
suiker met zwavelzuar verwarmt, ontstaat
er koolstof, die niet weder tot suiker te
maken is. Beide laatstgenoemde verschyn
selen behooren tot de Scheikunde.
Maar niet alleen kan men in de Schei(d)
kunde de verschillende stoffen in hun be-
itanddeelen scheiden, men kan ze ook ver
binden met elkaar, zooals b.v. zwavel met
jjzer, dat tot een nieuwe zwartglanzende stof
•amenbrandt
Door voortdurend ontleden heeft men ge
vonden, dat het oneindig aantal stoffen in
de natuur aanwezig is U brengen tot een
70-tal enkelvoudige, elementen genaamd.
Van die elementen zyn die in de eerste
plaats voor den landboaw van gewicht, die
iu de planten voorkomen. Dat zyn van de
niet metalen, zuurstof, waterstof, koolstof,
stikstof, phosphorus en zwavelvan de
metalen kalium, calcium, magnesium en ijzer.
Deze moeteii door de planten uit de lucht,
den grond en het water gehaald worden.
Waterstof, te ontwikkelen uit zink en
zwavelzuur, is een bestanddeel van water,
door bet te verbranden, dit is zicb te laten
verbinden met zuurstof, ontstaat een aan
slag van water tegen een kond voorwerp.
Van koolstof is vüoral de verbinding met
zuurstof van belang. Wy ademen dat kool
zuur uit, de planten ook, gelijk men door
een proef met kiemende erwten kan laten
zien. Maar voor de planten is het zoo ge
wichtig, omdat het door de bladeren wordt
opgenomen en duarnit een groot deel van de
voedende bestauddoolen wordt gevormd Dat
koolzuur onderhoudt do verbranding niet en
is een zwaar gas, zoodat liet van het eene
glas in het andere kan worden overge-
scbonken.
Stikstof, dat in zoo groote hoeveel
beid in de lucht vooorkoiut, wordt
daaruit slechts door enkele planten opge
nomen. Toch hébben de gewassen liet noodig
en moet het in zyne verbindingen salpeter
zure zouten en ammoniakzouteu toegevoegd
worden. Dut ammoniakgas, dat bestaat uit
stikstof en waterstof, bevindt zicb in zeer
geringe hoeveelheid In de lucht en wordt
gretig door water opgenomen gelyk een
proef aanwjjst.
Ook phosphorus moet dooi1 de planten
worden opgenomen en deze stof koint als
phosphorzuurzout in den bodem voor of wordt
daaraan als meststof gegeven
Die phosphorus verbindt zich gelyk een
proef aanwyst met dn zuurstof der lucht
onder liet vormen van een witten nevel.
Na te zyn neergedaald lost de ontstane
witte stof in water op onder het vormen
van pbosphorzuur.
Van de metalen wordt hot kalium als
meststof kainiet aangewend
Het calcium o. a. bekend door zyne ver
binding met zuurstof, de ongebluscbte kalk,
komt veel voor in den vorm van koolzure
kalk. Deze laatste is in de aarde aan ie
toonen door overgieting met zoutzuur, terwyl
dan gasvoimig koolzuur ontwykt
IJzer is te vinden in de groene bladeren. Iu
den bodem komt het dlkwyls in verbindingen
voor, die te weinig zuurstof bevatten on
schadelijk voor de planton zyn. Door too-
treding van lacht wordt dit evenwel opge
heven en gelyk een proef aanwyst bet ijzer
van meer gaarstof voorzien. Do bodem moet
das los zijn om die zuurstof too te laten,
muar ook om gassen en nattige zouten te
laten opnemen, door dit bestanddeel van
den grond, dat humus heet on nit vergane
plantenresten bestaat. Datzelfde doet ook
de kool uit onze filters en een proef wyst
aan hoo een stinkende, gekleurde vloeistof
reukloos en helder na filtratie doorloopt.
Maar ook den bodem mag niet te los
zyn, want wordt het water, dat o.a. kool
zuur bevat, niet tegengehouden, dan kan dat
zyne oplossende werking op den bodem niet
uitoefenen. Wordt door koolzuur te leiden
door kalkwater koolzure kalk neergeslagen,
by doorvoering van meer koolzuur lost bet
neerslag in koolzuurhoudend water weer op.
Na er op gewezen te hebben boe do we
tenschap wil streven naar vermeerdering
van gelok en welvaart en den weuscli te
hebben uitgesproken dat de verdere onder
zoekingen en proefnemingen in de Scheikunde
den landboaw znllen ten goede komen, ein
digde de spreker.
De Voorzitter van de afdeeling, de heer
Valckenier de Greeve bracht sprekor den
dank der vergadering voor zijne voordracht,
waarna de gewone verloting plaats greep.
Gisterenavond traden in bet geboaw .Con
cordia" te Haastrecht op voor de loden van
bet Dep. der Maatschappij „tot Nut van 't
Algemeen" de dames Eva Westenberg en
Corri Nagtegaal. Het programma werd flink
afgewerkt, de verschillende voordrachten
door genoemde dames gegeven, vielen uit
muntend in den geest en een flink applaos
dat na ieder nummer werd gehoord, was het
bewijs dat meii dankbaar was voor het
genotene, jammer was het dat niet meer
publiek was opgekomen.
In de Dinsdagavond gebonden vergadering
van ingezetenen van Moordrecht, is een
commissie van drie personen benoemd, nl.
de heeren L. Exalto, pastoor Stams en D.
Verboom Dz, welke eerst een conferentie
met den burgemeester zal hebben omtrent
z|jn te vieren ambtsjabilé op 6 April 1905.
Door de coöperatieve bonwvereeniging
„Volksbelang" te Krimpen a'd Lek, is thans
een terrein midden in de kom dier gemeente
aangekocht, ten einde er voor elk der leden,
zynde 20 in getal, een doelmatige woning
e boawen, waarvan de oitbeeteding eerst-
aagf tegemoet geiien kan worden.
MARKTBERICHTEN
Gouda, 15 December 1904.
GRANEN} Ot aanvoeren waren heden
van de meeste artikelen groot Tot de meer of
minder verlaAgde pryzen bestond er echter ook
goede kooplui!.
Tarwe: z^seuwsche 7.60 a 8.10 Min
dere dito 7»a< X 7 40. Afwijkende 6.50
4 7«—l'older 6.75 1 7.20. Rogge
Zeeuwsche 535 4/560. Polder 5 - 4
5.85. Buitenlandache per 70 kilo 4.90 4 5 15
Gerst: Winter 4.75 4 5 35 Zomer 4.50
4 5 - Chevallier 5.50 4 6.35. Haver
per ht^ct 3.30 4 3.50, per 100 Kilo 6 90
4 7 30 Hennepzaad Inlandsch 9.35 4 9,75
Buitenlandse he ƒ675 4 7 35 Kanariezaad
'6.15 a 17.— Kool-zaad a
Erwten Kookerwten 8. a 8 75 Bui
tenlandsche vocrerwten per 80 Kilo 5 75 4
ƒ6 35, Roonen bruine boonen 10.75 4 1 '-5°
Witte Boonen 14.-- a 14.50, Paarde Hoonen
635 4 6.50. Duive Hoonen 8. - 4
8.35. Mais per too Kilo: Bonte Ain>rikaau-
sche 7.4 f 7.25 Odessa 7.50 u 7 75
Cinquanline 4 -
Veem\kkr. Melkvee red, aanvoer, handel en
pryzen matig. Vette varkens, goede aanvoer
handel vrijwel, 19 4 31 ct. per hall K G
Biggen voor Eng. redel aanvoer handel matig
16 4 17ct per half K. G. Magere Biggen
redel, aanvoer handel vnjw 075. a t.--
per week. Vette Schapen red, oanvotr, handel
fliuw 15 a 30 Nuchtere Kalveren red.
aanvoer handel vrijw, 7.— 4 10 Gras-
kal veren geen aanvoer handel geen a
Kokkalveren 8 4 16
Kaai, aangevoerd 50 partijen handel matig
ie kwal. s8 50 4 «9.50 ade kwal. 36
a /.waardefe 4
Noordhollansche
Boter, aangevoerd 1495 stuks van V, K G. Han
del flauw
Goeboter 1.35 4/135
Weiboter 1.— 4 1 15.
VRIJDAG 8 DEC.
L.K. H.K,
Staatsleemnqen
Portugal. Üblig. 3e Serie fr.
m 3 69* -
„Oblig. 3e Serie fr. 2500 3 59*/w
Rusland. Iwang Douibr. Obll-
gatien 41/, 96' 4 -
Azik. Japan Obligation 1899 4 74*7 747,,
Columbia. Geconsolideerde Bui-
leiilainlsciiu Schuld. Recepis.
L 100 I»/, 24'/,, -
Hypotheek- liank«n
Pundb. ideuf idem 4 9#
<Pu*db. RoUerd. Hypb. 4 101*/,,
'Pqndb RoUerd. Hypb. 3% 977/,
Péjidb. Standaard Hypb. 4', 100'
Puhdb. Stedelijke Hypb. 4 99*/4
Paridb. Utrechtsche Hypb. 4 100
Pandb. Westlandscho Hypb. 4 lOO'/i
Pandb. Zuid-Holl. Hypb. 4997,
Pandb le Algem. Groninger
Scheeps-Hypb. 4'/, 1001/,
Pandb. Nederl. Hyp. Pand-
briefbank 4 99V4
Pandb. Ned. Scheep» Hypb. 4'101
Bewjjzen van Deelger. Northw.
Pac. Hyp. Bank f 967,
Pandb. Bataafscbo Hypb. 4 100
Alg. Hypothbr. Eerste Ned.
Hypotheekbriefbunk 4 99* 4
Pandb. Hoilandsche Hypb. 4 99*/4 --
Pandb. Nationale Hypb. 31/, 98'/,
Pandb. Ged. Hypotheekbank te
Veendam 4 100
Scheepvaart-Maatschappijen.
Aand Holland-Gulf Stv.-My. 35
Diversen
Obl. Mij. tot Expl. Laan van
Meerder voort 1902 4 98'/,
Spoorwegleenitujeti
Itai.ik. Oblig. Zuid-ltaliaansche
Spw.-My. A.H. 367'/4 -
Premieleeningen
br.i.oiK. Loten Stad Antwerpen
1887 27, 1027, -
VERSCHEIDENHEID
Volgens de berichten uit Breslau zyn te Kief
en te Kharkof een aantal intendance officieren
gearresteerd, die beschuldigd worden aanzien-
zienlijke sommen gelds te hebbenDntvteemd,
welke voor kleedy van de opgeroepen reser
visten waren bestemd. Ook moeten zy zich aan
vervalsching van voor het leger in Mantsjoe-
rjje bestemde levensmiddelen hebben mede
plichtig gemaakt
Burgerlijke Staud
GEBOREN 12 Dec. Maria Johanna Kla-
zina, oud'/s I. Rolffs of Roel^s en M. Os
kam. Johanna Helena, oudcreC. de Rnyter
en J. C. Gootbals. - 13. Johannes Josephus,
ouders J. J. van Piershil en J. (iroeneveld.
Cornelia Johanna Agatha, onders C E.
A- van Asch en A. S. Nieveld.
OVERLEDEN 14 Dec. D. de Vree, 76 j.
E. Kater, hnisvr. van W. J. Jansen, 39 j.
•&- J. Snaterse, 3 w
GEHUWD: 14 Dec. J. C. de Keyzer en
C. de Brnyn.
van
en
tot z«;or veel verminderde prijzen.
v/jr/j
Voor de vele bewezen van deelneming
ontvangen bij het overiyden van onze geliefde
Moeder, Behuwd- en Grootmoeder N'KELTJE
VAN DER WOLF, Wed*, van den Heer
Lkihdikt VVkltek Ja., betuigen wy onzen
bartelyken dank.
1 L. P. WELTER.
Goadaj J. ZIELsTRA Wblthk.
J. ZIELSTRA
I C. J. VAN DEK HOEVE—
IJ muiden,
Wki.tkr.
J. VAN DKH HOEVE.
G. F. VAN VEEN--
Gouda, j Weltk
C. van VEEN A*.
16 December 1904
Abonnement l 40.per jaar voor per
ceelen, binnen een kring van K. M. 1,
gelegen.
Aanlog- en onderhoud gratis.
Het net is aangesloten aan hef Ryks Inter-
communaalburean.
Op 15 Nov. 1904 144 verkregen aanslui
tingen.
Contracten en voorwaarden vork rugbaar
aan het Bureau, ACHTER DE VIS(TI-
MARKT.
in de Krugoriaan
met TUIN, 6 Kaniers, ruime] Warande
Keuken en Kelder, voorzien van Gas en
Waterleiding. Direct te aanvaarden
Te bevragen TURFMARKT H 258.
Hieuw onovertroffen
Prof. l)r. Linhara welbokornl
iUtW-XRACHY-BLlXlR
(Alleen echt met febriektmerk)
tot voortdun-nde, radical* an
tekere genezing van alle, 7,HU
de meest hardnekkig* xohhw
tichten, vooral ontstaan dooi
afdwalingen op jeugdig, n leef tyd
genezing van elke zwakte. Bleeh
Benauwdheid Hoofdpijn
Migraine Hartklopping Maagpyu -
slechte spijsvertering Onvermogen -
Impotent Pollutione enz. Uit
voerige prospectussen
Krijn por üesoh ff. 1, fl. 3 fl, 8'dubbele iWli
fl.C»t.
Oentrad-DepótMatth. v.d. Vegte,2aUbommo
Ihpóts: M. Cléban k Co., Rotterdam.
1'. Happel, 'a-GravenhagD.
llslinmanR do Jong J. ('zn. Rotterdam
Wrfff k Co;,Gouda,
on bfl alle drogisten.
wordt nit overtuiging, als een werkelijke hnlp
in den nood, het boek
aanbevolen.
Na ontvangst van adres per briefkaart wor t
d t boekje franco per post toegezonden door
ÜLOKPOEL'B Bookh. Zaltboiittricl.
