a
reg.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
MOBILISATIE.
Buitenlandse!) Overzicht.
FEUILLETON,
I
zen
rer
il
DE DOCHTEE VAN DEN SCHEEPS
KAPITEIN.
glijders
No. 973S.| Maandag 5 Juni 1905. 44ste Jaargang.
N
VIL
zon-
NEMAN Zm
(Wordt vervolgd)
riefkaartworJt
gezonden door
bommel.
i-
rerkeljke hal;
Dit No. bestaat uit Twee Bladen.
EERSÏE BLAD.
GOIIISCIIE COURANT.
Telefoon No. 82.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
In alle landen, waar militielegers zijn,
begint, zoodra de oorlog verklaard is of
de politieke toestand dreigende is, de
mobilisatie van het leger. De miliciens,
die mét verlof naar hunne haardsteden
zijn gezonden, worden onder de wapenen
geroepen en langzamerhand uit de vre-
dessterkte der korpsen de oorlogssterkte
verkregen. De oorlogsorganisatie treedt
in werking en allen, die eene functie in
het leger hebben, zijn in de weer de
strijdkrachten van het land zoo hoog mo
gelijk op te voeren.
Vooral wie belast zijn met de regeling
der mobilisatie, hebben handen vol werk
om de gröote massa te vereenigen en te
organiseeren. Welnu, zoo staat het ook
met onze politieke mobilisatie. De kiezers
moeten zooals men vroeger gaarne
zeide „bijeengetrommeld” worden.
Doch dat alleen is niet voldoende meer,
zij moeten ook georganiseerd worden.
Terwijl nog geen twintig jaar geleden de
candidaatstelling in kleinen kring, soms
aan de bittertafel in de sociëteit geschiedde,
heeft men van vrijzinnige zijde eerst in
de laatste jaren ingezien, dat er meer
moet gedaan worden. Dr. Kuyper kan het
zich tot een verdienste rekenen, dat hij
voor dertig jaren al organisatie bracht
in het anti-revolutionaire kiezerskorps,
waarvan hij op dit oogenblik de goede
vruchten plukt. Over heel het land telt
de anti-revolutionaire partij hare afdee-
lingen, die in centraal verband sedert
jaar en dag het terrein verkend hebben.
De gevechtsplannen worden op de Depu-
taten-vergadering medegedeeld en onder
centrale leiding den strijd aangevangen.
Ook de sociaal-democraten hebben hun
leger altijd onder de wapenen en stalen
hunne soldaten door voortdurende scher
mutselingen en kleine gevechten. Jaarlijks
wordt er parade gehouden en onder niet
minder centrale leiding trekt de roode
Miquéle beging den volgenden morgen een
onvoorzichtigheid. Zy stond geheel alleen
op, om zoodoende Victor te verrassen, als
deze zou beneden komen. Maar zy zag zich
tot haar spyt verplicht weder in bed te
gaan. Het duizelde haar een weinig door
het hoofd.
Zy had den geheelen nacht niet geslapen
maar zoo gelukkig liggen mijmeren, dat zy
zelfs bevreesd was geweest van in den slaap
die heerlyke gedachten te zullen verliezen,
’t Is ook zoo verrukkelijk om in de stilte
van den nacht onbewegelijk te liggen denken,
als het hoofd vol is van liefelyke droomen.
Labanére kwam tegen acht uur beneden,
Duprat was nog niet te voorschyn gekomen.
Madelac ging zyn meester roepen, kreeg
geen gehoor deed de deur open en vond de
kamer verlaten.
Eerst tegen twaalf uur kwam de kapitein
thuis. Hy was bleek, ontdaan, vol van stof
en scheen veel geloopen te hebben.
Hy at zeer weinig en sprak byna niet.
Eensklaps zyn dochter aanziende, zeide hy
„Het scheelde van morgen maar heel
weinig, of ik was door een hollend paard
overreden geweest 1”
Miquéle slaakte een kreet van schrik en
sloeg als beschermend baar armen om zyn
ten, hetzij door vergaderingen, weinig re
sultaten worden bereikt. Men moet toch
niet alleen degenen, die, reeds uit zich
zelf aan de oproeping tot den strijd ge-'
volg geven, maar ook en vooral de lau-
wen, laksen, onverschilligen opwekken.
En daarvoor is eene individueel® aanspo
ring noodig.
Dat de vrijzinnigen tot nog toe aan
huisbezoek het minst hebben gedaan, be
wijst ongetwijfeld, dat het politieke leven
bij hen vrij sterk is. Zij hebben voor
’t meerendeel genoeg aan het beieren der
torenklokken als teeken, dat de mobilisa
tie begonnen is, de gemeenteveldwachter
met het persoonlijke oproepingsbiljet is
voor de meesten van hen nog niet noodig.
Toch moet men de bakens verzetten,
eer het tij verloopt. Te wachten, totdat
de vrijzinnigen niet meer aan de alge-
meene oproeping opkomen, mag natuurlijk
niet. Laat daarom ieder vast in eigen
kring beginnen met de individueele aan
zegging tot mobilisatie en wij kunnen te
meer gerust zijn, dat straks heel het
vrijzinnige kiezersvolk onder de wapenen
en tot den strijd gereed staat.
Sinds gistermorgen zyn in verschillende
stadswyken van Petersburg stakingen uil-
gebroken byv in de wagenfabriek, waar
Kozakken de vergaderde arbeiden met
nagaika’s uiteenjoegenin de Poetilofwcr-
ken, waar Kozakken en infanterie gereed
staan, en in de machinefabriek Glebow,
waar 150 Kozakken zyn geposteerd. Ernstige
botsingen zyn tot dusverre nog niet voorge
komen.
In de stad loopt het gerucht dat by de
Moskouscho poort een botsing tusschcn een
groote massa werklieden en een sterke troe-
penafdeeling plaats had.
60)
Men had reeds dadelijk opgemerkt, dat
aan een der knoopen van het vest een stukje
lint zat, dat geheel verkleurd was door de
gasachtige uitwaseming van bet privaat,
maar dat nochtans vry duidelyk een stuk
van een ridderlint bleek te zyn, ’t zy van
het Legioen van Eer, ’t zij van een vreemde
orde. Men begrijpt al het gewicht van deze
vondst. De instruktie zal beproeven of ’t
niet mogelyk is eenige nadere verklaringen
te bekomen van Madelac, den doofstomme,
wiens eerste verklaring het bekende resul
taat heeft opgeleverd en men hoopt alsdan
zeer spoedig de hand opden waren schuldige
te zullen leggen. Hedenmorgen liep het
gerucht, dat er reeds een bevel tot arres
tatie van een onzer tot heden toe meest
geachte stadgenooten zou zyn uitgevaardigd
maar dat gerucht is niet bevestigd ge
worden.”
Duprat sprong op en kleedde zich aan om
uit te gaan.
blijft. Immers juist hier belet de kerke
lijke eenheid de politieke splijtzwam door
te werken. De kerk, van nature conser
vatief en, in tegenstelling met de leer
van Christus, meer op de hand van de
grooten der aarde dan van „de kleine
luyden”, belet in* ons land althans de
opkomst van de katholieke democratische
partij. In katholieke landen is dit anders
zelfs in België hebben de heeren Daens
en Fonteyne nog talrijke aanhangers. Ten
onzent wist de kerk tot nog toe te voor
komen, dat Pastoors en Engels met hunne
niet-katholieke mede-werklieden voor de
democratie opkwamen.
Tegenover het, conservatisme en het
clericalisme staan de Unie-liberalen en
vrijzinnig-democraten, die, nu dr. Kuyper
door zijne antithese ons volk in tweeën
heeft gedreven, 'wellicht scherper dan ooit
allereerst het christelijke kabinet bestrij
den, dat trouwens in zijn wezen tevens
conservatief is. Zoolang dr. Kuyper, on
der christelijke vlag zijn „oude plunje”
vergetende, regeert als lasthebber der
behouders, en meer dan eens die vlag
gebruikt om eene minder christelijke la-
dihg ie dekken, is het voor alle vrij
zinnigen plicht tegen dit ministerie front
te maken.
De mobilisatie van het kiezers-volk is
druk aan den gang. Sedert maanden heeft
de pers er het hare toe bijgedragen, se
dert weken worden dagelijks talrijke volks
vergaderingen gehouden, om het politieke
leven op te voeren. Daarnaast worden
allerlei andere middelen te baat genomen
om zooveel mogelijk biljetten in de bus
te krijgen. Natuurlijk met een bepaald
zwart gemaakt vakje. Men zoekt nauw
keurig de dikke kiezerslijsten na, tracht
partijgenooten en geestverwanten te lee-
ren kennen en, zooveel het kan, organi
satie in de groote massa te brengen.
Huisbezoek, zoowel om het terrein te
verkennen, als om zieltjes te winnen,
wordt door alle ijverigen verricht. Hoe
betrekkelijk groot het aantal kiezers ook
al moge zijn, men wil individueele op
wekking der kiezers, overtuigd, dat door
massale aansporing, hetzij door geschrif-
hals.
„Zoudt ge er zooveel van geweten hebben
kind, als my een ongeluk was overkomen
vroeg hy.
,0, papa!” antwoordde het meisje, dat
reeds de tranen in haar oogen had.
De kapitein sprak dien middag van
derlinge dingen.
„Maar zoo iets kan toch vroeg of Iaat
gebeuren, Miquéle Ook kan ik morgen reeds
verplicht zyn, op reis te gaan naar de
Antillen byvoorbeeld om maanden, misschien
jaren achtereen weg te blyven.”
Nu begon zyn dochter zenuwachtig te
worden en hoorbaar te schreien.
„Maar, kind,” hernam Duprat, terwijl de
doordringende blik, waarmede hy zyn dochter
aanzag, haar deed huiveren, „maar kind,
zoudt ge dan met mynheer Victor niet ge
lukkig zyc? Wat ontbrak u Niets I Ik word
oud, ik kan binnen enkele jaren van u zijn
weggenomen of zelfs, zooals ik daareven
reeds opmerkte, door het een of ander
ongeluk plotseling het leven verliezen. Ge
moet u met dat denkbeeld gemeenzaam
trachten te maken, myn kindGe moet...”
Maar Miquéle legde baar band tegen zyn
mond en bezwoer hem met niet te miskennen
teederheid en kinderlijke liefde, om toch nooit
weer zulke akelige dingen te zeggen.
Toen werd Duprat nog somberder.
schare nu weer ten strijde. Dag in, dag
uit zijn zij hunne troepen aan ’tmobili-
seeren. Door eigen vergaderingen en door
op anderer vergaderingen op ruime schaal
aan het debat deel te nemen, wekken zij
hunne medeburgers op zich onder hunne
roode banier te stellen.
Gelukkig hebben in de laatste jaren de
vrijzinnigen ook niet stil gezeten. Zelfs
zij, die vroeger tegen elke organisatie
bezwaar maakten de oud-liberalen'
hebben nu een manifest in de wereld
gezonden, waarin hunne plannen ontwik
keld zijn en eene commissie van advies
gevormd, welke de centrale leiding op
zich genomen heeft. Men wordt aan dien
kant strijdlustig op zijn ouden dag en
wil allerminst den invloed op den gang
van ’s lands zaken prijs geven. Hun vaan
del is noch rood, noch christelijk, hun
streven is behoud en uitsluiting van bijna
de helft onzer mannelijke bevolking van
het medezeggenschap over ’s lands bestuur.
Dat wil niet zeggen dat zij die helft wil
vrijstellen van den belasting- en den de-
fensieplicht. En hun tamboers de
Nieuwe' Courant en het Utrechtsch Dag
blad hebben bij herhaling al appèl
geslagen straks zal wel blijken, hoever
zij erin geslaagd zijn hunne troepen te
mobiliseeren en of zij nog troepen hebben.
Ook de vrije anti-revolutionairen, wars
van elke bindende organisatie, trachten
zich juist door organisatie te versterken
en laten hunne trompetters vooral het
verzamelen blazed, waar conservatisme
met clericalisme samengaat, terwijl dit
clericalisme niet fanatiek is. Zoodra de
democratie voor den dag komt gaan zij
roerend samen met de oud-liberalen en
vinden dan als derde bondgenooten de
katholiekeu. Op clericaal terrein den ul-
tramontanen vijandig gezind, laten zij
toch hunne trompetters de oude geuzen
liedjes niet meer blazen, uit vrees daar
door hun conservatisme te schaden.
De katolieken hebben sedert eenigen
tijd ook het nut der organisatie ingezien.
Zij vormen bij uitstek de kerkelijke partij
en zorgen, dat de kerk ook op staat
kundig terrein het vereenigingspunt is en
By de behandeling in het Engelsche Hoo-
gerhuis van het nieuwe verdrag met Afgha
nistan verklaarde de heer Bath, onder
staatssecretaris voor Indië dat de Britsche
regeering tevreden was, de overeenkomst
voldeed aar. hetgeen men ervan had ver
wacht, we verkregen een nieuwe formeele
vernieuwing van het met den vroegeren Emir
In den vooravond, na zich lang in zyn
kamer te hebben opgesloten, kwam hy
Labanére opzoeken en stolde hem een wande
ling van een paar minuten voor.
„Mynheer,” zeide hy, toen zy op het voet
pad langs het huis waren, „ik ben armer
dan gy misschien wel denkt. De bruidsschat
van mijn dochter zal gering zyn. Denk dus
na, alvorens u te binden.”
„Ik heb goed nagedacht, mynheer Duprat.
Ik heb mejuffrouw Miquéle lief en ik acht
het een vraag van zeer ondergeschikt belang
of zy ryk dan wel arm is. In beide gevallen
zal ik gelukkig met haar zyn, als zy myn
vrouw mag worden
„Uw besluit staat dus vast?”
„Onherroepelijk
Spoedig ging men weer naar binnen.
Inmiddels was de courant bezorgd en
Miquéle zat er in te lezen.
„Zie eens, papa,” riep zy uit Men zegt,
dat de bedrijver van den moord een zeeman
moet zyn geweest. De gevonden kleeding
beweert men, dat geleverd is door een kleer
maker van de M e s s a g e r i e s M a r i
times”
Duprat nam zyn dochter het nieuws
blad af en begaf er zich mede naar zyn
kamer.
Telefoon So. 82
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des rnidd.
s
