4
I
Hlï ZBKLffli: HUWELIJK.
TS.
I
Ister”,
LOOK,
ztract
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
SfA J
pH-
Zaterdag 4 November 1905.
No. 9867.
44ste Jaargang.
Kultenlandsch Overzicht
ioa
EEUILLETO .V.
-
B 13,
9
M
alcht»
teMmw
in te it*
umn ta
rnardig,
veraldlM-
ELEN,
enen enz. enz.
r
rzeninagazijn,
30.
MTEW,
ectra Branders,
nz.
'.ASFORNUIZEN,
:n,
istafeltjes
UIS”
abdemann
I
andtoort,
>0RT, J. 8.
A. DROST,
FF.
van
i
t JUcter-
Wordt vorvolgd).
[AGAZIJN
Kleiwegsteeg.
Beren-, Dames-
modellen
SN Franje
geëmailleerde
riKELEN,
Spreekbuizen.
rak behoort.
eten werk.
wilden samenwerken.
In een pas gehouden vergadering van de
getyranniseerde vereeniging zyn harde woor
den gevallen. Men legde er nadruk op dat
deze manier van doen van sociaal democra
tische zyde veel erger was dan een uitsluiting
door de patroons. Want hier sloten arbeiders
hun beroepsgenooten uit en lieten hen en
hunne gezinnen honger lyden. De vereeniging
besloot de Hamburgsche arbeiders in een
strooibiljet in te lichten over dit nieuwste
geval van sociaal democratische dwingelandij.
ftOMSCHE COURANT
w.
Telefoon Mo. 82
A D V E 11 TENTIEN worden geplaatst
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
De correspondent van „Central News” zegt
dat Finland volslagen in oproer is. De Russi
sche vlaggen zijn van openbare gebouwen
verwijderd. De politie is machteloos. De
Senaat vraagt opheffing van het dictator
schap en van de perscensuur,' samenroeping
van den Volksdag, nieuwe senaatsbenoe-
mingen en andere maatregelen tot herstel
van de rust. Het Senaatsbesluit en de ont
slagaanvragen der Senatoren zijn te gelijk
per kruiser „Asia” naar Petersburg ver
zonden.
k gotawkt
TOOT <b-
ImU TM
■te) Ate
>r»l ïm
tebraflon.
oai
Telefoon Mo. 82.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Het eerste gevolg van het keizerlijk ma
nifest is de instelling van een ministerraad,
met bepalingen, die de gedeeltelijke homo
geniteit van dit lichaam waarborgen. Vol
komen homogeen kan het niet zijn, zoolang
de ministers van oorlog, van marine en van
bnitenlandsche zaken buiten de verantwoor
delijkheid van den minister-president wor
den benoemd.
Maar voor de belangrijkste posten van het
oogenblik kan Witte toch de candidaten aan-
wijzen, en met hen een program vaststellen.
En het schijnt noodig, dat de door Gru-
zenberg bedoelde populaire mannen er dan
maar eens hun populariteit aan wagen, om
een regeering te vormen, die de waarborgen
geven kan voor de eerlijke uitvoering van
hetgeen beloofd werd. Ook voor hen zijn
voor-beelden te vinden in de historieover
het algemeen, hebben revolutionnairo leiders
hun populariteit verloren, als zy de bewe
ging, die zy ontketenden, op practische
banen wilden leiden. En een populariteit,
die daarvoor niet gewaagd wordt, heeft een
kort bestaan ook de anarchie, ook do re
geering van het volk, keert zich snel tegen
de „vrienden van het volk”
En wanneer de oproeping van Witte aan
het Russische volk onverhoord blijft, wan
neer hg geen mannen vinden kan, die er
hun populariteit voor over hebben om de
regeering te dienen en te trachten de be
loofde vrijheden te verwezenlijken, dan kan
niemand de gevolgen daarvan voorzien, voor
Rusland en voor de wereld, zegt de „Daily
Telegraph”.
Het is niet te hopen en niet te verwach
ten, dat het zoover komen zal. Reeds be
gint in de nieuwste berichten een beteren
toon te komenreeds wordt het verlangen
kenbaar gemaakt naar rust, naar kalme,
onverstoorde invoering der vrijheden en
rechten, die de Tsaar beloofde, naar een
geleidelijken overgang van de autocratie tot
een constitutioneelen regeeringsVorm.
En terecht zegt de „Westm. Gazette”
„De revolutionnairen behoeven daarvoor hun
organisatie niet te ontbindenzij kunnen
die behouden, en de stakingsbeweging her
vatten als het vertrouwen gerechtvaardigd
blijkt. Maar men moet den Tsaar en Witte
thans een „fair chance” geven en met hen
medewerken om de noodig geachte hervor
mingen in te voeren”.
In Oostenrijk, dat door Witte als voor
beeld voor de regeling van het stemrecht
in Rusland werd gesteld is men zeer on
tevreden over dat stemrecht en dringt men
steeds krachtiger op invoering van het alge-
sprak nu zeer langzaam en moeielijk,
en hield bij iederen vojzin al langer en
langer op.
„Uit deze kamer ga ik naar mijn sterf
bed. De laatste woorden, die ik op deze
wereld spreek, zullen tot mijn echtgenoot
gericht zijn en zullen zyn gezindheid ten
opzichte van u veranderen. Ik ben al mijn
leven zwak van karakter,” (toen zy dit
zeide, begon een wonderlijke liefelijkheid en
treurigheid in haar stem merkbaar te wor
den) ellendig, misdadig zwak geweest.
Kommer en verdriet en grievende teleur
stelling, die ik in myn jeugd ondervonden
heb, hebben my veel nadeel gedaan, hetwelk
ik sedert nooit te boven gekomen ben. Ik
heb bestendig in vrees voor anderen en in
twijfel aan mijzelve geleefd, en dit heeft aan
leiding gegeven, dat ik my aan een groove
misdaad ten opzichte van u schuldig gemaakt
heb. Vergeef my, voordat ik sterfik ver
moedde de misdaad, die voorbereid werd
ik had een voorgevoel van de schande, die
aanstaande was zy verborgen dit voor
de oogen van anderen, doch konden dit
reeds van den beginne af niet voor de mijne
verbergen en toch heb ik u niet gewaar
schuwd, zooals ik had moeten doenDie
man had de macht van Saten over my 1 Ik
sidderde altijd voor hem, zooals ik, toen ik
nog een kind was, in den donker placht te
meene en gelyke kiesrecht aan. Te meer,
nu de Keizer aan baron Fejervary vergun
ning gegeven heeft zyn program, waarop
algemeen kiesrecht voorkomt, in Hongarije
aan de orde te stellen.
In Oostenrijk zyn het niet alleen meer de
sociaal-democraten die op uitbreiding en
verbetering van het kiesrecht aandringen
de arbeiders in de groote steden vereenigen
zich en voeren een krachtige propaganda.
Tot nog toe is het nog nergens tot ernstige
botsingen gekomen
De Duitsche burgerbevolking neemt tot
nog toe tegenover de kiesrechtbeweging een
zeer lauwe houding aanin den Boheem-
schen Landdag hebben de Duitsche afge
vaardigden zich zelfs tegen de uitbreiding
van het kiesrecht verklaard.
In Duitsche kringen vreest men natuurlijk
evenals de Magyaarsche kringen dat in
Hongarye vreezen dat de toekenning van
uitgebreid kiesrecht de tot dusver weinig of
niet vertegenwoordigde nationaliteiten een
veel aanzienlyker plaats in de vertegenwoor
diging zal geven. Het is dus een soort zucht
tot zelfbehoud, tegenover de andere natio
naliteiten. Na de ondervinding, die de
Duitsche partijen in Oostenrijk met de
Tsjechen hebben opgedaan is zoo iets te
begrijpenmaar toch is het de vraag, of de
Duitsche partijen in Oostenrijk door deze
houding zichzelven niet in een moeilijker
positie zullen brengen, dan zy verwachten
zegt de „Frankf. Zeitung.”
Te Hamburg, gelyk in zoovele andere
plaatsen, hebben de sociaal-democraten weer
eens getoond, welk slag van werkgevers zy
zelven zyn. Daar hadden zich, volgens de
Voss. Ztg., plaatselyke vakvereenigingen af
gescheiden van de groote centrale verbon
den. Dit gebeurde eerst met de metselaars,
die daarna van den kant van de sociaal
democraten slecht behandeld werden. Toen
zich daarna ook een vereeniging van aard-
werkers en hulpwerklieden in de bouwvakken
vormde, was men eerst van sociaal-demo-
cratische zyde erg goedaardig jegens deze
gestemd. Maar thans is de aap uit de
mouw gekomen, vermoedelyk omdat het
getal leden van de vereeniging voortdurend
toeneemt. De tot de vereeniging behoorende
arbeiders zyn namelijk op de groote bouw
werken die de Hamburgsche sociaal-demo
craten laten uitvoeren voor een vereenigings-
gebouw en een magazijn voor de coöperatieve
vereeniging Production, op staanden voet
ontslagen, aangeziec de andere georgani
seerde arbeiders verklaard hadden dat zy
niet meer met leden van de vereeniging
Te Odessa heerscht volslagen anarchie.
De stad is in handen van een paar honderd
leden der laagste klasse, die met de politie
verbroederd, door de voornaamste straten
trekken, met vlaggen, portretten van den
Tsaar en heiligen beelden, vaderlandsche
liederen zingen en alles vernielen wat hen
in den weg komt. Een aantal huizen en
winkels zyn geplunderd en vernield. De
bureaux aan een radicaal dagblad werden
verder verwoest.
De bevolking is doodsbenauwd en durft
de huizen niet te verlaten. Den geheelen
dag wordt geschoten. De ziekenwagens rij
den voortdurend1* door de straten, om doo-
den en gewonden weg t'ebrengen.
Reuter seint uit Petersburg, dd. 2 Nov.
Uit Rostof aan den Don wordt gemeld, dat
gisteren 'door do geestelijkheid een poging
werd gedaan om de gemoederen door een
kerkelyke processie te doen bedarendeze
mislukte echter.
De ongeregeldheden worden steeds ern
stiger. De plundering duurt voort. De stad
is in de macht van het gepeupel.
Voortdurend wordt geschoten. De zieken
huizen zyn gevuld met dooden en gewonden.
Het betreden der straten wordt gevaarlijk.
Enkele huizen staan in brand.
Uit Kasan wordt gemeld, dat daar door
400 studenten en werklieden een militie
is gevormd, die met geweren en sabels
bewapend is, welke aan de politie zyn ont
nomen.
Gedurende den nacht trekken militie-
patrouilles door de straten. De rust wordt
nergens verstoord.
Uit Kurgan en Taschkend wordt gemeld,
dat de troepen er vreedzame manifestan
ten door gewelddadig optreden uiteendreven,
waarbij een aantal personen gewond werden.
De Noorsche regeering heeft haar belofte
gestand gedaan men weet, de pers der
linkerzijde dacht van niet en de mogend
heden van Noorwegens zelfstandigheid kennis
gegeven on om erkenning daarvan gevraagd,
voor er een koning gekozen is. Zy heeft
het, naar Morgenbladet meedeelt, reeds
verleden week gedaan, dus dadelyk nadat
Zweden Noorwegen als een zelfstandigen
staat erkend had.
En Dinsdag kon Morgenbladet al mede-
deelen, dat een aantal EuropeesCbe mogend
heden dadelyk telegrafisch geantwoord
hebben. Rusland heeft dat niet alleen gedaan,
maar dadelyk zyn consul-generaal te Kris-
tiania benoemd tot zyn tydelykon diploma-
tieken vertegenwoordiger by de Noorsche
regeering. Men weet, dat het ook Rusland
is, dat door een oorlogsschip het eerst de*
vlag van het zelfstandige Noorwegen het
eeresaluut heeft laten brengen. Als men
bedenkt, dat Zweden en Noorwegen een ver
drag hadden aangegaan, waardoor zy hulp
van Engeland en Frankrijk zouden krijgen,
indien Rusland ze aanviel, en Rusland ook
het eenige land is, Zweden dan nu uitgezon
derd, waarvan Noorwegen gevaar heeft te
duchten, dan is die houding van Rusland
wel opmerkelijk. In de omwenteling houdt
men aan het Russische departement van
buitenlandsche zaken blijkbaar het hoofd koel.
In een telegram uit Kristiania aan ver
schillende buitenlandsche bladen, dd. 31
October, worden eenige namen genoemd van
ryken, die reeds op de kennisgeving van
Noorwegen geantwoord hebben, n). Rusland,
Engeland, Italië, Zwitserland, de Vereenigde
Staten en Brazilië. Die namen worden niet
gegeven als van de eenige mogendheden die
geantwoord hebbenonder andere hebben
zy geantwoord. Misschien hoort ons land
wel tot die andere. Al de genoemde mo
gendheden, zegt een telegram, verklaren
zich in de hoffelijkste bewoordingen bereid,
met Noorwegen betrekkingen aan te knoopen
eenige voegen er woorden van welkom in
de ry der volledig onafhankelijke naties by.
leven was Basilius 1 bid, dat ik ver
giffenis moge ontvangen in de ontzaggelijke
eeuwigheid, die ik tegemoet ga, even als
gy my vergeven hebt I En, wat haar betreft
ach 1 wie zal voor haar bidden, als ik
heengegaan ben
Deze woorden waren de laatste, die ik
haar hoorde spreken. Uitgeput door de
inspanning van het vele spreken, al was
het ook slechts op fluisterenden toon, trachtte
zy myn hand nog eens te grijpen en my
door een gebaar een laatst vaarwel toe te
roepen. Doch haar krachten schoten haar
zelfs daarvoor tekort. Zy bracht baar hand
halverwege naar de myne toe, wankelde
daarop een oogenblik, en viel toen op zyde,
met de banden krampachtig ineen geklemd.
„Vergeef my, voordat ik sterfIk heb - Zy zonk hulpeloos neer, terwijl ik myn
armen uitstrekte om baar op te vangen.
Haar echtgenoot stond brommend van zyn
stoel op en nam haar van my over. Toen
zyn oogen de myne ontmoetten, werd de
blik van zelfbeheersching dadelyk vervangen
door een uitdrukking van zegevierende boos
aardigheid. Hy fluisterde my toe: ?Als gij
uw toon voor morgen niet veranderd
hield toen op, en ging daarop zonder den
volzin ten einde te brengen, eensklaps weg
en ondersteunde zyn vrouw tot aan de deur.
101)
„Ik heb geantwoord dat ik dat zou doen,
want gy hebt de waarheid gesproken. Nu,
terwyl het licht dezes levens van voor myn
oogen verdwijnt hier in dit aardsche huis
van kommer en verdriet, hetwelk ik spoedig
moet verlaten in het byzyn van myn
echtgenoot onder hetzelfde dak met myn
misdadig kind hier leg ik voor u de
getuigenis af, dat gy de waarheid gespro
ken hebt Ik, haar moeder, zeg het van
haarMargaretha Sherwin is schuldigzij
is niet meer waardig uw vrouw genaamd te
worden."
Zij sprak de laatste woorden langzaam,
duidelijk en plechtig uit. Voordat deze vree-
selijke beschuldiging uitgesproken was, had
haar echtgenoot gemelyk en wantrouwig
naar ons gekeken, toen wy daar by elkander
stondendoch toen die woorden over haar
lippen kwamen, sloeg hy de oogen neder en
wendde hy zyn hoofd stilzwygend af.
Hy keek niet op, hij bewoog zich niet, hy
viel haar niet in de rede, toen zy vervolgde
zich nog steeds tot my richtende. Doch zy
doen 1 Myn leven is een bestendige vrees
geweest vrees voor hemvrees voor
myn echtgenoot, en zelfs voor myn dochter
wat nog erger is, vrees voor myn eigene
gedachten, en voor hetgeen ik ontdekt had,
dat ik aan u had moeten zeggen. Toen ik
trachtte te spreken, waart gij te edelmoedig
om naar my te hooren. Ik vreesde er aan
te denken, dat myn vermoedens waarheid
behelsden, lang nadat zy geen vermoedens
meer waren. Het was ellendig
achwelk een ellende van toen af tot nu
toe I”
Haar stem stierf voor een oogenblik weg
in een flauw, onverstaanbaar gemompel. Zy
deed haar best om haar terug te krygen,
en herhaalde fluisterend
foigoni luy, vuuiuai in otoiii ja ucu
een verschrikkelijke boete gedaanik heb
getuigenis afgelegd tegen de onschuld van
mijn eigen kind. Myn eigen kind 1 Ik durf
God niot bidden dat Hy haar zegene, als
men haar aan myn bed brengt I vergeef
my 1 vergeef mij, voordat ik sterf.”
Zy nam myn hand en drukte die «aan
haar kunde lippen. De tranen kwamen
my in de oogen, toen ik tot haar trachtte
te spreken. a
„Geen tranen om my 1” mompelde zy
vriéndelijk. „Basilius- - laat my u noemen,
zooals uw moeder zou doen, als zij nog in