HIJ HOW.
'NST.
WEL.
baar
ENÖEGEN”
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
UREÏÏS,
gig
No. 9921.
Dinsdag 9 Januari 1906.
44ste Jaargang.
nuarl 1906,
Buitenlandse!! Overzicht.
Samos.
JELLE
IWATER
,er Lö wenbrau
j
vogclte.
FEUILLETON.
\chet en kerkbrand.
BELONJE Jr.,
Verspreide Berichten.
j
ÏINKMAN <4 Z"-
(Wordt vtroolgd)
10 en 15 ct.
CELLING in
ment,
relke niet is door-
d rjjven
wang 8 uur.
in en prjjzen.
moeilyk te vallen. Mjjn hart bonst mij tegen
de keelmjjn herinneringen worden weder
verward ik kan niet meer schrijven.
jgbaar by
ETERS Jz.
ELING, Poelier.
FTEBDAM.
031.
ANT,
wien modellen te
)ude Jenever
htcap
TOPPE.
iden toepassingen
liMerde Por-
inert,. Zij geven
akers niet kunnen
ch, geen imitaties
en.
een aantal enge-
atü op aanvraag.
EHT8 Jb Co.
G0I1IMIIE (MMM
GOUDA.
INT van onzo
Feleto. n Me. 89.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, iranco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers V IJ F C ENT E N.
dagelijks versch
bds, Soepkippen,
ien, gemeste Eend-
dvogels, Fazanten
nders, Reevleesch,
rk concurreerende
□gemaakt franco
Het volgende verbaal wordt uit New-York
geseind over de verwoesting van het stadje
Masaya in Nicaragua. Het blijkt dat de
kwaadaardige vulkaan de Monotomba was,
die sinds eenige weken werkte. Donderdag
barstte hij met geweldige vlammen uit en
deed het geheele land schudden. De gebeele
stad van 22000 inwoners, een der gezondste
van bet land en een lustplaats voor de wel
gestelde burgers der Republiek werd door
lava overstroomd en verdelgd. Men is zeer
bezorgd voor de nog grooter stad Granada,
die omstreeks 20 K.M. verder ligt.
Masaya was geheel en al een moderne
stad met electriscbe trams, hout*plaveisel
en waterleiding.
In vroeger tyd hadden de uitbarstingen
plaats by geregelde tusschenpoozen. Juan
Alvarez, van het domkapittel van Leon deed
gangen graven in den berg om den bron van
het vloeibare goud te vinden, dat volgens
de overlevering uit de diepte opborrelde.
25 October. Gisteren had ik den gehee-
len dag geen kracht genoeg om zeWs maar
een enkelen regel aan dit dagbeek toe te
voegen. De kracht om mijzelven te beheer-
schen, schijnt mij verlaten te hebben. Het
geringste toevallige gerucht in het huis ver
oorzaakt bij my een aanval van beving,
waartegen ik mjj niet kan verzetten. Het Is
23 October. Het verschrikkelijke too-
neel, waarvan ik gisteren getuige geweest
ben, behoudt nog denzelfden invloed op mjj.
Ik heb tevergeefs pogen te denken, niet
over Mannion’s dood, maar over het vrye
uitzicht, dat die dood my gegeven heeft.
Hetzy ik waak of slaap, is het my alsof
hetzelfde noodlot al mjjn gedachten binnen
de zwarte kanten van den afgrond gevangen
houdt. Ik zag de loodkleurige, bloedige
handen in den afgeloopen nacht in mjjn
droom daar weder voorbijgaan. En nu, ter
wijl de morgen helder en de wind frisch is,
komt er geen rust, geen verandering in myn
gedachten De heldere schoonheid van den
onbewolkten dag schynt den gelukkigen in
vloed, dien zy vroeger op my placht te
hebben, verloren te hebben.
llTERFLESCH;
L VERMENGD
)E,DIT EEN
LEIDING-
<T SOMS
ZIEKTEN»
Zooals reeds is medegedeeld hebben Bul
garije en Servië voor eenigen tyd een ver
drag '«gesloten, dat den grondslag vormen
zal van een tolnnie tusschen die beide landen.
De inhoud van dat verdrag wordt geheim
gehouden maar in Weenen schynt men zich
zeer ongerust daarover te maken, al is het
niet duidelyk waarom.
De Neue Freie Presse meldtdat Oosten
rijk zich krachtig tegen zulk een tolunie zal
verzetten, daar deze in stryd is met de be
palingen der conventie van Berlyn. .Servië
en Bulgarjje”, zegt het blad, „zouden iich
door het sluiten van zulk een unie verwjj-
deren van den grondslag van het verdrag
van Berlyn, daar dit verdrag Bolgarye ver
plicht, den handel met alle mogendheden te
behandelen op den voet der meest volkomen
gelykheid. Ook voor het crediet en den
handel van Servië zou zulk een unie niet
voordeelig zyn.
De Frankf. Ztg. acht die houding van
Oostenryk onjuist. „De beide Balkan-staten,
zegt het blad, hebben toch het recht een
economisch, en zelfs een politiek verbond
aan te gaanen als dit Oostenryk niet be
valt, dan moet het er maar maatregelen
tegen nemen. Maar het is dwaas, de bepa
lingen van de conventie van Berlyn aan te
halen, als bedreiging tegen het sluiten van
een tolunie. Servië is economisch geheel
Behalve al hetgeen reeds als belangrijk
uit het Vaticaansche Witboek over de schei
ding van kerk en staat in Frankryk is
aangehaald, hebben politieke en diplomatieke
kringen te Rome er nog een bizonderheid
afhankelijk van Oostenryk, en zal zich er
wel voor wachten, een politiek te volgen,
die vyandig gezind is tegen het groote na
burige rjjk. Maar al zou op het Balkan-
schiereiland een politiek verbond tusschen
alle staten gesloten worden, dan nog zon
Oostenryk geen reden hebben zich daarvoor
ongerust te maken, tenzy bet veroverings
plannen op het schiereiland heeft. Doch in
werkelijkheid staan de Balkanstaten even
ver van een politiek verbond als ooit te voren.
In Macedonië stryden Bulgaren, Serviërs
en Grieken tegen elkanderen de Roemeniërs
staan er vijandig tegenover al deze volken.
Een economisch verbond tusschen Servië en
Bulgarye moge dan ook leiden tot een tol
unie een politiek verbond is er niet van
te wachten. Dat weet men in Weenen ook
wel.”
Van Oostenryksche zyde wordt nog ge
meld dat de beide regeeringen zich ver
bonden voor het einde van 1906 een bijzondere
overeenkomst, te sluiten betreffende een
spoorweg-verb^nd. De bepalingen, de tolunie
betreffend, kunnen elk oogenblik veranderd
worden met toestemming der beide regee
ringen en in den geest van het verdrag.
Het verdrag zal zich uitstrekken over alle’
gebieden, die tot een der staten behooren,
of zullen behooren.
onderneming. Het goud is byna geheel uit
de circulatie onttrokken. De Staatsbank
maakt, wat ook de officieels mededeelingen
mogen zeggen, honderden bezwaren om
bankbiljetten tegen goud in te wisselen. De
spaarbanken worden belegerd en de ambte
naren hebben in geen drie maanden trakte
ment ontvangen.
Men weet dan ook niet hoe de financiën
des lands in evenwicht, te brengen. Het
alcoholmonopolie, waarvan de baten ge-
woonlyk een half milliard roebels opbrengen
wjjst een deficit aan, de meeste staats
winkels en distilleerderijen zyn gesloten of
in brand gestoken en in vele districten heb
ben de boeren zich verbonden, geen alcohol
of tabak meer te gebruiken, om zoodoende
de regeering van een deel barer inkomsten
te berooven. De landelijke belastingen
brengen om zoo te zeggen niets meer op
hetzy door belastingweigering hetzy door
den volkomen financieelen ondergang der
belastingschuldigen. In de steden zyn deze
inkomsten belangrijk gedaald. In Warschau
byv. betaalden op 1 Januari 1905 4000
kooplieden hun patentbelastingdit jaar
hebben tot nu toe slechts een twintigtal
deze aangezuiverd.
Doch vooral de ontzaggelijke daling van
de indirecte inkomsten (alcohol, spoorwegen,
post, telegraaf, douane) geven het meest
recht een kracht der Russische financiën te
voorspellen, daar zeven achtste van de uit
gaven door indirecte belastingen worden
gedekt. De fiscale machine werkt thans
met verlies en het is dus niet het oogenblik
voor buitenlandsche spaarders om op een
Russische leening in te schryven.
Het Duitsche Witboek over Marokko zal
toch uitkomen. In het Franscbe Geelboek,
zoo verklaart een officieus berichtgever, ko
men onduidelijkheden en tegenstrijdigheden
voor, welker opheldering „niet alleen in het
Duitsche, maar ook in het algemeen belang
is.” Maar voor de rest zal men van Duit-
schen kant alles vermijden, wat een oprake-
ling van het geschil ten gevolge zou kunnen
hebben. Het zal dus maar een dun deeltje
worden, zonder opzienbarende onthullingen.
De Ulk stelt voor, nu ook uit alles wat
in het Geel- en het Witboek is weggelaten,
een Geel-Witboek samen te stellen.
zeker, dat, indien de dood van eenig men-
scheljjk wezen ooit verlichting en redding
aan een ander aangebraebt heeft, de dood
van Mannion, die aan mjj geschonken heeft
en toch wordt de uitwerking, die het zien
daarvan op mjj gehad heeft, nog niet ver
minderd, zelfs niet door de bewustheid van
al wat ik gewonnen heb, door bevrjjd te
zyn van den doodelyken en meest beslisten
vjjand, dien iemand ooit gehad heeft.
Telefoon No.
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Ad verten tien tot 1 uur des midd.
In een der laatste nummer» van de Narod-
naja Swoboda heeft professor Miljoekof een
uitgebreide critiek geschreven over de kies
recht regeling voor de Russische Ryksdoema.
Het eerste bezwaar, schryft professor
Miljoekof, is dat de nieuwe wet de oude
verdeeling van de kiezers in twee klassen
en van afgevaardigden van curies handhaaft.
De boeren stemmen afzonderlijkde stad
bewoners en de werklieden eveneens, voor
de beide eerste klassen. De verdeeling van
het aantal zetels tusschen de curies is vol
komen willekeurig.
Maar behalve deze verdeeling is er nog
een, het gevolg van de districtsindeeling.
Niemand kan kiezen, maar evenmin gekozen
worden, dan in het district waar men woont
en in de curie waartoe men behoort. Om dus
lid van de Doema te kunnen worden, moet men
behooren tot degenen, die door de eerste klas-
se-kiezers worden gekozen in detweede klasse.
Dientengevolge kan de meest geschikte man
buiten de Doema worden gehouden, omdat
zyn meeningen niet die der kiezers zyn in
wier district hy woont. Zulk een beperking
van het passieve kiesrecht is zonder voor
beeld in de annalen van het parlementaire
leven in Europa.
Er is nog een derde beperking, ten gevolge
van den zeer korten tyd van inschrijving op
de kiezerslijsten. Die inschrijving geschiedt
op eigen aangifte, binnen drie weken na
den dag der afkondiging van de wet. Maar
deze termjjn wordt nog verkort, wjjl de licha
men, by wie de aangifte moet geschieden, niet
bestaan. Het hangt dus geheel en al af van
de willekeur der regeering of haar ambte
naren, om dien termijn te beperken tot een
week of tot enkele dagen.
Onder deze omstandigheden, zegt profes
sor Miljoekof, is het niet te verwonderen,
dat de kieswet voor de Doema weinig in
stemming vindt. Want de geheele instelling
is Russisch-willekeurig. Niemand is zeker,
dat hy, hoewel volgens de bepalingen der
wet kiesgerechtigd, op de kiezerslijsten ge
plaatst wordtzyn die gesloten, dan is er
geen hooger beroep, en daardoor kan elke
ambtenaar beletten, dat personen, die hem
onaangenaam zyn, invloed krjjgen op de
verkiezingen voor de Doema.
Het Petit Bleu” bevat een donker ge-
kleurden particulieren brief uit Warschau,
over den economischen toestand in Rusland:
Elke dag brengt de instorting van de
een of andere buitenlandsche industrieele
van overwegend belang in ontdekt. Waar
namelijk sprake is van Loubet’s bezoek aan
het Italiaansche hof wordt Victor Immanuel
III aangeduid als „koning van Italië”. Dit
is de eerste maal sedert 1870, dat aan het
hoofd van den Italiaanschen staat deze be
naming wordt gegeven in een van het Va-
ticaan afkomstig document.
By gladde diplomaten als daar zetelen en
in zulk een gewichtige kwestie valt aan een
lapsus niet te denken.
Aan de universiteit te Boekarest is een
leerstoel voor de Duitsche taal en litteratuur
opgericht. De te Hermanstadt (Hongarije)
verschijnende Telegraphul Roman verklaart
ervan„Deze nieuwe leerstoel is zeer ge
wichtig hy zal door de weldadige inwerking
der Duitsche beschaving een tegenwicht vor
men tegen den Franschen invloed op het
Roemeensche cultuurleven. Wat goed is in
de Duitsche beschaving zal zich nu ook over
de Roemeensche geestesontwikkeling uit
gieten.”
Zou het Marokkaansch conflict op geeste
lijk gebied met een herhaling dreigen in
Roemenië
26 October. Gezichten half wa
kende, half droomende gedurende den
geheeien nacht. Gezichten van myn laatsten
eenzamen avond in het visschersgehucht
dan weder van Mannion die loodkleurige
handen, die in de duisternis boven myn hoofd
heen en weer gezwaaid worden daarop
gezichten van huis van Clara, my in myn
studeerkamer voorlezende daarop een
verandering in de kamer, waarin Marga-
retha stierf - nogmaals het gezicht van
haar, met haar lange, zwarte haren, over
baar gelaat neerhangende daarop voor
eenigen tyd vergetelheid daarop Mannion
weder, voor myn bed heen en weder loo-
pende zyn dood, als een droom schijnende
zyn gadeslaan van mjj gedurende den
nacht als een werkelijkheid, waartoe ik pas
ontwaakt was Clara aan den anderen
kant vlak tegenover hem wandelende
Rusland.
Men seint nit Boekarest, dat twee Russi
sche Israëlieten, die de Roemeensche grens
Rudolf tusschen ben in, naar my wyzende.
27 October. Ik vrees dat myn ver
stand ernstig aangedaan is ik moet op een
noodlottige wjjze verzwakt zyn, voordat ik
de verschrikkelijke tooneelen tusschen de
klippen van het voorgebergte bjjwoonde. Mijn
zenuwen moeten in dien tyd veel meer gele
den hebben, dan ik vermoedde, onder de
bestendige onzekerheid, waarin ik verkeerd
heb, sedert ik Londen verlaten heb, en onder
de onophoudelijke inspanning en gemoeds
beweging van al wat er met my gebeurd
is. Zal ik een brief aan Rudolf zenden P
Neen nog niet. Het zou den schyn kun
nen hebben, alsof ik ongeduldig was, alsof
ik niet in staat was om myn noodzakelyke
afwezigheid even kalm en vastberaden te
gedragen als my voegt.
28 October, Een slapelooze nacht
gekweld door doodelyke vrees, dat de ge
ruchten van my uit het visschersdorp naar
deze plaats zullen overwaaien, dat er onder
zoek naar Mannion zal gedaan worden, en
dat ik als de oorzaak van zyn dood zal be
schouwd worden.
152)
Een vreemdsoortige onzekerheid, hoe my
in de onbeduidenste gevallen te gedragen,
maakte zich van my meester. Nu eens hield
ik eensklaps stil, terwjjl ik myns ondanks
by de minste hinderpalen op myn pad aar
zelde. Dan weder werd ik zonder eenige
reden verlegen over de richting, waarin ik
voortliep, en verbeeldde ik my dat ik naar
het visschersdorp terugging. Het schouwspel
waarvan ik getuige geweest was, scheen
myn lichaam nog veel meer dan myn geest
aan te doen. Toen ik mjj zelven op den ver
velenden weg langs de kust voortsleepte,
was er altjjd dezelfde pynlyke leegte in myn
gedachten: zy schenen de macht nog niet
te hebben, om zich den verschrikkelyken
flood van Mannion als werkelijk gebeurd
▼oor te stellen.
Toen ik in dit dorp kwam, waren myn
krachten zoo geheel uitgeput, dat de men-
schen in de herberg verplicht waren om my
Daar boven te dragen. Zelfs nu, nadat ik
eenige rust genoten heb, begint het indoopen
van mjjn pen in de inkt mjj reedt lastig en
Het Neder-
landsch Tooneel.
s
