HET ARENDSJONG.
OPGERUIMD.
BINNENLAND.
ar
MANTELS,
iPVEKTKrcTIKN
echtscheiding.
In Engeland de vrije han
del gehandhaafd.
Stadsnieuws.
Costumes eiiItloiisen
BEÏÏES Vm ROTTERDAM
ten, die zyn voorgangers aan het Lagerhuis
hebben verleend, bevestigt. En*. Eigen
aardig, dat het Parienent dat meer macht
heeft dan eenig ander, in den vorm nog altjjd
doet of al die macht slechts van 'skonings
gonst afhangt.
Eergisteren is b$ inzweren van de leden
van het Lagerbois begonnen. Een ongewoon
groot aantal legde geen eed, maar een belofte
af, o a. John Morley.
Een eigenaardig schouwspel moet het ge
weest zgn de bladen maken er bepaald
gowag van dat Chamberlain en Winston
Chnrchil elkaar de hand drukten. Het doet
denken aan de plichtplegingen vóór een
vuistgevecht. Die twee zullen elkaar raken
in de komende zitting.
Verspreide Berichten.
Frankrijk
De heer Loobet heeft een visite gehad
van den Russische» gezant, die hem namens
den czaar de verzekering kwam geven van
diens voortdurende vriendschap en hem de
briljanten van de orde van 8t. Andries kwam
aanbieden.
Door den minister van marine is bepaald,
dat de onderzeesche booten van 400 ton een
bemanning zullen hebben van 20 tot 25 man
en die van 800 ton een bemanning, dio in
verhouding sterker Is. De manschappen zullen
gerecrutoerd worden uit de bemanning van
de torpedobgoten en een hooger loon ont
vangen.
Duitschi.ahd.
In den Rijksdag kwam giateren bij 't debat
over het kiesrecht in de bondsstaten Rebel
aan met een scherpe critiek op het doen
der Hamburgsche Burgerschaft, die het kies
recht inkromp en alzoo aanleiding gaf tot
onlusten. Van verschillende zijden werd hg
van repliek gediend.
In Haksen is tot lid van den Rijksdag
gekozen de soc. democraat Noske.
Weer zijn verschillende Hilezische ridder
goederen in Poolsche handen ovorgogaan.
Enoiland.
De oorlogsschepen, die deel moeten nemen
aan do groote zeemanoeuvres, z(jn alle op
weg naar de I'ortugeesche baai vnn Lagos,
die het uitgangspunt der oefeningen zal zijn.
Naar gemeld wordt, gaan de prins en
prinses van Wales na hun Indische reis naar
China. Z(j zouden een bezoek uan Peking
brengen.
Vrrkeniodk Stater
Kr ia een comité gevormd om feestelijk
heden te organi8eeren hg gelegenheid van
den benderaten geboortedag van Abraham
Lincoln, in 1909. Men heeft besloten de bat
aan te koopen, waar de bevrijder van de
slaven, door snoodo hand vermoord, geboren
ia. Men zal er een Lincoln-museom van maken.
President Roosevelt heeft tot het Ameri-
kanWhe volk een oproep gericht, waarin
bij het aanspoort de Japanners, die honger
lijden, te steunen.
8TATEN-G ENEK A A L.
V m K BC I# K H A Ift K f».
Zitting van Donderdag 15 Februari.
Personeel b(j P o s t en Te 1 e g r a a f
De minister van Waterstaat weerspreekt
de meening dat de toestand by postergen en
telegrafie zóó slecht zou zgn als wel zou
kunnen worden afgeleid uit de talryke
grieven en wenscben hier in de Kamer
geuit.
By bestaande vacatures zgn or dan ort
steeds zeer talryke candidates In de po
sitie van nmbtenaren en beambten is ook
in de laatste jaren aanmerkelijke verbetering
gebracht. Do minister somt de aangebrachte
verbeteringen op, ten betooge dat voor
verlichting vau dienst, voor betore promotie
en opleiding, voor meerdere bezoldiging
reeds veel is gedaan. Wat door den tegen-
woordigen directeur-generaal is gedaan ver
dient dan ook moer waardeering dan waar
van gisteren in de Kamer is gebleken. De
uitgaven voor de lagere beambten vooral
sjjn belangrijk gestegen. Maar moet met
de salarisverhooging voor het lagere perso
neel nu aanstonds gepaard gaan verhooging
van traktement voor do hoogere beambten?
Die vraag beantwoordt de minister voorals
nog ontkennend-
Ken andere Massificatie van do kantoren
is in bewerking, waardoor een betere rege
ling zal worden getroffen ten aanzien van
hot aan het hoofd van kantoren plaatsen
van klerken en commiezen. Een aanlal
openvallende kantoren zullen voor de kler
ken -- die door het kon. besluit van 1894
werden getroffen daardoor beschikbaar
komen, zonder dat de belangen van de com
miezen worden geschaad.
De minister stelt prijs op de voorlichting
van de vakvereenigingen, welke voorlich
ting hg acht in 't belang vao het personeel
en den die ist. Maar waar niet all n in de
vakvereeniging verbonden zijn, wordt reeds
gernimen tijd een groepsvertegenwoordiging
voorbereid.
Ken commissie van onderzoek naar straf
fen is nimmer geweigerd.
De telegrambestelllng door jongens vol
doet goed. Die jongens kannen op 21-jari-
gen leeftijd voor plaatsing als besteller in
aanmerking komen
Of dut opnieuw herkeuring noodig is, zal
de minister nog eens overwegen De aan
stelling van do jongens geschiedde om bjj
de telegrafie te bezuinigen.
Samensmelting van bet korps klerken en
commiezen Is aan groote bezwaren onder
hevig. Het zgn groepen, geheel verschillend
opgeleid.
Traklementsverhooging van instrument
makers zou wanverhoodingen scheppen ten
aanzien van andure categorieën van per
soneel.
De grieven in-zake het gebrek aan sta
biliteit by de oproeping voor examens en
de exameneischen onderschrijft de minister.
Een commissie zal onderzoeken, hoe in
de naasto toekomst in 't post- en telegraaf-
verkeor te Amsterdam is te voorzien.
Maatregelen zgn genomen om af te schaf
feu du bepaling voor het lagere personeel,
dat de ziuktetgd niet meetelt voor verhoo
ging en pensioen. Du commiezen van du
telegrafie zgn volstrekt niet achtergesteld
bg bon colleges van de post.
De bezwaren tegen bet iu dienst honden
van gehnwdu vrouwen zgn zóó ovetwegend,
dat du minister nog geen vryheid heeft
gevonden het desbetreffend kon. besluit in
te trokken. In studie is hoe de vrouwelijke
arbeid in bet buitenland is geregeld.
Blykt de werktyd voor de telefonisten
te lang, dan zal du miuister daarin veran
dering brengen, zoomede in den werktyd
van de directeuren der kleine kantoren,
waarnaar een onderzoek aan den directeur-
generaal zal worden opgedragen. Trouwens
zy krggen reeds dikwijls hulp
Conducteurs-plaatsvervangers zullen eenigo
vergoeding krggen. Stappen in die richting
worden voorbereid. Bg extra-dienst op
Nieuwjaar en St. Nicolaas, krjjgt het per
soneel gratis voedsel ep drinken. Overwo
gen kan worden of daarvoor eenige vergoe
ding in de plaats is gesteld.
Achterstelling van de assistenten bg de
nieuwe traktementsrogeling hoeft niet plaats
gehad
Inschoiving van buitenstaanders in hooge
betrekkingen keurt de ministor ook iu bet
algemeen af, maar voor enkele gevallen
moet do gelegenheid open blijven.
Op de positie van de postboden ten plat-
tenlande zal worden gelet. Het verstrekken
van Rgkswoningun op een duizendtal
plaatsen - - levert onoverkomelijke bezwa
ren op.
Het hoofdbestuur streeft reeds en gaat
voort op dien weg, om een betere werkver-
deeling te scheppen voor klerken commiezen,
waarbij aau laatstgenoemdenin verband
met ban betere bezoldiging, de belangrijkste
diensten worden opgedragen.
Het aanwozig zgn van overcompleet per
soneel op de groote kantoren heeft bezwaren.
Het zon veel geld vorderen, en de ruimte
is niet overal aanwezig.
Andere ter sprake gebrachte grieven en
wenschen znllen worden onderzocht
Nadat verschillende replieken zgn gebon
den, betoogt de heer Lohman nog, dat het
hem genoegen deed dat de minister een
groepsvertegenwoordiging voorbereidt. Im
mers een vakvfreeniging in het stelsel der
ambtenaarswereld, acht spr. een dwaasheid.
De heer Ketelaar bestrijdt het betoog van
don heer Lobman. De vak- of ambtenaars-
vereenigingen ondermijnen bot gezag niet.
De belangen van het personeel voorstaande,
behartigen de vereenigingen óók het Staats-
en dienstbelang. Ze blijven,'voor voorlich
ting, noodig^óók bg de instelling van groeps
vertegenwoordiging, die van boven af ont
staat. In de vakvereenigingen kannen alle
ambtenaren vereenigd zgn en wanneer dit
niet 't geval is, dun ligt daarvan do sehnld
bg „Patrimonium" en den „R.-K. Volksbond."
Zich in hoofdzaak by dit betoog aanslui
tende, noemt de heer Tak de groepsver-
togonwoordigingen niets anders dan min of
meer vrygelalen instrumenten van degenen,
die boven de ambtenaren zgn geplaatst.
Daarom snllefl de vereenigingen noodig bljj
ven oin tegen den verkeerden invloed der
groepsvertegenwoordiging te waken.
De heer Talma betoogt, dat de vakver
eeniging niets anders is dan een strgdveree-
niging, als zoodanig onbestaanbaar in de
ambtenaarswereld, omdat hier van onder
handelen met dén Staat geen sprake kan
zgn. Tot groepsvertegenwiordiging, tot het
kiezen van een kern, werken allen mee. Ook
d&Arotn stelt spr. een groepsvertegenwoor
diging boven een vakvereeniging.
In dit betoog van den heer Talma liet
de heer Troelstra een voortsettiog van de
reactie tegen de vakvereeoigingen, door de
vorige Regeering op touw gezet. Hg waar
schuwt de Regeering daarvoor.
De minister zet nog eens uiteen, dat b(j
opgelegde straffen nooit een commissie van
onderzoek is geweigerd. Waar hét hoofd
bestuur der post en telegraaf zich bereid
heeft verklaard de bestaren van de vak
vereenigingen te ontvangen, daarl zal de
directenr-generaal ziiA er niet aan kannen
onttrekken. Opnieowi verzekert spr., dat
bg in 't algemeen is\tegen het tusschen
schuiven van militairenSui hoogere rangen.
Het postdebat is daarnjufesloten.
Aan de orde is dmSfna het wetsontwerp
betrekkelijk de Velap-pont, waarbij de beer
Pastoors beaamt, dnt de oprniming van de
brug over het Nflford--zeekanaal noodifcakeljjk
is, uiaar betoogt dat die opruiming alléén
dan mag plaats hebben, wanneer er een
behoorlijke verbinding tasscben du oevers is
tot stand gebracht. De stoompont is geen
behoorlgke verbinding.
De heer Eland geeft het denkbeeld van
hangpontun in overweging de heer Ljeftinck
wil een zóó hooge bi ug laten boawen, dat
alle wenscben bevredigd kannen worden
de beer Lely verdedigt den weg, door den
minister aangegeven ook de heer Schaper.
Morgen voortzetting.
Hut was in 1846 Jat door du afschaffing der
graanwetten in Engeland, na hngen strgd, de
staatkunde van het vrjje handelsverkeer een
overwinning behaalde, welke weerklank vond
in heel de beschaafds wereld %8edert dat jaar
bleef de Rritsche we gever de Ijju van het een
maal aangenomen beginsel doortrekken, totdat
in 1903. door den minister Joseph Chamber
lain onder de leus van Imperialisme, en door
den minister Baifodr onder die van Wederver
gelding, een program van reactie ontwikkeld
werd met het protecti nisme als grondtoon
Deze poging om tot het beschermend stelsel
terug te keeren is thans geëindigd met vol
slagen s hipbreuk.
In het najaar van 1903 verliet Chamberlain
het ministerie ten einde vrg van amb'olijke
plichten in den lande voor zjjn denkbeelden
bet vuur aan te wakkeren Zjjn geestverwant
Balfour bleef aan het bewind. Doch bjj tus-
scbentjjdsehe verkiezingen verloor telkens de
rainistrieele partij. Meer eu meer werd zg in
het Lagerhuis verzwakt Balfonr trad af in
December 1905 Aan z'ju tegenstander, Camp
bell Banner man. werd de vorming van een
nieuw kabinet opgedragen. In de afgeloopen
Januari-maand ha Iden de algemeene verkie
zingen plaats Als door een stortvloed wegge
vaagd slonk de eens zoo machtige meerderheid
van Chamberlain's aanhangers tot een groep
van nauwelijks een vyfde deel van het Lagor-
huis De strijd is beslist. De nagedachtenii van
Richard Cobden is gewroken. De liberale partij
bezit onder de vaan V rgen handel een meer
derheid als nooit te voren De protectionistische
beweging ligt ter neder. Een waarschuwende
les voor teder, die ginds weder de vrgheid van
verkeer zou willen aantasten.
In Nederland hebben de protectionisten te
vroeg gejuicht toen zg in den door Chamber
lain gepreJikten omkeer den naderenden val
zagen van die theorie.» dat >dogma», geljjk
bg heu het vrg handelsstelsel heet, In Neder
land, zoo gave i zij te verstaan, ia in Nederland
waren nog wel van die achterlijke menschen,
die in de vrgh'id een levenwekkend beginsel
meenen te zien; maar ocb, d-ze droomers
hadden niet bemerkt dvt men overal in het
buitenland wijzer was geworden en dat ook in
Engeland eindelgk de oogen der verstandigen
voor het lieht der protectionisten waren open
gegaan
WH herinneren ons nog de ministerieels rede
van Dr. A. Kuyper bg de algemeene beraad
slaging over de staatsbegrooting op 4 Dec
1901. Met broeden omhaal en innig behagen
deelde Z.Ex mede dat in de Engelsche denk
beelden over kandels-staatkunde eene «kente-
ring» was gekomen; dat ook het dagblad The
Times het protectionisme aanbevaldat de
afval er al verder en verder gingdat »het
wel eens kon gebeuren »dat de free-trade binnen
niet zoo langen tijd de wereld »nit was»
De wereld uit!
De bewindslieden, die in Nederland en in
refen
Engeland tegen den Vrijhandel zjin opgeti
zjjn »er uit», en Campbell Bannermi
»er in».
Wij hebben in onze geschriften slee
enkele malen op den strgd in Engeland ge
wezen- Vertrouwende op de kracht der begin
selen hebben wjj de gebeurtenissen afgewacht.
Aan de protectionisten. die hier zich verheug
den in de aanstaande zege van Chamberlain's
program, lieten wjj gaarne hun blgdschap.
Waarom zouden wjj aan een medeburger, die
aich in het bezit eens vogels vermaakt, dade-
ljjk het genoegen bederven door te zeggen dat
bet 'dier een doode nachtegaal is
Het imnerialisme van Chamberlain had geen
ernstige kans van slagen. Het wenschte de
vorming eener rjjkteenheid tusschen Groot
Britannië en zjjoe zelfstandige koloniën langs
den weg van economische bevoordee ing der
koloniale voortbrengselen bg invoer in het
moederland; maar snlka sloot een algemeen
tarief in op gelijksoortige goederen van andere
natiën Dan zonden, wenschte Chamberlain,
wederkeerig de koloniën ten bate der Engelsche
goederen een uitzonderingstarief vaststellen On
gelukkig voor t. hamberlain, wilde het Engel-
sche volk niet weten van belemmering der
invoeren uit de Noord-Amerikaanscbe Unie,
Argentinië, Rnsland. Ook dweepten de koloniën
niet met een bevoordeeling van Engelsche
fabricaten Zou daar een nauwere band met
het moederland niet nitloopen op verlies van
zelfbestuur en op verzwaring van militaire
lasten? De opbrengst dernienweinvoerrechten
zon, volgens Chamberlain, dienen voor oitkee-
ring van oudendagspensioeuenmaar tegeljjk
hit*Tcl hy vol dat spoedig de voortbrengselen
in toereikende hoeveelhei 1 uit de ko oniën,
alzoo onbelast, zooden worJen ingevoerd Hier-
meê ve dwenen de pensioenen weder in rook
Niet minder vreemd waren de vergeldings-
deukbeelden van den Minister Balfour Men
moest door tarieven in Engeland de andere
natiën dwingen tot verlaging der hare Maar
tegeljjk ontvielen aan Balfonr zóóvele jegens
den vrjjen handel vgandige uitspraken, dat het
vermoeden wakker werd dat bet hem eigenljjk
niet om verovering van vrgheid bg de anderen
te doeu was Bovendien: vergeldingstarieven
zyn bestemd om tgdeljjk dieust te doen, doch
de imperialistische idéé e scht een voortduren
de belemmering vau den invoer nit andere
landen dan de Engelsche koloniën.
Het zon wel wonder geweest zjjn indien zulk
een program door het Engelsche volk ware
aanvaard De samenwerking tusschen Balfonr
en Chamberlain miste alle logica Evenals het
prolee iouisme met zich zelf in allerlei tegen
spraak geraakt wanneer het zich als stelsel
tegenover dat van handelsvrijheid plaatst, zoo
werd het program, met hetwelk de genoemde
heereu voor de kiezers traden, bevonden een
mengsel van tegenstrijdigheden te zyn.
Meende in 1901 Dr. Kuyper dat voor de
vrgheid des handels ook in Engeland »de
barometer aan het dalen was 1), wjj begroe
ten in den doorwors'elden strgd eene Beproe
ving onzer begioselen, welke zg met glans
hebben doorstaan.
De barometer staat hooger dan ooit.
1) Rede 4 Dec 1901, Handelingen 2e Kamer
bl. 325.
Gemengde Berichten.
Even buiten Keulen is Maandagavond om
acht uur, door een mankement aan een wissel,
een trein van den eleotrischen bunrtspoor-
weg van Keulen naar Bonn op een electrische
tram ingeloopeu. Onder de reizigers ontstond
een paniek. Van de acht zwaar gekwetsten
is nog een van de bestaarden overleden.
Verder zyn er een groot aantal licht gewonden
Treurige toestand in Spanje.
De bevolking van Andalasië lijdt gebrek.
De hongerige menigte ziet zicli genoodzaakt
de hoeven te planderen en alles wat eetbaar
i3 mede te nemen. De ineest ontzettende
berichten omtrent den toestand doen de rondte
en de politie staat bijna volkomen machteloos.
Hoe kan 't ook anders P De stakkers hebben
hongerDaarbij komt nu nog dat ook het
weer zeer ongonstig is. Het is guar en koud^.
er valt sneeuw en zoodoende is er geen
werk op het land, tenminste niet genoeg
voor de massa's werkloozen.
De regeering is steed^ aan 't overleggen
boe te handelen, maar zy doet dit van een
autocratisch standpunt én dut helpt in dit
geval niet veel.
Cacaobewerkers Amsterdam. In haar
huishoudelijke vergadering van eergisteren
stichtte de cacao- enz. bepverkersvereeniging
D. E. V. een weerstandakas. Het reglement
werd vastgesteld. Verder] werd de volgende
motie aangenomen
De vergadering enz.,
gehoord do besprekingeu inzake de ex
ploitatie van „Daalders cacao" door de
firma Blooker;
gehoord de wyze waaróp deze exploitatie
wordt gevoerd, o. a. door overmatigen ar-
boidstyd, die door deze firma van haar ar
beiders wordt verlangd, zonder eenig pro
cent meerdere betaling vóór overwerk enz.;
gezien de werkloosheid die steeds grooter
afmetingen aanneemt
spreekt hierover haar scherpe afkeuring
uit en besluit het pabliek in te lichten, door
deze motie in de pers te publiceeren.
(Het Volk.)
Men schryft aan de N. C.
Door den lieer A. P. L, onderwyzer aan
een der openbare scholen te Patten op de
Velawe, is aan den commissaris dor Koningin
van Gelderland vergunning gevraagd tot het
dragen van een revolver, welke vergunning
hem ook is verleend. Een ingezonden vers
van den heer L. in Het Volk. waaraan de
Patters zich ergerden en dat hem aan]|mis-
handeling van dien kant blootstelde, is hier
van óorzaak.
Gistermiddag reed de landbouwer Arend
Schenkel, van Uffelte, met zgn -oom huis
waarts, komende van Meppol. In het rjjtnig
bevond zich o, m. ook een beduidende geld
som. Niet ver van Meppel schrikte het
naard voor 'teen of ander, met het gevolg
dat alles in de Drentsche hoofd vaart stortte.
De oom sprong van het rijtuig en redde
zich doch A. Schenkel, het geld, dat hem
Biet' toekwam, nog willende grgpen, kwam
bjj deze poging om
11 Maandag vervoegde zich bg de wed.
G aan de Groote Spuistraat te Dordrecht,
ee- haar onbekend persoon, die voorgaf als
bankwerker te zgn aangenomen op de ma-
chinefabriek van den beer k aldaar en
daarom kost en inwoning te zoeken. W eidra
was men het eens geworden over het kost
geld van f 6 's weeks en nhm de man intrek
in de woning der wed. Denzelfden middag
kocht bjj bg een winkelier in diezelfde straat
een blauwen werkkiel, weikeu hg beloofde
'a avonds te zullen betalen van het geld, dat
hy van zgn vader zou ontvangen.
Toen de winkelier echter geen geld zag,
stelde hg bg den heer K een onderzoek in,
waaruit al spoedig bleek, dat het gansche
verbaal bezijden de waarheid was. De win
kelier achtte het toen geraden de weduwe
op de hoogte te stellen, en deze begaf zich
naar de politie om raad. Er werd toen
overeengekomen, dat de kostvrouw de politie
terstond zou waarschuwen, wanneer de ver
moedelijke oplichter bg haar terugkeerde,
omdat men vreesde, dat wanneer er een post
werd uitgezet, lig lont zou ruiken en zich
uit de voeten maken. Toen de persoon nu
Dinsdagavond 8 uur wejjselyk in zjjn kosthuis
terugkwam, was de politie spoedig gewaar
schuwd, en vervoegde deze zich aan zgn
verbluf om een voorloopig onderzoek in te
stellen. Hg bekende toen weldra, hot geheele
verhaal verzonuen te hebben, reden waarom
lig werd meegenomen naar het hoofdbureau.
Daar werd het onderzoek voortgezet en,
nadat hy had opgegeven C. S. genaamd en
20 jaar oud te zyn, werd liet Alg, Politie
blad nageslagen, waaruit bleek, dat by ver
dacht werd van verduistering van een rywiel
en sedert ongeveer 14 dagen gedeserteerd
was van het le reg. cavalerie* in garnizoen
te Amsterdam. Aan ontkennen viel nu niet
meer te denken en S. vertelde dan ook open
hartig, dat hy zyne militaire uniform te
Leiden had verwisseld tegen burgerkleeren
by eon kleermaker, dien hg niet kende, maar
wien hy had weten wys te maken, dat hy
logeerde by zyn tante, die aan don kleer
maker goed bekend was en hem had beloofd
het geld te zullen verstrekken. Ook dat
verhaal was geheel verzonnen, en den vol
genden dag had by Leiden verlaten
zonder te betalen.
- Gisteren is S. ter beschikking van den of
ficier van justitie naar het huis van bewa-
rjnh overgebracht. (D. C.)
De eigenaar van de „Lyra-potloodenfa-
briok" te Neurenberg beeft by gelegenheid
van het 100 jarig bestaar. van de fabriek
f 60,000 geschonken voor fonds, waaruit aan
hulpbehoevende werklieden, allereerst aan
die van de fabriek, onderstand zal worden
verleand.
Het beheer van fonds is door het gemeen
tebestuur aanvaard.
GOUDA, 16 Februari 1905.
Woousdag 14 Februari beleefde de Chris-
telgke Jongedochtersvereeniging Dorcas"
wederom een recht gezegende avond. Het
bleek dat zy was gezegend om ander ten
z»gen te zgn.
Ruim honderd minder bedeelde waren door
haar uitgenoodigd om de vruchten te ont
vangen van een jaar arbeid waarin zeer
velen kleedingstnkken waren vervaardigd.
Waren allen die Dorcas" begunstigen met
hunne gaven en zoo wy vertrouwen ook met
hunne gebeden tegenwoordig geweest het
zon hun, even als my, verheugd hebben te
zien met welk een liefde werd gegeven* dat
met zeer veel zorg en yver was vervaar
digd. En bg hetgeen te zien was, te hooren
viel was heerlgk.
Welke onmisbare eeuwige schatten Gods
liefde bezat, voor allen die zich als zondaars
schuldig en arm gevoelden, en hoe dringend
God in zyne genade nitgenoodigd om te
komen en te nemen van die overvloed -
om niet zie dat zon God verheerlyken
en bemoedigen. En hoe juist maakte Ds.
Berkelbach van der Sprenkel dnidelgk, dat
naar wg zelve zoo door Gods liefde geze
gend waren, daar kon eerst recht het woord
Christelgk, voor de Jonge dochters vereeni-
ging passen. En ik dacht O jonge doch
ters ga toch voort met yver en ootmoed
voort om andere wel te doen en zoo dat de
liefde van Christus U dringe. En alle be
gunstigers wil ik toeroepen O ga toch voart
en steunt dit werk der liefde, en wekt anderen
daar toe op.
Eenige weken geleden werd dr. Bernardo
begraven op zgn doodkist lag een open
geslagen bijbel.
Dit Gods woord was zgn dierbare schat
geweest en honderden armen en veriatenen
storten een traan en stamelden
Wat heeft h{j om lief gehad.
Dat de liefde van Christus ons allen
daartoe opwektej.
Gisteravond was er te Slnypwgk gemeente
Reenwyk by K. Hooganbocz^m, een vertoo-
ning met de Kinematograaf Zekere J. S.
kreeg met J. den B. woorden over gejeend
geld. deze ruzie werd door het by zyn van
den rijksveldwachter gesust. Nadat de voor
stelling was afgeloopen. en de Zaal te 11
uur was gestatan, ging de ryksveldwaehtor
huiswaarts. Ten 'ongeveer kwart voor twaalf
werd hu weder geroepen en hem medege
deeld dat den Bi in liet water was gewor
pen. Zich spoedig naar de aangewezen plaats
begevende, haalde hy het iyk van den B. op.
Ten ongeveer half een word S. gearesteerd,
verdacht den B.in het water te hebben ge
worpen.
Dinsdagmiddag had de zoon van den klom
penmaker O. ttj Schoonhoven, terwyl deze
bezig was met i het slóan, het ongeluk zyu
vader met den hamer zoodanig op het hoofd
te treffen, dat een bloedende woud ontstond
en onmiddellyk geneeskundige hulp moest
worden ingero'epeu.
Schoonhoven. Donderdag 15 Februari
1906, herdacht in alle stilte onze Burge
meester den dag, waarop hy vóór 25 jaren
tot dit ambt geroepen werd. Sedert 1901
is hy burgemeester van Schoonhoven. Door
zyn groote kenlnis van Gemeentezaken en
zyn energieken iwil hoeft by ondanks voor
oordeel en tegenwerking van would be des
kundigen veel ècheefs recht gezet, zonder
aanzien des persjoons.
Moge hot hem gegeven zyn nog lange
jaren onze sthd |te besturen.
Des avonds bracht de Militaire muziek
vereeniging den Burgemeester een serenade.
By monde van den heer Versloot werd hy
in waardeerond|e woorden toegesproken,
waarvoor do Burgemeester .zyn dank be
tuigde.
Verder bleef ile herdenking tot den huise-
lyken kring bepórkt.
L'Aiglöng, het Arendsjong, is de titel vau
het drama, dat ons gisterenavond door den
Heer Henri Dekking werd vertolkt. Iteeds
meermalen hadden we liet genoegen genoem
den heer op Nutsavonden te hooren en wie
als wy in de gelegenheid geweest zyn hem
tó bewonderen om zyn byzondere gaven als
declamator, zullen zeker ook nu weer met
ons instemmen waar we een woord van dunk
brengen aan dén heer Dekking voor zyn
uitmuntende voordracht „Het Arendsjong"
is eun vertaling van den heer D. van het
Fransclie drama door Edm. Restant. Tevens
den goeden smquk van den vertaler huldi
gende, moeten we hier betuigen, dat als
drama, de inhoud van Het Arendsjong zeer
mooi is. Het Arendsjong geeft juist wat men
in een drama (door den tyd synoniem ge
worden met treulrspel) moet kunnen vinden
Hier alzoo een edele figuur, de hoofdpersoon
die na nameloos lyden, na onvermoeid stry-
den, na heftigen kamp tegen een alles over-
heerschende macht, die hem de vleugelen
knot* tot verlammens toe eindelyk moo ge
streden, ver van het gedroomde einddoel van
zyn grootsch streven, den dood als een
verlosser blymoedig in het aangezicht blikt,
terwyl het -beeld van hem, die jaren lang
zyn geestkracht door de herinnering vermocht
te stalen, hem nog eenmaal voor de oogen
treedt. Wat hud kunnen zyu, en wat is, 't
groote contrast, 't einde van alles, dank zy
den invloed van een machtig tegenstander.
Het Arendsjong is de zoon van Maria Louise
(dochter van Keizer Frans Jozef van Oos
tenrijk) en Keizer Napoleon I. Deze zoon
heet Francois. In bet stuk wordt het lyden
geschilderd van dezen Keizerszoon, die on
danks hooge afkomst niets is dan de
gevangene van zya Habsburgsche familieleden
aan het Oostenrykscho hof. Dank zy den
invloed van Metternich ('t stuk speelt in 't
begin der negentiende eeuw) wordt h ran^ois
't Arendsjong er voortdurend in belemmerd
de vleugels nit tel slaan en heen te vliegen
waar hu meent dat de.geest zyns grooten
vaders hem roeptf
Naar Frankryk, naar Parijs wil hy heen,
de zoon van Napoleon, een keizerskroon
droomt hy zich en ten einde die te ver-
krygen werkt hy gacht en dag, tqvens zich
bekwamende door| studie, om als keizer een
maal een waardig opvolger van zyn vader
te zijn. Wie eenigszins op de hoogte is met
de algemeene, geschiedenis van 't laatst der
achttiende en 't bigin der negentiende eeuw,
meer bepaaldelijk do geschiedenis van Prui
sen, Oostenrijk en Frantryk, zal gemakke
lijk den tegenstand kunnen begrypen, dien
Frans, door Hatkmrgsch genade Hertog
van Reichstadt, gëboden wordt door den in
die dagen alvermógenden vorst Metternich.
Deze, de ziel van de toenmalige politiek der
groote mogendheden had er zijn bijzondere
redenen voor den Jongen Arend de wieken
kort te honden. Slechts in 't geval de Fran-
sche politiek een ongewenschten keer nam,
zou Metteruich zich er dan naar zyn believen
van den hertog van Reicbstad bedienen.
Uitstekend droeg de heer D. de zes ach
tereenvolgende bedrijven voor. Hy gunde
ons een blik in het leven van moeder en
zoon, Maria Lonise en Frans, te Baden,
Reeds op zeer jeugdigen leeityd weet de
hertog, dat duizenden gereed staan hem met
open armen in Frankryk te ontvangeu.
Ondanks den tegenstand, ook van zyn moeder,
houdt hy vast aan zyn ideaal. Door stalen
vlijt weet hy zich te bekwamen voor ztjn
grootsche taakbuilen zyn leermeesters om
neemt bjjfcennis van de heldendaden van
zijp. vader en deze zyn hem nog steeds een
aansporing te meer.
Het slot te Schonbronnen is de plaats waar
we den held van het stnk zien optreden
tegenover zyn grootvader Frans Jozef, die
hem alle hulp ontzegt, die tracht zyn moed
te doen verflauwen en daartoe zelfs met
minachting durft spreken over hem, dien hy
zyn dochter Maria Louise raoe.-t toever
trouwen.
Het slot te Schonbrunnen is de plaats
waar we den hertog van Reichstadt vinden
tegen over den gevreesden Metternich, die
hem deu spiegel wyst onder de woorden
zie daar, bekykt u zelf of gy den vader
gelykt, den vader, dien gy wenscht na te
volgen in groote daden, in roem en macht!"
Ondanks alle pogingen van zyn tegenstan
ders blgft Francois volhouden. Hoewel streug
bewaakt weet lijj gemeenschap te verkrijgen
met velen zyner aanhangers, die hem voort
durend do glorieryke toekomst voorspiegelen
en hem steeds meer tot handelen aanzetten.
Niet ver van Schonbrunnen op hel veld van
Wagram, de plaats waar Napoleon zoovele
lauweren behaalde, is het rendez-vous der
samenzweerders. De samenzwering mislnkt
en de deelgenooten worden gevangen geno
men. Als alle hoop hem ontvliedt, wanneer
zyn trouwste aanhanger dood ter neer ligt,
hy die gevochten heeft eens voor den vader,
en die nu sterft voor den zoon, als alles
op niet uitloopt, ziet de hertog van Reich
stadt in een koortsvisioen den grooten slag
by Wagram. Hy drooint van het grootsch
verleden.
Bitter is het ontwaken voor hem, als hy
zich aan 't hoofd geplaatst ziet van een
Oostehrjjksclie legerafdeeling, die haar ge
wone exercitiën houdt op het veld van
Wagram. Eindelyk, de ziekekamer, Franqois
met zjjn moedor, zich voorbereidende voor
het Heilig Avondmaal, zyn laatste. In zyn
stervensuur schenkt de Jonge Arend ver
giffenis aan hen, die met zjjn eigen moeder,
zynroem, zyn glorie niet gewild hebben
zyn Vader verguisd en verloochend hebben.
Dan?ligt hy. de afgetobde, de moegestre-
dene. Nog eenmaal laat h(j zich spreken
van do gulden kindertijd, toen hy, de ko
ning van Rome, nog was te Parys, dat h(j
uls majesteit verliet om er als'hoogheid
vergeefs naar te smachten. Hy laat zich
de doopplechtigheid verhalen, en aldus gaan
aan zyn geest voorby de heorlykheid, den
roem, de glorie «ijner eerste kinderjaren.
Nog een kreet, „Nupoleonon het Arende-
jongkit» van deze aarde heengegaan, het
veldf latende uan den onvaambaren vorst
MettWnicb.
„Hét Arendsjong" is een mooi stok poëzie,
waaraan de waarde o. i door den heer
Dekking uitstekend iR weergegeven.
De ademlooze stilte gedurendo de voor
dracht, het applaus uan 't einde zyn den hoer
Dekking onmiskenbare teekenen van hooge
waardeering onzerzijds, waardeering zoowel
van de uitnemende voordracht als van den
ganschen inhoud van „Het Arendsjong".
B. A.
Hypotheekbriefbank 4 99%
Pandb. Hollandscbe Hypb. 4 99'/t
Pandb. Nationale Hypb 3!/« 98%
Pandb. G. Hypotheekbank te
Amsterdam 4 100
SpoorwtgUeningen
Itaur. Oblig. Zuid-Italiaansche
Spw.-My. A. 367% -
Prtmielteningen
bfci.oiK, Loten Stad Antwerpen
1887 102% -
Schéêpvaarl- Maatschappijen
Aand. Holland-Gulf Stv.-Mü- 35
Diverêtn
My. tot Exp). Laan van
Meerder voort 1902 89%
worden van af heden tot veel VERMIN
DERDE PRIJZEN
VRIJDAG JAN.
S L.K. H. K
Staah&jsninqen
Portugal. Oblig. 3e Serie fr.
050 3 69*/,, -
Oblig.3e Serie Ir. 2500 3 59®/
RosLiSD.Iwang Dombr. Obll-
gatien 47, 96'
Azik. .Japan Obligation 1899 4 74®', 74'/,
Columbia. Geconsolideerde Bni-
tenlandsche Schuld. Recepis.
L. 100 1®/, - 24®/,, -
Hypothuk-Bauktn
'Pandb. idem idem 4 99
Pandb. Rotterd. Hypb. 4 101®',.
Pandb. Rotterd. Hypb. 3'/, 977»
Pandb. Standaard Hypb. 4' 100* a
Pandb. Stedelijke Hypb. 4 99'/. -
Pandb. Utrechtsclie Hypb 4 100
Pandb. Wcetlandsche Hypb.g| 1007.
Pandb. Znid-Holl. Hypb. HM'
Pandb. le Algom., Groningw
Scheepe-Hypb. 47 1007»
Pandb. Nederl. Hyp. Pand-
brief bank 4 -
Pandb. Ned. Bcheepe-Hypb. 4'/, 101
Bewijzen ran Deelger. Nortbw.
Pac. Hyp. Bank I J®
Pandb. Bataafeche Hypb. 4 100
Alg. Hypotb^r. Eerete Ned.
FOSTER»! JE 1ST
POSTKANTOOR TE GOUDA.
LIJST van de aan dit kantoor en de daar
onder bekooreude hulpkantoren ter post
bezorgde brieven en briefkaarten, welke
gedurende de le helft dor maand Februari
1906, wegens onbekonJhoid van do ge
adresseerden niet zjju kannen worden uit
gereikt.
Namon dor Plaatsen var.
geadresseerden. bestemming.
Brieven Binnenland.
H. J. Bulder Dorp
Voorzitter Raad Beroep 'sGravenhago
H. R Harderwijk
I). Bruns Leerdam
Confldentia Rotterdam
W. Zutman idem
Briefkaart.
A. G. H. van Berkel, Rotterdam.
Brief Buitenland.
B. Schink, Hamburg..
De Directeur v. h. Post- en
Telegraafkantoor,
M. C. HENNEQUIN.
Predikbeurt bij de Remonstrantsohe
Gereformeerde Gemeente alhier-
Zondag 18 Februari 's morgens 10*/« UQri
Ds. H. VAN ASSENDELFT.
Huwelijks Inzegening op Woensdag 21 Febr.
des namiddags ten 2 uur.
(TWEEDE PLAATSING).
Ui) vonnis, door do Arrondissement» Recht
bank te VUravenhnge op den 6 December
1905 b(j verstek gewezen, is liet huwelijk,
op den 4don December 1889 te Eindhoven
gesloten tusschen den Heer LEENDERT
JACOBUS VROON VAN GESTEL en Vrouwe
JOHANNA MARIA GESTEL, beiden wo
nendo te 's-Gravenhage, ontlanden verklaard
door Ketone,heldintf.
Hetgeen certificeert
Mr. J. v. PRAAG,
Advocaat en Procureur.
's-Gravenhage, 16 KebrnjirM^TO^^^^
|N.EXPELLER
Prflu BHCUMATIEK
eBK0UOHEDEM
Verkrijgbaar in flesschen «3D cl»., 7A ct
en f by H.H. Apothekers en Drogisten
Let op het merk ANK BH!
F. AD. RICHTER A Co., Rotterdam.
Te Gouda: bij C. LUGER, Apotheker
Markt en bij WOLFF Co. Westhaven 189
