I PAPJE $5 damp sextmt Aïeutr#- en Advertentieblad roor Gouda en Omstreken, Maandag 16 Juli 1906. No. 10079. Bultenlaadscli Overzicht. r toekomst LEVENSSTRIJD. iOON, STER", MAN Zo. AART ogelte. lagelijks vench i, Soepkippen, gemeste Eend- egels, Kalanten ere, Reevleescb, concernerende smaakt franco Kleinhandel In sterken drank. Een zonderlinge circulaire. FEUILLETON. 45ste Jaargang. I INKMAN AZu. irt <ler S.S, rland. Reiaboek voor P is direct op rengen. deverd en ie te Gaaflttar. hun verwan! non 1 SAZIJN r b is. ANDELAAR. ts. ON, Den Haag. planteen. rustig, ia teer en teer auinig, soo men etch RUIS” 8ARDEMANN Ier uikbaar londer 'ANG, Poelier ERDAM. 1. ZANDVOORT POORT, J. S IS, A. DROST, IJFF. millioenen uit de waarlijk niet boorde volle schatkist worden verspild aan een marine waar zulke treurige toestanden heerschen. Het wil ons voorkomen dat deze circu laire van den Minister van Marine boek- w deelen spreekt, on dat de vraag zich opdringt, of de Kamer in deze niet be hoort in te grijpen. De tijd voor een parlementaire enquête naar de toestanden die bij onze defensie ter zee bestaan, schijnt gekomen. In ieder geval hopen wij, dat bij de aanstaande begrootingsdebatten oen hartig woordje over deze belangrijke zaak zal worden gesproken. dubbele flesch egte, Zalthosirn* otterdam. iage. J. Can. Rotter1 Minister Etienne diende gister in do Fransche Kamer do voorstellen in tot het herstallen in actieven dienst in hot leger van Dreyfus en Picqaart, de eerste uls escadrons-cbef, de laatste als brigade* generaal, beiden met het Legioen van Eer. (Luid applaus). ertreflen rs wolbekend JHT-1LIX1B Fabriekmerk). e, radicale en van alle, zelfo skkige tenuiv I ontstaan door eugdigen leeftijd e zwakte, Bleek - Iloofdpjjn Maagpjjn - Onvermogen enz. - Uit- BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Gouda, brengen ingevolge art. 12, 10 der Drank wet ter openbare kennis Dat bij hen is ingekomen het navolgende ver zoek om verlof voor den verkoop van alcohol- houdenden drank, anderen dan sterken drank, van J. Kombrink, voor den winkel van het per ceel aan de Markt, Wijk A No. 143. Binnen 2 weken, nadat deze bekendmaking is geschied, kan ieder tegen het verkenen van het verlof schriftelijke bezwaren inbrengen. Gouda, den 14 Juli 1906. Burgemeester en Wethouders voornoemd, C. W. VAN DE VELDE, Weth. l.B. De Secretaris, BROUWER. Het is werkelijk niet gemakkelijk zich een klare voorstelling te vormen van den gedachtengang, die de circulaire van den Minister van Marine deed geboren worden, waarover de „Maasbode” dezer dagen een en ander wist te vertellen. Waarlijk een zonderling stuk, dat rond schrijven aan de verschillende kerkgenoot schappen waarin, om het zoo eens uit te drukken, „dominee, pastoor en rabbi” worden gere.quireerd om Janmaat op den fatsoenlijken weg te houden. Want, al wordt het voorgesteld of s ministers be doeling alleen is „de aanraking van gees telijke en godsdienstleeraren met het per soneel der vloot zoo gemakkelijk mogelijk te maken”, overtuigd als Z.Exc. is „van de grooten en zeer ernstigen invloed ten goede, dien de godsdienst op de schepe lingen kan hebben”, de verdere toelich ting en ook de wijze waarop de Minister dit doel tracht na te streven, doen dui delijk uitkomen, dat er nog iets anders mee gemoeid is dan het zieleheil van den schepeling of marinier. Het staat wel niet in de circulaire, maar men leest het toch tusschen de regels door: de Minister wenscht de be dienaren van den godsdienst in dienst te stellen van de' krijgstucht; zij moeten hem helpen den geest van ontevreden heid en verzet bij de marine te keeren. Zoo is de circulaire een verklaring van Hot wetsi n twerp tot wederopneming van Picquart in bet leger, word met 477 tegen 27 stemmen aangenomen, na een heftig debat, waarby Alleinano generaal Mercier noemt „de schavuit die in den Senaat zit”. Do heer De Piessensé lichtte daarna zyn interpellatie toe. Hy reide, dat, hoewel hy niet betreurde, dat men de schuldigen niet voor de rechtbank kon brengen, lip toch een uitspraak had gewunaebt, waarbij do mis dadigers met een gloeiend yzor werden ge brandmerkt. Hy vroeg of do Kamer dio bende van boosdoeners langer zal dulden on zal toestaan, dut mogelijkerwijze do Franscho soldaten onder bevel vun Mercier zouden worden gepluutst. Hy beschuldigde voorts Boisdeffre, Üonse on andoren. Do hoer Pogliori Conti, die der regeoring verweet dat zy de officieren laat beleedigen, kreeg vun Barraat, ondorstaatssocrotaris, een klap in bet gelaat. Men werd handgemeen in het hémycicle. Daar eon ernstig gevecht dreigde to ontstaan, zette president Brisson den bood op on ver liet by de zaal. Do tribunes werden ontruimd. Na do hervatting der zitting las de hcor Messimy het rapport voor ovor het wets ontwerp, waarbü Dreyfus weder in dienst hunne verhouding steeds goed gebleven, ai was deze ook meer gegrond op wcderzyd- sche onmisbaarheid dan wel op ware vriend schap. Nu berustte de leiding der zaken en het beheer van het vermogen der jonge erfge name alleen bp Sandow, maar ai heel spoedig begon hy zyn rechten ah voogd op zoodanige wpze te doen gelden, dat hy ook omtrent de toekomst van Jessy wilde beschikker.. Dezelfde koele zelfzucht welke al zfja han delingen en ondernemingen kenmerkte, deed hem ook het plan opvatten van een huwlpk tusschen de rijke erfgename en z(jn broer, en hy was even verbaasd als verschrikt toen dit plan, dat aan de eene zpde zonder voor behoud werd aangenomen, aan den anderen kant zooveel tegenstand vond. Hy hechtte intusschen volstrekt geen gewicht aan dit verzet van het jonge meisje, en hy was overtuigd dat zjj zich eindelijk wel naar zyn wil zou schlkkon. Het uur was nog niet geheel om, toen het rijtuig weer voorreed, en onmiddellyk daarop traden do beide hoe ren in een slalon, waar Jessy zich nog be vond. Sandow scheen door het wederzien van zyn broer, van wien hy toch zoovele jaren gescheiden geweest was, volstrekt niet ge roerd te zjjn. (Wordt vervolgd) lelde. n No. 62. De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk niet uitzondering van Zon- en Feestdagen. De prijs per drie maanden is 1.25, franco per jrost f 1.70. Afzonderlijke Nominees VIJF CENTEN. 3) Jessy bleet alleen achter, en nu zjj zich niet meer ouder den invloed bevond van die koele, strenge oogen, brak de lang ingehou den tranenstroom te voorschijn. Het jonge meisje behoorde blijkbaar niet tot die krach tige naturen, welke haar wil tegenover dien van anderen zetten. In deze tranen open baarde zich al de weekheid van een karakter dat gewoon ia zich te laten leiden en reeds bij den eersten strjjd, waartoe het wordt opgeroepen, zyn onmacht'voelt. Hot was ook inderdaad de eerste strijd dien zjj in haar jeugdig leven te voeren had. Onder do gelukkigste omstandigheden opgo- groeid, omringd door de liefde en teederheid harer ouders, had zjj do smart eerst haar hart voelen binnendringen toen de moeder stierf, twee jaar later in den dood gevolgd door haar vader. By uiterste wilsbeschikking werd de veeljarige vriend en kompagnon van den overledene, mijnheer Sandow, ala voogd over de minderjarige wees aangesteld, en haar stoffelijke belangen konden ook moalclyk aan betere handen worden toerer- onmacht om zelfstandig een eind te ma ken aan toestanden en verhoudingen, die de kracht en het aanzien onzer vloot ondermijnen. Zeker, van onmacht. Want hoe zou anders een vrijzinnig minister van marine er toe kunnen komen op zoo bedenke lijke wijze af te wijken van het beginsel dat in religieuse zaken steeds bij de vrij zinnigen van alle gading heeft voorge zeten, dat van scheiding van kerk en staat. Het gold immers steeds als een vast en goed principe van het liberalis me, dat de staat zich onthoudt van be moeiing in en subidieering van den gods dienst. Welnu, hier wordt een maat regel ingevoerd, die beoogt de geestelijke of godsdienstleeraren op rijkskosten naar Willemsoord te vervoeren en hun ver blijfkosten aldaar te vergoeden, om hen vrije gelegenheid te geven met de sche pelingen, hun oud-leerlingen van gedachte te wisselen. Als van den maatregel een druk gebruik wordt gemaakt, dan kan dat een lieve duit kosten, en wanneer de bedoeling van dezen maatregel niets anders zou zijn dan in de circulaire wordt ge zegd, dan lijkt het ons niet boven twijfel verheven of een dergelijke subsidie zóó maar mag worden verleend. Er zouden nog wel eenige staatsrechterlijke beden kingen tegen zijn aan te voeren, en stellig zouden wij dan te doen hebben met een bedenkelijkc reactie tegen een der belang rijkste beginselen van liberaal regeerings- beleid. Maar, zooals wij zeiden, wat de minister wil, is blijkbaar den godsdienst als een ultimum remedium tegen de kwijnende discipline bij de marine aan te wenden. Inderdaad, een zonderling middel voor een lid van dit Kabinet, dat niet op een geloofswortcl stoelt, en waartegen van christelijke zijde zeer begrijpelijk verzet wordt aangeteekend. Het is waar, dat minister Ellis van geestelijke controle op de schepelingen niet afkeerig was, en dat wat het wezen der zaak betreft, van kerkelijke zijde geen bezwaar kan rijzen. Dat de „Rotter dammer” dan ook den maatregel op zich- trouwd Maar Jessy bad nooit liefde voor haar oom Sandow kannen opvatten, hoewel zy deze al van haar prilste jeugd af kende. Hy was een bloedverwant harer moeder, en ovenals deze geboortig uit Dnitscbland. Voor ruim twaalf jaar was by bijna zonder mid delen naar Amerika gekomen, en bad in de zaak van zijn neef een positie gezocht en gevonden. Het heette dat ongelukkige om standigheden en bittere ervaringen hem nit Europa verdreven haddenwat hij daar eigenlijk geweest was, bad Jessy nóóit ie weten kunnen komen, want ook haar ouders schenen daaromtrent nooit nauwkeurig inge- Hebt geweest te zynen Sandow zelf vermeed steeds zorgvuldig dit punt aan te roeren. Men had hem aanvankelijk slechts, half uit medelijden met den armen bloedverwant, een ondergeschikte betrekking op bet kan toor gegeven, maar by ontwikkelde daar zulk een groote werkkracht, dat het niet lang duurde of hy nam onder bet talrijke personeel de eerste plaats in achter den chefen toen op een gegeven oogonbllk een dringende handels-krisis alleen door zyn tijdig bn energiek optreden werd overwonnen, nam de eigenaar hem als deelgenoot op in de zaak, welke onder zyn leiding al heel spoedig een meer dan gewone vlucht nam. Een reeks even vermetele als gelukkige speculaties bracht de tot nu toe bescheiden Ante op (illl INIIE III H m zelf practise!) belachelijk noemt, kan des noods gelden als uitvloeisel van overdreven zucht tot critiek. Volkomen begrijpen wij echter het protest van dit blad tegen de grondgedachte van een liberaal minister, die geen uitweg ziende om verandering te brengen in den slechten geest hij de mannen, den godsdienst aangrijpt als uiterst redmiddel. Inderdaad, indien de minister het wen- schelijk oordeelt dat janmaat onder den grooten en zeer ernstigen invloed ten goede van den godsdienst worde gebonden, dan is dit plannetje broddelwerk van de ergste soort. Laat hij zich dan rondweg uitspreken voor een aalmoezenierstelsel dat den minderen schepeling en den marinier onder voortdurend geestelijk toezicht brengt. Wij voor ons zouden daar niet voor te vinden zijn, maar het zou althans een systeem zijn waaraan men houvast heeft. Maar deze uitstapjes van dominees en pastoors en catechiseermeesters naar Wil lemsoord bevorderen, getuigt van een halfheid, die geen gunstig getuigenis allegt van den geest die bij het Marinehestunr voorzit. Als men uit deze vrucht den boom moet beoordeelen, dan ziet het er treurig mede uit. Van tweeën éénóf de minister wil niets meer dan het religieuse leven der schepelingen gemakkelijk maken, maar dan schijnt het ons voldoende toe zoo danige maatregelen te nemen, dat de be dienaren van den godsdienst geregelden omgang met de schepelingen kunnen hebben. Wij zien echter niet in dat er eenige reden kau zijn om die reizen van geestelijken en godsdienstleeraren ten laste van den Staat te brengen. Of wel de minister requireert den godsdienst als hulptroep om de discipline te verzekeren, maar dan blijkt daaruit eonerzqds, dat inderdaad de toestand op de vloot zeer slecht is, en anderzijds, dat de mariue- autoriteiten tegenover dien slechten geest met de handen in het haar zitten. Twee veronderstellingen die o. i. alles zins de vraag wettigen, of het toegelaten mag worden dat telken jare kostelijke een hoogte welke haar onder de eerste hui zen der stad rangschikte, on do nieuwe chef wist den invloed, dien bjj zich door deze schitterende rosnltaten verwierf, zoodanig aan te wenden, dat men hom langzamerhand beschouwde als bet eigenlijke hoofd der onderneming, waarin zyn stem steeds als beslissend gold. Op deze wjjze was ook Sandow binnen betrekkelyk korten tijd een vermogend man geworden. Dadr hy niet gehuwd was, bleef hjj in het huis zy'ner verwanten wonen, maar ondanks het veeljarige samonleven en hun gemeenschappelijke belangen, word bun ver houding toch nooit gekenmerkt door zekere hartelijkheid en vertrouwelijkheid, waartoe verwantschap zoo gemakkelyk had kun- leiden. Zyu koude, stroeve natnnr ver zette zich tegen iedere toenadering. Hy kende alleen een rustelooss arbeid in het belang der zaken on zoebt nooit ontspanning in den familiekring, waaraan hjj volstrekt geen behoefte scheen te hebben. Jessy's vader had er volstrekt niets tegen dat zyn kompagnon het grootste deel van bet werk en de zorgen op zyn eigen Behouders nam, want hjj was niet afkeerig van eon beetje levensgenot, van de genoegens waartoe zijn vermogen hem in ztaat stelde, on daar de beide verwanten wederkoarig eikaars wen- seben an levensopvatting aarbiadlgden, waa Teleh>«» Je. KB ADVERTENTIEN worden geplaatst van 15 regels a 50 Centen; iedere regel meer 10 Centen. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd. j

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1906 | | pagina 1