FERE
ITS.
i) Zaal
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Bullenlaodscb Overzicht.
'schoenen,
JÜR.
en II 88.
No. 1OI6O. Vrijdag 19 October 1906.45ste Jaargang.
Tegen den Stroom.
id
LES
FE V1 L L ^TO X?
.AF
n.
so ets., rs ct
rs en Drogisten
NKER!
Rotterdam.
ER, Apotheker
Westhaven 118
>-
en LAARZEN-
droogs Kelder,
Sas- en Water-
30.
i Kleiwegsteeg.
en HEEREN-,
'ER-
nd* Twntoon-
kimlw
meten' werk.
Teletoi n No. 69.
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
jiost 1.70.
Afzonderlijke Nommers VU F CENTEN.
i.m inii i: courant.
r.
▼ertroften
jt6 welbekend
CHT-1LII1B
i Fabrieksmerk);
Ie, radicale en
▼an alle, selfe
ekkige wnuw.
d ontstaan door
jeugdigen leeftijd
re xwakte, Bleek
- Hoofdpgn
Maagpjjn
Onvermogen
enx. Uit-
8>/v dubbele fleach
Vegte, Zaltbomme
letterdam.
hage.
J. Can. Botterdam
Daar ut hg weder op zgn oude bank en
toekende alweer ónmogelijke figuren in het
zand. Verbazend kwalijk gemutst, lang en
breed de vraag everpeinzend, hoe hjj den
dollen baron die laatste Jobstijding zou moe
ten overbrengen, wandelde hg langzaam naar
zgn hotel. Vandaag wilde hg Richard liever
maar in 't geheel niet meer zienhg moest
er zich’eerst op beslapen.
Hjj mocht zoowat tien minuten thuis zgn,
toen een reiswagen bet logem.entshek binnen
reed, waarop hg nochtans nauwelijks acht
sloeg, maar kort daarop kwam een der
kellners by hem met het bericht, dat een
pas aangekomen heer naar mijnheer den
ambtsraad had gevraagd.
„Naar mg?" riep Bollmeyer uit en nau
welijks had hg het gezegd, of hg de deur,
die de kellner waarschijnlijk opzettelijk had
laten open staan, zag hjj tot zgn schrik
Richards broeder, den baron Bruno von
Glatbeck, verschijnen.
„Komaan, non kan 't goed worden 1 Een
lamme een vervloekt lamme geschiede-
van alle verzekeringen, dat er geen politiek
van speldeprikken tegen de Polen zal gevolgd
worden, wordt de strjjd tegen hun moedertaal
op kleinzielige wijze voortgezet. Elke soort
van dwang op godsdienstig gebied is af te
keuren; dat geldt echter niet alleen, zooals
hier, van de bijzonderheden van het gods
dienstonderwijs, maar van dat onderwijs in
het algemeen."
Weder ontstond een stilstand in ’t gesprek.
Bruno zuchtte, legde zjjn hoed, dien hjj tot
op dit oogenblik bij zich had gehouden, ter
zijde, vouwde zgn handen ineen en zag als
hulp zoekend op naar den ambtsraad, die
daarbg onwillekeurig alle gelegenheid had
om Richards broeder wat meer nauwkeurig
op te nemen. Hoe dikwjjls hjj ook de beide
heeren gezien had zo waren immers onder
zgne oogen opgegroeid was het groote
verschil tusschen die twee hem nooit zoo
opgevallen als thans. Hjj kon ’t, met de
hand op het hart, Clarisse StrnendorH niet
kwalgk nemen, dat zjj meer zin had gehad
in den niet gefortuneerden, dollen Richard,
dan in dien zachtmoedigen, bedeesden ma-
joraatsheer. Toch was Bruno niet leeljjk,
integendeel een mooie jongen met regelma
tige, bizonder fijne trekken, maar dat was
het juist, hjj was te mooi om mannelgk-
schoon te mogen heeten. Zooals het niterlgk
was, was ook het innerlijkal zeer weinig
gefiigend om een meisje als Clarisse te boeien.
„Ik ga morgenochtend weg: verduiveld
vervelend hier; hebt u ook iets thuis te
bestellen, dan wil ik mg dien kleinen omweg
langs uw goed wel getroosten I” Op die
manier verbrak Bollmeyer eindelijk het nijn-
Igk stilzwijgen.
Wordt eeno^d.)
V
De Russische minister van financiën heeft
een zeer merkwaardig overzicht gepubli
ceerd dat kan worden opgevat als een ver
klaring over de uitwerking van de oproe
ping tot Ijjdeljjk verzet in het Wiborgsche
manifest.
Gedurende de eerste acht maanden van
het jaar 1906, meldt de minister, bedroegen
de inkomsten aan directe belastingen
33,577,833 Roebels, tegen 34,076,710 Roe
bels in het zelfde tijdvak van het vorige
jaar. De vermindering wordt verklaard,
door de geringste opbrengst in de noodlij
dende streken; daartegenover staat, dat in de
Baltische provincies, in Polen en den Kau-
kasns, waar de revolutionaire beweging het
hevigst was, de directe belastingen 21/»
millioen Roebels meer opbrachten dan ver
leden jaar.
De vermindering van de afbetaling door
de boeren voor hot land, dat hun na de
emancipatie werd toegewezen, is een gevolg
van een keizerlijke Oekase, die voor 1906
die afbetaling met de helft verminderde, en
haar voor 1907 geheel afschafte. De be
lastingen op nijverheid en ambacht brachten
3 millioen Roebels meer op dan in 1905.
De directe belastingen spelen in Rusland
slechts een ondergeschikte rolhet voor
naamste deel der inkomsten bestaat uit de
opbrengst der indirecte belastingen, de hef
fingen op alcohol, suiker, tabak en petro
leum.
Maar uit de genoemde getallen bljjkt, hoe
weinig invloed de raad van het Wiborgsche
manifest had b(j het volk. Ook do oproeping
om geen recruten te levoreren had weinig
resnltaat. Volgens do ontvangen berichten
beeft do opkomst der recruten in alle deelen
van het ryk, ook in de Oostzee-provincies
en andere streken waar de revolutie woedt,
in de grootste orde plaats.
Na deze medodeelingen is het begrijpelijk,
dat professor Miljookoï te Helsingfors voor
stelde de paragrafen betreffende het lijdelijk
verzet van het Wiborgsche manifest voor-
loopig buiten werking te stellen.
Eergisteren heeft de overdracht plaats
gehad van het rectoraat der Lniksche uni-
versiteit. Professor Thiry, de nieuwe rector,
is plechtig ingehuldigd in de groote zaal van
het universiteitsgebouw. De secretaris-gene-
raai, Julien Fraipont, gaf een overzicht van
de geschiedenis der universiteit in den af-
geloopen cursus. Het aantal ingeschreven
studenten heeft bedragen 2213, dit is 229
meer dan in 1904 05. Naar de faculteiten
zyn deze 2213 studenten verdeeld in 176
studenten in de wijsbegeerte, 269 rechtsge
leerden, 268 (natuur)wetenschappen, 704
mijnbouwkunde, 185 geneeskunde, en 616 van
de technische faculteit. Er studeerden 1419
Belgen en 794 buitenlanders, 1213 examens
werden afgelegd waarvan 836 met goed
gevolg.
In 1906/07 zal college worden gegeven in
2 nieuwe vakkenJapansch en koophandel.
De heer Fraipont wees op den grooten toe
loop van belangstellendenden by de vacantie-
cursussen en de openbare leergangen die in
de stad waren gegeven vanwege de univer
siteit. Deze openbare leergangen zyn in den
afgeloopen cursus door niet minder dan
11,982 leerlingen bezocht.
Het schijnt, dat de^ultgave der gedenk’
schriften van Hohenlohe, behalve het ontslag
nis I” dacht Bollmeyer en trad den bezoeker
tegemoet„Wat duivel, u hier, baron Bruno P
Nu, in ’t midden van den hooioogst 1 Neen
maar, de wereld loopt, geloof ik, op zijn
eind I Ik heb u, naar ik meen, nog nooit
hier in Friedrichshagen gezien, maar beter
laat dan nooit, is ’t niet Misschien is u
eindelijk met mjj wel tot de slotsom geko
men, dat de zeelucht vrijwel de eenige lucht
is, die een fatsoenlijk mensch in den zomer
genieten kan?’
Glimlachend antwoordde de bezoeker„We
willen het wel eens probeeren, mynheer de
ambtsraad
Zyn stem had een sympathieke klank en
maakte in hare weekheid een kenmerkend
onderscheid met het brommerige, heesche
stemgeluid van den ambtsraad Bollmeyer.
Hy bloosde even, byna net als een jong
meisje, en het weemoedige lachje, waarmede
hy gesproken had, bleef ook nog een tijdlang
op ’t gelaat zichtbaar.
„Hebt u nu of later ook een oogenblikje
tijd voor mij, mijnheer de ambtsraad P” vroeg
hjj bedeesd.
tO, tijd in overvloed. Ga zitten, baron 1”
Bpllmeyet liep naar Je deur, die de on
handige kellner bjj zjjn vertrek alweer op
een kier had laten staan, trok ze hardhan
diger, dan strikt noodig was in het slot en
bromde daarbij voor zich been«Ja, die
van prins Alexander als districts-president
van Colmar, nog een ander gevolg zal heb-
bei), en wel een wettelyke maatregel om de
publicatie van zulke „Mémoires” in de toe-
kojnst te verbieden.
Teöminste in de „Magdeburger Zeitung”
komt het volgende bericht voor
„In regeringskringen wordt overwogen
of de indische uitgave der gedenkschriften
van vroegere ministers, voor zoover zjj tegen
het staatsbelang zyn, niet door ïen wette-
lyken maatregel kan worden voorkomen,
onverschillig of zjj door den betrokken per
soon bjj zyn leven worden uitgegeven, dan
wel na zyn dood door anderen. De strafbe
palingen tegen het openbaar maken van
staatsgeheimen blijken niet voor alle geval
len voldoende. En het is daarom waar
schijnlijk, dat in de aanstaande zitting van
den Ryksdag een ontwerp zal worden inge
diend, dat, naar aanleiding van de gebeur
tenis die er toe leidde, in de geschiedenis
den naam „lex Hohenlohe” dragen zal.”
Het is zeker de vraag of het wel noodig
zal zyn dadelyk de wetgeving te hulp te
roepen, nu een indiscretie begaan werd;
maar wil men zulk een wet, dan mag zjj
wel zeer voorzichtig worden opgesteld, om
het gevaar te voorkomen, dat hot kind met
het badwater wordt weggesmeten.
De weerspannigheid van de Polen tegen
het Duitsche godsdienstonderwijs neemt nog
met den dag toe.
Te Ostrowo hebben 700 Polen, o. w. prins
Ferdinand Radziwill, lid van den Ryksdag,
en diens broeder prins Karl Radziwill, een
vergadering gehouden. Toen een der sprekers
zyn gehoor tot verzet tegen het Duitsche
godsdienstonderwijs opwekte en verklaarde
dat het Poolsche volk tegen het onderwijs
in opstand moest komen, ook al zou er dien
tengevolge bloed vloeien, werd de vergadering
ontbonden.
Uit alle Poolsche plaatsen komt bericht
dat de schoolkinderen zich bjj hoopen bjj de
beweging aansluiten. Zy laten zich gedwee
schoolarrest opleggen en gaan daarna ter
kerke, om, zooals zy zeggen, God om bijstand
te bidden.
De Frankf. Ztg. is een van de weinige
Duitsche bladen die den moed heeft, om den
dwang dien de Pruisische regeering over de
Polen uitoefent, ronduit te veroordeelen. „Het
staat vast, schrijft zy, dat bet optreden van
de regeering in deze zaak even onverstandig
is geweest als bare geheele staatkunde tegen
de Polen. Het Duitsche element wint er niets
bjj, maar wel heeft men de verbittering by
de Polen opnieuw aangewakkerd. In weerwil
komt natuurlijk ook al weer met huweljjks-
aangelegenheden en de drommel mag my
halen, als ’t ook zyn plan niet is, my daarbij
weer een rol te laten spelen.”
Bruno van Glatbeck was inmiddels gaan|zit-
ten, maar uit zyrPhouding, zyn voorkomen
en de onrustige beweging die bij met zyn
vingers op het tafelblad maakte, was het
wel te zien, hoe zenuwachtig en verlegen hjj
was en hoe moeielyk by het vond, om den
ambtsraad de ware reden van zyn komst in
Friedrichshagen kenbaar te maken.
Het discours begon met de vooruitzichten
van den oogst, de hoop op goed weder en
op het stormachtige weer van den vorigen
avond, maar dat waren dingen, waarin bei
den, op dit moment althans, niet zoo heel
veel belang stelden, zoodat het onderhoud
niet dan sleepend gevoerd werd.
„Ziet u mijn broer Richard van tjjd tot
tjjd?” vroeg Bruno eindelijk.
„Meer dan my lief is,” bromde de ambts
raad meer oprecht dan beleefd„hy zet
hier de heele badplaats op stelten!”
En in zyn ergernis zyn grove stem wat
meer uitzettend, vertelde hy die onzinnige
zeevaart van den vorigen avond om garna-
len-netten uit te zetten, en het scheelde maar
zus of zoo, of Bollmeyer had in zyn drift en
verontwaardiging de heele scène met Clarisse
er bjj opgedischt.
Een Duitsch reiziger, dr. Tafel, die onlangs
de streek ten noordoosten van Tibet door
kruist beeft, geeft in de bladen zyn indrukken
van de buitengewone werkzaamheid der Ja
panners, om, in stilte, hun invloed in het
binnenland van het Chineesche ryk uit te
breiden.
Tafel had zich vermond als een aanzienlijk
reizend koopman uit Kasjghrye, de leider
van zyn karavaan gaf zich voor een koopman
van minder beteekenis uit, en de tien mannen
die hen vergezelden, waren allen met geweren
gewapend. De omstreken van het Koko-nor
vormden het voornaamste doel van de reis.
Zelfs daar, en tot ver in Tibit, kon men
overal Japansche agenten aantreffen, zoo
schrijft dr. Tafel. Zjj reizen vermond als
kooplieden, onderwijzers of Boeddhistische
monnikenin dit laatste geval stoken zjj de
voornaamste Tibetanen op tegen de vreem
delingen. Overal zyn de Japanners druk in
de weer, de bevolking tegen de Westerlingen
op te hitsen, en het gele ras te verheffen
boven het blanke. Nog onlangs ontmoette ik
(zegt Tafel) een jongen monnik, die een
echte Tibetaan scheen te zyn, maar opeens
richtte hy het woord tot my in goed Engelscb,
slechts met eenig Japansch accenthet was
eey Japanner, waarschijnlijk een officier. Hjj
sprak ook een weinif Duitsch, en in een heel
jaar is dit de eenige keer geweest, dat ik
mjjn moedertaal hoorde.
Reuter seint uit Berljjn 17 October. De
heden gehouden vergadering van vertegen
woordigers der vereeniging voor mynbonw
besloot over het voorstel tot loonsverhooging
niet te onderhandelen met de arbeiders
organisaties, als zynde niet de bevoegde
vertegenwoordigers van het mjjnpersoneel.
Uit een zeer omstandig onderzoek is ge
bleken, dat de loonen der mijnwerkers, ten
gevolge van de belangrijke loonsverhoogin-
gen op alle plaatsen in het laatste jaar/
ook bjj de tegenwoordige prjjzen der levens
middelen, voldoende zyn.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de Spaan-
sche ministerraad besloot den minister van
binnenlandsche zaken op te dragen een nieuwe
wet op de vereenigingen uit te werken, op
de grondslagen van de wet van 1902, doch
voornamelijk gericht tegen de geestelijke
orden.
Of die wet, zoo zij ooit aan de Cortes
wordt voorgelegd, daarin een meerderheid
krijgen zal, is zeker de vraag, met het oog
op de houding der conservatieve oppositie,
die bjj alle gelegenheden haar lust bot viert
om obstructie te maken.
Inmiddels hebben de bisschoppen van
Burgos en Santiago openlijk doen verklaren,
dat zjj geheel aan de zyde van den bisschop
van Toy staan, en alle wetten, door den
staat uitgevaardigd, zullen toetsen aan het
kanonnieke rechtdaarvan zal afhangen of
zjj die zullen naleven of niet.
De bisschop van Badajoz heeft daaraan
zelf de verklaring toegevoegd Er is slechts
één macht ter wereld, die iets te zeggen
heeft, en dat is de Paus, aan wien do bis
schoppen alleen hebben te gehoorzamen. En
een wet kan slechts voor de geloovigen van
kracht zjjn, zoo de bisschop er zjjn „Placet”
aan gehecht heeft. De bisschop verklaarde,
dat hy zich liever zou laten verbranden, dan
deze grondstellingen op te geven.
Het Vaticaan wil pogen de stemming in
Spaansche regeeringskringen te verzachten
door de terugroeping van de nuntius te
Madrid, die vervangen zal worden door kar
dinaal Della Chiesa, wiens benoeming der
Spaansche regeering slechts aangenaam kan
zjjn.
Telefoon No. 69
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar, plaatsruimte.
Inzending van Ad ver ten tien tot '1 uur des midd.
s