rs, ten werk. ra; ERE Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken. cli oenen, Bultenlandscb Overzicht jOON, STER”, fitters verricht bi No 10163 Maandag 33 October 1906. 45ste Jaargang. KENNISGEVING. VEilKIEZIMG VAM LEDEN Lang niet onverdienstelijk I ■I en kerkbrand. raie zuue, uic ministerie als i LAARZEN- dubbele flesch 8n. Rotterdam T B 13. e, Zalthommo rd am. 0 ctfl., 75 ct 3 On Drogisten 'KER! Rotterdam. R, Apotheker esthaven 118 •Magazijn - ie Jenever itcap DPPE. aar bij ÏÏRS Jz. ilykite Ml •1 voor Heeren erechoenwevk, I. Millar Ca Men lette goed arts.— wrt.ialeHtrtee, fabrieken tegen ryzon. Spreek-, Bier- idingen. dt, wende zich 30. Kleiwegsteeg. i HEEREN-, IR- WMF10111 i\T ER De Freis. Ztg. vernoemt van goeder hand dat Dernbnrg, de nieuwe directeur van Ko loniën, de benoeming van geheimraad dr. Seitz tot opvolger van Puttkamer als gou verneur van Kameroen herroepen heeft. Dr. Gleim, geheime raad van legatie, zou nu gouverneur worden. Men weet dat onder de inlandsche be volking in Kameroen de benoeming van Putt- kamer’s rechter hand groote ontsteltenis had gewekt. Liever tien Puttkamers, moet een der hoofden gezegd hebben, dan één Seitz. Volgens de Köln. Ztgzou dr, Gleim echter slechts met de waarneming van het ambt van gouverneur belast ztfn en mag men daaruit nog niet opmaken dat de benoeming van Seitz opgegeven is. Seitz, zoo heet het verder, is op hot oogenblik aan de koloniale afdeeling oen onmisbaar man, daar men zyne ervaring en kennis in koloniale aangelegen heden nnodig heeft by de aanstaande be raadslagingen in het parlement. Volgens telegrammen uit Havanna heejt daar een hevige cycloon gewoed, waarbij 94 inlanders en 16 vreemdelingen om het leven kwamen. De kruiser „Brooklyn” werd van de ankers geslagen en op het strand gewor pen, de andere oorlogsschepen ondervonden geen lastde groote golven verzwolgen 35 lichters in do haven. De windsnelheid was 80 myl per uur, de gebouwen werden heen en weer geschud als by een aardbeving, de tramwagens van de rails geworpen. Renstomming is het ministerie-Sarrien wel geweest, zooals Clemenceau in zyn redevoe ring te Cogolin verzekerde, maar vast stond het niet moerwant kort nadat de minister van binnenlandsche zaken zooveel lofs had gezegd over den minister president, bereikt ons hot bericht, dat Sarrien voornemens is at te treden, om zyn slechten gezondheids toestand. Reeds geruimen tyd werd het in de Fransche bladen herhaald, dat Sarrien lijdend was, en zyn ambt slechts met moeite kon waarnemen. Om diezelfde reden had hy aarzelend* het bewind aanvaard. Maar president Falliéres meende, na den val van Rouvier, dat opnieuw een „bloc’ ministe rie moest gevormd worden, en Sarrien was troffen welbekend Ï-1UXBB jriekimerk); radicale eu in alle, zelfs :ige zenuw- mts taan door fdigen leeftijd wakte, Bleek Hoofdpyn Mft®gPÖn rermogen B. - Uit- VOOR DE Kamer va» Koophandel en Fabrieken. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Gouda doen te weten, dat de Verkiezing van „vjjf leden” van de Kamer van Koop handel en Fabrieken aldaar, ter voorziening in de vacaturen, ontstaan door de aftreding van de Heeren A. van Reedt Dortland, H. Braat, A. Goedewaagen, A. W Roes en H. Knuttel, zal plaats hebben ten Raadhuize, op Woeusdag den 21n November 1906. De inlevering der stembriefjes door de kiesgerechtigden, zal aanvangen des namid dags ten half twee ure en voortduren tot des namiddags ten half vyf ure, na welk tijdstip geene stembiljetten meer zullen worden aan genomen, dan die van de in de zaal tegen woordige kiezers, zullende onmiddellyk daar na met de opening der biljetten worden aan- gevangen. Aan de Kiesgerechtigden zal acht dagen voor den dag der verkiezing een stembiljet worden toegezonden. Den kiezer die zyn stembriefje heeft verloren of er geen ont vangen heeft, wordt gelegenheid verschaft om er aan het Stembureau een te bekomen. GOUDA, den 20n October 1906. Burgemeester en Wethouders voornoemd, R. L. MARTENS. De Secretaris, BROUWER. De Meester’s optreden boezemt een blij ver trouwen in, in zijn eerlyke betrouwbaarheid en loffelijken wilzyn hervormingsplannen, ze zyn verre van forsch, maar er is menige stap in de juiste richting en een vergelijking met wat ons een 01ericale financier te slikken zon hebben gegeven, is wel in staat, de waardeering bin nen niet al te strakke grenzen in te krimpen. Buitenlandsche Zaken spaarde ons de span- ningstoestanden van vroeger jaren, maar gaf ons niet al wat een redelijk verlangen ook onder de gecompliceerde verhouding van den eigenaardigen staatkundigen toestand van het oogenblik m^cht vorderen. Tot klagen gaf ook Koloniën gelukkig geen aanleidingde goede verwachtingen, die men van een werkkracht als Fock mag koesteren, zal de toekomst naar menscheljjke berekening niet teleurstellen. Minder rede tot zulke betrekkelyko voldaan heid geeft het optreden van het ministerie als complex, Herhaalde yk ziet men een weifeling en een halfheid in de verklaringen en hande lingen betrekkelijk het algemeen politiek beleid, die den voorstander vaa het trekken aan een forsche, markante lijn van bestuurswerkzaam heid n et min moet mishagen, Kool en geit te willen sparen, doet geen bewaren, en te groote voorzichtigheid vermocht nooit veel tot stand te brengen. Zeker de ver zachtende ornstan igheid ligt k'aar in de sim pele verhouding52-48, waarbij de analyse ven de regeeringsmeerderheid ook wél weinig tot beslistheid vermag aan te dringen Toch is er geen noodzaak te vervallen tot een p’ooibaarheid en inschikkelijkheid, die een rageering maakt tot een stel, willig rek- en en de Raad van Negen Men is eergisteren bezig geweest, kettingen te leggen onder de Lutin, om het schip op te takelen. De Lutin ligt ongeveer 150 meter van de plaats waar de vergezellende sleep boot haar heeft zien verdwijnen. De Deensche duiker heeft den naam kunnen lezen onder water. De boot ligt op zy, en daar maakt men uit op, dat zy wel vol water zal zyn geloopen, en dat de bemanning de laatste onderdompeling wel niet lang zal bobben overleefd. In de Fransche bladen is men veront waardigd over het gemis aan behoorlijke reddingstoestellen te Bizerta, ondanks dat daar verleden jaar het ongeval metdeFar- fadet heeft plaats gehad. Een zegsman van de Echo de Paris, de marine-ir.genieur Man gas, die de teekoningen heeft gemaakt zoowel van do Farfadet als van de Lutin, verklaart echter, dat er geen reddingstoestel mogelyk is voor derg*feko ongelukken, evenmin als men een reddingstoestel kan maken dat de •ernstige gevolgen voorkomt van een ver keerden handgreep van een automobielstuur- man De ingenieur denkt, dat hier niemand verantwoordelijk kan. worden gesteld. Als dat zoo is, dan krygen nog meer klem de vele stemmen die er opgaan tegen het gebruik van dit afscbuwlyke oorlogstuig, dat nog niet eens zyn bruikbaarheid in oorlogstijd bewezen hoeft, en dat nu in vredestijd al zooveol slachtoffers eischt. De onderzoesche booten is het eerste wapen dat by interna tionale afspraak ongeoorloofd moet worden verklaard, evenals dum-dumkogels. Het eigen aardige van de onderzeeërs is echter, dat zy niet zouden worden afgeschaft als wreed aardig wapen voor den vyand, maar als gevaarlijk wapen voor de party die er zich van bedient, of liever, die zich voorbereidt op de mogelyke bediening. Als een party zoo dwaas is zich aan het gevaar van on derzeeërs bloot te stellen, dan moet zy dat maar zelf weten, zou men kunnen zeggen. Frankryk heeft een heele vloot van die „waterdoodkisten”. Zal de republiek zich van dit naar haar gevoelen doelmatig oor logstuig ontdoen omdat anderen het voor de Fransche mariniers en matrozen zoo gevaar lijk vinden Eén goed ding moest elke redtdyke oplossing van de jongste crisis ons brengen den uittocht van de clericalen uit het regeeringskasteel Hoe erg ook de nieuwe bezetting zou worden, erger dan de oud® kon ze slecht zyn. Gelukkig; de nieuwe burchtheeren hebben niet alleen de ver dienste, dat ze lang niet zoo erg, ze hebben de groote deugd, dat ze veel beter zijn dan hun voorgangers. Dat nu nog eens nadrukkelijk op te merken is niet van zoo groote overbo digheid als oppervlakkig wel wil schynen Zoo langzaam aan zou men zich al heel aardig vertrouwd kunnen maken met de insluipende gedachte, dat het ministerie-de Meester zoo heel en al beantwoordt aan Robert Nurk's welwillenden beoordeelingsterm«niet vee) zaaks». De dusgenaamde republikeinsche re dactie van het Dagblad voor de arb?iderspartij laat toch niet na u, die toch ook wilt weten hoe men op de Keizersgracht over land’s zaken oordeelt, met Friesche hardnekkigheid te ver- tellen, wat ’n water-en-melk-knullen de sukkels zyn, die nü de staatskaros besturen. En de tegenvoeters Daar gaat geen dag voorbij of een kerkelyk opsteller heeft eenige deciliters inkt verbruikt om de gebreken en zwakheden van dit Kabinet in het licht te stellen. Hoe- velen ook zyn er niet uit eigen overtuiging van doordrongen, dat dit compromis ministerie per se als zoodanig niets van beteekenis kan uitvoeren, niet in staat is tot een groote daad 'tis immers geen beginsel kabinet! Ze zyn niet weinigen, ook onder hen die geen oogenblik aarzelden mee de valbijl in be weging te helpen brengen om het kostelyk bewind te ontzielen. Geen beginsel-kabinet, althans niet in den zin dien we ongelukkiglijk in het achterons-liggend-Knyperiaansch tydperk aan dat woord zyn gaan hechtenneen, ze zyn geen beginsel ruiters, deze negen mannen, geen dry vers, ’t Moge minder, principieel zyn aldus te willen regeeren, minder «kloek» er uitzien land’s welvaart, wat niet hetzelfde is als party- bloei, zal meer gediend zyn zonder zulke be- ginselmenschen. Natuurlyk, geen waarachtig overtuigend democraat vindt zulk een compromis-bewind het ideaal van staatkundig beleid, maar voor politieke ethiek was ’tin 1905 en is ’t ook nu nog niet de tyd. Er was te handelen, en wie wil handelen, kan zich aan theoretische bespie gelingen niet overleveren. Hoe gehandeld moet worden ’t lag vlak voor de handt Helaas, de oudste liberalen hebben ’t niet zoo dadelijk en zoo duidelyk gezien men schuive ’t op rekening van *de alleszins- n or male ver-zienaheid aan zekere leeftyden eigen. Veel twijfel kon er dan ook niet by de op lossing der vraag, in welke richting moet het schip van staat gaan, meer: wie zal het be mannen Ook na de aanwyzing der bemanning is er twjjfel geweest over de deugdelijkheid de keuze, Deze mannen, ze waren niet zooale men ze gewoon was van vrijzinnige Kabinetten, niet de eerste violen in het parlementaire party- orkest Echter ’n eerste viool in het parlement, hoeft nog niet altijd van gelijke kracht te zyn in het ministerieele concert. Men heeft het klank verschil kunnen waarnemen bij den virtuoos Kuyper, en bij vroegere liberale Kabinetten is ook wel eens gelukkig niet zoo sterk, als onder het christelijk reclame-ministerie ge bleken, dat men beter als leider kan fungeeren van een staatkundige groep dan men z:ch be stuurder van een departement kan betoonen. Wél wordt de technische bekwaamheid on misbaar vereischto voor elk zelfstandig depar tementshoofd in onzen tijd met demagogie en propagandeer-handigbeid als zoo-naar-voren- trelende bestaansvoorwaarden in de politieke nering wat in het gedrang gebracht Ook neemt men ze maar al te vaak als natuurlijke eigenschap aan bij al wie zich naar voren weet te dringen in zyn party; nocht hans hare waarde wordt er voor geen halven cent door verk'eind. Van de meesten uit dit zoo geheimziiinig- geboren ministerie stonl hun waarde als gou- vernementeele technici vast, althans van die waarvan men niet geheel onbekend was met hun weiken en s'reven op de publieke markt. Over het algemeen vi 4 er over den ruil der bezetting van het regeeringskasteel, man voor man genomen, zeker niet te klagen Met name by Buitenlandsche Zaken, waar een man van bet vak het te lang gemist gevoel van onbe zorgdheid den vaderlandslievenden belangstel lenden in ons diplomatiek!) leid teruggaf. Ook by Financiën, waar een administatief talent de pijnlijke herinneringen aan de tragi komische verrichtingen van een jurist, die te onzaliger uur een boekje over een fiscaal onderwerp had vervaardigd, had te vervangen door hst bewust- zyn van de zekerheid en vaalheid der leiding op dit allerbelangrijkste departement, Water staat zag zyn bestuur verplaatst uit de handen van een man van veel eruditie en tact, maar bitter weinig zakelijke kennis van zyn afdee ling, in die van een wyd vermaard vakman, die de belangen van den .netten” Waterstaat beter zal kunnen behartigen dan een theoretisch jurist, die een tydlang de bureau-werkzaamhe den aan dit departement had meegemaakt. De Benjamin in de bestuurstakken, de Land bouw-, Handel- en Nyverheid-afdeeliog, genoot het onschatbare voorrecht tot hoofd te krygen een man, wiens voortvarendheid en kloekheid o k zijn weinige vijanden moeten roemen. Justitie ging van de eene bekwame hand in de andere over en Koloniën had zich evenmin over den ruil te beklagen. Bij de landsverde diging was er zeker niet aan de landzijde, waarschijnlijk niet aan de zeekant, veel juichen- stof of treurens-grond Hoeveel anders en hoe veel beters met den leiddraad over de Kabinets formateur, het compromis-program, ook hier in de verwezenlijking van zijn militaire para graaf had mogen verwacht worden, te ontkennen valt niet, ,»dat we er althans nog niet op achteruit zonden gaan Dat kon ook worden geconstateerd bij Binnenlandsche Zaken, van hoeveel bescheidener omvang de figuur van den tegenwoordigen titularis ook moge lijken tegen over de indrukwekkende verschijning van den polit sch pseudo-kolossus, die hem voorafging Tot ’n positief oordeel over zyn kunnen kon deze nieuwe bewindsman den buitenstaanders niet zoo dadelyk het noodige beoordeelings- materiaal verschaffenhet negatieve voordeel, dat op dit departement met zyn onafgebroken aanraking van de juristery inplaats van ’n ver vaarlijk theoloog 'n nuchter, handig en scherp zinnig advocaat bracht viel echter onmiddelyk hoog aan te slaan Te boud is de bewering zeker niet, die stelt, dat de individueele leden van het ministerie-de Meester over het algemeen niet beneden de verwachting zyn gebleven. De man van Oor- /log bracht ongetwijfeld menigeen ongename verrassingen de teekenen zijn niet onduidelijk, dat hij ’t weer ’n eind zal ophalen in de waar deering van de voorstanders van doelmatigheid en rechtvaardigheid op het stuk der landsver dediging Binnenlandsche Zaken toonde in aangelegen heden, die meer de sfeer van de dagelijksche werkzaamheid van zyn bestnurder raken, dat men in minister Rink een knap bewerker van onderwerpen aan zyn deskundige kennis annex^ mag verwachten. Het negende departement vertoonde al de opgewektheid en yver zijn zoo bekwamen leider eigenbij Justitie was de gelegenheid te over den goeden naam, dien een ryk leven van administratief en parlementair beleid zyn chef had bezorgd, te bevestigen. De onaangenaamheid van de surprise, die den minister der vaderlandsche ingenieurs een tyd lang ingenieur maakte van een buitenlandsch ministerie, was niet in staat het voorrecht een eerate kracht als Kraus te bezitten, te ont krachten. rageering maakt tot kneedbare gummipoppeti hoede zich don oak ernstelijk voor een toege ven hier en eeu mjjdei daar die beurtelings den een en den ander zal doen vervreemden. De breede strook van de neutrale zóne, die uit den aard der zaak aan een ministerie als dit ter bearbeiding moet worden gelaten, geeft der regeering zeker geen merkelijke aanleiding aan een ziekelyke taktiekzucht toe te g* en, en zich to laten afdingen van h tgeen plicht- gevoeiLyn 1» inzicht haar voorschrijven te vragen. Waar ze eens zal worden geroepen voor de oplossing van groote vragen op sociaal en legislatief terrein blyve zij indachtig, dat de vereerende taak haar toevertrouwd, nooit tot een behoorlijke vergunning kan worden gebracht, wanneer slechts in ’t minst wardt tekort ge daan aan de billyke eischen, d e een gezonde democratische overtuiging onvoorwaardelijk moet stellenzij herinnere zich steeds, dat er ook hier als o-eral elders, grenzen zyn die men niet straffeloos of zonder gevoelige schade kan overschrijden. Blyke de waarschuwing volmaakt noodeloos. Dan zal in plaats van den gangbaren mode turn, aan het, hoofd deztr beschouwing, die tot heden op het be’eid van dit Kabinet toepasselijk is, een onomwonden: «zeer verdienstelijk», het praedicaat moeten zijn, waarin ieder volks vriend het oordeel over de werkzaamheid van de mannen, die den moed hadden onder zulke ongunstige omstandigheden, den ondankbaren regeeringsarbeid op zich te nemen, heeft weer te geven. Hot is of na alle ministers op hun beurt over het socialisme moeten spreken. Nu weer Lewis Harcourt, de minister van openbare werken. Van hem verwondert het ons trou wens niet. Het was toch zjjn vader, de bekende Sir William Harcourt, van wien, als wy ons niot zeer bedriegen, het woord afkomstig is We zyn tegenwoordig allemaal socialist. „Iirdien”, zoo zeide de jonge Har court, „de nieuwe socialistische leer is, dat de staat alle middelen van verkeer, de grond stoffen en het werk van de nijverheid moet beheeren, ben ik geen socialist. Zoo’n stelsel zou alle individueele inspanning dooden.” Belangrijker was wat Harcourt over de samenwerking van liberalen en arbeiders te zeggen had. „Het liberalisme en de arbeiders”, zeide hy, „hebben jaren lang samengewerkt, en zy doen ’t nog voor een gemeenschappelijk doel en ten bate van den werkenden stand. Het mag waar wezen, dat zij niet tot het eind toe samen kunnen gaan, maar dat is geen reden om te scheiden voor de weg zich splits. Ik voor my geloof niet, dat een scheiding noodzakelijk zal wezen, maar in elk geval is de tyd er nog niet toe geko men De arbeiders hebben hun program en de liberalen het hunne. En zij hebben zooveel gemeen, dat het een misdaad tegen over het volk zou wezen, wanneer de eene party de andere haar hulp’opzei.”

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1906 | | pagina 1