I
1
4
i-
a
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
Dinsdag 30 October 1900.
No. 10169.
1
i
FSV1LLETOX.
Hultenlandsch Overzicht-
45ste Jaargang.
Tegen den Stroom.
ii
relet* No. M.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Mohammed el Torree beeft de vertoogen
der diplomaten beantwoord op zjjn manier.
Hjj zegt dat bjj zich tot pasja uitroept over
de geheele streek tusschen Laraclie en Tan-
ger, daar hjj zich beschouwt als officieel
belast met het toezicht op do veiligheid in
hot caidaat van Arzila.
Keizer Franz Josef van Oostenrgk heeft
Vrjjdag in eigenhandig geschreven brieven
de aftredende ministers Von Goluchowski
en Von Piltreich dank gezegd voor de vele
belangrijke diensten, aan de monarchie be
wezen, en hen door hoogo onderscheidingen
daarvoor beloond.
In bet Lagerhuis is Vrjjdag een incident
voorgevallen, dat onder de loden van die
waardige vergadering groote verbazing moet
hebben teweeggebracht. De heeren Lagerhuis
leden waren (verig aan het beraadslagen
over de Plural Voting Bill, toen plotseling
een stem zich verhief van de gereserveerde
tribune voor bezoekers met introductiekaart.
Een jonge kleurling, gekleed in een langen
mantel van pnrper-klenrige zjj, was opgestaan;
en onder hevig armgezwaai, riep hjj op luiden
toon
Heeren, vóór u die vraag beantwoordt,
wil ik u zeggen dat ik tot n kom van den
Almachtigen God. Ik ben een Britsch onder
daan.
Uutr verder kwam hg nietwant reeds
hadden zes boden den Britschen onderdaan
bjj den kraag en sloopten hom het gebouw
uit. Wel spartelde de man uit alle macht
tegenmaar bet hielp niet. Naar een politie
bureau gebracht, bleek de Britsche onderdaan
afkomstig te zgn van Trinidad. Hjj vertoefde
reeds een week of vgt in Engeland bet toe
gangsbewijs voor de Lagerbniszitting had bjj
op aanvraag gekregen aan het departement
van Koloniën. De man zal onder medische
observatie worden gesteld.
S--
In do regeeringsverklaring wordt zooals
men verwachten kon, gezegd, dat de regeering
vast besloten is,, de wet toe te passen zooals
zjj nit het parlement is gekomen. Mocht, op
11 December a.s. de regeering staan tegen
over openlijk verzet van de bedienaren van
den .eredienst tegen de wet, dan zal zjj aan
de Kamers voorstellen, buitengewone maat
regelen te nemen, die reeds in beginsel zgn
vastgesteld. Een zaak, die vooral nu reeds
moest worden uitgemaakt is de volgende.
Men weet, dat de wet aan de regeering
na 11 December een tgd van een jaar toe
staat om de vervreemding uit te spreken
van gebouwen van den eeredienst, die nog
niet zgn opgeëischt door langs wettigen weg
gevormde cultueele vereenigingen. Hoe zal nu
gedurende dit overgangstijdperk in de be
doelde gebouwen de eeredienst kunnen plaats
hebben Op voorstel van minister Briand is
overeengekomen, dat de geloovigen geduren
de dien t|jd evenals te voren de vrge be
schikking over deze gebouwen zullen behouden
en dat de bepalingen der wet van 1881 op
de vrijheid van vereeniging op hen van toe
passing zullen zgn. Za erdag kou men verder
overleggen over de middelen waarmede te
werk zal worden gegaan.
Dat is niets ongewoons, on zon dan ook
geen aanleiding behoeven te zjjn tot bijzon
dere vermelding, ware het niet, dat in het
schrijven aan minister Von Pittreicli een
paar zinsneden voorkomen, die van groote
beteekenis zgn. Deze luiden: .Dnidelgk
hebt g|j het doel erkend, dat gij zoowel
voor bet behoud van de beproefde sa
menstelling van m|jn leger, als voor de
noodzakelgke hervorming ervan en van vele
zijner inrichtingen voor oogen moest honden,
opdat het op de hoogte van zjjn tgd zon
blijven Met toewijding en zelfverloochening
hebt gjj gewerkt, veel goeds bereikt, maar
toch de voldoening niet gehad, hetgeen nood-
zakelgk was, ingevoerd te zien.
,De voortdurende werkzaamheid die gij
getoond hebt nog verder voort te zetten bg
de miskenning uwer weloverwogen plannen
en eischon, meent gg voor uw persoon niet
meer te kunnen verantwoorden, on daarom
wenscht gg uw ambt in andere handen te
zien overgaan. Hoewel mjj dit vervuld met
diep leedwezen moet ik toch aan uwen nit
de zuivere motieven voortvloeienden wensch
voldoen.
Volgens berichten in Newyorksche bladen
dreigt tusscben de Vereenigdo Staten en
Japan een ernstig conflict, als gevolg van
de agitatie, die in CaliforniS tegen de Ja
panners merkbaar is.
De Japansche gezant te Washington, Aoki,
bad langdurige besprekingen met minister
Root, waarin de gezant den eisch stelde
dat de V. S. do bepalingen zullen handhaven
van het in 1904 met Japan gesloten verdrag
betreffende de waarborgen voor de rechten
der onderhoorigen van beide lanken. Vol
gens dat verdrag hebben de Japansche kin
deren het recht de scholen in San Francisco
te bezoeken, en mogen zjj daarnit niet ge
weerd worden.
Minister Boot beloofde onmiddelljjk een
onderzoek to zullen instellen. Tot een jour
nalist zeide Aoki. dat de toestand ernstig
is, daar de Japanners niet inzien, dat de
geheele zaak een plaatseljjke beweging in
een der staten betreft.
De gezant der V S. te Tokio meldt even
eens aan zgn regeering dat de toestand
ernstig is. En telegrammen uit Tokio zeg
gen dat de stemming in de pers en bg het
geheele volk van opgewondenheid getuigt.
De oorzaken’daarvan zjjnhet protest van
de V. 8. tegen bet Japansche program in
Mandsjoerjjehet dooden van Japansche
robbenvangors door Amerikaansche grens
wachters de moord van don president der
Japansche Bank in San Franciscode min
achtende uitingen van Rockefeller over de
Japansche koopliedende Amerikaansche
politiek tegen de Japanners op Hawaï en de
redevoeringen van het congreslid Kahn. De
uitsluiting der Japansche kinderen van de
scholen in San Francisco deed de maat over-
loepen.
De regeering in Japan neemt maatregelen
om kalmeereud te werken op de openbare
tneening en de pers.
Het departement van buitenlandsche zaken
te Washington heeft den Amerikaanschen
gezant te Tokio opgedragen, aan de Japan-
sche regeering mode te dcelen, dat de regee
ring der V. S. de agitatie tegen de Japan
ners niet aanmoedigt, noch in de daaruit
sprekende gevoelens deelt.
kan worden aangemerkt. Het ministerie,
hoewel met strengen représailles dreigende,
toont godsdienstvrede boven strijd te ver
kiezen, het wil niet Combistiscb anti olericaal
z||n.
Wjj deelden reeds mede, dat Clemenceau,
bg de vorming van het nieuwe kabinet be
sloot een afzonderlijk departement van arbeid
en hygiëne in te stellen, on het beheer daar
van opdroeg aan den afgevaardigde Viviani.
In een onderhoud met een medewerker
van den .Matin” zeido Viviani over de be
doeling van dit nieuwe departement
.Het ministerie van arbeid en hygiëne
zal het Huis van den Arbeid worden. De
belangen en rechten der werklieden moeten
op bijzondere wgze en door een onkel de
partement worden behartigd. Het belang
rijkste zal voor ons zjjn, hot vertrouwen van
de arbeidende klasse te winnen. Dat zal
ons gelukken, want die klasse zal ervaren,
dat m||n departement den opbloei der vak-
vereenigingen niet zal belemmeren, integen
deel dien zal steunen en bevorderen, al zullen
ook maatregelen worden beraamd om die
te leiden. Ik heb mjjn geheele loven, als
socialist, de arbeidersklasse verdedigd, niet
omdat ik haar als afgescheiden van de rest
der natie beschouw, maar omdat ik haar
door eigen kracht wil verbinden aan het
nationale leven. Ik hen socialist gebleven,
en zal pogen te volbrengen wat ik vroeger
gewenscht heb. Voor zoover het van mjj
afhangt zal de democratie do rechtmatige
wensohen der arbeiders, die in vreedzamen
en wettigen vorm worden uitgesproken, be
vredigen. Want do democratie onderscheidt
zich van andere regoeringen daardoor, dat
zjj niet alleen een politieke, maar ook oen
sociale regeering ie."
Toen het kabinet door Clemencean aan
president Fhllières werd voorgesteld, zeido
deze tot Vivianidat de oprichting van zjjn
departement het land moet bewjjzen dat de
regeering de belofte, bet lot van de arbei
ders te verbeteren zal nakomen
,W(j moeten onze schuld afdoen, en ik
hoop, mjjnhoér Viviani, dat gjj do verwacht
wordende hervormingen zult kunnen invoe
ren."
zoo uitdagend en tevens zoo smeekend aan,
dat hg niet langer weerstand kon bieden on
zijn toestemming gaf om met de dames een
roeipartijtje te hebben. Hot beslnit werd
met blij gejubel begroet. In een oogenblik
waren duinbloemen en groene takjes gepinkt
en daarmede zijn knoopsgat en zjjn strooien
hoed versierd, waarom men hem in zegepraal
voortvoerde naar 't havenhoofd, waar altijd
enkele roeibootjes voor de vaariustigen ge
reed lagen.
Nauwelijks had men bet strand betreden,
of daar kwam Clarisse voorbij in een luchtig
wit morgenkleedje. Richsrd had nog net
den tjjd, groetend den mooi gemaakten hoed
voor haar af te nemen en haar zeer afgemeten
wedergroet in ontvangst te nemon. In stilte
verwenschto hg Ludmilla en al hare vroo-
Ijjke makkertjes De spottende woorden van
die kleine tongetjes, even spits als aardig,
hinderden hem op die wandeling langs bet
strand allergeweldigst en met een bjjna bar-
sche stem, die wederom een uitbundig gelach
nillokte, was 't, dat hjj eindelijk de dames
beval om in da door hem uitgekozen roeiboot
plaats te nemen.
Clarisse zag do afvarende boot een poosje
na. Hoog opgericht bjj het stuur stond
Richards veerkrachtige gestalte, een toon
beeld van mannelijke kracht en schoonheid.
(Wondt tmeigd.)
De Temps” publiceerde Zaterdagavond
als vervolg op het entrefilet van Vrijdag een
nog voel belangrgker officieus stuk, waarin
op duidelijke, zg hot ook niet rechtstreeksche
manier, aan het Valicaan de gelegenheid
wordt gegeven een vredelievender houding
aan te nemen, men zou bjjna kunnen zeggen,
de hand wordt geboden. Het is feitelijk een
lange, moeizame juridische verdediging van
het standpunt dat de scheidingswet met haar
vrijgevigheid toepasselijk is op eeredienst,
ook al bestaan geen .associations cultnellos”,
en dat het eerste artikel der scheidingswet,
dat vrjje uitoefening van eeredienaten waar
borgt, bet voornaamste is. Wel geldt deze
milde lezing der wet speciaal tot 11 Decem
ber 1906 on is het niet duidelijk wat daarna
moet geschieden, maar de toon is hier be
langwekkender dan de inhoud. Het stuk
belooft, omdat de scheidingswet, ondanks
alle juridische exegese daarin niet voorziet,
een additionneel artikel in de bogrooting
van financiën tot regeling dor quaestie van
hot onderhoud der gebouwen, en zegt dan
.Het aannemen van dit additioneel artikel
zal bovendien het voordeel hebben deze in
terpretatie der scheidingswet door de wet te
bekrachtigen hetgeen zgn belang heeft”. Dat
dit zjjn belang beeft is in dubbelen zin waar
ook in dezen dat do Paus verandering langs
wetteljjkon weg heeft geëischt van echei-
dingswet en dat dit lot op zekere hoogte
als zulk een verandering, hoe klein ook,
plantjes uit don grond te rukken. Ze scheen
niet eens te merken, dat er iemand in hare
nabjjbeid was en Richard hield zich doodstil.
Eindelijk was 't mensch weg en met haar
was voor Richard een reden van ergernis
zoo niet van iets anders nog verdwe
nen, maar een nieuwe reden tot ergernis
vond hjj welhaast in 't lange wegbljjven van
Clarisse. Hjj keek op zgn horloge:
.Veel later dan anders 1" mokte hjj. ,0p
vrouwen kun je nooit staat maken.”
Daar naderden luchtige schreden, een
vrooljjk gelach trof Richards oor on reeds
in 't volgend oogenblik zag hjj zich omringd
door een schaar overmoedige jonge meisjes,
onder welke ontegenzeggelgk Ludmilla von
Rabenborst de overmoedigste was.
.Eindelijk," riep zjj uit, .eindelijk dan toch
hebben wjj een heer dor schepping gevonden,
die ons, zwakke wezens, bjj een roeitochtje
vergezellen kan I”
.Ónmogelijk I Hoogst gewichtige aan
gelegenheden 1 Later, boor, later, mot
het grootete genoegen I”
.Neef Richard, pas op, of je wordt in den
ban gedaan I Wij besweren het, geen van
ons danst ooit weer met a, geen onzer mag
je in ’t vervolg ook maar zoo’n sikkepitje
het bof maken l”
Ludmilla knipte even met baar sierlijke
vingertjes en zag daarbjj .neef Richard"
Irfll 1N1IE UH R A VI
19)
Op dien weg wilde hjj nu haar terugkomst
afwachten.
Zjjn ergernis over Bruno's pedante manier
van doen ging langzamerhand over. Aan
tienduizend thalers, zoo redeneerde hjj, had
bjj wel genoeg om uit de beren te komen
en met Clarisse’s hand kreeg bjj bovendien
een bruidsschat, die hem niet alleen zon
vrijwaren voor de kans van weder een beroep
te moeten doen op do hulp van den ouderen
broer, maar hem bovendien in staat zon
stellen, naar zjjn zin, naar zjjn smaak, geheel
volgens zjjn stand, ja zelfs schitterend te
loven. Clarisse zelre was hem daarbjj een
lang geen onaardige toegift, die hem de
kluisters alleszins drageljjk zou maken, welke
nu eenmaal het echtelijk leven, althans in
't begin, zelfs den meest vrjjdenkenden man
pleegt op te leggen. Van kindsbeen af kende
h( haar. Zjj bad, toen zjj nog een heel klein
meisje was en hg al een bjjna volwassen
jongen, reeds bisouder veel van hem gebonden,
en later, toen zjj zelve volwassen geworden
was, zjjna eerste liefdeswoorden met bljjd-
Telefoon No. 8*
ADVERTENTIEN worden gepliatnt van
1—-S regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midtl.
schap begroet. Maar van zgn dwaze en
dolle streken had zg steeds een afkeer ge
had, wat al bjj herhaling tot een woorden
wisseling had aanleiding gegeven, maar nog
nooit tot een scène, zooals zjj hem nu pas
had gemaakt. Daar liepen van die verve
lende, kinderachtige grillen onder, die hjj
als getrouwd man ook niet van zjjn vrouw
had kunnen velen en die hjj haar dus maar
voor goed had moeten afloeren.
.Zjj heeft mjj lief,” dacht hjj vol gevoel
van eigenwaarde, ,en indien een meisje als
Clarisse iemand bemint, is ook niets in staat,
die liefde weg te wisschen. Kleine wolken
bedekten somwglen den heideraten zomer
hemel, maar die hemel lacht ons, wanneer
ze weg zgn getrokken, die donkere wolken,
weer des te vriendeljjker toe.”
Op dat oogenblik kwam iemand achter
langs den duinweg heen. Voorzichtig, om te
zien wie daar was, richtte Richard zich
eonigszins op van de bank, waarop hjj.was
neergevallen, en wendde het hoofd om. Nau
welijks had hjj evenwel moeder Balbo her
kend, of hjj keek dadeljjk weer recht voor
zich uit, tusschen de tanden mompelend
.Vervloekte heks I Ja, die ontbrak er nog
maar aanl"
De oude vrouw kwam nader en lied» met
sleependen tred langs de bank been, zich nu
hier en dan weer daar bukkend om enkele
