rs
NTEN
fabrieken teg»n
ryzen.
Meuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken»
18 Maart 1907.
No. 10286.
IDE
Bulteolandscb Overzicht.
Zuivering der politieke
verhoudingen.
dOON,
r b 13.
STER”,
45ste Jaargang.
rogelte.
dagelijks versch
Maandag
FEUILLETON.
IN DUBBELE BANDEN.
R
a.
(Wordt vervolgd.)
Teleto, n No. 89.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
{Kist 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
50 ets., 75 et
srs en Drogisten
XKURI
Rotterdam.
IER, Apotheker
Westhaven 118
LIlfQ, Poelier
CERDAM.
31.
■Magiuyn
fitters verricht
Spreek-, Blu
dingen.
dt, wende zich
fiOÜDSCHE COIRIM.
hö
Dan ia het zeker een graaf ,van den
inden grond.”
Integendeel. Een echte graaf, verwant
is, Soepkippen,
n, gemeste Eend
vogels, Fazanten
Iers, Reevleescb,
k conenrreerendo
gemaakt franco
3’/*. dubbele fiesch
Ves;te, Zaltbomru
botterdam.
hage.
JCzn. Rotterdam
vertroflen
ers welbekend
CBT-UIX32
Fabrieksmerk).
Ie, radicale tn
van alle, zelh
lekkige xenuu*
tl ontstaan door
jeugdigen leeft j; .1
ce zwakte, Bhx.’J
- Hoofd pyn --
Maagpjjn
Onvermogen -*
enz. Uit-
tegenstelling. Wie de voordeelen van de
sociale wetgeving wil laten betalen door
de arbeiders zelven, gaat niet in de goede
In de bibliotheek van het kasteel Dammer»
waren de beer Tbarde, landbouwkundig
ingenieur van Saint Rémy, en Christiaan
Vernier bezig den graaf eenige plannen ter
ontginning zpner landgoederen voor te leggen.
De ingenieur maakte hem bekend met de
nieuwste vindingen op bet gebied van be
mesting en Steingel boorde hem met de
meeste oplettendheid aan.
Ik zal dadelyk de noodige orders geven,
zeide hij, dat mjjn rentmeesters daarginds
uw methode in toepassing moeten brengen.
Een glas bier znlt wel dorst hebben
gekregen van al dat praten
Hg schonk in een zilveren bokaal den
inhoud van een halve fiesch MUnchener.
En u, mijnheer Vernier, drinkt u niet P
O ja, ik weet, dat n niet van bier houdt.
Een glas champagne dan P
Hg schelde en beval den biunentredenden
lakei een fiesch Heidsik te doen aanrukken.
Ik drink nooit iets I merkte Christiaan
aan.
Wanneer één ding duidelijk is gebleken
uit de politieke crisis van het oogenblik,
dan is het zeker wel dat ingrijpende her
vormingen van ons staatswezen dringend
noodzakelijk zijn, wil niet telkens en tel
kens weer de wetgevende machine worden
stop gezet.
Dat onze politiek in het doode punt
ttaat is zeker voor een goed deel te
danken aan de antithese, aan het kunst
matig coaliseeren der confessioneele par
tijen op vage en onderling voortdurend
bestreden geloofsbegrippen.'
Maar die antithese-politiek zelf is op
haar beurt wederom het gevolg van de
omstandigheden, dat bij de bestaande
regeling van ons kiesrecht de partijen
ieder voor zich in de volksvertegenwoor
diging niet in die mate tot hun recht
kunnen komen, als uit het totaal der
stemmencijfer zou zijn op te maken.
Het is geen verschijnsel van ons land
alleen, dat het staatkundig loven meer
en meer wordt beheerscht door coalities
bij de stembus, die uiteraard leiden tot
meer of minder hechte bondgenootschappen
tusschen partijen, die niet of niet vol
doende bij elkaar behooren, die zelfs ten
opzichte van hoogst belangrijke vragen
van wetgeving elkanders antipoden zijn.
De zucht om tot eiken prijs aan het be
wind te komen, dwingt dan zooveel water
in den, wijn te doen, dat de kleur totaal
verloren gaat.
Waartoe dit leidt, hoe groot bederf
voor het politieke leven en voor de wet
geving daarvan het gevolg is, leert juist
het huidig tijdsgewricht. Zonder den
steun der katholieken zou de anti-revolu-
tionaire partij vermoedelijk slechts een
weinig beteekenende fractie in de kamer
kunnen zijn. En nu worden de katho
lieken die een nuchtere Realpolitiek plegen
te voeren, wien het er om te doen is
uit allerlei tijdelijke compromissen zooveel
mogelijk munt te slaan, bereid gevonden
hun gewaardeerde hulp te verleenen. Voor
inmiddels in dezen fraaien tuin wat
rondwandelen.
1 Christiaan was dus wel verplicht, wilde
schuldig maken, by Etiennette te blijven?
Jn Hun train wranw wal -«I-..—js
niemand te worden bespied, kwam het tot
oen verklaring.
Je bent dus tegenwoordig ingelgfd bij
JïZit zvi IA dn. waaaaaa J - - x a
begon Christiaan, je laat je’,gravin"i
menf Nu, jjj durft, dat moet f
En zal die edelman inderdaad met
trouwen
Altgd als ik er plezier in heb!
En kent hg je f
Door en door. Juist daarom wil
mg tot ega.
konden grond.”
aan do hoogste RnwiiichrFringën.‘’MMr"hij
hooft mjj Hof. Dat Ia do oplossing van bot
politieke immoraliteit als waarvan de
antithese-coalitie het beeld vertoonde.
Natuurlijk zal die hervorming van ons
staatswezen tijd vorderen. Maar de om
standigheden leggen het ais een gebie
denden plicht op thans door een zuren
appel heen te bijten. En het zal geen
verloren tijd zijn, wijl eerst dan en dan
alleen goede, vruchtdragende sociale wet
geving bereikbaar zal zijn.
Er zal voor de crisis de een of andere
oplossing gevonden moeten worden. Mis
schien is zij reeds gevonden, wanneer deze
regelen onze lezers onder de oogen ko
men. Hoe ook die oplossing echter moge
zijn, vast staat, en juist de crisis
heeft dit glashelder aangetoond dat
de voorstanders van grondwetsherziening
met meer kracht nog en met grooter ijver
dan voorheen, een strijd zullen hebben
aan te binden voor de verwezenlijking
van het schoone doelzuivering der poli
tieke verhoudingen ten onzent.
de winst voor het katholieke geestelijk
onderwijs behaald, was men gaarne bereid
tot, steun aan de voorheen fel bestreden
Calvinisten. En omgekeerd werd de winst
waarschijnlijk slechts noode gegund aan
het, uit protestantsch gezichtspunt, vol
komen verwerpelijk roomsch onderwijs,
maar de hulp bij de stembus kon niet
worden gemist.
Zoo is ons politiek leven gebracht in
een toestand zóó deplorabel, dat krachtig
ingegrepen dient te worden, wil niet de
toch reeds bedenkelijke achterstand op
allerlei gebied een gevaarlijken omvang
gaan nemen. Want wel wordt er aan
de rechterzijde druk gepraat over sociale
wetgeving, maar dat de samenwerking
van katholieken, christelijk-historischen en
antirevolutionairen zou kunnen leiden tot
waarlijk ingrijpende hervormingen, mag
ernstig worden betwijfeld door wie zich
nuchter rekenschap geeft van de uiteen-
loopende inzichten dezer groepen op dit
gebied. Inzichten die zelfs verschillen in
den boezem der partijen zelven. Zoo is
het hoogste, dat met redelijke gronden
verwacht kan worden, een stumperige
halfslachtige wetgeving.
Daarmede zijn wij echter niet geholpen.
Noodig is dat het groote en in afzien-
baren tijd nooit voltooide werk van maat
schappelijke hervorming breed en diep
worde beschouwd, opdat niet zooals
het ministerie-Kuyper wilde aan de
arbeidende klassen met de eene hand in
den vorm van zwaardrukkende belastingen
worde ontroofd, wat door de andere hand
fils voorziening in vele nooden wordt
gegeven. Zoo ooit van machteloosheid
kan worden gesproken, dan zeker ten op
zichte der plannen van het „christelijk”
kabinet, dat, door de sociale wetten vast
te koppelen aan een protectionistisch
stelsel onbekwaam bleek inderdaad aan
de te zwaar gedrukten in de maatschappij
ontheffing van lasten te bezorgen.
Het ministerie-De Meester het mo'et
tot zijn eer gezegd bewoog zich ten
deze langs een gansch andere, langs de
democratische lijn, in de lijn van geleide
lijke wegruiming van te groote sociale
groote raadsel. Maar één waarschuwing ben
ik je verschuldigd. Hermann
Hermann P Wie is dat f
Mjjn graaf.
O, dat had ik moeten raden.
Hermann is zoo jaloerscb als een tgger.
Mgn verleden ziet bjj door de vingers, maar
op mgn tegenwoordige heeft hg onvoorwaar-
delgk beslag gelegd.
En bjj laat ons alleen I
Hg vertrouwt mg. Maak jjj je dan nog
illusies van eenig gevaar, dat ik door jouw
nabijheid loop P Ik ben zoo serieus mogeljjk,
tegenwoordig.
Dat is ook een eerste vereischte voor
een heusebe gravin. En dat zal je toch heel
spoedig zgn 1
Neen, hoor, daar moet ik niets van
hebben I Ik wil mgn vrijheid hebenden, maar
van dat lieve leventje van vroeger heb ik
ook al genoeg. Ik verheug mjj in ’t bezit
van een aardig fortuintje, en daar wil ik
van proflteeren, zonder mg aan banden te
leggen. Ik heb lang genoeg anderen tot ver
maak gediend, nu zal ik die anderen een
comedie voor mg laten opvoeren.
Krjjg ik ook een rol P
Dat is mgn geheim 1 Maar laten wij
beginnen met goede vrienden te worden.
Niet minder, maar ook niet meer. Wil je P
Waarom niet f AU je maar zorgt mjjn
De zoldering van de vergaderzaal der
Russische Doema is ingestort. Gelukkig op
een oogenblik toen de afgevaardigden nog
niet in bet gebouw waren, zoodat er waar
schijnlijk geen persoonlijke ongelukken zijn
voorgekomen. Wel zullen dientengevolge de
zittingen van bet Russische parlement gedu
rende eenigen tijd ergens anders moeten ge
houden worden. En de vergadering van
beden, waarin Stolypin zgn regeeringsver-
klaring zou voorlezen, kan daardoor niet
gehouden worden.
Wat Stolypin voornemens was namens de
regeering te zeggen, is grooténdeels reeds
bekend. Het K.-D blad Rjetsj” beeft van
de verklaring den inbond reeds medegedeeld
en in een bijeenkomst van de leden der oppo-
sitie-groepen, onder leiding van prins Dol-
gourouki, is over de verklaring en over de
houding, die door deze groepen zal worden
aangenomen, beraadslaagd.
Wat de verklaring betreft meldt de
.Rjetsj”, dat zjj kort en in liberalen zin
opgesteld zal zgn De regeering zal haar
leedwezen uitsproken, dat zg genoodzaakt
was het land te besturen op grond van
artikel 87 der Staatsgrondwet, zonder mede
werking der vertegenwoordiging en met be
hulp van uitzonderingswettenmaar zjj
Wanneer bjj wist, met welke gedachten zg
zich bezig hield, terwijl »jj aan de zgde van
haar .Russische beer” in hot rijtuig zat, dan
zou bjj niet zoo gerust gesteld zjjn geweest.
XVII.
IER
EK X
m aJ»
En
re-
van
„Patrimonium" die zich maar niet voort
durend met schoone, maar ijdele frazen
en zoet-klinkende beloften laten paaien.
De hervorming van ons staatswezen
behoort klaarblijkelijk ernstig ter hand
te worden genomen. Bij de huidige po
litieke constellatie ligt dóór in waarheid
het zwaartepunt. Er zal eerst schot
kunnen komen in de wetgeving, wanneer
die hervorming is tot stand gebracht. De
finale oplossing van het kiesrechtvraag-
stuk moet voorafgaan, vóórdat ons par
lement in staat zal zijn zich over het
doode punt heen te werken, vóórdat een
zoodanige groepeering der partijen zal
ontstaan, die goeden, wetgevenden arbeid
mogelijk maakt.
Oplossing van het kiesrechtvraagstuk.
Ook wijziging der samenstelling der Eerste
Kamer waardoor de mogelijkheid van een
bijkans onoplosbaar conflict als thans het
ministerie-De Meester tot aftreden dwong,
wordt weggenomen, waardoor de Eerste
Kamer evenzeer rechtstreeks verantwoor
delijk gesteld zal worden tegenover het
volk? als thans de Tweede Kamer. Ook
invoering der evenredige vertegenwoor
diging, die een eind zal maken aan mon
sterverbonden, aan coalities van groote
vrouw uit den weg te blijven
Dat beloof ik je. De graaf hecht
trouwens niets aan conversatie, maar houdt
zich hoofdzakelgk bezig met landhuishoud
kundige onderwerpen Hjj bezit, in zjjn land,
nitgebreide goederen, waar hjj geen weg
mee weet. Nu moet jjj hem leeren, boe die
bet voordeeligst te ezploiteeren.
Ik, ben je
Stil, daar is hjj.
Door dokter Angagne gevolgd, voegde de
Ras zich bij het tweetal.
Mijnheer Vernier was zoo goed mg te
beloven,” sprak Etiennette haastig, nog vóór
Christiaan een woord kon in bet midden
brengen, .dat bjj je morgen in de distilleer
derij iets zal medeelen van den land
bouw. Hjj kan je menigen nuttigen wenk
geven.
Hermann drukte Vernier de band, die zich
aan dit bljjk van dankbaarheid wel goed
schiks moest onderwerpen, en nam afscheid
van den dokter. Etiennette groette de beide
jongelieden allerminzaamst en volgde den
graaf in het rijtuig.
Christiaan keek haar langen tgd na.
Wat ’n stoutmoedigheid, wat 'n bruta
liteit bjjna bezit die vrouw I Maar ik geloof
dat het temmen van baar Rassiscben beer
al haar tgd in beslag neemt, zoodat voor mjj
al het gevaar geweken is.
richting.
Onmiskenbaar is dat ook in ons land
de democratische idee veld wint. Maar
in gelijke mate dat ter linkerzijde een
opschuiving naar de democratie valt waar
te nemen, pogen de rechtsche lijders hun
groepen achterwaarts te dirigeeren. Dit
moge tijdelijk gelukken, er zijn in het
rechtsche kamp teekenen, dat die op den
duur toch niet zal kunnen gelukken. Reeds
nu openbaart zich in de katholieke ge
lederen een jeugdigere, frisschere geest
en komen jongeren naar voren die iets
voelen van de groote en grootsche roeping
van onzen tijdmede te arbeiden aan de
wegneming der sociale euvelen waaronder
de arbeidende klasse gebukt gaan,
de antirevolutionaire -leiders hebben
kening te houden met de mannen
Telefoon 3e.
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
46)
Derangeert u niet, hoeren! Ik zal
inmiddels in dezen fraaien tuin wat gaan
rondwandelen.
I, n I n n
nuu MUD WC» VUipilVUL, W11UB
bjj zich niet aan een grove onbeleefdheid
w - W a--—vw way TVUi
In den tuin, waar zy zeker waren door
een verklaring.
het gild der vrouwen uit de groote wereld P
wgraviu:* noe-
loet ik zeggen.