1
aar
Awuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Zaterdag IN Mei 1907.
No. 10335.
46ste Jaargang.
Bultenlandscb Overzicht.
Inkt
ogelle.
tsch
nmagazIjD,
30.
HTS.
il)E\
IN
VERVLOGEN GELUK.
FEU1LLETOM.
Ie gratis ge-
Lp
^handelaar
HOOFDSTUK XIV.
NEMANZx
{Wordt vonolgd.)
Telelot n 5 o. S8.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
LER
n aantal onge*
'■s op aanvraag
RÏH Co.
BESTE
iadelijk
tND.
om zich voor te bereiden op don strffd, die
hevig wezen zal."
50 ets., 75 ct
rs en Drogisten
KKUBI
Rotterdam.
ER, Apotheker
Westhaven 198
ING, Poe ier.
ÏRDAM.
I
agelijks veracb
Soepkippen,
t gemeste Eend-
ogels, Fazanten
srs, Reevleesch
concnrreerende
imaakt franco
Kleiwegsteeg.
PEN SOLIED
reek.
en toepassingen
derde f*or-
ertn. Zg geven
ers niet kunnen
geen imitatie,
.NT,
on modellen te
ten werk.
CHE --
GE --
Firma
KNAL
is geknipte
lorde plaat.
AKEH
t patroon.
CHILD-
I
Bijvoegsel. i
voorkomende
PATRONEN 1
p. p. tegen
verkrijgbaar
i Haag.
601IIS( IIE CO! RANT
In het Engelsche Lagerhuis heeft gisteren
de onderstaatssecretaris voor koloniën, de
heer Winston Churchill, een belangwekkende
mededeeling gedaan de toekenning van een
constitutie aan de Oranje-rivier-kolonie, zal
onmiddelljjk na het Pinkster-recès van het
Huis plaats hebben.
Het was wel zeker, dat na de toekenning
van. zelfbestuur aan Transvaal de zustorko-
lonie niet lang meer zou behoeven te wachten
de beloften, door deze regeering in bet
Lagerhuis afgolegd toen de constitutiebrief
voor Transvaal word medegedeeld, waren
beslist.
Over het geheel zal de strekking van de
grondwet, die de Oranje rivier-kolooie zal
krijgen, overeenkomen met de Transvaalsche
constitutie.
Toen de laatste werd medegedeeld, werden
over de grondwet voor de zusterkolonie reeds
onder handelingen gevoerdde invoering is
iets vertraagd door de kleine moeilijkheden,
over enkele punten gerezen. Maar het
resultaat, door de toekenning van autonomie
aan Transvaal verkregen, heeft in Engeland
znlk een goeden indruk gemaakt dat thans
zonder verwijl ook aan de Oranje-rivier-
kolonie in denzelfden geest en met dezelfde
voorrechten volkomen zelfbestuur zal worden
toegekond.
„Journal des Débats”
do groepen vertegen-
Van toen af was het mg onmogoljjk do
woorden van Koenraad te volgen en ver
diepte ik my in droefgeestig mjjmeren.
Eerst toen hg ophield met lezen, schrikte
ik op en zag Hedwig met doodsbleek gelaat
tegenover hem zitten, terwjjl haar groote
donkere oogen zich met bjjna spookacbtigen
glans op hem vestigden. En ik zag ook,
hoe zjjn blikken de haren ontmoetten, als
kruisten elkaar zwijgende vragen en ant
woorden.
Eindelijk vroeg Koenraad:
Beseft ge hoe schoon alles is gezegd
en ingekleed F
Toen sprong Hedwig op. Een gloeiend
rood bedekte haar wangen, zjj drukte de
hand op haar hart als wilde zjj spreken.
Zoo bleef zjj eenige oogenblikken roerloos
staan, toen zette zjj zich neder.
Geen woord was haar over de lippen ge-
23)
Nog riboit hadden de woorden eens men
schee zulk een indruk op mjj gemaakt; ik
luisterde als ware ik in tooverboeien ge
klonken en waagde nauwelijks adem te halen.
Niettemin voelde ik, dat mjj het bloed
ziedend heet naar de wangen steeg en sloeg
de oogen neer. Want ik begreep, in den
eenvoud mjjner jeugd, door niets anders
voorgelicht dan door de streng Christelijke
en angstvallig zedeljjke opvoeding, die mjjn
onders, mgn strenge vader vooral, mjj had
den gegeven, dat een meisje, hetwelk zoo
dorst spreken tot een jongeling, die niet de
bruidegom was door haar ouders voor haar
uitverkoren, een eervergeten, aan alle banden
van tucht ontsnapte maagd moest zjjn.
Was niet duizendmaal schooner het woord
van de Heilige Schrift, dat mjjn moeder had
geschreven op het schutblad van den Bjjbel,
die haar eerste geschenk was geweest aan
mjjn rader de woorden van Ruth tot de
moeder van haar gestorven gade:
.Waarheen gij gaat, daarheen wil ook ik
mijn schreden leiden; waar gjj toeft, zal
Zondert men de bladen der vereenigde
socialisten uit, dan heerscht er in de Fran-
Reuter seinde gisterennacht uit Italië een
vry uitvoerig overzicht van de redevoering
van Tiltoni. We vinden in do bladen niet
veel meer. Aan hetgeen zjj ervan mode-
deelen ontleenen we hier nog een en ander
ter aanvulling van Reuter’s bericht.
Tusschen RapaHo, Athene en Qaëta
zoo zeide Tittoni bestaat geen tegen
stelling, maar integendeel harmonie. Het
zjjn namen en data, die elkander aanvullen
en wijzen op een vreedzame Italiaansche
politiek, v
By de bespreking van Italiö’s verhouding
tot Duitschland en Engeland zeide do
minister
Te rechter tijd kwam het gezaghebbend
woord van prins von Billow. Het was zoo
helder, dat men veilig zeggen kan, dat het
allen twijfel voorgoed heeft weggenomen. Er
bleek uit, dat Duitschland en Engeland hunne
betrekkingen wenschen te verbeteren en dat
Italië wel aan het bondgenootschap met hen
trouw kan blijven zonder aan de vriend
schap met een ander afbreuk te doen.
er uit, aan den arbeid, of ik
komen.
Toen wendde hij zich tot mij.
En jij, Chrisje vroeg hij, terwijl hij
mij met van eitaze schitterende blikken
aanzag, en jij, zusje, kan het jou bekoren?
Nog kan ik niet zeggen hoe het kwam,
dat ik zoo afwerend de handen uitstrekte
en op tamelijk scherpen toon antwoordde:
Volstrekt niet, Koenraad 1 Het
drukt my op het hart het maakt mg
zoo angstig te moede
Toen sprong by driftig op.
- Zoo ga dan en lees den catechismus
met Wiesjemoei, bestudeer je kookboekje....
dat is betere lectuur voor jou!
Toen bemerkte ik. dat hjj toornig was.
Ik wilde mijn armen om zijn hals leggen,
doch hy weerde mij af on begon het vertrek
op en neer te loopen als de reeën, die in
den slottuin in den hertekamp gevangen
worden gehouden, als was ook hy gevangen
in een kooi, dien bij niet in staat was te
openen.
InUsschen was Hedwig ongemerkt de ka
mer nitgeslopen.
Plotseling bleef bij staan.
Het is tijd, sprak hjj, dat ik met va
der spreek, Chrisje ik kan bier niet
langer blijven Het huis is mjj te eng;
hot is zoo somber als een gevangenis de
wanden zullen mij verpletterenIk moet
het verouderde curiën- en klassenkiesstelsel
te vervangen door het algemeene en gelyke
kiesrecht. Maar de onzalige twisten tusschen
de nationaliteit in Oostenryk, die elke
politieke ontwikkeling tegenhielden, maakten
het noodzakelijk, dat een radicale verande
ring werd ingevoerd. Moeite en zorg heeft
dit gekostministeries kwamen en gingen
en de onderhandelingen over een modus
vivendi tusschen de partijen werden maar
altijd voortgezet
Na Koerber kwam Gautsch, na Gautsch
Hohenlobe, na Hohenlohe baron Beek. En
deze slaagde er eindelijk in de zoo noodige
overeenstemming tusschen Duitschers en
Tsjechen in het Huis van Afgevaardigden,
en tusschen dit Huis en bet Hoerenhuis lot
stand te brengen.
De nieuwe kieswet kon eindelijk worden
afgekondige.
En nu hebben gisteren de verkiezingen
plaats gehad, op den grondslag van het
algemeene, gelyke, directe kiesrecht.
Of de resultaten er van beantwoorden
zullen aan de verwachtingen, die de Keizer
en zjjn verschillende ministers er vin hadden
dat is vooralsnog de vraag.
Eén ding staat vastde samenstelling
van het nieuwe parlement zal een geheel
anddke wordenvoor den kleinzielige strijd
tusschen de nationaliteiten zal het geen
ruimte hebben. Alle nationale verschillen zjjn
als ’t ware uitgewischt. De burgerlijke
partyen, die in het vorige parlement den
toon aangaven, zjjn zoo goed als verdwenen
van de Jong-Tsjechen, de Duitsche volkspartij
de Al-Duitsche party van Schönerer, en zelfs
van de agrarische groepen, die de voor
naamste factoren waren in het laatste Huis
van Afgevaardigden, keeren slechts enkele
candidaten in het nieuwe Huis terug.
Het nieuwe parlement brengt geheel
nieuwe toestanden, geheel nieuwe partijver
houdingen met zichrood on zwart zjjn de
beide groote groepen, die in het nieuwe Huis
zullen heorschen. De nieuwe staatkunde van
Oostenrijk zal moeten geschoeid worden op
democratischen g ondslag. Want de beide
voornaamste groepen zullen zyn de christen
democraten en de sociaal-democraten. By
de herstemmingen zullen wellicht de andere
partyen door samenwerking iets kunnen
ophalenmaar de „Neue Freie Presse”
zooals trouwens alle Weener bladen erkent
„De algemeene indruk is, dat de socialisten
en de clericalen zullen overheerschen in den
Ryksraad. Het is thans do plicht van alle
Duitsche partyen, die niet tot een dier beide
richtingen behooren, zich aaneen te sluiten,
er uil, anil ucii arueiu, ui ju
Koenraad! smeekte ik ontzet, Koen
raad IEerst heden heb je voor ’t eerst
je bed kunnen verlatenje wond is nau
welijks geheeld!
Op somberen toon antwoordde hy:
Hier zal ik nooit genezen 1 Ik wilde
slechts, dat ook dit was doorstaan, want
vader zal my niet laten heengaan zonder
mjj vooraf aan een scherp onderzoek te
hebben onderworpen omtrent do aanleiding
tot het tweegevecht En wat ik hem
dan zal hebben te antwoorden, zoude hem
diep bedroeven Het was het allerbeste,
Chrisje, dat ik heenging zonder afscheid te
nemen.
Toen stond my eensklaps de nacht weder
voor den geest, toen hjj heimelijk het huis
wilde ontvlieden en ik hem smeektete
blijven
Destjjds bad hy naar mijn bede geluisterd
maar wjj beiden waren nog kinderen en
stonden tegenover elkander als broeder en
zuster.
Thans was zulks niet meer het geval
schaamtegevoel brandde mjj op de ziel en
hield mij terug om nogmaals de armen om
zjjn hals te leggen en te smeeken
Bljjf by mjj, Koenraad!
De oppositie en het ministerie in België
zyn gisteren slaags geweest. Voornaamste
woordvoerder van de oppositie was de libe
raal Hymans, voor de regeering sprak vooral
Renkin, de minister van justitie. Wat de
regeering als verdediging aanvoerdde, vatte
minister Renkin in hoofdzaak samen toen
hy zeide: „Laat het u voldoende zijn te
weten, dat wy (de ministers en de rechter
zijde) het met elkaar eens zyn. De bijzon
derheden komen later wel.”
Minister Renkin verkeerde in een moeilijke
positie. Men verweet hem van links, dat
hjj, de vroegere demokraat, zyn eerstgeboor
terecht voor een schotel linzen had verkocht.
Elk staatsman, zeide Renkin ter verdedi
ging, komt in zjjn leven tegenover feiten te
staan, die zyn meening niet ongerept laten.
In den grond is zyn meening niet veranderd.
Ik blyf trouw aan de idealen van myn jeugd,
maar tien jaren parlementaire arbeid hebben
mjj getoond, dat men soms in het algemeen
belang zekere persoonlijke voorkeur moet
opofferen.
Van linjfsAha
De minister: Ik vergeet niet, dat ik uit
het volk gekomen ben.
De socialist FurnémontDat is het juist,
u bent uit het volk gekomen, u bad er in
moeten blijven.
Hijmans toonde aan, dat er in de heele
ministerieele verklaring geen gedachte wordt
uitgesproken, geen plan wordt medegedeeld.
Alles wat er in te lezen staat is, dat het
vrye onderwijs bevorderd zal worden, wat
beteekent, dat er handen vol geld aan de
kloosterscholen zullen worden gegeven. Het
openbaar onderwijs vernietigen, de school
door de Kerk laten vermeesteren, dat is het
doel van het ministerie de Trooz.
Er zitten dan toch in het ministeri voor
standers van persoonlijken dienstplicht, van
leerplicht, van algemeen stemrecht, zooals
b.v. de heer Renkin. Zal hy die idealen
van zyn jeugd trachten te verwezenlijken P
Of heeft hy dat allemaal weggegooid by zyn
intreden in het ministerie In dat geval
wacht hem slechts verbittering.
Wat ons betreft, ging Hymans voort, wjj
zullen den stryd voortzetten en eenmaal zal
de tyd komen, dat de boeren die gij hebt
vastgeketend, zich zullen losmaken. Dan
zal het uit zyn met uw roemloos bestaan.
sche pers bijna algemeen een zeer gunstige
stemming over de krachtige houding, die
Briand tegenover de ambtenaren en tegen
over den Algemeenen bond van den arbeid
beeft aangenomen.
De meerderheid treedt als overwinnaar
uit den stryd, zegt de „Temps”. De ministe
rieele meerderheid heeft getoond, dat zy
niet meer gediend is van gevaarlijke toe
geeflijkheid tegen de socialisten. Het is een
besliste veroordeeling van de anarchistische
theorieën en daden, die onder den dekmantel
van den algemeenen arbeidsbond het land
in beroering brengen en als men zo liet be
gaan, het algemeen welzijn ernstig zouden
schaden. De Kamer wilde evenmin weten
van uiterste zachtzinnigheid tegenover de
ambtenaren en daaruit blykt, dat zy het
eens is mot minister Briand, die een stevige
tucht onder de dienaren van den staat hand
haven wil.
De „Journal des Débats” zegt, dat het
Fransche volk voort moest gaan, niet te
vreden zyn met hetgeen de Kamer bereikt
heeft. Het volk moet kiezen tusschen de
vrijheid en het socialisme. De heer Clemen
ceau heeft gekozen voor het socialisme, de
heer Briand voor de vryheid en die heeft
alleen nog maar te bekennen, dat de vrjj
heid met het socialisme onvereenigbaar is.
Briand is telkens de man geweest die het
ministerie redde, als Clemenceau zijn plicht
vergat, Het „Journal) des Débats” verwjjt
Clemenceau, dat die, hoewel zeggende, dat
hjj tegenstander is van de, sabotage, tegen
stander van het antimilitarisme, tegenstander
van de gewelddadige revolutie, desondanks
weigert iels tegen den Algemeenen arbeids
bond te ondernemen.
De Gaulois zegt, dat Frankryk nu twee
ministeries hoeft, een ministerie-Briand en
een ministerie-Clemenceau. Briand, die een
maal socialist was, komt aan het hoofd van
de regeeringsgezinde radicalen en verdedigt
met moed het beginsel van het gezag. Cle
menceau, die radicaal is, lacht tegen de
socialisten. Briand praat voor de regeering,
en Clemenceau voert het woord voor de
oppositie.
De „Gaulois”, het
en de „Temps”, die
woordiger. rechts van de regeeringsmeerdor-
heid, spreken by deze gelegenheid geheel in
denzelfden geest als Jaurés, die links van
de regeeringsmeerderheid staat, en die even
eens, van de twee ministeries spreekt.
Het was een gewichtige stap, die keizer
Franz Joseph van Oostenryk ondernam,
toen hjj besloot in de landen van zyn rjjk
ook ik toeven; uw volk is myn volk, en
uw God is mjjn God!”
Was dit, in al zyn eenvoud, niet schooner
dan wat Julia had gesproken?
Ik durfde de vergelijking niet verder door
voeren, want levendig herinnerde ik mjj het
liedeken van den nachtegaal, het lied van
schuld en zonde.
Telefoon No. 69
ADVERTENTIES worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.