ssMN-orauim
BINNENLAND i
A»rKHTfI.NTIKN
Bullcnlandsch «verzicht.
Verspreide Berichten.
Klanken uit Schoonhoven.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
386"° Staats-loterij
VKKGMIKKPIG I'M l)K\ 6HMKK\THK44Ü
MANTKLS
COSTÜMK8
MANTEL-COSTUMES
AVONDMANTELS
HM)US EN
BONTMANTELS
PELTERIJEN.
W//7J tt/iWjAr MKmrtfffH
Vit IIKT.
MÜ
Veemarkt te Rotterdam
\twril-Hrnhaiitscli
Schoen- cd LaiirzcnniaKazijQ.
KLEIWEG E :10.
Warme Winter Panlulfds
OVEIISCHOENEN.
C. SMITS.
VhkïbX w
.mtrMer.
PAIN-EXPELIER
F. Ad.RlCHTERa.C-. Rotterdam.
berustte op:
lo. bewoning vin een bnis oi gedeelte
vin een bnis ol ven een vtirluig, indien ij)
niet meer op 31 Jannari iieuellde bnis ol
een gedeelte vu hetzelfde bols ol beUeltda
vairtoig bewonenol
2o. op genot van inkomen in dienstbe
trekking, ol ala inwonende zoon, in bet be
drijf ol beroep der ondera werkzaam, betzjj
met of zonder genot van pensioen.
Ain ben, die verkeoren in het laatste
onder No. 2 vermelde geval, wordt door
den Bnrgemeester een aangifte-biljet ter
invulling; toegezonden.
In de tabel, bedoeld in de artikelen 1 en
2 der Kieswet, is, voor zoover de Gemeente
GOUDA betreft, het volgende bepaald:
Gemeente
ot deel
der
Gemeente
linwoning, inwoning.
BEDOELD IN ARTIKEL
lb, lo ib, 2o. 2. 2.
GOUDA,
1-75
450.00.
87 50
300.00.
De formulieren tot bet doen van aangifte
zijn kosteloos verkrijgbaar ter Secretarie
der Gemeente.
De ingevulde lormolleren kannen kosteloos
per post aan den Burgemeester worden toe
gezonden, met inachtneming van het volgende
voorsebrilt
dat de omslagen met aangifte en stokken
moeten dragon boven aan de voorzijde het
opschrift: „Vrij van briefport, ingevolge
art. 60 der Kieswet" en in den linkerbene
denhoek de vermelding van den naam en
de woonplaats van den afzender, gewaar
merkt door zijne handteekening,
GOUDA, den ln Februari 11108.
De Bnrgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
Het aanvankelijk gerucht van den laag-
bartigen moord op den Koning en Kroon
prins van Portugal, wordt droevige werke
lijkheid. Zaterdag om 6 aar r„m. kwam Ko
ning Carlos met de koninklijke familie te
Lissabon terug nil Villa Vicosa. Op bot
oogenblik, dat bet open r{jtnlg de Place de
Commerce opreed, schoten uit de Roe Ar
senal mannen met karabijnen gewapend, op
den koning en den kroonprins, die stervende
in het Marine irsenaal werden binnenge
dragen, waar zjj spoedig daarna overleden.
De politie doodde drie der koningsmoorde
naars, wier ljjken naar het Rtadbnla werden
gevoerd, op de plaats zolve. Koning Carlos,
Koningin Amelia, de Kroonprins en de Infant
Manuel bevonden zich in hetzelfde rjjtoig.
De Koningin stond op om den Kroonprins
met haar lichaam te bedekken. De lijkon
van den Koning on den Kroonprins bevinden
zich nog in het Marine arsenaal. Zjj z|jn
beide dior drie kogels getrollen. De Infant
Manuel is weinig ernstig gewond, de Koningin
Is ongedeerd.
De lijken van Koning Carlos en den
Kroonprins werden geëscorteerd doorcaval-
lerie van do stadsgarde, in twee landauers
naar het koninklijk paleis gebracht.
Een der koningsmoordenaars zou een
Spanjaard zpn en Cordoba heeten, zoon van
den vrijheidsman van dien naam. Een andere
sou in de gevangenis zelfmoord gepleegd
hebben.
De Koning heelt drie- schoten in de hals
en de schouder gekregen, waardoor de hals
slagader geraakt werd. De kroonprins kreeg
eveneens drie schoten in hoofd en borst. De
Infant Manuel is aan de ondorkaak en de
arm geraakt. Da koning was overleden, toen
h|j in het Matine arsenaal gedragen werd,
de kroonprins stierf onmiddellijk daarop. De
ministers en bet hof bewaken de ïyken. Do
beurs, het arsenaal, het stadhuis en de Bank
van Portugal zyn door troepen bezet. Een
ozdonnansofScier van den Koning, doodde
een der moordenaars door een revolverschot,
een andere werd door de politie gedood. De
identiteit is nog niet vastgesteld, maar het
schiinen een Spanjaard en een Franschman
te zpn, die geladen repeteercarabijnen onder
hun mantels verborgen hadden.
Alle publieke vermakelijkheden zijn onmid
dellijk gesloten. De verontwaardiging en de
droefheid is groot Leege trains rijden door
verlaten straten. De Infant is nu erfgenaam
vin de troon, onder Regentschap van Ko
ningin Amelia.
Koning Carlos I van Portugal was op 28
September 1863 geboren en volgde op 19
October 1889 zyn vader op. Hy huwdo in
1886 met Marie Amelie van Bourbon.
De kroonprins Louis Philippe, hertog van
Braganza, was te Lissabon geboren op 21
Maart 1887. De infant Manuel, hertog van
Beja. die den vermoorden koning opvolgt,
werd op 16 November 1889 geboren. Behalve
deze belde zoons had de koning geen kin
deren en het Huis Saksen Coburg Gotha-
Braganza is verder nog al een door den
infmf Alfonso, 's kooings broeder, zyn
moeder Maria Pil en zyn tinte Antonia
vertegenwoordigd.
Doitsche bladen bespreken de mogeiykheid
dat de Duitsche minister van financiën Ven
Stengel, zal aftreden De tegenstand die zyn
belastingplannen bp de bloc-partp hebben on
dervonden, hebben hem ontmoedigd. Het dra
len met de indiening der belastingvoorstellen,
die reeds in den Bondsraad behandeld zpn,
wpst eveneens op oneenigheid bp de Rjjks-
regeering. Het Berliner Tageblatt noemt
weder den opperburgemeester van Frankfort,
Adickes, als vermocdelyke opvolger van ba
ron Von Stengel.
Het verilag van de commissie, ingesteld
oro een onderzoek te doen naar de omstan
digheden, waaronder de diefstal der kroon
juwelen te Dublin plaats had en vast te
stellen, wie voor do vermissing dezer juwee-
len verantwoordelijk moet worden gesteld,
iff thans verschonen. Het verslag is zeer on-
ganatig roor .Sir A. Vicars, die met de zorg
voor de bewaring dezer juweelen was be
last. De commissie beschuldigt hem van
buitengewone zorgeloosheid. De kamer,
waarin do juweelen waren bewaard, werd
wel iederen avond zorgvuldig gesloten, maar
er waren vele sleutel» van dit vertrek en
Sir A. Vicars bekommerde zich er nl heel
weinig om, wio die sleutels lil bezit aad.
Er. de sleutels van de brandkast droeg de
heer Vicars in den zak, in plaats van hom,
eooals de commissie opmerkt, waar do in
houd hier van zoo groote waarde en natio
nale bcteekenis wis, bij een bankier te
deponeeren en alleen te voorschijn te halen
bjj do xeldztme gelegenheden, dat opening
der kast noodig was. Ook de houding van
den li eer Vicars, toen de diefstal word ont
dekt, vindt groote ofkenring. Hjj waar
schuwde niet eens de politie, noch den detec
tie! die 's nachts mot de bewaking van het
gebouw was belast, toen hem des morgens
meegedeeld werd dat een der buitendeuren
van do „Office of Arms" ongesloten wur
gevonden. En evenmin achtte de heer Vi
cars het noodig zelf een onderzoek in te
stellen naar dit toch zoo zonderlinge ge
val. Zoo komt dan de ccrtnmissie tot de con-
classic, dat waar de diefstal moet zjjn ge
schied door iemand, die in bet bezit der
noodigo sleutels wa*, de groote zorgeloos
heid van den heer Vicars den diefstal mo
gelijk maakte. H(j heeft niet de noodige
waakzaamheid en zorg by de vervulling van
z\jn ambt getoond.
Naar aanleiding van dit rapport is de
heer Vicars uit zjjn ambt ontzet. Zetff de
aandacht trekt, dat do „Office of Arms"
thans gesloten is en onder bewaking der
politie is gesteld, maar pogingen van jour
nalisten om te welen te komen, wat van
dezen maatregel eigenlijk de bedoeling is,
mislukten.
Zou de politie op het spoor van den da
der ayn V
Sir Arthur Vicars ligt thans ziek aan
bronchitis.
De berichtgever van den Temps te Tangcr
meldt, dat de bespreking der Marokkaanscbe
zaken in de Fraosche Kamer aldaar over
het algemeen een goeden indruk heeft ver
wekt.
In de kringen van den Makhzen, waar men
met een zekere ongerustheid het einde der
interpellaties afwachtte, toont men zich zeer
voldaan over dé* groote meerderheid die de
regeeriug verkregen beeft. Maar men begrijpt
niet goed de betoukenis van de motie, die
deze meerderheid aangenomen heeft men
vreest, dat de verklaring dat Frankryk zich
onzijdig zal houden iu de binnenlandsche on
lusten, ten gevolge zal hebben dat dn partij
gangers van Abd-el-Azis zich laten ontmoe
digen en dat de revolutionairen beweging
zal toenemen.
In beginsel is het zeer juist gezien, dat
Frankrijk niet wil ingrijpen in een dynas
tieke twist, die voor alles toch do Mardkka-
nen raakt.
Maar indien men bon geheel en al aan
zich zelf overlaat, dan zal geen der beide
Sultans de overwiuning behalen. Het eënige
geval zal dan zijn, dat de anarchie hoogtij
viert en een vreeseijjke crisis voor unbe-
paalden tijd verlengd werd, die de nekslag
zal zijn voor handel en welvaart.
Volgens de laatste berichten uit Marakesj,
heeft Moulay Hafid, die groot gebrek beeft
aan geld, van de bewoners ran deze stad
een som van 200,000 piasters geëisebt. De
Israëlieten dwong h\j als belastiug een derde
der waarde hunner onroerende goederen af,
die gelegen zijn in de nieuwe wijk, die hun
twaalf jaar geleden is toegewezen. Boven
dien zullen zjj voortaan een grondbolasting
moeten opbrengen. Deze maatregelen hebben
de geheele Jodenwijk in beroering gebracht.
Frahkrux.
Er is wel animo in Frankrijk voor de
Marokko'iaak. Zaterdagavond verliet bat
stoomschip Arménie" Marseille met bestem
ming naar Casablanca, aan boord hebbende
den president van bet comité van het Roode
Kruis en 14 jeugdige verpleegsters, die baar
leven in dienst gaan stellen van het vader
land. Hetzelfde schip voert 1500 ton oorlogs-
materiaal mee, plus verband- en geneesmid
delen voor de hospitalen te Tanger en te
Casablanca.
Koning Leopold van België heeft Vrijdag
avond Parijs weer verlaten, na een onderhoud
gehad te hebben met de ministers Clèmenceau
en Pichon.
Italië.
Een merkwaardig proces wordt op touw
gezot door den kol mei Cornacchi, uitnaam
van de nog in leven zjjnde Garribaldianen.
Het is gericht tegen do regeering en eisclit
le. erkenning als oorlogsbuit van bet geld
door de Garibaldianen in 1860 gevonden in
de koninklijke paleizen van Napels
2e. erkenning, dat dit geld (ten bedrage
van 40 miiiioeu lire) alsmede de paleizen
zal gorden afgestaan aan de Garibaldianen.
Spanje.
Uit Gibraltar wordt gemeld dat een be
rucht anarchist, genaamd José Araaor, te
Algeciras gearresteerd is. Hjj was op het
punt.zich naar Sevilla te begeven, waar zich
op het oogenblik koning Alfonso en zgn ge
malin bevinden. Men „gelooft", dat José een
aanslag in den zin bad.
Sebvib.
Om gezondheidsredenen heeft de minister
van openbare werken, Jotza Yovanovitcb,
zjjn ontslag ingediend. Vermoedelijk zal hg
vervangen worden door Velimirovitch. De
geruchten, volgens welke liet geheele kabinet
zou aftreden na het sluiten van liet handels
verdrag met Üostenrjjk-Hongarge, hoaden
aan.
Ruslakd.
Ir de „Grajdanins" pabliceert vorst Met-
chersky een artikel, dat heel wat sensatie
verwekt. Hjj zegt, dat minister Clemenceau
niet alleen de vjjand is van Rusland, maar
dat de rainistor zjjn land compromitteert
door het verlangen om aan Engeland te
behagen. Het resultaat hiervan is, dat het
Fransch Russische verbond verslapt.
CXXXVII.
We krjjgen een gewichtige raads zit ling i
zicht, lezer, een zeer eewichtige. Het gaat
iu de eerstvolgende zitting over het wel en
wee van het onderwijs en zyn onderwijzers.
Zelfs Valk oordeelde dit punt van zooveel
gewicht, dat hg in de zitting van 31 Jan.
het voorstel deed om dit punt aan te houden
op grond van de onvoltalligheid van dun
raad. De heeren Kuijlenburg, van Willeng-
waard en Scbreuder waren afwezig. Of zij
allen om gewichtige redenen afwezig waren P
Volgens hi't ondeugende woord van Van
der Kop wel: wie niet uit was voor zaken,
bleef weg om zich in deze kwestie niet te
moeten uitspreken. We zjjn iutusscben bljj
door dat uitstel nog een en ander iu het
midden te kunnen brengen.
Als altijd gaat het weer zeer geheimzinnig
toe, vooral wat betreft het op-wachtgeld
stellen van een leerkracht aan school le
soort.
Waarom zjjn die plannen tot reorganisatie
van het onderwijs al niet een paar weken
van te voren gepubliceerd^ Dan konden
burgers en corporatie's daar kennis van
nemen en tjjdig bezwaren en verzoeken in
brengen. Dan zal men niet genoodzaakt zjjn,
zooals nu bebeurd is, dat de Bondsafdeeliog,
op den vooravond der vergadering een adres
tot den raad moet richten, waardoor èn Raad
èn Dagelijksch Bestuur verrast worden. Op
die wjjze gaat het nuttig effect van adrqp-
seeren verloren.
Of hebben de heeren geen voorlichting
noodig, of staat alles al van te voren vast,
rotsvast
Ik ben in elk geval zoo vrjj in deze ge
wichtige materie eenige kantteekeningen te
maken op wat er van de reorganisatie
plannen tot my is doorgedrongen.
1. Men wil &n keer per jaar aannemen op
1 Mei.
Waarom niet tegelijk met de andere scho
len op 1 April, zou ik willen vragen? Is
hier de concurrentie-duivel weer in het spel P
2. Men wil de leerlingen op 5{-jarigen leef
tijd toelaten.
Hoe goed bedoeld, dit voorstel, al wordt
het door den raad aangenomen, wordt nooit
door Gedeputeerde Staten of Koningin goed
gekeurd. Ridderkerk, Bergambacht, Rhoon
zijn daar als bewijzen.
Bovendien krijgen w(j dan klassen, die veel
te groot worden.
By 8-maan<i«cA« aanneming kwamen op 1
Januari 1908 vijf en dertig leerlingen van zes
jaar. Dit is bjj jaartykaehe toelating 35 X
52 A 53 leerlingen. Komen hierbij de
5'tot zesjarigen', dan moet men noodwendig
tot splitsing overgaan.
Het is dus bjjna wiskundig zeker, dat da
school le soort bevolktzal worden door
318 dfl« loven 309 leerlingen, waarvoor eet**
leerkrachten noodig zjjn.
Wat ligt dus voor de hand, vooral met
het oog op de reorganisatie der Bewaar
school P
Dat aan de school le eoort worde verbonden
een voorbereidende klatte van vjjf jarigen met
een toelating van om de 9 maanden. Dan is;
a. Het aantal kinderen per onderwijzer
40.
b. De school van 6—12 verdeeld in
klassen.
e. Het aantal leerkrachten negen.
En met dit laatste punt betreden wjj het
gebied der financiën, der kosten.
Ik hoor sommigen al schaterlachen! Maar
heusch bedaar wat. Wie het laatst lacht,
lacht het best.
Vroeger jaren, het adres dateert pas van
1904, was bet verschil in subsidie van
openbaar en bijzonder onderwijs voor de
kerkelgken een doorn des vleescbes. Ons
niet. Wy wenschten dat alle onderwjjs
koetelooe was.
Maar toch verwachten wjj, dat de kerke
lijke heeren zich consequent zullen toonen
en de billijkheid ook hier betrachten nu het
de school le soort betreft, de school van
het volktkind.
Over 1908 bedraagt de Rijksbijdrage per
leerling aan de
Bjjbelschool f 22.70 kan klimmen tot f 28.—
Chr. Volksond. - 19 20 -25.—
Kath. School -17.30 -24.—
Laten wjj nu eens berekenen, krat de
school zou kosten met negen leerkrachten
bij een schoolbevolking van 360 leerlingen.
Hoofdf 1200
Gelok - 1000
Vinck - 1150 maximum.
Hoojjkaas - 875
Dijkgraaf - 650
Juffr. Scbless 875 maximum.
Bezier - 750
Breevelt- 650
1 vacature - 550
Totaal f 7700 360 f 21p. leerl.
Het schoolgeld van f 2.50 per leerling,
dekt ruimschoots onderhoud, leermiddelen
etc.
We zien dus dat de koRten met het hui
dige personeel in de toekomst niet veel meer
stygen zal, in elk geval blijft beneden het
rgkssobsidie der bijzondere scholen
Uit naam van het volkskind, uit naam der
burgerij, uit een oogpunt van recfitvaardigheid
en billijkheid, maar vooral in het belang van
den zedelijken en etoffelijken bloei van Schoon
hoven kom ik den raad deze reorganisatie
plannen ter ernstige overweging aanbieden.
Dan vervalt van zelf het voorstel tot op
wachtgeldatellen van een leerkracht.
Raadsleden van Schoonhoven, gij verte
genwoordigt niet slechte de belangen van
uw kiezers maar de beJangen der gansche
bufgery. En ouder die belangen neemt de
zorg voor den bloei van. het openbaar on
derwijs een votrname, zoo niet de voor
naamste plaats in.
Terecht schroomt gij dan ook niet om
voor de Fransche school voor 62 leerlingen,
waaronder 21 van buiten de gemeente, vier
leerkrachten te behouden, teneinde bet on
derwijs aan zyn doel te doen beantwoorden.
Wy prijzen u daarvoor en brengen u den
dank van burgerij en onderwijzers.
Maar vergeet d in ook niet, dat biermede
de kosten aan Ryk en gemeente gestegen
zijn tot f 75 per leerling. En stel de opbrengst
der schoolgelden op gemiddeld f 35 (wat
stellig te hoog is) da-i wordt aan iederen
leerling door Staat en Gemeente f 40 ten
koste gelegd. En dat aan onze rijke burgers.
In de hoop, dat «leze laatste cijfers u zeer
mill zullen stemmen ten opzichte van het
arme schoolkind der school 1* soort willen
eindigen.
JAN BAZUIN.
Naar de „Prov. Gron. Ct." met lekerheid
rerneemt, worden er ernstige pogingen aan
gewend om, mede giet bet oog op mogelijke
politieke gebenrtenissen, te geraken tot eene
krachtige organisatie ran de vrijliberalen
in de provincie Groningen.
In de Vrijdag gebonden vergadering der
Liberale Kiesvereenigiog te Enschedé, werd
tot definitie! eandidaat in de vncatnre-Van
Delden do beer H. J. E. van Heek gesteld.
Msn meldt van Urk:
Om Urk is de «e gedurende de ebbe ge
heel met drgfljs overdekt, dit xifb met hit
vloedgetij tegen bet op elknr geschoven
jjs langs de kast van Noordoost tot Zuid
neeriet. In het Zuidoosten vertoont aicb
dan nanwelgka de helft van do watervlakte,
een gevolg van d«n weiteiykin vrind, dit dt
overtocht naar Eskhniaen mogelijk maakt.
De Baron Rangers, die op baar laatate toebt
van Kampen naar Urk belangrijke schade
gemaakt beeft, aal vooreerst den dienst op
Eokboiaen, 100 mogelgk dageiyks onder
bonden.
Vrijdagmiddag overkwam aao den trein
Parys—Amsterdam op de Franscb-Beigische
grens een ongeluk. Een der passagiers ver
telde daarover het volgende aan bet Hbl.
De trein, die 's nachts 12.40 uit Parjja
gaat en 's middags om 5.20 in Amsterdam
arriveert, wordt in Qnévy, het Belgische
grensstation, op dood spoor geleid, voor het
dooane-ondenoek.
Kort vóór het statioo, toen de machinist
van den met ontiattende snelheid voortgaan-
den trein de rem wilde aanietten, bemerkte
hg, dat de rem weigerde. Door den schrik
overmeesterd, vergat hy noodseinen te geven.
De tegenwoordigheid van geest van den
wisselwachter, die aan den met ongebreidelde
vaart voortvliegenden trein bemerkte, dat
er iele niet in orde was, redde den trein
van het te pletter loopen op het stootblok,
dat het doode spoor afsloot. Hjj haalde den
wissel over, waardoor de trein doorvloog
op het hooidspoor en eenige honderden meters
verder tegen de Belgische locomotief liep,
die den trein naar Brussel moest brengen.
De schok was verschrikkelijk, allo passa
giers werden tegen elkander geworpen, de
bagage vloog alt de netten, de meeste rniten
sloegen aan scherven. Er was dan ook geen
passagier, die er zonder builen en blutsen
oi kleine schrammen was afgekomen. Slechts
drie reizigers de trein was gelokkig niet
zoo bezet als anders bekwamen meer
ernstige verwondingen, en moesten door den
geneesheer van Qnévy verbonden wordon,
voor zo naar Brussel konden doorreizen, waar
ze zicb weer onder medische behandeling
stelden.
De trein is er zoo goed afgekomen, door
dat hy was saamgesteld alt de groote we
gens van de Compagny dn Nord, die alle
op een versterkt frame zyn gebouwd. De
locomotief was er bet leelykst aan toe; van
voren half ingedrnkt kon die her- noch der-
waarts, terwgl de trein zelf naar Brussel is
gebracht. Zoo weinig hadden de wagens
geleden.
De machinist en stoker van de stilstaande
machine, die door den echok een eind verder
vloog en zoo de kracht van de botsing nog
een weinig brak, sprongen tijdig van hun
locomotief af.
Er waren in het Hollandscbe gedeelte
van den trein maar 6 k 7 passagiers, die
er met weinig betetkenende kwetsuren zijn
algekomen.
Het Mnsenm van Kunstnijverheid te Haar
lem werd gednrende do maand Jannari be
zocht door 327 belangstellenden.
Uit de aan het Museum verbonden boekerjj
werden 266 boek- en plaatwerken in brnik
leen verzonden naar verachillende plaatsen
van ona land
In de aan het Mnsenm verbonden School
voor Knnstnyverheid werd de cnrsns 1908
begonnen met 158 minnelijken en vrouwe
lijke leerlingen.
Op aanvrage worden leerplan en regle
ment der school kosteloos toegezonden.
De tentoonztelling van ontwerpen en tee-
keningen roor tapgten, alsmede van eenige
naar die teekeningen uitgevoerde tapijten,
die thana door da Koninklijke Deventer-lapgt-
fabriek in het Mnsenm van Knnstngverheid
gehonden wordt, zal tot 10 Februari ge
opend biyven.
De eigenaardige richting, die in bovenge
noemde ontwerpen uiting vindt, geeft ons op
daeoratiel gebied een overzicht der nienwe
hanen, die door den heer Cclenbrander, ar
tistiek adviseur aan bovengenoemda labriek,
betreden werden en wiens opvatting over
het algemeen veal belangstelling wekt.
Lord Hamilton, voorzitter van den Great-
Eaatern-apoorweg, zei in de te Lonten ge-
honden vergadering van aandeelhouders, dat
de ramp van de „Berlin" een slechten in
vloed had gehad op het verkeer met het
vasteland in 1907. De jongste ongevallen
aan den Hoek hadden dien invloed natnnr-
lyk niet verminderd.
Het geval van de „Vienna" en dat van
de „Amsterdam" waren het gevolg van den
dikken mist, zei hg. De kapiteins van die
booten waren niet te laken. De stranding
van de „Vienna* schreef hy toe aan de na
latigheid van den Nederlandschen knstdienst
in zake de gasboei, en het falen van den
■iztboorn bracht dea kapitein en den Ne-
derlandechen loods van de wjjs.
Aangaande da aanvaring van de „Amster
dam" wenschte dt voorzitter niets meer te
zeggen. Alleen verklaarde by, dat bet ge
heel ongegrond ia, te meenen dat de Nienwe
Waterweg moeiliik en gevanriyk ia. Hg voert
naar Rotterdam, de derde haven van Eoro-
pa en wordt jaarlijks door dnizenden schepen
gebruikt, wat de veiligheid en de lichtvaar-
bearheid van dan weg bewyat. Vyf-en-dertig
jaar beeft de „Great Eastern" dien water-
I weg by elle weer en wind gebrnikt, zonder
«één ongelnk te krjjgen.
I Voorts ontkende de voorzitter, dat de
maatschappij den kapitein beveelt, door allen
storm en mint door te stoomen, om bijtijds
aan te komen. Zg hebben juist de opdracht,
alia onnoodig gevaar te verengden.
Sedert maanden bestaat er een geschil
tns8chen B. en W. en den gemeente-ont
vanger van Echteld over een bedrag van
ruim f 500. dat deze weigert in de gemeen-
tekaa te etoiten. omdat hg niet weet, hoe
bet tekort ontstaan is.
GOUDA, 3 Februari 1908.
Da liefdadigheidsuitvoering, die „Aruold
Spoel" Zaterdagavond gaf was een waardig
slot aan al de opvoeringen, die van „Czaar
ea Timmerman" reeds gegevon werden. De
zaal was zeer goed gevuld, zoodat er zeker
een flink saldo ten goede zal komen aan de
kas van de IJsclub „Kaltensingel", die daar
mede veie armen zal kannen helpen.
Ook na weer heeft de opera een groot
succes gehad, het ontbrak niet aan spontaan
en hartelijk applaus, wel een bewys dat bet
publiek telkens weer geniet.
Na bet 2e bedryf trad de beer C. van
Veen met bestuursleden der IJslub „Katten
singel" op bet tooneel. In eenige welgekozen
woorden dankte lifi allen, die er toe mede
gewerkt hadden deze uitvoering zoo te doen
slagen.
En bóvendien dankte hy de vereeniging
Arnold Spoel en overhandigde als een be
wijs van buide aan de vereeniging een lau
werkrans.
Daarna werd Mevrouw Westbroek die de
opera gesoaffleerd heeft namens eenige kunst
vrienden een prachtige corbiille aangeboden,
als een bljjk van waardeering voor bare
vele diensten aan de vereeniging bewezen.
In het 3e bedrjjf werd den Czaar een
krins aangeboden namens eenige Haagsche
vrienden en aan Marie en Iwanow na hun
duet bloemen en een krans namens kunst
vrienden.
Van barte brengen wjj Arnold Spoel en
verder allen, die bij de opvoering van Czaar
en Timmerman medegewerkt hebben om allo
opvoeringen zoo zeer te doen slagen onzen
bartelyken dank, in 't by zonder den beer
Spaanderman, voor diens krachtige leiding.
Gisteravond werd door de Vereenigde
Rottordamsche Tooneelisten in „Kunstmin"
opgevoerd „Mottige Janus". De verschillende
.rollen in dit stak weiden uitstekend vervuld,
vooral die van Mottige Janus en zyn vriend
Rooie Willem. De eerste, en type van een
zeeman, wekte door zyn ronde taal telkens
de lachlust der aanwezigen op. Ook de rol
van roej. Helena de Swarth werd uitstekend
vervuld. De zaal was tamelijk goed bezet.
In ons vorig nr. schreven wjj een paar
woorden over improviseeren, naar aanloiding
vnn een concert, dat eerstdaags hier ter
stede zal plaats hebben. Het eerste gedeelte
van dat opstelletje bleef by vergissing achter
wege en laten wy nu hier alsnog volgen.
Den 13en Februari zal de heer Job.
Brugman eeu musicale soirée geven, waarop
bij in hoofdzaak eigen composities zal voor
dragen eo o. a. ook eenige improvisaties ten
geboore zal brengen. De heer Brugman
was zooals men zicb herinnert een
tiental jaren (tot in 1903, in welk jaar by
naar Frankryk vertrok) muziek-criticus van
„De Telegraaf". Het valt niet te tetwyfelen,
of vele van onze stadgenooten znilen van
deze gelegenheid gebruik maken om iets
byzonders te hooren. Want is bet reeds een
bijzonderheid dat een landgenoot een pro-
pramma kiest byna geheel uit eigen werken
bestaande, nog zeldzamer wordt dit, wanneer
daaronder eenige improvisaties zyn. Ten
alle tijden beeft bet improviseeren gegolden
als het bewya van aangeboren muzikaliteit.
Wy herinneren er nogmaals aan, dat Bach,
Haydn, Mozart en Beethoven door bunne heer-
lyke improvisaties de toehoorders in verruk
king brachten en Prof. Lobe beweert omtrent
Carl Maria von Weber, dat hy als pianist
werd overtroffen door jongeren, als compo
nist werd geëvenaard, maar dat hy door zyne
ryke fantasie als improvisator tot op dat tyd-
stip (1861) onovertroffen is gebleven. Even
als over de wjjze van compoaeeren de zon
derlingste denkbeelden hebben stand gehou
den, weten velen zich ook niet goed reken
schap te geven van wat men onder impro
viseeren moet verstaan. Wy zullen, door
een vergeiykingj te maken roet bet „voor de
vuist spreken" trachten bet juiste begrip by
te brengen.
Evenals-een redenaar behoefte heeft oro
met gemak de woorden uit te spreken der
taal, waarvan by zich bedient, evenzeer moet
de organist of pianist zich te ba is ge
voelen op bet klavier. Maar my allen kannen
ons «et gemak in onze moedertaal (bet Ne-
derlandscb) uitdrokken. Toch zyn er zelfs
onder de bekende redenaars reien, dj# bet
minder gemakkeiyk gaat, zonder voorberei
ding, zonder vooraf op het papier te hebben
gebracht wat zy zullen zeggen, het woord
tot het publiek te richten. Bjj feestelijke
gelegenheden' kan men het herhaaldelijk op
merken, dat de toast of speech in schrift is
gebracht, en terecht, want het „voor den
valst spreken" is niet allen gegeven.
Hetzelfde overgebracht op loozikaa) terrein
geeft een begrip omtrent bet verschil tns-
schen componeeren (de rede vooraf jn schrift
vastleggen) en improviseeren of extempo-
roeren (onvoorbereid spreken).
De improvisator, 't zy ln woorden of in
tonen, moet over een ryke phantasie beschik
ken betgeen ten gehoore wordt gebracht
kan niet het gevolg van reflectie of nadenken
zyn, mtar is de oogenblikkeiyke, spontane
uiting van bet gevoel in tonen.
Het improviseeren heeft natnurlyk in
hoofdzaak plaats op klavler-instromenten,
omdat de harmonie op andere instrumenten
niet uitgevoerd kan worden.
5e Kta-se. Trokking van Mimdig 3 Febr.
No. 5392 I 5000.
612, 1024, 9069 13912,17044,18285,
en 19531 ied«r 1 1000.
5618, 8855, 13240 an 15079 iedor
I 400.
1987. 7789,9846, 10594,13073, 13364
en 19920 indcr I 200
191. 2622, 2875. 3757. 5135 6283,
6548 8119, 16168, 18088, 18176, 1974!» en
20876 ied-r I 100.
Prjjieii van I 70
83
8509
6120
«504 13414
16448
19086
117
27
6677
12 79
«1
19148
22
67
6776
43 13562
99
19211
80
3736
6801
97 13907
16565
04
293
3883
5
9645 13
16043
91
335
4004
6901
9722 83
16856
19418
426
4210
28
58 14161
57
20
715
4409
37
65 68
16911
19452
859
48
7072
9844 14358
31
19582
1159
62
7182
9911 14411
17032
19046
1222
*94
7250
22 32
98
49
29
4595
7510
10146 14606
17119
75
91
4762
23
64 19
17228
19901
1486
4860
45
10301 26
74
20028
1601
79
46
47 14773
80
20114
93
4997
66
77 14972
17327
20233
1711
5003
7602
10493 15010
17460
61
40
22
7707
10737 20
84
20501
93
5160
7827
10846 15172
17603
7
1827
5419
61
10907 15213
27
20699
50
75
8092
11307 15304
17708
20704
2119
5506
8105
11504 9
31
18
2217
8
8242
11777 31
17)65
20821
2399
82
94
93 72
180444
27
2410
84
8430
11927 15477
95
34
3210
5637
69
42 15529
1826!)
64
54
53
8610
12170 15067
78
1908
2607
5767
37
12458 71
18341
55
16
5806
67
12627 15855
18418
37
19
98
63 81
51
2793
70
8730
12799 15943
7»
2807
6973
8843
12810 77
83
31
0039
8950
12901 16097
89
3095
48
9019
13037 16116
18627
3169
6160
9271
13184 49
37
3204
6341
9369
13322 16407
18041
3372
85
9403
85 40
18975
VRIJDAG 31 JANUARI 1908.
(Vervolg.)
De heer Dessing: Ik beb de stukken
ook gelezen en myo scho mbeidsgevoel wil
ook wei wat hebben, maar met het oog op
de gemeente-finantieu geloof ik, dat wy daar
niet op mogen ingaan, daar hot ongeveer
f 30000.—- zal kosten. Ik mag er niet voor
stemmen; men maakt het zeer aangenaam
vooi den lezer, maar vergeet dat die straten
nog moeten onderhouden worden. Het gaat
meer oit van de loze kant en daarom kan
ik er myn stem niet aan geven.
De heer Vingerling: Ik heb ook het
rapport van de gezondheids commissie gele
zen, maar ben bet n'et roet die commissie
eens, dat bet water stinkt en wat de drukte
betreft met de markt is die drukte niet
grooter dan voor 40 jaar, er is mogelyk
meer gesi hreenw, maar drukker is het toch
niet, daar vroeger do innrkt drukker be
zocht werd. Ik behoud my voor, dat wan
neer ik mjjn stem geel aan het voorstel om
de Naayerstraat te dempen, dat ik toch vry
wil biyven, wanneer andere aanvragen wor
den gedaan om tot demping over te gaan
De heer Bokhoven: Ik kan my zeer goed
vereenigen om de Blauwstraat te dempen,
maar ben er niet voor om dat gedeelte ach
ter de St. Anthoniestraat te dempen. De
kosten voor bet dempen van de Blauwstraat
zullen niet meer dan f 10000.- bedragen,
daar het er vroeger ook voor is aangeno
men. Ik zou gaarne willen dat bet voorste1
in tweeën werd in stemming gebracht.
De beer JongtmburgerNaar aanleiding
van betgeen de Voorzitter my beeft geant
woord op bet ingekomen adrea fan Df. vu
Assendelft, bad ik het toch niet overbodig
gevonden, wanneer het niet officieel was
geschiedt, dat dan toch officieus een rap
port op genoemd adres was ingediend. Over
de demping van de buitenwijken heeft n nog
niet duidelyk uw meening gezegd. Voor
eenige jaren is daar reeds oyer gesproken
en toen is er een commissie benoemd om
over de rioleering rapport.uit te brengen
of plannen in te dienen en wanneer dat
wordt voorgesteld zal misschien wel een
f 60000.— noodig zyn; de wenschelykheid
van bet dempen der Blauwstraat en der
Naaierstraat wordt wel uitgesproken maar
de noodzakoljjkheid daarvan niet, daarom
zou ik willen voorstellen deze zaak nog alt
te stellen. Wanneer enkele ingezetenen ko
men met een adres om het water der Pe
perstraat. Raam en /.«-ugstraat te dempen
en de ingezetenen vau hot overfg gedeelte
der Turfmarkt met een geiyk adres, dan
zullen moeilyk die aanvragen geweigerd kun
nen worden, daar bjj demping hun pandon
iu do hoogte zullen gAan en wanneer men
hot don oen toestaat, kan men hot den ander
slecht weigeren. Men kan wel het begin,
maar niet het einde zien.
(Wordt vorvolgd.)
VAN -
Maandag 3 Februari 1908,
Vette oasen en koeien goede aanvoer, prijaen
waren voor iste kwal. *7 ad e kwal. 33, 3de
kwal. aS renin per halt kilo.
Vette kalveren goede aanvoer rite kw. a8,
•de kw. 15, 3de kw. aa cent per half kilo.
Vette varken* goede aanvoer iste kw, 14»/,,
ade kw 93 3de kw. 10 cent per half K G.
Schapen en lammeren weinig aangeroerd.
Handel in vet vee. vette varken* en vette kal
veren «tug, icta lager ia prijs. Sch ipen prü«-
houdend.
tegenover de Klelwegiiteeg.
VOORRADIG
Fijne CHROOM HEEREN RIJG BOTTINE*
4 fi OUl,, Sterke 8CH00LLAARZEN,
Eui. Ent.
Aanbevelend,
Allo rejiiritlën en aangemeten werk.
■BIIIU T r
TEGEN NHEUMITIEK
|T EN verkoudheden
Ruim 35 mar mm i
JICKT-tN *H(Ulk«TIEKLUDtRl
met succes oebruikt -----
IVEMwet/um in ritsscHiN van W cti.rs cis
EN 1 AS BU H.H. kWTMEKENS CN DROOST»
Te Goida: bjj C. LUGEK, Apotheker
Markt en bjj WOLFF A Co. Weithaven 198
