;ao Langs Vreemde Paden. UREN, „Gouda Vooruit”. Zaterdag 11 April 1908. \o. 10612. FEUILLETON. astiek en iVEER :hap meer. 47ste Jaargang. afdoende middel 9) ni. NEMAN 4 Z» (Wordt vervolgd.) TcMmb Mo, De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk met uitzondering van Zon- en Feestdagen. De prijs per drie maanden is 1.25, franco per jrost 1.70. Afzonderlijke Nommera VIJF CENTEN. DLLAH dubbel» fleecb ïgt®, Zaltbomru j t ter dam. tge. Csn. Rotterdam Hncery Lane, •n 17e Eugeland t wordt door ggogr. verkr., «toorn., vor ens., vrtracht, lenden pijnen, crtronca *8 welbekend BT-1LIX13 FabrtekMMrk): i, radicale en ▼an alle, selh kkige menuw ontstaan door ragdig^n leef tjj J i swakie, Bleek Hoofdpijn - Maagpijn 'ntermogen 9»». Uit- iter van het ge Cosa poe gratta toaga- Een Siciliaanacbs Familie. ?0™r begroette Beate op zoodanige wijze, dat het scheen alsof bg baar voor betoont pen I*lt’ Bö h“r WM dit andere. Een oogenblik staarde zij hem ge- troHen aan en riep toon in verrukking uit: .Mama, mama, dat is de signor inglese, «ie mJ zoo rjk beschonken heeft, toen fit ■l» uitzet inzamelde!* Vertkujd vestigden zich aller blikken op Anaur, die hierdoor in geen geringe verle- pweid geraakte. H|| begreep, dat het voor onaangenaam zon zijn, als bg nu Jdn identiteit moeet bekennen want dan zou «onna Lucia zeker de ware reden radon, waarom bg zoo gaarne in dit buis wensekte «rwtoeven. H# b“,<K)t ««talve, te loo- ,9e vergist u, lief kind," zei hg vriends- ■Ik- »Ik heb tt nog nooit faiian, daar ik aindeiyk ia, maar ook welke de koaten ijjii. Dit ia een teer voorname factor. Hot auccea der zaak aal veel afhangen hiervan, of hy goedkoop kan prodnceeren, en hierbij la de drijfkracht een der voornaamste factoren. Over de qnaeatie van den prya aal ik a m straks terugkomen. Ik heb n dm in hoofdzaak de technische voordeelen geschetst van electrische verlich ting en krachtovorbrenging in het algemeen. Die voordeelen hebben naluarljjk, gelijk ik reeds aeide, grooten invloed op do waar- doering van het artikel en ijj bepalen daar door tevens den gren<<pr(js, waarvoor m«n nog electrische verlichti ig en krachtover- brenging op eenigsaina ruime schaal kan hebben. Het Is duidelijk, wanneer men b(j al die voordoelen den prijs zoo boog stelt dat, bij voorbeeld voor de verlichting de prijs van gas eonige malen wordt overtroffen, er aeer weinigen zullen gevonden worden, niettegen staande do voordeelen, die do electrische vorlicbting toepassen. Met de krschtoverbrenging is het precies hetzelfde. No kom ik tevens van zelf tot de quaeslie, dat centrales in kleine gemeenten in zoo bijzondere ongunstige omstandigheden zijn, want wat in een groote stad mogelijk is, aal men in een kleine gemeente niet kunnen hebben. Een winkelier in een groote stad, die voor zjjn verlichting gas en elec- triciteit kan gebruiken, aal zeggenIk maak reclame en heb er iets voor over; ik wil 2, 3, misschien 5 malen meer voor electridtdt betalen dan voor gaslicht, want ik maak meer reclame en daarin vind ik een equivalent voor de meerdere uitgaven, welke van de electrische verlichting bet gevolg ajjn In kleine plaatsen is dat van zelf on gunstiger. Daar is bet succes dier reclame nooit zoo groot als in groote gemeenten en men zal er dus betrekkeljjk minder voor over hebben om die verlichting toe te passen.'" Om eens een cjjfer te noemen, in oen groote stad zal men met voor electrische verlich ting hot dubbele of driedubbele van den gasprfys te betalen uitkomen en een behoor lijk resultaat bereiken, maar in een kleine plaats zal bet ongunstiger zyn, daar zal men allicht slechts 1*/» maal de gasprjjs daarvoor over hebben Men krjjgt dus van zelf een andere waardeering ten aanzien van de concurrentie. Tegenover de omstandigheid, dat men niet zulke hooge prjjzen kan vragen, zonder een voudig alle verbruik te doen ophouden, staat het nadeel dat de productie in kleine cen trales betrekkeljjk zeer duur is. Dit kin Ik in enkele woorden gemakkeljjk toelichten. In de eerste plaats zyn de aaalegkoiten signor straniero. Don Maso denkt maar dag en nacht over middelen om z|jn land te helpen, en vergeet daardoor aan mijn kook kunst de noodige waardeering te schenken.* „Troost u maar, waarde Blotro,* zei Ar thur lachend; „Ik bekommer my niet veel om politiek, ten minste niet zooveel om daar door over bet hoofd te zien, dat deze fritto uitstekend is.* „U schjjnt niet veel verstand te hebben van de edele kookkunst, signor, anders zou u veeleer de ongewone bereiding der tontynen bewonderd hebben.* „Helaas ik versta niets van die kunst- ik heb er zelfs niet het minste begrip van.* „Dio miof possibileP* riep Pietm ver baasd uit. „U is toch anders een beschaafd man en verstaat u niets van ‘t koken „Neen, mijn waarde! Waar zou ik dat geleerd hebben? By ons kookt men niet.* „Per Dio, eten de Engelschen hzn spijzen dan rauw?* riep Pietro ontsteld uit. „Maar Pietro, ie weet toch, dnt die bar baren van bet Noorden niet kooken kun nen!* zei Beata nu, die zich scheen te schamen over zjjn onwetendheid, en den forestiere wilde toooen, dat xy beter op de hoogte was. De naïveteit wekte Arthurs vroolykheid in hooge mate op. wordtn in Kofit. enr, Absint, Bier, voedsel tonder is, dat de dronk- aj weet. POEDER be ire eigenschap om iet drinken van bier, wyn, absint dronkaard op te COZA POE- »o onopgemerkt de zuster of de t hem toe kan sn zonder dat het behoeft te weten ken heeft, eelt het huiselijk irsteld, duizenden r gered. exTdeie tuttige leden der jong persoon op en gelukkig ge- n met menig jaar ?e venaard posder hen, die daartoe dankbetuigingen •rdt gewaarborgd jr respondent ie in kriigbaar in alle epot, te Gouda: testenboek gratis voor doen, maar t U direct naar i.oi nsfii i: touBifr en Advertentieblad roor Gouda en Omstreken. Het doel van dergeigke inrichting ken ik in het kort samenvatten door twee taken te noemen: rerlicbting en krachtsoverbren- ging door middel van alectriciteit. Zoowel het een als het ander heeft enkele voordeelen boven de andere bestaande middelen van verlichting en mechanische krachtsoverbren- ging en die voordeelen maken dat in sier vele gevallen aan de electriciteit de voorkenr moet gegeven worden. Wat de verlichting aangaat zal ik U eenige punten in bet kort opnoemen. Voor winkels hoeft de electrische verlich ting, vooral met gloeilampen, het voordeel dat daarbg geen gassen ontwikkeld worden, welke de koopwaren kunnen bederven, terwgl het electrisch gloeilicht zich veel beter leent om de uitgestalde waren geheel tot baar recht te laten komen. Men kan bet licht in alle mogelgke standen aanbrengen en aldus alleraardigste effecten bereiken, gelgk men in groote gemeenten algemeen toegepast vindt. Het voordeel voor een winkel zit das hierin vooral, dat daarmede een soort reclame ge maakt wordt en die reclame brengt op bare beurt weder geld op, zoadat men in het alge meen kan zeggen, dat de winkelier voor electrische verlichting iets meer kan over hebben dan voor gasverlichtinghg trekt daardoor het publiek tot zich en kan daar door zgn omzet vermeerderen. Behalve voor winkels wordt de electrische verlichting hoofdzakelgk aangewend voor hotels, café’s, restaurants enz. Do voordeelen van dergeigke verlichting in die inrichtingen komt vooral uit in de gemeenten, waar veel reizend publiek komt. Men verlangt tegen woordig algemeen als men in hotel, café of restaurant komt, dat men daar vindt de nieuwste verlichting en de nieuwste uitvin dingen van de techniek. Dikwgls is het aan- ■brengen van electrische verlichting een eisch voor dergeigke inrichting. De eene kan het niet voor de andere laten. Voor die inrich tingen is het electrisch licht meer waard dan aan andere soort van verlichting. Dan heeft men nog het voordeel van de afwezigheid van verbrandingsgassen en de geringe warmteuitstrallng, hetgeen van groot belang is voor vergaderlokalen e. d. De electrische verlichting geeft alle moge lgke comfortmen heeft onmiddeligk licht, men heeft geen moeilijkheid met aansteken. Ook ziekenhuizen en andere inrichtingen kunnen in hooge mate daarvan prodteeren. Mot het oog op bet hygiënische van de electrische verlichting moet dan ook aan deze verre do voorkeur worden gegeren boven andere soorten van verlichting, waar onder hoofdzakelgk gasverlichting moet ge pas twee dagen hier ben.* .Hoe, signor, wilt n ontkennen dat ik o reeds ken? Wie u eenmaal heeft gezien, vergeet n zeker niet meer!* .Dat klinkt zeer vleiendevenwel kan ik n slechts verzekeren, dat gs in een dwaling verkeert. Welke reden zou ik kunnen heb ben, om te ontkennen, dat ik o goed bedacht heb? Dat sou immers slechts in mgn voordeel getuigen.* .Zeer juist,* sprak donna Lucia. .Het scbgnt, lieve Beata, dat je geheugen je be driegt. Als je ook bedenkt, dat je bg hon derden menschen bent geweest ,0, dat laat ik niet gelden,* viel Beata hare moeder in de rede. ,Ik heb de per sonen. die mg het meest hebben geschonken, zeer goed ontbonden.* .Das ge meent, Besta, dat ik leugens spreuk ,0 neen, stellig nietmaar toch u igkt zoo sprekend op dien beer,* stamelde het meisje verlagen. .Zouden er onder de millioenen menschen dan geen twee zgn, die zoo precies op elkan der geigken dat men-zich in ben vergist?* .Dat is wel waar,* antwoordde Beata, door de beslistheid waarmee Arthur ontkende, aan het wankelen gebracht, .en als o het zoo stellig beweert, moet het wel zoo lijn.*' Arthur verheugde zich teer, dat zgn krggs- De VooaziTTS*Mgne heerenIk epen de vergadering. Zooala u bekend ie, stelt de vereeniging .Gouda Vooruit” zich o.m. ten doel bet voorlichten of doen voorlichten der openbare meening omtrent vraagstukken, welke aan de orde zgn of aan de orde dienen gebracht te worden. Onder do vraagstukken, welke zeer zeker te Gouda aan de orde ago, behoort wel het al dan niet opriebten van eeu gemeenteigke electrische centrale en het Bestuur der Ver eeniging .Gouda Vooruit” beeft daarom ge meend wel te doen met ah spreker iemand uit te noodigen, die in ataat is de openbare meening ten deze voor te lichten. Naar mg gebleken is, scbgnt deze ver gadering beschouwd te worden als een pro- paganda-vergadering voor de oprichting eener gemeentoigke centrale alhier. Ik meen goed te doen met hier in het licht te stellen dat bet mgne inziens niet ligt op den weg van deze Vereeniging, om zich in dergeigke, grooteodeels technische qnaestie partg te stollen en daarroor propaganda-vergaderingen uit te schrgren. Het doel dezer vergadering is uitsluitend om de openbare meening en de ingezetenen, die op het gebied van electro- techniek en in zaken de qnaestie van de mogeigkheid van oprichting eener electrische centrale In kleinere gemeenten absoluut on deskundig ie, te doen voorlichten door iemand, die wel op de hoogte ia. Wg zgn zoo gelukkig geweest in den heer F. A. Holleman iemand gevonden te hebben, die zich bereid verklaard heeft dit onder werp heden bg ons in te leiden Ik zeg dat wg zoo gelukkig zgn geweest, omdat de heer Holleman staat aan het hoofd ran het nog zeer jeugdig gemeenteigk electrisch bedrgf te Leiden, die derhalve weet wat men heeft te pekkelen en te mazelen in den eersten igd bg het opriebten van dergeigk bedrgf. Ik acht bet ook daarom zeer gelukkig dat ik hier op dit oogenblik den heer Holleman bg u kan inleiden, ten einde de bezwaren en de voordeelen van een gemeentoigke electrische centrale te Gouda te ontrouwen. Ik geef daartoe thans het woord aan den hear Holleman. De heer F. A. Hollzuik. Mgne Heeren I Ik meen goed te doen met, alvorens Iets mede te dealen aangaande de levensvatbaarheid eener electrische centrale te Gonda, u het een en ander te vertellen, waarom in het algemeen een alectrisohe centrale roor een gemeente wel gowensebt ia. noemd worden. Eindeljjk de electrische verlichting in de woonhuizen. Hier is een andere factor in het spel. Het is wel een groot gemak dergeigke verlich ting in sgu hels te hebben, maar daarmede bereikt men niet direct geldeigk voordeel. De winkelier maakt daarmede reclame en kan dus «go omzet vergroeien; hot brengt dus geld lm Deze factor moet dus wel degelgk daarbg in aanmerking genomen worden. Iemand echter, die electrische verlichting in zgn woonhuis laat aanbrengen, doet dit uitsluitend om zich meer luxe te permitteereu, maar hot geeft hem goen meerdere in komsten. Naast da electrische verlichting van win kels, hotels, café’s restaurants e. d waar mede publiek getrokken en de omzet ver meerderd wordt, en naast de electrische verlichting, welke uit luxe aangebraebt wordt, n.l. die ia woonhuizen, heeft men een derde soortde straatverlichting. Tot zeker hoogte kan deze ook beschouwd worden «is luxe, maar daarbg is toch ook het openbaar belang betrokken. Zg kan dus niet direct alleen onder de groep van luxe- verlichting gerangschikt worden. Het kan zeer nuttig zgn sommige punten, welke an ders weinig geschikt te verlichten zgn, van electrische verlichting te voorzien. De eleotrische kraebtoverbrenging beeft erenzoo belangrgke voordeelen. De electromotor is het eenvoudigste werk tuig, dat men zich kan denken. Het is zeer klein, neemt zeer weinig ruimte in, men kan het plaatsen waar men wil, aan den muur, aan dan zolder, op den vloer in een klein hoekje. Vaak kan men in een werkplaats met electrische bedrgfkracbt ter nauwernood den motor ontdekken, verscholen als hg is in een hoek. Hg werkt volkomen gernisch- loos, ontwikkelt geen verbrandingsgassen, heeft niet, zooals de stoommachine, een ketel noodig en wat daaraan vastzit, bg behoeft geen brandstoffen. Het is bet eenvoudigste werktuig en eischt absoluut geen bediening. De wgze, waarop de motor wordt aan- en afgezet, is zoo eenvoudig, dat met het aan den eenvoudjgsten man kan overlaten, als hg bet cans gezien hoeft, weet hg het voor altgd. Juist omdat het toestel zoo eenvoudig is, zgn de reparatie- en onderhoudskosten zeer gering. Men kan dan ook veilig zeggen dat bet een ideaal kracbtwerktuig is en rerre de voorkeur verdient boven alle andere. Nu is dat alles zeer mooi, maar da qnaestie van den prgs speelt ook een groote rol. Wanneer een industrieel een bedrgf inriebt, vraagt bg niet alleen of het gemakkelgk en list hem zoo goed gelukte. .Dus dat misverstand is nu uit de wereld,* zeide hg lachend. „La cena prontal* riep Pietro thans. „Ah, het avondeten is gereed,* herbaalde Lucia; „Iaat ons naar de eetkamer gaan.* In het aangrenzende vertrek was da tafel gedekt. Lucia en Agata eenerzgds, Arthur en Beata anderzgds zaten tegenover elkan der. Pietro diende op „Wat heeft u eigenigk naar ons eiland gevoerd?* aldus begon Lucia het gesprek. „MOn verlangen om het schoons Sicilië te loeren kennen en efr1 in onze tgdschriften een beschrgving van te geven. Want bg ons haerschen omtrent Italië, en in bet bgzonder aangaande Sicilië, al zeer zonderlinge denk beelden. Ik wensch nu die dwalingen te her stellen en bestaande vooroordeeien uit den weg te ruimen.* „Dat is een edel voornemendaardoor zult ge u zeker don Maso's tevredenheid verwer ven, als n bg zgn terugkomst nog bg ons is,* zeide Agata. „Ja, en dat zal ree! waard zgn, want mgn echtgenoot beeft zeker vooroordeel tegen de vreemdelingen, aan wien bg de verdeeldheid van zgn vaderland toeschrgtt. Hg is nameigk een vurig patriot.* „Ja, belaas, dat ia hgi* sprak Pletromot een zucht. „Eu ik beep, dat u bet niet ia, lekteen Ra. M A D V K K T ENT 1 EN worden. gephat.M vau I-t-5 regels a 50 Centen; iedere regel meer 10 Centen. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Inzending van Advertentiën tot 1 uur de» ni t.’ii.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1908 | | pagina 1