HET DORPSKIND.
NTHEE.
iar
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Maandag 9 November 1908.
47ste Jadfgahg.
No. 10789.
Nationale Militie.
FEUILLETON.
niet meer.,
ter van het
re Coza poe-
?ratl8 toege-
.1’
KENNISGEVING.
De defensie en de politiek.
ZONEN,
t.
I
van
2».
3o.
4o.
BROUWER.
iu.
MBU, UCllIg. UinU
Toor het loetrie rud-
(Wordt rerrolgd.)
Dit No. bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
ONTHEFFING
VA» Dl»
WERKELUKEN DIENST.
n aantal onge-
op aanvraag.
IS Jb Co.
NT,
en modellen te
Roman vanGxona Habtwio.
Uit hot Dnitach vertaald.
lancery Lane,
in 172 Engeland
afdoende midde 1
hadelylute en
üddel voor Hearts
UnderKhoenwerk,
CM. «mier 4 Ca
Mtnlttte coed
IcsmtrE—
ktmwk,
NKMAN&Zn.
worden in Koffie
wr, Absint, Bier,
et voedsel zonder
dat de dronkaard
et
Ielet.< s«, SS.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is ï.35, franco per
jiost 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
De BURGEMEESTER der gemeente
Gonda doet te weten, dat de Heer Commis
saris der Koningin in de provincie Zuid-
Holland voornemens is op DONDERD.AG,
den 12n NOVEMBER e.k. deze gemeente
te bezoeken en als dan des voormiddag^
legen 11 uur ten Raadhnize ben zal ont
vangen, die wenscbeh mochten tot Zyn
Hoog-Edel Gestrenge te worden toegelaten.
Gouda, den 7n November 1908.
De Burgemeester voornoemd,
R. I,. MARTENS.
in toepassingen
ierdr Pir-
trlt. Zij geven
re niet kunneu
geen imitatie
Naar de minister Heemskerk op 1
Juli 1908 in de Tweede Kamer mede
deelde, is het gevoelen der Regeering,
dat het wenschelijk is „om de zaak der
defensie zooveel mogelijk te houden buiten
de politiek”. Daarom is de Raad van
Defensie ingesteld. „De zaak der defensie
is een bij uitstek nationale zaak, voor
welke het geen geluk, maar een ongeluk
is, wanneer zij wordt eene zaak van
partijstrijd. Maar er zou kunnen zijn een
beginselstrijd over de defensie van zoo-
danigen aard, dat inderdaad door een
raad van deskundigen, door den Raad
van Defensie, niets kon worden bijgedra
gen tot oplossing daarvan.
Doch een dergelijke strijd is er juist
niet. Er is geen deugdelijk gevoerde strijd
over de defensie. De politieke strijd, die
(iflUISUIE WANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van GOUDA brengen ter algemeene kennis,
dat aan den geestelijke, den bedienaar van
den godsdienst, den pendelingleeraar en den
broederdiakoon van eene godsdienstige ver-
eenigiug, alsmede aan den student in de
godgeleerdheid en den zendelingkweekeling,
die aan eene inrichting van onderwijs tot
geestelijke, tot bedienaar van den godsdienst
of tot zendelingleeraar wordt opgeleid, aan
den proefbroeder. die tot broederdiakoon
van eene godsdienstige vereeniging wordt
opgeleid, en aan den Roomsch-Katholieken
ordebroeder, die tot eene binnen het Rjjk
gevestigde kloosterinrichting behoort, inge
volge art. 113 der Militiewet 1901 op hunne
aanvraag door de Koningin telkens voor
één jaar, of. is het onvervuld gedeelte van
den diensttijd minder dan een jaar, voor dat
gedeelte ontheffing van den werkelyken dienst
wordt verleend.
De aanvragen om ontheffing van den wer-
kelyken dienst aan H. M. de Koningin, door
de dienstplichtigen, die bjj de Militie zyn
ingeljjfd of ter inlijving zyn aangewezen,
eigenhandig geteekend, worden ongezegeld
ingeleverd by den Burgemeester der gemeente
binnen welke zy voor de Militie zjjn inge
schreven, vergezeld van de bewijsstukken
vermeld in art. 84 van het Koninklijk Besluit
van 2 December 1901 (Staatsblad No. 230)
en wel:
lo. door hem, die ingevolge Art. 96 der
Telefoon Mo. ft*
ADVERTENTIEN worden gepliatst
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën ‘01 I uur des midd.
I1/*. dubbele flench
egte, Zaltbomrcal
otterdam.
age.
I, Can. Rottordan»
13)
Ik heb een gevoel van schaamte in me,
dat me in haar oogen, diep, peilloos diep
gezonken, doet schgnen
«Juist, jalstoogenOp dat punt lijn
we al tamelijk even rer als gisteren. Als
de kleine maar een sprankje koketterie be-
lit, geloof ik Tast, dat die heele gerichte-
geschiedenis de moeite, welke wjj om haar
doen, niet loont. Maar misschien kun je de
meest gowenschte oogen in dat madonnage-
richt letten. Hoe dan ook, laat me nu maar
een poosje met nuteen middagslaapje
ia ook wat waard*
.Slapen f* riep Klauwen, heftig. .Die man
kan slapen, terwyi we t„. -
sel staan!*
.Zeg eena, Hans, alle gekheid nu op een
stekje! Je kunt toch plotseling niet 100
blind geworden ijjn, dat je niets meer on
derscheidt dannn, laat ik maar eerlijk
ertroSen
■s welbekend
HT-1LIX12
Fabriekmerk):
j, radicale en
van alle, zelh
ikkige xenuu>
ontstaan door
■ragdigen leeffyd
9 zwakte, Bleek
Hoofdpijn
Maagpijn
)n vermogen
enz. Uit-
BRK te letten
FAN
worden afgei o
j pakjes vgu vijf
m een Ned. one
ran Nommer er
an nevenstaand
Wet gedepc-
vocr.ng van ge-
evelende
JL,
IT Lz.
deugdelijk van aard”.
Het is niet overbodig na te gaan, in
hoeverre hiermee rekening is gehouden
bij de behandeling van het jongste wetje
van minister Sabron, dat ook de onder-
teekening van den minister Heemskerk
draagt.
De Regeering had 10 Maart 1908
verklaard, dat zij de militiewet wilde wijzi
gen, yaardoor eene opkomst der militie in
tweegjoegen mogelijk wordt gemaakt, „ten
einde aan de bezwaren, voortvloeiende uit
de bestaande wettelijke bepalingen aangaan
de het blijvende gedeelte zonder te groot na
deel voor andere belangen, zooveel mogelijk
tegemoet te komen”. Het wetsontwerp,
dat dit beoogde, werd met bekwamen
spoed ingediend en met nog.bekwameren
spoed, op de valreep zou men zeggen,
door de Tweede Kamer afgehandeld.
Voortaan komt de militie bij de onbereden
wapens in twee ploegen op, of eigenlijk
wanneer men de viermaanders ook
als eene ploeg beschouwt, in drie ploegen
ongeveer half Maart, ongeveer 1 Juni
en ongeveer 1 October van elk jaar.
Door de verdeeling der achtmaanders in
twee ploegen is het mogelijk geworden,
dat „de werkelijke dienst eerste oefe
ning en blijvend gedeelte te zamen
van de eene halve lichting telkens onge
veer 4 maanden over dien der andere
helft heen springt, waardoor wordt be
reikt, dat de nieuwe halve lichting onge
stoord kan worden geoefend zonder voor
wacht- en corveediensten aan de geregelde
opleiding te worden onttrokken. Voorts
zal er steeds een voldoend aantal man
schappen der infanterie onder de wapenen
zijn ter voorziening in de eischen bedoeld
in den aanhef van art. 108 der Militie
wet 1901”. Aldus de Memorie van Toe
lichting.
Toen het wetsontwerp pas verschenen
was, verkondigde „de Standaard”, dat
minister Sabron’s uitvinding „ver van
ongelukkig was” en dat hij „het in prak
tische vindingrijkheid van zijne beide
voorgangers wint”. De katholieke „Gel
derlander” berichtte harén lezers verheugd,
over de defensie gevoerd wordt, is on- >fdat de thans voorgestelde wijziging der
«eggendan dat eenvoudige dorpskind.
En nu, bewonder voor myn part, wat je
wilt, doch laat my er buiten/
Daarop legde hy zich op de kanapé en
sloot de oogen. De schilder antwoordde
nietshy nam zyn hoed eo ging naar buiten.
POEDER be
te eigenschap om
et drinken van
lier, wijn, absint
Ironkaard op te
DOSA POE-
30 onopgemerkt
ie zuster of de
t hem toe kan
n zonder dat het
jehoeft te weten
ten heeft.
;eft het huiselijk
rsteld, duizenden
gered, en deze
uttige leden der
jong persoon op
en gelukkig ge-
i met menig jaar
ëvenaard poeder
hen, die daartoe
dankbetuigingen
rdt gewaarborgd
irrespondentie in
crijgbaar in allp
jpöt, te Gouda
lestenboek gratis
voor doen, maar
U direct naar
Beneden in den tuin achter het huis stond
een bloeiende lindeboom, niet ver van de
sleedoornhaag, welke den tuin van bnarmans
grond scheidde. Hans stapte naar den boom
en zette zich neder op een bank, welke
dicht by de heg stond. Hy zag er ontstemd
uit. Voor de eerste maal in zyn leven vond
hy het gezelschap van zyn vriend vervelend.
Olafs wezen en praten beleedigden hem,
wonden hem op. Als hy hem bad kunnen
wegjagen, zou hy het stellig hebben gedaan.
Met bet hoofd in de hand zat hy een poosje
in zich zelven te brommen, maar langza
merhand verdween de onaangename stem
ming eo Greta's beeld kwam er voor in de
plaats.
Duidelijker en duidelijker zag hij haar in
den geest voor zich. Eindelijk haalde hy
zyn schetsboek uit den zak en begon het
blonde kopje te teekenen. Hoe lang bij daar
wel mee bezig was, wist by niet, toen een
zacht geruisch hem deed opkijken.
Wet in Maart ter volledige oefening
moet worden ingelyfd in de laatste tien
dagen van Januari, en in de laatste tien
dagen van Maart door |hem, die tus-
schen den 15n Mei en den 15n Juni ter
korte oefening moet worden ingelyfd
door hem, die op een ander tydstip ter
inlijving by de Militie moet worden af
geleverd, binnen tien dagen na de dag-
teekening van den oproepingsbrief;
door hem, die opnieuw van den werke-
lyken dienst wenscht ontheven te wor
den. in de laatste tien dagen der maand,
op één na voorafgaande aan de maand,
waarin de duur van de verleende of
laatstelijk verleende ontheffing eindigt
door den ingeljjfde by de Militie, die
voor het eerst voor ontheffing in aan
merking wenscht te komen, zoodra hy
meent op ontheffing aanspraak le kun
nen maken.
De overgelegde bewijsstukken mogen ni»*l
vroeger afgegeven zyn dan tien dagen vóór
de inlevering er van by den Burgemeester.
De liandteekeningeu op die stukken ge
steld moeten zQn gewaarmerkt door den
Burgemeester der gemeente, waar de afgifte
is geschied.
Gouda, den 7n November 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester.
- R L MARTENS.
Militiewet wel eenige vereenvoudiging
schijnt te zullen aanbrengen”. De politieke
kant van de zaak was destijds enkel, dat
de praktische, vindingrijke minister Sabron
hoewel van paganistische familie
deel uitmaakte van het Kabinet, dat zich
zou gedragen naar de beginselen, levende
in de Rechtsche partijen. Overigens was
de zaak der defensie zooveel mogelijk
buiten de politiek gehouden.
Weldra kwam het militair-deskundig
oordeel zich uitspreken. Het eerst in
„Landen Volk” (22 Juli j.l.). Op zuiver
militaire gronden werd aan getoond, dat
de vinding van den minister Sabron niet
alleen onpractisch, maar ook in hooge
mate schadelijk voor onze defensie is. Zij
beoogt voortdurend een deel der militie
bijwijze van politiewacht onder de wapenen
te houden, zonder dat gelet wordt op
het doel van het verblijf onder de Wa
penen oefening en voorbereiding voor
de eventueele handhaving onzer onafhan
kelijkheid.
Andere bladen volgden om deskundigen
het woord te geven en schier zonder uitzon
dering werd Sabron’s wetje op militaire
gronden verodrdeeid. In de Militaire Gids
van September j.l. wordt door den ka
pitein Hassel bach in een breed en gede
tailleerd opstel verre van maische kritiek
geleverd over de vereenvoudiging en ge
wezen op de belangrijke schade, welke
de oplossing van Sabron aan den graad*
van geoefendheid van twee-derde van de
infanterie zal toebrengen. Hij eindigde:
„wordt het regeeringsontwerp wet, dan
is het blijvend-gedeelte-vraagstuk van de
baan, maar het legervraagstuk zal dieper
dan ooit in het moeras zinken, want het
zal op een ondeugdelijken ondergrond
staan”.
En de onze defensie-buiten-de-politiek
brengende Raad van Defensie Deze raad
van deskundigen noemde het ontwerp een
stap in achterwaartsche richting, zijn oor
deel natuurlijk op zuiver technische gron
den baseerende. Hetgeen tengevolge had,
dat de Regeering, die zoozeer gevoelt,
dat de zaak der defensie buiten de poli
tiek moet worden gehouden, den door haar
ademen en voelde me zoo wonderlik te
moede enzoo iets ondervond ik ook
van morgen.-
Een zacht rood verspreidde zich over baar
gezicht. „Zulke herinneringen heb ik ook
wel eens. Niet dikwijls maar als z(j
komenik kan eigenlek niet zeggen, hoe
’k me dan wel voel.-
„Onze ziel is als de Aeolusharp. Elke
indruk, elke gedachte doet de overeenstem
mende snaren trillen en klinkt nog na als
de oorzaak er van reeds lang verdwenen
is. Zoo draag ik het beeld van va» mor
gen voor altyd met me met*' en *t zal me
een heerlijke toevlucht zijn als de koude
wereld zich te veel aan me opdringt. Een
heiligdom bezitten is zoo heerlyk
Greta werd meer en meer verlegen, Tpcb
wilde ze niet heengaan. Er ging iets door
baar zie), dut haar smart veroorzaakte, maar
naast die smart ook een zaligheid.
Klanssen plukte een roos van een struik.
„Wilt ge die bloem van my aannemen P-
Zy stak dralend baar band uit om m te
gijpen, doch voor dat Klauwen de blöem
losliet, vraagde lijj „K(jk me nu ook even
aan, om mjj in uw blik te laten lezen, dat
mijn bewondering u niet heeft vertoornd.
Kyk me eens even aan. ik bid o er om.-
Als geëlectriseerd sprong hjj opGreta
met een gieter in de band, ging tnsscben de
groentebedden door. Zy had Klaussen niet
geziea, en zoo kon bij ongemerkt al baar
bewegingen bewonderen. Alleen de oogen
bleven voor hem verborgen, die hield ze
voortdurend neergeslagen. Toen zy in zjjn
nabijheid kwam, zag ze hem zeker, althans
ze bleef een oogenblik besluiteloos staan.
Snel naderde by baar en zei, zooals 't hem
voor den mond kwam, ongeduldig, verwij
tend en teeder te geljjk „Waarom ontwijkt
ge me toch O, als ge eens wist hoe zéér
me uw schuwheid doet.-
Plotseling hield ze baar hoofd luisterend
op zjjw’k Geloof, dat moeder me roept
en....“
„Hebt ge iets tegen my of tegen mijn
vriend
WO, neen. Waarom zou ik datf-
„Ik was bang dat onze tegenwoordigheid
van morgen u onaangenaam was en u in uw
vroom werk stoorde.-
tBjj buurman Meissner P-
„Ja, en wonderlijk was bet, hoe dat beeld
my op eens aan iets uit myn jeugd herin
nerde. Uit duisternis en koude trad ik eens
als kleine jongen een Godshuis binnen. Aan
*t altaar schitterde een kerstboom. De zoete
geur eo 't heldere licht schenen mjj als ietB
hemelsei). Ik waagde bet nauwelijks te