HET DOBPSEIHD. •N, I Kieuw»- en Advertentieblad voor Gouda en (imntreken. Vrgdag 37 November 1908. No. 10805. 47ste Jaargang. f da. enz. ,s 'n FEUILLETON. 'i le IdorF. I Een woord over den Nederland* scben Bond voor Vrouwenkies recht en zUne beginselen. A et 8, drogist, j i divers II t uit de ;1 I jouw den, dsfrekt iergevaar yaschplank n boenen lamheid prjjzen Idll IISIJII'. HUMT Roman van 81 o o H k h t w i o. Uit het Duitsch vertaald. Teletoi n No, 8». De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk met uitzondering van Zon- en Feestdagen. De prijs per drie maanden is ï.26, franco per post 1.70. Afzonderlijke Nommers VIJF (JEN T EN. ikt op orden l Jacobs). De Bond telt titans reeds 32 afdee- lingen met pl.ni. 1300 leden, waaronder mannen en vrouwen van naam op weten schappelijk en maatschappelijk gebied, die zich tot nu toe niet bij de beweging hadden aangesloten, omdat de richting der Vereeniging voor vrouwenkiesrecht hun te eenzijdig feministisch voorkwam. De Bond stelt zich dan ook, naast het propaganda maken voor de idee „Vrouwen kiesrecht" vooral ten doel: het ontwik kelen, het rijpmaken der vrouw voor het uitoefenen van den kiezersplichthij wenscht meer het Vrouwenkiesrecht tutor te bereiden dan er door dik en dun heen te drijven. In de Statuten wijkt de Bond o.a. op de volgende punten van de Vereeniging af: Mannen en vrouwen hebben gelijke rechten -, (in de Vereeniging zijn de man nen achtergesteld). Bestuursleden mogen nooit langer zit ting houden dan 4 jaar, opdaf steeds nieuwe leden en nieuwe inzichten in de leiding van den Bond komen, (in de Ver eeniging zijn de bestuursleden steeds her kiesbaar, waardoor slechts zelden bestnurs- verwisseling plaats heeft). De Bond bemoeit zich niet met politiek, (de Vereeniging wel). De leden van den Bond verbinden zich i uitdrukkelijk zich van rumoerig optreden als dat der „suffragettes” te onthouden, (de leden der Vereeniging doen dat niet). Hiermede hoop ik eenige belangstelling gewekt te hebben onder de ingezetenen dezer stad voor het onderwerp dat de Heer Dr. .1. A. Volgraff op zjjp onder houdende en boeiende wijze nader zal uiteen zetten. Mogen velen aan deze bij eenkomst deel nemen en overtuigd wor den, opdat wij hier ter stede eene nieuwe afdeeling van den Bond voor Vrouwen kiesrecht kunnen oprichten. Mej. Mr. E. C. VAN DORP. Den Haag, 23 November 1908. voerde en haar daarin bleet leideu tot dat de trotscbheid verdwenen was en vervangen door ongeduld, veroorzaakt door baar link- sche verlegenheid, welke steeds dezelfde bleef. Hoeveel tranen, heimelijk geweend, had Greta in dien tjjd vergoten 1 Met welken stillen angst had ze zich omringd gezien door die levendige zich zelf bewuste vrouwen en mannen! Zij, die niets van dat alles kende, waarover die anderen zich zoo vrooljjk maakten, zg, die plotseling uit een zeer be perkten kring was overgebracht in een uit gebreide kunstenaarswereld, zg, die zich zelf niet eens kende, en van wie een ont nuchterde echtgenoot verwacht had, dat ze zoo maar in eens, evenals de andere vrou wen waarmee hg in aanraking kwam, zou schitteren door humor, gevatheid en derge lijke geestesgaven. O, wat gevoelde zg zich menigmaal ellen dig, als Klanssen zjjn van ongeduld vlam mende oogen toornig op haar richtte en zjj toch machteloos was te doen als de anderen. Hoe goed bemerkte ze, dat men haar alleen liet zitten, zich niet met haar bemoeide. Wat kwam dan dikwijls het verlangen bjj baar op met den geliefde naar de vertrouwelijkê stilte en kalmte van haar nederig dorpje terug te koeren. Ook deze periode ver dween. Greta's verlangen naar haar hei- 29) Er was een tjjd geweest, en nog niet lang was die voorbij, dat Klanssen de minuten telde, die hem van zjjn jonge vrouw scheidden. En was hg door 't een of ander langer weggebleven dan afgesproken was, dan maakte hg zjjn verzuim weer goed door hartelijke omhelzing en vurige kussen. Dat was in dien tjjd, waarin hij haar angst voor alle vreemden en onbekenden met la chenden mond had weg geschertst en allerlei grappen verzon om de schaduw van verle- genheid en schuwheid van het voorhoofd zijner achttienjarige vrouw te verdreven, waarin hg haar demoedige overgave aan hem bemelsch, haar vol vertrouwen hechten aan zjjn autoriteit roerend, baar meisjes achtige onbeholpenheid buiten de vier muren van bot huis betoovorand noemde, waarin hjj baar, in weerwil van baar zacht tegen streven, trotsoh in den kring sfjner kennissen oorzaakte haar veel smart. Avond aan avond, wanneer alles stil om haar was, sloop ze naar Klaossens boekenkast, zette zich aan zjjn schrijftafel en las en leerde. Haar groot vader had baar geleerd naar zjjn vermogen, doch Zij voelde wel, dat dit niet voldoende was, om haar man te bevredigen. Ze spande daarom alle krachten in, dag tan dag, om wat meer ontwikkeld te wor den en mee te kunnen praten, zooals hjj dat verlangde. Vielen dan onderdehand tranen op baar boek, haastig wischte zjj ze weg. Kinderen schreien!* bad Klaussen haar menigmaal toornig toegeroepen. Dat moest ze toch begrijpen, al was ze nog jong. De sneeuw viel steeds dichter. Greta stond nog altjjd aan 't venster en keek in diep gepeins naar de dwarrelende vlokken. Zjj dacht aan de Thüringer bergen, aan baar dorpje, dat nu in den winterslaap onder bel wollige sneeuwdek sliepaan het buurmens- huis met den rozengaard dacht ze, en aan de twee graven op het kleine kerkhof. Daar sliep no naast grootvader ook haar moeder den eeuwigen slaap, na nooit overwonnen leed. In 't laatste voorjaar waren beiden kort na elkaar heengegaan, Plotseling keek ze luisterend op. Het ge luid van een fijn kinderstemmetje inde naaste kamer klonk ui baar oor. (Wordt vervolgd,) in het belang van den Staat niet mee meent te moeten doen tellen. De tegenstanders van het vrouwenkies recht moeten dus nu aannemelijk maken, dat het in het belang van den Staat is alle vrouwen van het kiesrecht uit te sluiten. Zouden zij dat kunnen Ik geloof het niet. Zij gebruiken in hoofdzaak twee argu menten. le. De vrouw heeft een minder ont wikkeld verstand als de man. Aangenomen dat dit waar is, dan moet men toch daar tegenover stellen, dat dit argument slechts zou kunnen doen be sluiten tot het ontzeggen van het kies recht aan die vrouwen wier verstand nog minder ontwikkeld is dan het verstand van de laagst ontwikkelde mannen, die thans het kiesrecht hebben. Maar boven dien moet men ook wel overwegen, dat de vrouw 'anders is dan de man en het daarom nog volstrekt niet gezegd is, dat al staat de vrouw intellectueel misschien iets beneden den man, het geheel com plex van haar karakter niet eigenschappen bevat, die daar tegen weer opwegen. Zoo zegt John Stuart Mill ergens, dat de man zeker minstens evenveel kwaad sticht door zijn egoisme, als de vrouw door te veel de ingevingen van haar ge moed te volgen. 2e. De vrouw hoort in huis. Dit bezwaar is een verkeerde opvat ting, dat het kiesrecht zou berusten op het beginsel van arbeidsverdeeling, terwijl het uitoefenen van het stemrecht niet anders is, dan het geldend maken van zijn inzichten, wat ieder Staatsburger te doen heeft naast zijn ambt, beroep, be drijf, in een woord, zijn werk. De werkman heeft zijn loonarbeid, de officier zijn dienst, de leeraar zijn les uren, deze allen hebben daarnevens hun kiezersplicht. Waarom zou de vrouw niet evengoed haar dagelijksche huiselijke taak kunnen vervullen en daarnevens haar kiezersplicht uitoefenen Nu zullen er zeker als eenmaal de vrouwen gelijke politieke rechten hebben als de mannen, wel vrou- Zooals men weet is het vrouwenkies recht in meerdere staten in meer of minder ruimen zin ingevoerd in de laatste 20 jaarin ongeveer geheel Australië, in verschillende Staten van Noord-Amerika. in Noorwegen en in Finland, terwijl in meerdere landen o. a. in Engeland en Denemarken, de vrouwen kiesrecht voor gemeenteraden hebben. Kort geleden is in het Engelsche par lement ben wetsvoorstel tot het geven van kiesrecht aan de vrouw in tweede lezing goedgekeurd (het moet echter in derde lezing zijn goedgekeurd om wette worden) en zelfs in Spanje is een dergelijk voorstel ingediend en met een volstrekt niet zoo groote meerderheid verworpen, terwijl in een wét, die op het oogenblik bij het Spaansche parlement aanhangig is, wordt bepaald, dat de vrouwen stemrecht zullen hebben voor vertegenwoordigende lichamen in dorp en provincie. Men ziet hieruit, dat de regeeringen van alle landen zich op dit oogenblik met het vraagstuk bezig houden. Wij hebben dus zeker reden te verwachten, dat een lezing van den begaafden spreker over dit onderwerp ook hier ter stede veel belangstelling zal wekken. Zeer zeker zou het vraagstuk heel wat eerder en gemakkelijker opgelost zijn, wan neer men de vraag goed stelde, wanneer men inzag dat men niet moet vragen waarom zou de vrouw het kiesrecht heb ben, maar, waarom zou zij het niet hebbenImmers wanneer „de man” eens moest bewijzen, waarom hij recht heeft op het stembiljet, zou hij dat evenmin kunnen als de vrouw. Aan het stemrecht ligt ten grondslag het beginsel van vertegenwoordiging van alle inzichten in den staat. Men sluit alleen uit diegenen, wier in zicht men van te voren om algemeene redenen (minderjarigen, idioten) of bijzon dere redenen (militairen in lage rangen) wen in gemeenteraden en parlement komen zitten, maar hier staat het dan toch aan de kiezers om alleen die vrouwen te kiezen, die geen huishouden te besturen, geen kinderen op te voeden hebben, hier moet wél het beginsel van arbeidsverdee ling worden toegepast en dit werk moet alléén gedaan gorden door die vrouwen, die daarvoor geen heilige plichten ver- waarloozende ongehuwde in de eerste plaats. „Maar”, zal men misschien zeggen, „waarom wenscht de vrouw het kiesrecht „Is het alleen maar, omdat zij nu een maal absoluut dezelfde rechten als de man wil hebben Daarop is tweeërlei antwoord te geven. le. De vrouw wenscht het kiesrecht, juist omdat zij zich bewust is anders te zijn dan de man, omdat zij meent, dat het ten zegen moet zijn van de Staat, zoo ook hare inzichten mee invloed hebben bij het maken van wetten. 2e. De maatschappij zal nooit aan de inzichten der vrouw gelijke waarde hech ten als aan die van den man, zoolang aan haar persoonlijkheid niet dezelfde waarde wordt gehecht als aan die van den man. Die waardeering moet de vrouw zich veroveren door haren arbeid in huis gezin en maatschappij maar zij zal ze nooit kunnen veroveren, zoolang zij het stemrecht niet heeft. Immers waar het stemrecht berust op vertegenwoordi ging van alle inzichten, houdt/uitsluiting daarvan een oordeel van mulderwaardig heid in. Ik volsta met deze enkele opmerkingen ter Overweging bescheideir aan te bieden. Mén veroorloove mij /thans nog enkele woorden over den Nederlandschen Bond voor Vrouwenkiesrecht. Deze Bond werd eerst verleden jaar opgericht om een vereenigingspunt te vor men voor al diegenen, die wel het be ginsel „vrouwenkiesrecht” zijn toegedaan, maar zich daarom toch niet kunnen ver- eenigen met het optreden en de werk wijze der sedert ongeveer 14 jaar be staande „Vereeniging voor Vrouwenkies recht” (Presidente mevr. Dr. Aletta mat veranderde in angat. De sombere trek ken van haar man, vroeger nog verhelderd door haar kinderlijke bede Heb me lief, zoo als ik beg I* veranderden daardoor niet meer. Ze schenen blijvend te worden. Onrast en ontevredenheid maakten zich van baar meester, Greta, mocht baar huishoudelijke plichten zoo getrouw mogelijk vervullen, hem teeder behandelen, zijn wenscben voorkomen. zjjn woorden van dank werden steeds zeldzamer en bleven, eindelijk geheel weg. Dat was ook het tijdperk, waarin Klaus sen ophield baar te dwingen in zjjn gezel schappen te Verschijnen, waarin hjj begon alleen uit te gaan, steeds langer van buis te blijven, waarin hg alleen werkte, om dat de nood hem dwong, maar zonder den lost en de opgewektheid van voorbeen, waarin bjj zich gerechtigd begon te gevoelen buitenshuis schadeloosstelling te gaan zoeken, voor de treurige gevolgen van zjjn onver standig bnweljjk. Greta gevoelde diep en smartelijk die han delwijze van haar man. Ze kwelde zich met zelfverwijt en vormde duizend goede voor nemens, zonder evenwel in staat te zjjn haar natuur te veranderen. Nu kwamen ook Klaossens vrienden niet meer in huis. Hjj bracht niemand meer mee. Dat vond ze op uicb zelf wel aangenaam, maar de reden waarom xe wegblovon ver- telefoon No. NV ADVERTENJIEN worden geplaatst van 15 regels a 50 Centen; iedere regel meer 10 Centen. Groote letters worden berekfiifl naar plaatsruimte. Inzending van Advertentiën tot 1 uur des mid(l.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1908 | | pagina 1