HET DORPSKIND.
5W1
I
laar
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Maandag 14 December 1908.
47ste Jaargang.
No. 10819.
Bulleolaiidscli overzicht.
FEUILLETON.
I
2AO
Nederland en de Berner
Conventie.
I
ÏÏNZORG«
utHuis.
I
KA.
i'
(Wordt verrolgd.)
f
lNT,
ien modellen te
It ten doel om
e huishoudelijke
veel noodigte
ik aan minge
in te verknopen,
tornt geheel ten
reeniging .Ar-
Dit No. bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
WEER i
O L LA ND)
.DUS GOUDA
Roman van Georg Hartwig.
m, Uit het Duitsch vertaald.
i Koffie, Thee,
Water of in
o dig is, dat de
ezit de wonder-
tot het drinken
in, absint enz.)
i. HötCOZA
lopgemerkt en
zuster of de
het hem toe
eten, en zonder
int ooit behoeft
idding te dan
heeft het huise-
innen hersteld,
amtt en oneer
t levenslustige
taakthet heeft
rechten weg
emaakt en het
jaar verlengd,
ongeëvenaard
gratis aan hen,
een boek met
ster. Het poe-
omen onscha-
e in alle talen
poeder is ver-
n in het vol-
FF Co.
het attesten-
er aanvraag
gratis proeven.
:ndt U direct
ien toepassingen
iderde Por-
terts. Zg geven
ers niet kunnen
h, geen imitatie
u.
in aantal onge-
op aanvraag.
IS Jt Co.
Teletocn Aio, S3.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is f ï.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers V IJ F CENTEN.
perkte hij de uren in zijn woning doorge
bracht tot de hoogst noodzakelijke.
„Ik moet vac het publiek leven/ sprak
hij zich zelf verdedigend, „alzoo moet ik er
ook met leven."
Met de markiezin was Jhet anders. De
leegte, welke zg te voren in haar bestaan
gevoeld had, werd nu gevuld door een harts
tocht, dien zij nooit gekend bad en niet
trachtte te onderdrukken. Dat gevoel was
schoon en nieuwzg gebruikte het als
een prettig speeltuig. Zg wilde echter met
haar neiging niet over zekere grens gaan
en zou dat ook niet verdragen van een an
der, want daardoor bleef zg meesteres van
het terrein. In dit geval betrof het meer
hartstochtelgke liefde dan gewone minnarg,
en toen zg nog dacht te koketteeren was
zg reeds in haar eigen netten verstrikt. Zg
voelde bg Klaussen tegenstandhg had
vrouw en kind, en zonder ze te kennen
haatte zg die.
„Een landgansjezei ze verachtelgk,
„een dorpskind en een kleine schreeuwer
De vertellingen over zgn ongelukkigen echt
hoorde zg gretig aan en een onwillekeurig
verlangen kwam in haar op, Greta persoon-
Igk te zien. Tot nog toe bad niemand haar
in den weg gestaan als deze vrouw. Bg het
bezoek aan Klaussen's atelier op heden, bad
zg besloten de schilders vrouw te aanschouwen
De Internationale Conferentie te Berlijn
gehouden, tot herziening van de Berner
Conventie, heeft den 13en November jl.
een nieuw Tractaat vastgesteld tot bescher
ming van werken der Letterkunde en
der Kunst.
De Nederlandsche Regeering heeft zich
op deze Conferentie doen vertegenwoor
digen, om te vernemen of er voor Neder
land, dat nog niet bij de Berner Con
ventie is aangesloten, bepalingen zouden
worden opgenomen, welke het toetreden
mogelijk zouden kunnen maken.
De meest bezwarende bepaling tot toe
treding was altijd het vroegere art. 5,
waarvan de le alin. luidde
De tot één der landen van het
Verbond behoorende auteurs, of
hunne rechtverkrijgenden, genieten
in de andere landen het uitsluitend
recht, vertalingen uit te geven of
toestemming tot de uitgave er van
te verleenen, tot na verloop van
tien jaren, te rekenen van het tijd
stip der uitgaven van het oorspron
kelijke werk in één der landen van
het Verbond.
In de thans vastgestelde herziene
Bemer Conventie zijn geen milder bepa
lingen opgenomen, integendeel, vele arti
kelen zijn verscherpt.
Toch wil men volgens art. 25 van het
Nieuwe Tractaat de nog niet aangesloten
Staten in de gelegenheid stellen toe te
treden, voorloopig volgens de be
palingen van de Conventie van 9 Sept.
1886 of de additioneele acte van 4 Mei
1896. De bezwaren tot toetreding van
Nederland zijn werkelijk niet denkbeeldig
of gezocht, en het is van het hoogste
belang dat deze terdege onder de oogen
.worden gezien.
De voorstanders tot aansluiting be-
43)
Het verterend vuur, dat in beider harten
gloeide, werd door de uiterlgke vormen nog
smeulend gehouden, maar een louter toeval
kon het tot een nitelaaMen vlam doen over
gaan, en dat toeval kon ieder oogenblik zich
voordoen.
Die arme Greta! De bespotte vrouw te
zgn van een man, wien ’t geluk lauwerkran
sen en rozen om de slapen vlochtNiemand
kende haar, niemand vroeg naar baar.
Eenigen noemden baar geesteszwak, an
deren dom en onontwikkeld. Voor velen
bestond zg in ’t geheel niet en oningewyden
zonden niet op de gedachte gekomen zgn,
den jongen levenslustigen schilder voor een
huisvader aan te zien. Wat kon hem nog
aan zgn huisgezin boeien, nu hg overal open
deuren en harten vond? Somtgds gevoelde
hg zich diep ellendig, maar omdat dit gevoel
hem steeds bekroop als hg thuis was, be-
ncery Lane,
170 Engeland
nige afdoende
Het gezworenhof van Seine heeft twp«
anti-militaristen veroordeeld, den een tot vyf
jaar gevangenis en 200 frank boete, d»*n
ander tot vjjf jaar gevangenis en 100 frank
boete. Zg beaten Marchal en Martini. Bei
den zgn journalisten, die schigven in de
Guerre sociale, hel blad van Gustave Hervé.
Zg hebben een vragenlijstje gericht tot hun
lezers, over de houding, die het proletariaat
keek nu op. Klaussen was bleek géwordén.
„Berlijn verlaten? Gg P“ zei btf, zonder
te weten, dat lig zgn innerigk gevoel ver
raadde. „Ja! U moet gaan!" ging hg heftig
voort, „u hebt gelgk, de lucht deugt hier
niet, onze gansche levenslucht, het leven zelf
deugt niet. Wie leven moet is ellendig, zoo
wel hier als elders."
„Dat denk ik ook," fluisterde Ines, onder
den indruk van hartstochtelgke opgewonden
heid.
„Denkt u dat ook P dan kunt u wel in
Berlgn blgven," riep Klaussen begeesterd
uit. „’t Is hier zoo goed en zoo kwaad als
ergens anders. Voor mg althans, als
Hg voleindigde den zin niet, ’t Was of hg
beneden zgn zoontje boorde schreien.
Een licht rood gleed over Ines’ gelaat.
„Gelooft ge, dat men mg rust gunt, een
besluit te nemen P Odie vervelende men-
scben, die mg omringen. Alsof ik een speel
doos ware, die men naar verkiezing op kan
winden en er z*ch mee vermaken
„Een speeldoos niet," zei hg vurig, „maar
een begeerenswaardige vrouw."
„Begeerenswaard voor wien?" vroeg
zg, hem haar hand toestekend, welke hg
echter weer niet aannam.
door hetgeen m het Buitenland wordt
uitgegeven.
Door toetreding tot de Conventie zou
er in Nederland veel minder verschijnen.
Juist aan die uitgaven, die in het belang
zijn van de volksontwikkeling, werken
op onderwijs- en allerlei wetenschappelijk
gebied, zullen zulke hooge eischen worden
gesteld, dat deze boeken, wanneer hier
van nog een Nederlandsche bewerking
verschijnt, onmogelijk in handen kunnen
komen van hen, voor wie deze feitelyk
bestemd zijn.
Een Nederlandsch auteur van naam
kan zijn werk in verschillende talen tege
lijk doen verschijnenbuitenlandsche
uitgevers voor vertalingen van goede
Hollandsche boeken zijn er wel te vinden.
Wel is waar wordt hiermede niet
weggenomen, de mogelijkheid, dat na de
uitgave van het oorspronkelijke boek,
een andere vertaling hiervan wordt be
zorgd, doch het nadeel blijft dan toch
beperkt.
Thans worden ook wel Hollandsche
boeken in andere talen overgezet, zelfs
jaren, nadat zij werden uitgegeven. Ne
derland heeft bij de aansluiting niets te
winnen voor het voordeel van een énkele
Nederlandsch auteur mogen aan de po
gingen tot volksontwikkeling geen hinder
palen in den weg worden gelegd.
De Regeering bevordere de belangen
der auteurs door herziening van de Wet
op het Auteursrecht, zij stelle paal en
perk aan den nadruk, maar het n a-
t i o n a a 1 belang e i s c h t, dat
het vrije vertaalrecht voor
ons kleine land behouden
blijft.
te maken werken, indien hij zich bij de
ootypronkelijke uitgave op het titelblad
of bij gebreke daarvan op den omslag
van het werk, dit uitsluitend recht voor
één of meer bepaald genoemde talen
uitdrukkelijk voorbehoudt en zijn vertaling
binnen drie jaren na de oorspronkelijke
uitgave door den druk heeft gemeen
gemaakt. 4
Indien een buitenlandse!) uitgever zich
de kosten wil getroosten om een vel druks
van een oorspronkelijk boek te doen
drukken op éen Nederlandsche drukkerij,
op het titelblad daarvan verklaart zich
het -recht voor te behouden op de Neder
landsche vertaling, dit vel te doen zegelen,
registreeren en
Departement van
staan in hoofdzaak uit twee groepen,
te weten
a. de auteurs, wier werken de eer te
beurt vallen in een vreemde taal te
worden overgezet, en dan nog alleen
zij, die daarvoor honorarium ont
vangen.
b. de groote uitgevers, die voor zich
het monopolie van het vertaalrecht
willen reserveeren.
De motieven van de eerste groep zijn
duidelijk genoeg en behoeven geen toe
lichting. Wat de tweede groep betreft,
het is voor de groote uitgevers, die de
beschikking hebben over groot kapitaal
en ruim verbreide relatiën al heel ge-
makkelijk zich op de jhoogte te stellen
van hetgeen er voor Wlangrijks in het
Buitenland zal verschijnen en zich door
koop van het vertalingsrecht meester te
maken.
Dezulken kunnen dan betalen wat geen
andere uitgever betalen kan zij beheer-
schen de markt en kunnen de prijzen
van hunne vertaalde uitgaven regelen
naar believen. Concurrentie is dan uitge
sloten, want het vertaalde boek heeft
volgens het Nieuwe Tractaat dezelfde
rechten als oorspronkelijk werk. Thans
worden door sommige uitgevers reeds
groote sommen betaald aan de schrijvers,
wier werken zij in vertaling uitgeven,
liet behoeft echter geen betoog, dat bij
aansluiting aan de Conventie het hono
rarium, dat buitenlandsche schrijvers of
uitgevers bedingen, enorm zal stijgen
de uitgever van het vertaalde werk kan
dan zijn rechten er op doen gelden en
geen andere vertaling daarvan kan onge
straft verschijnen. De prijs van het ver
taalde boek moet dan hooger worden,
de meerdere kosten van uitgave kunnen
niet anders worden bestreden.
De voorstanders van aansluiting voeren
aan dat thans de auteurs bij vertaling
van hun werk benadeeld worden.
Dit toch is niet juist. Volgens art. 5
van de Wet op het Auteursrecht behoort
aan den auteur het uitsluitend recht om
door den druk gemeen te maken verta
lingen van zijn door den druk gemeen
van aangezicht tot aangezichten zg zon
baar doel bereiken.
...J.-’t Wa8 .aan voorjaarsdag. De zon goot haar
milde stralen over de opnieuw herlevende
aarde en een zacht suizend koeltje speelde
door de met knoppen prijkende takken der
boomen.
Door het halfbedekte venster van Klaus-
sen’s atelier scheen het zonlicht getemperd
naar binnen, toen de markiezin ’t vertrek
intrad.
„Ik kom iets te vroeg
Klaussen wierp palet en penseel ter zjjde
en trad haar tegemoet.
„Als u mg mgn onattentie maar vergeven
wilt," zei hg, haar deu mantel afnemend.
Hg was gewoon haar beneden aan de trap
te ontvangen. Koningin Esther! Zgn hart
klopte luid; toch nam hg haar ui^gestnikte
hand niet aan, maar zgn oogen konfig niet
van haar afwenden.
„Wg zullen beginnen," zei hg ras.
Zg knikte, doch plotseling wierp zg zich
op een stoel, legde baar ontblooten arm op
de leuning en haar hoofd tegen ’t kussen.
Zg zag er in deze houding betooverend uit.
„Wat schedt u?“ vroeg hij.
„Een gevoel van duizeligheid, dat ik wel
meer heb tegenwoordig. De lucht is slecht
hier ik zal Berlgn moeten verlaten."
Zg had met gesloten oogen gesproken en
in te zenden aan het
Justitie, dan heeft die
zelfde buitenlandsche uitgever gedurende
drie jaren het uitsluitend recht tot het
uitgeven of doen uitgeven van de Ne-
derlafldsclje vertaling. Zelfs indien dit
recht niet wordt verzekerd en er ver
schijnt van een werk, waarvan de ver
taling dus vrij is, een Nederlandsche be
werking hebben noch de uitgever, noch
pel drank
en gehad,
droppel drank
Reeds na het
ik zoo goed als
>k ten hoogste
lijk middel. Ik
n bevelen.
Wed: Dirks,
te Haarlem
rkwaardige
'atlB toege-
i.ni iNHL coiRivr.
Teleloaa M».
A D V E R T E N T I E N worden gepl lafst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
de- ■ftÜenr hiervan nadeel.
Het is toch in de praktijk gebleken,
dat juist de hoeken, die in Nederlandsche
vertaling verschijnen, in de oorspronkelijke
taal zeer veel worden gelezen. De ver
koop van het oorspronkelijke buitenland
sche boek wordt juist bevorderd door de
Nederlandsche vertaling.
De voorstanders beweren ook en
niet geheel ten onrechte dat juist veel
uit andere talen wordt overgezet, wat
beter was niet gedrukt te zijn dit
laatste is ook wel van' toepassing op
oorspronkelijk werk maar dit euvel
wordt bij toetreding tot de Bemer Con
ventie niet weggenomen, daaar er van
ouden datum van dergelijke lectuur,
waarvan helaas steeds een groot debiet
is, nog genoeg te vertalen overblijft.
In Nederland verschijnt te weinig oor
spronkelijk werk mogelijk is dit te wijten
aan de honoraria, die 'voor een beperkt
taalgebied als het onze, niet zoo hoog
kunnen zijn als in andere landen. Het
tekort hiervan moet aangevuld worden