adveetentien.
binnenland.
BLOUSES
Hoerenhuis IJseloord,
ARM
Verspreide Berichten.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
389,te Staats-loterij
VRRGAUERlNGViNDRNGRMEisNTISRilAD
BEURS VAN ROTTERDAM
Jupoas, Veeren Boa's, Jabots enz.
Veemarkt te Rotterdam
;:rjrKo"tc kwalittit ae 31
Vereeniging - AH VIK Z OIKi»
W. VKRMKULKtl,
commissie zal toelaten en zoo ja, of dan de
vroegere onderstaatssecretaris, generaal Le-
tie weet, gemachtigd zal worden te spreken.
Vermoed wordt in politieke kringen in
Rome, dat minister-president Giolitti de zaak
liefst in den doofpot zon stoppen, daar de
beschuldiging van kwade trouw tegen den
minister van oorlog, wordt zy bewezen, licht
de positie van het geheele kabinet kan
schokken.
Men had gehoopt Catana, wiens aftreden
uitgemaakt is, op eervoller wyze en tevcus
minder compromitteerend voor zyn collega's
te zien heengaan.
De gewezen grootvizier van Turkije Said
Pasja, is benoemd tot voorzitter van den
Tnrkschen Senaat.
De Yeni Gazetta zegt, dat de Sultan aan
den tegenwooidigen grootvizier Kiamil Pasja
een schrijven heeft overhandigd, dat door
hem was ontvangen en waarin hg gewaar
schuwd werd, dat zestig Amerikaansche
anarchisten te Constantinopel waren aange
komen, ten einde een aanslag op zyn persoon
te plegen. De schrijvers van den brief zijn
zonder twijfel twee kolonels, die onmiddel
lijk ontslagen werden. De Minister van Po
litie ontkent het gerucht, dat er Amerikaan
sche anarchisten zouden zijn gearresteerd.
Zondagmorgen in de vroegte zjjn de Ameri
kaansche slagschepen van Colombo ver
trokken. Tenminste het uur van vertrek was
gesteld op zes uur, dien morgen. Eenmaal
buitengaats zouden de schepen zich voor de
reis in de gewone formatie opstellen en naar
de Roode Zee stevenen. De eerstkomende
haven, die wordt aangeloopen, zal Suez zyn.
Nadat de vloot het Suez-kauaal zal zijn ge
passeerd, gaan de Missouri en de Ohio een
bezoek brengen aan de havens van Smyrna,
Athene en Saloniki.
Vóór het vertrek uit Colombo gaf de
Amerikaansche vlootvoogd Sperry een diner
aan boord van zijn vlaggeschip Connecticut.
De gouverneur van Ceylon, sir Henry Mc
Callum, en andere Ceylonscke autoriteiten
woonden den maaltijd bij.
Het Kerstfeest zal door de Amerikaansche
armada in volle zee worden gevierd. De
aankomst te Suez zal vermoedelijk tegen den
3en Januari verwacht kunnen worden.
De aankomst op Hampton Roads blyft
bepaald op 22 Februari. De vloot aal niet
zooals door velen gehoopt was in de
haven van New York verschijnen.
FrAHKRIJK.
Te Orleans is de spion Harnist, die stok
ken van het nieuwe snelvunrgeachnt in han
den trachtte te krijgen, tot vijf jaar gevan
genisstraf en 5000 francs boete veroordeeld.
Volgens een opgave van een Parjjsch- ge
meenteraadslid is het aantal jongelieden,
dat zieh jaarlijks aan den militairen dienst
onttrekt, van 4000 voor 20 jaren gestegen
,ot 16.000.
Duitschlakd.
Ook de studenten in Tilhingen hebben
besloten bp wjjze van protest tegen de ver
volging van de Dnitschers door de Tsjechen
iu Bohemen, van 1 Januari af geen Pilseuer
bier meer te drinken.
Engeland.
Met Jannari begint de wet op de ouder
domspensioenen te werken. Om te beginnen,
zullen bjjna een half millioen Engelsoben er
van genieten.
Ruslakd.
Men vertelt de volgende anecdote omtrent
den overleden mititairen attaché van Frank
rijk in Petersburg, generaal Moulin. Een
ingenieur, die hem bekend was, nam In de
Newa proeven met een nieuwe torpedo. De
generaal vroeg eenige inlichtingen omtrent
het moordwerktuig, maar de ingenieur zei,
dat hij die niet mocht geven. Dat waren
staatsgeheimen. Hm, sprak de generaal, maar
gij deelt nw geheim mede aan de commissie
voor de artillerie?
Heden dien ik mjjn vertrouwelpk rapport
in! luidde het antwoord.
O, was het antwoord van den generaal,
dan'weet ik het morgen wei.
De ingenieur keek beduusd, maar zeide
ten slotte Enfin, gij, dat is tot daaraan toe,
maar de Dnitschers...
Die weten het vanavond alzei de generaal
leukjes.
Staatsgeheimen schijnen in het omkoopbare
Rusland weinig veilig!
Staten-Geiieraal.
TWEEDE KAMER. 1
Vergadering van Maandag 21 Dec.
Na goedkeuring van verschillende kleindre
ontwerpen wordt de behandeling der
Waterstaats hegrooting
voortgezet by de afdeeling Posteryen en
Telegrafie.
De heer Bogaardt wenscht terugwerkende
kracht te zien gegeven aan de positie rege
ling der kommiezen en directeuren, en be
pleit verder een snellere promotie voor de
klerken en lotsverbetering voor bet lagere
personeel.
Voorts bespreekt hy de verhouding van
het hoofdbestuur der "post en telegraaf tot
het departement van Waterstaat. Een af
zonderlijk departement voor die takken van
dienst acht spreker niet noodig, maar w e l
moet het hoofdbestuur meer losgemaakt wor
den van het centraal gezag, en meer zelf
standigheid krijgen.
De heer Roessingh wenscht gemeenschap
pelijke hulp-poat-en-telegraaf-en-telefoonkan-
toren in dé kleinere plaatsen.
De heer van Vliet, eveneens de verhouding
tusschen het departement van Waterstaat en
den directeur-generaal der post besprekende,
betoogt de noodzakelijkheid van rechtRtreek-
sche verantwoordelijkheid van den directeur-
generaal aan tien minister zooder een schakel
in den persoon van den secretaris-generaal.
Spr. zet echter uiteen het nut van een drie
hoofdige directie, ook in het btflang van den
achterstand, welke er bij de post en telegraaf
heersoht. Zoolang een zoodanige reorganisatie
niet tot stand komt, en misschien ook daarna,
acht spr. noodzakelijk een raad van advies
eu een raad van beroep, eer» en auder in
het belang \an een beteren waarborg voor
de rechtspositie der ambtenaren.
Verder bepleit spr. een reorganisatie van
de bevorderings methode,- in den zin van
vereenvoudiging van eischen. Er is by dezen
tak van dienst meer behoefte aan praktische,
handige menschen dan aan geleerden.
De heer Helsdingen zou te groote macht
aan den directeur-generaal, eu vermindering
van de ministerieele verantwoordelijkheid,
'ongaarne zien.
De Vereeniging van voorzitters en secre
tarissen van Kamers van Arbeid in Nederland
zal Maandag 18 Januari a.s. te Amsterdam
een algemeene vergadering houden. Daarin
zal o. a. behandeld worden een voorstel van
het bestuur om over te gaan tot oprichting
van eene bibliotheek van werken, in verband
staande raeUde Kamers van Arbeid en hare
Voorts zullen discussies gehouden-worden
naar aanleiding van do in een vorige ver-
gudering ingeleide onderworpen „beperking
in de behandeling van geschilleb" en „de
Kamers van Arbeid en het collectieve arbeids
contract". Mr. J. H. van Zanten zal een
raededeeliug doen over „de regeling Van het
geveu van adviezen aan den kantonrechter
by geschillen nit het arbeidscontract ingevolge
art. 125e van het Wetboek van burgerlijke
rechtsvordering.
Nederland en Venezuela.
Renter seint nit Berlijn van 24 dezer
Castro ging hedenmorgen over naar de
particuliere kliniek van professor Israel.
Renter seinde gister uit Berlijn
De Berliner Zeitnng am Mittag schrpft
Wfi vernemen, dat president Castro met
Duitsclie werven onderhandelt over levering
van eenige oorlogsschepen voor Venezuela.
Voorloopig sprak Gastro over zes kruisers.
Voorts ligt liet in Castro's voornomen, iu
Doitschlnnd artilloriematerieel te koopon.
Castro heeft 'reeds aan de Duitsche regeering
doen weten, dat hij den wensoh Koestert,
voor hot Venezolaansche leger Duitpche in-
strnctenrs aan te stellen.
Bovendien deed Castro het verzoek, dat
men hem Duitsche zee-officieren naar Vene
zuela zon stnren.
Het blad teekent hierbij aanHet is te
hopen, dat de firma's die voor deze Venezo
laansche vloot- en oorlogsleverantièn in aan
merking komen, zoo voorzichtig zuilen zjjn,
aan te dringen op contante betaling.
Gisterochtend is het lyk van mejuffrouw
M opgevischt uit het water aan de Haring-
kade (Kanaal) by de Pausiestraatbrug, te
Seheveniiigen. Men herinnert zich dat Mej.
M. zich uit de woning van den heer L. in
de Pansiestraat, te Scheveningen waar ze
huishoudster was, ijlings verwijderd had en
daarin ,niet weder teruggekeerd was, nadat
de heer des huizes en diens dochter, met
wie zy van buiten de stad was medegeko-
men, onpasselijk waren geworden na het
gebruik van bier, door juffrouw M. opge
diend.
Zaterdagavond is door onbekende oorzaak
de kapitale boerenhofstede Keulvoet, nabij
Kampen, toebehoorende aau R. Th. baron van
Pallandt van Eerde te Ommen, en bewoond
door E. Gunnink, met schuren en drie hooi
bergen, een prooi der vlammen geworden.
Behalve groote voorraden hooi en stroo
kwamen zeven en twintig stnks jongvee in
de vlammen om. De paarden, het melkvee
en de varkens zijn gered.
Van de mooie boerderij, die mot zqq schuren,
hooi- en zaadbergen eeu gróote oppervlakte
besloeg, is niets overgebleven dan een var-
I ken88chuur, een wagenloods en een kleine
hooiberg.
Het verbrande was verzekerd.
Zaterdagavond omstreeks half elf heeft te
Maarssen een berucht persoon, die reeds vele
vonnissen achter den rug heeft, een vrouw na
een woordenwisseling, mot een mes gestoken.
De ongelukkige werd terstond naar het St.
Andrea's gesticht te Utrecht vervoerd en al
daar geopereerd men vreest voor haar leven.
De dader is des nachts door de politie naby
zyne woniug gearresteerd.
Gisternamiddag, bij het nitgaan der scholen, I
geraakte te Leiden een 7-jarig knaapje, J. B., I
dat achter een dokterskoestje aanliep, onder
de wielen en werd overreden. Dr. Idzerda, I
die in het rytuig zat, bood de eerste genees- I
kundige hulp. In ernsiigen toestand werd de I
kleine jter voorloopige verpleging naar het I
ziekenhuis vervoerd.
Door het algemeen be3tour van den A. I
N. W. B. is eeu crediet van f 2300 toege- I
staan voor het houden van een demonstratie J
in zake wegenaanleg, den invloed van de j
vellingen der wielen op de wegen enz., op de I
landbouwtentoonstelling in 1909 te Deventer,
ten einde het nut van den directen aanleg I
van zéér goede wegen duidelijk in het licht I
te stellen.
Zinkwerken van gewapend beton.
In de dezer dagen te Zierikzee gehouden I
vergadering van het waterschap Schouwen I
werd met algemeene stemmen besloten de I
betonwerken tot verdediging van den zee- I
oever aan de Zuidzijde vAn het eiland krachtig I
voort te zetten. I
Het werk bestaat uit ongeveer 50.000 M2. I
hetonzinkwerk en werd uit de hand gegund I
aan den aannemer J. Van der Valk te Zie- I
rikzee, die het eerste betonzinkwerk in%19p8 I
volgens het systeem-„De Mnralt" had uitge- I
voerd. In de vergadering werden levendige I
gedachtenwisselingen gevoerd betreffende I
berichten die in de pers de ronde doen, dat I
beton niet tegen zeewater bestand zou zyo. I
In verband met bet feit, dat aan Schoo- I
wtn betonplaten aan de zeewering liggen die I
in 1884 daar zijn aangelegd en geheel onbe- I
schadigd zjjn gebleven, werd tot het voort- I
gaan met beton besloten. De zinkwerken I
zullen in 1909 uitgevoerd worden met ijzeren I
pontons, in stede van met een houten dry- I
ver. I
In dezelfde vergadering werd aan den in- I
genieur jhr. De Mnralt in afwijking van de I
bepalingen een buitengewone traktements- I
ve/hooging toegestaan als waardeering van I
de diensten met zjjn nieuwe .uitvindiog aan I
het waterschap Schouwen bewezen.
In de Paal Krngerstraat te Fejjenoord I
wilde Zondagmiddag een 7-jarige scholier I
D. v. G. voor een automobiel heen overstekec. I
Halverwege keerde hij terug eu werd ge- I
grepen. De automobiel ging over zijn linker- I
been dat gebroken werd, terwjjl hjj mede een I
hoofdwonde bekwam.
Door den geneesheer die in den auto zat
werd de eerste hulp verleend. De bestaurder
had aan het ongeval geen schuld.
Men meldt nit IJuizum aan de Leeuw.
Ct.
Een eigenaardig geval doet zich voor in
de gemeente Leeawarderadeel.
Een vader gaf dézer dagen bjj den amb
tenaar van den Burgerlijken Stand een kind
nan als te zjjn van bet nytnnelyk geslacht,
Toen hij terug kwam vertelde de baker hem.
dat het een meisje was. Een rechterlijk
Aonnis zal nu noodig zjjn om de zaak weer
in 't reine te krygen.
Posten. De „Tel." schrijftEen onzer
redacteuren bracht vanmiddag een bezoek
bjj een bekend vry diamantbewerker. Bjj
het verlaten van diens woning werd hjj door
een manspersoon per flets achtervolgd, ook
toen hjj opzettelijk omwegen nam, en ten
slotte op de tram stapte. De man beweerde
op eigen verantwoordelijkheid te posten.
Toen hjj aan ons verzoek, om heen te gaan,
niet wilde voldoen, heeft onze redacteur hem
een paar zachte tikken met zijn wandelstok
gegeven, in de hoop hierdoor'een vervolging
nit te lokken. Hij en zjjn „post" zjjn daarop
gezamenlijk naar het politiebureau Molsteeg
getrokken, waar van de zaak proces-verbaal
ia opgemaakt. De dienaar van den A. N.
D. B. weigerde op het politiebureau Molsteeg
proces-verbaal te laten opmaken van het
voorgevallene. De man verklaarde^ dat hjj
eerst zyy^principaal, den heer Henri Polak,
had te raadplegen, vóór dat hjj een besluit
durfde te nemen.
Een meneer, die won aantoonen," hoe ge
makkelijk het is bommen te werpen uit be
stuurbare ballons, is bjj Los Angeles opge
stegen tjjdens een bevjgen regen en heeft
boven de stad gemanoeuvreerd zonder dat
i%mand hem zien kon, zelfs niet die het
wisten. De ballon heeft een toer gedaan
van een 30 K. M., tjjdens welke de lucht
reiziger tal van bommen, geladen met confetti,
liet vallen, op het 8ta,dbnis en op de andere
voorname gebouwen. Deze proefneming zal
boven New-York hérhaald worden.
Ach, mochten het slechts altyd confetti-
bommen zjjn, die uit luchtschepen op aarde
zullen neerploffen.
De le-luitenant der huzaren A. 8. werd
door den krijgsraad te Arnhem schuldig ver
klaard aan twee overtredingen van de Motor-
wet 1905, door lo. rjjden met zoodanige
snelheid, dat de veiligheid van het verkeer
in gevaar werd gebracht, en 2o. nalaten om
een signaal te geven, toen de veiligheid van
het verkeer zulks vorderde, en hem veroor
deeld tot f 150 en f 25 boete of 5 en 2 dagen.
Luitenant S. kwam daarvan in beroep bjj
het Hoog Militair g-rechtshof, uit beleedigd
rechtsgevoel, zei zjjn advocaat, mr. Dop, die
daarna betoogde dat hier te lande sedert
geruimen tjjd een ziekte, Automobielenfobie
(autovrees) heerscht, waaraan inzonderheid
de chef-veldwachter van de Steeg, gemeente
Rhenen, iu hooge mate lijdt, waardoor hjj
hoogst gevaarlijk is voor automobilisten. Bekl.
is een bekwaam en zeer voorzichtig auto
stuurder en tóch hoorde hjj acht dagen nadat
hjj door de bebouwde kom van de Steeg ge-
roden had, dat de veldwachter proces-ver
baal tegen hem had opgemaakt wegens te
hard rjjden en niet toeteren. Maar indieu
bekl. gevaar voor het verkeer had doen ont
staan, waarom hem dan niet doen stoppen?
De veldwachter verklaart, zich met het hor
loge in de hand verdekt opgesteld eu toen
geconstateerd te hebben, dat bekl. reed met
grootere snelheid dan geoorloofd is, eu bjj
het naderen of voorbijgaan van een kruis
weg geen signaal te hebben doen hooren.
PI. legde aan het hof over eeu nummer van
„de Kampioen" van 31 Mei 1907, waarin
aen zoodanige „bekeuring in de vlucht" wordt
besproken door denzelfden veldwachter en
terzelfder plaatse en concludeerde tot vrij
spraak.
De advocaat-fiskaal was van meening,
dat de eerste rechter met jaistheid vonnis
heeft gewezen. Bekl. heeft bekend met eon
snelheid van minstens 24 KM. te hebben
gereden, waarbjj hy op een afstand van 6
M. kan stoppen, en dat hjj niet stellig weet,
of hjj bjj den krnisoverweg een signaal heeft
gegeven; en met dezelfde snelheid werd de
kruisweg overgestoken, terwjjl zich veel kin
deren, voetgangers en wielrijders op den weg
bevondende school was juist nitgegaau.
Door die onvoorzichtige handelwijze werd
de veiligheid var. het verkeer grootelyks in
gevaar gebracht. Conclusie bevestiging van
het vonnis.
Een aantal kinderen speelden eorgister-
ochtend te Hillegom verstoppertje achter
eenige cementen regeuwaterbokken. Toen het
8-jarig zoontje van den bloemist G. door het
deksel van zoo'n bak kroop, kantelde dit.
Het ventje kreeg zulk een stoot tegen rug
en borst, dat hjj dadeljjk bewusteloos neer-
viel. Zijn broertjes waarschuwden de ouders.
De vader bracht het jongetje onmiddellijk
naar bed. Toen even later de te hulp ge
roepen geneesheer kwam, was het kereltje
reeds overleden.
Een lid van de Automobielclub te St. Pe
tersburg, de heer Nagel, heeft een wedden
schap aangegaan, om zonder chauffeur, eu
zonder aan zijn rijtuig vooraf iets voor te
bereiden, een reis in den vreemde van 10.ÜUU
K.M. af te leggen. Een uur nadat de wed
denschap was gesloten, vertrok hjj, om de
volgende reis te ondernemen St. Petersburg,
Pskoff, Riga, Mitawa, Tilsitt, Koningsbergen,
Berljjn, Frankfort a/d M., Bingen, Kealen,
Meen, Luik, Brussel, Namen, Reims, Parys,
Lyon, Grenoble, Nice, Milaan; Bresoia, Ve
netië, Brenner, Munchen, Leipzig, Berlyn, Ko
ningsbergen, Tilsitt, Mitawa, Riga, St. Pe
tersburg.
Door locale autoriteiten zal de reis wor
den gecontroleerd.
GOUDA, 22 December 1908.
De heer J. E. Edie alhier, is benoemd
tot leeraar in de wiskunde en de wiskundige
aardrijkskunde aan het gymnasium te Breda.
De damesvereeniging „Dorcas", te Nieuwer-
kerk a.d. IJsel heeft haar Ijaarljjksche nit-
deeling van kleedingstukken en beddegoed
gehouden. Kleedingstukken voor kinderen
en volwassenen benevens beddegoed, samen
Ongeveer 230 stuks, werden onder 58 hnw-
gezinnen uitgedeeld.
Gistermorgen heelt te Lekkerkerk een
brutale aanranding plaats gehad
De mim 60-jarige heer G. Deelen, koop
man, die zich eiken Maandagmorgen naar
Rotterdam begeeft voor bears- en markt
bezoek, werd op 10 minaten afstands van
't dorp achtervolgd door een paar mannen,
van wie de een den heer D. een gedachten
slag toebracht met een flesch en de andere
vermoedelijk met een knnppel Op het hnlp-
gereep van den heer Deelen en 't breken
der flesch kwam de veehoader W. v. d. Graaf
toesnellen, waarop de aanranders op de vlncht
sloegen zonder de gelegenheid gehad te heb
ben den heer Deelen te berooven van het
geen by b(j zich had.
Doodeljjk verschrikt is de alom geëerde
heer bjj W. v. d. Graaf binsengebracht en
verbonden, waarop hjj onder geleide huis
waarts is gekeerd. De aanranders zijn tot
heden onbekend gebleven.
2e KlaSse. Trekking van Dinsdag 22 Dec.
No. 4738 I 25,000.
2650 f 2000.
3521, 11220, 13129, 13703 en 14746
ieder f 400.
4568 f 200.
7328, 12597, 15907 en 15911 ieder
f 100.
Prijzen van f 46.
10 3059 6332 9461 12010
27
30
36
76
84
57
87
9511
14
20
70 12171
83 12220
9616 21
21 87
34 12307
38 16
41 *74
44 92
99 12416
9706 12520
37 76
74 84
89 99
9865 12608
88 22
92 25
91 9943 69
7169 78 12740
93 84 82
7254 10056 12890
59 91 12943
87 98 58
7401 10102
15534
68
15625
51
68
85
15723
76
94
15804
43
53
18500
35
39
71
94
18600
21
33
56
91
93
18745
64 83
73 18806
74
94
70
7003
4109
27
49
4227
62
77
8 13070
11 75
22 13171
32 84
34 13231
85 36
45
64
70
74
72
83
90
2007
2
23
35
45
96
7510
11 10223
71 30
78 59
81 82
7613 10308 13302
25 41 19
55 91 48
83 104U 54
94 52 13418
7708 60 63
37 64 13551
47 10517 79
73 41 83
84 "54 95
98 61 13660
7846 78 75
76 10627 78
7926 78 96
8013 99 13712
16 10711 13
25 56 79
8104 96 13818
18 10813 85
92 34 90
8210 72 13917
35 83 58
75 10906 14041
8300 10 87
11, 19 97
1Z 41 14114
52 78
61 14229
99 11024 55.
8427 55 14397
48 11136 14526
50 45 94
69 51 14672
8500 11218 82
6 24 14714
43 49 15
49 64 62
89 93 83
99 99 98
8609 11804 14867
10 12 87
70 54 14941
8714 65 71
19 70 15010
24 86 35
55 11412 41
1 ">946 63
57 84
16016 98
39 18980
66 19019
74 20
85 53
16101 72
11 80
55 82
70 19101
7
16207
46
16304
51
16403
5
9
92
16525
38
49
55
14
27
46
59
62
19214
19
24
61
58
71
78
59 19382
82 85
87 88
92 92
16602 95
39 19419
40 28
16717 30
30 61
16834 73
70 86
16901 19511
20 30
56 41
61 60
77 82
17093 89
17122 19630
95 40-
17218 44
63 19714
17308 23
48 39
85 48
17424 91
27 19819
35 19966
17527 92
34 20021
50 29
54 59
72 93
96 95
17600 20128
14 20203
61 20398
17724 20400
55 32
86 38
17821 39
53 20523
56 27
17910 39
64
5659
82 33 58 31
46
2424
76
83 62 15130 37
54
32
5707
8817 80 15213 46
86
46
8
57 87 16 67
89
78
'42
89 11512 20 18032 20611
84
54
8905 18 50 51
68
2528
56
16 20 91 59 20706
57
69
22 11606 15328 75
40
94
91
74 32 46 99
45
2736
97
82 51 56 18168
59
99
5869
9016 92 70 69
64
2805
92
89 11714 86 90
79
13
6066
9113 84 89 18281 20847
38
6113
62 91 15415 18301
57
90
17
70 93 24 17
75
97
70
9222 11880 61 18 209U9
2925
78
37 11920 64 71
18
29
89
40 31 82 77
22
32
6219
41 64 90 92
25
47
30
86 70 15523 18480
77
3023
6314
9429
VRIJDAG 18 DECEMBER.
(Vervolg).
Aan de orde:
Het voorstel tot verhaar van gerioleerden
grond aan den heer F. v. d. Straaten.
Wordt zonder discassie en hoofdelijke stem
ming goedgekeurd.
Aan de orde:
De ontwerp-verordening tot wyziging der
Bouw- en Woningverordening.
De beer Jongeoburger M.~ de V., ik lees
hier het voorstel van de commissie om een
nieuwe bepaling op te nemen met betrekking
tot het gebrnik van de kalkzandsteen, nl.
bet voorschrift, dat deze steen twee dagen,
daags en onmiddellijk voor het metselen tel
kens overvloedig met water begoten behoort
te worden. M. de V., ik heb bjj de stukken
ook geleien het rapport van den Gemeente
bouwmeester, die kritiek uitoefent op het
gebruik van kalkzandsteen. Ik wenschte u
te vragen, M. de V., of het naar aanleiding
van dat rapport is, dat de Commissie met
dit voorstel is gekomen. U zult zich herin
neren, dat enkele jaren geleden bjj een der
gelijke behandeling van een wyziging in de
Bouwverordening in dezen Raad ik met den
heer Dessing gepleit heb voor het algeheel
verbod van het gebruik van kalkzandsteen
voor muren, waarin gebind wordt. Het bleek
toen, dat ik vrijwel alleen stond, maar ik
zoa nu toch zeggen, dat ik niet zoo beel erg
heb misgezien. De ervaring en de practyk
leeren ons, niet alleen in Gouda, maar ook
iu andere plaatsen, dat de verbindingspro-
cessen der specie, met de kalkzandsteen niet
opperbest in 't werk gaan. Ik wil hier echter
niet verder op ingaan, doch alleen aan de
zooeven genoemde vraag deze tweede toevoe
gen of B. en W. de ineening van den Ge
meentebouwmeester deelen, of zy ook deze
verordening beamen en of zij daaraau vast
hechten art. 65 van de Bonw- en Woning-
verordening, waar gesproken wordt over on-
voldoeude bouwstoffen, m. a. w. of door B.
en W. onder die onvoldoende bouwstoffen
onk de kalkzandsteen gerangschikt wordt.
Vervolgens zon ik uog.aan de deskundi
gen willen vragen, hoe het nu in den winter
zal moeten gaan. Stelt dat men gaat boawen
aan eenj buitenmuur, de steenen zjjn volgens
het voorschrift door en door nat en op een
gegeven oogenblik valt de vorst in. Wat
kan men dan van znlk werk verwachten
Ik voor m(j zie daarin niet veel heil. -Deze
bepaling acht ik daarom goed in 't hartje
van den zomer, maar in dezen tjjd van het
jaar zal zij allerlei nadeelige gevolgen met
zich sleepen. Dit wenschte ik gaarne door
deskundigen besproken te zien.
En dan ten slotte nog dat schiet mij
nu juist te biunen waarom juist speciaal
voor den kalkzandsteen dit voorschrift wordt
voorgesteld en niet voor andere gebakken
steen.
De Voorzitter: Ik kan den geachten vo-
rigen spreker mededeelen wanneer ik ma
antwoorden namens de commissie voor-4fe
strafverordeningen dat de aanleiding tot
het ontwerpen van deze bepaling is geweest
het rapport van den gemeentebonwmeester
over betgeen by heeft bevonden na den brand
by Mogendorff. Aanvankelijk heeft naar aan
leiding van dat rapport bjj de commissie voor
de strafverordeningen het voornemen bestaan
om niet alleen voorschriften te geven be
treffende het goed bevochtigen van de kalk
zandsteen, maar ook omtrent den steen zelve,
omdat ook bij de commissie min of meer
twijfel bestond aan de deugdzaamheid van
die soort steen als materiaal. Er is ons
evenwel gebleken nit een brochure, die io
ruime mate in ons land is verspreid, over
onderzoekingen in Daitschland, dat de kalk
zandsteen als materiaal even goed is als
andere steen, maar dat aitsluitend behooren
te worden genomen meer gestrenge voorzor
gen by de behandeling, voorzorgen bestaande
in het vochtig houden van den steen. Het
is nl. gebleken, dat de kalkzandsteen de
vocht uit de specie naar zich toe trekt, wan
neer zy zelve droog is. Er moet das door
ruimschoots tochtig boaden gezorgd worden,
dat de specie eenigen tjjd behondt om te
versterven en te versteenen. De commissie
achtte het daarom voldoende alleen voor te
stellen, wat hier voorgesteld is. Ik kan den
heer Jongenbnrger niet mededeelen of het
college van B. en W. de zienswijze van de
commissie deelt, dat kalkzandsteen op zich
zelf voldoende bouwstof is, maar ik ben er
wel zeker van, dat ten minste 2 leden van
dat college de steensoort wel degeljjk vol
doend materiaal achten.
De derde vraag, die de heer Jongenburgor
aan de commissie gesteld heeft is die, waarom
dit voorstel alleen gedaan wordt voor den
kalkzandsteen en niet voor de andere steenen.
Dat is eenvoudig, omdat de Woningwet toch
reeds meebrengt, dat de gewone steen wordt
bevochtigd, voordat ze gemetseld wordt. Het
is mjj wel bekend ik zie den heer Jon
genburger „neen" schudden dat er op dit
pnnt wel eens gezondigd wordt, maar wy
trachten toch steeds zooveel mogelijk dat
zondigen tegen te gaan. De regel is, dat
de steenen bevochtigd worden. En na wenscht
de commissie voor de strafverordeningen die
bevochtiging uog eens extra en extra te doen
geschieden.
De vraag of het nattig is in najaar en
winter sterk te bevochtigen, zal ik ter be
antwoording aan deskundigen overlaten. Wjj
hebben iu onze commissie eeu zoo b^kwuam
deskundige als de heer Dessing en waar.hjj
zich met deze bepaling heeft kunnen ver
eenigen, twijfel ik niet of zjj zal in1,de oogen
van den Raad sympathie kannen vinden.
De heer NederhorstM. de V.. u hebt
eenige vragen van den heer ^Jongenbnrger
zoo uitstekend beantwoord, dat ik er niets
zal bijvoegen Alleen een enkel woord over
het gebruik van den natten steen bjj vriezend
weer. Zeer zeker zoo bet slecht] werk zjjn,
als men by vorst zalke natte steeneu ging
gebruiken. Maar M. de V. alsljiet vriest,
wordt ulle metselen verboden.
Er mag dan ook niet met) andere steen
soort gewerkt worden. En de inspecteur
houdt bjj vriezend weer duarmede dan ook
rekening en verbiedt het metselen. Dank u,
M. de V.
(Wordt vervolgd.)
MAANDAG 21 DEC.
LX H.K.
Slanteleentnaen.
Nrderlahd. Oblig. Ned. VVerlf.
Schuld g 9i
Portugal. Oblig. Tabaksmono-
lioiieleening (500— 5000 (r.) 4'95»/
f 6.--
Rentelooza certif.
Oblig. 3e Serie Ir. 600 3 58«
Bclgajuje. Oblig- Tabakslee-
ning 1902 5 94s;
Hypothec. Staatsl. 1892 6 96a/,
Ruslakd. Iwang Dombr. Obli-
«atien 41/, 90'/,
Azta. Japan Obligatien 1899 4 80
Colombia. Geconsolideerde
Bnitenlandsche Schuld. O
1000 P. 3 44
Hypotheek-Dunken
Pandb. Rotterd. Hypb. 4 1011
Pdbr. Sted Hypb. 'sGrav, 4', 100'
Pandb. Utrechtscbe Hypb. 4 99,/
Pandb Westlandscbe Hypb. 4 100
Pandb. Znid-Holl. Hypb 4 97'/,
Pandb. Algemeene Groninger
Scheeps-Hypb. 4'/, 100'/,
Pandb. Nederl. Hyp. &Pand-
brieibank 4 93
Pdb. Ned. Scbeeps-Hypb. 40, 100'/,
Pandb. BataafBche Hypb. 4 97'',
II Eerste Ned. Hypotheekbrief-
j bank 4 99'/,
I Pandb. Hollandsobe Hypb. 4 92
j Pandb. Nationale Hypb. 4 100
Scheepvaart- Maatschappijen.
Oblig. Ij. Smit en Co. Sleep
dienst 41/, 100
Premielecningen.
Beloib. Stad Antwerpen 18872'/, 97'/,
Diversen.
Laan v. Meerdervoort Mjj. tot
eipl. van Oblig. 1902 4 97'/,
Nationaal Grondbezit Oblig. 4 96'/,
Zoo jnist ontvangen eene groote collectie
NOUVEAUTÉS in
alsmede
Prachtige collectie PKLTRHIJER,
van de goedkoopste tot de beste soorten.
VERSCHEIDENHEID.
De moord op den jawelier frankfurter.
De Duitscher Otto Kittelins, dien men ver
dacht van den te Weenen gepleegden moord
op den ouden jawelier Frankfurter, is on
schuldig aan deze misdaad, want de moor
denaar is gevat en heeft reeds bekend. Hy
is ook een iDuitscher, Richard Henkel ge
naamd eu werd te Berlyn gearresteerd, toen
hy trachtte eenige jaweelen ringen, nit den
winkel van Frankfurter gestolen, te ver
panden. Hjj gaf eerst voor de ringeu ge
vonden te hehfcen in een spoorwegcoupé.
Wel was hy te Weenen geweest, maar den
30n November had hy deze stad verlaten.
Een haiszoeking iu zjjn woning bracht even
wel aan bet licht, dat de man loog.
Men vond namelyk niet alleen een groot
aantal kostbaarheden', alie afkomstig ait den
winkel van den vermoorde, maar levens een
programma van het Karl Theater te Weenen,
dato 8 December, den dag van den moord.
Tegenover deze bewijzen kwam Henkel
weldra tot bekentenis, dat hij denfmoord
gepleegd had.
Henkel is reeds meermalen veroordeeld
wegens valschheid in geschriften en oplich
terij. Het laatst verliet hjj de gevangenis
den 1 October en tot 20 October was byjby
zyn ouders te Gera geweest. Op dien datum
had hjj zich over Boedapest naar Belgrado
begeven, ten einde dienst te nemen in bet
Servische leger, maar te Belgrado aange
komen bedacht bjj zich en keerdo terug om
in Weeuen uit ie stappen, waar de kost
bare uitstalling in den winkel van frank
furter zjjn begeerigbeid bad opgewekt en
hem tot de misdaad verleid.
Dinsdag a a December 1908.
Vette ossen en koeien goeden aanvoer, prijren
Magere össen, melkvee en vaarkoeien, goed
aangevoerd r 5
Vette kalveren goede aanvcter. tste kwaliteit
3 ae 28 en 3e a4 ct. per half KG.
stieren goede aanvoer, prijzen waren voor rste
Mfkilo kWal' kw*1' 14 "nts I'"
Handel voor alle veesoorten traag, beste melk
koeten prijshoudend.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN: 18 Dec. Muurtje Johanna,
8. K. Hammer en J. Hei. -. Gjjebertns,
onders A. van Leenwea en J. R. de Graauw.
2Ü. Maria Christina, ouders A. van Geloven
en M. Breeveld. Cornolis, onders A. C. de
Vos en M. de Korte. 21. Jacobus Johannes,
ouders J. van der Hooft en 8. M. ven Ettin-
ger. Cornelia Maria, oudere J: L. Ver
boom en P. van Rooit.
OVERLEDEN 18 Deo. M. van der Mispel
hoisvr. van S. Timbergen, 48 j. 20 J
u ^r?ekhaiaen. j- - 21. J. J. Zwane-
veld, 74 j.
Afdetiing lillUHHKNHIIIN.
ROZENDAAL HOEK PARADIJS GOUDA
Deze inrichting stelt zich ten doel om
onde, gebruikte en overtollige huishoudelijke
voorwerpen welke aak, zoo veel noodig te
répareeren, en hoofdzakelijk aan tninge-
goeden voor goedkoope prijzen te verknopen.
De daarop behaalde Winst komt gohoel ten
goede aan de neutrale Vereeniging .Ar-
mewirorjt/".
nabij Gouda, Ie Auur, ad f 200 per jaar.
Te zien op aanvrage hjj den pachter dor
boerderjj »P IJseloord.
Nieuwste model boogarm
splinternieuw, naait voor- en achterwaarts
10 jaar garantie, zoo nit da kist, wegen»
de enorme groote voorraad TE KOOP voor
elk aannemelijk bod. Oude machines worden
voor de hoogste prijs ingeruild. Inricbtiug
voor reparatie by
Hoogstraat 78, Botterdam, Telefoon 5263.
Ook verkrijgbaar bp T. MAASLAND,
Karnemelksloet 363, te Genda.
