WT
'IJN.
IIB
ERK te letten
tar
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken»
48ste Jaargang
Maandag 5 April 1909.
No. 10918.
Voorbereidend Militair Onderriclit.
FEUILLETON.
&ZOOH,
>1 l*alii-
lUsehe
LUCHTKASTEELEN.
ZQNKIIh
R.
ET
06
IX.
seek.
nee
(Wordt vervolfd.)
Aanmelding voor den aanstaanden
Wintercursus.
Telefoon No. SP.
De Ditgrtve dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nummers VIJF CENTEN.
Dit No. bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
aantal onge-
op aanvraag.
8 Jt Co.
XMH
ICNS
50 ds, 75 cis
Drogisten
TIM AM.
B, Apotheker
,ven 198 en bjj
iT,
n modellen te
(Naar het Duitscb.)
TAM
worden afgele-
e pakjes ven ogf
en een Ntd. one
ran Nommor on
au nevenstaand
Wet gedepo-
voering ven ge-
wvelende
IJL,
BT Lz.
a toepassingen
er de Poe
rt». Zjj geven
s niet kunnen
geen imitatie
Tetefooa No.
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels A 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
fiOUBSCHE COURANT
lachen, noch mjja verzoek afslaan zou. In w
Manheer Ysaak van der Bonts had In geen
jaren znlk een slechten avond gehad. Het
bericht dat z(jn zoon van Carsjen Scbóning
had meegebracht, bad hem buitengewoon
ontstemd, en in de eerste opwelling van toorn
liet bij zich uitdrukkingen ontvallen, waar
over bjj later spijt gevoelde, doch die bij
niet herroepen kon.
.Een vos verliest wel zijne haren, maar
niet zijne streken 1 Die onde zondaar 1 Die
brengt mij om een paar pfennigs, die een
opkooper meer betaalt, in verlegenheid. Ik
wil er wat om verwedden, dat dia oude Dina
er achter zit. Het verwonderd mjj, dat Netto
het goedgevonden beeft. Wat zei die wel,
Dolf 7*
.Eerst scheen zij er niets onbehoorlijks
in te vinden, vader. Wat weet een vrouw
ook van zaken 7 Later trachtte zjj baars
vaders handelwijze te verdedigen.*
,Ja, ja, die heeft niet alleen een aardje
naar baar vaêrt je, maar nog een tweede naar
baar moeder. Goede Hemel, dat zal een re
kenvoorbeeld geven 1 Daar zullen we wat
te doen krijgen, want waar zoo een
maal do rechte gierigheid inzit, ia niet reel
te verbeteren.*
Zoo raasde Ypsilon nog een tjjd voort,
«n en
Hik het
rekken,
bederft
i noch
^peo
Katholieke Democraten.
Er is geen twijfel mogelijk: bij de
aanstaande verkiezingen zullen de anti-
revolutionnairen, katholieken on christe-
lijk-historischen vereend den verkiezings
strijd voeren en van een gezonden poli
tieleen toestand, die alleen te verkrijgen
is door een betere partij-groepeering, zal
voorshands nog geen sprake kunnen zijn.
Toch gist het ter rechterzijde, en blijkt
daar bij gewichtige vraagstukken van een
verschil van meening, dat telkens weer
doet vragen, hoe lang nog het geduld
der rechtsche democraten zal kunnen
worden op de proef gesteld, en hoe lang
zij nog, door zich te onderwerpen aan
de conservatieven in hunne partijen, het
sterker doordringen der democratische
beginselen in wetgeving en Staatsbestuur
zullen blijven tegenhouden.
Bij het debat in de Tweede Kamer
over den IO-urendag bleek nog onlangs
de rechterzijde hopeloos verdeeld. Wat
evenwel duidelijk aan het licht kwam, het
was de weinige geneigdheid van Minister
Talma om aan den wensch der Kamer
naar wettelijke beperking van den arbeids-
ook worden deelgenomen door tot korte
oefening ingeljjfde lotellngen, ia het genot
van uitstel van eerste oefening, die bun vroe
ger Verkregen bewijs van .militaire bekwaam
heid én lichamelijke geoefendheid* wenschen
te vernieuwen, ten einde daardoor aanspraak
te Verkrijgen op verlenging van dit uitstel,
bet onderzoek wordt ook gevorderd
eenje geoefendheid in het schieten. Voor
jonalieden die in staat waren zich in of
nabl hunne woonplaats ia het schieten te
bekwamen, zal tekortkoming in do gestelde
eiscljen van schietvaardigheid een beletsel
zijn om bet bewjjs van .Militaire bekwaam
heid* te verwarren. Daarom wordt aange-
radeh om, zoo daartoe gelegenheid bestaat,
deel' te nemen aan de Schietoefeningen tot
verhooging van ’b lands weerkracht, die, bjj
volgende deelneming, zoowel in garnizoen»-
als In sommige andere plaatsen met brnik*
bare schietbanen telken jare van 1 Mei
1 September worden gehouden.
GOUDA, den 3n April 1909.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
De BURGEMEESTER van GOUDA maakt
bekend, dat voot Jongelieden van 16—24
jarigen leeftijd, indien althans een voldoend
aantal hunner zich aanmeldt, in den aan
staanden winter een cursus zal worden ge
houden tot het ontvangen van voorbereidend
militair onderricht.
Dit onderriebt heeft o.a. ten doel
lo. aan toekomstige militieplichtigen de
gelegenheid te verschaffen om de geschikt
heid te verwerven tot het voldoen aan de
eischen van .militaire bekwaamheid/
en zooveel mogelijk ook aan die van
„lichamelijke geoefendheid/ bedoeld b(j
art. 104 der Militiewet 1901en
2o. aan jongelieden de geoefendheid te ver
schaffen tot het verwerven van het „militair
getuigschrift/ vereisebt voor de toelating
tot het Reservekader der Infante» ie, der
Vesting-Aidillerie of der Genie..
Voor de toekomstige militieplichtigen loopt
de cursus over twee achtereenvolgende win-
tertjjdperkenvoor de adspiranten van het
Reservekader over één wintertijd perk.
Het onderricht heeft plaats ten minste 4
uren per week het begirt 1 October of zoo
spoedig mogelpk du arcs, en duurt tot einde
Januari.
De aanmelding tot deelneming aan het
onderriebt moet geschieden vóór 1 Juni eerst
komende ten bnreele van den Heer Majoor,
Garnizoens-Commandant alhier, alwaar ver
dere inlichtingen kannen worden verkregen
en de volledige regeling dezer aangelegenheid
voor belanghebbenden ter inzage ligt.
Melden zich méér deelnemers aan, dan met
bet oog op de beschikbare localiteit kunnên
worden geoefend, dan worden niet toegelaten
de ingeschrevenen voor de militie, die niet
vroeger het onderricht van twee achtereen
volgende wintertjjdperken of wel van het
voorgaande wintertydperk hebben gevolgd,
en voorts de jongsten in leeftijd.
Jongelieden, die op 1 Juni e. k. nog niet
militieplichtig waren, of, wel militieplichtig
zynde, doch zich ter zake van uitoefening
van of opleiding tot landbouw, handel of nij
verheid enz. buitensland bevinden en eerst
na 1 Juni in Nederland terogkeeren, kunnen
zich ook na genoemden datum, mits vóór
27)
Dat de groote menigte daaruit het besluit
trekt waarop n doelde, zon mjj naar mj)ne
ervaring niet onbegrijpelijk zjjn, maar ik be
grijp niet, dat u zoo iets doen kan.*
Bedolf begreep bet maar al te goed, bjj
was door zinnelooze ijverzucht bebeersebt
geworden en, bjj was het op dit oogenblik
nog.
.Geef mjj eenige opheldering, juffrouw
nerbesbof. Ik bid u. Wat was de oorzaak
uwer handelwijze 7“
.Moet ik het u zeggen 7 Zal u niet om
mjj lachen 7*
.Neen nooit I*
.Ik verzocht mijnheer Von Feilitsch, den
jongens een mol af te nemen. Zjj hadden
bet arme dier aan een touw gebonden en
vermaakten zich over zijne pogingen om zich
te bevrijden. Boven op den wal liepen vele
mensohen, doch ik was bevreesd om hunne
hulp in te roepen. Toen zag ik mijnheer
Von Feilitsch, bjj heeft een goed en mede-
den aanvang van het onderriebt, tot deel
neming aanmelden.
Voor ben geschiedt de aanmelding zoo
tijdig mogelgk rechtstreeks bjj den Inspecteur
der Infanterie te 's-Gravenhage, onder opgaaf
van het jniste adres van den belanghebbende
en van de Gemeente, waar hjj het onder
richt wensebt bjj te wonen en onder over
legging van de bescheiden, waaruit blijkt,
dat hjj tot het doen zijner aangifte vóór 1
Juni niet was gehouden.
Jongelieden dezer categorie, die reeds in
dit jaar moeten loten en van wie alzoo te
voorzien is, dat zjj wellicht slechts gedu
rende één wintertjjdperk het onderricht kun
nen volgen, zullen, zoo zjj zich in eene garni
zoensplaats willen begeven, in de gelegenheid
gesteld worden in te balen hetgeen zjj door
bet niot-hjjwonen van het onderricht in bet
vorig wintertjjdperk hebben verzuimd.
Latere aanmelding voor het onderriclit ia
ook toegelaten voor lotellngen, die in het
vorig jaar reeds hebben geloot, en in ver
band met het door hen getrokken nummer
in aanmerking komen eerst in het aanstaande
jaar bjj de militie te worden ingeljjfd. Voor
deze categorie van militieplichtigen moet de
aanmelding geschieden bjj den Officier, met
het onderriebt belast, en wel bij den aan
vang van het eerste oefeningsunr in den
aanstaanden winter.
In de eerste helft van Januari a.s. zal
ten overstaan van eene Militaire Commissie
een onderzoek plaats hebben, waarbij voor
hen, .die in aanmerking komen om in het
volgend jaar bjj de militie te worden inge
ljjfd", de gelegenheid zal bestaan tot het
verwerven van een „bewijs van voorge-
oetendheid.
De .bewijzen van voorgeoefendheid" zjjn
d rieér lei
een bewjjs van „militaire bekwaamheid*
een bewjjs van .lichamelijke geoefendheid,*
en een bewjjs van „militaire bekwaam
heid* én .lichamelijke geoefendheid*.
De lotellngen, die een dezer bewijzen ver
werven, worden, ,op hunne aanvrage, inge
ljjfd bjj het korps en geplaatst in het gar
nizoen hnoner keuze*, voor zoover zjj daartoe
geschikt zjjn en dit met de belangen van
den dienst is overeen te brengen. Bezitters
van het in de laatste plaats genoemd bewjjs
hebben echter in deze den voorrang boven
bezitters van een der beide eerstgenoemde
bewijzen.
De houders van oen bewjjs van .militaire
bekwaamheid én lichamelijke geoefendheid*
hebben bovendien aanspraak om vóór ande
ren in aanmerking te komen tot inljjving
voor korte oefening (vier maanden).
Aan het bovenomschreven onderzoek kan
Ijjdend hart, en ik wiet dat hjj mjj niet uit-
L.L._,
mjjn opgewondenheid en angst deed ik wel
licht iets, datdat
Zjj voleindigde den zin niet. Haar stem
beefde.
,U beeft niets verkeerds gedaan, juffrouw
Herbeshof,* kon Rudolf niet nalaten te
zeggen.
Het overige gedeelte van den weg werd
zwijgend afgelegd. Eleonore gevoelde zieb
verlicht, toen zjj de stadswallen nit den nevel
zag opdoemenzjj verlangde naar het einde
van een samenzjjo, dat baar in den aaovang
nauwelijks bad gehinderd, doch haar nu
buitengewoon verontrustte.
Hun doel bereikt hebbende, knielde Rudolf
op het ijs, om hare groene schaatsenbonden
los te maken. Het was omstreeks acht uur
en men zag niemand meer op de ijsvlakte.
Hjj reikte haar de schaatsen over.
.Juffrouw Herbeshof, mag ik n naar buis
geleiden 7* vroeg hjj.
„We hebben toch denzelfden weg, mijn
beer Van der Bents,* trachtte zjj op schert
senden toon te zeggen, doch het gelukte
haar niet. Zwjjgend liepen zjj de straten
door. Voor ,De Zon* gekomen, klonk nog
over en weer een .Goeden nacht I* en on-
mlddelltjk daarop was Eleonoro in buis ver
dwenen.
duur voor volwassen mannen tot 10 uren
per etmaal zoo maar aanstonds gehoor
te geven. Blijft het Ministerie Heemskerk
door den uitslag der aanstaande verkie
zingen gehandhaafd, de kerkelijke arbei
ders zullen het zich voor gezegd mogen
houden, dat in de eerstvolgende wetge
vende periode invoering van den wette-
lijken 10-urendag, niet te verwachten is.
De heer Talma zat het in dezen, te oojr-
deelen naar zijne uitlatingen, niet verder
brengen dan tot het verzamelen van ge
gevens.
Intusschen brengen de bladen het be
richt, dat er een katholiek-democratische
partij in wording is, die in haar program
wenscht te schrijven algemeen kiesrecht
voor mannen én, vrouwen, een pensioen
van Staatswege voor alle oude arbeiders,
verkorting van den arbeidsdag, niet alleen
voor vrouwen, maar ook voor volwassen
mannen, en bezuiniging op leger en vloot.
Het zal te bezien zijn in hoeverre deze
poging om de democratie te enten op het
katholicisme kans van slagen heeft en al
zou men geneigd zijn den mannen, die
ten dezen het initiatief nemen, het meeste
succes toe te wenschen, na de ervaring
in ons land opgedaan met democratische
bewegingen van „Christelijke" zijde, zal
men verstandig handelen door zjjne ver
wachtingen in deze niet te hoog te span
nen.
Toch zijn er teekenen, dat de Roojnsch-
Katholieke arbeiders zich beginnen te
emancipeeren. Gelijk men weet, was het
hun tot nog toe verboden zich te ver-
eenigen in nationale Roomsch-Katholieke
organisaties.
De organisatie moest diocesaansgewijze,
d. i. binnen de grenzen van de bisdommen}
geschieden. Maar thans schijnt het Door
luchtig Episcopaat te overwegen, om aan
het verlangen der arbeiders naar ophef
fing dier beperking te gemoet te komen,
en men mag aannemen, dat de geeste
lijkheid tot deze concessie niet bereid zou
zijn, wanneer zjj niet haar onmacht ge
voelde om Op den duur aan de recht
matige eischen der katholieke arbeiders
bevolking weerstand te bieden.
en cent het volhardend zwjjgen van zjjn
zoon deed hem begrjjpen, dat bjj te ver ge
gaan was. Rudolf stond met over elkaar
geslagen armen achter de tafel en staarde
Somber voor zich. Nu begon zjjn vader wat
In te binden.
,We sollen wel zien, Dolf! In ons beis
zal het niet zoo erg zjjn, ik bedoel, als Nette
zoo iets in zich mocht hebben, dat zou
er bjj ons wel spoedig uitgaan, goeder weet
wel, hoe zjj In dat geval dient te bandelen.*
Rudolf zei ook na niets en bleef somber
kjjken. Hjj stond nog onbeweeglijk op de
zelfde plaats, eerst toen sjjn vader hem uit
nood igde mede naar de huiskamer te gaan,
kwam er beweging in bem.
Mevrouw Feona zat achter de theetafel.
De tafel was atgenomen, doch bet water
song in den ketel en de moeder was bezig
opnieuw thee te zetten voor haar zoon.
,Je bent zeker wel geheel bevroren, Dplf.
Ja, bet is koud. Je bobt toch gegeten, of
wil je na dien langen tocht nog iets warms
hebbenF*
.Dank s, moeder," zei do jonkman, ter
wijl bij op zjjn gewone plaats, naast haar,
ging sitten.