izn
w,
kooping
oonhuis,
LIICHTK ASTEELEN.
en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
Maandag 10 April 1900.
48ste Jaargang
No. 10923.
Buitenla&dsch Overzicht.
5 Inkt
AO
EER
-LAN
plaats,
bende BOVEN*
van de Raam,
inda
Erf,
.igheden.
1
ADVERTENTlfeN worden geplaatst van
15 regels A 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
petnan,
talage.
or verlichting
Als de verkiezingen naderen.
FEUILLETON
1
lanbevelend.
KMAN A Zn.
(Wordt vervolgd.)
erkdagen vóór
tot 12 en van
van 10 tot 11
Jas- en Water*
vele gemakken
de meer dan 50
i een zaak in
BESTE
d ADELIJ K
AND.
Telefoon No. St.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
.met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
0 No. 273 te
oncurreerende
9.
oden
stig gevolg een
>rdt nitgeoefend
Raam tvyk O
(Naar bet Dnitscli.)
fiOUDSCHE COIBANT.
if? gelegen
.bende BOVEN-
«an de Gen we
Telefoon No. St.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
Gouda,
igsveen.
LEIDINGEN
ie op bet ge-
mjj Ónmogelijk, na dadelijk een beelnlt te
nemen.*
„Bezie de zaak maar eens van de lichtste
zijde,* zei Binette, ópstaande. „De Tarborgs
moeten zich zekerheid verschaffen en n is
niet mans genoeg, om het tegen hen beiden
op te nemen; daarbij z0° a aan het kortste
eind trekken. Ik geef den raad, voor
zichtig te zijnu kan in deze zaak veel be
derven. Wanneer wil o antwoord geven?*
„Over ftenige dagen.*
„Zal ik uw antwoord komen halen?*
„Neen,* klonk bet beslist van Eleonores
lippen, terwjjl zjj zich met eene rilling van
de jonge vrouw afwendde, in wier gelaat
niets verried, dat zjj zich bewast was van
bet gewicht der kwestie die z(j hier wilde
oplossen.
Binette maakte een buiging. Een gloeiend
rood was in hare'smalle wangen opgestegen
en brandde daarop, in den vorm van scherp
begrensde ronde vlekken; zjj wist, dat Eleo-
nore Herbesbof van haar gehuiverd bad.
Zonder verder een woord te spreken, ver
liet zjj de kamer; met een harden slag viel
de deur in het slot. Eleonore werd daardoor
niet uit haar gepeins opgeschrikt; nog lang
stond zjj onbeweeglijk aan de tafel, met de
rechterhand daarop leunende, strak voor zich
alt starende.
Zjj had reeds een besluit genomen, nog
ging, en wie kan zeggen welke gevolgen
de luchtvaart zal hebben op economisch,
krijgskundig en fiscaal gebied 1
Laat daarom de vrees voor hervor
mingen niemand weerhouden om zijn stem
uit te brengen op die party, die de wet
geving in overeenstemming wil brengen
met de nieuwere rechtsbehoeften. Integen
deel, want door te stemmen op die
candidaten zal hij medewerken om
de schokken, die de nieuwe uitvindingen
anders wellicht zouden hebben, zachter
te doen zijn.
Er is een verschrikkelijke klove tus-
schen rechtsbewustzijn en recht ontstaan,
tallooze onderwerpen wachten op rege
ling, laat u niet weerhouden om mannen
naar de volksvertegenwoordiging af te
vaardigen, die deze klove willen dempen.
Maar vooral laat gezorgd worden voor
eene krachtige linkerzijde, want met
enkele stemmen meerderheid is er tegen
het conservatisme niets te beginnen.
De Juni-stembus zal u de gelegenheid
geven om te getuigen van hetgeen ook
in u leeft, laat u niet in de war brengen.
Past op uwe neuzen, o kiezers I
„Slechts zoo lang als zjj het als zoodanig
behandelen,* antwoordde Eleonore op vasten
toon.
Binette lachte, doch het was een gedwon
gen lach. Zjj was uit het veld geslagen.
„Ik zou wel eens willen weten, hoe u hun
iets in den Weg zou kunnen leggent*
„Ik zon Harm Hiebe van alles in kennis
stellen en een beroep doen op zjjn medelgden.*
„Groote Godl Zou a daartoe in staat
zjjn?* riep mevrouw Van der Bents werke
lijk verschrikt uit, want de gedachte, dat
jSt•-
een oogenblik in verwarring gebracht.
„Wel zeker, mevrouw Van der Bents.*
„Zool En wat denkt o daarmede te be
reiken Heeft a daaroyer wel gedacht Wat
n zijdelings doet, komt slechts op het kind
neer. U is geheel op een dwaalspoor, als
n denkt den oude te kannen vermurwen;
b(j zou u het buis uitjagen en het kind er
b(j. Wanneer het a evenwel gelakte, wat
zon het helpen? Denkt n, dat de Tarborgs
het meisje, dat ban al zooveel ergernis ge
geven heeft en ten slotte ook het geld zou
doen kwijtraken, in een glazenkastje zonden
zetten? Dat soa zjj wei willeni*
„Wees zoo goed niet verder te spreken l*
zei Eleonore na vol waardigheid. Zjj voelde
zich niet in staat, langer de stem dezer
harteloozo vrouw aan te hoeren. „Het Is
Een glinsterend sneeuwkleed bedekte de
aarde. Eleonore volgde, van de stad ko
mende, met Snelle schreden bet smalle voet
pad langs het kanaal, toen de gestalte van
een man, die pp eenigen afstand zichtbaar
werd, haar plotseling deed ontstellen. Oa-
willekearig zag zjj als hnlp zoekend rond,
doch er was geen mogelijkheid de ontmoeting
te vermeden. Eindeloos strekte de witte
sneeuwvlakte zich ter rechterzijde uit; op
zettelijk links, naar het kanaal, uit te wijken
verbood haar hear gevoel van eigenwaarde.
Zjj wenschte, dat Rudolf van der Bents op
dezen dag, na nieuwe hoop baar hart vervulde,
haar weg niet gekruist had; aan hem den
kende, gevoelde z(j steeds een gramschap in
zich opkomen, als waartoe zjj zich zelve niet
in staat geacht had.
punten, zoo al niet van lagere orde voor
ons volksleven, dan toch niet vatbaar
voor een behoorlijke beslissing, alvorens
het Kiesrechtvraagstuk zijn oplossing ge
vonden heeft.
Zoo moet de verwarring langzamer
hand ten top worden gevoerd en de
voornaamste vraag, die de kiezers te be
slissen zullen krijgen in Juni, geheel wor
den verdoezeld. En nog heeft de groote
virtuoos op het klavier der volksconscientie
zijn gebruikelijke deputaten-rede niet uit
gesproken
Zoodra ook deze zijn orakeltaal heeft
doen hooren, zal zeker de zuivere tegen
stelling, die allen, wien het om een wer
kelijke volksvertegenwoordiging te doen
is, moeten wenschen, de tegenstelling
democratisch of niet, geheel vertroebeld
zijn, en staat te vreezen, dat wij in de
Kamer zullen zien een scheiding naar
andere grondbegrippen.
Wel moet het een zonderling belem
merend gevoel zyn, dat democratisch
denkende staatslieden bekruipt, wanneer
zij zich door conservatieve organen zien
aanbevelen en moeten zij in hun ziel de
vernederende gedalshte voelen kiemen, dat
die conservatievenvan hun liefde voor
de democratie al heel geringe gedachten
koesteren als zij het er bij vernieuwing
zelfs op durven wagen, hen bij hun geest
verwanten aan te bevelen, omdat er toch
van verwezenlijking van hun democrati
sche idealen geen sprake kan zijn, daar
zij in het gareel moeten blijven loopen
door de conservatieven van hunne coalitie
hun aangespannen.
Maar het schijnt ter rechterzijde nu
eenmaal noodzaak geworden, dat men ter
wille der coalitie zich speent van demo
cratische daden. Schoolstrijd en nog eens
schoolstrijd blijkt nog altijd een behoorlijk
cement om allen saam te binden, gelijk
het tot schade der democratie over zoo
vele jaren een hecht cement is geweest,
dat in de linkerzijde democraten en con
servatieven bijeenhield. Zou het resultaat
voor rechts niet op den duur hetzelfde
zijn als het voor de linkerzijde ge
weest is?
1909, des voor-
ieteit VREDE-
i overstaan van
en
EEN,
ij Email-
s artikelen.
35)
Een hevige toorn maakte zich vatt Eleo
nore meester, doch zjj beheenebte zich. Hare
oogen gloeiden en een harde trek vertoonde
zich om haren mond.
„En u denkt, dat ik zoo iets zal toelaten
Hare stem klonk volkomen rustig.
Mevrouw Van der Bente, die zich in de
beschouwing van een zeldzaam gevormde
Chineesche vaas verdiept bad, wendde snel
bet hoofd otb.
„Gtj?* kwant het met een uitdrukking van
de grootste verbazing over hare lippen.
Toen zjj hare vriendin bare bemiddeling in
deze zaak bad aangeboden, had z| in de
verste verte er niet aan gedacht, tegenstand
te zullen ontmoeten. Wat was voor baar
de dóchter van een kastelein, de dochter uit
„De Zon*?
hertaalde zjj. „Wel, - ik denk,
dat u het wel zal moeten. Dat zón wat
«tin! De Tarborgs zouden niet eens iets over
ban eigen klad te zeggen hebben?*
t voornoemde
Als zekere Junidag in het gezicht is,
schijnt een zonderlinge druk op de geesten
te worden uitgeoefend.
Een staatsman, zelf journalist, heeft
van de schaduwen, die deze Junidag voor
uitwerpt, een duiding gegeven, weinig
vleiend voor zijn journalistieke ambts
broeders en de Minister Heemskerk, de
oudere n.l., getuigde dat men dan belooft
de maan van den hemel te halen.
Inderdaad, er komt dan een zonder
linge stemming in de geesten. Verwar-
rerd in hooge mate is dan wat men
hoort verkondigen, zoodat langzamerhand
verdoezeld wordt, wat in electrisch licht
op de hoeken der straten ieder in het oog
behoorde te springen, nl.heden wordt
beslist of Nederland de volgende vier
jaren vooruitstrevend zal worden bestuurd
dan wel of het conservatisme zijn sleur
gang zal voortzetten.
We hebben jaren gekend met over
vulde programma’s van actie, program
ma’s, die later toch de rageering, uit de
verkiezingen ontstaan, niet heeten te
binden, omdat deze moest steunen op
een coalitie en dus aan de wenschen van
elk der samenstellende deelen dier coalitie
niet kon voldaan worden.
Bij de verkiezingen viel steeds een
opschuiving links op te merken, maar iri
de Regeeringsprogramma’s deed behou
dender strooming zich gevoelen, al hielden
deze programma’s ook nog zooveel be
loften in.
Zoo staan wij ook thans weer voor de
Juni-verkiezingen en elk der partijen
tracht voor hare wenschen de kiezers
warm te maken, terwyl politieke vrijbui
ters hun best doen om de verwarring,
die reeds op staatkundig gebied bestaat,
voortdurend grooter te maken.
Grondwetsherziening ter betere rege
ling van het kiesrecht heeft reeds vele
jaren op den voorgrond gestaan, maar
niettegenstaande een vraagstuk als dit elk
ander moet primeeren, hebben de meeste
partijen er nog andere naast geplaatst
en bekampt men elkander juist op deze
Beater seint dd. 16 April uit Konstauti*
aopel. De vereeniging der Oelema's heeft
een proclamatie gericht tot de Kamer en het
volk, waarin wordt gezegd, dat de consti-
tatiooeele regeeringsvorm geenszins instrjjd
is met de Scheria-wet en waarin tevens bet
plan der vereenjging wordt medegedeeld om
met de Kamer te waken voor de toepassing
der grondwet.
De Oelema’s en bet volk stellen, zoo
wordt verder verklaard, het volste vertrou
wen in alle afgevaardigden, behalve in die
genen, welke op de vlucht zjjn gegaan en
van welke men dus aanneemt dat zjj hun
mandaat hebben opgegeven.
De afgevaardigden, die in het vervolg
zich op de vlucht mochten begeven, zullen
beschouwd worden als verraders van bet
vaderland.
De laatste tjjdingen nit Adana en Merstna
deelen mede, dat het oproer te Mersina van
ernstiger aard was dan eerst was gemeld.
Thans wordt bericht, dat een groot aantal
Christenen gedood zjjn en dat in den afga-
vóór zjj dien'avond het kind de handjes liet
vouwen tot het gebed. Voor Caritas’ bed
knielend, deed zjj zich zelve de gelofte, dat
zjj haar beschermen zon en slechts zoo han
delen, als baar welzjjn vorderde. Den Hemel
zjj dank! Daarmede kon zjj den aandrang
ran haar hart volgen en zich een bljjrend
galak verzekeren.
XII.
Wij moeten het afwachten, maar ge
lijke oorzaken hebben ook in de politiek
veelal gelijke gevolgen en al schijnt Ne
mesis in de politiek wel eens wat lang
zaam, ook op dit gebied komt hare ver-
geldfag met onfeilbare zekerheid.
Da vrijzinnigen hebben tot nu toe
den i staatkundigen strijd gevoerd met
eerliKe wapenen en hunne beginselen
steegs op den voorgrond geplaatst.
Helder en duidelijk is voortdurend
uiteengezet wat zij wenschten te bereiken.
Nimmer hebben zij geaarzeld voor hunne
meeiijng uit te komen.
Hunne voorgangers zijn steeds bereid
bevonden om ook de wetenschappelijke
grondslagen hunner theoriën bloot te
leggen en te verdedigen, en zeker niet
zonder succes.
Het is hun nimmer in de gedachte ge
komen te beloven de maan van den hemel
te halen, noch den verkiezingsstryd te
vertroebelen, eerlijk en oprecht zijn zij
voor het volk getreden.
Zij vragen thans van de kiezers steun
voojjjiun optreden een optreden, dat
zij meenen te zijn in het waarachtig
landsbelang.
Er zijn er velen in den lande, wier
rechtsgevoel hen aanspoort onze partij te
steunen, maar die nog aarzelen, omdat
zij bevreesd gemaakt zijn, dat zij daar
door zonden spelen in de kaart der so-
ciaal-democratie. Deze vrees is opgewekt
door de politieke vrybuiters, waarvan
boven sprake is, in strijd met de ge
schiedenis van den dag, die iets anders
heeft doen zien.
De politiek kan zeker veel, de wetge
ving kan vele sociale nooden verminderen,
misschien ten deele wegnemen, maar zij
kan den vooruitgang op den duur niet
tegenhouden.
In de maatschappij werken tallooze
krachten mede tot wijziging of verbete
ring van den socialen toestand, soms op
een veel meer revolutionnaire wijze, dan
de meest roekelooze wetgever zou durven
doen. Spoorwegen, telegrafen en telefonen
hebben het verkeer even grondig veran
derd als de stoommachines de voortbren-
Eleonore zoo iets zou kannen doen, had baar
„Weï zeker, mevrouw Van"der Beats.*
„Zooi Eu wat denk. o daarmede t
(eiken Heeft a daaroyer wel gedacht
U is geheel op een dwaalspoor, als
sou u het buis uitjagen en het kind er
.4
zon het helpen Denkt u, dat de Tarborgs
>i»jê, dat uuu ai zooveel ergernis ge-
heeft en ten slotte ook het geld zou
doen kwijtraken, in een glazenkastje zonden
s
