1
N TEEE.
*s
OFFERS DER GOLVEN.
I
hieuwt- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
l
48sle Janrgang.
Woensdag 26 Mei 1909.
No. 10963.
Buitenlandsch Overzicht.
'i
I
DE
i
n.
st Pain-
uitsche
Kioadrappels
t worden, .Uit
in
aarop.
i
r ZüXE\,
FKV1LLETOX.
K
i
■I
INKMAN A Z».
(Wordt rerrolgd)
irin
DINGSVEEN.
end,
LOON.
NN LICHT en
(ANDERS met
in beslist niet
1!
l>OI IN HE COIRANT
Tetefoen Me. 8*.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nominers VIJF CENTEN.
ERK te letten
▼af
H.
worden afgek-
e pakje» van vy
en een Ned. on»
van Nommer en
an nevenstaand
i Wet gedepo-
van
rtikelen,
'ING. WASCH-
jOSETS
AtWC zijn in-
oen waar men
raar en accurate
en UEd. zich
in het
i vondster
Tellno. 117,
ivotr.ng van ge-
tevelende
JL,
RT Lx.
LI OENEN
JDERS
n 50ch,75cfs
31 Drogisten
TTERDAM.
EB, Apotheker
laven 198 en bjj
Renter seint uit Konstantinopel, 24 Mei
De groot-vizier Hilmi-pasja las in de
Kamer het seer uitgebreil regeeringspro-
gram voor. Hy gaf een overzicht van de
jongste gebeurtenissen, 1)6100106 dat de
schuldigen aan de slachtingen te Adana
streng zullen worden gestraft en deelde mede,
dat morgen by de Kamer een wetsontwerp
op den militairen dienst voor alle Ottomanen
zal worden ingediend.
Na een heftige discussie nam de Kamer
een motie van vertrouwen in bet Kabinet
aan met 191 stemmen tegen 5.
In den Senaat werd bet program voorge
lezen door Térid pasja, den minister van
binnenlandscbe zaken. Ook hier werd een
motie van vertrouwen aangenomen.
pen ter plaatse en tengevolge eener vertra
ging van de inscheping van die troepen,
welke uit de naburige districten werden op
geroepen. De centrale regeering heeft bjj
deze treurige gebeurtenissen baar plicht ten
volle gedaan. Een bedrag van 30,000 Turk
sche ponden is dadelyk van de Kamer ge
vraagd en nog vóór de bewilliging van die
som is onder noodlijdenden, zonder onder*
scheid van ras of godsdienst, een bedrag
van 10,000 Turkscbe ponden verdeeld. Overi
gens zyn alle maatregelen getroffen om de
nooddruftigen onder dak te brengen, te klee-
den en te voeden. De in Adana aangestolde
krijgsraad, welke bestaat uit Macedonische
officieren die alzoo niet aan plaatselyke in
vloeden onderhevig zyn, stelt thans een
onderzoek in en zul de schuldige aanstichters
van het bloedbad zonder aanzien des persoons
voorbeeldig straffen. De volksvertegenwoor
diging is daarvan zoozeer overtuigd, dat zij
het optreden der centrale regeering op alle
punten beeft goedgekeurd.
Reuter seint nit Sinopoli (Prov. Reggio),
24 Mei:
Gisteren waren op het plein van de stad
2500 personen bijeengekomen die de ver-
deeiing van de onderstandsgelden eiscbten
en het ontslag van het gemeentebestuur. Zjj
wierpen met ateenen naar de karabiniers,
die de menigte tot kalmte trachtten te bren
gen. Een karabicier, die door een steenworp
was getroffen, gaf vuur, waarop by werd
ontwapend door de betoogers, die op hun
beurt vuurde» op de karabiniers, waarop
dezen weder met geweerschoten antwoord
den. Vier manifestanten werden gedood en
verscheidene gewond. De inmiddels aange-
rikte troepen herstelden de orde.
Hun schip heette de „Marie”, met Gner-
meur tot kapiteinhet voer ieder jaar ter
vischvangst naar deze koude streek, waar de
zomers geen nachten meer hebben. Het
schip was zeer oud, evenals de heilige Maagd,
zyne patrones, in de kajuit; zyne planken
waren gespleten, gescheurd, van nat en pekel
doortrokken, doch nog sterk en krachtig,
een opwekkende teerlucht verspreidende. In
rust zag bet er eenigszius plomp uit, doch
als de sterke westenwind woei, vloog het als
een meeuw over het water; het had dan zoo
zjjn eigen manier om op de golven te hup
pelen, veel behendiger dan vele nienwerwet-
sche schepen.
Wat de zes mannen en de scheepsjongen
betrdf, deze waren „Ijslanden” van een
krachtig zeemausras, dat in den omtrek van
D*«r «enige bladen en aekere Armenische
comilé’s orer de gebeurtenissen in Adana
betichten verspreid hebben, die er op bere
kend waren de handelwijze der grondwettige
Turkscbe regeering in een ongunstig daglicht
te stellen «oo meldt Wolf uit Berlijn
heelt de Turkscbe gesant alhier bet dienstig
geacht de onjuiste berichten, welke ten deze
verspreid zijn, te verbeteren. Men heelt van
20,000, ja van 30,000 Armenische slacht
offers gesproken, terwijl, blijkens de door
de Kamer verzamelde gegevens, het aanlal
slachtoffers de 4000 niet te boven gegaan
is. Ook heeft men alleen aan de Mohamme
danen de schuld willen geven van de betren-
renswaardige voorvallen, terwijl toch, volgens
het getuigenis van een aantal overheden in
de christelijke gemeenten van Messina eo
Adana de schuld aan belde zijden was. In
werkelijkheid hebben zich de onlusten uit
gebreid tengevolge van bet gebrek aan tro4
het leven in de volle zee, de eenzaamheid
met drie of vier ruwe gezellen op beweeg
lijke planken, te midden van de koude wa
teren van den oceaan. Tot nog toe was men
steeds gelukkig teruggekeerdMaria, de Ster
der zee, had het schip beschermd, dat haar
naam droeg.
Einde Augustus was de tfid van terugkeer;
doch de .Marie* volgde het gebruik van
vele „IJslanders*, die eerst te Paimpol aan
leggen en dan naar de golf van Biscaye
varen, waar de vangst goed verkocht kan
worden en men zout inkoopt voor de volgende
reis. Dan zwerven de visschers een paar
dagen rood, naar genot smachtend, bekoord
door dit stokje zomer, de zachte tempera
tuur, het land en... de vrouwen; vervol
gens keert men terug naar den hniselyken
haard, naar Paimpoi of de verspreide Atroo-
bntten van Goëio, om zich een tydlang met
de familie en de liefde, de huwelyken of
geboorten bezig te honden. Byna altyd vindt
men jonggeborenen, diö slechts op „peten*
wachten om den doop te ontvangen, want
dit visschersgeslachi, dat door Ijsland ver
slonden wordt, heeft vele, vele kinderen
noodig.
4)
- Hjj had steeds gedroomd, dat Yann met
Gaxd Merel, eene blondine uit Paimpol,
trouwen sou, en dat hy bet genoegen zon
- hebben, dat feest by te wonen vóór hy zyn
vijfjarigen diensttyd bjj de marine ging ver
vullen, die hen nu reeds zwaar op het hart
l*llet was vier uur morgens. De anderen,
die geslapen hadden kwamen nu op dek om
de visscheoden af te lossen; nog slaperig,
sloten zy bjj het bovenkomen de oogen, ver
blind door de stralen van het hleeke licht.
- Yann en Sylvezter deden snel hun eerste ont
bijt net scheepsbeschuit, die zy eerst met
een hamer stuksloegen en vervolgens met
veel gekraak verorberden, luid er on la
aiende, dat bet goedje soo oud was. De
gedachte, dat zjj konden gapn slapen, maakte
«hen vrooiyk. eo arm in arm, een oud liedje
neuriönd, gingen sjj spmen naar de kaiuit.
Vóór zö/loor de owning verdwenen, ble
ven xjj staan, om met Turk, den scheeps
hond, een Newfoundlander, te spelen.
Middellandsche naar de Roode Zee te kunnen
bouwen. Dit plan zou Duitschland aanlei
ding hebben gegeven, onlangs op de Pary-
sche beurs 500 aandeelen Suez-kanaal te
knopen, aangezien de inschrijving op de
nieuwe leening alleen zou worden openge-
steld voor aandeelhouders.
De „M..G.* beweert verder, dat deze plan
nen wel eenige opgerustheid wekken bjj de
groote reederyen, die vreezen voor verhoo-
ging der rechten. Deze meenen toch reeds
reden tot klagen te hebben, omdat, in strijd
met de indertijd door Ferdinand de Lesseps
gedane toezegging, de kanaalrechteu steeds
worden gehandhaafd op een bedrag van
7.75 frs. per ton, hoewel reeds eenige jaren
lang dividenden van 25 percent en meer
zjjn uitgekeerd.
Zjj vreezen dat, tot dekking van een deel
der kosten van aanleg van het tweede ka
naal, de rechten verhoogd zullen worden, in
plaats van verlaagd.
De Temps meent, dat de Franschen alle
reden hebben om tevredeh te zjjn over de
uitspraak van het bof van arbitrage in zake
het geschil van Casablanca. Op de punten
waar bet op aan komt beeft Frankrflk gelijk
gekregen.
De uitspraak kenmerkt zich piet door
juridische strengheid, zegt de Temps. In
tegendeel, zjj vertoont veeleer bet karakter
van een dading. De arbiters stonden voor
een moeilyke taak. Niemand heeft hel recht
hen te critiseeren. Zjj hebben een vonnis
geveld dat voor alle parljjen aannemelyk is
en een eervolle oplossing gegeven aan een
geschil, dat al betrof het een kleinigheid,
gedreigd heeft Europa in vlam te zetten.
Frankrjjk en Duitschland, zegt de Temps,
mogen de tegenstelling tusschen de kleinheid
van het geschil-en de grootheid van zyn
mogeljjke gevolgen wel eens rypeljjk over
denken. De oorlog, zegt Roosevelt, is niet
het grootste kwaad in de wereld. De Temps
beaamt deze meening. Maar er zjjn oorlogen,
voegt bet blad er aan toe, die misdaden
zjjn de oorlogen die niet door groote belan
gen zjjn veroorzaakt maar die voortkomen
uit voorvallen van ondergeschikte beteekenis.
Frankryk en Duitschland hebben een erfdeel
van beschaving van het voorgeslacht ge
kregen, te belangryk dan dat zy om een
kleinigheid elkaar zouden mogen aanvliegen.
Het is bun plicht, niets te verzuimen om
conflicten te vermjjden. De arbitrage over-
.eenkomst inzake Casablanca Is een stap in
de goede richting geweest.
-Twi II iuil 7 I
De Belgische afgevaardigde voor Ostende,
Buy), heeft den minder gebruikeljjken weg
gekozen van een open brief in ’een dagblad,
de „Petit Bleu”, om de Kamer te wyzen
op een toestand, dien hy ernstig genoeg acht
Zjj stoeiden met hemhy beet naar hunne
banden, tol dat hy hen ten slotte bezeerde.
Toen wierp Yann, wiens oogen van toorn
fonkelden, bet dier met een hevigen schop
van zich af, zoodat het op zyde viel en be
gon te ja«ken.
Hy^H^Men goed hart, die Yann, doch
zjjne natuuy^vas eenigszins wild,, zoodat eene
liefkoozing7 dikwyls veel overeenkomst had
met brutaal geweld.
Verleden week vroeg een der afgevaar
digden in het Lagerhuis aan minister Sir
Edward Grey, of de Britsche regeering bjj
de entente met Frankryk zich verbonden
heeft goed te keuren dat de rechten van de
Egyptische regeering op het Suez-kanaal
tegen vergoeding zouden worden overge
dragen op de Suez-kanaalmaatschappy, of de
maatschappij met de Egyptische regeering
onderhandelt over de overdracht van deze
rechten, en of er eenige verandering in til
was iu den tegenwoordigen status en het
eigendomsrecht van de Egyptische regeering
ten opzichte van het kanaal.
Sir Edward Grey bepaalde zich lot de
verklaring, dat bet antwoord op deze vra
gen ontkennend luidt.
De „Manch. Guardian” is door dit ant
woord niet bevredigd. De Suezkanaai-maat
schappij, beweert dit blad, onderhandelt met
de Egyptische regeering over de uitbreiding
van haar concessie. Er wordt gezegd, dat
de maatschappy voornemens is haar kapitaal
uit te breiden, ten einde evenwijdig met den
bestaanden, een tweeden waterweg van de
Paimpoi en Tréguier veel voorkomt en van
vader op zoon zich met de vischvangst be
zighoudt.
Byna nimmer hadden zy den zomer in
Frankrijk gezien aan het eind van iederen
winter ontvingen zy, met de andere visschers,
in de haven van Paimpol den afscheidszegen.
Voor deze plechtigheid werd op de kade een
altaar, en wel altyd hetzelfde, opgericht;
het stelde een grot voor, waarin, onder tro
peeën van ankers, riemen en netten, onbe-
weegiyk de heilige Maagd troonde, de pa
trones der zeelieden, die te hunnen behoeve
hare kerk verlaten had en van geslacht tet
geslacht met dezelfde levenlooze oogen op
de gelukkigen neerzag, voor wie het jaar
goed zou worden en ook op hen,dieniet
meer zouden terugkeeren.
Het heilig sacrament, gevolgd door een
lange ry van vrouwen en moeders, verloof
den en zusters, trok de haven rond, waarby
alle TJslandsche schepen groetend de vlag
heschen de priester bleef bjj elk schip staan
om den zegen uit te spreken. Dan voeren
zij alle, als een vloot af en er bleef byna
geen man, minnaar of zoon achter; bjj het
vertrek zongen de bemanningen te zamen
met volle, bevende stemmen de hymne
„Maria, Ster der zee.”
Ieder jaar had hetzelfde plechtige afscheid,
hetzelfde toooeel plaats; dan begon weder
om hem niet nog langer te verbloemen.
Het geldt hier het fonds voor de nitkee-
ring van ouderdom» pensioenen, dat by de
wet van 10 Mei 1900 werd in het leven
geroepen. Door tusschenkomst van het be
stuur der posterijen hebben de uitkeeringen
van premieön en pensioenen plaats. Den
heer Bnyl is thans uit hem door de Reken
kamer verstrekte gegevens, aangevuld door
mededeelingen, die hy ontving als antwoord
op eene door hem aan den minister van nij
verheid en arbeid gestelde vraag, gebleken,
dat de uitkeeringen nu reeds 128 millioen
francs hebben bedragen, terwyl aan het fonds
sedert 1900 in het geheel slecht» een totaal
bedrag van 117| millioen francs werd toe
gewezen.
Daaruit bljjkt een tekort van meer dan
10 millioen francs, ten nadeele van het fonds.
De afgevaardigde Bnyl legt nu In zjjn
open brief den minister van financiën, Lie-
baert, ten laste, dat deze opzettelijk, ter
wille van de party-politiek, den ongunsugen
toestand van het fonds voor het parlement
en het land heeft verborgen gehouden.
Hy verwijt den minister verder, dat deze
de door de wetgevende macht te zjjner be
schikking gestelde credieten telken jare over
schreed, zonder daarvan rekenschap te geven
en zonder gebruik te maken van de bepaling
der wet van 10 Mei 1900, volgens welke, in
geval van noodzaak, buitengewone credieten
ten behoeve van het bedoelde fonds behooren
te worden nangevrengd.
Een incident, dat nog niet volledig op-
gebelderd is, kwam aan de Bulgaarsch-
Turksche grens voor. Uit Sofia wordt ge
meld, dat Turkscbe troepen do Bulgaarsche
grensposten Kowantik en Hassantepe aan
vielen en Hassantepe bezet hebben. Nadat
versterkingen waren aangekomen slaagden
de Bulgaren er in, Hassantepe te hernemen.
Aan Bulgaarsche zjjde is niemand ge
wond.
\Zouder)ing klinkt dit bericht wel. Er
wordt gevochten, de Turken verjagen de
Bulgaarsche bezetting uit twee grensposten,
dan wordt de Turksche bezetting daaruit
weder verdreven. En niemand wordt ge
wond. Het lykt op een manoeuvre met losse
patronen.
Zoo de aanval wezenlijk beeft plaats ge
had is het niet denkbaar, dat die met goed
vinden van de Turksche regeering geschied
de. Deze is onder de tegenwoordige om
standigheden, en na de aanneming van de
overeenkomst met Bulgarye, niet in een
stemming, om dwaasheden te gaan uitvoeren,
als zulk een grensovervalling wezen zou.
Het gebeele, tot dusver slechts eenzjjdig
yermeïde bericht, dat zeer onvolledig lykt,
dient wel onder zeer groot voorbehoud te
worden aanvaard.
'IEK
3
Trlrfosn Mo. 8ï-
A DVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels d 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
