!«T
UTHEL
No. 10957.
48ste Jaargang.
en
Nationale Militie.
OFFERS DER GOLVEN.
Zorg voor onze ouden.
Dinsdag 1 Juni 1000;
'iïieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
Maandag 31 Mei en
it l*ain-
lilSCllC
OOM.
ZONEN.
r
A
ET
MS
Wegens het Pinksterfeest zal
de „Goudsche Courant” Maan
dagavond niet verschijnen.
Onderzoek van de Verlofgangers
der Militie te Land.
MLHCH
IERS
SC ds,75 cis
Drogisien
TERDAM.
R, Apotheker
ven 198 en bjj
sent is, volgens do Wet met arrest zal
worden gestraft.
Gouda, den 29n Mei 1909 gestraft.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretarie,
BROUWER.
NGSVEEN.
1,
dLICHT en
NDERSmet
beslist niet
>en eh
lijk het
rekken,
bederft
i noch
sechen
eep eu'
in
kelen,
1G. WASCH
IETS
HO zgn in
d waar men
tr en accurate
eo UEd. zich
i hel
ondsier«,
Telfno. 117,
d. dat degene,
1ELILLETOX.
MJUU M S»
Md voor Hm».
Merschosnwwk,
.esinwkte
-MnMesgorf
HMtk.—
mats:
BIK te letten
raw
worden afgelt-
s pakje»
bh ew Ned. ow
ran Nommer en
aa nevenstaand
- Wei gedepo-
votring van g€-
«velende
IJL,
RT Lz.
8)
De PariBiennes wgren vrouwen, wier nie
tige tailles aan de heupen kunstmatig waren
opgevuld, die eene bijzondere manier van
gaan hadden en zich in baleinen pantsers
heen en weer wiegden; en zjj was te ver
standig om ooit beproefd te hebben die mo
depoppen na te volgen. Met haar mutsje,
dat zjj ieder jaar te Paimpol bestelde, voelde
ijj zich recht onbehaaglijk in de Pargsche
straten, want zij was bet niet met zich zelve
eens, of men haar wel enkel nakeek om den
indruk dien zjj op de menschee maakte.
Toch was zjj bg bare aankomst, midden
in den winter, onaangenaam verrast gewor
den door de ruwe rotaachtigheid ran Bre
tagne; en de gedachte dat zjj nog vier of
vijf uren ia een rijtuig mosst afleggen om
naar Paimpol te komen, kwelde en verent-
roatta haar.
Inderdaad hadden zy den gebeelen namid-
dag van dien somberen dag verder gereisd,
en nog wel in een oade, kleine postkoets,
waarin do wind van allo zijden binneedrong
anderzijds heeft men voornamelijk op de
schaduwkanten van 't staatspensioen ge
wezen, terwijl men ernstig de uitvoer
baarheid ervan in ons land betwijfelde.
Wat men zelf aan deze zijde wilde 't
Duitsche stelsel van verplichte verzekering
liever niet, elk aannemelijk voorstel om de
ouden van dagen te helpen wel.
De Liberale Unie heeft in Februari j.l.
in haar verkiezingsprogram zich uitge
sproken „voor een sociale hervorming, b ij
voorkeur in de richting van
staatspensionneering, om tegemoet
te komen in de nooden van die mede
burgers, wien het niet gelukt is, als zij
Oud geworden zijn, in eigen levensonder-
bjj het vallen van den avond waren zjj som
bere dorpen doorgetrokken, langs spookach
tig schijnende boomen, waarvan de nevel in
fijne droppels neerviel. Weldra had men de
lantarens moeten opsteken, en toen had men
niets anders gezien dan twee strepen groen
licht, dat er uitzag als Bengaalsch vuur en
aan beide zijden de paarden scheen vooruit
te loepenhet was bet schijnsel der lanta
rens, dat deze op de eindelooze heggen langs
den weg wierpen. Vanwaar kwam dat
levendige groen, in December? Verbaasd
boog zjj zich naar buiten, om beter te kun
nen zientoen meende zjj het te herkennen
het was de brem, de eeuwig groene brem der
klippen en paden, die in den omtrek van
Paimpol nimmer geel wordt. Gelijktijdig be
gon er een warmere bries te waaien, die zjj
eveneens meende te herkennen en die naar
de zee rook
Aan het eind der reis was zjj volkomen
wakker en hield zg zich bezig met de ge
dachte: .Daar bet na winter is, zal ik dit
maal de knappe IJsland-visscbers te zien
krpgen”.
In December moesten zg er zijn, want zg
waren allen teruggekomen: broeders, ver
loofden, minnaars en neven, van wie hare
vriendinnen, groot en klein, op elk harer
zomerreizen baar zooveel verteld hadden....
En deze gedachten Melden haar bezig,
De zorg voor ouden van dagen vormt
eén der hoofdschotels in den a.s. verkie
zingsstrijd. Terwijl alle partijen, uitgezon
derd de Christelijk-Historische Unie, ge
voelen, dat de ouden van dagen niet
langer kunnen wachten, is er omtrent de
wijze, hoe men hulp wil verschaffen, veel
strijd ontstaan. Niet bij de sociaal-demo-
craten en bij de vrij-liberalen. De eersten
zijn krachtens hun marxistisch standpunt
voorstanders van staatspensioen waar
om ook zouden zij hier eene uitzondering
maken? De laafsten willen vrijwillige
verzekering met aanmoediging door een
bijslag van den Staat, alsof onze
ouden van dagen zich kunnen troosten
met de mededeeling des heeren Smissaert
dezer dagen te Utrecht, dat wie van 18
tot 26 jaar f 10 per jaar spaart na zijn
65ste jaar op die wijze f 2 per week
pensioen zal ontvangen.
De strijd bestaat voornamelijk bij de
Ünie-liberalen en vrijzinnig-democraten.
Een strijd, niet bevorderlijk aan de onder
linge samenwerking bij de stembus{relaas,
voor een groot deel althans, op misver
stand berustend. Men heeft eenerzijds al
het licht laten vallen op staatspensioen en
wel zoo plotseling, zoo onverhoeds, dat
de toeschouwers, als bij de groote lan
taarns eener toesnellende auto, door 't
verblindend licht niet juist kunnen onder
scheiden, wat er nog meer is en waarom
„bij voorkeur in de richting van staats
pensionneering” moet worden gegaan. En
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van GOUDA brengen ter algemeene kennis,
dat ingevolge art. 126 der Militiewet 1901,
de Inspectie der Verlofganger) voor de Ge
meente Gouda is bepaald op Vrgdag den
18n Juni 1909, des morgens ten 101/, ure,
voor de (lichtingen 1901 en vroegere, 1902
en 1903; ten 11 ure voor de lichtingen 1904.
1905 en 1906 en ten 111 ure voor de lich
tingen 1907 en 1908, op de Stad» Timmer
werf aan de Turfmarkt alhier.
Daaraan bebooren deel te nemen al de
Verlofgangers der Militie te Land, die in
het genot gesteld zgn van onbepaald verlof,
ongeacht de lichting, waartoe zj behooreu;
alleen zjjn hiervan uitgezonderd de verlof
gangers, genoemd ia de 2e, 3e, 4e en 5e
alinea van art, 99 van bet Koninklijk be
sluit van 2 December 1901 (Staatsblad No.
2301, laatstelijk gewjjzigd bg Kon. besluit
van 9 Januari 1909, (Staatsblad No. 10),
dat zgn zg, die dit jaar onder de wapenen
zgn geweest of moeten komen, alsmede de
ingelgfden bg do Militie die krachtens art.
113 der Militiewet 1909 van den werkelgken
dienst zgn ontheven of die krachtens art.
114 dier Wet in genot zgn van uitstel van
eerste oefening of van verblijf onder de
wapenen en bovendien met uitzondering van
'hen, die in dit jaar bg de Landweer zullen
overgaan of reeds daarbij zgn overgegaan.
Voorts worden de Verlofgangers opmerk
zaam gemaakt:
a. dat zii, volgens art. 127 der Wet, ter
Inspectie beboeren te verschijnen in Uniform
gekleed en voorzien van de Kleeding- en
Uitrustingstukken, hun bij het vertrek met
verlof medegegeven, van hunne Zakboekjes
en hunne Verlofpassen
b. dat zg, volgens art. 117 der Militiewet
1901, worden geacht onder de wapenen te
zgn, niet alleen gedurende den tijd, dien het
bedoeld onderzoek duurt, maar ia het alge
meen wanneer zij in Uniform zjjn gekleed,
zoodat zjj, die ongeregeldheden plegen of
zich aan misdrijven schuldig maken bjj het
gaan naar de plaats voor het onderzoek
bestemd, gedurende het onderzoek en bg
het naar buis keeren, te dier zake zullen
worden gestraft volgens bet Crimineel Wet
boek en bet Reglement van Krijgstucht voor
het Krijgsvolk te Lande, bij geméld art. 117
toepasselijk verklaard;
c. dat hij, die door ziekte niet kan ver
schijnen, een attest van een Geneesheer of
Heelmeester door den Burgemeester gevi
seerd, moet overleggen, en
d. dat degene, die zonder vergunning ab-
houd te voorzien.” De Vrijzinnig-Demo-
cratische Bond en het Algemeen Neder-
landsch Werklieden Verbond hebben in
hun gemeenschappelijk stembusprogram op
genomen: „Uitbreiding van de verplichte
sociale verzekering van staatswege vol
doend levensonderhoud voor ouden van
dagen, zonder hefting van bijdrage van
ialMMtens beneden een wettelijk te bepalen
bestaansminimum”. Ziedaar den offietóelen
tekst der beide programpunten, welke bij
aandachtige lezing minder verschillen dan
men uit de toelichting, sedert in verschil
lende bladen verschenen, zou meenen te
moeten opmaken. Zoekt men niet, zooals
daar maar al te veel is gebeurd, naar de
verschillen, doch tracht men op te sporen,
wat beide meeningen willen, dan is dit
gemakkelijk aan te toonen. Hetgeen in
het belang is van de onderlinge samen
werking van beide vrijzinnige groepen in
Juni a.s., maar niet minder in dat van de
ouden van dagen.
Men kan niet ontkennen, dat de voor
standers van Staatspensioen twee fouten
begaan, welke verzet tegen hunne wijze
van strijden hebben doen geboren worden.
Vooreerst hunne voorstelling, dat het
„Engelsche stelsel” even snel is tot stand
gekomen als hunne overtuiging, dat Staats
pensionneering het beste is. In de door
het hoofdbestuur der Liberale Unie uit
gegeven brochure, „Waarom bij voorkeur
in de richting van Staatspensionneering”
wordt wel wat al te naïef gezegd „Vier
- maanden, nadat het voorstel was ingediend,
had het alle stadiums doorloopen” (blz. 3/4).
Niet minder naïef is de voorstelling, dat
de geheele zaak uiterst eenvoudig en dui
delijk is. Tal van lieden, die den tijd
missen of niet in de gelegenheid verkeeren,
een en ander na te gaan, worden daar
door wrevelig, dat, wat aan de overzijde
van de Noordzee („het Kanaal” zegt ge
noemde brochure) In eene korte spanne
tijd zoo eenvoudig en klaar tot stand
kwam, hier op duizend en meer bezwaren
schijnbaar zal moeten afstuiten. Zij ge
raken ontstemd op hen, die dergelijke
of andere bezwaren doen hooren. Het is
ook verlokkelijkStaatspensioen zonder
premiebetaling.
Dat het „Engelsche stelsel” niet in
vier maanden tot stand gekomen is en
niet zoo eenvoudig en klaar is, leert na
der onderzoek. Sedert 1893 is men in
Engeland bezig geweest met het stelsel
en naar wij meenen eerst het 27ste ont
werp heeft den parlementairen kroes
verlaten. Zeker, het wetje telt 11 arti
kelen, maar sluit de bdöeelden en anderen
terwjjl hare voeten in den postwagen bjjna
verstijfden
Inderdaad had zg ze allen gezien.en
nu had een hunner zelfs haar hart gestolen.
IV.
Voor het eerst bad zij hem dienYann
den dag na haar aankomst opgemerkt
bg de processie der I.lslanders, die op 8
December, den dag van Maria Ontvangenis,
plaats vindt, en wel kort na de processie,
de straten waren nog met de witte doeken
behangen, waarop klimop, holst en winter
bloemen gestrooid waren.
Bjj die processie was de vreugde eenigs-
zins woest geweest; het was eene vreugde
zonder rechte vroolgkheid, voornamelijk sa
mengesteld nit zorgeloosheid, trots, pbysieke
kracht en alcohol. Er heerschte groot ge-
druisch in Paimpolklokketonen en prie-
stergezang boorde men overal. In de her
bergen klonken ruwe, eentonige liederen
oade matrozenwgzen, oude klaagliederen, die
uit de zee, nit den diepen nacht der tijden
stamden. Groepen zeelieden trokken gearmd,
met wankelende schreden door de straten en
wierpen den vrouwen levendige blikken toe
daartusschen groepen meisjes, met witte kap
pen, in de seboone oogen de vurige wenseben
van een gebeelen zomer bergend.
Over het geheel zweefde een godsdienstig
uit, terwijl het niet aauwijst, waar van
daan het geld moet komen. Men heeft
het er op gewaagd, daar er nog al wat
geld over was, doch staat in het eerste
jaar voor een tekort van ruim lOmillioen
gulden.
In de tweede plaats hebben de voor
standers van Staatspensionneering het
doen voorkomen, alsof de verplichte ver
zekering heeft afgedaan en nog slechts
achtergebleven is in de hoofden van enkele
achterlijken. „Dwangverzekering, man"
riep dezer dagen een dier voor
standers „is uit den tijd”! Het is
jammer, dat het hoofdbestuur der Libe
rale Unie zich niet tot de Engelsche
regeering heeft gewond om inlichtingen.
Het zou dan waarschijnlijk naast inlich
tingen omtrent het stelsel vernomen heb
ben, dat die Regeering zeer zorgvuldig
verschillende stelsels van verzekering bij
invaliditeit, ziekte, werkloosheid, en van
weduwen- en weezen bij den dood van
den kostwinner heeft onderzocht, en dat
z(j tot de overtuiging is gekomen, dat
geen stelsel kans van slagen heeft in
eenig land, hetwelk niet dwang insluit,
terwijl zoowel om financillele als andere
redenen voor succes noodig is dat de
belanghebbenden werkgevers en werk
nemers beiden premie betalen.
Die Regeering zou dan verder hebben
medegedeeld, dat de staat eene bijdrage
moet geven, teneinde degenen, die uit
eigen middelen en krachten die premie
niet kunnen betalen, daartoe in staat te
stellen. Wanneer dit nu in Engeland tot
stand gekomen is, zal daar naast eene
omvangrijke verplichte verzekering slechts
een betrekkelijk weinig omvangrijk staats
pensioen bestaan. De verplichte verzeke
ring heeft dus niet afgedaan, integendeel.
Wat is echter de lichtzijde van deze
overdrijving der voorstanders van Staats
pensionneering? Dat duidelijker dan wel
licht anders is uitgesproken, dat degenen,
die de premie niet kunnen betalen, daar
van op kosten van den staat moeten
worden vrijgesteld. Welnu, dit willen
ook de vrijzinnig-democraten, niet-voor-
standers van staatspensioen. Praktisch
ontloopen beide programpunten dat der
Liberale Unie en dat van den Vrijzinnig-
Democratischen Bond elkaar dus niet.
In het belang van de ouden van dagen
is het, dat het voor hen beste stelsel
worde gekozen, niet voor het oogenblik
het beste, maar ook voor de toekomst.
En wij zouden ons ai zeer moeten ba-
driegen, als dat zoo eenvoudig is als
sommigen willen zeggen, Maar ongetwij-
gevoel, eene herinnering aan bet verleden,
do achting voor den ouden godsdienst, voor
de beschermende symbolen der Maagd bfariu.
Nevens de herbergen zag men da versierde
kerken, met baar wierooklocht en de binnenin
donker flikkerende kaarsennevens verliefde
meisjes de verloofden van verongelukte ma
trozen, de weduwen van schipbreukelingen,
die in hare lange rouwsluiers en met kleine,
gladde matsen op, uit de bidkapellen kwa
men met de oogen ter aarde geslagen, schre
den zjj langzaam, als eene sombere waar
schuwing, door bel gewoel.
Van al deze dingen kreeg Gaud slechts
een verwarden indrukopgewonden en
lachend, maar toch met een bedrukt hart,
voelde zjj, dat haar, bij de gedachte dat dit
land nn voor altjjd weder het bare geworden
was, zekere angst bekroop. Op de markt,
waar de spellen stonden en de koorddansers
hunne kunsten vertoonden, ging zg met bare
vriendinnen wandelen, die haar rechts en
links de jonge mannen van Paimpol of Plon-
bazlanec met name noemden. Bg een troep
zangers waren eenige IJsland-risschers blij
ven staandoor de reusacbtige gestalte van
een bnnner, die b(joa al te breeds schouders
had, getroffen, bad zfj eenvoudig, met een
zweem van spotternij gezegd
,No, die is groot genoegl*
(Wordt vervolgd.)
i.üiiMiii: iiiihim
:k
i