i
te
ffTHEE.
ar
I
en
r
No. 11031.
Donderdag 26 Augustus 1909.
48ste Jaargang.
3
Buitenlandsch Overzicht.
DE
Verspreide Berichten.
FEUILLETON.
l Pain-
itsche
r,
modellen te
VERWARDE DRADEN.
I
2
Zü\EV
iï-mxn
tbrieksmerk),
r^L
£1
dubbele flesch
Het geschil tasschen Tarkge en Grieken-
land in zake Kreta kan, na de jongste Griek-
sche nota die te Konstanlinopel bevredigend
wordt geacht, als geëindigd worden be
schouwd. De vlag-kwestie eveneens. Maar
nn rest nog de regeling van den staatsrech-
telgken status van Kreta. Daarover zal de
nieuwe nota der Porte aan de beschermende
mogendheden handelen. Het ontwerp dier nota
aantal onge-
)p aanvraag
1 Jb Co.
?te, Zaltbomirel
ter dam.
;e.
Can. Rotterdam
toepassingen
rMe rw-
U. Zij geven
i niet kunnen
geen imitatie
Naar het Dnitsch.
Telefoon Ko. SS.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJ F CENTEN.
!KK te letten
i.
worden afgei -
pakjes van tij
n een Ned. one
ui Kommer en
ii nevenstaand
Wet gedepo-
(dllimi E (MEANT
en Advertentieblad tiior Gouda en Omstreken,
mra
:ns
O ets,75 ets
Drogisten
ERDAM.
i, Apotheker
'en 198 en hg
Reuter seint uit Saloniki, d.d. 24 Aug.:
Wegens de houding, die de Albaneezeu
tegenover de autoriteiten van Verasevitsj
hebben aangenomen, zyn er oil Ueskjoeb
versterkingen afgezonden met kanonnen. Er
heeft een gevecht plaats gehad, waarin een
groot aantal dooden en gewonden vielen.
het werk te hervatten is nagenoeg geen ge
volg gegeven. Te Eskiistuna heeft de afdee-
ling op een bijeenkomst besloten de staking
vol te houden. De Stockholmsche tram had
Maandag weer negen wagens meer in het
verkeer.
Hinke Bergegren, de leider der Zweedsche
jong-socialisteu (revolutionairen), door de
Zweedsche politie yverig gezocht, is te
Kristiania opgedoken.
Thans zyn in het geheel 64 leekenscholen
te Barcelona op bevel van den minister van
binnenlandsche zaken gesloten.
De regeering volhardt in haar stelsel van
absolute stilzwijgendheid betreffende den
opstand; zy verbiedt de pers, het publiek
in te lichten over de werkelijke beteekenis
van het oproer, evenals over de wyze waarop
de militaire overheid de orde hersteld heeft.
Deze geheimzinnigheid werkt onbetwist
baar de krachtige, doch verborgen actie in
de band van de politieke tegenstanders van
het conservatieve, clericale gouvernement
dezen balen hieruit uitmuntende argumenten
voor bun propaganda en slaan munt uit den
bestaanden weerzin by het volk tegen de
Marokkaansche expeditie, om in Cataloniê
de anti-clericale beweging gaande te houden
tegen de congregaties, welke de regeering
sinds 30 jaren in voortdurend toenemend
aantal in het land toeliet, niettegenstaande
de tekst van het concordaat slechts drio
geestelyke orden toestaat.
Een lange conferentie, welke de koning
dezer dagen met generaal Weyler gehad
hoeft, heeft opnieuw het gerucht voedsel
gegeven, dat deze beruchte onderwerper van
Cuba binnenkort minister Maura zal opvol-
gen. Reeds moeten verschillende personen
gepolst zyn, of zy in een kabinet met gene
raal Weyler willen zitting nemen.
Frankrijk.
President Fallières heeft gisteren het be
sluit geteekend, waarby verschillende perso
nen, die wegens politieke vergrijpen, pers
delicten e.d. veroordeeld zjjn, begenadigd
wordende begenadigden zyn terstond in
vryheid gesteld.
De neger-afgevaardigde Légitimus van
Guadeloupe is wegens knoeierijen by zyn
verkiezing en knevelarjj tot gevangenisstraf
veroordeeld en thans naar Frankrijk over
gebracht om in de gevangenis over zyn zon
den nu te denken.
Reuter seint uit Montevideo, d.d. 24 Aug:
Het Argentynsche stoomschip „Columbia”
is bjj den ingang van de haven in aanvaring
gekomen met een Duitsche stoomboot. De
„Columbia” is gezonken. Het aantal slacht
offers wordt geschat op 150 tot 300, allen
plezierreizigers, komende van Buenos-Aires.
De Zweedsche minister van binnenlandsche
zaken heeft de stadhouders van de provinciën
aangeschreven om do patroons behulpzaam te
zyn ter verzekering van de vryheid van ar
beid. Nu bet werk, zegt de minister, steeds
algemeener hervat wordt, is het tyd daartoe
de noodige maatregelen te nemen.
Van vele kanten verzoekt men nu de re
geering in den stryd bemiddelend op te tre
den. Volgens den Stockholmschen correspon
dent van de Frankfurter Zeitung is de re
geering daartoe wel genegen, maar stuit zy
op de vaste weigering van het patroonsver-
bond.
Verder beweert deze berichtgever uit vol
strekt betrouwbare bronnen te weten, dat in
dit patroonsverbond een kleine groep groote en
rijke fabrikanten zyn, die een schikking tegen
houden. Zy leveren het geld, waarmede de
kleinere patroons voor bet verlies, in hun
bedryf geleden, schadeloos worden gesteld,
en zy dryven hun wil door.
Dezelfde meldt, dat de toestand Maandag,
den twintigsten dag der staking, geheel on
veranderd was, behalve dat het verlangen
naar bemiddeling steeds sterker wordt. Aan
de oproeping van het bestuur van het niet-
socialistische Svenska Arbeitareförbund aan
de negen- of tienduizend leden om Maandag
der toe, legde hem als bezwerend beide han
den op de schouders en zag hem smeekend
in het sombere gelaat, dat tevergeefs moeite
deed zyn blik te ontwijken.
„Ik weet, broeder, gy dichters hebt meer
moeite dan wy, den juisten weg van den
plicht te bewandelen," sprak by opzachten.
overredenden toon. „Uw geniale natuur voert
u na hier-, dan daarheen. Uwe hartstochten
zyn heviger, geweldiger, pakken het geheele
menschdom, en zyn daardoor nog minder te
weerstaan dan die van het nuchtere kind der
wereld; maar dewjjl gy apostelen wilt zijn
van het ware en goede, omdat gy vormend
werken wilt in schrift en woord op de groote
massa, moet gy zelf niet op een dwaalweg
geraken, moet juist gy in onberispelyken le
venswandel als schitterend voorbeeld voor
gaan. De herder mag niet prediken: Wees
zoo en zoo, hy moet de kudde tevens waardig
leiden, anders geeft hy zyn geheele werk
zaamheid een slag in het aangezicht. Ik
laat ze niet gelden,* ging hy bartstochteljjker
in heiligen toorn voort, „de uitzonderings
wetten die de hooger begaafde voor ztch in
aanspraak nemen wil.*
Daar de ander ongeloovig het hoofd schudde,
sprak hy in heiligen yver verder.
„Je geloofbaar niet aan, omdat je je voor
een der door God begenadigde uitverkorenen
houdt, voor wie geen zedenwetten bestaan
rtroften
welbekend
radicale en
ran alle, zelh
kige »enuw-
outstaan door
igdigen leeftgd
zwakte, Bleek
Hoofdpga
Maagpgn
irermogen
nz. Uit-
5)
.Daartoe «on ik mg nooit verstoot heb
ben,” zei Hellmnth bescheiden, maar toch
sprak er thans een ernstige, manlijke waar
digheid oit zjjn houding. .Ik heb je lief,
Gerhardt, en ik kjjk tot je op, meer als de
zoon tot den vader, dan als de broeder tot
den broeder. Je staat in menig opzicht ver
boven mg, prozaïsch mensch als ik ben
maar in één punt ben ik je toch voor. Ik
sta namelijk met mijn beide prozaïsche voe
ten vaster in het stof van het practische
leven, dan een man als jg, die er met zgn
dichtersvleugelen overheen zweeft en daarom
daarom kan niemand als jg, die in zgn
idealistische wereld wellicht verloren zou
gaan, zelfs van iemand als ik een wenk aan
nemen, geloof ik
.Welnu ik luister,” antwoordde de doc
tor ironisch.
Hellmnth liet zich ditmaal echter niet uit
het veld slaan. Alleen een lichte blos van
opgewondenheid was bet verwarring, ver-
wring van gc-
velende
IL,
1T Lz.
omdat zy hun eigen rechters willen zyn en
door de beschaving en cultuur ook het even
wicht denken te onderhouden
„Holle phrasen!" viel Gerhardt hem onge
duldig in de rede. „Een goed evangelie voor
koude naturen, nuchtere verstandshelden
„Goed! Aangenomen dat je gelyk hebt.
Maar niet altyd bruist het vurige, de
burgerlijke maatschappy voorbijziend jeug
dige bloed in jeook in jou en je gelyken
ontwaakt het verlangen naar het beslaande,
het bly/ende; ook gy sticht u tehuizen voor
de dagen der rust en behaaglijken ouderdom.
Met welk recht wil je je vrouw als je ge
heiligd eigendom verdedigen? Jy, die slechts
de wispelturige luimen, niet echter wet en
zeden als opperheel schappij erkent? Vanwaar
wil jy, de zondige, deo moed vinden om den
roover met zedelyken toorn uit je geheilig-
den familiekring te verdrijven?"
Verslagen, het Voorhoofd op de hand la
tende rusten, zat doctor Strahl voor den zich
opwindenden broeder. „Hoe weet jy dat
ik wilde...* stotterde by verward.
„Ik zag jelui vandaag te zamen. Hut
ontging my niet, met welke liefde volle deel
neming haar blikken je volgden: Zoo kykt
slechts de vrouw den man na, in wiens in
nerlijk leven vreugde, droefheid zy een ge-
rechtigd aandeel bezit.
(Wordt vervolgd.)
Het schyut, dat de onlbindings-plannen
vaster voet hebben gevat by de Engelscbe
regeering, dan men in sommige kringen wel
meende. Vooral nu de „Times” en andere
conservatieve bladen hadden doen voorzien,
dat de begrooting, met de daartoe behoorende
financieel© wetten, wel door het Hoogerbuis
zouden worden aangenomen, werd de Parle-
ments-ontbinding vrijwel onnoodig geacht.
Thans komt echter de unionistische „Ob
server” met de mededeeling, dat de ontbin-
dings-plannen in een groot en invloedrijk
deel van bet kabinet zeer sterk worden
verdedigd. Zelfs als het Hoogerbuis de be
grooting aanneemt. Het parlement zou dan
in het najaar ontbonden worden, de nieuwe
verkiezingen zouden in Januari kunnen plaats
hebben. In de kringen, die dit denkbeeld
voorstaan, wordt er op gerekend, dat het
kabinet, dadelijk nadat de Lords zich hebben
onderworpen, en by de daarop volgende
ontstemming en verwarring onder de -Unio
nisten, beslist de meerderheid zon krygen
by de nieuwe verkiezingen, waardoor het de
mogelijkheid krijgen zou, tot 1916 aan het
bewind te blijven.
In Harcourt’s redevoering, Vrydag te
Derby gehouden, en in een artikel van den
„Nation”, een weekblad dat met de ministers
Lloyd George en Winston Churchill in be
trekking staat, ziet de „Observer” de beves
tiging van deze meening.
De „Nation” toch schrijft, dat waarschijnlijk
al zouden de Lords ditmaal de begroo
ting niet verwerpen, een beroep op het
land niet langer dan tot het begin van het
nieuwe jaar zou kunnen worden uitgesteld.
Doch de „Observer” ziet in deze bereke
ning twee groote fouten: De lords zullen
zich door niets laten terughouden, zegt bet
is, gelyk Reuter meldde, al gereed. Het geldt
thans de definitieve vaststelling van den vorm
van zelfbestuur voor het eiland. Een kwestie,
nopens welke de mogendheden nog pas heb
ben verklaard dat de regeling er van thans
geen pas gaf. Ze moest tot een geschikter
tijdstip worden uitgesteld. Of de mogendheden
nu ooren zullen hebben naar het Turksche
voorstel? De mogendheden zyn al tamelijk
ver gegaan in de tegemoetkoming aan de
Porte en dat is der Turksche regeering ook
onder ’t oog gebracht. Daarom zal ’t te be
zien staan of de mogendheden op de huidige
voorstellen der Porte willen ingaan. Gebeurt
bet niet, dan blyft de Kretenzer kwestie in-
tusschen weer slepend, hetgeen tot allerlei
nieuwe verwikkelingen zou kunnen leiden.
Een regeling eens en voor goed van deze
netelige aangelegenheid zou wellicht het
meest aanbevelenswaardig zyn, al zouden de
mogendheden dan ook in stryd handelen met
hun eigen verklaringen van onlangs.
De Turksche minister van marine heeft
verklaard, dat de Turksche vloot voorloopig
by Karpathos blyft. M. a. w. de vloot blyft
de Kretenzers bedreigen. Wellicht moet dit
dienst doen als een duimschroef voor de mo-
gendheden, die niets liever zouden zien dan
dat die Turksche vloot mylen van Kreta
wegbleef.
blad, met de begrooting naar verdienste te
handelen, en de unionistische partijleiding
vreest in geen enkel opzicht een parlements-
ontbinding.
Zoodat. naar het unionistische blad meent,
de ontbinding een geheel ander resultaat zal
opleveren, dan de liberale party verwacht.
Zooals bekend is, durven de Russische
reactionnairen niet rechtstreeks tegen de
gryzen vorst Lea Tolstoi optreden, al is zyn
werken en prediken hen nog zoo onaange
naam. Maar op andere wyze doen zij wat
zy kunnen, om hem het leven ondrageljjk te
maken. Zoo werd dezer dagen zyn secretaris
Gussef gevangen genomen en naar Siberië
verbannen. Dit heeft in hooge mate don toorn
opgewekt van den kluizenaar van Jasnaja
Poljana. Toen eenige dagen na de verban
ning van zyn secretaris prins Obolenski
Tolstoi bezocht, zeide de dichter
„De arrestatie en verbanning van myn
secretaris Gussef is een daad van hemelter-
.gende ongerechtigheid. Gussef heeft nooit
eenige propaganda onder de boeren gemaakt;
hy he ft slechts geschreven wat ik hem
dicteerde, Niet hem, maar my moesten zy
gevangen zetten en opsluiten. Waarom ver
giftigt men toch moedwillig zoo myn laatste
levensdagen
En verder zeide Tolstoi
„Ik was juist bezig my gereed te maken,
om naar Zweden te vertrekken, waar ik op
het vredescongres een redevoering houden
^zou over den vrede; daarover heb ik myn
geheele leven nagedacht. Ook die beschei
den wensch is onmogelyk geworden, door
de groote werkstaking in Zweden. Zoo
graag zou ik, voor myn dood, myn lang ge-
koesterden lievelingswensch hebben vervuld
en zonder dwang, zondor vrees, zonder my
aan iemand te behoeven te storen, over de
verschrikkingen en de oorzaken van den
oorlog te spreken. Maar het moest anders
zyn”.
Tolstoi was by dit onderhoud met Obo
lenski diep bewogen en zeer opgewonden.
Zyn bloedverwanten vreezen voor zyn ge
zondheidstoestand.
legenheid of schaamte tegenover den ander
verzette zich zyn edele natuur tegen het
verwyt dat hy gedwongen was zyn broeder
te doen een licht rood bedekte het fyne,
aristocratische gelaat van den jongen man.
Hjj knoopte zyn uniformrok zenuwachtig los
en vst, als bad hy het warm onder het licht-
blanwkj^ken. Hy nam daarna de handschoe-
ft^vaST de tafel en rekte ze uiteindelijk
vestigde hy zyn lichte, schrandere oogen aan
dachtig op het tapyt.
„Zou het geen tyd zyn, bekendheid aan de
zaak te geven, beste Gerhardt?”
„Welk belang heb je daarby vroeg de
doctor geraakt-
Hellmuth liet nog meer het hoofd zinken,
waardoor het volle schijnsel der lamp op
zijn sneeuwwit voorhoofd met het lichtblonde,
in het midden gescheiden en licht gekroesd
haar viel.
„Welk belang?” vroeg zyn broeder nog
maals driftig.
Onbevreesd werd bet hoofd opgebeven en
onverschrokken staarden de heldere oogen
in de toornige blikken. „Het belang in jou
en je bestwil,” zei by kalm.
„Knaap!* stoof Gerhardt op. Daarna
verstomde hy, als schrikte hy van zich zelf.
i,Houd je zedenpreeken voor jebromde hy
na een oogenblik boos voor zich heen.
Hellmnth stond op, Hy ging op zjjn broe.
Telefoon No-
ADVEll TEN TIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.