D. SAMSOM.
ADVERTENTIES.
Onnavolgbaar
Het W oonhuis op IJseloord
Verspreide Berichten.
Gemengde Berichten.
JAARVERSLAG OVER 1909
Stadsnieuws.
3E:JüL VAK ROTTERDAM
Mantel». Costume*.
Mouses etc.
Veemarkt te Rotterdam.
Posterijen en Telegrafie.
Vrremlglng W Alt UKUOIKm
Aenuw- en .Maaglijders
I3a,a.ö.gr©Tr©x
Zuodra het weder het eenigfilns toeliet,
werd met het bergingswerk een aanvang
gemaakt en behalve de postzakken en de
certificaten der aangegeven waarden wer
den ook reeds verscheidene loken van ver-
ongelakten aan land gebracht, die echter
nog niet konden worden geïdentificeerd.
Daar ook de strandr jovers niet ontbra
ken, werd de militaire macht door de auto
riteiten van Minorca gerequireerd, om het
strand bü de ligplaats van het wrak te be
waken.
Fbakbuk.
De laatste berichten van hot hooge water
doen zien, dat weer een tijdelijke stilstand
in de rijzing is ingetreden Zaterdag was de
Seine van Maandag al gerekend, bijna een
meter gestegon.
De Senaat besloot tot de tweede lezing
van de wet op de arbeiderspensioenen over
te gaan.
DiTracHLAsn.
Dit Dantzig wordt gemeld dat vier torpe
dobooten zullen overgaan in het bezit der
Tnrksche marine. De bedoelde oorlogsbodems,
die al een serie proeven hebben doorstaan,
bebooren tot de nienwe torpedobooten
der Duitsche marine van 1908, die leite-
lijk al in dienst gesteld hadden moeten zjjn.
Een der booten heelt een recordvaart ge
daan met een snelheid van 36 knoopen per
nar.
Het Berl. Tagebl. verwondert zich er over,
boe de Dnitscbe marine er toe komt torpe
dobooten, die voor de Duitsche 'marine noo-
dig zijn, eenvoudigweg te versjacheren.
Knoei,akii.
Zaterdag heelt een nienw militair lucht
schip, ter vervanging van de „Nulli Secon
des", een proeltocht van een nnr gemaakt.
Het schip is belangrijk grooter dan zjjn voor
ganger.
Een onder de mijnwerkers van Northum
berland gehouden stemming over de vraag,
ol al ol niet zon worden gestaakt, heelt niet
de vereischte meerderheid voor een staking
opgeleverd.
Rusland.
Het nienwe vlootprogram is opgesteld. Er
wordt in het geheel een milliard voor de
vloot nitgetrokken. 50 Millioen roebel zullen
besteed worden aan den bouw van torpedo
booten en 50 andere aan den bouw van
transportschepen. Voor de rest zullen „Dread
noughts" worden gebouwd.
In Kalisch (Polen) zjjn 40 personen gear-
resterd j men weet nog niet, wat er achter
zit.
Balkan-Staten.
De Grieksche militaire' bond heelt een
rondschrijven aan de olücteron gezonden,
waarin aanbevolen wordt de militaire plichten
streng na te komen en zich niet meer met
politiek in te laten.
Reeds is medegedeeld, dat er gevaar be
staat, dat prins George van Servië een
lamme hand zal honden tengevolge van een
ernstige verwonding. Toen koning Peter
daarvan bericht ontving, zond b(j onmiddel
lijk zijn 1 ijlarts naar Milanowatzde prins
weigerde echter zich door dezen te laten
onderzoeken en voogd! den geneesheer op
diens aandringen toe: „Toen ik te Belgrado
was, heelt niemand notitie van mij genomen
en nn bekommer ik mij niet om mpn hand".
Naar wij vernemen zijn in de laatstgehouden
bestuursvergadering der Weldadigheid Ver-
eeniging trein 8.28 H. IJ. S. M., welke ook
door Dr. J. G. Olivier eerelid en mediscb-
ndviseor der vereeniging werd bijgewoond, de
plannen en teekeningen voor het herstellings
oord ontworpen door den architect den heer
Adr. Moen, behandeld en goedgekeurd en
besloten in de maand Maart a.s. tot de open
bare aanbesteding daarvan over to gaan,
welke tijdig in de advertentiekolommen dor
bladen zal worden aangekondigd.
Verder werd besloten nogmaals een drin
gend beroep te doen op de offervaardigheid
van de vele weidenkenden in den lande om
de nog slechts ontbrekende f 9000.— bijeen
te krijgen, opdat ook het ziek-zwakke kind
van den kleinen burgerman, hoewel niet be-
hooren tot de onvermogendeD, doch die nit
eigen middelen nimmer zijn kind kan uitzen
den, eenigen tijd in het herstellingsoord der
vereeniging tot verkryging of versterking
zijner gezondheid kan wordeD opgenomen.
Innig dankbaar werd melding gemaakt van
do vele giften, die de laatste maanden weder
waren ingekomenhet couponfonds (roode
coupons) voor Amsterdam waar men einde
December mede begonnen was leverde tot
heden ruim f 2400.- op, bijeen gebracht door
ongeveer 1600 wéldunkenden, terwijl op de
blauwe coupons eenige maauden geleden den
hoogstaangeslagenen" toegezonden ruim
f 4500.— werd ontvangen.
Geklaagd werd dat het bosjesfonds er niet
op vooroit gaat, omdat bet publiek de busjes
steeds minder gedenkt. Met genoegen werd
erop gewezen dat bet ledenaantal vermeer
dert (5 leden hebben collectief bet recht een
kind ter uitzending voor te dragen) evenals
dat der donateurs.
Penningmeester van ,8.28" is de heer L.
van Weeren N. Z. Voorburgwal 262. Het
Secretariaat is gevestigd Damstraat 19,
kamer 21. u,
,Het Prinsenhof", orgaan van den Amster-
damschen Bond van Gemeente-ambtenaren,
heeft opgebonden te bestaan. Ook de Bond
zelf zal worden ontbonden, daar tal van voor
aanstaande leden zich hebben aangesloten bij
den Alg. Ned. Ambtenaarsbond, onlangs
opgericht.
Ook de nieuwe Ambteoaarsbond beeft zijn
orgaan„Do Ambtenaar", ondnr redactie
van d'-n bfj bet drievoudig ontslag van 30
September 1908 nlt den gemeentedienst ont
slagen heer G. J. A. Smit jr., die bezoldigd
bestuurder van den Alg. Ned. Handels- en
Kantoorbediendenbond te Amsterdam is ge
worden.
Uit Winschoten wordt aan de „Pr. Gr.
Ct." gemeld Het water in het veen achter
Bovenburen wordt oog steeds hooger. Beo der
bewoners beeft met zijn gezin zijn bais moeten
verlaten, omdat 't water er van alle kanten
binnendrong.
Uit den noordwesthoek van Overijssel
schrijft men aan het „Tbl.":
Door den overvloedigen regenval en de aan
houdende Westen- en Zaidwesten winden is
de stand van het boezemwater in het water
schap Vollenhove zoo hoog geworden, als wij
die in jaren niet hebben gekend. En het ergste
is, dat die hooge stand van zoo langen duur
is. Sinds het laatst van November kennen wij
dien toestand. De toestand is inderdaad treu
rig. Van Steenwyk uit gezien hel zee
honderden hectaren land zijn ondergeloopen.
De bewoners der lage landen hebben liet thans
hard te verantwoorden. In vele woningen
staat sinds geruimen tijd het water op -den
vloer, terwyl de bewoners van andere den
vijand door het maken van dammen trachten
te keeren. Wegen en voetpaden zijn onder
geloopen, zoodat het eeuige communicatie
middel thans de roeiboot of panter is. Het
gevolg hiervan is o.a., dat de school te Wete
ring, gemeente Steenwykerwold, ontvolkt is
van de rnim 1Ö0 leerlingen be7.oeken thans
slechts 35 de school en hiervan komen de
meeaten nog per roeiboot. De arbeiders hebben
geen werk, zij zijn tot werkloosheid gedwon
gen, waar anders ruimschoots werk is. In
vorige jaren bij lagen waterstand, konden de
eigenaren aan landverbetering doen, wat na
niet mogelijk is.
Langs de Maas is het ook treurig gesteld.
Niet alleen dat een algeheele staat van af
sluiting wederom is ingetreden, maar ook
wordt de grond zoo nat, dat er weken over
heen zullen gaan, eer hij weder bewerkt kan
worden. Het te veld staande winterkoren is
in de geïnundeerde streken totaal weg. De
hooge waterstand, die nu reeds drie en een
halve maand duurt, brengt zooveel koelwater
binnenvelds, dat het een zee gelijkt. Te Bal-
gooy moet men in het dorp van scbuitj »s ge
bruik maken.
Zaterdag arriveerde een detachement veld
artillerie en verkondigde een seinschot het
werken van de Beersche Overlaat, overeen
lengte van 900 meters.
Men ichryft aan de „N. R Ct."
Onder de gemeente Muntendam vindt men
thans nog een daklooze familie. In een klein
tentje, gemaakt van wat oude zakken, huist
de familie in de onmiddellijke nabijheid van
het kanaal Veendam—Zuidbroek. Wegens
den hoogen waterstand verkeert de vloer
van de keet in een zeer drassigen toestand.
In deze treurige woning is Vrijdag een kleine
wereldburger geboren, men aegt zonder
eenige hulp. De moeder lag io nat stroo,
gedekt door een oude zak. Voor kort z|jn
drie kinderen aan deze vrouw dhor den
voogdijraad ontnomen.
Zaterdag hebben mrs. Besier, substituut-
officier van justitie te Arasterdam, enBrantjes,
idem te 's-Hertogenbosch, Umraels, rechter
commissaris, en Sassen, substitnat-griffier by
de Bossche rechtbank, huiszoeking gedaan
bij den fotograaf F. aldaar. Die huiszoeking
houdt verband met de aanhouding van den
Bosschenaar D. te Amsterdam, die verdacht
wordt valsch bankpapier te hebben uitge
geven en die daar met bedoelden fotograaf
is aangetroffen. Het valsche bankpapier zon
langs fotograflscheu weg zijn vervaardigd.
Terwijl de bewoners afwezig waren heeft
men Zaterdag, waarschijnlijk in den namid
dag, bij M. L. in de Vriesestraat te Dordrecht
een ongewenscht bezoek gebracht. De dief
of dieven hebben zich door overklimraing
toegang weten te verschaffen tot de achter
plaats en s(jo toen door het opengelaten
raam naar binnen gekomen. Behalve een
postspaarbankboekje is er ongeveer vijfhon
derd galden aan zilver en papier ontvreemd.
Dit geld behoorde ten deele aan vereeni-
gingen, waarvan L penningmeester was.
Toen Zondagavond de heer H. C. op de
Ceintuurbaan te Amsterdam uit de comedie
thuis kwam zag hjj tot zjjn verwondering,
dat zich politie in zjjn woning bevond. Hem
werd toen medegedeeld dat inbrekers te
zijnen huize een bezoek hadden gebracht.
Aan de straatdeur was geen braak te be
speuren, zoodat men zich met behulp van
valsche sleutels toegang tot het perceel had
verschaft. Uit een zilverkastje had men een
groot aantal zilveren voorwerpen (meest
etagère-voorwerpen) ontvreemd. Voorts zyn
uit een laadje van bet schrijfbureau voor
werpen van waarde ontvreemd. Daar men
andere voorwerpen ooaangeroerd heeft ge
laten, ligt het vermoeden voor de hand,
dat de inbrekers'gestoord zjjn. De politie
heeft nog niet de hand op de daders gelegd.
Te Amsterdam is gisterenmorgen brand
ontstaan in de Kuiperstraat op de tweede
verdieping van perceel 93, bewoond door
den huisschilder P. Waterman. De oorzaak
was, dat iemand struikelde over een bran
dend petrolenm-toestel. De geheele ver
dieping brandde nit. De bewoner, sinds
eenigentjjd werkloos, had kort geleden zjjn
verzekering tegen brandschade laten afloopen.
De twee Italianen, die in een ton de we
reld door willen trekken, en ook in ons
land zjjn geweest, hebben het in Duitschland
niet getroffen. Vrjjdag kwamen zjj te Mun-
chen-Gladbach aan. Men hield ben daar
aan, nam de ton, als een beletsel voor het
verkeer, in beslag en verbood hun, prent
briefkaarten te verkoopen.
Te Weenen wordt vee' gesproken over de
geheimzinnige verdwijning van een fabrieks
directeur, die in een hotel aldaar logeerde,
in afwachting van een benoeming. De be
noeming kwam niet af en de fabrieksdirecteur
verdween, zonderling genoeg, met achterla
ting van effecten en andere papieren van
waarde. Na zjjn verdwijning kwam een brief
aar. zjjn adres, behelzende dat een consor
tium hem wilde benoemen op een directeurs
post aan een nieuwe fabriek. De vermiste
is een man van vjjf en veertig jaar. Men
vreest dat by in een oogenblik van moede
loosheid de hand aan zich zelf geslagen
heeft.
Men meldt aan de „Nbr.":
Io Beek en Donk is het einde der staking
in 't verschiet gesteld, doordat op verzoek
van mgr. v. d. Ven, de patroons zich, onder
eenige bepaalde voorwaardeu, tot onderhan
delen hebben bereid verklaard.
Die voorwaarden zjjn, dat Java gesloten
bljjft en dat al degenen, die thans aan de
fabriek werkzaam zyn, aan 't werk zullen
bljjven. De werklieden stellen als voor
waarde erkenning der organisatie, zoodat op
dien basis de onderhandelingen zullen ge
voerd worden.
Daar door beide partyen met verlangen
naar het einde van het conflict wordt uitge
zien, is het te verwachten, dat de onder
handelingen, die reeds heden (Dinsdag) zallen
geopend worden, tot een goed einde zallen
worden gebracht:
Zondagmorgen is door de politie te Zwolle
aangehouden een koopman in potlooden enz.
C. E. C., verdacht van diefstal van f 5 85
ten nadeele van een in dezelfde slaapstede
logeerenden koopman De G. C. hadt de zich
daarbjj bevindende twee ryksdaalders, waarop
teekens waren aangebracht reeds in een
tapperjj ingeruild voor vjjf guldens. C. is
naar het Huis van Bewaring overgebracht,
Dpor de politie te Rotterdam is proces
verbaal opgemaakt tegen de directie der
gemeentelijke wasch* en strjjkinricbting op
het terrein van het ziekenhuis aan den
Bergweg, waar de vorige week ua 7 oor
nog 44 vrouwen werkzaam waren.
Een waker van den nachtveiligheidsdienst
te Rotterdam, Zondagnacht op zjjn ronde op
de Hoogstraat komende, trof daar een drie
tal personen aan, die bezig waren een op
den grond liggenden politieagent af te ros
een. Met zjjn gummistok wist hjj zóó krach
tig op te treden, dat de agent werd ontzet,
terwjjl hjj met behulp van een inmiddels
ook gealarmeerd politieagent twee der drie
personen, die zonder eenig motief den agent
hadden aangegrepen, wist te arresteeren.
Hoog water. De Maas is in noordelijk
Limburg weer abnormaal hoog. Het dorp
Bergen is voor de vierde maal in dezeu winter
volkomen geïsoleerd en slechts per roeiboot
te bereiken. Alleen de veerponten bjj Well
en Catwjjk onderhouden de gemeenscha t
der beide Maasoevers voor voertuigeo. B j
Mook ondervindt men veel laat van kwel
water; bier eo daar moeten de aardappels
uit de wiuterkuilen naar veiliger plaatsfge-
bracht worden. Ook Gennep staat io bet
water. De hoogste stand was 12 15 M.
N. A. P.; deze wordt sedert vele jaren al
leen door den stand van 5 Maart 1906 over
troffen. Toen stond bet water nog 15 c.M.
hooger. De Maas begint thans zeer lang
zaam te vallen.
De Amerikaansche suikertrustknoeierjjen.
Een hooggeplaatst ambtenaar van de Ameri
kaansche suikertrast, Oliver Spitzer die de
hand had gehad in de knoeierijen, welke
jarenlang teu voordeele der trust zjjn ge
pleegd door ontduiking van douanerechten,
is veroordeeld tot twee jaar tuchthuisstraf,
door hem te ondergaan in de Bondsgevan-
genis te Atladta.
De regeering heeft na eer. klacht van
Spitzer dat bjj tot zondebok is gemaakt om
hooge ambtenaren van den trust te sparen,
een nienwe strafrechtelijke vervolging inge
steld ditmaal tegen den secretaris van de
trostdirectie. Het schijnt niet vast te staan
of dat wel gaan zal, want deze secretaris
heeft in een ander geding tegen trnstambte-
naren verklaringen ouder cede afgelegd. Dit
schijnt hem het recht te geveo, zelf te dezer
zake te worden met rost gelaten.
De advokaat-generaal bjj den Hoogen
Raad concludeerde gister afwijzend op het
beroep van den officier van justitie te Rot
terdam tegen het vonnis van de rechtbank
aldaar, waarbjj M. O., directenr van de
Handels- en Winkel Exploitatie-Maatschap
pij voorheen M. Gieseler" te Rotterdam,
ontslagen was van rechtsvervolging ter zake
van het aanleggen van een loterjj in strjjd
met de wet (het doen bepalen van het ge
tal koffieboonen in een flesch, waarvan de
inhoud bekend gemaakt was).
„De Nederlander" acht het noodzakelijk,
eens het volle licht te doen opgaan over de
treurige verleiding, waaraan jonge lieden
blootstaan, nadat zjj eenmaal de „speelholen"
zjjn binnengetreden.
De leden der „sociëteit" hebben het recht
van introdactie van al de personen, die ge
rangschikt kunnen worden onder „gewenscht
bezoek".
De geiotrodoceerden zijn vreemdelingen,
doch voor het meerendeel jonge menschen,
waaronder veel studenterAit Delft en Leiden.
In de zaal is een damesorkest, meestal
van vreemde nationaliteit. Deze dames, de
trawanten van den speelhouder, verlateh tus-
scben de mnzieknammers het podiam, voegen
zich tasscben do bezoekers, en nemen plaats
aan de verschil'ende tafeltjes en hierin ge
traind, lateu ze zich onthalen op champagne.
Hoe meer hiervan wordt gedronken, hoe
voordeeliger ook voor haar. De dames krij
gen n.l. van iederen flesch champagne een
zeker bedrag provisie.*
Na den eersten aanval op de jonge men
schen, die altjjd zeker slaagt, komt iemand
met een voorstel bjj A. of B., of bjj beiden
geljjk, om het geluk eens te beproeven met
het 8pel. Wordt dat voorstel afgewezen met
„neen ik dank u, ik heb geen geld", dan
volgt dadelijk„O 1 dat is geen bezwaar, o
kan hier geld leenen". Volgt nn weer een
afwjjzing, met de opmerking, dat mijnheer
dat niet wil, omdat bjj niet weet wanneer
het geleende terug te kunnen geven, en dat
hjj als het geëisebt werd, z'n ouders daar
voor lastig zou moeten vallen, en dat io
geen geval wil, dac volgt de geruststellende
verzekering, dat ook dat geen bezwaar is.
Mynheer kan het teruggeven als hjj klaar
is, of als hjj meerderjarig is, enzoovoort.
Dat komt later allemaal terecht.
Verlokt door deze welwillendheid, en
eenigszins gevleid door het geschonken ver
trouwen, bezwijkt de jonge man, stemt toe,
gaat op het voorstel in en wil f 100 leenen.
Dat bedrag wordt echter zoo luttel geacht,
dat hem wordt gezegd: „Och kom m'nheer,
wat is f 100. Daar kan u weinig of niets
mee beginnen, neem u f 1000. Dat i» ten
minste wat". -„„.i
g« transactie komt tot stand. Eeti wissel
wOTdt in orde gemaakt en door m nheer ge
accepteerd. Datum wordt niet ingeval
De geaccepteerde wissel loopt voor 11UW
minstens, i 1500 ol meer, al naar
mogelijkheid van het honoreerenkauworden
vermoed oi berekend. Met de onl g
I 1000 wordt gespeeld, en het gebeurt met
zelden, dat het ongelokkige slachtoiler ijn
f 1000 kwjjt is, voor bij do inrichting ter-
laat.
Bleef het nn hierbij dan hop jammer
ook zou het verlies nog niet zoo groot
znn. Doch nu doet zich het psychologtacu
verschijnsel voor, dat de beroofde telkens
terugkeert, ten einde te probeereo, het ver
lorene terug te wioneu. Eu er wordt opnieuw
geleend. De speelhuishouder is schijnbaar een
welwillend man, en hjj i« volkomen op de
hoogte of b.v. de ouders „kapitaal-krachtige
lieden zijn. Een nieuwe wissel. En weer het
zelfde gevolg.
Zoo raken veel jonge menschen in speel
schulden en zoo wordt de braodkast van den
i
bonder van het speelhuis, immer door, meer
gevuld met geaccepteerde wissels.
Aan het blad is een inrichting bekend,
waar, naar ruwe schatting, in de brandkast
voor meer dan f 200,000 aan geaccepteerde
wissels is geborgen.
Naar aanleiding van het uitschrijven van
een prijsvraag door de Ned. Kiosken Mg.
voor het leveren van een ontwerp voor een
nienw hoofd voor „De Middenstander", offi
cieel orgaan van de Handelsvereniging
„Rotterdam", waarvoor als juryleden hadden
zitting genomen de heeren A. Le Comte,
directeur van het Maseum Hais Lambert ran
Meerten te Delft, Jac. Van Gils, architect,
te Rotterdam, J. H. Heokes, directenr der
Rotterdam3che Boek- en Kunstdrukkery,
Corn. Immig, eigenaar der Koninklyke Boek
en Steendrukkerij, te Rotterdam, en K. De
Bazel, architect, te Bussum, is de eerste prijs
ad f 100 toegewezen aan den heer Mattbieu
Wiegman, teekenaar, le Helmerstraat 44,
te Amsterdam, die had ingezonden onder
motto „Dood",de tweede prfis ad f 50 aan
den heer A. a A. Rotgans, bouwkundig op-
zichter-teekeoaar, te Zandvoort, Haltestraat
50, onder motto „Eenvoud"de derde prys
ad f 30 aan den heer H. Van den Oever,
Tolstraat 72, te Amsterdam, ondor motto
„Mercurius".
Te Zwolle is door de politie aangehouden
een werkman, die nit Duitschland kwam en
die by het koopen van een koek een z.g.
bankbiljet van f 40 in betaling gaf, waarop
stond „De Nederlandsche Maagd betaalt aan
toonder veertig galden, Amsterdam 1909".
De danstenthoader d. S. te Roermond en
twee zijner bedieiiden zijn aangebonden en
in verhoor genomen, daar de jostitie denkt
aan boos opzet bij den brand in hel maga
zijn van d. S.
Bjj de rechtbank te 's-Hertogenbosch zijn
thans een driednizend weggeldzaken ter
berechting ingezonden. De meeste overtre
dingen zyn gestraft met 50 cents boete of
1 dag hechtenis en onder die zaken zijn er
geweest, waarin alleen aan de getaigen
f 116 is uitbetaald
Een niet onbelangrijk deficit, door de be
lastingbetalende Nederlanders te dekken, le
vert deze Noord-Brabantsche heffing dos voor
't rijk op, schrijft men aan 'l „Hbl." en het
is zeer wel mogelijk, dat een dergelijke ver
meerdering van zaken bovendien nog tot
versterking der Noord-Brabantsche recht
banken noopt.
Op een der bureau's van het departement
van landbouw, nijverheid en handel wordt
uit een brandkast een bedrag van roim
f 400 vermist. Korten tjjd nadat de ambte
naar, die bet geld onder zich had, de ver
missing bemerkte, werd aangifte gedaan by
de justitie, die een uitgebreid onderzoek deed
instellen, dat echter niet tot de ontdekking
van den vermoedeljjken dader heeft kannen
leiden.
vafi" de vereeiiging
HET VRIJE RUILVERKEER.
Het reeds in het verslag over 1908 djpor
onze vereeuigiog uitgesproken vermoeden nat
door het optreden van de Regeering der ver
bonden rechtscbe partyen voor den Vrijen
Handel opnieuw gevaar was ontstaan, is door
de gebeurtenissen in 1909 bewaarheid.
Wel werd door bet Kabinet in den aan
vang; zorgvuldig gezwegen over hare richting
derhandelspolitiek, haar optreden alleen
reeds was aanleiding voor een hernieuwde
beweging in het kamp der protectionisten.
De schoonklinkende leuzen werden door
de organen der rechterzijde weder aangehe
ven; de yaderlandsche nijverheid werd voor
de zooveelste maal nagenoeg dood verklaard;
om ze weer „op te heffen uit den toestand
van inzinking" werd den minister van Finan
ciën opnieuw protectie aangeprezen, tevens
als universeel middel tegen kwalen van ma
laise en werkloosheid.
De Regeering was echter schijnbaar van
de oude leuzen niet meer gediend; de mi
nister van FinaDciëu zag in eene herziening
van het invoerrechtentarief slechts een ge
schikt middel om in de eerste plaats de be
langen van de schatkist te dieueu; blijkens
zjjoe verklaring in de millioenennota van Sep
tember 1908 bad „de Regeering voor de kos
ten der sociale wetgeving het oog op de meer
dere inkomsten, welke eene tariefsherziening
kon brengen*. Van bevordering van den
nationalen arbeid werd io dat staatsstuk niet
gerept; bevordering van sociale wetgeving
werd er|voor in de plaats gesteld. De al-
gemeene verkiezingen waren in 't zicht 1 En
dat deze nienwe lens niet zonder invloed is
geweest op den ook voor den vryen handel
onguostigen uitslag vao de sterobus van 1909
is niet twijfelachtig, wanneer men let op de
verkieiingsprograms der rechter groepen,
waarin de samenkoppeling van de sociale
wetgeving aan de wederinvoering vao be
schermende rechten den kiezers als noodza
kelijk werd voorgehouden.
Werden reeds in 1908 door ons enkele
blaadjes gewjjd aan weerlegging van de
beweringen der protectionisten, ter bestrijding
van betgeen voorkwam in de programma's
van actie der rechtscbe partijen en van
hetgeen bekend werd omtrent de tariefplan-
nen van deze Regeering, werd in 1909 eene
nieuwe serie geschriften, ten getale vao der
tien, door onze vereening uitgegeven.
In het eerste dier geschriften werd aange
toond, hoe noodzakelijk vrjje handel voor den
Nederlandschen Landbouw is. Vrijwel alge
meen wordt landbonwbescherraing niet meer
gewenscht doch alleen op industrieele rechteo
aangedrongen. Het tarief ontwerp-Harte ging
nit van dit beginsel en de tegenwoordige
minister van Financiën schijnt van zins dit
voorbeeld te volgen. In no. 49 der blaadjes
werd aangetoond dat de landbouw, na moeie-
lyke tijden te hebben doorleefd, inderdaad in
bloeiendeu toestand verkeert, en dat de pro
tectionistische stelling, als zoude verhooging
der inkomende rechten bet aangewezen mid
del zyn om een bedrijf op te heffen uit een
toestand van tydelyke inzinking, door de
geschiedenis van den landbouw bewezen is
ten eeneomale onjuist te zyn. Aangetoond
werd boe de verbetering van den toestand
van den landbouw is gekomen langs geheel
andere wegen, boe het in hoofdzaak drie
factoren geweest zyn, te weten een goede
staatszorg gericht op de verheffing van het
bedryf, het krachtig zich ontwikkelend ver-
eenigingsleven en de ontwaakte energie van
den boerenstand, welken den Nederlandschen
Landbouw hebben gemaakt tot een belangrijk
exportbedrijf, wuarnaast een gewichtige land
bouwindustrie kon ontstaan. Er werd op ge
wezen hoe nadeelig de industrie bescherming
voor onzen landbouw zal werken boe elke
verhooging van het invoerrechtentarief door
stjjging der goederenpryzen de productie-
voorwaarden van den landbouwer ongunstiger
zal maken.
In het tweede geschrift werd de protec
tionistische stelling bestreden, dat het by bet
vraagstuk vrijhandel of protectie uitsluitend
gaat om stoffelijke belangen, en werd daar
tegenover de moreole zyde der quaestie naar
voren gebracht. Aangetoond werd, dat pro
tectie ten slotte uitloopt op misbruik van de
wetgeving ten gunste van particuliere belan
gen hoe die begunstiging van den één be
voorrechting kweekt van den ander, hoe zij
steeds voert tot verderen overheidssteun, hoe
deze op den duur Hdt tot verzwakking vao
het persoonlijk initiatief en van bet zelfver
trouwen, tot vermindering van eigen onder
nemingsgeest. Geweien werd op de praktijk
in andore landen, waar protectie heeft ge
voerd tot corruptie en ergerlijk bederf in het
openbare leven en het politieke bedryf,
tot vermindering van het rechtsbewastzyn
der natie en andere zedelijke eigenschappen
des volks.
Het derde blaadje bevatte een vergelijking
van de kosten van levensonderhoud van ar
beiders in Frankrijk, Duitschland en Enge
land. Met cyfers werd aangetoond, dat de
pryzen der levensbenoodigdheden van den
onder vrijhandel levenden werkman belang
rijk gotdkkooper zyn dan voor de Duitschers
en Franschen, zoodat in de protectionistische
landen Frank ryk en Daitschlaud het leven
ongeveer 18 percent dnurder is dan in Enge
land. De ioonen zyn in het eerstgenoemde
land in 't algemeen 25 percent, in Daitsch-
land 17 percent lager, terwjjl de arbeidsdaar
in die landen gemiddeld 11 en 17 percent
langer is.
Het vierde geschrift bevatte de ontken
nende beantwoording der vraag of protectie
in aanmerking kan komen.als middel van
redres tegen de bezwaren, welke onze handel
en industrie ondervinden van de beschermende
rechten in bet buitenland.
De mislukking van het protectionistische
stelsel in de praktijk werd aangetoond in
No. 53, hetwelk een vergelijkend onderzoek
inhield naar de resultaten van de beide stel
sels van handelspolitiek in de Zuid-Australi
sche Staten Victoria eo Nieuw Zuid-Wales
over de jaren vóór 1901. Met het oog op
de steeds weer herhaalde belofte van onze
protectionisten aan de arbeidersbevolking,
dat beschermende rechten zallen strekken
tot bevordering van den nationalen arbeid,
moge nog eens de nadrak er op worden ge
legd, dat de praktijk in die landen bet tegen
deel bewezen. De van protectionistische zyde
vernomen bewering dat bet beroep op de
beide Australische Staten niet opgaat, omdat
beide landen ouder bescherming levn, is
uiet juist. De fout kan worden toegeschreven
in bet niet letten up de jaren waarover de
cijfers liepen. Tot 1901, bet jaar waarin beide
landen in de „Commonwealth", den Aastra-
liscbeu Statenbond, die de beschermende han
delspolitiek volgt, werden opgenomen, leefde
Nieuw Zuid-Walis ouder vrijhandel, Victoria
onder protektie. De tot 1901 in beide landen
opgedane ervaring leert, dat in bet protec
tionistische Victoria de ontwikkeling der
industrie teo achter geraakte by do nijver
heid io Nieuw Zuid-Wales onder vrijhandel;
vrouwenarbeid en kinderexploitatie namen
onder protectie grooter afmetingen aan, ter
wijl de arbeidsmarkt er aan grootere schom
melingen onderhevig was en de werkloosheid
zich er sterker heeft doen gevoelen.
In het volgend geschrift werd nogmaals de
moreele zyde van het vraagstak behandeld,
werd bestreden een betoog van de „Stan
daard", dat da rechten der religie bebooren
te worden beschermd tegen de gevaren van
vrijen handel. Aan de hand van mededeelin-
gen op het te Londen gehouden vrijhandels-
congres van afgevaardigden uit landen met
sterk beschermende tarieven kon wordeu aan
getoond hoe juist de zedelyke eigenschappen
der natie worden bedreigd door protectie, hoe
corruptie, omkooporjj en zedenbedryf door
bescherming worden gekweekt, hoe streng
doorgevoerde protectie juist voert tot schen
ding van hetgeen de relegie ons leert.
(Wordt vervolgd.)
GOUDA, 15 Februari 1910.
Voor de Goudsche Winkeliersvereeniging
zal de heer J. S. Meuwsen van Amsterdam
morgen, Woensdag, om 8 nur eene lezing
houden over: „De Organisatie en Coöperatie
van den Middenstand in Oostenryk-Hongarye".
Voor nadere bijzonderheden verwyzen wy
naar achterstaande advertentie.
Door de politie is opgevangen een groote
gele trekhond, die onbeheerd in deze ge
meente rondliep Tegen vergooding van de
voedingskosten is deze door deu eigenaar
terug te bekomen-.
By Kon. Besloet is ber.oemd tot notarh
binnen het arrondiss Rotterdam, ter stand
plaats de gem. Waddiaxveen, J. Vos, can
did.-notaris te Utrecht.
WOENSDAG 9 FEBRUARI.
1..K. H.K
yiaut»tfenm<jen.
Nederland, üblig. Ned. Werk.
Acbuld 2'/, 77'/ê
Portugal. Ublig. Tabaksmonu
poiieleenlng(500--5000 fr.) 41 ,97',
Rentelooze certif. f 6 80
- Oblig. 2e Serie fr. 2500 3 571,
Bulüarijb. Oblig. Tabakslee-
ning 1902 5 91'
Hypotl.ec. Staatsl. 1892 6 94',
Rusland. Iwang. Dujnbr. Obli
gation 4'/, 937*
Azib. Japan Obligation 1899 4 80
Columbia. Geconsolideerde
Buitenlandsche Schuld. R. 3 49
11 y pot heek- lian ken
Pandb. Rotterd. Hypb. 4 101 •-
Pdbr. Sted Hypb. 'sGrav, 4'/, 100'
Pandb. IJtrechtsche Hypb. 4 99
Pandb. Westlandsche Hypb. 4 100
Pnadb. Zuid-Holl. Hypb. 4 99
Pandb. Algemeene Groninger
Scheeps-Hypb. 4'/, 1017
Pandb. Nederl. Hyp. Pand-
briefbsnk 4 99'/
Pandb. Ned. Scheeps-Hypb. 4' 10G>/4
Pandb. Bataafsche Hypb. 4 99'/4
Eerste Ned. Hypotheekbrief-
bank 4 99'/,
Pandb: Hollandsche Hypb. 4 94
Scheepvaart- M aat er happijen
Oblig. L. Smit en Co Sleep
dienst 4',j 100
Stoomvaart My. „Triton* Obl. 5 100
Premieleeningen
Belgif, Stad Antwerpen 18S7 2 977,
Pivereen
Laan v. Meerdervoort Mjj. tot
expl. van Oblig. 1902 1 4 99
Nationaal Grondbezit Oblig. 4 991
worden alle tot
BAL4NSPRIJZEN OPGERUIMD.
Dinsdig 15 Febr. 1910.
Vette ossen en koeien goede aanvoer, pryien
waren »oor iste kwaliteit 35, ae 31 en 3e r\ ct
per halt KG.
Magere osaen, melkvee en vaarkocien, goed
aangevoerd
Vette kalveren goede aanvoer ie kwaliteit
3a, ae 89, en 3e 24 ct. per half KG.
8tieren redelijke aanvoer, prijaen waren voor iste
kwal. 30, ade kwal. f], 3de kwal. 24 cent* p«
lf kilo.
Handel voor alles prijahoudend.
Benoemd: 1 Febr. tot hulptelegrafist
te Leiden, W. F. H Som-'r; te Amsterdam,
H. Koning (o. v.)tot hulptelefonist te Bos
koop, H. A. Turkenburg (o. v.); 16 Febr.
tot directeur van bet postkantoor te Helder,
de hoofdcommies T. J. Montjjn te Helder;
1 Maart, tot directenr van het postkantoor
te Dalfsen, H. M. J. de Chalmot, thans di
recteur van het pont en telegraafkantoor te
Haaksbergentoi directeur van het post
kantoor te Vaassen, G. Lokhorst, thans in
gelijke betrekking te Bellen; tot direetcur
van het post- en telegraafkantoor te Oot-
marsnm, de commies-titulair der posteryen
en telegrafie P. J. H. van Hest te Weesp.
Bevorderd: 1 Febr. tot hoofdcommies
der posteryen, de commiezen le klasse C.
Zum, J. A. Janssen en J. Wannaars Jzn.16
Febr. tot le klerk by het hoofdbestuur, de 2e
klerk J (J. A. Goedeljee.
Verplaatst: de klerk der posterijen en
telegrafie le klasse L C. Appels, van het
hoofdtelegraafkantoor naar het bypost- en
telegraafkantoor „Tulpplein" te Amsterdam;
de klerk der posteryen en telegrafie 2e klasse
W. Koster, van het bjjpost- en telegraafkan
toor „Tulpplein", naar het boofdtelegraafkan-
te Amsterdam
16 Febr. de klerk der posterijen en tele
grafie 2de klasse W. J Pulles, van Amster
dam (telegraafkantoor) naar Waalwfik de
telefonist M H Dwars (0. v.) van Rotterdam
naar Amsterdam.
Eervol ontslag en op verzoek:
1 Febr. de hulplelefonist B. *W. E. J Fyih
(0. v.) ie Bergen op Zoom; 16 April, de in
specteur d- r posterijen en telegrafie te Arn
hem, M. Velliiiga, onder dankbetuiging voor
do vele en goede dionsten door hom aan den
Lande bewezen; de direéteur vun hot tele-
graafkantooi te Arnhem, T. G. C. ten Bokkel;
1 Mei., de C6 mini es der posteryen 2e klasse
J." J. Gerlach, Giunta d'Albini te Rotterdam.
Overleden: 6 *Febr., de brievengaar
der te Heeseh. J. van de HuDbeek.
tl 11 r i( o r 1 n k 0 4 1 a <1.
GEBOREN 10 Febr. Jan. ouders H. Koe
nekoop en M. E van Maurik. 13. Wil
helmus, oudors W. Poot en A. E. Verboom.
OVERLEDEN13 Febr. W. F. Signer 7
m. J. Potharst 11 m. 14. J. J. Geers
7 m. -- J. Bergman 2 j. P. Rietkerk 4 in.
V Ondertrouwd:
L. BOOGAERDT
KN
J. M AMSINGH.
Gouda, 15 Febr. 1910.
Atdclin* MlilOHKKIVIIIIIN.
ROZKNDAAI. HOEK PARADUS GOUDA
Deze inrichting stelt zich ten doel om
oude, gebruikte en overtollige huishoudelijke
voorwerpen tr*4ke ool>t zoo veel noodig te
repareeren, cn hoofdzakelijk aan ininge»
goeden voor goedkoope pryzen te verkoopen.
De daurop behaalde Winst komt geheel ten
goede aan de nrutr'ile Vereeniging ,dl»*-
menxory".
7fon thans door nienw gevonden toepassingen
onze in ol rrert ffrMckélilerel" #*or-
lrfilet» Peluture-itoitHerlë. Zjj geven
kracht '*n diepte, die namakers niet kunnen
hereiken. Men overtnige zich, geen imitatie
voor de echte te ontvangen.
Geïll. Prijscourant met een aantal onge
vraagde getuigschriften gratie op aanvraag
Boxtel. H. HOGA1UI8 Jt Co.
Agent voor GOUDA
Pimm A. QUANT,
Kunsthandel, Kleiweg, by wien modellen te
bezichtigen *ün.
TR HUUR:
naby Gouda, bevattende 4 groote Kame x.
groote Keuken, Kelder en Zolder. Te be
vragen l>iij den).pachten benedendyks.
«ordt nit overtuiging, als een werkelijke hu!}>
io den nood, het boek.
aanbevolen.
Na ontvangst van adres per briefkaart wordt
d 1 boek|e trauco per poet toegexoudeu dkx r
BLOKPOSU/4 BotfcflftQ- ftft'ttxmtjrvl
