NIEUWE BESEEN
IVIIIÜTOID
ADVERTENTIES
Ir.E.I,B.Kortenoever
Openbare Verkooping
ONROERENDE GOEDEREN
BINNENLAND.
Firma Herman Zoon.
Verspreide Berichten.
Uit d.e I=ers3.
Brieven uit de Hófstad,
t
Gemengde Berichten.
-n
BOEKAANKONDIGINGEN
Gevestigd te Gouda:
Advocaat en Procureur.
Nuts Departement GOUDA.
op Donderdag 13 October 1910,
Notaris J. KOEMAN,
Tl GOUIM,
Huizen en Erven
Bouwterrein
telegram, dat de republiek in bet geheele
land uitgeroepen is, in een ander telegram
in hetzelfde blad echter, dat uit Parijs is
afgezonden, wordt gemeld, dat de republiek
nog lang niet overal erkend wordt.
Alleen te Evora, en te Port Allegre werd
het bericht van hét optreden der nieuwe
regeering met gèjuich begroet.
Waf de garnizoenen van Setubal en Elvas
zullen doen is nog niet zeker, ten deele wijl
daar het gerucht loopt, dat de stedelijke
garde te Lissabon, die trouw aan den koning
is gebleven, hardnekkig weigert de monar-
chische distinctieven af te leggen.
Zelfs wordt beweerd, dat het van republi*
koinsche zijde komende bericht omtrent den
bijval, dien de regeeringswijziging te Oporto
heeft gevonden, onjuist is.
Madrid, 7 Oct. De Spaansche regeering
verneemt, dat Koning Manuel en Koningin
Amelie op het oogenblik dat de revolutie
uitbrak zich te Cintra bevonden. Zij kregen
daar bezoek van den leider der beweging,
die hen persoonlijke veiligheid waarborgde
en 4iit naam van het republikeinsche comité
het Koninklijke jacht ter beschikking stolde,
aan boord waarvan zij zich zouden kunnen
begeven, waarheen zij wilden. Hetzelfde
werd medegedeeld aan den Hertog van
Oporto, ofschoon deze reeds gevangen was.
Van de gebouwen heeft alleen het paleis
Necessidades ernstig schade geleden.
De meerderheid der officieren verklaarde
zich voor de republiek, de overigen gaven
hun wapenen over en trokken zich terug.
De indruk door de Portugeesche revolutie
in Spanje teweeg gebracht is buitengewoon
groot.
Te Madrid en Barcelona hebben de repu
blikeinsche clubs geillumineerd. De politio
moest de clubs uiteenjagen en de illuminatie
nitdooven.
Te Barcelona heerschte gedurende den
geheelen nacht na de proclamatie der repu
bliek groote opwinding. Voor de bureaux der
dagbladen, die de berichten op transparan
ten projecteerden, verdrong zich een ont
zaglijke menigte. Voor het bureau van het
republikeinsche blad El polle Catalan moest
de politie chargeeren om de menigte te ver
spreiden.
In een artikel over den oorsprong van de
crisis vertelt de Figaro aardige bijzonder
heden over de baanjesjacht in Portugal op
staatskosten. De machthebbers van het oogen
blik en hun vriendjes wisten zich op alle
mogelijke manieren met het kruis te zege
nen. Zelfs vrouwen werden in alle mogelijke
sinecuren gestopt. Zoo werden er dames,
vrouwen van hooggeplaatste personages, aan
den douanedienst toegevoegd, in welk ambt
men niets anders van haar verlangde dan dat
zij hare bezoldiging opstreken. Nog mooier
in de douane-loodsen bad men last van rat
ten. Men schafte katten aar., om ze te ver
delgen. Maar nu was er natuurlijk weer een
dame noodig, die de zorg voor de katten op
zich nam. En zoo ontstond een nieuwe sine
cure voor een dame uit de Lissabonscbe sa
menleving.
De Portugeesche kolonie te Londen, is
door bet drnkke handelsverkeer tusschen de
beide landen, niet onbelangrijk in aantal.
Onder de leden dezer kolonie is men nog
niet zoo geheel zeker, dat de Republiek thans
voorgoed gevestigd is.
Zij wijzen er op, dat er steeds een sterk
antagonisme beeft bestaan tusschen Lissabon
eenerzijds en Oporto en Coïrabra anderzijds;
en zg gélooven, dat thans misschien alles
zal afhangen van de houding der troepen,
die zich buiten Lissabon bevinden.
In Engelsche politieke kringen is men
echter veel optimistischer gestemd betreffende
het standhouden der Republiek. Men is daar
geneigd om veel te verwachten van de nei
ging der groote indifferente massa, om zich
in dergelijke gevallen te scharen aan de zijde
die het sterkste is.
Met eenige spanning wacht men echter
af, welke uitwerking de Portngeesche om
wenteling in sommige naburige landen zal
hebbeu, met name in Spanje en Griekenland.
Het zenden der Engelscho oorlogsschepen
naar Lissabon heeft hoofdzakelijk ten doel,
gelijk met nadruk door de bladen wordt
verzekerd de veiligheid en de handelsbe
langen dor Engelscho onderdanen te bescher
men. Aan eenig ingrijpen in de /aken des
lands denkt niemand.
De „Daily Chronicle" laat zich in haar
hoofdartikel o. a. aldus uit.
„Wij kunnen nauwelijks betwijfelen, dat
de revolutie in Portugal, wanneer z(j een-
mual de overwinning heeft behaald, over de
grenzen een overeenkomstige uitwerking zal
hebbenmaar dat gaat geen ander land
aan. in Portugal is de Republiek uitgeroepen,
en zij zal zich slechts dan staande houden,
wanneer het volk het wenscht. Het moet
aan ieder volk geoorloofd blijven zijn eigen
lot te bepalen.
Het zendeu van Britsche oorlogsschepen
heeft dwaze geruchten doen ontstaan om
trent een ingrijpen van Britsche zijde. Dit
ia een bol gebazel, omdat de gedachte alleen
aan een ingrijpen van Eugeland onmogelijk
is, en te meer waar de Regeering liberaal is.
Dan betoogt het blad nog eens, dat de
Britsche schepen welke zich thanq, te Lissa
bon bevinden alleen de bescherming der
Britsche onderdanen bedoelen.
De historische viendschap tusschen Enge
land en Portugal is een vriendschap tusschen
de volkeren, en onafhankelijk van den regee-
ringsvorm, welken een dezer landön voor
zich mocht kiezen.
Engelands hoop is, dat de revolatiq werke
lijk een diepe en verstrekkende wederge
boorte van het Portugeesche volk zal bron-
gen."
Hoewel ook andere Engelsche kranten
zich in denzelfdeu geest uitlaten, bestaat de
waarde van hetgoen speciaal de „Daily
News" zegt, voornamelijk daarin, dat dit
blad als een der organen van de tegenwoor
dige Regeering moet worden beschouwd.
Het aanstaande bezoek van deu Duitschen
keizer te Brussel is den socialisten aldaar
een doorn in het oog.
Z\j hebben dan ook reeds een vergadfering
gehouden, waar weliswaar nog geen vast be
sluit is genomen, maar toch te kennen is ge
geven, dat in monstermeetings geprotesteerd
zal worden tegen het monarchisme en dat er
brochures verspreid zullen worden, waarin de
aandacht zal worden gevestigd op enkele
uitlatingen van keizer Wilhelm over de so
cialisten.
De burgerlijke pers is zeer ontstemd over
de houding der socialisten, die er blijkbaar
op uit zjjn het voorgenomen bezoek op bet
laatste oogenblik nog te verhinderen.
Uit Budapest wordt aan de Kölnische
Zeitung gemeld, dat in tal van genieenten
in Opper Hongarije onder de bevolking een
sterke stroomiag bestaat om van het Katho
licisme tot het protestantisme over te gaan.
Deze beweging is het gevolg van het optre
den van den bisschop Parvy, die, zooals wy
reeds vroeger meedeelden, twee pastoors, die
als afgevaardigden zitting hadden in het
Hongaarsche parlement, uit han geestelijk
ambt ontsloeg omdat zjj weigerden op zijn
bevel hun mandaten neer te leggen.
China heeft op 't oogenblik bezoek van
veertig vertegenwoordigers van Amerikaan-
scbe kamors van koophandel en volgens de
berichten uit Peking worden die heeren uiter
mate hartelijk ontvangen. Na in verschillende
steden gehuldigd te zjjn, zjjn zjj eergisteren
te Peking aangekomen. De ontvangst keu-
merkte zich door zoo groote hartelijkheid,
als nog nimmer aan vreemdelingen in China
is ten deel gevallen,* zoo verzekeren de be
richten uit Peking. De officieele ontvangst
geschiedde vanwege de Chineesche kamers
van koophandel, maar het gansche volk nam
er deel aan. „De geestdrift van alle klassen
was de meest treffende betuiging van de
hartelijkheid van de Cnineesche gevoelens je
gens Amerika, die nog ooit gegeven is", zoo
zegt een berichtgever. De Amerikanen zjjn
welkom geheeten door vertegenwoordigers
van alle regeeringslichamen. Het program
omvat een vrijwillig door den Regent aange
boden aodientie en een feestmaaltijd, aan
geboden door ambtenaren van het departe
ment van bnitenlandsche zaken. Ook zullen
de pas geopende Nationale Vergadering en
de Chineesche persvereeniging van zich doen
hooren.
In de laatste dagen was het weer kalm
in Moabiidoch Donderdagavond hadden
opnieuw botsingen plaats tusschen arbeids-
willigen bij de kolenfirma Kupfer en Co. en
stakers, waarbij mishandelingen en vecht
partijen voorvielen. Dientengevolge is op het
terrein dier firma een afdeeling politie ge-
stationneerd.
De „Krenz Zeiting" verlangt in een artikel
over deze voorvallen wettelijke bescherming
van arbeidswilligen tegen stakers, eo wijst
erop, dat de thans bestaande bepalingen on
voldoende z(jn, om de bescherming te geven,
die in een rechtsstaat noodig zijn. Bjj de
aanstaande behandeling van het nieuwe straf
wetboek zegt het blad, is waarschijnlijk de
beste gelegenheid eens te overleggen op
welke wijze arbeidswilligen kunnen worden
beschermd, maar reeds thans moet de Rjjks-
dag eischen, dat de regeeringen alle mate
riaal bijeenbrengen, wat op dit punt licht
kan geven. Iedere botsing tusschen stakers
en arbeidswilligen, iedere socialistische boycot
en alles wat daarmede samenhangt moet
geregistreerd en geordend worden, opdat de
Rijksdag een goeden en zaiveren blik krijgen
zal in de socialistische-terrorisatiepolitiek.
In verband met de onlusten te Moabit
werden nog 8 personen gearresteerd, meestal
georganiseerde arbeiders, zoodat thans 64
personen in arrest zijn.
Engeland.
Den» 20en dezer zal de „Olympic" van de
White SUr-lgn te Belfast te water worden
gelaten, terwijl haar zusterschip de „Titanie",
waarschijnlijk in de maand Januari a. s. zal
afloopen.
De afmetingen van deze schepen zyn niet
officieel bekend gemaakt, maar toch weet
de St. James Gazette daaromtrent het een
en ander mede te deelen.
De „Olympic" zal eene lengte hebben van
840 voet en een inhoud van 40,000 ton. Het
schip wordt ingericht voor het vervoer van
600 eerste-, 1200 tweede-klasse en 3200 tus-
schendeks-passagiers.
Do kosten van dit renzenschip bedragen
18 millioen golden.
Duitschland.
Te Frankfort heeft gisteren een dienst
bode van den koopman L. Fontein dezen
doodgeschoten, daarna de telefoon gewaar
schuwd en vervolgens een eind aan haar
eigen leven gemaakt.
Hetzelfde meisje had al eenigen fyd gele
den een kind van vier jaar uit hetzelfde ge
zin doodgeschoten. Zjj was toen, 'omdat men
haar niet toerekenbaar achtte, vrijgesproken,
een tijdlang in een gesticht verpleegd en
toen zjj hersteld leek weer by haren vroe-
geren meester in dienst genoraeu.
Rusland. j
Uit de Rassische staatsgelden j is 58,360
gulden beschikbaar gesteld voor ae aanstel
ling van censoren voor de Finsché pers, die
onmiddelijk aan het werk gezet zullen wor
den. Een Russisch blad te Helsingfors heeft
een subsidie van rijkswege ontvangen.
Nieraandoeningen zijn ernstig*.
Ljjdt gjj aan rug- of lendenpijn
Hebt gy opgeblazen oogen Opgezwollen
enkels of ledematen
Is uw water bewolkt, zanderig of brandend
Geschiedt de urineloozing te veelvnldig
of te weinig?
Voelt gjj u rheumatisch bij slecht of
vochtig weer?
Hebt gij veel last van zware hoofdpijn of
duizeligheid
Zjjt gjj zwaarmoedig, zwak eo altjjd ver-
moeid
Nieraandóeningen tasten niet ioderen lijder
op dezelfde manier aau geen enkele
patient vertoont alle verschijnselen, doóh
iedere patient heeft sommige verschijnselen,
Indien g{j echter eènig teeken van nier- pi
blaaszwakte hebt, dan is vernietiging dfyr
nieren misschien korter bjj dan gjj denl^t,
en is uitstel zóó gevaarlijk, dat gjj niet
spoedig genoeg met. het gebruik der eclüe
Foster's Rugpijn Nieren Pillen beginnen
kont. Zjj zjjn een geneesmiddel uitsluitend
voor nier- en blaaskwalen en alleen een
nierengeneesmiddel kan eiken wortel van de
gevreesde nierziekte uitroeien.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen (let op den
juisten naam) zjjn te Gouda verkrijgbaar bjj
de heeren Wolff Co., Westhaven 11. Toe
zending geschiedt franco na ontvangst van
postwissel f 1.75 voor één, of f 10.— voor
zes doozen.
De „Avp." verneemt, dat er ouder de leden
der Tweede Kamer ernstige ontstemming
heerscht over de wyze waarop de Regee
ring het wetsontwerp op de kustverster-
kingen aanhangig heeft gemaakt en in be
handeling poogt te brengen. „Door niet-
publicatie toch van het Verslag der Com
missie van Samenwerking tusschen Land
en Zeemacht, hetzjj geheel (waartegen geen
enkel deugdelijk bezwaar is aan te voeren),
hetzjj met weglating van enkele onderdeelen.
is het opmaken van een Voorloopig Verslag
over de principieele zaken onmogelijk ge
maakt. Daarenboven ligt dat verslag slechts
in beperkt aantal ter griffie van de Kamer
voor de leden ter inzage, en als men nu weet,
dat men zich op de Griffie al gelukkig mag
rekenen als men er een plaatsje weet te
vinden tusschen de drie ambtenaren, die io
het kleine lokaaltje behaist zjjn, en de boden
die er bezig zjjn met de expeditie van paket-
ten en dergelijke, dan is het dnideljjk, dat
Van stadie daar geen sprake kan wezen.
Reeds beeft zich een der Kamerafdeelingen
in baar geheel door tnsscbenkomst van den
voorzitter tot de militaire Ministers gewend
om toestemming te vragen tot openbaar
making.
Inmiddels is bet 46 millioen-ontwerp reeds
op de agenda der voorstellen geplaatst, die
begin volgende week in de afdeelingen moeten
worden onderzocht".
Land en Volk (vryz-dem.)
„De uitslag van de Haagsche Statenver
kiezing heeft onze verwachting overtroffen.
„De beide tegenstaande groepen verwacht
ten elk voor haar candidaat een herstem
ming, en elk voor zich den triomf in dey
beslissenden slag. Zjj zagen zich beiden te
leurgesteld. Onze candidaat liep ver nit bo
ven hun gezamenlijke stemmental.
„De algameen politieke beteekenis van
deze stemming is Liet te onderschatten. In
de tegenstelling van democratie eo conser
vatisme heeft het laatste het jammerlijk af
gelegd. Van het stemmental, voor den hoofd
ingeland van Delfland gehaald, moeten, om
tot de taxatie der Haagsche vrjje liberalen
te komen, de christelyk-historische stemmen
worden afgetrokken en die van vele anti-
revolntiunnairen. Voorzoover deze laatsten
hebben gestemd, gingen zjj op den heer van
den Bergh.
„Laten wjj dan de vrjje liberaleu in de
drie districten van He Residentie op 1000
1500 stemmen scha ten.
„Moest De Nieilwe Courant daarover nu
zooVeel drukte maken j
Het 40-millioenfouds.
Ook vau anti-revolutionnaire zjjde komt
nu verzet tegen het bekende regeeringsvo'or-
stel. j
De Maas- en Merwebode zegt daarvan o.a.
y „Dit voorstel lacht ons al zeer weinig toe.
„Ons volk staat zeer onsympathiek tegen
over deze uitgave", om aldus te besluitenj
„Daarom hopen wjj, dat deze hooge uit
gaven voor onze kustverdediging, niet zoo
voetstoots zallen worden toegestaan. Het zon
ons zeer spijten als van het al of niet aan
nemen een kabinets-qfiaestie gemaakt werd,
zooals De Sfiandaaad het vqorstelt.
Wie te fe$l vraagt voorJefen zaak die ons
volk niet svitapathieid is, wordt oorzaak van
eigen val.f w w» U- 1 V1 li
I
LI.
41s dezf Brief U nnder^o opgen ko|
is de Provinciale stembuscaSmpagne a| wi
achter den'rug. Dit schryvfyhöe, moet'dep
nog geopend worden en van den afloop
kiezerjj is my dus nog niets bekend, mi»
ik geloof niet., dat er hard gestemd zal zjjó,
De bjelaugstelling vqor de^jstemming was
wedej merkwaardig jclein by de 36.000 kw)
zersA1» Vergaderingen iwerdeq niet gehondefyj
van optochten endergelijke merkte men
niets i; alleen hingen hier en daar in de stad
de bggjkbaar onvermijdelijke helkleurige bil
jetten mqt een aaribeveling voor oen der
candidaten en hingen er eenige vlaggen vpor
den candidaat Deen, den petrolqumkoning,
op wiens verkiezing men maar half gerost
was. Dit laat zich verstaaneen goed deel
der kiezers is niet gediend van een hier pas
kort gevestigd man, ai is die ook nóg zoo
ryk en al doet bjj ook en dit dient ten
volle erkend nóg zoo veel goeds met zjjn
geld. Velen willen nog een „echten" Hage
naar, niet een „geïmporteerde", en daarin
hebben de menschen niet zoo heelemaal on
gelijk. Daar staat tegenover, dat velen, die
anders in aanmerking zouden komen, weinig
lust hebben om zich aan een vorkieziugsstrjjd
waarin men, behalve letterlijk natuarljjk
ook figuurlijk „zwart gemaakt" wordt te
onderwerpen. Daarbij komt nog, dat de heer
Deen, een nog betrekkelijk jong man, veel
ambitie heeft om zich voor de publieke zaak
te iDteresseeren, reeds tot lid van den Ge
meenteraad werd gekozen en door zjjn mach
tigen financieelen steun voor zjjn party on
weerstaanbaar is. Zoo komt by telkens als
candidaat op de proppenik heb zelfs zoo'n
idee, dat het nog niet uit iseerst in den
Raad, dan in de Statener is ook nog
een Tweede Kamer 1 Een andere vraag is,
of een party vooral een vooruitstrevende
verstandig doet, iemand zoo op den voor
grond te brengen alléén of althans voorna
melijk omdat bjj door zijn financiëele om
standigheden in staat is die party krachtig
te steuneneen vraag, waarover meu zich
evenwel niet bijzonder druk zal maken, daar
het hier een verschijnsel is, dat overal en
bjj alle partyen in meerdere of mindere
mate aangetroffen wordt. Het „voor wat,
hoort wat" is nog steeds een Nederlandsch
spreekwoord
Ik zei zooeven, dat de belangstelling voor
deze, toch niet onbelangrijke verkiezing, zoo
gering was. Dit typeert onze stad. In gezel
schap, in de sociëteiten en koffiehuizen, ner
gens haast had men tjjd voor de verkiezing;
men had het te druk met het schonwbnrg-
vraagstuk. Is het niet heel begrijpelijk De
gemiddelde Hagenaar gevoelt absolunt niets
voor de Provinciale vertegenwoordiging;
haast niemand, die eenige notitie neemt van
de lange verslagen, die de nieuwsbladen
plichtmatig brengen van de halfjaarljjksche
bijeenkomsten van dit college. Ja, ik geloof
zelfs, dat het overgroote deel der beschaafde
menschen heel niet weet, wat daar eigenlijk
gebeurt en waarvoor die vergaderingen en
die verkiezingen ervoor dienen.
Maar mqt berichten, polemieken en inge
zonden stokken over schouwburgen en der
gelijke is het gansch anders gesteld; die
worden letterlijk verslonden. En op dit gebied
is hier den laatsten tjjd heel wat te doen.
Het wordt mjj zelfs wel eens wat bang om
bet hart, als ik van al die grootsche plan
nen hoorhet is haast tè mooi om te ge-
looven en toch zjjn het geen losse praatjes,
toch is er werkelijk kans op al dat moois,
waarop half den Haag zich verhoogt.
Eerst reeds eenigen tijd geleden zon
er een nieuw theater komen in de Parkstraat,
eeu fraai plan, maar waarvoor alleen het
geld ontbrakmen hoorde er dan ook niets
meer van en het schijnt na wel definitief
van de baan. Daar tegenover zyn echter
allerlei nienwe plannen gerezen ja, ik
zou haast zeggen in een tijd waarin de lucht
vaart de topic of the day is uit de lucfat
komen vallen. Over kleinere theaters, meer
speciaal voor bioscoop en variété-voorstel
lingen spreek ik maaijfin het geheel niet
die zijn haast niet bij Ij
bied hebben we nu al jj
theater, Passage-bio*^
schouwburgzaal, Palacfy
er nog in de Zeeheldfr
Het „vraagstuk", wai
hoofd brak, bleef ©cl
theater. Het groote
en Wetenschappen,
ging, doch in deu lai
leiding en doelmatig
gaat, deugt toch niej
Gingen. Wel gaat J
inzien en wil men
behoorenden tuin een 1
wen maar dit is'ook^r
Verder ztfn er ernstj
grootsch Wagner-the:
jzal verrijzen en een
heel bedrag, maar tj
iemand, die van door!
'ifyng niet onbemiddelj
an órde, maar dit p
plaats vinden
f8 winters ook niets'y
ueuw schouwburgplf
fyn een schonwburi'
4de bestaaqde gfyhol
«ie verryzóti zal in
at of aan dén Schèvébjni
het Vreèespalois.;
e nunten.l als er»
honden. Op dat ge-
leala, Flora, Apollo-
op, Hoogduitsche
'en in den maak zijn
buurt en Duinoord.
|ver „men" zich het
een goed-ingericht
ibouw voor KaQsten
jaren lang slecht
en tijd onder flinke
bouwd, goed vooruit
oor tooneelvoorpteB
i^geboow dat nu zelf
ien bij het Gebouw
tiemer theater bou-
ig niet wat men wil.
plannen voor een
dat te Scbeveningen
lioon zal kosten :1een
plan gaat nit
|en iqet en zelfi
i./ Dit komti dua"
l zal in de badpll
[jbïkr hebben frè dns
Nu is er weerden
defy maak ^e,t moet
deify, die alfcé foutep
;hen weg tep
1de ongetwijfeld
oldbende rifimte
e punten,] als erlMoldjbende ruimte t&|
èn ^...JVoor nijtlbl lei voel gjeld. f
In ik goefy ingelioM'— en ik heb ge01"1
i.i - V dan gjaajt
cfaarBjMl
uit «anJjjir S,|
fliinnfc gezié* booMi
ftoraeljt va(t,
fteden behoi
r»g'
mn ik heb geen
...J#
vafy Wisse$ki
teupar aan hei öe-
ie, Eölf tot de zeer
zéér voor de kunst
'voorzitter is van de
Doén ook hiervoor
itnètes8eert
'„Haagsche Ki
ia pog heel wat geld noodife; men kan bij
den bouw van een theater biet alleen met
hypotheek werken en dus zajllen er heel wat
aandeelen dienen geplaatst te worden voor
mod kan gaan boowen. Nu i3 het oogenblik
voor al dit schoons al bijster slecht gekozen.
Niet dat dit de schold zou zyn van ben, die
hot initiatief namen; neen, zjj konden aller
minst weten, dat joist terwyl hunne plannen
bekend werden, een beslissing in zake de
oude comedie zou worden genomen. Ouze
goede, gezellige comedie in bet Voorhoi
heeft eigenlijk nooit gedengdhot is
lange lijdensgeschiedenis van de zestiger
ren al af. Het gebonw was niet veilig bij
geval van brand of paniek, de corridors wa
ren te smal, de luchtvervorsching liet te wen-
scken over, op lang niet alle plaatsen kon
men goed zien enz. enz. Klachten zonder
eind. Wel werd er hier en daar wat ver
bouwd en verbeterdmaar de hoofdgrieven
bleven. Tot, een jaar ol tien geleden, het
gebouw door de brandweer kortweg afge
keurd werd en tot sluiting werd besloten.
Daarop kwam men echter spoedig terug
bet was toch blijkbaar zoo erg niet en de
brandweercommandant, die, volkomen naar
zyn plicht hem gebood, zoo'n ongunstig rap
port had opgemaakt, gaf het publiek het goede
voorbeeld, door jaren achtereen geen comedie-
voorstelling in bet gevaarlijke gebouw over
te slaan j steeds kon men den beer De Wijs,
die inmiddels wethouder was geworden, op
de eerste rij van de stalles aantreffen. Zoo
sliep de publieke opinie weer in, tot nu voor
eenige weken de Raadscommissie plotseling
voorstelde een crediet van 5000 gulden be
schikbaar te stellen om een drietal architecten
uit te noodigen (één Nederlander en twee
buitenlanders) om plannen te ontwerpen voor
een nieuw gebouw op dezelfde plaats. Die
oplossing heelt mij altijd toegelachen. Het
pnbliek is gewend aan die plaats en die is
goed; bovendien kan men het terrein naast
het theater voor uitbreiding er bij trekken,
en dan kan op dezelfde plaats een kenrig,
de residentie waardig theater verrijzen. Want
men vergete niet, dat ook de Franscbe
opera daar huist en dat zy onmisbaar is te
achten voor een stad, die steeds meer een
centrum wordt vau internationalisme. (Wan
neer ik 't een oogenblik zon vergeten, zon
het gehamer aan het achter myn woning
gebouwd wordende Vredespaleis my er wel
even aan herinneren!) Heeft den Haag dns
een flink opera-comediegebouw noodig, dan
staat ook vast, dat de gemeente, die er belang
bij heeft, haar medewerking zoo royaal mo
gelijk heeft te verleenen, Ik vergeet hierbij
niet, dat een deel der bevolking van comedie
of opera geen gebruik maakt, maar ook
(indirect) in hun belang is, dat de van ge
meentewege in stand gebonden scbonwbarg
geen schande zy voor de residentie. De ge
meenteraad heeft nn den knoop doorgehakt
en wat al heel bijzonder is, zonder er één
woord over vuil te maken. Eenvoudig bjj
hoofdelijke stemming werd bet voorstel van
Bnrg. en Wethoaders om de comedie na af
loop van dit seizoen voorgoed te sluiten aan
genomen, wel met zeer geringe meerderheid,
maar dan toch aangenomen. April 1911 gaat
het gebouw dus dicht, voorgoed. Het zal,
ondanks alle grieven, nog velen Hagenaars
aan het harte gaan, dat ons zoo intiem-
gezellige comediezaaltje nu verdwynen moet,
maar waar het brandgevaar zoo groot was,
moet iedereen het genomen besluit toejui
chen. Het crediet Vau 5000 gulden is boven
dien na eenig debat toegestaan natuurlijk
voud de meening, dat alleen Nederlandscbe
architecten moestèn worden uitgenoodigd,
verdediging eu bestrijding zoodat men nu
aan het werk karn gaan.
Hoofdzaak is oof, zoowel voor het publiek
als voor allen, die hou bestaan aan comedie
of opera vinden, dat er geen seizoen niet
kan gespeeld worden. En dit behoeft ook
niet. Warineer men uu eens werkelijk flink
aanpakt, kan mee iii bet najaar van 1911
best het geraamte klaar hebben de afwei?-
king, de verfraaiing, kan dan plaats hebben
in 1912 en het publiek zal zich gaarne één
seizoen jin een spbouwburg behelpen, die
eigenlijk nog niet heelemaal „af' is.
Maar hiervoor zal beslist uoödig zyn, dat
er een heel andere spoed gemaakt wordt
dan de „bekiwame spoed"; die gewoonlijk in
de overheidsbureau^ hier pleegt betracht te
worden. Ww zullen er weljira wel meer van
hoe
HAGENAAR.
y lefcenl in bet Hbl.f j
e Rkad van Beheer vafy Het Ned.v Too-
deó|lt mede dat de heer Lónis Bofiw)-
leter/een hem iüf hqt begin van Angnstijd
gedane aanbieding met vreugde zou heb-
aanvaard, indien hij niet reeds vóór hem
bereikte, een ifyndere verbintenis voor de
d6Q hadde aangegaan,
l heeft dd Raad van Beheer het
van den 'heer« Bouwmeester iuge-
o;ih zyn gopden jubileum te mogen
den Stadsschouwburg te Amster-
De Kopman van Wenetië, en by-
rfdau i door èe artiesten crer Koninklijke
VOTeeniging. v.j
Ziehier de verióssende tijding.
Ditmaal zijn de onderhandelingen tusschen
de Koninklijke Vereeniging en hem, die een
maal haar grootste tooneelspeler was, niet
in het zand verloopou. Zjj hebben tot het
resultaat geleid, dat Louis Bouwmeester's
vrienden en vereerders gelegenheid ontvan
gen, hem in zyn Shylock-creatie te midden
zijner vroegere kunstbroeders en zusters in
den Amsterdamschen Stadsschouwburg terug
te zien, vierend zyn gouden feest.
Dat de gevoerde correspondentie tot een
blijvende verbintenis niet heeft mogen lei
den, behoeft geen reden tot al te groote
(eleurstelling te zijn. In de thans geschapen
verhouding kan men der dingen beloop kalm
aanzien. Bljjkt dat Loais Bouwmeester in de
jaren zijner zwerftochten niet het vermogen
heeft verloren, in den kring zijner collega's
van het Leidscheplein de hem voegende
plaats in te nemen, dan zal de Raad van
Beheer stellig niet nalaten zich ook voor
het vervolg van zyno medewerking te ver
zekeren.
Een andere uitkomst zouden wy zeker
ongaarne wenschen, doch de omstandigheden
laten niet toe, haar buitengesloten te achten.
Nog een dezer dagen werd in het openbaar
de meening uitgesproken, dat van Louis
Bouwmeester voor de kunst weinig meer is
te verwachten. Stel dat zulk een oordeel
kon worden gemotiveerd, dan was het oogen
blik om het te uiten al bijzonder slecht ge
kozen. Wy hebben er ons wel voor gewacht
de voorbarige uitspraak verder te brengen.
Zonder ongegrond optimisme, maar ook
zonder tegeningenomenheid begroeten wij
den t^delyken terugkeer van den heer Bouw
meester op zijn oude plaats als een gunstige
gelegenheid om een alle partyen bevredigende
oplossing te zoeken.
Bouwmeester's verbintenis voor de winter
maanden is, naar de Tel. verneemt, een
contract, door Louis Bouwmeester met den
heer Nöggerath afgesloten. De heer Nögge-
rath heeft nl. aanvankelijk Bouwmeester
een engagement voor vier'maanden aange
boden. Bouwmeester zou dan twee maanden
in den Haag spelen en twee maanden in
Amsterdam. Het contract is echter ten slotte
slechts voor twee maanden afgesloten. In
ieder geval komt Bouwmeester in het Bios
coop-theater te A'dam spelen.
Het spreekt van zelf, zegt het blad, dat
indien hij nn naar het Nederlandsch Too-
neel ging, en zyn contract met den heer
Nöggerath verbrak, hy een zeer aanzienlijke
schadevergoeding zon moeten betalen.
De beer S., werkzaam bij de gemeente
secretarie te Watergraafsmeer, is naar men
meldt, eenige dagen geleden oneervol nit
zyne betrekking ontslagen. Het moet nJ.
I gebleken zyn, dat de heer S. sinds langen
opnamen o.a. van bekende vliegeniers, voorts
(/feuilleton en caricaturen uit het Buitenland.
jjFfat Levenno. 46 vaP 7 Oct. heeft tol
inhoud de volgende geïllustreerde artikelen
tyd fraude pleegde ten nadeele van de ge
meente.
Gisterenmiddag is hij naar het hnis van
bewaring te Amsterdam overgebracht.
Naar men aau „De N. Ct." mededeelt, is
de heer ReBsing, eervol ontslagen dire^tënr
der G. E. W. te Amsterdam, in dienst ge
treden by de Allgom. Electr. Gesellschaft en
zal door haar worden belast met h6t beheer
van een barer groote centrales in Dnitsch-
land.
Van de serie „Pro en Contra", nitgave
Hollandia-Drokkery Baarn, verscheen thans
„Verbond met België".
Pro Dr. W. Zuidema te Amsterdam.
ContraDr. Martin Rudelsheim te Ant
werpen.
Onze Geïllustreerde Weekbladen.
Dc Wereldkroniekno. 28 van 8 Oct. heeft
als voorplaat het Dr. Mezger-monoment te
Domburg en bevat geïllustreerde artikelen
over de Tentoonstellingen van Izak de Vries
in de Haagsche Kunstkring en van Mevr.
Kleine—Gartmann in het Fanorama-gebonw
te Amsterdam, over Gezondheidsleer en Ge
neeskunde, de Revolutie in Portugal, het
Berïier Oberland, het- 20-jarig bóstaan der
Onderlinge Brandweer-Club te Rotterdam,
talrijke foto's van de Conrses op Duindigt
op 28 Sept. en het Concours Hippique te
Rotterdam op 1 en 2 Oct., de rabriekemoit
Schouwburg en Concertzaal, Personalia en
"At" -
niek van de Week, met vele actueele
jOj foto'sEen onderhond met een aviateur
O^r de oorzaak van Chavez' val, een jour
nalisten-jubileum, Tilly Westmeyer, de jonge-
djpe uithet Kuyper—Lehmann— incident,
de' vergiftigde taart te Hoorn, de Dwaze
Mèagd by Willem Rqyaards, het nieuw ge
bouwde pantserschip „De Zeven Provinciën",
Septemberfeest in Artis, Kleine-Gartmann-
tentoonstelling, Joseph Kainz, den overleden
beroemden tooneelspeler, Frits Koolhoven
als vlieger, een riool door de Amstel, Con-
conrs Hippiqne te Rotterdam, de le Natio
nale Mycologische tentoonstelling te Zeist,
Machtsmisbruik der Berlynscbe politie, schet
sen, feuilleton en de gewone rubrieken.
De Prins heeft als voorplaat bet portret
van Prof Dr. J. te Winkel, boogleeraar in
de Ned. Taal en Letterkunde aan de Gem.
Universiteit te Amsterdam. Verder zjjn
opgenomen foto's van een college van Prof.
Te Winkel, ruines van een bakkerij in Pom-
peji, het stationsemplacement te Maos (res.
Madioen op Java), portretten van bekende
artisten, de begrafenisstoet van Chavez te
Parys, merkwaardige en fraaie koraalvor
mingen, een boll, familie voor een blokhuis
in Canada, een holl. visscher in zyn kano
op een der Canadeesche rivieren, groote
gletschersteen in de zandweg tusschen Hil
versum en Bassom, gespleten gletschersteen
in het Gooi, een artikel over de pjjpenfa-
briek van P. Goedewaagen en Zoon, alhier,
met kijkjes van de bewerking der klei tot
het sorteeren van pijpen toe, het nieuwe
stoomschip „Prinses Juliana", het leggen van
een zinkbuis door den Amstel, verschillende
paddestoelen, de gewone rubrieken, schetsen,
romanvervolg enz.
Pak me meeno. 28 van 8 Oct. opent dit
maal met een groot portret van den ver
ongelukten Alpenvlieger Chavez, wiens tocht
over den Simplon door meerdere photo's met
bijschriften is verduidelijkt. Mede zijn opge
nomen kieken van de wedstrijden van den
Amsterdamschen Turnbond, van de Feesten
van West-Arnhem, een reprodactie naar
Gabriel Metsn „De Drinker", photo's van
de koepokinenting te Rotterdam, Zorg voor
Zaigelingen te Parys, de Paraplnie als ka-
mertelefooD, Prof. Ehrlich met zyn nieuw
geneesmiddel 606, verder actueele portretten
eu de gewone rubriekeD, schetsen, kinder-
nnmmer en romanvervolg.
V Voor de vele en hartelijke blijken
■van belangstelling mij betoond op 1 October jl.
betuig ik mijn welgemeenden dank.
H. OUDERKERK.
ZOET en ZUUR.
Ie qual. per Liter t 1.05.
te geven door
Mejufl'r. MAIUË VAN OOSTVEEN Sopraw.
Mejuffr KITTY PAI'E Viool,
den Heer J. F. TIEKIE Jr. Piano.
des avonds ten 8 ure,
in de Sociëteit „DE RÉUNIE", Oosthaven.
F. Schubert.
PROGRAMMA.
1. Arie „Vittoria, mio core" G. Carissimi.
2. Adagio (G. moll concert) Max Bnucn.
(Viool—Piano).
3. Fraoenliebe und Leben R. Schumann.
4. Romance (Viool—Piano) Svendsen.
5. Gnido Gezelle. Liedjes J. F. Tibbie Jr.
a. Bedeb. De Liefde
Godsc. Slaaplied.
PAUZE
6. a. Litaney.
b. I)o bist die Ruh
7. a. AdagioTartini.
b. Mazur (Viool—Piano Mlynarski.
8. a. Geluk A. Spoel.
b. ZonnetjeC. van Rennes.
c. Verwachting J. F. Tikrie Jb.
d. De gefopte Vogelaar C. van Rennes.
9. Oud Holl. Hoerenliedjes
(Viool—Piano), a. „Ouwe
wynen." b. „Soet roosie
root."
L'AbeilleFr. Schubert.
Voor Leerlingen Gymn. en H. B. S., f 0.50.
Bovendien zyn voor de Tribune een zéér
beperkt aantal kaarten A 40 Cts. ver
krijgbaar voor on- en minvermogenden ten
huize van den Heer T. CREBAS, Wydstraat,
alhier, en wel uitsluitend op Woens
dag 12 October 1910, van 's middags 12 tot
4 ure.
De Secretaris,
C. J. M. KROON.
op IftaanUa// 3i October ËOËO des
voormiddags ff uur, in de Sociëteit
„VREDEBEST" aan de Markt te Gouda
ten overstaan van den te Haastrecht ge-
van
te weten
Nos. 1 tot 6. Zes goed onderhonden, van
vele gemakken voorziene
met tuintjes er voor en er achter aan de
Prins Hendrikstraat, Nos. 87, 89, 91, 93
95 eu 97.
Verhuurd by de week en wel Nos. 87, 95
en 97 voor f 2.75, Noa. 91 en 93 voor
f 2.50 en No, 89 voor f 2.60.
en Nos. 7 tot 44.
3H perceelen
gelegen achter de vorige perceelen aan de
Letbmaetstraat, elk perceel is breed 4 meter
en diep 17 meter.
Aanvaarding by de betaling der koop
penningen op 30 November 1910.
Te bezichtigen de laatste 3 werkdagen
vóór de veiling van 10 tot 12 uur en van
2 tot 4 nor en op dien dag van 9 tot 11 nor
Nadere inlichtingen geeft Notaris Koeman
voornoemd.
