BINNENLAND.
Winter 1910-1911,
I). SAMSOM.
ADVERTENTIES
VERGADERING VAN DEPi GEMEENTERAAD
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Veemarkt te Rotterdam.
Vmcnlging »AltHEiNZöR(i«
Zenuw- en Maaglijders
ia,a,d.grexrer
Bilqix.
Wij hebben al gemeld, dat Zaterdagavond
een nienwe brand op de Brneeelscbe tentoon
stelling gestnit is, ln de straat, die naar de
Dnitscbe afdeeling leidt, liggen recbts en
links tal van gebonwen, allemaal eethuizen.
In een ervan, bet Hazebnis, brak over ne
genen in de kenken brand uit. De vlammen
verspreidden zich snel door het geheels luch
tig opgetrokken gebonw. Drie minuten, nadat
alarm gemaakt was, waren reeds drie stoom
spuiten aan het werk. De brandwacht van
de Dnitscbe atdeeling liet dadelijk de sirenen
van de Dnitscbe machinehal gillen, en binnen
tien minuten was de geheele brandweer van
de Dnitscbe nldeeling doende, om de Neder-
landscbe afdeeling tegen de wegvliegende
brandende stokken te beschermen. De nienw
ingerichte brandweer beeft zoodoende de proef
voor de eerste maai schitteren doorstaan.
Burgemeester Max van Brnssel en bet be-
stnnr van de tentoonstelling waren dadelijk
op den brand afgekomen. In geen half nor was
bet gevaar voor de andere gebonwen gewe
ken.
Het Hanze-hnis brandde geheel af en de
aangrenzende gebonwen kregen schade.
EsazLiKD.
Bü de overstrooming, die aan honderden
pelgrims te Sorong aan den Ganges bet
leven kostte, heeft een olifant gewichtige
diensten als menschenredder bewezen.
Toen de pelgrims aan den oever van den
Ganges door het hooge water werden ver
rast, trachtten velea het hooge gedeelte van
den oever te bereiken. Tengevolge van eene
inzinking, kwamen zjj daardoor echter in diep
water terecht en verdronken.
De andere bleven waar ze waren en hiel
den eikander vast, zoodat zjj, hoezeer met
de borst in het water Btaande, niet door den
stroom werden mddegeslenrd.
Inmiddels werden van den hoogen oever
maatregelen genomen, om de in gevaar ver-
keerende lieden te hnlp te snellen. Daarbij
werd ook gebrnik gemaakt van de diensten
van een olifant, die voorzien van touwen
aan het tuig bevestigd, telkens van den
oever naar de bedreigde lieden, waarvan er
dan eenigen zich aan de touwen konden
vasthouden, been cn weer zwom.
Door de hulp van dezen dikbuidigen men
schenredder bleven wel duizend lieden voor
den dood gespaard.
Sebvie.
In het district Sjenitza, waar de Servi
sche onderwijzers geweigerd hadden hun di
ploma's aan de Tnrksche overheid in te le
veren, werden alle Servische scholen geslo
ten. De Servische gemeenten hebben tegen
dezen maatregel geprotesteerd.
Turkije.
In üsknb is het weer zeer onrustig. Er
is een aanslag op het station gepleegdmen
vond er een electrieche bom onder een
dwarsligger. De spoorlijn wordt door een
militaire macht streng bewaakt. De bevol
king, die ook voor aanslagen in de stad be
vreesd is, verkeert in hevige opwiuding.
De Haagsche correspondent van „De Tijd"
meldt, dat er thans een wetsontwerp b{j den
Raad van State is tot wijziging van art. 8
van de wet op den Baad van State, dat
onvereenigbaar verklaart met de betrekking
van vice-president of lid van dien Raad
de betrekking van geestelijke of bedienaar
van den godsdienst, pleitbezorger, advocaat,
notaris, sollicitenr of zaakwaarnemer, bene
vens elke openbare bediening.
De anti-revolutionaire „Stichtsche Cl."
schrijft over het getob met de Bakkerswet
o. m. dit
Wij achten deze voorloopige uitkomst
weinig moedgevend voor de totstandkoming
in deze 4 jaren van de regelingen, die op
't program van het Kabinet staan. Als bet
totstandbrengen van dit betrekkelijk eenvou
dige ontwerp reeds zooveel moeite kost, dat
na alles wat daarover jaren lang geschreven
is, nn n&g geen beslissing kon vallen, boe
lang zal dan de totstandkoming van de
gansche sociale wetgeving wel op zich laten
wachten I
0.1. ligt het kwaad niet bij den minister,
maar bij de Kamer.
De minister toonde in zgn rede, dat hjj
wil én dat hQ zich de zaak in haar gan-
schen omvang goed had ingedacht.
Maar de Kamer weet niet wat ze wil
en miste tevens den moed om de ontwerpen
te verwerpen.
De ,N. B. Ct." teekent bierhjj aan
Nn krjjgt men toch medelijden, als men
nog denkt aan de vreugde, waarmede de
overwinning van verleden jaar is gevierd.
Na anderhalf jaar is de moed er al nit 1
„De Kamer weet niet wat ze wil en mist
den moed, de ontwerpen te verwerpen."
Het jubelend „Zestig - veertig" klinkt
ons nog in de ooren
Ziet hier reeds het zestig-veertig-lied in
mineur. Niet eens meer den moed om
te verwerpenl
VRIJDAG 28 OCTOBER 1910.
(Vervolg.)
De heer Van GalenDe heeren van der
Ree en IJsselstijn vragen verantwoording
van de f 1000 welke vorig jaar zyn toege
staan voor verbetering der salarissen.
Ik merk op dat vorig jaar door de com
missie f 1000 meer op de begrooting is
gebracht ten einde in de gelegenheid te
zijn om, wanneer loonsverhooging kon
plaats hebben, te kunnen beschikken over
de middelen daartoe. Wanneer de heer van
der Ree het lijstje in de toelichting nagaat
zal hij zien dat verschillende werklieden op
de fabriek de iloonsverhooging kregen.
Inzonderheid hebben fede losse werklieden
meer gekregen.
Wat de machinisten betreft, dezen zou
den zeer zeker ook in dit jaar loonsver-
hooging gekregen hebben wanneer er naar
het oordeel der Commissie de vorige
directeur heeft ons een en ander medege
deeld hieromtrent geen redenen waren
geweest welke haar noopten alsnog niet
over te gaan tot verhooging van hun salaris.
Ik geef evenwel gaarne de toezegging dat
de Commissie ernstig zal overwegen of het
oogenbiik gekomen is om tot loonsverhoo-
ging te hunnen aanzien over te gaan.
De heer I Jsselstijn Ik heb den heer van
Galen niets hooren zeggen over het bedrag
van het saldo van die f 1000. Is er nog
wat van over Dat wilde ik gaarne weten.
De heer van Galen: Daarop kan ik thans
geen antwoord geven. Het betreft hier den
loopenden dienst en ik weet natuurlijk niet
hoe die zal sluiten. Wanneer volgend jaar
de rekening is ingekomen kunnen de heeren
nagaan wat aan loonen uitbetaald is.
De VoorzitterIk voeg er aan toe dat,
wanneer de Commissie van bijstand f 1000
meer op de begrooting heeft gebracht als
raming, zij toch niet gehouden is precies
dat bedrag meer te besteden aan verhooging
van tractementen. 4
De heer van Galen heeft volkomen gelijk
dat het bezwaarlijk gaat om nu, in October,
te zeggen of van die speciale f 1000 nog
geld over zal zijn aan het eind van het jaar.
Dat is een verlangen, waaraan nip te vol
doen is.
De heer IJsselstijnM. de V.Dat is
niet door mij gevraagd. Ik heb slecjits aan
den heer van Galen gevraagd of er ipg een
saldo is, met andere woorden, is er npg geld
beschikbaar om eventueel te lage salarissen
aan te vullen.
Wij allen kennen den heer van Galen als
iemand die financieele zaken nog hl serieus
opneemt. Daarom zou het mij zeer bevreem
den wanneer hij niet wist of dat bedrag
van f 1000 al dan niet reeds verbruikt is,
of er al dan niet een saldo is.
De heer van Galen: Ik moet opmerken
dat het inderdaad niet van mij te vergen
is dat ik nu reeds zeg of er aan het eind
van het jaar al dan niet geld beschikbaar
zal ziji£~ voor de loonen. Dat hangt geheel
af van een min of meer Btrengen winter.
Het is best mogelijk dat wij, wanneer wij
b.v. onze cokes niet geregeld kunnen op
ruimen, veel losse menschen in dienst moeten
nemen in November en December, waardoor
de post-arbeidsloonen zeer gedrukt wordt.
Het iB van mij niet te vergen dat ik zeg
of die post al dan niet toereikend zal zijn.
In elk geval, wanneer de post niet toereikend
mocht zijn en de Commissie wilde dit jaar
reeds overgaan tot salarisverhooging, dan
zou een overschrijding van den post plaats
vinden, waarop goedkeuring van den Raad
zou gevraagd worden.
Geld is er natuurlek altijddat spreekt
van zelf. Maar op de vraag of deze post
toereikend zal zijn kan ik thans nog geen
afdoend antwoord geven.
De heer KnuttelM. d. V.Ik kan mij
geheel vereenigen met hetgeen de heer van
Galen heeft gezpgd.
Ik wenBch even den heer Dessing op te
merken dat bij hem waarschijnlijk een mis
verstand bestaat. Sprekende over machinis
ten en stokers zegt hij dat de stokers in
den regel minder verdienen dan de machi
nisten. Dit is juist voor wat aangaat stokers,
die een ketel stoken, waarvan de stoom
noodig is voor de machine. Hier worden
echter niet bedoeld stokers die stoom maken,
maar stokers die gas maken. Het vak van
stoken voor gasovens is meer inspannend
dan het stoken om stoom te maken.
De beraadslaging wordt gesloten en volgn.
18 zonder hoofdelijke stemming aangeno
men.
De volgns. 19—31 worden achtereenvol
gens zonder beraadslaging en zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
INKOMSTEN.
De volgns. 1 en 2 worden achtereenvol
gens zonder beraadslaging en zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Beraadslaging over volgn. 3, luiden
de „Gasverbruik buiten straatverlichting
f 119.460".
De heer van der ReeM.' d. V.Het is
5 jaren geleden dat ik bij de behandeling
der begroeting ook ter sprake heb gebracht
de vraag df het gteèn tijd werd om over te
gaan tot de invoering van muntgasmeters.
Toen hebt u mij geantwoord dat wij, alvorens
daartoe over te gaan, 'zouden moeten gaan
uitbreiden de gasfabriek.
Ik heb mij daarbij toen neergelegd maar
thans is de zaak in een ander stadium ge
komen wij hebben inmiddels gekregen een
electrische centrale, wij krijgen dus ontlasting
van de gasfabriek.
Ik zou dus de Commissie van bijstand voor
de lichtfabrieken in overweging willen geven
om binnen niet te langen tijd te komen met
een voorstel tot invoering van muntgasme
ters hier ter stede.
De VoorzitterIk wijs er op dat B. en
W. bereids in hun antwoord op het Afdee-
lingsverskg hebben medegedeeld dat zij aan
de Commissie van bijstand voor de licht
fabrieken de vraa^ zullen onderwerpen of
tot het invoeren van muntgasmeters behoort
te worden overgegaan.
Ik geef de verzekering dat de belofte, die
hier gedaan is, zal gehouden worden en dj-it
die vraag zal worden gesteld. Het gaat na
tuurlijk niet aan ..daarop bereids nu een ant
woord te geven. 1
De beraadslaging wordt ^gesloten en
volgn. 3 zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
De volgns. 49 worden achtereenvolgens
zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke
stemming aangenomen. A
Volgn. 32 der Uitgaven, luidende„On
voorziene uitgaven f 583.02" wordt zonder
beraadslaging en zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
De begrooting der Inkomsten en Uitga
ven van de Gasfabriek wordt zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
De begrooting der Inkomsten en Uitgaven
van de gemeentelijke electrische centrale
voor het dienstjaar 1911 wordt zonder be
raadslaging en zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Aan de orde
De begrooting van de inkomsten en de
uitgaven van de gemeente voor 1910.
De algemeene beraadslaging wordt ge
opend.
De heer van der Torren M. de V.Zoo
als bekend is staat de gemeente op het punt
een nieu4r bedrijf te openen, de electrische
centrale. Het zal zijn een bron van kracht
en licht voor de gemeente en velen der
Raadsleden beschouwen het ook, voor zoover
ik gehoord heb, als een bron van inkomsten
voor de gemeente. Van den beginne af aan
dat de bouw van de centrale aan de orde
is geweest heb ik er op gewezen dat ik die
meening niet deelde en dat ik het niet als
een financieel voordeel voor de gemeente
kon beschouwen.
Nu wij de eerste begrooting van de elec
trische centrale hebben goedgekeurd hebben
wij daarvoor reeds een schuld aangegaan,
welke wel is waar gedekt is door leening
maar toch reeds op de gemeente drukt.
Ik hoop dat ik te pessimistisch ben en
dat ik later op mijn bewering zal moeten
terugkomen en zeggen dat ik mij vergist
heb, maar wanneer het enkele jaren zoo
doorgaat zal de schuld, die door leening
gedekt is, daarvoor niet meer voldoende
zijn en zal de gemeente voor hoogere uit
gaven staan dan wij aanvankelijk dachten.
Ik herhaal, ik hoop dat ik het in deze
mis mag hebben, maar toch zou ik gaarne
hier den 'wensch uitspreken nu wij staan
voor een nieuwe begrooting dat met het
oog daarop de noodige zuinigheid worde
betracht.
De Voorzitter': Los van de toelichting,
welke de heer van de Torren daaraan toe
gevoegd heeft, wensoh ik tot de leden dat
zelfde verzoek te richten.
B. en W. hebben deze begrooting, ofschoon
de eerste post onder de ontvangsten ten
gevolge van een hoogere bijdrage der gas
fabriek zooveel hooger is dan in andere
jaren, f 7000.slechts (sluitend kunnen
maken ook met het betrachten van de
grootste zuinigheid dóór den post van
ae inkomstenbelasting f 4600 hooger te
ramen. Er iB dus door B. en W. ik her
haal, met het betrachten van de grootst
mogelijke zuinigheid f 11600 meer in
uitgaaf moeten zijn geraamd dan vorig
jaar.
Ik vind in dit feit aanleiding en ik
word daarin nog versterkt door het verslag
van het afdeelingsonderzoek om bij de
Raadsleden aan te dringen op het betrachten
van de noodige zuinigheid. Er wordt hier
meermalen geschermd met de „belasting
plichtigen" laat de Raad heden in werke-
lykheid aan die belastingplichtigen denken.
(Toejuiching.)
De' heer KnuttelIk ben overtuigd van
de goede bedoelingen van den heer van der
Torren en van M. d. V. 1, wanneer aan
gedrongen wordt op het betrachten der
zuinigheid en ik meen ook te mogen uit
spreken dat gij beiden er van overtuigd zrjt
dat ook de leden van den Raad dat altijd
doen.
Het zou echter misschien knnnen zgn dat
het gesprokene eenigszins een verkeerden
indruk maakte naar buiten en dat de bui
tenstaander allicht zou dénfcè» dat de Raads
leden hier bij elkaar waren gekomen om
speciaal voor dezen keer de zuinigheid
misschien niet te betrachten, wat verre ia
van de bedoeling van welk Raadslid ook.
Het spijt mij dat de heer van der Torren
hier ^speciaal melding heeft gemaakt van
de electrische centrale en gezegd heeft dat
zij voor de gemeente financieel nadeel zou
zijn en dat de .gemeente er op zou moeten
toeleggen. Dit is natuurlijk niet onmogelijk
maar ik veronderstel toch dat de heer van
der Torren het in deze mis zal hebben.
Wanneer er uitgaven zijn voor de gemeente,
welke misschien zeer hoog zullen loopen
in den loop van het jaar, dan ik ben er
van overtuigd zal niet de electrische
centrale daarvan de oorzaak zijn maar mis
schien andere instellingen in deze gemeente.
Ik zal geen nadere aanduiding geven
maar het zou mij spijten wanneer buiten
staanders straks, wanneer er eventueel een
tekort in de gemeentekas is, zouden denken
dat per se de electrische centrale déhrvan
de oorzaak is.
De heer van Galen: het zij mij vergund
kortelijk mijn instemming te betuigen met
hetgeen de heer van der Torren in het
midden heeft gebracht. Ik, die van meer
nabij bekend ben met den financiëelen toe
stand der gemeente, acht mij verplicht, ook
een enkel waarschuwend woord te doen
Hhooren, om er toch niet al te diep op in
te hakken en om zuinig te zijn.
Ik wijs er op dat 10 jaren geleden de
hoofdelijke omslag uitgetrokken was op
f 60000 terwijl het thans is f 96500, dus
heel wat meer. Dat wijst er op dat wij de
grootste voorzichtigheid hebben te betrach
ten.
De heer NederhorstIk wensch dien
zuinigen heeren even te vragen of de zui
nigheid wel de rechte weg is. Wij hebben
toch vaak te doen met zuinige menschen,
die een geheel verkeerden weg inslaan. Het
moet ons niet afschrikken om, wanneer wij
iets goeds en nuttigs tot stand moeten bren
gen, wat uit te geven. Hoe zou het anders
gaan
De heer van Galen merkte op dat de
gemeentebelasting zooveel hooger is j^aa
vroeger. Ik wilde dat zij nog driemaal zoo
hoog was, als de menschen het maar kunnen
betalen. Het draagvermogen van de gemeente
is aanmerkelijk hooger geworden.
Er zijn verschillende gemeenten, zelfs van
onze grootte, welke veel harder vooruitgaan,
maar dat kost geld en als wij dat geld goed
besteden, zoodat het rentegevend terug
komt, dan is er geen bezwaar tegen.
Ik ben het natuurlijk in het algemeen
eens dat wij zuinig moeten zijn, maar wij
moeten zuinig zijn te rechter tijd en te
rechter plaats.
De beer IJsselstijnM. de V.Het is
zeer gemakkelijk een dergelijk waarschuwend
woord om zuinigheid te betrachten tot den
Raad te richten, maar ik meen dat de Raad
met hetzelfde recht zich daarmede tot het
college van B. en W. kan richten. Althans
zijn in het afgeloopen jaar van den kant van
B. en W. voorstellen gekomen, welke alles
behalve mijn sympathie hadden en waarbij
geen rekening was gehouden met de draag
kracht der gemeente.
Ik onderschrijf volkomen de waarschüwing
dat de Raad zuinig zij, maar ik richt dan
hetzelfde compliment tot B. en W.
De heer MuijlwijkM. de V.Het be
vreemdt mjj dat de heer van Galen zich
aansloot bij de woorden van den heer van
der Torren. Hij zeide dat de gemeente zoo
veel meer belasting van de inwoners heft
dan 10 jaren geleden, maar de heer van der
Torren had het over betrachten der zuinig
heid inzake de electrische centrale. Dat er
zooveel meer belasting moet opgebracht
worden kan toch niet een gevolg zgn van
de oprichting der electrische centrale.
(Wordt vervolgd.)
'li
Men meldt aan het Hbl. nit Dordrecht:
Zondagochtend om 10 nnr zon hier ter stede
in de Groote Kerk de veelbesproken bevesti
ging plaats hebben van den pas beroepen,
vrijzinnigen predikant da. Zillinger Molenaar
van Bolsward door ds. Keiler, gereformeerd
predikant bg de Ned. Herv. gemeente, die
hiertoe als jongste predikant aangewezen was
en zijn recht om te bevestigen niet had wil
len afstaan aan een vrijzinnig collega.
Zooals na al hetgeen er reeds over dit feit
geschreven was, te verwachten was, was de
kerk stampvol. Alle richtingen nit de Ned.
Herv. kerk waren vertegenwoordigd, zelfs
waren vele Roomschen en Israëlieten opge
komen. In de regeeringabanken merkten wjj
ook onder de aanwezigen op den heer Wi-
chers, burgemeester der gemeente.
Reeds lang voor het openen der kerk ver
drongen de menschen elkaar voorde ingangen.
De 1800 zitplaatsen waren natuurlijk in een
minimam van tijd ingenomen, terwijl een nog
grooter aantal de gangen en paden vnlde en
men zelfs op de leuningen der banken zat.
Politie in bnrgerkleeding was aanwezig om
zoo noodig de orde te kunnen bewaren.
Precies om 10 uur besteeg ds. Keiler het
spreekgestoelte. Na het zingen van Ps. 74
en bet voorlezen van de wet des Heeren en
Ps. 117: 137—144, sprak de voorganger het
gebed ait.
Bij de aanbeveling der collecte voor de ar
men, wees ds. Keiler er op, dat ook hg, zooals
hg gehoord had, dat zgn collega Zillinger Mo
lenaar voortaan hoopte te doen, geen collecte
meer zou laten honden voor de Christelijke
schooldit geld kon men beter aan de armen
geven. Hjj was wel voor Christelijk onderwijs,
doch dan moest dit onderwijs ook gegeven
worden door echt Christelijke onderwijzers,
die bg hem in de kerk kwamen, zuiver Ge
reformeerden. Ook wees hij er op, dat de
overleden vrijzinnige predikant, ds. Keiler
van Hoorn, meermalen tegen sprekers voor
ganger, ds. Van der Sluis, had gezegd, dat
zij beiden een beginsel hadden, dat zij wisten,
wat zq aan elkander hadden. Dit kon spre
ker echter niet zeggen van zijn andere or
thodoxe collega's (ethischen, confessioneelen),
die hadden geen beginsel. Op deze beide pon
ten, wat die collecte en het beginsel betreft,
kwamen dus hij en ds. Zillinger Molenaar
overeen.
Na het zingen van Ps. 194 las spr. zijn
tekst, waarover hij wilde spreken, Ps. 119:
137, waar wij lezen: „Heere, Gjj zgt recht
vaardig, en elkeen Uwer oordeelen is recht."
De geheele predikatie droeg een streng
gereformeerd karakter en werd somtijds door
een zacht gemompel onderbroken.
Na den preek ging de prediker over tot de
bevestiging. Hij las daartoe het formulier
voor, waarop hg de drie bekende vragen deed,
welke aldns luiden:
Eersteljjk vraag ik uOf gij gevoelt in nw
hart. dat gij wettig van Gods gemeente, en
mitsdien van God zelve tot dezen heiligen
dienst geroepen zjjt?
Ten tweede: Of gij de Schriften van het
Oude en Nienwe Testament, voor het eenige
Woord van God en de volkomen leer der
zaligheid hondt, en alle leeriugen verwerpt,
die daartegen strijden?
Ten derdeOf gij belooft, uw ambt gelijk
hetzelve voorheen beschreven is, naar deze
leer getrouw te bedienen en uwe leer te ver
sieren met een Godzalig leven, mits u on
derwerpende aan de kerkelijke vermaning
volgens de gemeente-ordening der kerken,
ndien gij in leer en leven kwaamt te ont
gaan
Ds, Zillinger Molenaar antwoordde niet
met bet gabraikeljjke:, „Ja ik, van ganscher
harte 1" Hij gaf antwoord met de propo
nentsformule: „In het diep besef van mijn
roeping antwoord ik: „Ja ik, van ganscher
harte, met verwijzing naar hetgeen geschre
ven staat in art. 27 reglement op het pro
ponentsexamen".
Ds. Keiler zeide, het antwoord dat gege
ven werd te apprecieeren; spreker kon hier
echter geen genoegen mede nemen, daarnet
antwoord, dat gegeven moet worden, difide-
ljjk omschreven is: „Ja, ik van ganslher
harte", en dit niet gegeven is. 'tA^ntwcjord,
dat gegeven werd, geldt dan ook biet, want
bet was hier geen proponentsexamen.
Na uiteengezet te hebben, waarom de bjper
Zillinger Molenaar geen „ja ik, van ganscnar
harte" kon antwoorden, zeide ds. Keiler, nlot
met de bevestiging te knnnen doorgaan en
gaf hjj de taak in handen van den kerkeraad.
Na nog tot zjjn collega gezegd te hebben,
dat hij hoopte, dat hij geen schade zal lijden
in zijn traktement, dat hij zelf bjj het mi
nisterie zal aandringen, dat hem van dezen
dag het volle traktement zal worden nitbe
taald, sluit hij de godsdienstoefening met ge
bed. Onder het gebed verlieten de meeste
aanwezigen vrij rumoerig het kerkgebouw.
Ten slotte werd door de gemeente Ps. 89 a
gezongen.
Daar de bevestiging niet is doorgegaan, kon
avonds ook niet de intrede plaats hebben.
's Avonds trad ds. Keller in een particnlier
kerkgebouw opnieuw op; na afloop van den
dienst werd hjj door een zestigtal getrouwen
thnis gebracht.
Zaterdagmiddag is door den hoofdinspec
tear van politie den 'neer P. Rietdijk en den
inspecteur J. L. Halstein, die sedert den
moorft op de 86-jarige wed. G., in het hofje
aan de Koningstraat te 's Gravenhage met
ijver hun onderzoek hebben voortgezet, op
signalement, in de American-Bar in de Wa
genstraat aldaar, gearresteerd een jongmensch
dat door het maken van hooge verteringen
de aandacht trok. Gevraagd naar de her
komst van het geld kon hjj dienaangaande
geen bevredigende oplossing geven. Naar
het commissariaat aan de Yap der Venne-
■traat overgebracht en aldaar door den
officier van jnstitie in verhoor genomen „heeft
bj) volledig bekend, in vereeniging met den
man en de vrouw, welke zich reeds in voor
loopige hechtenis bevinden, den moord en
diefstal te hebben gepleegd." Ook hg is
naar het Huis van Bewaring overgebracht.
Nadat in den loop van de vorige week de
naaste boren van de vermoorde weduwe.
zekere G. en zjjn vrouw in hechtenis waren
genomen, waren justitie en politie, vooral
omdat er nergens in het hofje iets van het
ten nadeelé van de wedawe Genegten ge-
stolene was terng te vinden, van oordeel
dat er behalve de beide aangehoudenen nog
een derde persoon in de zaak betrokken
moest zgn.
Verschillende personen werden geboord,
die meer of min sterke aanwijzingen deden.
De aandacht viel zoodoende op den 18-jari-
gen W. J., die bg zgn onders woont in het
hofje van Van Es, schuin tegenover het huisje
van de vermoorde vrouw.
Deze jongen is huisknecht; verdient niet
veel, en te meer trok 'tdns de aandacht,
dat hjj Zaterdag in verschillende koffiehnizen
goede sier maakte, een ring te koop aanbood
en in 't bezit bleek te zjjn van bankpapier.
De ring kon hjj echter niet kwjjt raken,
maar die was ook niet meer in zjjn bezit
bjj zjjn aanhonding daar hjj hem te voren
had weggeworpen.
De heer Rietdjjk die met den heer Hal
stein de gangen van dezen jeugdigen ver
dachte had gevolgd, ging Zaterdagavond in
de American Bar, aan de Wagenstraat tot
diens arrestatie over.
Aangehouden ontkende J. eerst iets met
het gebeurde in het hofje te maken te heb
ben. Hjj beweerde het geld dat in zjjn bezit
was, te hebben ontvangen, wegens het plegen
van min-eerbare handelingen.
Later echter, aan het commissariaat van
politie in 't nauw gebracht door den snbst.-
officier van justitie mr. Van Kleffens en den
hoofdinspecteur Rietdjjk, erkende hjj het geld
te hebben gekregen van den zich in het
Huis van Bewaring bevindenden anderen
verdachte G.
Hjj vertelde dat tnsschen hem en G. en
diens vronw het plan was beraamd om in
den bewnsten Zaterdagavond 22 October
hun medebewoonster van het hofje, de onde
weduwe Genegten te. bestelen. Volgens ver
dere verklaringen van den aangehoudene,
was do vronw van G. in de woning van de
wednwo binnengegaan, had G. voor de dear
dier woning op deu aitkjjk gestaan, en had
hjj, J. zelf gednrende dien tjjd aan den in
gang van het hofje gestaan, om daar van G.
het gestolene in ontvangst te nemen en bui
ten het hofje in veiligheid te brengen, om
later onder de komplotgenooten te worden
verdeeld.
Inderdaad was G., zooals de aangehou
dene zeide, eenigen tjjd, nadat hjj vóór het
hofje op post had gestaan, bjj hem gekomen
met geld en sieraden, dat door de vrouw
van G. nit het huisje van de weduwe Ge
negten was gestolen.
Van den moord beweerde J. echter niets
af te weten. Alleen was volgens zjjn zeggen
tnsschen hnn drieën een plan tot berooving
opgemaakt.
Te Amsterdam is Zaterdag op den Amstel
een dienstbode gestikt door gas, dat zich
door een gebrek aan de gasleiding in het
kamertje, waar zjj sliep, had opgehoopt.
Zaterdagavond te rnim half twaalf is te
Dordrecht brand uitgebroken in de rijwiel
werkplaats van G. te Brake in het Lover
straatje. In korten tjjd was de werkplaats
uitgebrand. De brandweer wist door krach
tig optreden het vunr tot het aangetaste per
ceel te beperken, hoewel het gevaar voor
overslaan van het vaar iu het smalle straatje,
dat moeiljjk te bereiken is, Lzeer groot was
Zooals men zich herinnert, is dezen zomer,
toen er eene verkiezing voor het lidmaat
schap van den gemeenteraad van Oisterwjjk
(N.-Br.) moest plaats hebben, eene aanklacht
bjj de rechterljjke macht ingediend tegen een
der candidaten wegens omkooping. Deze can-
didaat werd gekozen en onlangs als lid van
den raad geïnstalleerd, terwjjl men niets ver'
nam van de gevolgen dezer aanklacht.
Het scheen dat het onderzoek der mare
chaussee op niets was nitgeloopen. Thans
echter zjjn eenige kiezerR, die openljjk had
den verklaard, hunne stem verkocht te heb
ben, gedagvaard om voor den rechter van
instructie te Breda te verschijnen.
Een opvarende van een in de haven van
IJmaiden liggenden Urker botter had giste
ren het ongeluk over boord te vallen. Het
ongeluk werd opgemerkt door den werkman
D. van der Berge, die, bjj de Beton-Maat-
schappjj werkende, zich geen oogenbiik be
dacht en van een 15 meter hoogen steiger
afsprong. Het mocht hem gelukken den dren
keling te redden.
Het Concert- en Theater-Burean de Haan
heeft met het „Neue Wiener Operetten En
semble" Direktor Brann voor eene tournée
van 2 maanden in Holland gecontracteerd
Dit Ensemble bestaat voor de hoofdpartijen
nit z.g.„Operetten-Sterren", zooals: Anny
Tharao, Max Frankenstein, Edmond Loeve,
Georg Brann, Willi Schüller, Herman Benke,
Frits Langendorf, Will Reinhardt enz. enz.
Kapelmeester is Karl Stöger.
De openingsvoorstelling beeft plaats te
Den Haag in het Gebouw op Vrijdag 4 en
Zaterdag 5 November a. 8. met de aller
nieuwste Operetten-Schlager „Die Keusche
Suzanne", mnziek van Jöau Gilbert, waarin
bet bg ens reeds zoo bekende „Hupf mein
Mhdel" of nit de operette „Onr nan Gibs"
beter bekend alsJip-Y-Addy-I. Y. welke
melodie door Solser Hesse reeds in ban
Am8terdam8che Schets„Hebt ge 't kind al
gezien" populair gemaakt is.
Het geheele nieuwe decor is van Prfl*
fessor Löffler uit Weenen.
De Operetten zullen gegeven worden te
Don Haag, Amsterdam, Rotterdam, Arnhem,
Leiden, Haarlem, Groningen, enz. enz.
GOUDA, 1 November 1910.
Voor bet examen vrjje- en drde-oefeningen
der gymnastiek slaagden gisteren o. a. de
heeren J. van der Wejjden en F. Tb. Koot
te Gouda en C. P.Van Leeuwen te Reeuw jjl^
Gisteravond gaf bet Vrjje Tooneel onder
leiding van Nap de la Mar ter gelegenheid
van diens 25-jarig tooneel-jubileum in Ons
Genoegen een voorstelling voor een vrjj tal-
rjjk pnbliek.
Wie houdt van het meer luchtige genre
op het tooneel heeft zich gisterenavond koste*
Ijjk vermaakter is veel en barteljjk gelachen,
natuurljjk niet het minst um de grappen en
klachten van Nap de la Mar.
Zooals altjjd had hjj met zjjn liedjes ver
bazend veel succes, maar niet minder in de
met medewerking van enkele dames en hee
ren opgevoerde klachten „Olieslagers vliegt"
en „Hjj of Hjj
Vooral in bet laatste toonde Nap niet
alleen goed te kannen voordragen, maar ook
een oitstekeud tooneelspeler te zjjn bjj bet
vervullen van zjjn dubbele rol als Max Neu-
wald en Moritz Bender, tweelingbroeders.
De dames en heeren werkten allen mede
om het geheel te doen slagen.
Sterke staaltjes van de kunst van gedach-
tenlezen vertoonde do heer en mevronw
Melachini.
Het publiek toonde door luid applaus zjjn
ingenomenheid met liet vertoonde.
Tot veler groote verbazing kregen giste
ren enkele winkeliers stroom van de elec
trische centrale, waardoor zjj in de gelegen
heid waren het allereerst van bet nienwe
licht te profiteeren. Het licht staat goed
slit en is mooi zacht vau kleur. Het vol
doet dan ook zeer goed. Waarom nn echter
de een wel uansluiting heeft en de ander
nog piet bet minste spoor bemerkt van oen
meter en verdere aansluiting is ons een
raadsel. Wanneer de voorbereidende werk
zaamheden nog slechts een paar dagen in
beslag namen, dan knnnen allen nog wel die
enkele dagen geduld hebbeo, ons dankt alle
aangeslotenen hebben dezelfde rechten.
Gedarende de maand Oct. werden in de
VolkBgaarkenken, in de zaal gebruikt 1699
portiën van 10 cent en 526 van 15 ct., te
zamen 2225 portiën.
Afgehaald werden 917 portiën van
10 ct. en 25 portiën van 15 cent, te zamen
942 portiën.
Gedarende de maand Oetober zjjn in de
Spaar- en Hulpbank ingelegd en terugbetaald
de navolgende bedragen:
Inleg in 530 posten f 22403.05'/i
Bjjgeschreven rente - 128.26
f~ 22531.38 ~f
Terugbetaling in 158 posten 18691.60'/®
Meer ingelegd dan terugbet. f 3839.70
Aan het einde der maand
Sept. was ten name der In-
leggers ingeschreven 518486.11 lt
Zoodat han tegoed altimo
Oct. bedroeg1 522326.31' 'i
In den loop der maand Oetober zjjn 22
nienwe boekjes afgegeven, 7 afgeloopen boek
jes opnienw in gebrnik gesteld en 30 boekjes
geheel afbetaald, zoodat aan het einde der
maand Oetober 2466 boekjes in omloop
waren.
ZUID-HOLLANDSCHE IJSVEREENIGING
Afd. GOUDA.
Gisterenavond hield de Gondsche Afdee
ling der Z.-H. IJsvereeniging haar algemeene
vergadering in „Het Schaakbord". Druk be
zocht was ze niet geljjk dit roet dergeluke
vergaderingen, althans in Gonda, het geval
pleegt te zjjn. Het jaarverslag van 4en se
cretaris kon, bjj den jjsloozen winter, dien
we gehad hebben, geen gewag maken van
grootsche en energieke daden der afdeeling.
Stil en onopgemerkt had het bestuur gewerkt
om de samenwerking met omliggende ge
meenten te verzekeren, opdat bjj sterk gs
niets den jjs-sportminnaar» in den weg zon
staan tot een pleizierig ritje van en nit
Gonda. Een verzoek van de afdeeling, in
vereeniging met eenige andere in deze pro
vincie, aan den Minister van Waterstaat om
bjj sterk vriezend weer de Mallegatslnis
dicht te honden, wanneer de Leksjpizen ge
sloten waren, werd gewezen van de hand.
Te Haastrecht en Bodegraven werden af-
deeliogen der Vereeniging opgericht, een
zaak van belang voor Gonda met het oog
op de verbinding tnsschen onze veste en
Leiden en Utrecht.
De nienwe baankaart der Vereeniging
ziet er keurig nit en zal een aanwinst bij)-
ken voor hen, die van een uitstapje per
schaats houdenis voor leden beschik
baar bjj den penningmeester, den Heer Ejjssen,
Kattensingel, voor f 0.25, op linnen geplakt
f 0.75.
De ledige pluatseo in het Bestuur werden
aangevuld met de Heeren J. A. W. Baart,
Secretaris en M. Sjjtsma.
De rekening van den Penningmeester werd
nagezien en in orde bevondenonder dank
betuiging werd deze functional is gedéchar-
geerd en tot leden der Commissie om de
rekening over 1910 na te zien werden be
noemd de H.H. Karophnjjzen, Steensma,
Steenland en als plaatsvervangend lid de
Heer Donker. Het aantal leden der afdeeling,
109, schoon langzaam toenemende, heeft nog
lung niet die hoogte bereikt, die men van
een zoo gnnstig gelegen Centrum als Gouda
verwachten mocht, een Centrnra, dat zoo
verbazend veel belang heeft bjj en zooveel
voordeel genieten kan van goed-verzorgde,
goed onderhouden tfswegen. Komt, Gouwe
naars, zet uw contributie van f 1, eens op
een woekerrente van genot en voordeel.
Dinsdag 1 November 1910, 5
Vette ossen en koeien goede aanvoer, prjjcen
waren roor isje kwaliteit 40, ae 37 en 3e 30 ct
per hall KG.
Magere ossen, melkvee en vaarkoeien, goed
aangevoerd
Vette kalveren geede aanvoer ie kwaliteit
31, 2e 38, en 3e 25 ct. per half KG.
Stieren redel. aanvoer, priiien waren voor r«te
kwal. 3a, ade kwal. 29, 3de kwal. 25 cents per
Jirlf kilo.
Graskalveren redel. aangevoerd.
Handel in vet voe prijshoudend handel vlug.
Stieren en vette kalveren traag.
Op de magere markt was alles prijshoudend.
Alle Nouveautés in MANTELS,
COSTUMES, BLOUSEN,
KOKKEN en PELTERIJEN
zjjn iu zeer groote keuze van defrfllijkste
tot de best# genres roor liet s.b. Seizoen
ontvangen.
Aanbevelend
Hpeciallteit in Mantel* en Continue*.
Burgert ij ke 8taud
GEBOREN 28 Oct. Cornelia Theodora
Maria, onders J. 0. Verwejj en A. M. P.
Tholens. - 29. Arnoldus Cornells, ouders
J. L. Verboom en P. van Roon. 31. Eli
zabeth Marrigje, ouders H. Haverkamp en
E. C. van Asch.
OVERLEDEN 29 Oct. Willem Andreas
van der Spelt, 87 i. 30 Petronella Hen-
drica Bejjleveld, 20 j. Bastiana de Koning,
wed. 8. J. de Beun, 74 j. Pieter Blom-
mendaal, 82 j. 29. Hendrik Flux, 16 m.
Afdeeling BROKKKSHON.
ROZENDAAL HOEK PARADIJS GOUDA
Deze inrichting stelt zich ten doel om
onde, gebruikte en overtollige lmishondeljjke
voorwerpen welke ookzoo veel noodig te
rapareeren, en hoofdzakeljjk aan minge-
goeden voor goedkoope prjjzen te verkoopen.
De daarop behaalde Winst komt geheel ten
goede aan de yfeutrule Vereeniging Ar
tnenxoru".
wordt niyovertniging, als een werkelijke hulp
n den n/od, het boek.
den.
ntvangst van adres per briefkaart wordt
iK> kie franco per post toegezonden door
3j$POBL'S Boekhan Zaltbommel.
aanbevplen
Nar
dit bo
BLOJ
