üe Walskoning
Liefhebbers
ADVEBTENTIElT
BINNENLAND.
Winter 1910-1911.
I). SAJHSÜM.
i\ic. Essebaggers,
Buitenlandsch. Overzicht.
- V
Verspreide Berichten.
Brieven uit de Hofstad.
TJit cLe Peis.
BOEKAANKONDIGINGEN
Gemeentelijke Arbeidsbeurs,
Sociëteit „ONS GENOEGEN".
3e Abonnements-Voorstclllng
Zachte, geurige pijp tabak
Herman's Tabak
Vorstenlanden
21, ct.
Prize Stock
- 21.
Idlaal -
3 -
Gratia
3
Maestro
41
Don Pedro
5
male politieke omstandigheden ons dit als
plicht opleggen. Heeft een min of meer
democratisch voorstel geen meerderheid
rechts dan achten wij het gewenscht, dat
de onzen tegen stemmen en op die wijze
de aanneming van het voorstel onmoge
lijk maken. Wil dan het ministerie ge
heel of gedeeltelijk heengaan en plaats
maken voor, of zich vervormen tot, een
kabinet, dat steunt op eene meerderheid
die er is! van de democratische
elementen rechts en links, dan zullen we
in het parlement hebben bereikt, wat we
bij de stembus niet kunnen beneiken, zoo
lang men daar met leuzen komt in plaats
van met programma's, de verandering van
de bestaande partijgroepeering.
Dan zal de politieke toestand gezond
zijn geworden. Om dat te bereiken is
geen opoffering te groot. De opoffering,
dat we tegen een voorstel moeten stemmen,
ofschoon we het gaarne tot wet zouden
zien verheven, moge groot zijn, we zijn
verplicht dit offer te brengen.
Wij deelen dus de meening, door het
genoemde weekblad geuit. Wij dringen
er bij de vrijzinnigen in de Tweede Kamer
op aan om langs dezen weg een einde
te maken aan de politieke antithese, die
de wetgevende machine reeds te lang
remt.
De kwellingen van Eczema.
De kwellingen en pijn, die eczema (prik
kende huiduitslag) veroorzaakt, zijn maar al
te goed bekend aan den ongelnkkigen lijder.
Zoodra de patient warm wordt, begint de
hnid onuitstaanbaar te jeuken en kan bij
bijna niet nalaten om de hnid op de aange
dane plaatsen open te krabben.
Wanneer eczema uitbreekt op de banden
en het gelaat is dit niet alleen onooglijk en
kwellend, doch zal het zich bovendien dik
wijle spoedig uitbreiden.
Foster's Zalf is een balsem zonder weerga.
Zij is zeer verkwikkend en verzachtend, en
reeds de eerste aanwending geeft een op
merkelijk gevoel van verlichting. Al naar
mate met de toepassing der zalf wordt door
gegaan, heelen de jeukende inzinkingen en
aangedane plaatsen der huid, en bijna altijd
is één doos voldoende om een duurzame
genezing te bewerkstelligen. Foster's Zalf
kent zijns gelijke niet voor eczema, aambeien,
pnisten en gordeluitslag, schurft, of eenige
andere jeukende huidziekte.
Ziet toe, dat gij de echte Foster's Zalf
krijgt. Zij is te Gouda verkrijgbaar bi) de
heeren Wolff Co. Westhaven 11. Toezen
ding geschiedt franco na ontvangst van post
wissel f 1.75 voor één, of f 10.— voor
zes doozen.
De Vereenigde Staten apinnen wol met hnn
vriendschap voor China en den, hoewel niet
onbaatznehtigen, steno, die zij het indertyd
tegen Rnsland en Japan in de Mandsjoerjjscha
spoorwegpolitiek hebben geboden. De Regent
onderteekende een dekreet, waarbij hg zijn
goedkenring hechtte aan een Amerikaansche
vyfprocentsleëning van 50 millioen taöls (90
millioen galden), die tegen 93 procent voor
een termijn van 45 jaren onder voorbehoud
van een vroegere terugbetaling wordt uit
gegeven. De geleende som zal dienen tot het
doorvoeren van een hervorming in hetflnancie-
en muntwezen.
Een officier van het Zweedecbo leger heeft
luohttorpedo'B doen vervaardigen, dienende
om beBtnnrbare luchtschepen te vernietigen.
Deze torpedo's worden op dezelfde wjjze
gelanceerd, als de onderzeesche torpedo's.
Haar snslheid bedraagt ln de eerste seconde
50 meter en neemt spoedig toe tot 300 M.
Zü ontploffen hetzij door een nnrwerk,
hetzij wanneer zij ergens tegen aan botsen.
Bjj Krupp te Essen zullen dezer dagen
proefnemingen met deze nieuwe vernielings
werktuigen plaate hebben.
V
Dit Peking wordt gemeld, dat de Dnit-
sche gezant zich niet kan rereenigen met
de plaats, waar de Chineeeche regeering den
Dnitscben kroonprins logies verschaften wil.
De Chinee8cho autoriteiten waren voorne
mens, appartementen voor den kroonprins
in gereedheid te deen brengen in het weste
lijk park ea een prachtigen draagstoel ter
beschikking van den gast te stellen.
De Dnitsche gezant zegt, dat dit alles
mooi en wel is, maar dat hg het voor de
veiligheid van den hoogen bezoeker beter
acht, indien deze in de gexantenwjjk, onder
dn bescherming der Dulische gezantschap*-
wacht, zal vertoeven.
Het Wni-Woe-Poe heeft op deze tegen
werpingen nog niet geantwoord, dear het
de qoaestie beschonwt ais eene, die Cbioa's
waardigheid aantast.
De radicaal-socialistische Fransche Kamer
fractie beeft een motie aangenomen, die eer.
openlijke oorlogsverklaring tegen den Minis
ter-president be eekent. Zjj lnidt aldus
„De radicaal-socialistische Kamerfractie
wenscht de eenheid tasscben de republikei
nen tot stand te brengen en betreurt het dat
de tegenwoordigheid van Briand aan het
hoofd der regeering deze eenheid onmogelijk
maakt."
De Kamerzitting van 3 Nov. heeft slechts
20 minnt' n gednnrd. Aan het slot wiét de
socialist Manger het door te drijven, dat de
namen der 200 afgevaardigden, die in den
nacht van Zaterdag op Zondag tegen het
Kabinet stemden, gepubliceerd zuilen worden.
Deze publicatie beeft ten doel de omgevallen
radicalen aan de kaak te stellen.
De Griekscbe Regeeriog houdt zich op
bet oogeoblik in de eerste plaats bezig met
het vraagstuk der reorganisatie van de
landsverdediging. Het geidt de toepassing
van een financieel systeem, dat bet instellen
van een werkelijk leger zonder drukkende
bezwaring van bet bndget mogelijk maakt.
Men overweegt bet instellen van een nitge-
breide commissie nit de boogere officieren
van het leger en vloot bestaande, die ouder
voorzitterschap van den Minister-president
(en tevens minister van Oorlog) Venizelos,
verschillende systemen zal moeten onder
zoeken. Deze zelfde commissie zal dan de
qnaestie der samensmelting van de beide
Ministeries Oorlog en Marine hebben te be-
studeeren.
Uit Dresden komt het bericht van een
groote uitsluiting in de schoenen-industrie.
Sedert eenige weken staakten, wegens
loonqunesties, duizend schoenmakers in tien
schoenfabrieken in Saksen, die tot den
Bond der Duitsche schoen- en laarsschach
ten-fabrikanten behooren. De Bond beeft
aan de stakende werklieden den eiscb ge
steld, niterljjk op 3 November den arbeid
te hervatten; zoo dit piet geschiedde zon
de nitsloiting worden afgekondigd, aanvan
kelijk alleen voor Dresden, later, als dit
niet zon helpen, voor geheel Saksen. Hoe
veel schoenmakers in Dresden, reap, in Sak
sen, door deze nitsloiting zullen worden
getroffen, Wordt in de berichten niet aan
gegeven. De staking beperkt zich niet tot
de socialistische schoenmakersvereenigingen,
ook Christelgke organisaties en Hirscb-
Dunckersche vakvereenigingen nomen er aan
deel.
Gisteren heeft te Berljjo een vergadering
plaats gehad van gedelegeerden van den
patroonsbond, om over verdere maatregelen
te beraadslugen.
Volgens don Lissabonscben berichtgever
van de Times is gisteren bet decreet be
kend gemaakt, waarbij het institnnt der
echtscheiding wordt ingevoerd. De minister
van jaatitie heeft den joarnalist bet een en
ander van de voorgenomen regeling meege
deeld.
De echtscheiding zal o. a. mogelijk zijn,
indien gebleken is, dat een der eebtgenooten
lijdende is aan ongeneeslijke krankzinnig
heid (de scheiding kan slechts worden uit
gesproken drie jaar na bet uitbreken der
kwaal).
Echtscheiding met wederzijdsch goedvin
den kan alleen worden nitgesproken na een
tweejarig huwelijksloven, wanneer beide
echtelieden bet vgf-en-twintigste levensjaar
volbracht bebtenbovendien wordt bet
vonnis pas van kracht, indien beiden een
jaar na de uitspraak bjj ban voornemen
bljjken te volharden. Gescheiden vrouwen
mogen hertrouwen na verloop van een jaar,
mannen na een halfjaar.
De kinderen worden toegewezen aan den-
gene, die de scheiding gevraagd heeft, of
aan den naasten verwant; beide partjjen
moeten voorzien in bet onderhoud.
Het zou toch te dwaas fijn geweest, in
dien de czaar, die] zoo langen tjjd in Duitsch-
land beeft vertoefd, waar zijn eebtgenoote
herstel van haar geschokte gezondheid zocht,
naar Rosland ware teruggekeerd, tonder
zelfs den keizer gesproken te hebben. Niets
dus natuurlijker dan de ontmoeting, welke
heden tasschen beide vorsten te Potsdam
plaats heeftOf de politiek en verder nog
iets mede te maken beéft, zal de toekomst
kunnen doen blijken. De aanwezigheid van
ministers wgst er wel op, dat die ontmoeting
na niet zoo geheel en ml bniten het terrein
der politiek ligt.
Naar uit Darmstadt wordt gemeld, aan
vaardde de czaar gisteravond 10 uur 15 de
reis van het station Lange naar Wildpark,
Potsdam waar bjj gistermogen om tien nnr
arriveerde.
Vaoavond{is er diner in intieme kring, waarbjj
echter ook de Russische minister van buiten-
landsche zaken Sasonow, de Dnitsche rijks
kanselier Von Bethmann—Holllweg en de
Dnitsche staatssecretaris van bnitenlandsche
zaken Von KiderlenWachter zullen aan
zitten. Morgen wordt er gejaagd, en daarna
is er familiediner. De czaar begeeft zich dan
naar Darmstadt terng, en naar het beet zal
de keizer bem heel spoedig op het kasteel
te Wolfsgarten een tegenbezoek brengen.
Om aan dé botsingen aan de Montene-
grjjnscbe grens oen einde te maken, heeft
de Porte een algemeene amnestie toegekend
aan de Christelijke en Mobammedaansche Al-
baneezen, dfe naar Montenegro gevlucht zjjn.
De Turksche gezant te Cettinje'is daarvan
in kennis gesteld, terwjjl het ook ter kennis
is gebracht van do vlochteliogen. Die vlach-
telingen zallen ongehinderd mogen terag-
keeren. Alleen de eigenlijke rebellen zullen
voor den vorm aan een verhoor worden on
derworpen de wapens zallen hnn echter wor
den ontnomen.
Geljjk men weet, is indertjjd met de Bal-
gaarsche vluchtelingen hetzelfde geschied.
Maar niet lang na hnn terugkeer in Mace
donië werd er door sommigen geklaagd, dat
de overheid tóch tegen hen optrad, in weer
wil van de toezegging van straffeloosheid.
Inmiddels zjjn tr aa i de Montenegrjjnsche
grens weer nieuwe botsingen geweest tas
schen Tarkscbe en Montenegrjjnsche solda
ten.
Engeland.
Te Londen is bericht ontvangen nit Croy
don, dat een misdadige aanslag is gepleegd
op de treinen van den London-Brighton-
spoorweg, die echter gelukkig nog tjjdig
kon verijdeld worden. Er waren barrikaden
van baksteenen en ijzeren staven op de rails
opgeworpen, zjj konden echter nog joist ver
wijderd worden voor de treinen aankwamen.
Woensdag a.s. zal er denkelijk een be
slissing worden genomen, op welke wjjze
Londen de nagedachtenis van koning Ednard
zal eeren. Er zjjn drie voorstellen oprichting
van een Londenscb mnsenm, waarin de schil
derijen in gemeentelijk bezit, historische voor
werpen enz. plaats konden vinden de bonw
van een nieuwe gehoorzaal voor de Londen-
sche universiteitaankoop van het Crystal
Palace, dat nog altjjd gevaar loopt in han
den van den sloopor en den bouwer te val
len. De laatste plan vindt ook voorstanders
onder de lnchtmannen, aangezien het oitge-
strekte erf een nitmnntende plaats is voor
een opstijging. Het gebonw zelf zegt
Punch is daarbjj wol een bezwaar, maar
dat kan gemakkelijk verholpen worden door
het af te breken.
DuiT8CHLAND.
De kroonprins cn zjjne gemalin zjjn gis
terenmiddag onder de schnilnamen graaf en
gravin van Ravensberg van Genna naar Azië
vertrokken.
Er zgn maatregelen genomen, om den
kroonprins op heel zjjn zeereis door middel
van draadlooze telegrafie van de voornaamste
gebeurtonissen in de wereld op de hoogte te
bonden.
Amerika.
Te Brookljjn heeft Donderdag een brand
gewoed in een gebonw van vjjf verdiepin
gen. waarin een kerkfabriek was gevestigd.
Onder de driehonderd meisjes, die in de
fabriek werkzaam waren, ontstond een he
vige paniek, een groot aantal viel in zwjjm
en de andere liepen in bun doodsangst over
haar heen, zoodat verschillende meisjes ern
stig gewond werden. Het gebonw brandde
zoo snél nit, dat het als een wonder te be
schouwen is, dat alle nog gered konden
worden.
Staten-Geueraal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Vrjjd'ag 4 Nov.
Verschillende wetsontwerpen komen in
behandeling: in de eerste plaats dat tot
wjjziging van eenige artikelen van de Bar-
gerlgke Pensioenwet.
De minister van Financiën verdedigt bet
ontwerp met een herhaling van de niteen-
zetting, welke bjj in de Tweede Kamer van
het ontwerp heeft gegeven.
De rechten van den belanghebbende wer
den op dezelfde wjjze gewaarborgd, alleen
met minder omslag, antwoord de minister
op een desbetreffende opmerking van den
heer Roëll.
Het wetsontwerp wordt na replieken zon
der stemming aangenomen.
Eveneens wordt goedgekeurd de regeling
van de wjjze van beheer en verantwoording
van de geldmiddelen der koloniën Suriname
en Cnraqao, waarna aan de orde komt het
wetsontwerp tot terugbrenging van de par
ticuliere ladderjjen op Java tot het Staats
domein.
De heer Walter jniebt het ontwerp toe,
waardoor een eind wordt gemaakt aan de
enveleo en misstanden op die particuliere
landerijen. De Regeering diende dezen stap
te doen, ten einde de soa vereine rechten der
land heeren afgeschaft te krjjgen. Het zal
veel geld kosten, maar voor dezen stap acht
spreker leenen gewettigd.
De heer van Nierop vraagt, of krachtens
dit wetsontwerp, behalve de particnliere
landerijen zelf, ook de soovereine rechten
van de lendheeren zal knnnen onteigend
worden.
Verder wenscht spr. ingelicLt te worden
over de vraag, of herziening van het regle
ment van 1836, waardoor op andere wjjze
dan door onteigening, het envel op de par-
ticaliere landerijen te bestrijden zal zjjn,
mogeljjk is. Ten-slotte bondt spr. een plei
dooi voor afschaffing van dc heerendienstpn,
die z. i. onwettig worden gevorderd.
De heer Laan verdedigt het ontwerp. Het
zeer groote belang wettigt de groote nitga-
ven, die dezen maatregel vorderen.
Na verdediging vbd den minister van
Koloniën en republieken wordt bet wetsont
werp zonder stemming goedgekeurd.
Na afbandeling van eenige naturalisatie-
ontwerpen, komt ten-slotte in behandeling
het wetsontwerp tot regeling van de Banken
van Leening.
De heer van Leenwen heeft een groot
bezwaar tegen het ontwerp. De gemeenten
worden er door verplicht tot oprichting van
een Bank, als Gedep. Staten dit zallen voor
schrijven.
De heer van Starkenborgh Stachonwer
sluit zich hierbjj aan.
Het wetsontwerp wordt ten-slotte goed
gekeurd met 23 tegen 4 stemmen.
De vergadering is hierop gescheiden tot
vermoedelijk de voorlaatste week vau No
vember.
De „Haagsche Courant" schrijft onder het
opschrift: „Art. 5 der Groudwet":
„Ieder Nederlander is tot elke landsbe
diening benoembaar."
„Maar... alleen de geloofsgenooten hebben
kans om te worden benoemd.
„Men schrjjft aan de Pr. Asser Ct.-
„Moest eenigen tjjd geleden door de post
kantoren aan de administratie worden be
richt, welken godsdienst de ambtenaren en
beambten beleden (zolks voor de statistiek,
zooals het heette), thans wordt opgaaf ge
vraagd van de kerkeljjke gezindte der hhlp-
bestellers en hulppostboden."
„Weet de Pr. Asser Ct., dit als iets bij
zonders vermeldende, dan niet dat 't, althans
aan sommige departementen, tegenwoordig
vrjjwel regel is, alleen geloofsgenooten van
den minister te benoemen
In een op Vrijdagavond 11 November a.s.
door de afd. 's-Gravenhage en Omstreken
van de Evangelische Maatschappij te honden
vergadering, zal o.a. behandeld worden een
voorstel om aan het Hoofdbestuur dringend
te verzoeken zoo spoedig mogeljjk tot H. M.
de Koningin een gemotiveerd adres te rich
ten, waarin gevraagd wordt
a. Maatregelen te nemen ten einde in ons
land te beletten de verdere vestiging van
buitenlandscbe kloosterorden
b. De indiening van een wetsontwerp tot
heffing van een zoo noodzakelijke belasting
van goederen in de doode hand.
LV.
Dat onze stad zich in de laatste jaren
zeer snel uitgebreid heelt, is haast algemeen
bekend. De groei der residentie gaat bjjna
abnormaal snel en wordt haar door andere
stedei niet weinig benijd. De nitdrokking
bijna abnormaal", waarmee ik den snellen
aanwas der bevolking teekon, heelt intns-
sehen niets verontrustend daar de oorzaak
van dien grbei een verblijdende is. Behalve
een flink geboorte- en een tameljjk laag
sterltecjjler kan onze gemeente zich gelukkig
prijzen doordat zich ieder jaar vele duizenden
van bnitea bier komen vestigen, waar tegen
over een veel kleiner cjjler staat van inge
zetenen, die 's-Gravenhage den rog toekee-
ren. Zoo heelt de Nederlandsche residentie
zich van een groot dorp in weinige tientallen
jaren verheven tot een stad, die in de wereld
meetelt en ik wees er reeds vroeger op
die steeds meer een wereldcentrum kan
gaan worden, naarmate de internationale
bewegingen meer en meer hier hnn zetel
gaan vestigen. Hen kan daarom vertronwen
hebben in de toekomst, van meening zijn,
dat de uitbreiding der stad nog lang haar
hoogtepunt niet bereikt heelt en toch aich
de vraag stellen, ol de groote vermeerdering
van inwoners wel in geijjke mate aai voort
duren.
Deze vraag is van groot belang, omdat
het oogenblik gekomen is, dat dastadsanto-
riteiten onze goede stad willen gaan hervor
men in een wereldstad. Hen wil alles groot
scheeps gaan aanpakken met het oog op de
toekomst, die toch altijd eenigszins onzeker
is. Daarbij komt, dat in vroeger jaren ail
hoogste wijsheid der gemeentelijke overheid
goed om do plaatselijke belastingen (met
name den thans eindelijk ten doede opge
schreven Hoofdeljjken Omslag) zoo laag mo
geljjk te honden alles wat veel geld kostte,
werd uitgesteld ot algestemd, alleen met de
strikt noodzakelijke eischen van het heden
werd rekening gebonden. Dit heelt tenge
volge gehad, dat er nn een groote achter
stand is, die nn in betrekkelijk korten tjjd
zal worden ingehaald, ten koste natuurlijk
van veel meer geld dan vroeger noodig ware
geweest, toen grond bjjv. voor een appel en
een ei ware te krggen, die nn peperduur is
geworden. Napleiten helpt hier weinig en
waar noodig, dient dns in de beurs getast,
hoe eer hoe liever. Dat men onder deze
omstandigheden zich echter strikt te bepalen
heelt tot het bepaald ooodige, zal geen be
toog behoevenalthans niet voor de be-
lastingbetalenden. Maar ol de plaatselgke
overheid hier wel voldoende van, doordron
gen is, waag ik eenigszins te betwijfelen.
Wel hebben we een wethonder van financiën,
die op de dabbeltjes past die zelfs na zijn
verkiezing tot wethonder wel eens wat al te
pessimistisch schijnt maar ook bjj kan
geen weerstand bieden tegen de grootsche
plannen van de aideeling Publieke Werken
onder leiding van dr. Lely.
Eigenaardig contrast tosschen deze twee
leden van ons Dageljjksch Bestuur 1 De
eerste, bij iedere nieuwe uitgave, ook bjj
vrij onbeduidende, als de kippen er bjj, om
te waarschuwen voor belastingverhoogiog en
tegroote toename van onzen schuldenlast
door de snel elkaar opvolgende loeningen.
De ander, man van eveneens groote be
kwaamheid, man van breeden kjjk, van dnrf
en die over de millioenen praat, also! die
eenvondig voor het opsclApen liggen. Men
krijgt, hem hoorende, een Widruk van lucht
hartigheid en toch ontbreekt den heer Lely
waarlijk niet de noodige ernst. Integendeel,
maar is hjj eenmaal, na rgpe studie, tot de
overtuiging gokomen dat dit oi dat in het
belang der gemeente is, dan tellen voor hem
geen financiëele bezwaren; het benoodigde
geld zal dan in zijn optimistischen gedacb-
tengang vanzelf zjjn rente afwerpen door
meerderen bloei der gemeente. Een gelnkkige
natuur zeker, die van dr. Lely! Maar toch
een, voor welke het gelukkig is, dat bjj niet
alléén te beslissen heelt.
Er is nog een gemeenteraad en het dankt
mjj zeer de vraag, oi die al die millioenen-
verslindende aanvragen zoo maar goedkeuren
zal.
Niet dat onze vroede vaderen karig zgn
Eer het tegendeel is waar. Werd niet dezer
dagen in beginsel nitgesproken en een eerste
bedrag van 25.000 gulden daarvoor toege
staan, dat de straten voor allo scholen zul
len worden geasphzlteerd om het ramoer te
beperken Denkt men bjj zalk een royaliteit
het heele plan kost een hal! millioen
niet even terng aan eigeh schooljaren, toen
we geen asphalt voor onze school hadden
en leerden we daarom zoo veel slechter V
Doch hoe dit zij, wanneer het moet, is
niemand tegen hooge uitgaven en zoo is
bijv. geen stem opgegaan tegen den aankooq
van een groot perceel in de deftige^ Java-
Btraat voor bjjna 2 ton gonds, wgl deze
aankoop noodig was ten einde behoorlijk
proljjt te knnnen trekken van het daarachter
liggende, aan de Gemeente toebehoorende
Atexandorveld, thans als excercilieterrein
voor huzaren en artilleristen gebruikt. De
Gemeente is ernstig voornemens zich het
vrije bezit van dat prachtige terrein met de
daarbjjbehoorende hnzarenkazerne te verze
keren en daarvoor zijn behoorlijke toegangs
wegen noodzakelijk en zonder doorbraak van
het nn aangekochte hnis niet voldoende te
verkrijgen.
Heel anders staat het m.i. met de ver-
keers- en stadhuisplannen. Over het dnre
raadbnisvoorstel schreef -ik reeds vroeger en
ware ik raadBlid maar die domme kiezers
ook 1 ndoit* verkreeg dit plan mjjn goed
keuring. De nienwe verkeerswegen liggen
geheel in dezellde ijjn van het stadhnisvoor-
stel, royaal, ai te royaal!
Hen moet n.l. weten, dat het centrum van
onze stad gevormd wordt door een aantal
zeer nanwe straten, waarvan da voornaamste
zijn de Hoogstraat, VecncBtraat, Vlaming
en Spuistraat. Een tram loopt door geen
van deze Btraten en het voertnigenverkeer
is er slechts van één zjjde toegestaan. Het
is er dan ook, vooral in de namiddaguren,
als de fianeerende dames en heeren in grooten
getale opkomen, een enorme volte, die tegen
den St.-Nicolaastjjd zelfs wel eens wat be
nauwend wordt. Ook de Prinsestraat, die
wel wat breeder is, maar waar een dnbbel
tramspoor loopt, heeft het soms zwaar te
verantwoorden doordat zjj de verbinding
vormt tnssehen Archipel ec Duinoord met
het eigenlijke stzdacentrom.
Burgemeester en Wethouders redeneeren
nn zooHet verkeer in genoemde straten is
te drnk; die straten-zei! knnnen niet ver
breed worden (oa de zeer hooge kosten, die
de onteigeningen zonden meebrengen); dns
moeten nienwe verkeerswegen aangelegd
worden, min of meer evenwijdig nan deze
straten. Besnltaattwee voorstellen tot aan
leg van nienwe verkeerswegen, dwars door
bebouwde wegen been te brekenkosten raw
geraamd vier millioen!
Op gevaar af voor conservatief te worden
citgekreten, wil ik mijn bedenkingen hier-
tegen niet achterhouden, in de hoop, dat die
ook in den Gemeenteraad weerklank zuilen
vinden.
Hen vergeet n.l. wel een beetje, dat door
de groote nitbreidiog van de gemeente naar
alle richtingen, in die zoogenaamde buiten
wijken zich langzaam-aan alle factoren voor
doen, waardoor ook daarheen een deel van
de drnkte zat worden afgeleid. Groote win
kels en kolfiehnizen, de trekpleisters voor
zoo velen naar het eentram, verrijzen met
den dag ook in de bniten het centrum gele
gen wjjkenzelfs bioscooptheaters en een
schouwburg staan op de uomiDatie. Het is
dns lang niet onmsgeljjk, dat velen, die nn
neg naar de stad gaan (een tramretonrtje
kost slechts 10 cents) om daar wat rond te
wandelen, te zien en gezien te worden, over
niet zoo langen tjjd in hnn eigen wjjk het
zelfde .vermaak zallen vinden, waardoor de
groote 'opeenboóping van menschen in de
binnenstad verminderen zal.
Maar een belangrijker argument dankt mij,
dat het verkeer door de drukke straten niet
noodig ismen kan zeer wel van andere
stralen gebruik maken en bereikt dan zelfs
vlugger zjjn doel dan door de overvolle
pijpenladen, waar alles voetje voor voetje
gaat. Nn reeds mag men die straten slechts
van één zjjde inrgden met auto en rijwiel
in de drnkke nren heelemaal niet er,
daartegen is wel geen oppositie gerezen. Het
zjjn om 't nu eens bij den waren naam
te noemen de weinig of niets te doen
hebbende dames en heeren (waar de resi
dentie vol van is), die nren lang iederen
dag (vooral in het winterseizoen 's zomers
gaat „men" naar Scheveningen) de nauwe
straten der binnenstad onveilig maken. Dit
is hnn recht, maar rechtvaardigt dit de nit-
gave van verscheidene millioenen Op deze
vraag tnag te meer nadrnk gelegd worden,
daar het nog zéér de vraag is, of men de
aldus ontstane overbevolking" zon kunnen
verdrijven door het aanleggen van parallel
wegen door tot dnsver weinig populaire
buurten. En dan geloof ik als oud-Hagenaar
te kannen voorspellen, dat men zgn doel niet
bereiken zal. Dè> juist door haar nauwheid
gezellige asphaltstraten znllen haar attractie
op de sieuterende menigte in het minst niet
verliezen door den aanleg van breedere, uiet-
popnlaire wegen.
Alleen voor het gevaar dat de Prinse
straat met haar dubbelspoor tegenwoordig
oplevert, gevoel ik iels. Maar mot wat goe
den wil en heel wat mindere kosten is een
der stellen rails best door andere straten te
leiden waarmee de grief tegen dezen ver
keersweg goeddeels, zoo niet geheel zon
vervallen zgn.
Ik beschik nn eenmaal ongelukkigerwijze
niet over de groote dosis optimisme, die een
overigens door mg zeer hoog geschat man
als dr. Lely de vrybotd geeft, iu een tjjd
waarin toch reeds zoo veel achterstand dn
te halen valt, met voorstellen aan te komen,
die vele millioenen zeilen vorderen en waar
van de noodzakelijkheid niet overtuigend is
aangetoond.
Aan den Raad, om dit laatste op de vrien
delijkste wjjze .vriendelijk", want wjj
zonden den heer Lely niet gaarne missen
dnidelnk nit te spreken
HAGENAAR.
Met z'n allen op de helling.
Land een Volk^driestart
,De Standaar™ zingt nog steeds op het
oude thema door, dat linkerzijde en sociaal
democratie één is. Wie het sociaal-democra
tische beginsel nog niet belijdt, glibbert er
naar af. Dit is het oude recept om de rech
terzijde tegen te honden. De onvruchtbaar
heid van den boom, die stoelt op den éénen
wortel des geloofs, loopt al te zeer in het
oog om op blijvende goede verwachting te
knnnen rekenen.
Zoo wordt ook de bakkerswet-misère zan
gegrepen om met toepassing van het onde
recept althans nog iets te reddende heer
Troelstra was het weer, die links de leiding
nam door in zjjn motie het verlangen nit te
spreken naar combinatie van verbod van
nachtarbeid en regeling van arbeidsduur.
Wjj laten daar, of de leiding werkelijk
bjj den voorsteller der motie bernstte. Van
zeer verschillende zgden was op hetzelfde
beleid aangedrongen en de Hinister zon zjjn
conclusie ten aanzien van de voorwaarde
om te slagen, hebben getrokken ook zonder
motie.
Haar indien dc heer Troelstra de leiding
had, dan volgde hem niet alleen .Links
maar dan bewees ook .Rechts" hem de eer,
van zjjn hofstoet deel nit te meken, en dit
nog wel ondanks aanvankljjk tegenstrib
belen.
Glibberde dos .Links", dan gleden alle
mannen van het vaste fnndament mede van
de helling naar beneden, in dien poel, waar
geen licht den geest meer kan verkwikken.
Hiaachien zon alleen profeaaer Fabius, ware
hjj lid der Kamer, op het vaste fondament
zjjn bljjven staan."
Bg de Hollandia Drokkery Baarn versche
nen dezer dagen weder een drietal werkjes.
Van de serie „Redelijke Godsdienst* zag het
licht „Over Gebedsverhooring* door dr. I.
van den Bergh, em. pred. te Zwolle. No. 4
van de serie „Levensvragen* behandelt
„Geboren nit de Maagd", Het getuigenis
van het Nienwe Testament tegen de leer
van de bovennatuurlijke geboorte van Jezus
Christus, door Paul Rohrbach, vertaald door
P. Zondervan.
En dan verscheen van de serie „Is God
dood het tweede deel, onder den titel „de
Wereld, hoe is zg ontstaan
Onze Geïllustreerde Weekbladen.
De Wereldkroniek no. 32 van 5 Nov. bevat
goed geïllustreerde artikelen over het nood
weer in Zuid-Italië, de constitutie in Monaco,
tentoon8teliingkrip bij R. Elionalo, Amster
dam, de aaD den Hoek gestrande „Goede
Verwachting II", feesten in Spaöje, de Zwit-
sersche luchtreiziger Spelterini in ons land,
den grootsten stoomer „de Olympic", de
nienwe Landsdrukkerij, conrses |te Bergen
op 30 Oct., een hygiënische inrichting van
fijne vleeschwaren te Rotterdam, kroniek
van de week, actueele portretten, feuilleton
en caricaturen nit het buitenland.
Het Leven no. 44 van 4 Nov. begint met
verschillende kieken van bet Dnitsche Kei-
zerbezook aan de Belgische hoofdstad, ver
volgt zgn nr. met een geïllustreerd artikel
over Minister Heemskerk en het gerucht van
diens aftreden, bevat verder: de vlieger
KlUler op de Molenheide, het hoofdkantoor
der Amsterdamsche gasfabrieken, het nienwe
gebouw der Landsdrukkerij te 'i Gravenhaga,
geïllustreerde Tooneelkntiek, het peheim van
een Amsterdamsche hotelkamer, de St. An-
thonie-sluis in brand, de ontmanteling der
Groote Kerk te 's Gravenhage. het ongeluk
met den Duitschen ballon bij Zandvoort, de
arrestatie van Aug. Wieman, J. G. van
Niftrik f en het gewone roman-vervolg.
De Prins geeft als voorplaat het portret
van den generaal-majoor A. Hoogeboom, in
specteur van het Militair Onderwijs. Verder
zyn opgenomen foto's van de ballonvaart van
kapitein Spelterini bouen het Alpengebied
Milrren-Torin, de busto van Johan van 01-
denbarneveldt die to Amersfoort zal geplaatst
worden, de kloostergangen van den Dom te
Utrecht, wylen den Siameeschen koning
Chnlalongkorn met zyn 11 zonen, het portret
van kap. Christoffel, een familie-orkest te
Onde-Pekela, het apenpaar dat onlangs in
circus Carré zoo'n furore maukte, do huldi
ging van het Daitschc keizerspaar te Brussel,
de stroohandel in den Anna-Panwlona polder,
do fabriek van ingemaakte groenten bij Bo-
venkarspel, tentoonstelling van teekeningen
en beeldhouwwerk in „Arti" te Amsterdam,
de jongste verwoestingen aangericht in Zuid-
Italië verder de gewone rubrieken, perso
nalia, Kroniek, schetsen, romanvervolg enz.
Puk me mee no. 32 van 5 Nov. heeft als
voorplaat een portret van den overleden
koning van Siam, en bevat verder het bezoek
van het Dnitsche Keizerpaar aan Brussel,
overstroomd Italië, de Fransche opera in
den Haag, de mislukte ballontocht, het k'erk-
schip Nereïde, de slaapkamer van ex-koning
Manuel, het kasteel Noodworton, Japansche
kapseles, het 22e slachtoffer der vliegkunst,
actueele portretten, schetsen, romanvervolg,
kindernummer enz.
Aanvragen van werknemers op i Nov.
1 kantoorbediende,
2 timmerlieden,
6 opperlieden,
1 schilder.
1 touwslager,
2 machinebankwerkers,
1 bankwerker,
2 blikslagers,
1 boekdrukker,
1 letterzetter,
1 cartonnagewerker,
2 werkvrouwen,
2 waschvronwen,
1 bleekor,
1 strijkster,
2 bakkers,
1 voerman,
9 grondwerkers,
3 pakhuisknechten,
1 loopknecht,
1 werklieden zonder vakkennis,
1 halfwas kantoorbediende,
6 timmerlieden,
2 machinebankwerker,
1 voorwerker,
1 schoenmakers,
5 pakhuisknechten,
1 jongen zonder vakkennis,
2 leerling-klerken,
1 smidsjongen,
1 leerling-bankwerker,
1 leerling-plaatwerker.
Aanvragen van werkgevers
I kleermaker,
1 verstelnaaister,
1 werkmeid,
1 1 halfwas smidsjongen,
1 leerling timmerman,
1 steenhonwer,
1 banketbakker,
1 loopjongen,
1 jongen «zonder vakkennis.
Alle Nouveautés in MANTELS,
COST 11M ES. BLOUSEN,
ROKKEN en PELTERIJEN
zjjn in zeer groote kenze van de Mlljjhste
tot de beste genres voor he| a.s. Seizoen -
ontvangen.
Aanbevelend
specialiteit in Mantels en Costumes.
V Voor de vele bljjken van belaug-
stelliug ontvangen bjj hot overljjden van
onzen lieven Echtgenoot, Vador, Zoon,
Schoonzoon, Broeder en Zwager den Heer
A. TR IJ BITS betalgen wo onzen harteljjken
dank.
Uit aller naam,
Wed. A. TRIJBÏTS
geb. van Dantsio.
Gouda, 4 Nov. 1910.
Domlenlay 10 November 1010.
NEDERLANDSCHE TOONEELVEKEENIU ING
van Amsterdam.
A. VAN DER HORST, Directeur-Voorz.
M. J. TERN00V APÈL, Secretaris.
J. G. W. HOMEIJER, Penningmeester.
Nieuwste bljjspel in 8 bedrjjveu door
Victor Lkon en Lbo Fbld.
Aanvang half H uur.
Entree voor Leden en hunne Dames en
Kinderen f 1.40 per persoon.
Entree voor Niet-Leden en Dames en
Kinderen van Niet-Leden f 2.— per per
soon.
van een
beveel ik aan
So. K <1 Jtl ct, lier ons.
Tevens zgn bjj do van oud» g e-
renommeerde merken Sigaren bjjge-
voegd
PRIMA HANDWERK,
BRAND SNEEUW-
WIT, geurig, zacbt ol pikant naar
verkiezing.
Hierdoor ben ik in staat aan ieder
rooker te voldoen, zoowel wat betreft model
als qualiteit.
Aanbevelend,
van oods HERMAN'S TAUAKWINKEL,
adres Engros, Lange Tiendeweg 30.