ADVERTENTIES.
BINNENLAND.
Winter 1910-1911.
I). SYMSOM.
TTIt de Pers.
Gemengde Berichten,
Stadsnieuws.
- WV™reV„0nd 1 5667 Calorlën.
Veemarkt te Rotterdam.
Id verband met bet ingediende wetsont
werp tot instelling van een fonds van 40
millioen voor de verbetering van onze kost-
verdediging is naar wjj vernemen, bg Ko
ninklijk besloit een commissie benoemd tot
bestndeering van zwaar geschat en de op
stelling daarvan in de geschutsfabrieken te
Le Crenzot, St. Cbamond, Pilsen, Maagden
borg, Ëssen, e. a. De commissie, die baar
werkzaamheden reeds deze maand begint,
bestaat ait de heeren J. Z. Staten, laitenant-
kolonel der genieL. Tielenias Kraythof,
majoor Oost-Indisch legerJ. C. Ten Noever
de Brauw, kapitein der art.A. D. J. Berk
hout, kapitein der genie en F. W. J. Groe-
neboom, luitenant ter zee le kl.
De ontslagaanvrage »an vice-
admiraal van dea Bosch.
Eenige bladen bevatten beschouwingen
naar aanleiding van de mededeelingen, die
de' minister van marine aan de Kamer heelt
verstrekt over de ontslagaanvrage van vice-
admiraal van den Bosch.
Wij knippen de voornaamste passages
Het Handelsblad"
Honden wjj ons nitsloitend aan de nota
van den Minister, dan kannen wjj het weg
gaan van admiraal Van den Bosch niet an
ders verklaren, dan door ontstemming over
'het institont van een marine-predikant, die
stond onder oontrdle van een olflciers-ver-
eeniging (n.b. een vereeniging van landolfi-
cieren 1) en door bemiddeling van de politiek-
kerkeljjke oificierenvereeniging rechtstreeks
met den politiek-kerkeljjken Minister over
naken 's lands vloot rakende, kon corres-
pondeeren.
Wanneer wjj na erkenneh, nit de nota van
den Minister niet begrepen te hebber., waarom
de admiraal jnist naar aanleiding van de
bibliotheek-lntiliteit is weggegaan, moeten wjj
er bjjvoegen, dat de tegenzin tegen het in
stitont van den marine-predikant ons zeer
begrjjpeljjk voorkomt.
„Het Vaderland"
Voor zoover de zaak nit de verstrekte
inlichtingen te beoordeelen valt, zjjn er in
dezen van verschillende zjjden lonten begaan.
De vloot-predikant heelt naar het schjjnt wat
te veel bekeeringsjjver en bemoeizucht ge
toond. De marine-autoriteiten hebben zich
door ergeois daarover en over de bescher
ming die de nieuwe marine-aotoriteit van de
zjjde van 't Departement genoot, in een prik
kelbaren toestand laten brengen. Maar de
groote lont, die de wrjjving tot een onheel
bare breuk maakte, beging de heer Went-
holt zeil.
Als bjj alle bekeerlingen is zjjn ijver te
groot geweest, en het beleid totaal zoek.j
Tot op bet oogenblik dat de minister er zich
mede bemoeide, kon alles nog terecht komen.
Nauwelijks was hij er in gemengd, ol alles
was onherstelbaar bedorven.
In zooverre het hier slechts geldt een be
gane onhandigheid, zoo het geval geen ern
stige gevolgen voor den Minister na zich
behoeven te slepen.
Maar het standpunt, dat bjj in z\jn briel
inneemt, brengt het gezag op 's lands vloot
ernstig in gevaar. Indien, als de vlootpredi-
kant iets vragen heelt ol zells wanneer hjj
(sooals in oasu) nalaat het te doen, de
kommandant der Marine dien predikant moet
naloopen, waar bljjlt dan het gezag, en
welke man van karakter die tot het kom-
mando over onze vloot geroepen wordt, zal
zich daar toe leenen.
Het komt ons voor, dat de Kamer zich
ernstig zal hebben bezig te bonden met de
vraag, ol zjj dit nog langer kan en mag
toelaten.
Psychiaters en getnigen.
Van verschillende zjjden komt men op
tegen de rol, die de drie psychiaters in de
Papendrechtscbe stralzaak spelen.
De Nieuwe Courant wil het Arnhemscbe
proces op dit oogenblik nog bniteu beschou
wingen laten, maar, schrjjlt zjj, „bjj de stem
men die opgaan tegen een in onze stral-
rechtspleging ongekend gebruik, dat de gren
zen der deskundige voorlichting onrustbarend
uitzet, „op een wjjze (aldns de ve.dediger)
die met de goede beproefde beginselen dier
rechtspleging te eeoenmale strjjdt" verheiten
wjj ook onze stem. Zulk een gebruik zou
niet alleen de rechten van den beklaagde
ernstig bedreigen, het zou een gevaat zjjn
voor de veiligheid en de achtbaarheid van
eiken Nederlandschen burger.
Wjj bedanken er voor om, krachtens de
wet opgeroepen ten einde de justitie betzjj
aan den kant der aanklacht, betzjj aan dien
der verdediging behnlpzaam te zjjn bjj het
opsporen vati de waarheid, onderworpen te
worden aan een medisch onderzoek naar
onze psychische (minder) waardigheid door
deskundigen, wier eerste wetenschappelijke
notie is dat er geen mensch in de beschaafde
wereld rondloopt aan wien niet ergens een
ateek los is. Wg bedanken er voor door de
wetenschap in 't publiek binnenste baiten
gekeerd te worden, wanneer wg toevallig
iets gezien of geboord hebben, waardoor ons
getuigenis voor de jnstitie van belang kau
zjjn.
„Wg stellen vertrouwen in den Nederland
schen rechter, wg willen hem en den waar
borg der wet niet de plaats zien mimen voor
den psychiater en zgn diagnosen.
„Wg wenschen de de6knndigheid in dienst,
niet in plaats van het recht. Wg waarschu
wen tegen het deskundig gevaar."
Zondagmiddag brak brand ait in de was-
scherjj en bleekerg van J. Verhoeven op 't
Noordereind te 's Graveland. Toen de spuiten
'op bet terrein aanwezig waren was niets
meer te redden. Drie aangrenzende wonin
gen werden mede een prooi der vlammen.
De inboedels waren niet verzekerd.
In bet grensplaatsje Saderwich bg Diaz-
perlo had Zaterdag de verkiezing voor twee
leden van den Gemeenteraad plaats, aan
welke slechts één kiezer deelnam welke op
beide aftredende leden zgn stem uitbracht,
zoodat deze werkelijk eenstemmig zjjn her
kozen.
Gisterennacht circa 3l/4 aar brak in een
pension aap de Nieuw Englaan te Bassum
brand nil* De gealarmeerd brandweer was
spoedig-^|p bet terrein, zoodat zjj de vlammen
weldra meester was. Ongelukken kwamen niet
voor. De 2 bewoonster kwamen met den
schrik vrg. Oorzaak tot na onbekend.
Een commissie ait winkeliers ia Amster
dam is doende baodteekeningen van winke
liers te verzamelen als instemming met het
streven om tegen eventneele immengiug vac
overheidswege in de vrijheid van den winke
lier, om in zijn winkel te doen en te laten wat
bg wil, op te komen.
Dit streven, aldus wordt van de zijde van
een der commissieleden medegedeeld, is das
onafhankelgk van de totstandkoming van
een wettelijk geregeld sluitingsuur. Men wil
alleen dat de winkelier, ook na een eventu-
tneel sluitingsaur, vrij i* m zÜn hinkel te
doen datgene wat hij verkiest, b.v. het re
gelen of plaatsen van zgn artikelen, het
laten branden van het licht enz.
In een huisgezin op de Hofte tö Rjjsen
werden de menschen de vorige week op een
morgen wakker en kwamen tot de verras
sende ontdekking, dat bet bea aan één hoek
aanmerkelijk grooter was geworden.
Dat gaf een opschadding van belang!
Er was natuurlijk tooverg in 't spel
Om het bed zgn recbtboekigen vorm weer
te geven, werd het aangegroeide gedeelte
van bet beddetijk afgeknipt, maar won
derbaarlijk den volgenden morgen zat
de nitpnilende hoek er wéér aanl
Tot driemaal toe werd dat gedeelte er
afgesneden, doch telkens was het er 's mor
gens weer.
En thans durft niemand meer op 't bed te
slapen.
De buren hebben met eigen oogen bet feit
geconstateerd.
Bjj een bezoek, dat dezer dagen de di
recteur-generaal der Staatsspoorweg-Maat
schappij, de beer jhr. J. A. van Kretschmar
van Veen aan bet Herstellingsoord voor
Spoorwegpersoneel Villandry bij Nijmegen'
heeft gebracht, heeft deze aan den voorzitter
der Her8tellingsoord-Vereeniging, den heer
Arie Willemse, medegedeeld dat de S.8.-
Ma&tschappij, als gift ineens, een bedrag van
f 4000 beschikbaar stelt, ten einde de ver
eeniging te helpen door de financieele moei
lijkheden, waarin zjj verkeert.
Het kind van C., te Kaatsheuvel, dat vóór
enkele dagen in een daar gevestigd snoep
winkeltje wat suikerwerk kocht en daar
plotseling zeer ongesteld van werd, is Zon
dag aan de gevolgen overigden. De zaak
is in onderzoek.
De meubelfabriek De Eenvoud, firma Vos
en de Vries, op hst Prinseneiland te Am
sterdam, is in den vroegen morgen van Za
terdag op Zondag een prooi der vlammen
geworden.
Het vuur werd het eerst gezien in de ma-
cbine-afdseling op de derde verdieping. De
brandweer rukte met zeer veel materiaal
nit, ook met de drjjvende stoomspuit Jan v.
d. Heyden, die echter geen dienst heeft ge
daan. Met twee stoomspuiten en een aantal
slangen op de leiding werden de vlammen
bedwongen. Vrjjwel de geheele fabriek, die
gevestigd was in twee elkander belendende
panden, is uitgebrand. Assurantie dekt de
aanzienlijke brand- en waterschade.
Wij lezen in het N. v. N.
De heer M. H. Bamberger üzn. heeft van
den heer Jacob Vrouwes een huis gehuurd
op den hoek van Nienwendjjk en Stroomarkt
te Amsterdam, en in dat huis een tapperij
en slijterij gevestigd. Toen bg ongeveer drie
jaar geleden daar ging wonen, dnnrde het
niet lang, of verschillende schouwburgdirec
ties verzochten hem, reclameborden van hun
schouwburgen aan zjjn buitenmuren te be
vestigen. In ruil daarvoor zou bg, zooals
dat gewoonte is, diploma's bekomen, die recht
geven op vrijkaarten. De beer Bamberger
ging op deze voorstellen in en kort daarna
prijkten zijn muren met reclameborden van
diverse theaters.
Dit was echter, naar de heer Bamberger
ons mededeelde, niet naar den zin van den
buiseigenaardeze verklaarde, dat de huur
der geen recht had om zoo de buitenmuren
te behangen. De heer Vrouwe6 zou het
alleen toelaten, wanneer hg de helft van'.de
vrijkaarten verkreeg. De huurder echter
willigde den eisch van den buisbaas niet in
en deze kwestie was gernimen tjjd een bron
van twist. Tot de huisheer eenigen tgd ge
leden besloot, radicale maatregelen te nemen,
met enkele werklieden verscheen en de bor
den van de muren nam. De huurder liet nu
evenwel de reclamebiljetten op de muren
plakken, maar het duurde niet lang, of ze
waren er afgescheurd... Eénige dagen later...
en de muren waren opnieuw met biljetteu
beplakt. Maar nu waren 'tgeen reclame
biljetten van «schouwburgen, deze plakkaten
luidden als volgt
Bekendmaking
Jacob Vrouwes, wonende Overtoom no. 9,
2-hoog, huisbaas en eigenaar van perceel
Nieuwendyk no, 2, hoek Stroomarkt, wil niet
toestaan, dat aan de maren van dat perceel
Aanplakborden
wordenbevestigd van schouwburgen en théü-
ters; ook mogen er geen aauplakbiljetten
aan de muren worden aangeplakt.
En waarom?
Omdat hij geen gratis gebruik mag maken
van de diploma's en vrjjbiljetten, welke door
de directiëo voor die aanplakbiljetten ver
strekt worden.
Hij mag niet gratis naar comédie's of
théaters, daarom is hg zoo kwaad, dat uit
wraak moesten horden en aanplakbiljetten
van de muren verwijderd worden, en juist
daarom plak ik deze biljetten op de muren.
M. H. BAMBERGER Hzn.,
NientVendgk uo. 2.
Maar dat aanplakken geeft den huurder
niet heel veel. Want niet zoodra had de
huisheer het bemerkt of bjj zette een mannetje
voor het huis met eeo ladder, een pot zwarte
verf, een kwast en nog eenige instrumenten.
De huurder heeft nauwelijks een biljet
aangeplakt, of de knecht van den beer
Vrouwes zet een ladder tegen bet buis op,
tracht de biljetten af er te scheuren en strijkt
er, als dat niet gaat, heel bedaard met bet
kwastje over. De heer Bamberger heeft de
biljetten nu aan de binnenzijde van de ramen
opgehangen, wat men hem natuurlijk niet kan
beletten. De plakkaten trekken daar intus-
schen de algemeene aandacht, worden druk
gelezen en besproken, terwijl een groote me
nigte met levendige belangstelling den strijd
tusschen huisheer en huurder gadeslaat.
Twee agenten staan te kijken van verre
en blijven op een afstand
De dubbele moord te Spaarndam.
Op den dag van deo moord, heeft de zoon
van den beer Melcbior te Aalsmeer aan een
familielid, elders woonachtig, die aan lager
wal is geraakt, een bankbiljet van f 10 ge
geven, terwijl in den loop van dien dag in
een café te Halfweg een man, veel op dezen
gelijkend, meerdere borrels beeft gekocht en
bij de betaling een biljet van f 10 gaf.
De dochter van den caféhouder, die den
man hielp, is reeds gehoord.
Naar dat familielid wordt nu, doch steeds
nog vruchteloos, gezocht; hij is niet in zgn
oorspronkelijke woonplaats (bg Purmerend)
teruggekomen. (O. H. Ct.)
Uit de „Vox Medicorum"
Thnns vermelden de dagbladen weer, dat
het aantal medische stadenten steeds toe
neemt in Arasterdam zouden van de 225
nieuw ingeschreven stadenten 116 de genees
kunde hebben gekozen.
Steeds grooter wordt het aantal medici,
in verhouding tot de bevolking. Vacante
plaatsen zjjn moeilijk meer te vinden. Plaat
sen aan ziekenfondsen worden aangenomen
slecht betaald en op vernederende voor
waarden. En de maatschappij ter bevorde
ring der geneeskunst wordt voortgedreven
in de richting der vakvereenigingen, om te
beletten dat de artsen te vernederende posi
ties aannemen, of dat al te willekeurig met
hen wordt omgesprongen zonder dat baar
dit nochtans geheel kan gelukken.
Wat is dan de oorzaak dat de toevloed
van medici steeds grooter wordt, waar het
langzamerhand zoo moeilijk voor hen wordt
een bestaan te vinden als zoodanig?
Dat, d*or dit te veel aan artsen, zij nog
machteloozer staan tegenover de ziekenfonds-
sen e. d. is begrijpelijk. Het kan niet an
ders of het gehalte der medici moet ver
minderen op den duur, zoowel maatschap
pelijk ale wetenschappelijk.
En hoe zou de leek, begiftigd met een
onrijpe kennis van eenige medische zaken
door veel populaire medische lectuur
den goedeo dokter van den slechte kannen
onderscheiden
Met het zinken van den medischen stand
en van de inkomsten der medici, zal bet
aantal te zijuer tgd wel weer relatief ver
minderen, maar moeten we daarop wachten?
Wellicht kunnen nog maatregelen geno
men worden, die direct of indirect den aan
was matigen maar welke
En zoo niet, waar gaat het heen?
In een berucht logement aan den Toe
steiger te Rotterdam is Zaterdagavond een
pakhuisbaas in handen gevallen van eenige
vrouwspersonen en haar souteneurs eo werd
hem onder bedreiging met een mes f 220
afhandig gemaakt.
Verscbiileode arrestaties hebben plaats
gehad eu werd op verschillende personen
f 150 bevonden.
Mén meldt uit Arnhem:
Sinds Zaterdag is de Rjjn nog bjjna 1 M.
gestegen. De stad is thans 11.95 -f- A. P.,
d. w. z. bet water staat, opgestuwd door
den Zuidwester storm, hier eo daar op het
aangeplempte deel van Onderlangs. De was
bedroeg in den afgeloopen nacht 40 cM.,
doch uit Keulen wordt 80 cM. val gemeld.
Omtrent den diefstal van jaweelen ten huize
van mevr. wed. D. H. Keur te Medemblik,
kan moeiljjk worden gezegd, wanneer de dief-
stal heeft plaats gehad. Mevr. Keur heeft bg
het overlijden van haar echtgenoot (ongeveer
een half jaar geleden) hare sieraden afgelegd
eu in een kjstje gesloten en dit geborgen in eeu
linnenkast, welke steeds gesloten wordt ge
houden. Bjj .de ontdekking van den diefstal,
was bet kistje nog op dezelfde plaats aan
wezig, docb de kostbaarheden waren ver
dwenen.
Als pendant van hetgeen de heer De Meester
in zjjn belangrjjke rede bjj de algemeene be
schouwingen over de Indische begrooting aan
haalde als bewjjs van de veelschrijverij op de
Indische bureaux, deelt men ons mede, dat
op bet departement van Binnenlandsch Bestnnr
te Batavia nog altjjd een bnodel stukken
berust, ook van minstens een balven meter
dikte, in het Archief bekend als de bundel
„jiet honten been".
In Batam meenen wjj had een dessa-
hoofd bjj het verrichten van politie-dien9ten
zjjn been gébroken of verbrijzeld, zoodat dit
moest worden afgezet. De man liep toen op
krakken, maar de resident vond bet toen bil-
ljjk dat aan deze brave, die zjjn been in dienst
van den lande bad verloren, van bestnnrswege
een knnstbeen zou worden gegeven bjj deed
daartoe bet voorstel, Maar hoewel de regee
ring zeer geneigd was daaraan gevolg te
geven, kon zjj dat niet doen, er was geen
post op de begrooting, geen bepaling die zulke
aangelegenheden regelde, geen antecedaut
(vooral dit laatste woog zwaar) waarop meu
zich kon beroepen.
Algemeene rekenkamer, directeur van finan
ciën en hoeveel autoriteiten meer, ja zelfs
de Raad van Indië werden er in gehoord;
ten einde raad werd het gevoelen ingewon
nen van den minister van Koloniën.
Ook deze kan niet dadelijk beslissenmaar
na eenige jaren lang heen en weer zenden, om
consideratiën en advies en nog eens om advies
en consideratiën kwam de beslissing dat
zoo'n knnstbeen kon worden verstrekt.
De man kon er niet meer van genieten,
want bjj was dood. (N. Ct.)
Uit de bnitenbaven van de Visschersha-
ven te Scheveningen is zooveel zand in den
ingang tot de binnenvoorhaven en in de
binnenvoorhaven zelve gekomen, dat daar-
nit in het loopende jaar 20.000 MB. méér
moet worden weggebaggerd dan waarop bjj
bet' vaststellen vaii de gemeentebegroting
voor dat jaar is gerekennd.
Belgisch bezoek aan den Rotterdamschen
Waterweg. Heden zal, naar de „N. R. Ct."
meldt, de „Commission in institée ponr l'étude
des questions relatives k l'amélioratioa de
l'E8caut en rade et en aval d'Anvers" een
bezoek breogeo aan den Rotterdamsehen
Waterweg.
Aan dit bezoek znllen 22 leden der Com
missie deelnemen onder wie de president
graaf deSmet de Naeyer; device-president,
baron Ancion; de algemeene secretaris, de
heer Dnfonrny, en de secretaris, de heer
Bonckaert.
Per stoomboot „Koningin Wllhelmina"
wordt van Rotterdam naar Hoek van Holland
gevaren, waar de werken van den mond van
den Waterweg znllen worden bezichtigd. De
terugtocht naar Rotterdam beeft plaats 's na
middags om halfvjjf, teneinde tevens de ver
lichting van den Waterweg te zien.
De Belgische commissie zal bjj het bezoek
vergezeld worden door de beeren J. W.
Welcker, hoofdinspecteur-generaalP. H.
Kempen, inspectenr-generaalC. A. Jolles,
boofdingenienr-direetenr, en H. van Oordt,
ingenieor, allen van den. rijkswaterstaat.
Zaterdagmorgen werd door een jachtop
ziener in de dainen onder Egmond aan den
Hoef een arend geschoten. Het dier is van
de gewone grootte en is nog in leven.
Vrjjdag is te Gorinchem aan den mond der
haven gezonken de Vrouw Aaltje, van Aalst,
geladen met pulp. Het schip is niet verzekerd.
De opvarenden waren bezig hulp te verleenen
aan een schipper wiens schip in nood ver
keerde. Toen ze terng kwamen, was ban eigen
vaartuig gezonken.
Vrijdagmiddag werd op Johannahoeve te
Oosterbeek een drijfjacht gebonden in tegen
woordigheid van den eigenaar, den heer
Mesdag. Een der jagers loste een schot, dat
terecht kwam op eeo steen, met bet onge-
lnkkig gevolg, dat vele hagelkorrels terug
kaatsten^ en een viertal den beer Burgers,
rentmeester van Johannahoeve. in bet hoofd
eo de pols drongen.
Dr. Brevée, wiens hulp terstond werd in
geroepen, achtte het weoscheljjk, dat de heer
B. per rjjtnig naar zjjn woning werd ge
bracht. (Arnh. Ct.)
Het afborstelen van de stadsboomen te
Amsterdam is weer, door 16 gemeente-tqin-
lieden, begonnen.
Als bezaaid zjjn sommige boomen met de
grjjze kokonnetjes, die als snoeren in de
gleuven en spleten der stammen zitten. In
die poppen overwinteren de rupsjes van den
donsvlinder, die in Aognstas uit de eitjes
zjjn gekropen en na tegen den winter een
scbailplaatf hebben gezocht in de holten van
de boomen.
Tegen 't voorjaar, als de eerste blaadjes
nitloopen, komen de rupsjes weer op de
vlakte.
Het reinigen van de stammen geschiedt
door stalen borstels, die verscheurend en
doodend inwerken op de kokons en de rupsjes.
Omdat niet alle tuinlieden geschikt zjjn of
evenveel lost hebben om in de boomen te
klimmen wordt aan hen, die zich voor het
reinigen beschikbaar stellen, een premie be
taald.
GOUDA, 15 November 1910.
Aan de Raadsleden zjjn.de volgende inge-
komen.stqkken toegezonden:
Gouda, 1 November 1910.
De Vereeniging „De Ambachtsschool voor
Gouda en Omstreken" wenscht, ter voldoe
ning aan de voorwaarde waaronder volgens
Raadsbesluit d.d. 26 November 1909 zij de
koopsom ad f 43000— van gemeente-
eigendom schuldig is mogen blijven, op
31 December a.s. een bedrag van f2000.
af te lossen, zoodat hare schuld aan de
Gemeente nit dien hoofde dan nog f 41000.
zon bedragen.
Uwe vergadering hiervan mededeeling
doende hebben wij de eer U voor te stellen
de te ontvangen f 2000.welke als afkom
stig van verkoop van gemeente eigendom,
eene buitengewone inkomst uitmaakt, aan
te wenden tot delging van gemeenteschuld
en in verband daarmede de Gemeente Be
grooting, dienst 1910, te wijzigen als volgt
1°. aan Hoofdstuk VII (Buitengewone
ontvangsten) wordt toegevoegd een nieuw
artikel 3c „Gedeeltelijke aflossing van de
door de Vereeniging „De Ambachtsschool
voor Gouda en Omstreken" schuldig ge
bleven koopsom van gemeente-eigendom"
(Volgnummer 56c)/,f 2000.
2°. Artikel 3 van Hoofdstuk XV (Bui
tengewone uitgaven) „Buitengewone aflos
sing van geldleeningen" (Volgnummer 207)
wordt verhoogd met. f 2000.
Gouda, 1 November 1910.
Uwe vergadering besloot den 10 Junijl.
op voorstel van ons College over te gaan
tot aankoop van een tweetal naast het
terrein der le Burgerschool voor meisjes
gelegen perceelen en wijzigde in verband
daarmede de Gemeente-Begrooting voor
1910, door daarop onder volgnummer 213
een bedrag van f 2400.nit te trekken
als koopsom en verdere onkosten ter ver
betering van den toestand der school, met
welk laatste bedoeld werd het maken van
een' anderen toegang en voorts het vergroo-
ten van het gymnastieklokaal.
Wij hebben nu de eer U mede te deelen,
dat de Gemeente-Bouwmeester in opdracht
van ons College de bijgaande teekening met
bestek en voorwaarden benevens begrooting
van koBten, deze laatste tot een bedrag van
f 1650.—, voor het maken van een' toegang
van nit het Regenteeseplantsoen naar de
voormelde school ontwierp, welke stukken
wij aan, den Districts-Schoolopziener hebben
gezonden onder opmerking, dat met het
oog op het aanhangig voorstel tot het ver
eenigen der twee burgerscholen voor meisjes
er de voorkeur aan gegeven werd met het
vergrooten van het gymnastieklokaal der
le Burgerschool voor meisjes voorloopig
nog te wachten.
Blijkens zijn hiernevens gevoegd schrij
ven vereenigt de heer Districts-schoolop-
ziener zich met het ontworpen plan, zoodat
wij de eer hebben uwe Vergadering voor te
stellen
1°. ons College machtiging te verleenen
bedoeld ontwerpplan voor het maken van
een' toegang van uit het Regentesseplant-
soen naar de le Burgerschool voor meisjes
te doen uitvoeren, en
2°. de Gemeente-Begrooting voor 1910
met het oog op het voorgaande te wijzigen
als volgt
o. Artikel 9 van Hoofdstuk XV der
(buitengewone) uitgaven „Kosten van stich
ting van schoollokalen en onderwijzerswo-
nmgen" (Volgnummer 213) wordt verhoogd
met f 900
b. Van Hoofdstuk VII der (bui
tengewone) inkomsten worden ver
hoogd
Artikel 4a „Geldleening ter voor
ziening in de kosten van uitbrei
ding van scholen" (Volgnr. 57)
metf 675.—
Artikel 10 „Vergoeding van
het Rijk krachtens art. 48 sub 2
der Wet op het Lager Onderwijs,
voor schoolbouw" (Volgnummer
63) met- 225.
f 900.—
Gouda, 8 November 1910.
Nadat aan den heer W. Fetter bij Raads
besluit van 25 Juni 1909 een verlof van
een jaar was toegekend is door ons, ter
voorziening in zijne werkzaamheden, de
betrekking van gaarder der zoogenaamde
precario-gelden tijdelijk opgedragen aan den
daarvoor meest aangewezene, den inspecteur
van het bouw- en woningtoezicht.
Nu den heer Fetter eervol ontslag is
verleend zal bedoelde betrekking definitief
moeten worden vervuldofschoon bij de
instelling van dit ambt Burgemeester en
Wethouders werden gemachtigd een titularis
aan te wijzen, komt het ons regelmatiger
voor dat thans de benoeming geschiedt door
den Raad. Zooals wij reeds opmerkten is
de inspecteur van het bouw- en woning
toezicht door den aard zijner werkzaamhe
den, het meest geschikt voor deze betrek
kingook de heer Fetter en diens voor
ganger vervulden haar nevens hun ambt
van inspecteur der bouwpolitiebij het
optreden van den heer Bakker, werd zij
den heer Fetter om financiëele redenen
echter gelaten.
Het zal overbodig zijn te verzekeren dat
de heer Bakker meerbedoelde functie tot
onze volle tevredenheid tijdelijk heeft waar
genomen. Wij hebben daarom de eer den
heer J. M. Bakker, inspecteur van het
bouw- en woningtoezicht, aan te bevelen voor
de benoeming tot gaarder der rechten voor
het gebruik of genot van gemeentewerken
en inrichtingen enz.
Gouda, 8 November 1910.
Ter voldoening aan het bepaalde in het
eerste lid van artikel 17 der Verordening
regelende de aanstelling en den werkkring
van den schoolartB, hebben wij de eer den
Raad voor eene benoeming tot schoolarts,
ingaande 1 Januari 1911, aan te bevelen:
1°. den heer Dr. J. H. BAKKER
NIEMEIJER
2°. B. G. J. EVERS;
beiden arts alhier.
In een der lokalen van de onlangs ge
opende Ambachtsschool waren heden door
het Bestnnr verschillende autoriteiten enz.
nitgenoodigd om de officieele opening, die
door Z.Exc. den Minister van Binnenlandsche
Zaken, Mr. Heemskerk, zon plaats hebben, bg
te wonen.
Onder de aanwezigen merkten wjj o.a.
op, den Inspecteur van bet midd. onderwijs,
den heer de Groot, de Wethonder en de leden
van den Raad, Bargemeesters ait nabarige ge
meenten en vele leden der Vereeniging.
Toen allen gezeten waren, kwamen de
leerlingen der school met hunne leeraren
binnen, waarna de voorzitter der Vereeniging
„De Ambachtsschool voor Gonda en Omstre
ken" de heer R. L. Martens, burgemeester
dezer gemeente, het woord nam, om in de
allereerste plaats Z.Excellentie den Minister,
den heer Inspecteur, en verder alle aanwe
zigen het welkom toe te roepen. Het was
zeide spr. voor de vereeniging een groote
voldoening dat Z.Excellentie wel de goedheid
bad willen hebben, niettegenstaande zijne
drnkke werkzaam heden, 4»®*" tegenwoordig te
zgn om de school te Openen. Ten zeerste
wordt dat door de vereëniging gewaardeerd
èn namens de vereeniging bracht spr. daar
voor hartelijk dank.
Alvorens den minister te verzoeken tot de
opening over te gaan, wenschte de beer Mar
tens nog in het kort de wordingsgeschiedenis
vooraf te doen gaan. Reeds voor 13 jaar
waren door het gemeentebestuur pogingen
ajangewend om een gemeentelijke ambachts
zoo! op te richtendeze pogingen werden
echter door de regeering niet goedgekeurd,
zjj wilde geen snbsidie geven aan de ge
meente, maar wel aan een particaliere ver
eeniging.
In 't vorig jaar kwam de heer H. J. Neder-
horst Jr. bg spr. om over de oprichting van
een ambachtsschool te spreken, waarna po
gingen werden aangewend om een comité op
te richten. De heer de Groot, inspectear van
het midd. onderwijs, werd bereid bevonden
hier een lezing te honden en het nat van een
dergelijke school aan te toonen, het gevolg
biervan was, dat een 60-tal belangstellenden
zich voor het lidmaatschap opgaven.
Het voorloopig comité is daarna als be
stnnr opgetreden en heeft spr. als voorzitter
benoemd, welke benoeming werd aangenomen
omdat spr. de oprichting van een ambachts
school voor Goada en omstreken als een
nattige zaak beschouwde. Dank zij de voor
lichting van den heer de Groot, dien de
heer Martens reeds vroeger in Alkmaar
kénde als hoofd van een ambachtsschool,
werd toen besloten tot de oprichting. Aan
den heer de Groot hartelijk dank voor zyn
voorlichting en den steun, die hjj wel heeft
wiljfo gevenDank zjj de inlichtingen van
dén heer de Groot waren spoedig de vakken
bekend waarin onderwijs zou worden gege-
ven. Later werd nog besloten ook het pot
tenbakken onder de leervakken op te nemen.
Dit vak is speciaal Goudsch en door het ge
ëmailleerd ijzerwerk zeer achteruitgegaan,
maar kan door goede werkkrachten die op
het oogenblik ontbreken, zeer zeker weer
worden opgevoerd.
De vestiging van de Ambachtsschool werd
door de gemeente bevorderd, een nieuw ge
bouw zou worden gesticht eu door de ge
meente eo de vereeniging werd een zoodanige
regeling getroffen, dat het nieuwe gebouw
ook zou kunoen herbergen de gemeentelijke
handelscorsus, die zelfs tot onder de hane-
balken der Stads-muziekschool gevestigd
dringend behoefte had aau verbetering. Toen
werd beproefd subsidies te verkrijgen en met
succes. Met ingang van 1 Jan. 1911 staat
bet rjjk subsidie toe, terwgl door Zjjne Ex
cellentie den Minister een bedrug van f 2000
is beschikbaar gesteld voor de kosten der
oprichting. Daaruit bijjkt dat Z. Exc. even
veel goede verwachtingen heeft van deze
school als het bestaar. De vereeniging is
daarvoor zeer erkentelijk.
Toen de oprichting der school zekerheid
was, werd spoedig tot den bouw overgegaan.
Een woord van holde bracht spr. hier aan
den architect, den heer Koole, en aan den
bouwer, den héér Nederhorst. Het gebsuw
voldoet uitstekend en beantwoordt aan het
geen wjj ons er van hadden voorgesteld. Het
onderwgs is sedert eenigen tjjd aangevangen
en nn reeds zjjn er 34 leerlingen, waarvan
5 voor het pottendraaien. De gemeente ging
voor het boawen een leening aan en ver
kocht op zeer aannemelgke voorwaarden,
de panden die' zjj had aangekocht, aan de
vereenigiDg en dank zjj de medewerking
van den raad dezer gemeente, waarvoor
spr. hb. raadsleden bjj deze openljjk dank
zeide, werd besloten dat het gebouw der
Burgeravondschool ook voor de leerlingen
der ambachtsschool disponibel zon zjjn, om
dat dit op deo dag toch niet gebruikt wordt.
Dank zjj de sabsidie van f 13000 van het
rjjk, van f 3900 van de provincie en f 6000
van de gemeente Goada, is het voortbestaan
van de school verzekerd. Moge zjj onder
leiding van den Directeur en zjjn staf van
leeraren een weldaad zjjn voor Goada en
zjjn omstreken.
Algemeen applaus volgde op deze woorden.
Daarop nam Z. Exc. Minister Heemskerk
het woord, die zeide eenigszins aarzelend in
dit seizoen van drnkke werkzaamheden, de
nitnoodiging zoowel schriftelijk als mondeling
te hebben aangenomen. Toch had hjj dit ge
daan omdat hjj voor het ambacbtsonderwjjs
veel gevoelt. Ook de regeering wil gaarne
het ambachtsonderwjjs stennen.
Deze scholen leven onder een gelakkig
gesternte, zjj staan onder alle richtingen zon
der partjjstrgd. De ambachtsschool in Neder
land heeft van begin af een bloeiend bestaan
gehad.
Deze nieuwe school te Gooda is voorzeker
een gelukskind, waar in zoo korten tjjd een
zöo kearig gebouw is opgericht. Spr. wenschte
de Vereeniging geluk met haar Inrichting en
hoopte dat de school on„der Gods zegen moge
bloeien tot in lengte van dagen. Hiermede
verklaarde hjj de school voor geopend.
Algemeen applaus volgde op deze woorden
en oa het aanbieden van den eerewjjn, werden
de verschillende lokalen bezichtigd, waarde
leerlingen aan het wérk waren.
Na dezen rondgang vertrok Zjjne Excel
lentie om de Gondsche Kerkglazen te be
zichtigen.
Daarna werd bjj den Burgemeester geluncht
en ongeveer drie nar vertrok Z.Exc. weder
naar den Haag.
Afd. Gouda e. o. van den B. van N. O.
Zondag hield de afd. een huishoudelijke
vergadering. Behandeld werd na lezing der
ingekomen stokken de agenda der voorver
gadering. Vervolgens werd gesproken over
de nieawe salarisregeling. Naar aanleiding
van de trenrige opklimming in de eerste 7
jaren werd besloten te adresseeren aan Ged.
Staten. Wat wordt er toch nogslecht inzage
genomen van adressen. Zoo werd in de Raad
beweerd, dat de onderwijzers alleen gewezen
hebben op de aanvangssalarissen. Wjj zonden
willen vragen: Stond er ook geen 2e pnnt
aangegeven in bet adres n.l. „de eerste 2
verhoogingen zjjn door het geringe bedrag
geen noemenswaardige opklimming Voorts
werd vastgesteld de hooding bjj schoolver
gaderingen. Ten slotte werd nog medegedeeld,
dat een onzer collega's een lezing zoa honden
over Illnstratief Teekenen.
Zooals wjj reeds mededeelden, zal de zeer
gnnstig bekende bioscope van Hommerson et
Fils Zondag a.s. en volgende dagen voor
stellingen geven in zaal „Kunstmin" der
Sociëteit „Ons Genoegen".
Volgens de Gorcnmsche Conrant was de
groote zaal der Doelen, bjj de vertooningen
van Hommerson te Gorcnm, iederen avond
geheel uitverkocht, wat wel een bewjjs is,
dat de firma zich haar goeden naam op
bioscopi8cb gebied waardig toont.
De regisseur, de heer N. Broekema, ver
zoekt ons mede te deelen, dat voor Gooda
een geheel nieuw pracht-repertoire is vast
gesteld, wat hier ter stede nog oooit is ge
zien. Als attractie-nummers zjjn op het pro
gramma gebracht, de vliegtochten van de
verschillende aviateurs, Nederlanders e. a.,
als Wijnmalen, Jan Olieslagers en wijlen
Clement van Maasdijk, enz. Dit zjjn speciale
eigen opnamen der firma.
Het Ijjdt dan ook geen twjjfel, of Hommer-
son's Bioscope zal ook in Gooda druk bezocht
worden.
In den afgeloopen nacht is alhier in den
onterdom van 62 jaar overleden de heer
Mr. D. J. van Hensde, oad-kantonrechter te
dezer stede. In 1889 werd hjj alhier be
noemd tot kantonrechter in de plaats van den
heer Mr. Van Mierop, die overleden was, en
in het vorige jaar heeft hjj ontslag gevraagd
en verkregen wegens gezondheids-redenen.
Zjjn heengaan zal door velen worden ^be
treurd, daar bjj in stilte veel goed deed.
GASCONTROLE.
15 November 1910, 3 uur namiddag.
Druk 47 m.M.
Lichtkracht 15.68 Kaarsen.
Dinsdag 15 November 1910,
Vette ossen en koeien goede aan roe/, prjjsen
waren voor iste kwaliteit 40, ae 37 en 3e 30 ct.
per halt KG.
Magere ossen, melkvee en vaarkoeien, goed
aangevoerd
Vette kalveren goede aanvoer ie kwaliteit
30, ae 27, en 36-24 ct. per half KG.
Stieren goede aanvoer, prijzen waren voor iste
kWal. 32, ade kwal. 30, 3de kwal. 37 cents per
Half kilo.
Handel voor alles prijshoudend. Vette kalveren
traag.
Alle Nouveautés in MANTELS,
COSTUMES. BLOUSEN,
HOKKEN en PELTERIJEN
zijn in zeer groote kenze van (le MltykHte
tot de beste genres voor het a.s. Seizoen
ontvangen.
Aanbevelend
specialiteit in Mantels en Costumes.
Burgerlijke Stand
GEBOREN10 Nov. Janna, oaders J. van
Meeteren en J. Sterk. 12. Lena Maria
Johanna, baders J. Njjhais en A. van Ejjk.
13. Marrigje Maria, oaders C. Verdouw
en N. van Wingerden. Matthjjs, oaders
M. Dortland en P. A. Prins, 14. Gjjsbert
Jan, oaders J. Graafland en A. den Toom.
Wouter Hendrik, oaders E. C. van Willi
gen en M. Noorlander. 15. Adrianus, ouders
J. Lekkerkerk en H. van Drielen.
OVERLEDEN: 12 Nov. G. L. Hammer,
3 m. 13. N. J. van Wjjk, 73 i. A. de
Moor, echtg. van L. Leeflang, 78 j. 14.
A. Noomen, echtg. van E. Verkaik. W.
J. de Ruiter, wed. P. A. Zonue, 82 j.
M;S INKT
'de, BESTE.
chadelijk!
iUAND.
