üëb/BISPING
STERKSTE)!
TAHTALLAMP
Heerendassen
Sigaren en Sigaretten zeer geschikt voor St. Nieolaasgeschenken
C. VAN VEEN Az.
Til. A VAN BEKKEL WEI KMA V
miMEMJ SN 5TDFFEEIÏDERII
HEI HEIL18E WOOD.
EEN QEOOTE 5KTËËBÏM
St. Ai cob] las
Cadea
NICO E5SEBAG0ER5,
C. i B. BANTEIM,
Openbare Verkooping
Electrische licht- en Krachtinstallaties,
Tabak,
Sigaren,
Sigaretten, Pijpen,
Cigarillos
HEE.REJH MODE ARTIKELEN
n
1 .by LOUIS BISSCHOP, Dtibbeiebuurt.
Een flink Gebouw
2. Een nieuw Kaaspakhuis,
Vier Beneden- en Bovenwoningen,
Een Woonhuis
Drie Woningen,
TE NUUK
Woonhuis met grooten Tuin
Va
DiriHM
METAALDRAADLAMP
OVERAL VERKRIJGBAAR.
op Woensdag 7 December 1910,
5*. E. M5V R IT. DR NT ZIG
MFtRKT
43,
GOUDR
ST. UICOLAAS-
GESCHENKEN.
nRMF<ÏEritiEE-REn:hODLRflTll^LL£t1!
Ik aU
DRIJFWERKEN, LIFTEN, POMPEN,
Ventilatie- en Koellnrlchtlngen.
N. HESSIÏTG, Peperstraat 24, GOUDA.
Sociëteit „ONS GENOEGEN".
4c Abonnemcnts-Voorstelllng
ROTTEUDAMSCH TOOMELGKZUIIAP
Rookersbenoodigdheden
Lang-e Tiendeweg- 35.
Voor Sl.NicoIaas
en Zelfbinders,
Cachenez, Handschoenen,
Bretels enz.
Markt 18-19.
Lotion JFelton.
BALT. A. DE JONG, Coiffeur.
No. 11423.
Maandag 5 December 1910.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda
Stadsnieuws.
en Omstreken
Gedurende DECEMBER en JANUARI zij" de prjjzen van stoomer, en verven lager gesteld't is nu de tfjd, om die
goederen te doen behandelen waaraan men niet zooveel behoefte heeft.
tdtléén gedurende December ep Januari is de prjjs voor het stoomen van
HEEREN-COLBERTCtlBTUUMS f ».«Q (Gewone prjjs f 2.25). HERREÏT PANTALONS f O.
Stoom-Ververij en Chemiuohe Wasseherij
„de Rijzende Zon1' Gouda.
Telefoon Mo. 190.
Fabriek Flnweeien Singel 22—28,
Ingang 23.
UITSTOOMEN van
BAL- en SOIBÉECOHTV TJMS.
Prachtige bewerking.
Aflevering desverlangd binnen 24 nur.
(Gewone prjjs f Q.70).
Op verlangen zijn wjj bereid tot persoonlijk bezoek,
om bjj eeoigszins belangrijke opdrachten van desknndig
advies te diemen.
Winkel: Markt 29. naast. Arti-I.egi
op MAANDAG 5 DECEMBER 1910, des
foormiddags te elf nor, in het Hotel De
Zaui", aan de Markt te Gouda, ten over
staan van den Notaris K. W. II. PITE.O,
aldaar, van
1.
met open Terrein, gelegen aan den Katten
eipgel te Gouda, kadastraal bekend sectie
A ,ao. 3725, groot 2.59 A., plaatselijk ge
merkt nos. 43 en 44.
Het pereeel is beneden ingericht tot maga
zijn, wagenmakerij en smederij, achter in den
tuin een pakhuis met zolder.
De Bovenwoning met afzonderlijken opgang
omvat2 kamers, kenken, alkoof, zolder
met 2 kamers en vliering. 5
Het perceel is in eigen gebrnik.
gelegen aan de Lage Gonwe te Gouda, kadas
traal bekend sectie B no. 2038, groot 1.24 A.,
plaatselijk gemerkt no. 104, met open terrein,
uitgang gevende op Achter de Vischmarkt,
en afzonderlijke bergplaats. Op de le ver
dieping bevindt zich e^p afzonderlijke kamer.
Tot het pakhuis behooren de aanwezige
kaasstellingen en planken.
Het geheel is verhoord voor f 525 's jaars
tot 1 Augustus' 1912.
3-6.
gelegen aan de Bogen te Gouda, kadastraal
bekend sectie D nos. 1848, 1849, 1850 en
UU 1862, respectievelp groot 72, 74, 77 en
78 centiaren, plaatselijk gemerkt nos. 56,
54, 52, 50, 48, 46, 44 en 42.
De benedenhuizen zp verhuurd tegen
fjl.60 en de bovenhuizen tegen f 1.50 per
w|eek.
7.
met ERF en SCHUUR, gelegen aan de Raam
te Gouda, kadastraal bekend sectie D nos
2296, groot 60 centiaren, plaatselp gemerkt
Up. 314.
Verhuurd voor f 2.60 per week.
8-9.
gelegen in de Vrouwesteeg, te Gouda, kadas
traal bekend Sectie B nos. 1388, 1389 en
1390, respectievelijk groot 1 A., 54 cA. en
64 cA., plaatselp gemerkt nos. 13,15 en 17'
De perceelen 18 en 15 zijn verhuurd voor
f 1.60 per week en perceel 17 voor f 1.60
per week.
Perceel 1 is voorzien van gasleiding.
Alle perceelen van waterleiding en verdere
gemakken.
Aanvaarding perceel 1 op 16 Januari
1911 en de overige perceelen dadelp bjj de
toewping.
Betaling der kooppenningen op 16 Januari
1911.
Te bezichtigen de laatste 3 werkdagen
vóór de veiling van 10—12 en van 2—4
uur en op den dag der veiling van 9—11
uur.
Nad»re inlichtingen geelt voornoemde
Notaris.
aan de Westhaven te Gouda. Het huis j
bevat 7 Kamers, droge Kelder enz. Huur
prijs 500 gulden per jaar. Te bevragen
bjj J. W. SCHOUTEN. I
DOSSEN (BOORDEN (JAEGER HEMDEN ^^WCHEnÊz^BRot!l^7
OVERHEMDEN tlACmHEWDEM BORSTROKKEN HANDSCHOENEN SOKKEII-i'
-. fronts;-MAncHETTEnPonthLPnS. Hoeden Petten
IS DE
Voor (le verkiezing- van EEN LID van (le Kanier van Koop
handel en Fabrieken te GOU DA
ter voorziening- in de vacature ontstaan door het overlijden van
den Heer L. P. HOOGENDI.1K, die op 31 December 1912 moest
aftreden, wordt dringend aanbevolen de Heer
VELE KIEZERS.
Het Stembureau houdt witting op het I laad hui#, dés nmhiddags van
huif twee tot half vijf nur.
KLEIWEG 9,
Tel. 227.
GOUWE 5.
PEPERSTRAAT 58,
Tel. 44
Moderne eerste klas Meubelen worden tegen scherp coneur-
reerende prijzen geleverd door
Vraagt mijn nieuw ontvangen albnms ter inzage, en n zult zien aan bet jniste adres
te zijn.
Beleefd aanbevelend, Ni. HESSINQ.
PEPERSTRAAT 24, GOUDA.
Gouda. Druk vau A. BRINKMAN Zn.
Donderdag X December 1910.
van dfii Grooten Schouwburg:.
DirectieP. D. VAN ELJSDEN.
Blijspel in 3 bedrjjven naar
het Fransch van G. A. DE CAILLAVET
en ROBERT DE FLERS.
Aanvang S uur.
Entree voor Leden en honne Dames ei)
Kinderen f 1.40 per persoon.
Entree voor Niet-Leden en Dames en
Kinderen van Niet-Leden f 2.— per per
soon.
en
zeer geschikt voor
Aanbevelend,
Van onds HERMAN'S TABAKWINKEL.
OJNTV INGEN wij een prachtige
keuze
Daor gebrnik van dit HAARWATER
van Mr. FELTON, Scheikundige New-York,
krijgen alle 0KIJ9 geworden haren, hnn
natuurlijke kleur terug, 'tis geheel onschade
lijk. Verkrijgbaar bjj
OOSTHAVEN 31, GOUDA.
GOIMÏÏE COURANT.
V if# il li A dk fti 1^1 8B rn U -i Ja
Teleféei Ne. 8».
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post f 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
TWEEDE BLAD.
GOUDA, 3 December 1910.
Aan de Raadsleden zijn de volgende inge
komen stokken toegezonden
Gouda, 22 November 1910.
Bij ons schrijven van 15 December 1908
No. 99 hadden wij de eer den Raad in over
weging te geven den leeftijd van toelating
van leerlingen tot de Tweede Burgerschool
voor meisjes te verlagen tot 9 jaren en in
verband daarmede, zoodra de behoefte zou
zijn gebleken, over te gaan tot bijbouw van
een zesde loerlokaal aan die school en tot
uitbreiding van het personeel tot ten hoogste
vijf onderwijzeressen wij waren hiertoe ge
leid door de overweging dat wel is waar
het afnemend aantal leerlingen der school, en
vooral van hare hoogste twee klassen, aan
wijst dat in onze gemeente geen behoefte
bestaat aan meer uitgebreid lager onderwij;
voor meisjes van 16 tot 18 jaar, maar ander
zijds dat niettegenstaande het feit, dat do
Rijks Hoogere Burgerschool door steeds
meer vrouwelijke leerlingen wordt bezocht,
die behoefte wel degelijk blijft bestaan voor
meisjes tot 15 of 16 jaar, voorts dat van
eene verlaging van den leeftijd van toelating
niet alleen mocht worden verwacht eone aan
zienlijke toeneming van het aantal leerlingen
der Tweede Burgerschool, maar ook do zoo
dringend noodige ontlasting van do overbe
volkte hoogste klassen der Eerste Burger
school voor meisjes.
In dit voorstel, dat bij (aanmerkelijke)
toeneming der bevolking van de Tweede
Burgerschool eene stijging der uitgaven met
de jaarwedden van twee onderwijzeressen
plus f 3000.in eens wegens -bouwkosten
tengevolge zou hebben, vonden de leden
Uwer Vergadering, de heeren N. A. van dei-
Ree en A. J. IJsselstijn, aanleiding oen tegen
voorstel in te dienen om de beide burger
scholen voor meisjes te vereenigen en even
zeer de beide burgerscholen voor jongens en
om de beide schoolgebouwen aan de Nieuwe-
haven en den Groeneweg naar gelang der
behoefte uit te breiden. De geachte voor
stellers voerden ter verdediging van dezen
maatregel aan dat, behalve het voordeel dat
°P negenjarigen leeftijd geen verwisseling
van school noodig zou zijn en geen combi
natie van klassen meer zou behoeven voor
te komen, eene bezuiniging zou worden
verkregen zoo groot, dat zelfs de renten der
bouwsommen voor de lokalen, waarmede de
Eerste Burgerscholen zouden moeten wor
den uitgebreid, ruimschoots gedekt zouden
worden.
Wij meenen in ons schrijven van 23 Febr.
1909 No. 20 op afdoende wijze met uitvoerige
becijferingen te hebben aangetoond dat, wan
neer rekening werd gehouden met de be
staande subsidieregeling, school geldont
vangsten, verbouwingskosten enz., het voor
stel der heeren van der Ree en IJsselstijn,
in stede van bezuiniging, als resultaat zou
opleveren een financieel nadeel voor de
gemeente van ten minste f 3250.per jaar
en wel reeds onmiddellijk, met de waarschijn
lijkheid dat het in de toekomst nog grooter
zou worden.
Uwe genoemde mede-leden hebben hierin
aanleiding gevonden bij schrijven van 15
Maart 1909 met wijziging en aanvulling van
de oorspronkelijke strekking, hun voorstel
zoodanig te formuleeren dat de beide Tweede
Burgerscholen zouden worden opgeheven,
dat in deze gemeente zouden zijn
eene burgerschool voor meisjes (hoofd de
heer van Cittert) met 9 klasse-onderwijze
ressen, gevestigd in het met twee leerlokalen
uit te breiden schoolgebouw aan de Nieuwe-
haven, en
eene burgerschool voor jongens (hoofd de
heer Slop) met 12 klasse-onderwijzers, ge
vestigd in het, met opoffering van den tuin
der onderwijzerswoning, met vier leerlokalen
uit te breiden schoolgebouw aan den Groene
weg j
beide scholen met 9-jarigen cursus.
In hunne toelichting becijferen zij, aan
nemende dat de ledig komendo gebouwen
f 1000. huur per jaar zullen opbrengen,
een financieel voordeel van f 1300.—'s jaars
(dat f 250.— kleiner zou worden omdat het
tegenwoordige hoofd der Tweede Burger
school voor jongens niet f 2000.— maar
f 1750.als jaarwedde geniet).
Over deze nadore voorstellen is het advies
van de Commissie van Toezicht op het
Lager Onderwijs ingewonnen, dat den Raad
bij onzen brief van 22 Juni 1909 is toege
zonden. In haar advies komt de Commissio,
voor wie blijkbaar financieele overwegingen
niet gelden, tot de conclusie dat de door
de heeren van der Ree en IJsselstijn
ingediende voorstellen zijn theoretisch goed
van opzet, dat daardoor geen enkel onder-
wijsbelang wordt geschaad, dat het aantal
leerlingen der Tweede Burgerschool voor
jongens een ernstig, om niet te zeggen on
overkomelijk bezwaar zal blijken voor hare
vereeniging met de Eerste Burgerschool
voor jongens, en dat samensmelting wel
mogelijk is van do Tweede Burgerschool voor
meisjes hetzij mot de Tweede Burgerschool
voor jongens, hptzij met de Eerste Burger
school voor meisjes. Ter voorkoming van
overijling gaf de Commissie evenwel op
nieuw in overweging de Tweode Burger
school voor meisjes voorloopig te bestendigen.
Vooral ook wijl de Minister van Binnenland-
sche Zaken eene nieuwe wettelijke regeling
ten gunste van het meer uitgebreid lager
onderwijs had toegezegd, en daardoor de
mogelijkheid bestond, dat deze regeling het
pene of andore reorganisatieplan aanzienlijke
voordeelen zou verschaffen boven de
anderen.
Mot dit laatste kondon wij ons wel vor-
oenigen, al had het advies der Commissie
van Toezicht ons allerminst overtuigd van
de wenschelijkheid dor uitvoering van de
voorstellen van de meergenoemde leden uwer
Vergadering. Wij gaven den Raad mitsdien
bij schrijven van 22 Juni 1909 in overweging
voorloopig, in afwachting van het tot stand
komen der door de Regeering toegezegde
maatregelen ten gunste van het meer uitge
breid lager onderwijs, geen wijziging te bron
gen in de tegenwoordige inrichting der
Tweede Burgerschool voor meisjes.
De Raad besloot dienovereenkomstig den
16 Juli 1909, nadat de heer van der Ree,
ook namens zijn mede-voorsteller, had ver
klaard genoegen te nemen met de verdaging
hunner voorstellen.
De door den Minister van Binnenlandsche
Zaken toegezegde maatregelen zijn getroffen
bij de Wet van 14 Juli 1910, Staatsblad
No. 202, houdende wijziging o. a. van artikel
48 der Lager Onderwijswet. Krachtens die
wijziging wordt aan de gemeente door het
Rijk, boven de gewone voor alle scholen
verleende bijdrage, voor scholen, weiketen
minste negen achtereenvolgende leerjaren
omvatten, dan wel ten minste drie tot acht
achtereenvolgende leerjaren, welke geacht
kunnen worden overeen te komen meteen
gelijk aantal der hoogste leerjaren van eene
negenjarige school en waarop het onderwijs
in ten minste drie der vakken Wiskunde,
Fransch, Duitsch en Engelsch gezamenlijk
in ieder der drie hoogste klassen ten minste
gedurende acht uren per week wordt gege
ven aan ten minste achttien leerlingen in de
drie klassen te zamen, nog de minimum-
jaarwedden van drie tot vijf onderwijzers
vergoed; voorde toepassing van deze bepaling
blijven leerjaren boven dat, hetwelk geacht
kan worden het negende leerjaar eener lagere
school te zijn, (zooals de hoogste twee leer
aren der school van Mejuffrouw Bender)
ruiten aanmerking. Volgens eene overgang
sbepaling is o. a. bovenomschreven gunstige
subsidieregeling uitsluitend van toepassing
op scholen welke, wat de voor de verhoogde
Rijksbijdrage verplichte vakken betreft, op
15 Januari 1910 voldeden aan de gestelde
eischen of waarvoor kan worden aangetoond
ADVERTENTIE* worden ,ePZ't7 van"
1-5 regels k 50 Centen; iedere regel „teer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
ir™ 1910 was besloten tot
Sr° rsatle tW aan die
T I fcrUSU°Ver8?ng8,beJ>alin« blÜft
n L n fcroohk
Onje gemeente wordt door deze nieuwe
subsrieregelmg slechts in zoover gebaat dat
JTJt ®dlJ Burgerschool voor jongens
de nuumum-jaarweddc van alle vijf ondor-
bTvXr^ W°rdt ^omiSitsde
f4."lln»v#ie' löj *eorBngon blijft
Tweodf nT i!"9? ZÜ 94>- maar voor de
tnTsT rf 'JWerschooi voor meisjes blijft de
toestart de zelfde, door de vermelde over
at*8' fan,laatstgenoemde school
Zioi TV" de 00rBto klasse, gelijk-
staandf met het zevende leerjaar eener
"SI"®6 001 als in do Wot bedoeld,
vier wkk«ng0V0ïl 8le°hta twu» d«
vmr wkken van meer uitgebreid lagor
ondertas, en in de tweede klasse wefts
waar O dne vakken, doch gedurende 7l„ en
met (jiur per week; de school voldoet der-
vmhidf t°n,-V0110 aan de ^t
ri l u gestolde eischen, on de
meerMoelde overgangsbepaling verhindert
fa' r'r' .eene geringe wijziging van het
daan' g ei«chen wordt vol-
InVerband met do voorstellen van de
heord van der Ree en IJsselstijn hebben
wij aneend niet alleen af te mogen gaan
op eik wetsopvatting, maar het oordeel van
hoogt (autoriteit te moeten inwinnen over
ae «hg of bij vereeniging van eene Tweode
Burrtschool, waarvoor de verhoogde
R r 1 veri6end> rnetoene Eerste
ill 00 voreenigde school ook zou
profileren van de gunstige nieuwe bopalin-
8taJ*"J r) .^ykssttbsidie. Gedeputeerde
Statd van Zuid-Holland delen ons hieron
bij sinjven van 10/12 October jj. G 8
No. mode dat indien de beide door ons
bedofle scholen worden vereenigd „er eene
„meue school zal ontstaan, welke op grond
li"* ,W0t ™n )4 JuU j'1' («toats-
„bladNo. 202) iim( m aanmerking zal kunnen
"S? 8ob,raeht de hoogere Rijks-
-jbijdge volgens het eerste lid, 1°. 4 6»
,,en alinea of laatste alinea van art. 48
„der wijzigde Wet op het Lager Onderwijs,
-n/0,UW0 8ch001 °p 16
„lOltaog met bestond en evenmin vóór 1
„Janri 1J10 was besloten tot hare oprich-
ïngi reorganisatie. De gemeenteraad zal
„echl moeten beslissen of het, met het oog
„op 'Rijksbijdrage, niet de voorkeurver-
..dieij om, in plaats van de twee scholen
enigen, de eerste burgerschool o» te
„tej/ien do tweede met een grooter aantal
„kmcen te laten voortbestaan. In dat geval
„toeHtj/t die 2de burgerschool voldoen aan
„de when voor het verkrijgen van de
„nooro bijdrage voor surnumeraire onder-
„wiijs gesteld."
mededeeling blijkt afdoende dat
de 11909 in het uitzicht gestelde nieuwe
wett)ke regeling ten gunste van het meer
mtgjeid lager onderwijs, in afwachting
to ^gevolge het advies der Commissie
van oezicht op het Lager Onderwijs de
af PT de voorstellen van moer-
gemjide leden Uwer Vergadering en van
ons Jlege is uitgesteld, aan geen reorgani
se 6nauciecle nadoelen, aan eene veroeni-
fyé8poreja.m ions°n89ohol«n verbondon,
5 "lo der netto-kosten van bijbouw
van lokalen'!
vergoeding wegens gemis van tuin
V°hooff'"g dOT jaarwodd<) Vttn hot
minder schoolgeld (ook bij vast
stelling der door de voorstellers
beoogde wijziging der heffing) -
mmdor hjjdrage van naburige ge-
meenten
minder Rijkssubsidie
"'ons wordt genoten f 4085
f 4876 {8960
voor de vereenigde sohool
zou worden ontvangen - 7675
1285.-
787.50
100.-
100.—
693.-
184.-
f 3149 fin
waartegonover staan als voordeelen:
het salaris van den heer
don Hoed f 1750
zij 110 huishuurindemni-
toit
de huurwaarde van het
te verlaten gebouw in
do Groenendaal - 500
t 2560.-
Rost nadeelig verschil f 599.50
liil^fLr?60"1?'"B' naar onzo m«"iing go-
Ruréersch6 66,10 dMorganisatie, der beide
uit fn,, iï M"r0rJO''g0n8' '8 derhaIvo ook
uit oen geldelijk oogpunt veroordeeld.
Eene dergeljjko berekening geeft voor
ZZZrr1* v,,reeni(0"g van do beide
voor mei8j6a d°
der bouwkosten van twee leerlokalen
5 der bouwkosten van eon nieuw
gymnastieklokaal, dat wjj, in afwij
king van het gevoelen van do
hoeren v. d. Ree en IJsselstijn,
met don districtsHchoolopzio'ner
beslist noodzakelijk achten, omdat
het bestaande gymnastieklokaal
voor andore meisjes beslist ongo-
schikt is, welke bouwkosten mot
inbegrip van de koopsom van het
noodige bouwterrein zijn te stellen
op f 10000.—
™nd®r Rijkssubsidie (f 5835—
f 4785)
verhooging der jaarwedde van hét
hoofd
wachtgeld oenor onderwijzeres,
mindere bijdrage van naburige
gemeenten
f 600.
f? f3wl1 roorgani-
sarian aanzienlijke voordeelen verschaft
bovjhet andere. Niemand zal er toch aan
J de eerste Bnxgerschool voor jongens
PP jossjh in de Tweede Burgerschool voor
jonj^/Welk kapitaal zou dan wol niet
gemjf zgn met bjjbonw van do noodige
n 'to vereeniging der beide jongens-
fim tot eene aan den Groeneweg te
msi n school verklaarde trouwens de Com-
van Toezicht reeds dat wegenB het
aantal leerlingen ernstige, om niet tg
onoverkomenlijke bezwaren zonden
te bestaan. Die vereeniging zou ook
ancieel nadeel dan voordeel opleveren.
>r de heeren van der Ree en IJssel-
stij egeven cijfers aannemende en ge
bit ide, zonder daarmede hunne juistheid
t,™?' komen w$ tot de volgende
- 500.-
- 1060—
- 100—
- 200—
- 180—
totaal financieel nadoel f 2630
Waartegonover als bezuiniging staan'
de jaanred de van Mej. Bender
f I860
en die vtvi eene onderwjjzeres
r 800
Het eenigA finanoieele voordeel af^'im
vereeniging |er beide meisjesscholen ver
bonden zou Ls zijn do huur, welke,leg,'-
TurTmarkatn3 '^"toende gebouw aan do
Turfmarkt ïSu kunnen bedingen.
Maar dan blijft, en voor de vereenigde
school in nog sterkere mate, immers ook
rtTn w 68te klassen, het bezwaar be
staan, waarop wh in ons schrijven van 15
December 1908 99 wezen f de overbe
volking der 4', 5» en 6" klassen van do EersL
Burgerschool voor meisjes. De bewering
toen door de Commissie van Toezicht op
dil^fr •°rWï' geuit' datda bevolking
dier klassen in de naaste toekomst zon
w'erd!!!' f f dat jer slechts 22 meisjes
werden toegelaten, is natuurlijk onjuist ie-
bleken. bij de laatste inschrnving znn 31
meisjes toegelaten en op grond van de door
ons gegeven cijfers omtrent den loop der
schoolbevolking mag als vaststaande worden
aangenomen dat deze klasse als vTe de
Wasse meer don veertig leerlingen zal teUon
Met nadruk herhalen wjj dat het onderwijs
