I). SAMSOM.
ADVERTENTIE!
V el en hebben een nieraandoening*,
doch weten het niet.
l'Hf VINCIAI a STATEN
iznu-Horj/i.ND.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Rechtzaken.
Nouveautés
in MANTELS, COSTl.'MES.
BLOUSEN, ROKKEN
IT el tori jen.
niet veel treinen gemist kunnen worden.
Yefder vraagt spreker betere dienstwoniugen
voor de wachters bij de S.S. en uit bij een
aantal grieven over de spoorweg-exploitatie
in bei Zuiden.
Be he^r van Vliet bespreekt de pensioen-
lcwfstie m verband met de nienwe dienst-
i foorw^arden en uit' den wensch, dat de
minister het aantal treinen op Zondag eer
zal inkrimpen dan nitbreiden. Een alge
meens rustdag zon bet personeel bet mee9t
ten goede komen.
De heer Tydeman meent dat de kwestie
van de Zondagsrust niet statistisch mag be
handeld worden. Men moet letten op het
belang van personeel en publiek, dat men
niet in zijn vrijheid mag beperken. Alge-
meene vacantiedagen zouden niet nationaal
zijn. Verder behandelt spreker het nieuwa
personentarief op de groote spoorwegen.
De heer de Kanter dringt aan op toepas
sing van electricitet bjj de sluiting der spoor
wegbrug te Dordrecht.
Voorts vestigt spreker de aandacht op
een tramongeluk te Oud-Beijerland. De ma
chinist van de train, waarmede het ongeluk
gebeurde was, blijkens een geneeskundige
verklaring, ongeschikt voor die verantwoor
delijke betrekking. Streng onderzoek is ge-
wenscht.
De heer Drucker dringt aan op het nemen
van maatregelen als de maatschappijen plot
seling haar contract opzeggen en op betere
inrichting der scheidsgerechten. Ten aanzien
van Zondagsrust moeten de belangen van
het reizend pobliek op den voorgrond staan.
Alleen de natnnrlyke behoefte van het verkeer
moge maatstaf zijn voor het aantal treinen
dat op Zondag moet loopen.
Daarna bespreekt hij de achterstelling van
het noorden inzake den treinenloop en de
opheffing van het verbindingslijntje tnsschen
de beide Haagsche stations. Eerst deed men
al het mogelijke om het verkeer op dat
lijntje te dooden en toen heeft men gezegd
er reist niemand meer mee.
De heer Roys de Beerenbrouck bespreekt
verschillende misptanden op wde zuidelijke
lijnen.
De heer Helsdiugen vraagt een scbooltrein
Leeuwarden—Sneek, en bespreekt de nienwe
tarieven, die, naar spreker betoogt, den klei
nen man, die het grootste contingent der
reizigers vormt, liet kind van de rekening
maken. Ook dringt bij er op aan, dat de
S.S. zal terugkomen op de intrekking van de
vacantiekaarten en op de afschaffing van de
goedkoopere tarieven voor werklieden van
groote lichamen, 't Doet spreker leed, dat
de minister daarin berust.
Daarna bespreekt hij uitvoerig de belangen
van het personeel. Het uitstel van de nieuwe
dienstvoorwaarden tot 1 Januari 1911 heeft
bp het spoorwegpersoneel ontstemming ver
wekt. Spreker verlangt, dat aan de nieuwe
pensioenregeling, waaromtrent nog geen defi
nitieve beslissing is genomen, terugwerkende
kracht worde verleend tot 1 Juli -1910,
Voorts dringt spreker aaD op een betere
loonregeling en op een gunstiger regeling
vau de uitkeering bij ziekte, die met mede
werking van den minister verslechterd is.
De minister kome* hierop terng. Dat het
pensioencongres van 23 Octtober jl. de be
doeling bad de beteekenis der door den
minister in de pensioenregeling der S.S. aan
gebrachte verbeteringen te verkleinen, be
twist spreker, die vertrouwt dat de minister
ook zal komen tot een duidelijke uitspraak
over de pensioenregeling van het H. IJ. 8.-
personeel. Spreker bepleit vervolgens ver
betering van de rechtspositie en bespreekt
enkele gevallen van z. i. onrechtvaardig ont
slag, o.a. aan de arbeiders der H. IJ. S. M.
Koroner en Vermey te Amsterdam, den leer
ling dei; Noordbr.-Duitsche Spoorweg Mjj.
van der Giessen, aan den commeis der H.
IJ. S. M. Nathans te Rotterdam, en aan den
arbeider-remmer der S.S. de Vries te Am
sterdam.
Spreker komt ten-slotte op tegen 's mi
nisters voorstelling inzake het ontslag van
drie personen der Centraalspoor te Barne-
veld en werpt de verantwoordelijkheid voor
de stijgende ontevredenheid onder het per
soneel op den minister.
Verder kritiseert spreker 's ministers hou
ding tegenover de vakorganisatie. De Nederl.
Vereeniging wendde zich herhaaldelijk tot
den minister, zonder zelfs antwoord te ont
vangen. Dat wekt verbittering, en als er
weder eens beroering onder het spoorweg
personeel komt, kan deze minister niet zeg
gen ik wasch mijn handen in onschuld. De
minister wendde zijn invloed aan tot volledige
rehabilitatie der stakers van 1903.
De minister van Waterstaat zegt, dat een
algemeen plan voor den aanleg van tram
wegen geen aanbeveling verdient. Veel beter
is steeds het initiatief der betrokken streek
af te wachten.
Met het oog op het „eenigszins late uur"
('t is op slag van eenen) zal de mi
nister zijn rede later voortzetten.
Vergadering van Dingdag 13 December.
Voortgezet wordt de beraadslaging over de
afdeeling Rechterlijke Macht der
Justitiebegrooting.
De minister van Jnstitie, de verschillende
sprekers beantwoordende, belooft onderzoek
naar de voorvalleu tijdens do boawvakstaking
te Amsterdam.
De minister kon geen toezegging doen om
iets te doen voor de griffiers, die na 1900
benoemd zjjn, om finaacieele redenen.
De Papendrecbtsche zaak
besprekende, ontkent de minister, dat het
Arnhemsche Hof een novnm in de recht
spraak bracht, door aan te nemen dat de
subjectieve meening omtrent handelen in het
algemeen tot ontslag van rechtsvervolging
moet leiden, want die uitspraak sluit zich aan
by een arrest van den Hoogen Raad van 29
Juli 1908. Daarom vindt de minister geen
aanleiding den procureur-generaal te gelasten
cassatie aan te teekenen legen het Arnhem
sche arrest. En de miniker had overigens
geen reden een veroordeeling van Garsthagen
uit te lokken.
Wa«t betreft pnbliceering van het rapport
der psychiaters, is er verschil tusscheu het
aan de pers verstrekken van uittreksels
daarvan, en het voorlezen van het rapport ter
terechtzitting, en het door den druk versprei
den van eert deskundigen-rapport. Daarom
betreurt spreker het verschijnen van het
psychiatrische rapport, waardoor velen in het
publiek op de kaak zjjn gesteld, en dei
minister heeft niet geaarzeld z(jn afkeuring
daarover aan het parket van het Arohemschei
hof kenbaar te maken.
De minister is tegenstander van stenograj
flsche verslagen van de rechtszittingen, zoo*
lang dat niet wettelijk geregeld is.
De minister deelt mede, dat by hem nogj in*
overweging zjjn eenjge administratieve majakfj
regelen in zake de Papendrechtsche poli{J|tf
toestand, maar b\j zal zich onthoude$ vini
mededeelingen daaromtrent.
In aansluiting hiermee is de minister niét
bereid eenig verder administratief onderzoek
in de Papendrechtsche zaak te doen instellen.
Eu ook wil de minister niet voldoen aan het
verzoek van den heer Duys, om overlegging
van het rapport van den inspecteur! van
politie v. d. Pol, wien de minister fyulde
bracht voor zjjn rapport en die zich niet ten
onrechte gekrenkt achtte door hetgeen ten
zjjnen aanzien in het rapport der pBhychidters
is gezegd. Deze inspecteur heeft zjjn ondank
bare taak met jjver, toewijding en bekwaam
heid vervnld.
De minister slnit das het onderzoek in de
Papendrechtsche zaak, van oordeel dat het
tjjd wordt een einde te maken aan die zaak,
en rast en orde te doen wederkeeren te Papen-
dreebt, en het gezag aldaar niet langer te
laten ondermijnen. En zyn partyen rechts
en links in Papendrecht en wie hetzy rechts,
hetzij links staat, kan niet onbevooroordeeld
zyn. En dien partijstrijd zal de minister niet
bestendigen door den toestand te laten voort
duren.
De miniater verklaart zich bereid door
een circulaire aan de parketten als zyn
meening kenbaar te maken, dat niet dan
by zeer hooge uitzondering en slechts als
de getuige het toestaat, een psychiatrisch
onderzoek van getuigen zal mogen plaats
hebben.
De minister zal voorts de aandacht der
parketten er op vestigen, om by gelegen
heid dat psychiaters worden benoemd tot
onderzoek van beklaagden, de voorwaarde
behoort te wordon gesteld, dat het psychia
trisch rapport intellectueeie eigendom bljjve
der justitie.
Wat nu de wjjze van berechting der Pa
pendrechtsche zaak betreft, erkent de mi
nister dat de behandeling der zaak niet be
hoort tot de schoonste bladzijden in de his
torie van ons recht. In dat verband her
innert de minister, dat de ambtenaren van
het Openbaar Ministerie in strikten last
hebben zich ter terechtzitting te onthouden
van berisping of afkeuring tegenover be
klaagden of getuigen. Dat zij zich daaraan
niet altyd houden, is te betreuren, maar
daartegenover meent spreker, dat aan de
zyde der balie ook niet steeds de noodige
objectiviteit in acht wordt genomen.
De minister erkent volmondig, dat de
Papendrechtsche zaak aan het gezag" der
justitie geen goed heeft gedaan. Maar toch
zal in de toekomst misschien blijken, dat
zy meer goed dan kwaad heeft gedaan, in
dien zin, eensdeels dat de rechterlijke macht
in gevallen waar zy haar kalmte dreigt te
verliezen, zal terugschrikken voor daaruit
voortvloeiende daden, als zy aan Papen
drecht terug denkt, terwijl overigens dat
zelfde„Denk aan Papendrecht!" zich af
schrikwekkend zal doen gelden bij de be
noeming, van psychiaters en bij het uit
brengen yan rapport door psychiaters, waar
toch duidelijk gebleken is dat de psychia
trie in het strafgeding in het algemeen bij
het volk niet gewild is.
(De heer Hugenholtz interrumpeert: „wan
neer krijgt van Elk na een lintje?") (gelach).
Verder hoadt de minister een betoog, dat
men, afgescheiden van deze zaak, voorzich
tig moet zijn met psychiatrisch onderzoek
en het strafrecht, ook van beklaagden. En
ook in dit opzicht zal nat zyn te trekken
uit de les, welke de Papendrechtsche zaak
bevatte. Hjj juicht toe dat een jong hoog
leeraar als prof. van Hamel, een der ver
dedigers te Arnhem, zyn afkeer heeft ge
toond van de psychiatrie in den overdre
ven vorm, een afkeer, welke zijn voordeelen
afwerpen zal by zyn lessen aan zyn jeug
dige leerlingen.
De minister sluit zich aan by den wensch
van hen, die het brengen van frissche krach
ten, mannen met iqenschenkennis en hel
dere levensopvatting in de rechterlijke
macht, voorstaan. Inderdaad bevinden zich
tot 's ministers leedwezen, onder onze rech
ters raanmen, die Slechts opgaan in den gang
van hun istudeerkamer naar de rechtszaal,
en geen [Voeling weten te houden met het
volk. Hijg zou dan ook gaarne zien, dat
dergelijke!? rechters dat standpunt vjerlieteo,
en zich oreer onder het volk begavjen, door
deelriemirig bv. aan het vereepjgingsleven.
Maar daartegenover staat datjide hoogst
onaangenwne, propagandistisch»?] en sterk
overdrevé| heftige philippic» iviui den heer
Duys te{Mn justitie en politie hoogst af
keurenswaardig was, en slechts life in treft,
die haar Jieeft uitgesproken. Ij
Sprekef verdedigtVzijn houding lien aap*
zien vanjuen officier Wan jnstitie igr. Wenr-
holt, in al Tabbergscpe zaak, dier# hij voor
het ambtl van ,a<Jvot{aat-generaal in den
Haag voordroeg, Het feit tócji da,t een lid
van hetyjBarket gfeen termen ^vindt tot ver
volging jjjan een persoon, is, een subjectief
oordeel jtan1 (Jjiep Ambten aar, waartegen
steeds beloep! openstaat by hoogere rechter
lijke aatdritejten. En daarom t kon de min
nister in 'Wie nifet-vervolging gëen grond vin^
den om een hoogst verdienstelijk lid van
het parket, $n die bovej^ alle verdenking
staat, niet voor proroQtie%i aanmerkibg te
doen komen. j Ir
De' minister eindiÉd met te hopen dat
door al hetgeën hjj ten aanzien der Papen
drechtsche zaak hee'ftl1 gezegd, de Kamer
hem haar vèrtrpuwen pl schenken.
Bij de replieken verklaart de heer van
Hamel niets terug téj nemen van zijn leer
'in zake de psychiatrie in ons strafrecht,
maar als er een cdjricatuur van gemaakt
wordt, komt liy daartegen op.
De heer Limburg verdedigd nader tegen
over de' heer van Wijnbergen, het behoud van
het psychiatrische onderzoek in strafzaken,
want men kan, men mag niet zedelijke schuld
laten rusten op iemand, die ziek van geest is.
Maar men moet dit onderzoek vrjjhondeh vau
buitensporigheden.
De heer Duys stelt, ook namens de sociaal-
demokratisehe fractie in de Kamer een motie
voor, waarbij den minister verzocht wordt
het rapport van het door den minister Nelis-
sen ingesteld onderzoek, aan de Kamer mede
te deelen.
Deze motie komt terstónd in behandeling.
De minister zegt, dat hy de motie-Troelstra,
ware hy in 1908 minister geweest, niet zou
hebben aanvaard, en hy neemt de verdere
afwerking der motie-Troelstra das niet voor
zijn verantwoording, zoodat hij in verband
hiermede weigeren blijft overlegging van het
rapport, tot dusver uitsluitend door den heer
Duys gevraagd. Vooral mag de minister geen
verder onderzoek laten doen, waar m het
rapport een overweging voorkomt omtrent de
onbetrouwbaarheid van de getuigen in de
Papendrechtsche strafzaak.
De heer Troelstra protesteert tegen de hou
ding van den minister, en beveelt aanneming
der motie-Duys krachtig aan.
De heer Drucker bestrijdt baar, omdat bet
thans met de Papendrechtsche zaak uit moet
zyu.
De motie-Duys wordt hierop verworpen
met 53 tegen 5 stemmen. Alleen de sociaal
democraten, voor zoover aanwezig, stemden
voor.
Justitiebegrooting.
By de verdere behandeling der begrooting,
verklaart de minister tegenover den aandrang
van de heeren Rink, Snoeck Henkemans,
Aalberse en Limburg, naar aanstelling vau
een negenden rechter bij de Haagsche recht
bank, dat hjj van de noodzakelijkheid daarvan
niet overtuigd is, maar haar alsnog zal over
wegen, als de rechtbank hem nader van de
noodzakelijkheid zal weten te overtuigen.
Naar aanleiding van een pleidooi van de
heeren Duys en de Meester voor lotsverbe
tering der deurwaarders, verklaart de minister
onderzoek te znllen doen.
Regeling van werkzaam
heden.
Op voorstel des Voorzitters wordt besloten
by de a.s. behandeling der begrooting van
Binnenlandsche Zaken, de bespreking van het
karakter der openbare school, der neutraliteit
enz. uit te stellen tot in Februari a.s.
De heer Passtoors bepleit een betere wyze
van pensioneering der Rijksveldwachters.
De heer Ankerman dringt aan op verbe
tering in de organisatie der politie, welk
erbarmelijk is.
Vele mannen en vrouwen hebben nier
en blaaskwalen, doch kennen ongelukkiger
wijze hun ziekte uiet onder dien naam. Zij
schrijven hun zenuwhoofdpijn, verlammende
pijn in den rug eu de lendenen, duizeligheid,
rheumatische pijnen, enz. aan andere oor
zaken toe.
Somtijds is dit zoo, doch verreweg in de
meeste gevallen zijn het de niervergifteq in
Jiet bloed, die (lat afgematte en rustelooze
gevoel, die urine-stoornissen, waterzucht,
rheumatiek en rugpijn veroorzaken. Zij zyn
het, die u prikkelbaar, zeurend over kleinig
heden en spoedig ontmoedigd maken,
jl Doch verbeeldt u niet,' dat gy een onge
neeslijke ziekte hebt en dat gy niet gezond
Junt worden. Behandelt de oorzaak uw
'tiieren door het gebruik van Foster'8
Rugpyn Nieren Pillen, die de nieren krachtig
dn gezond maken en hen zoodoende in staat
stellen om de onzuiverheden, die uw lijden
veroorzaken, uit het lichaam af te voeren.
Wacht n voor namaak. Op iedere echte
doos komt ons handelsmerk de mar. met
zijn handen1 in de letideben voor. Foster's
'Rdgpjjn Nieren Pilleo zijn te Gouda ver-
krjjgbaar|bjj die hjberen (Wolff Co., West
haven f|. Toezending gjfechiedt franco na
ontvangst vaoj ppstwiss* I f 1.75 voor één,
of f 10.4- vftor zes do
De tweede vergadering der,! Staten vau§
.uid-jlollaald kwam gikterén hjyeen ijl het
jebomw derJEerkte Kamer, jl j i
Na böëedHting nam het pièhwbenoemdelid
[oor 's|Gra}renUafce, de lieqM Deer., zitting.
Bericht |s ontvangen vdnJJaron} Sweeps,
dat by de/Jbenoemiqg totflfM der Eerste
Kamer" helft aaogdnomenfisjwdat de heer
Plantenga, "did voor Ridïtjnkerk,» wegens
woonplaatsvefeahdering zjjnj ;i>ntsla£ neemt
als lief der Staten. 1 FM
Qvergaande tot de "werkzaamheden wordt
afgewezen de herhaalde sljbsidie-aanvraag
van het Genootschap voor Heilgymnastiek en
Massage in Nederlandgoedgekeurd wordt
het rapport omtrent 't onderzoek der brug
over de Oude Maas onder Barendrecht; ver
leend wordt f 1000 subsidie voor de restau
ratie der O. L. Vrouwe of Groote Kerk te
Dordrechtf 300 aan de Vereeniging „Het
Groene Kruis", f 1500 aan de Pomologische
Vereeniging te Boskoop voor eene bloemen
tentoonstelling.
Over het subsidie van f4600 aan de Ver
eeniging voor Middelbaar Technisch Onder
wijs te Dordrecht, sprak de heer Vmgerlang
met een woord van waardeering vcor het
particulier initiatief, ofschoon hy waarschuwde
voor de fiuaucieele gevolgen by het betreden
van dezen weg. Hy had bezwaar tegen den
post: beurzen voor loonderving ten behoeve
van on- en minvermogenden, omdat dit het
bezoek van het proletariaat zou bevorderen.
Overigens was by niet principieel tegen dit
subsidie.
De heer De Wilde meende ook, dat voor
zichtigheid moest worden betracht by het
betreden van het gebied van steun aan het
technisch middelbaar oöderwjjs na het ver-
leenen der thans voor Dordt en Rotterdam
voorgestelde subsidiöo voor dergelijke scho
len. Ook hjj huldigde de pogingen door par
ticulieren aldaar aangewend, maar achtte
voorshands 2 van die scholen voldoende,
zoodat uit deze subsidiön geen precedent
mocht worden afgeleid voor den steun van
andere inrichtingen elders.
De heer Krans hoopte niet, dat de Staten
thans zouden vaststellen dat 2 technische
scholen voor deze provincie voldoende zjjn
en wees er op dat men door deze subsidiëo
krjjgt scholen, die voldoen aan plaatselijke
behoeften.
Het subsidie wordt s. verleend.
Het subsidie voor reorganisatie van het
technisch onderwjjs te Rotterdam werd aan
gebonden mei het oog op eenige nader in te
winnen inlichtingen.
Vooraf sprak de heer Van Dorp den wensch
nit, dat het subsidie toch over 1911 zou wor
den verleend, terwjjl de heer De Gyselaar
ten opzichte der snb&idie-aanvragen voor vak
scholen in het algemeen, verschil toonde met
de opvfctting van Ged. Staten van de wjjze
van subsidie-toekenning, een toepassing die
z.i. niet vrjj was van onbiiljjkheid.
Namens Ged. Staten werd toegezegd die
quaestie nader te overwegen.
Verleend werd een verhooging met f 2000
van het subsidie aan de Ambachtsschool te
Gorinchem.
Tegen het voorstel om f 72 te verleenen
aan de afd. Nieuwkoop der vereeniging
„Volksonderwijs" was ingekomen een be
zwaarschrift van ingezetenen van Nieuw
koop, die het onderwjjs niet wilden toever
trouwen aan Volksonderwjjs, maar een school
willen stichten voortgekomen nit de verschil
lende politieke richtingen.
Na voorlezing hiervan herinnerde de voor
zitter, dat reeds vroeger te Krimpen a. d.
Lek aan Volksonderwijs zulk een subsidie
is verleend, maar hjj deelde mede, dat Ged.
Staten het voorstel voorloopig teragnamen.
Hiertegen kwam de heer Dólk op, die er
op wees, dat vele subs'idiën zyn gegeven aan
katholieke vereenigingen van geprononceerde
richting, terwyl Volksonderwjjs bljjkens hare
statuten juist zich op neutraal standpunt stelt,
vrjj van alle politiek. Id tal van kleine
plaatsen bestaan dergeljjke scholen van
Volksonderwjjs. Dat Ged. Staten dadelyk
wjjken «en adres van een paar men-
schen, verbijtisde spr, ten sterkste. Hjj pro
testeerde tegen dit dadelyk daarvoor op den
loop gaan.
Dit ontkende de voorzitter, het voorstel
tot afvoering van de agenda alleen beoqgt
een nader onderzoek.
De heer De Wilde constateerde, dat allen
het vakonderwijs willen bevorderen en zag
in het uitstel geen bewjjs v»n géringe be
langstelling voor het vakonderwijs en ook
vopr het volksonderwijs (gelach).
Voor de bevordering van het vakonderwijs
is noodig het Vertrouwen der. ingezetenen
der plaatsen waar de te subsidieeren school
bestaat en nn bedenke menwel, dnt het niet
rekening houden met de opdèrscheidene rich
tingen in een gemeente ten,>nadeele kan uit-
loopen voor het vakonderwijs.^ f
fipr. Jjs persoonlijk niet tegeb subsidie aan
8Cöolen'van Volksonderwijs! mits die school
het volledig vertrouwen der nigezetenen heeft
enf dat is niet het geval in (Nieuwkoop, al
waar ?ekere animositeit sjlÜynt te hepr^chen",
tegen die scho|l. Beter i| 't geen nipeilykr
;ii en naaf een seWool qm jté
die richtingen toleden zyq.
jeen scheuring opfjjet gebied
want »pr. meent dat de
jjn dip scheuring zop jlang
houd»ö. i ij
e heer Rplk nog gewenscht,
hts «aanvallend zouden zijn
gevoïM te hebben inge-
beden te scheppi
zied waarmede
Men make toch
van] vakonder
Stajen geroepei
mogelijk' tegen
fij repliek haö
dat! de Staten
opgetreden nk
drnjnen van den betrokken Gemeenterad
en Üi8pecteur vaoi het ouderwijs,
Sertegen kwato op 'Ie heer Vegtel die
denl Staten niet dé talk wilde toekennen
van!I. te zijn een collega», dat slechts behaalt
de Gemeenteraad enjtïe inspecteur heb-
ben geadviseerd. !f
w Spr. zou ook niet aarzelop om Ühbsidiën
jaan k&tholieke vakscholen te weigeren in-
A*0ien daartegen bezwaren worden gemaakt
.als thans tegen de school te Nienwkoop.
I In Volksonderwijs kon hy echter geen
.JneUtrale vereeniging zien.
De heer Mees achtte het voorstel om dit
'subsidie van de agenda af te voeren niet
gemotiveerd alleen omdat daartegen te elfder
ure een adres was ingekomen. Daartegen
komt spr. op. De Staten kannen in tillen
geval het geven van subsidie afhankelijk
stellen van de medewerking der gemeente.
Trouwens de zaak is ryp voor beslissing.
Spr. betreurde de beweging die in het laatste
oogenblik als twistappel in deze vergadering
is gebracht, en had liever voorgesteld het
subsidie te verleeuen, maar zal, zich onder
werpende aan 's voorzitters leiding, zich be
palen tot stemmen tegen de afvoering van
de agenda.
Nadat nog de heer Von Briel Sasse had
gewezen op de onderteekeqing van het adres
door verschillende notabelên der gemeente
en de heer Wichers zyn teleurstelling over
het adres had betuigd, werd met 17 stem
men tegen besloten tot de afvoering van de
agenda.
Vervolgens werden verleendverhooging
met f 500 van het subsidie aan den Han-
del8carsns te Goudaf 102 snbsidie voor
den Handelscnrsns te Schiedam; verhooging
tot f 5000 het subsidie aaD de Vakschool
voor meisjes te 's-Gravenhage; een subsidie
van f 55 aan de Ver. „Helpt elkander" te
Rotterdameen gewjjzigd provinciaal sub
sidie voor de Ambachtsschool te Schiedam.
Het voorstel tot voortzetten van verbete-
riogswerken aan het Aarkaoaal (f 350.000)(
werd zonder stemming toegestaan, geljjk'
mede f 20.000 voor aankoop van perceelen
by Gouwslui8 onder Alphen.
Een reeks frjjzigingen in polderreglemon-
ten ontving de goedkeuring der vergadering.
De begrooting voor 1911 van bet Krank-
zinnigsngesticht „Ond Roosenbnrg" te Loos
duinen, bevattende o.a. een verhooging van
het traktement van den geneesheer-dirècteor
met f 500, werd goedgekenrd.-
Een crediet van f 15.000 werd verleend
voor herstel van de gevaren schade aan de
brug over de Oude Maas, behondeas ver
haal op de verantwoordeljjke personen.
Ten slotte kwam aan de orde het rapport
der commissie betreffende het pensionnee-
ren van de leden van Gedeputeerde Staten.
Bjj de beraadslaging in het algemeen, be
antwoordde de heer Mackay, met alle hulde
aan den arbeid der commissie, ontkennend
de vraag of pensionneering van de leden
van Gedep. Staten aanbeveling verdiende,
dewjjl hy dit instituut ter verruiming de
keuze van leden van het college niet noodig
acht.
De heer Plate beaamde de holde aan het
uitnemend advies der commissie en vér bond
daaraan een woord van lof aan de commis
sie tan rapporteurs voor haar verdienste
lijk verslag. Overigens schaarde hjj^iichaan'
de zyde van den heer Mackay, on<jer ont
wikkeling ais hoofdbezwaar tegen het pen
sioen aan Ged. Staten, dat hier van pen
sioen in den eigenlyken zin geen sprake is,
evenmin als van uitgestelde betaling van
verleende diensten dat er een band zal wor
den gelegd tnsschen de fioancieelé voordee
len in het bljjven bekleefien der betrekking
en de verleiding groot is om het lidmaat
schap vai( Gedep. Staten te hekleeden, ne
vens tal Van andere* werkzaamheden.
Vandaait dat spr. weinig sympathie heeft
voor dit pverigens met uitnemende bedoe
lingen gedane voorstel.
De heer! Mees herinnerde, dat bjj de ver-
bopging vhn het traktement der leden van
Gedep. Staken niet heeft gegolden het argu
ment, dat da kring qer kenze moest worden
verruimd (wees op de groote cijfers die de
contante Waarde dei pensioenen vertegen
woordigt |ei vond gd|n motief voor eeb ver
hooging pan het bqjlget in het onbelrende,
bjj het oyz^kere -verloop in het co)lege.\Op
grond van Ifieze en ahdere bezwaren wa4 hy
tegen het pensioenvoorstel.
De heer jPera haJpiet zoovele bezwaren
tegen pensïoenvergoeding na lange werk
zaamheid, maaë wil igeen aanspraak op pen
sioen geven. Wahnlir het lid van Gedep.
Staten vrijwillig, zyrfTanctie verlaat. In de
zen geest zal hjj buykrt. 3 een amendement
voorstellen, strekkende om het pensioen na
65 jarigeó leeftyd eü na ontslagname te ver-
leenen.
De heer Gerretscjn 'betoogde, dal pension
neering van - de Gedep. Staten, evenals die
van wethouder, ligt in de Ijjn van den
tyd nu andeVe categorieën dan, in den re-
gententjjd geroepen wofden tot hooge waar
digheden. waaraan pen loon is verbonden
niet altyd in overeenstemming met den ar
beid. Hy beschouwt,]bet pensioen meer als
een vergoeding van dp opoffering en het ri
sico die mep door Ide betrekking op zich
neemt en mqent, dat pensioenvooruitzicht
wel degeljjk uitbreiding der keus zal moge
lijk maken. De financieele bezwaren van den
heer Mees wegeu bjj spr. niet zwaar.
De heer Gevers Deynoot voerde als be
zwaren aan, dat het lidmaatschap der Ge
dep. Staten hoogstens den halven mensch
vordertdat pei.sionneering zal werken als
een vermomde salarisverhooging, die de
Staten juist niet wenschten dat de Staten
leden en de kiezers beperkt worden in hun
vrjje keuze daar niet-berkiezing van een Sta
tenlid Gedeputeerde een financieel offer vraagt
van de belastingbetalenden en dat pension
neering wegens lichaamsgebreken, oi psysi-
scho ongesteldheid haar oorzaak kan hebben
in vervulling van andere drukkere betrek
kingen naast het lidmaatschap van Gedep.
Staten.
Namens de commissie verdedigde de rap
porteur mr. Visser uitvoerig het pensioen
voorstel.
Spr. constateerde, dat vroeger, zoowel
links als rechts, meer geslikte leden voor
Gedep. Staten waren dan thans en dat met
name toen het getal linksche leden beter
was dan thans, sedert de uitbreiding van
het kiesrecht heeft plaats gehad.
Ging men het traktement verhoogen dan
zou juist te vreezen zjjn, dat men het ambt
ter wille van vhet geld, om de duiten ver
langen zoo. En is een pensioen van f 1500
na zoo begeerljjk voor iemand met hooge
aBpiratiën.
Benoeming van leden buiten de Staten
zal toch wel vooreerst niet te verwachten
zjjn.
Voorts verklaarde de heer De Gyselaar
zich nog tegen de pensionneering van Gede
puteerden, omdat hy twjjfelt of men die
mannen van kennis, karakter en bekwaam
heid zal krjjgeu met het voordeel van het
pensioen. Integendeel vreest spr., dat de
aard van het ambt er niet door verhoogd
zal worden.
Na repliek van den heer Mackay, die
verklaarde, dat vele van zjjn bezwaren zon
den vervallen bjj aanneming van de 65-
jarige leeftijdsgrens en het vervallen van
het pensioen by aanvaarding eener hooger
bezoldigde openbare betrekking, io welken
geest hjj een amendement aankondigde,
werd het algemeen debat gesloten.
Bjj artikel 1 (hrt beginsel van pensionnee
ring, ook van de weduwen en weezen) ver
klaarde de heer De Wilde zich tegen het
beginsel van weduwen- en weezenpensioen,
althans indien daarvoor geen premie wordt
gestort, geljjk bjjna in alle provinciën en
gemeenten geschiedt.
Met de heeren Bosch, Van Asch van
Wjjk en Nolet stelde spr. voor het pensioen
voor weduwen en weezen nit de verorde
ning te doen vervallen.
Dit amendement, bestreden door den heer
Visser, wordt aangenomen met 36 tegen 29
stemmen.
Art. 1 (aldos geamendeerd) wordt ver
worpen met 35 tegen 30 stemmen, waarop
de commissie haar verder voorstel intrekt.
Bjj de beide stemmingen hebben de leden
van Gedeputeerde Staten zich van mede
stemmen onthouden.
Hiermede waren alle onderwerpen van
de dagorde afgedaan en is de najaarszit
ting der Staten gesloten.
De vermiste student Ernst Jozephson, die
zich gedurende eenige weken in de bosschen
bjj Gaanderen ophield, bljjkt thans weer over
de Pruisische grenzen te zjjn gevlncht. Bjj
eenige landbouwers onder Bocholt heeft zich
een persoon van zjjn leeftyd en signalement
vervoegd, ten einde geld en eten te krijgen.
Hy was niet behoorlyk gekleed. In den tijd
dat men politie ging ontbieden, was Jozeph
son weer in de bosschen gevlncht.
Een dezer dagen huurde een heer, zeg
gende opzichter van den Waterstaat te zjjn,
bjj een bewoner van de Voorstraat te Delft,
een kamer met volledig pension. Na een
verbljjf van enkele dagen wist hjj, onder
eenig voorwendsel, van de hospita geld te
leenen. Hjj ging de deur uit eu moet nog terug-
komqp.
De politie zoekt den oplichter.
De Alkmaarsche Rechtbauk veroordeelde
gisteren J. J. Beek, den ontslagen markt
meester uit Hoorn, die een vergiftigde taart
Ifad gezonden naar de familie Markus, we
gens moord op jaffrouw Markus en poging
tot moord op den |heer Markus tot vjjftien
jaren gevangenisstraf. Hjj werd vrjjgespro-
ken van de ten laste gelegde poging tot moord
op het dienstmeisje.
De eisch was levèlang.""
GOUDA, li December 1910.
VERGADERINGvIandenGEMEENTERAAD
op Vrjjdag 16 December 1910, des namid-
dags ll/9 nar.
Aan de orde
1. De benoeming van
a. twee leden van het scheidsgerecht,
bedoeld in art. 31 van het Werklieden-
regloment.
b. eeae onderwjjzeres in het koken aan
do herhalingsschool voor meisjes.
2 De voorziening in de vacaturen in Com
missiën en besturen van plaatselijke in
stellingen.
3. flet voorstel tot het wegens vertrek of
Överljjden verleenen van ontheffing of
teruggaaf op aanslagen iti de plaatselijke
directie belasting naar het inkomen dienst
1910.
4. Het preadvies op hot verzoek van den
lieer J. T. Swartsenburg ora het kohier
der plaatselijke directe belasting naar het
inkomen te mogen uitgeven.
5. Het voorstel ora den Opzichter der ge
meente gasfabriek, den heer J. Gonda,
eene gratificatie toe te kenneD.
6. De ontwcrp-verorilening tot wjjziging der
Algemeene Politie-verordening.
7. Het voorstel tot herverzekering van het
nit de Ongevallenwet 1901 voortsprui
tende risico voor de gemeente-licht
fabrieken.
8. Het voorstel tot herziening van het sala
ris van eenige leeraren aan den Handels
cursus.
9. De ontwerp-verordeuing regelende de
samenstelling en de bezoldiging van het
personeel ter gemeente-secretarie en het
daarmedo verband houdende voorstel tot
wjjziging der gemeente-begrooting voor
1911.
10. Het voostel tot verlenging der aan den
Heeï J? H. Mtiller verleende voorloopige
concessie voor den aanleg van tramver
bindingen met Utrecht en Rotterdam.
11. Het voorstel van de heeren P. J. Koljjn
c.s. om op Nieuwjaarsdag de z.g. ver-
gunniogslocaliteiten tot 's namiddags
4 uur gesloteö te doen zyn.
12. Het voorstel van de heeren P. J. Koljjn
c.s. inzake het maximum-aantal der ver
gunningen krac&tens de Drankwet.
13. Het 2de suppletoir Kohier der plaatse
lijke directe belasting naar het inkomen
dienst 1910.
Door de afd. Gouda van de Nationale
Christen Geheelonthouders Vereeniging was
gisteravond eene vergadering belegd in de
Sociëteit „de Reünie", naar aanleiding fan
de voorstellen door de raadsleden P. J. Koljjn,
P. D. Mujjlwjjk en L. J. Jaspers, bjj den
gemeenteraad ingediend. Als spreker trad op
de heer Koljjn, die de motieven uiteen zou
zetten, waardoor de voorstellers geleid waren.
De heer Koljjn ving zjjn rede aan met te
zeggen, dat waar een volk door een euvej
dreigt onddr te gaan, bet de plicht van de
overheid is in te grjjpen. Een euvel, waaraan
ons volk zou ondergaan was naar spr's mee
ning wel het drankmisbruik. Reeds zjjn door
de regeering in 1881 en in 1904 en 1905
wetteljjke maatregelen genomen tot beteuge
ling hiervan. Deze wetten werden door spr.
behandeld waarna hjj de verschillende rede
nen behandelde, die de voorstellers tot in
diening der beide voorstelïjffi geleid hadden.
Het eene voorstel wil het maximum ver
gunningen op 50 terugbrengen, terwyl het
andere de verganningen op Nieuwjaarsdag
wil sluiten tot 's middags 4 uur.
Op het oogenblik zjjn er in Gouda 93
vergunningen, terwjjl er slechts volgens de
wet op een bevolking van 20 tot 50 duizend
zielen op elke 400 inwoners 1 vergunning
mag zjjn, alzoo hier slechts 63. Dat vond
spr. nog te veel en waar men door de ge
legenheid weg te nemen, het drankverbruik
vermindert, wenschte spr. het aantal ver
gunningen tot 50, wa$ nog veel te veel is,
teruggebracht.
Over het 2e voorstel, was spr.'s meening
dat vooral op den Nieuwjaarsdag het meest
gedronken wordt. Dan ziet men er velen,
die beschonken zjjn. Dan doet de politie
het linker oog dicht en ziet met het rechter
den anderen kant uit, zei spr. en daardoor
hoort men er niet veel van. Ook dit was
een beweegreden tot spr's. voorstel.
Voor de gelegenheid tot debat gaf zich
niemand op, zoodat de voorzitter der afd.,
de heer Lafeber, na het woord nogmaals aan
den heer Koljjn gegeven te hebben, de drnk
bezochte uergadering sloot.
GASCONTROLE.
14 December 1910, 2 nar namiddag.
Druk 45 m.M.
Lichtkracht 14.58 Kaarsen.
1 5853 Calorie,
Tot agent van politie alhier is benoemd
A. Lujjten te Enschedé, houder van het di
ploma van den Nederl. Politiebond.
Naar wjj vernemen is het bestuur van
de Sociëteit „Ons Genoegen" voornemens
voortaan geregeld 2-maal in de week, n.l.
des Zondags en Donderdags, bioscoop-voor
stellingen te geven. Daartoe zal door hot
bestuur oen eigen toestel, natourljjk van
uitstekende kwaliteit, worden aangeschaft,
terwjjl met zorg gekozen films op allerlei
gebied zullen vertoond worden.
Waar altyd zooveel animo in Gouda be
staat voor een bezoek aan een bioscoop,
daar gelooven we wel dat het bestuur van
Ons Genoegen op sncces kan rekenen. Het
plan is de eerste voorstelling te geven op
Maandag 26 Doe., 2e Kerstdag, 's avonds
8 uur in Kunstmin.
Voor de rechtbank te Rotterdam werden
gisteren de volgende zaken behandeld
J. van der M., 36 jaar, visscher te Gouda,
beklaagd van diefstal van twee konijnen en
vjjf kippen, in don nacht van 2 op 3 Nov.
onder do gemeente Moordrecht gepleegd.
Geëischt wérd zes maanden gevangenisstraf.
De reeds meermalen veroordeelde C. K.,
23 jaar, schilder, zonder vaste woonplaast,
beklaagd van verduistering van een rywiel
op 20 Oct. 11., bewerende dit ry wiel gekocht
te hebben voor f 10 van den rijwielhande
laar V. te Gouda. Het O. M. achtte het
wettig en overtuigend bewjjs vau schuld ge
leverd en eischte één jaar gevangenisstraf.
J. B., 20 jaar, arbeider te Aarlanderveen,
die bekende op 11 December 1909 een car-
bidlantaarn weggenomen te hebben van een
ry wiel, dat te Gouda voor een winkel stond
en deze lantaarn verkocht te hebben. Erich
6 weken gevangenisstraf.
Uitspraak Dinsdag 20 dezer.
alsmede eene groote keuze
van de bi llyksto tot de beste genres
Aanbevelend
specialiteit in ffantels en Costumes.
V Getrouwd:'
J. J. DE MINK
en
M. H. COETS,
die ban dank betuigen roor de vele bljjken
van belangstelling bil bnn huwoljk onder
vonden.
Gouda,
Leeuwarden, j 13 Do«>mber 1910.
