OI'llliliUllVG
ADVERTENTIES
BINNENLAND.-
Stadsnieuws.
Is ©1 tor Ij err
I). S U1SOM.
Tweede Aankondiging.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
"CTIt <£Le I=ex3.
VERGADERING VAN DEN GEMEENTERA AD
SGS^Staats-loterij.
FOSTEBIJ'EW~
Veemarkt te Rotterdam.
van MANTELS COSTUMES.
BLOUSEN, KOKKEN
dagochtend toe het verkeer gestremd. Tns-
schen Taanton en Minehead, op de Groote
Westerspoor, staat de spoorweg ook onder
water en kanoën er geen treinen loopen.
DergelQke berichten komen uit nog meer
streken van het land.
Amerika.
Vrijdag is het in New-York de koudste
dag van dezen winter geweest. Het vroor
hard en een ijzige wind dreef de menschen
van de straten. Het was leeg en stil in de
winkels, ondanks de naderende Kerstmis,
omdat de menschen zich, indien ze dit eenigs-
zins konden vermijden, niet op straat dorsten
te begeven.
In de Adirondacks was de konde al zeer
hevig. Daar stond te thermometer twintig
graden onder nol. Drie menschen zijn dood
gevroren.
Italië.
Te Sisini, werden twee bejaarde lieden,
een rijk grondbezitter en zijn vronw, 's nachts
overvallen door gewapende en vermomde
bandieten, die ban villa waren binnengedron
gen.
De bandieten pijnigden de oade menschen
met gloeiende ijzers net zoolang, totdat de
zen de bewaarplaats van hon geld hadden
aangewezen.
De bandieten maakten toen 1500 lire bait,
waarmee zy aftrokken. Op het oogenblik dat
zg de woning verlieten kwam de zoon der
slachtoffers thais, die een der bandieten neer
schoot. Het bleek toen, deze bandiet niemand
minder was diyide burgemeester van
Sisini.
Vergadering van Maandag 19 Dec.
De behandeling van de begrooting van
Blnnenlcndsche Zaken wordt voortgezet.
In debat komt een amendement-Treub,
om geen assistenten aan te stellen bij de
Rijkskweekschool voor vroedvrouwen te Rot
terdam.
Dit amendement toelichtende, zet de heer
Treub uiteen, dat, indien aan de Rijkskweek
school een behoorlijke verdeeling van arbeid
bestond, er aan den directeur een grooter
aandeel in bet onderwya en een aandeel in
den klinischea dienst werd opgedragen, de
dienst van den leeraar naar billijkheid ge
regeld zou kunnen worden zonder aanstel
ling van den door den minister noodig ge-
achten assistent.
Het amendement wordt verdedigd door
den heer Aalberse en bestreden door den
heer de Visser en den minister, die betoogt,
dat de eigenlijke strekking van het amende
ment is, om den directeur vau de vroed-
vrouweninrichting zijn plaats te doen ruimen
voor een commissie van toezicht, en dit zoo
verzet uitlokken bij de Rotterdamscbe medici.
Bij de replieken zegt de minister toé, een
commissie van deskundigen om advies te
vragen, waarna de heer Treub zijn amende
ment intrekt.
De post wordt daarop goedgekeurd.
Bjj de afdeeling Hooger en Middelbaar
Onderwijs betoogt de heer Koyper de nood
zakelijkheid om de desorganisatie in 't on
derwijs tegen te gaan en om meer eenheid
in het onderwijs te brengen. Hij beveelt
daartoe drie middelen aaninstelling van
een afzonderlijk departement van Onderwijs,
aanstelling van een directear-generaal voor
Onderwijs, en in bet leven roepen van epn
„Conseil Superieur de TEnseignement", gelijk
in België bestaat. De Ineenschakelingscom-
missie is 7 jaar bezig geweest om advies te
geven tegen de desorganisatie, en het zal
nog wel drie jaren duren alvorens haar ad
vies zal hebben doorgewerkt, en na die tien
jaren zal dan eerst met de organisatie begon
nen worden en dan zijn wij er eigenlijk nog
niet.
De heer ter Laan meent daarentegen, dat
nóch een Onderwys-Departement, nóch een
directeur-generaal noodig zyn om het onder
wijs tot organisatie te brengen. Wel erkent
hij dat desorganisatie bestaat, en wel voor
namelijk op het stuk van middelbaar en lager
onderwijs.
De heer de Visser acht dringend noodig
dat de Hooger-Onderwgswet zoodanig worde
herzien dat er voor gewaakt wordt dat onze
voornaamste hoogleeraren voor het vader
land behouden kunnen blijven.
Ons tandheelkundig onderwijs bespre
kende, keurt bij de staking der Utrecbtscbe
studenten af, waar staking op alle gebied,
een laatste redmiddel moet blijven.
De heer Blum betoogt o.a. dat door be
tere regeling van bet subsidiestelsel een
werkelgk einde aan den schoolstrijd zal ko
men, èu betuigt verder teleurstelling dat de
minister geen sympathie blijkt te hebben
voor het denkbeeld van een afzonderlijk
Onderwga-departement.
Men meldt aan de N. R. Ct. uit Den Haag
Io kringen, waar men geacht kan worden,
op de hoogte te zijn van wat er in de om-^
geving van de regeering en baar toonaan
gevende raadslieden omgaat, wordt de val
van den minister van oorlog geweten aan
den invloed van dr. Knyper. Het gebeorde
is eene niet geringe teleurstelling voor mi
nister Heemskerk, voor wien het zeker geen
gemakkelijke taak zal zijn, een plaatsver
vanger voor den aftredenden minister te
vinden.
De arbeid van het kabinet-Heemskerk
zoo deelt men ons verder van dezelfde zijde
mede op het gebied van de sociale poli
tiek is tot dusver, op zijn zachtst gezegd,
teleurstellend geweest. En de invloedrijke
anti-revolutionairen hebben begrepen, dat
het een kyaad ding zou zjjn, in 1913 voor
de kiezers te moeten komen met een schra
len oogst aan sociale wetten, doch duarnaakt
met een belangrijke verboogiDg van de mili
taire nitgaven, die het gevolg zoa zijn var.
eene verhoogde gewone begrooting, de kos
ten van de kustverdediging, en de grootere
uitgaven, die de voorgenomen herziening van
de Militiewet zoude meebrengen.
Dat moest zoo mogelijk worden voorko
men. Doel moest zijn, de militaire uitgaven
zooveel mogelgk binnen zekere perken te
houden, en ze, tot en met 1912 althans) in
hun geheel zoo laag mogelijk te doen blijven.
Dit kon worden verkregen door het ontwerp
op de kustverdediging op de lanfje baau te
schuiven, en door de begrootiog zooveel mo
gelijk te drukken. De beslissing over do
motie-Duymaer van Twist moet, althans voor
zooverre van anti-revolutionaire zijde tot de
aunneming is meegewerkt, van bovenstaande
overwegingen bet gevolg zijn geweest. Het
ging voor de anti-revolutionairen niet zoo
zeer om aan de officieren de toegedachte
verhooging te onthouden. Deze is noodig, en
ook in gezaghebbende anti-revolntionaire
kringen moet men daarvan niet otfknndig
zgn. Het eenig doel van de motie-Van Twist
was uitstel te verkrijgen, hetzü dat de mi
nister zich erbij neergelegd had en dos het
uitstel zonder' ministerieele crisis was tot
stand gekomen, hetzü minister Cool het véld
ruimde, en er dus hoop zonde zyn, dat de
nieuwe minister het ontwerp omtrent de
kustverdediging in de eerste plaats, maar
ook verschillende, door minister Coolonder-
nomep verandering^, waarvan verbooging
van de begrooting het gevolg was, en ten
slotte de herzieniDg van de Militiewet,
„voorloopig in studie zou moeteu hemen".
Deze laatste loop van zaken was natnurlyk
de meest afdoende, en wellicht niet 'door de
anti-revolutionaire party minst gewenschte.^
Te meer, omdat men in genoemde invloed-'
ryke anti revolutionaire kringen zich reeds
vóór het ontwerp op de kustverdediging had
nitge8proken, en dus daarvan niet af wist te
komen, dan door den gang van het ontwerp
naar het Staatsblad zoa mogelgk te vertra
gen. Waartoe men te sterker geneigd is ge
worden, na men bet verzet, dat in den lande
ook zelfs ondor een deel van de Roomsch
katholieken tegen het ontwerp bestaat,
gewaar wordt.
Het votum, Zaterdag in de Kamer geval
len, zon dus, voor zooveel de anti-revoluti
onaire partg aangaat, als een votüm zgn te
beschouwen, waardoor belet zal worden, dat
bu mislukking van de sociale hervormingen,
in 1913 alleen militaire hervormingen zouden
tot stand zgn gebracht.
Naar wy vernemen, moet de aftredeude
minister van oorlog bet bed houden. Hg is
lydende aan influenza.
A.8. Zaterdag zal H. M. de Koningin den
heer Cool in audiëntie ontvangen.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsch
Ouder wüzith-Genootschap heeft tot de Ko-
niugiu een adres gericht, waarin het zegt
„dat ecu aanzienlyk deel der bevolking
onderwya ontvangt op scholen met één of
twee leerkrachten, dat dit onderwys io bet
algemeen zeer gebrekkig genoemd moet
worden, dat eenerzgds de bevolking op het
plattelaud, waar deze scholen het talrykst
zgn, Bteeds meer behoefte heeft aan goed
lager onderwys, vooral ook door de stagende
vraag naar en belangstelling in landbouw-
ouderwgs eo ander vakouderwgs," redenen
tot wgziging van de wet op het lager onder
wys in dien zin, dat aan een school met
meer dan zestig leerlingen en minder dan
91, de minimum-jaarwedde voor een derde
leerkracht door het Ryk wordt vergoed.
Het adres gaat vergezeld van een memorie
van toelichting.
De Tyd verneemt, dat er pogingen worden
gedaan, een groot aantal handteekeningen
van Kameriieden te krygen onder een ver
zoek aan de Hpoorwegmaatachappgen, om
vrykaarten aan de leden der Tweede Kamer
te geven. Is bet blad goed ingelicht, dan
zouden de Maatschappijen wel bereid zgn,
dit verzoek toe te staan, als er genoeg leden
zjjn, die de aanvrage doeo.
De Haagsche corresp. van het Hbld. legt
er in zgn overzicht van de vergadering van
Zaterdag den nadruk op, dat „het klein
gedoe van den heer Duymaer van Twist
(gesteend van links, door den heer Mar-
chant) al te zeer het karakter had aange
nomen van een vooraf harceleeren, een voor
af door kleine stooten verzwakken om
dan ten slotte, by de begrooting, bet slacht
offer te gemakkelyker te kunnen douden.
„Welnu, de Minister is gevallen. Het spel
is niet gespeeld in grooten stgl, niet op de
wgze waarop de Eerste Kamer den l^eer
Staal heeft geëxecuteerd, voor volle tribunes,
in spanning door de afwachting van een
aangekondigden grooten atryd. Ook niet
dit zg toegegeven in den trant der
apachen waarin Minister Van Rappard is
afgemaakt. Neen, Minister Cool is bezwe
ken tnder het schot van een min of meer
burles^uen strnikroover met bnrgemeesters-
bajkje en komieke spraak die van achter
het straïkgewas van een motie voorspel
den wg niet nog dezer dagen dat achter
elk' van die vele moties en amendementen
het fatale lood gereed kon zgn gebonden?
te voorscbyn is gesprongen met den uit
roep
„Uw overtuiging of uw ministerieele le
ven
„Mün leven," antwoordde^jmrtig, de Mi
nister.
En het schot viel.
Hu was te goed gebleken voor deze struik-
rooverapolitiek."
De kath. Maasbode constateert, dat by de
stemming groote politieke beginselen niet op
het spel stondenhet voorstel waartegen de
motie was gericht, was zelf de oorzaak van
zgn afstemming.
„Zeker is, in het licht van deze niet-prin-
cipieele en toch niet onbelangrgke zaak ge
bleken, dat er veel te zeggen valt voor den
raad dezer dagen door dr. Kuyper gege
ven, dat onder de regeeringspartyen, zoo
veel afs met het wezen van onze constitutie
stroot, meer overleg plaats hebbe.
„Een wondeplek is er door en vóór dezen
nieuwen val weer blootgelegdDe desolate
toestand-, waariD onze defensie zich bevindt
en de groote moeilykheid daariö wgziging
ten goede aan te brengen.
„Hieraan ook zal voor een deel zgn toe
te schryven, dat de Minister het besluit om
aan te blgven te zwaar is gevallen.
„Intusschen, hoe meer wisseling van de
partementshoofd, hoe meer slingeren tusschen
verschillende stelsels, hoe meer onze nationale
weerkracht daarvan de dupe.
„Hoe langer hoe hopeloozer wordt de
wensch, eenmaal een man en een stelsel te
zien.
„Mogea's lands belang toch allen helder
voor oogen staan."
VRIJDAG 16 DECEMBER 1910.''
(Vervolg.)
Aan de orde
Het voorstel om don Opzichter dor Ge-
raeonte-gasfabriek, den heer Gonda, een
gratificatie toe te kennen.
De lieer KnuttelM. d. V., mot genoegen
heb ik gezien, dat B. en W. ten deele met
het voorstel van de Commissie van Bijstand
aan do Gemeente-lichtfabrieken kunnen mee
gaan, al spijt het mij aan den anderen kant,
dat hot slechts ton deele is en dat B. en W.
geen. termen hebben kunnen vinden om de
voorgestelde gratificatie op f 350.over
te nemen. De Commissie kan zich niet ver-
oenigon met het voorstel van B. en W. om
dat bedrag te verhoogen tot f 500.Wat
toch is het gevalWij weten allen, dat de
vorige Directeur- der Lichtfabrieken, de heer
Prins van Doesburg, is geweest een man,
die in den bloei van zyn leven voor de
Gasfabriek een groote werkkracht was. Zoo
als de fabriek op het oogenblik is, is zij door
hem geworden. Maar wij weten ook, dat de
kracht van den heer Prins van Doesburg
in den laats ten tijd Veel te wenschen over
liet. Hij werd ziekelijk en, het is meermalen
en potit comité gezegd, de werkkracht, die
van hem uitging, was niet meer zoo heel
groot. Zoodoende was de Directie reeds bij
de gasfabriek in handen van andere men
schen en* is er door het plotseling overlijden
van den heer Prins van Doesburg eigenlijk
niets in den gang van zaken veranderd dan
dat aan den heer Gonda werd opgelegd
zekere verantwoordelijkheid. Die verant
woordelijkheid was wel niet gering, maar
van zijn werkkracht werd niet meer gevergd
dan voor dien tijd het geval was. Hij heeft
die verantwoordelijkheid 7 maanden gedra
gen. Nu had de Commissie van Bijstand
gedacht, dat dat kon worden berekend a
f 50.per maand, wat voor die 7 maanden
zou geven een bedrag van f 350,Wanneer
den heer Gonda een hooger bedrag toekwam,
M. d. V. wat ik hom van harte gun
dan zou hij een verhooging van salaris moe
ten ontvangen, maar niet een gratificatie
van f 500r^iyat toch eigenlijk op een fooi
neerkomt. Ik ï&n er dan ook niet in mee
gaan het bedrag der gratificatie te verhoogen
en ik hoop, dat de Raad daar ook zoo over
zal denken. Ik heb daarom de eer voor te
stellen het bedrag der gratificatie aan den
heer Gonda te stellen op f 350.
De Voorzitter: De heer Knuttel dient dus
een amendement in om het bedrag van
f 500.te veranderen in f 350.Wordt
dat amendement ondersteund Zoo ja, dan
kan het oen punt van beraadslaging uitma
ken. Vóór ik dan den heer IJsselstijn het
woord geef, zij het mij vergund even het
standpunt uiteen te zetten van de meerder
heid van het College van B en W., zijnde
do wethouder v. d. Velde en ik zelf. De
gewoonte is altijd geweest, dat, wanneer
iemand tijdelijk een betrekking waarneemt,
hem daarvoor bij wijze van gratificatie wordt
uitgekeerd het verschil tusschen het eigen
salaris en het salaris dor vjfcante betrekking.
Hier hebben wij echter gemeend in aanmer
king te moeten nemen het verschil tusschen
het salaris van de heer Gonda en dat van
dengenen die benoem^T is geworden tot
adjunct-directeur. Dat ifi een bedrag van
f 1000.—, dus gerekend over maanden,
ruim een half jaar, een som van f 500.
Daarom hebben wij dat voorgesteld.
De heer IJsselstijn: M. d. V., waar ikU
zoo even hoorde zeggen, dat in het toeken
nen van gratificaties bij B. en W. een zekere
regel bestaat, daar moet ik dat'natuurlijk
aannemen, al moet ik er direct aan toevoe
gen, dat het gevolgde systeem mij nog niet
recht duidelijk is. Zooals het althans op het
oogenblik geschiedt, zie ik in het toekennen
der gratificaties geen systeem. Waarom, M.
d. V., zoo vraag ik, wordt de Raad gesteld
voor de vraag of aan den heer Gonda al
dan niet een gratificatie zal worden toege
kend, waar ik aan den anderen kant hoor
dat door B. en W. aanmerkelijke bedragen
aan gratificaties worden verleend zonder den
Raad daarin te' kennen Mij is toch, M. d.
V., van ter zijde gezegd, door geloofwaar
dige menschen ik wil uitdrukkelijk consta-
statoeren, dat het niet is gekomen van de
zijde van de commissie voor de lichtfabrie
ken dat dhr. Van Zeggeren, de opz. van
de Centrale heeft ontvangen een gratificatie
van f 200.Nu laat ik daar of de groote
verdiensten van den heer Van Zeggeren al
of niet door die f ^OOv*-^ zijn gedekt. Het
doet mij .zelfs genoegen, dat ik van deze
plaats hem lof kan toezwaaien. Ik doe het
gaarne en maak ook van de gelegenheid
gebruik dien lof toe te brengen aan den
aannemer van de Centrale die blijken hoeft
gegeven goed werk te hebben geleverd.
Waar wij hem bij de opening vergeten heb-
bon, mogen wij hem van deze plaats dien
lof wol brongen. Maar om nogmaals
terug te komen op wat ik in don aanvang
zeide ik zie in het toekennen der grati
ficaties geen systeem. En in verband met
wat ik meedeelde over dhr. VanZeggeren,zou
ik U beleefd willen verzooken mij in te lich
ten over de vraag of dat waar is. Mocht het
waar zijn en dat moet ik haast wel aan
nemen dan wensch ik te protesteeren
tegeneen dergelijke maniof van gratificeeren.
Ik voor mij persoonlijk loop toch al niet
hard weg met gratificaties, maar wanneer
zij worden gegeven op een wijze, waarop
ik niet de minste controle kan uitoefenen,
dan acht ik mij verplicht tegenover de
burgerij een woord van protest te laten
hooren.
De Voorzitter: Mag ik den heer IJssel
stijn daarop antwoorden, dat de aanleiding
tot dit voorstel natuurlijk is geweest het
voorstel van de Commissie van Bijstand voor
de lichtfabrieken-om den heer Gonda een
gratificatie te geven. Wat de gratificatie
betreft, die is toegekend aan den opzichter
bij den bouw der Centrale, kan ik hem mee-
deelep, dat het feit waar is, maar dat ik
persoonlijk daarvoor niet verantwoordelijk
ben, daar ik aan het toekennen dier gratifi
catie niet heb meegedaan.
De heer IJsselstijn M. d. V., ik dankU
voor Uw antwoord en ik zal er acte van
nemen. Beleefd verzoek ik U echter Uw
geheelen invloed te willen gebruiken in het
College van B. en W. opdat dergelijke zaken
niet meer voorkomen.
De heer van ItersonM. d. V., ik vind
dit een moeilijke zaak voor leden van den
Raad. Als B. en W. gewend zijn een be
paalden regel te volgen in het geven van
gratificaties en de Commissie voor de licht
fabrieken zich daarmee niet kan vereenigen,
zou ik zeggen, dat zij het samen maar moe
ten uitmaken. Dan wil ik als lid van den
Raad er liever buiten blgven. Er zijn veel
dingen, waarover ik iets zou kunnen zoggen,
maar ik weet er het rechte niet vandaarom
zal ik er niet over spreken. Het is voor mg
hoogst moeilijk te beoordeelen.
De Voorzitter Mag ik Dr. v. Iterson doen
opmerken, dat het recht om gratificaties te
verleenen, is een recht des Raads. Wanneer
Dr. v. Iterson nu over dit voorstel zijn stem
niet kan uitbrengen, zou ik hem in over
weging willen geven zich van stemming te
onthouden.
De beraadslaging wordt gesloten. Het
amendement van den heer Knuttel (f 350.—)
wordt in stemming gebracht en aangenomen
met 17 stemmen. Dr. v. Iterson onthoudt
zich van stemming. Het aldns geamendeerde
voorstel wordt hierna zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Aan de orde
De ontwerp-verordening tot wijziging der
Algemeene Politie-verordening.
Wordt zonder discussie of hoofdelijke
stemming aangenomen.
Aan de orde
Het voorstel tot herverzekering van het
uit de Ongevallenwet 1901 voortspruitende
risico voor de Gemeente-lichtfabrieken.
De Voorzitter Vóórdat ik het woord geef
aan wie het Verlangt, zij het mij vergund
ter voldoening aan het verzoek in de vorige
vergadering door den heer van Eijk gedaan
mede te deelen, dat bij informatie mij is
gebleken, dat door tusschenkomst van den
heer A. C. Cosijn de Nieuwe Eerste Neder
landsche bereid is ook het overige risico van
de Gemeente over te nemen tegen dezelfde
premie als voor de gasfabriek en deelectr.
centrale is genoemd nl. f 18.per f 1000.
loon.
De heer KnuttelM. d. V., ik kan kort
zijn na hetgeen ik in de vorige vergadering
heb gezegd. Ook ik heb eenige informatios
genomen en juist hetzelfde, wat door U is
medegedeeld, had ik ook willen zeggen, nl.
dat de Eerste Nederlandsche bereid is het
risico van het geheele Gemeentebedrijf over
te nemen tegen een premie van 18 pro
mille, wat een buitengewoon laag bedrag is.
Wanneer wij nu ziendat gedurende de
eerste vijf jaren, dat de Ongevallenwet in
werking is, het aantal ongelukken bij de
gasfabrieken over het geheele land gezamen
lijk bedraagt 4245, waarvan slechts 12 met
doodelijken afloop en 41 waarbij iemand
levenslapge uitkeering kreeg, dan kan men
daaruit concludeeren, dat het aantal kleine
ongevallen misschien vrij groot is, maar
juist het aantal groote ongelukken buiten
gewoon gering. De kleine ongelukken nu
worden betaald uit de kas van de fabriek
zelf. Alleen bij groote ongelukken, waarbij
iemand bv. blijvende invaliditeit krygt, moet
het pensioenfonds op de proppen komen.
Het is althans voor mij, die niet in het bezit
ben geweest van alle gegevens, moeilijk na
te gaan, wat de gas- en lichtfabrieken aan
arbeidsloonen betalen en wat zij terug zou
den kunnen krijgen van de Ryksverzoke-
ringbank, wanneer wij gereassureerd waren.
Bezien wij echter do bouwbedrijven, dan
zien wy, dat daar veel meer ongelukken
gebeuren met doodelijken afloop en veel meer
met levenslange verminking en dan geloof
ik wel degelijk, dat het risico daar oneindig
veel grooter is dan bij de lichtfabrieken. Ik
zou daarom willen voorstellen om het geheele
risico, zoowel van de Gemeentebedrijven als
van de lichtfabrieken, te herverzekeren bij
de Eerste Nederlandsche tegen het luttoi
bedrag van 18 °l00. Of mijn cijfers precies
juist zijn, weet ik niet,fcrnaar wanneer dat
wel zoo is, geloof ik, dit het voor de fa
bricage zou komer(ob eenLedrag van f 600.
k f 700.-. J 1
De Voorzittery f 701.118
(Wordt .vervolgd.)
GOUDA, 20 December 1910.
Het bestuur der Soc. „Ons Genoegen"
wilde de installatie en ingebruikneming van
bet electrisch licht eenigszins feestelyk ber
denken en had daartoe gisteravond de da-
meskapel die zooveel sncces behaalde tgdens
de electriciteit8-tentoonstelling nitgenoodigd.
Tevens was er van half acht tot half tien
kinderbal en daarna kregen de grootere dans-
lustigeu gelegenheid hnn hart op te balen.
Het was dan ook gisteravond drnk en ge
zellig io de Sociëteit. De dameskapel gaf
keurige mazieknnmmers ten beste. De zalen
waren allebei schitterend verlicht. Door
het groot aantal danslastigen werd ook op
het tooneel gedanst, waarby telkens door
geklenrd licht werd getoond, wat men na
met het nieawe licht en de nieawe instal
latie doen kan. Het licht voldoet nitstekend
en is voor de Sociëteit bepaald een verbe
tering. Nog lang bleven velen gezellig bgeen.
Door de politie is heden beslag gelegd
op de inboedel van Ten Br. aan de Wach
telstraat, in verband met diens weigering
tot betaling zyner belasting.
Voor de aid. Gonda van den Vrg|innig-
Democratischen Bond sprak gisteren de mi
litaire specialiteit van dien Bond, Mr. vus
Engen, over het 46-millioenfonds in de Sfc-'
cieteit „de Réunie". Na een kort openings
woord van den voorzitter, den heer Belonje,
verkreeg Mr. van Engen het woord.
Spr. begon met te vragen of bet nog noodig
was deze qnaeatie te behandelen. Immers
minister Cool is door de Kamer „naar hois
gestuurd", en daardoor is het wetsontwerp
voorloopig van de baan. Voorloopig, omdat
een volgend minister het in 1911 en 1912
in studie neemt en bet wegens de verkie
zingen van 1913 laat liggen. Indien de uit
slag voor rechts dan goed is, kunnen de 16
millioen er doorgehaald worden.
Spr. is. nu toch eenmaal hier en zal daarom
do militaire zyde van het ontwerp behande
len, en in de allereerste plaats, wat het
behelst. Voor versterkingen aan forten en
aan de kust zullen 25 millioen uitgegeven
worden. De V.-D. Boud meent iu deze,
dat met het oog op den toestand van het
leger eeo dergelgke aanvraag niet gerecht
vaardigd is. Spreker brak vervolgens een
lans voor algemeenen dienstplicht wat de
Bond noodzakelyk acht om een flink weerbaar
volk te krygen. Trouwens deze versterkingen
van de doode weermiddelen zgn op een flink
weerbaar volk gebaseerd. Door algemeenen
dienstplicht zouden wg daartoe komen en
daarom kearde spr. ten zeerste het lotings
systeem af. Dan wil de minister pantser-
schepen aanschaffen, waarvoor by 131/, mil
lioen aanvraagt. Doch deze booten zullen
toch niets kunnen uitvoeren tegen de groote
„Dreadnoughts". Deze uitgaven keurde spr.
ten sterkste af, evenals het overbrengen vau
de leiding van de kustverdediging van 't
dep, van oorlog naar het dep. van marine.
Het eenige middel om een dergelgke uitgaaf
niet te doen en toch de militaire zaken
vooruit te brengen, was de algemeene dienst
plicht, die ons volk weerbaar en krachtig
zal maken.
Spr. verheugde zich dat men ook hier in
Gonda van zgn afkeuring blgk gaf door er
een lezing over te doen honden. De socialis
ten noemen de actie van links een politieke
grootdoeneryv daar de liberale minister eer-
tgds 86Va millioen noodig had. Doch deze
millioenen zgn niet aangevraagd. Minister
Cohen Staart had een geheel nienw vlootplan
ontworpen, waardoor wg in 25 jaar tyds
een vlootsverbetering zonden krygen en
waardoor wg steeds op de hoogte vAn de
moderne uitvindingen konden blgven, dit zoo
867s milloen kosten. Docb de minister bnd
die som niet aangevraagd, slechts 3.2 millioen.
Dit wetsontwerp, het 46 millioen-fouds,
draagt ook niet de sympathie weg van alle
ministers. Slechts 6 van hen onderteekenden
het ontwerp. De namen van den minister
van Koloniën, de Waal Malefyt, Talma, den
m. v. handel enz. en De Marees van Swin-
deren, den min. van buitenl. zaken, ontbreken.
Spr. eindigde met den val van min. Cool
een politieke manoeuvre te noemen van
rechts om voorloopig bet ontwerp op zgde
te kannen leggen. Voorloopig zal bet niet
behandeld koDoen worden omdat een volgend
minister er toch zgn oordeel over zal moeten
uitspreken.
Daar niemand van de gelegonlieid tot dobat
gebruik maakte, werd de niet drnk bezochte
vergadering onder dankzegging aan Mr. van
Engen gesloten.
Voor ons ligt „do Wegwyzer," propaganda
blad voor Drankbestryding. nitg. van de afd.
Gonda der Nederl. Vereeniging tot Afschaf
fing van Alcoholhoudende Dranken. Deze
courant, die in een oplaag van 7500 ex.
gratis in Gonda en omliggende gemeenten
verspreid wordt, beoogt een zeer pryzens-
waardig en lofwaardig doel. Immers wie is
in onze dagen nog niet overtuigd van de
ellende die door den alkohol wordt veroor
zaakt. Minder prijzenswaardig in het blad
is evenwel de manier waarop door een in
zender B. S. de Gondsche Veroeniging tot
bestrgding der Tnbercalose wordt aange
vallen, een vereeniging die in al de jaren
van haar bestaan blgk genoeg beeft gegeven
van voortdurende krachtige werkzaamheid.
Wg lezen in dat blad in bet artikel dat den
Daam draagtAlkohol en Tnbercalose o. a.
„Het doet vreemd aan, dat vele tnber
calose bestryders dit balpmiddel (i. c. den
strgd tegen den alkohol> niet aangrypen.
Op de hnishondelyke vergaderingen van de
Gondsche Vereeniging tot bestrgding van de
Tnbercalose, is de alkohol een welkome
vriend."
Wg kannen niet anders dan onze afken-
ring uitspreken over de schandelyke ver
dachtmaking bier uitgesproken. Eerlijker
en flinker zon het geweest zgn wanneer de
inzender of zgn berichtgever, die vergade
ringen waar wellicht wat werd gebruikt, er
op had gewezen, dat drankgebruik ook een
middel is om ons lichaam minder weerbaar
te maken tegen de tnbercelbacillen. De weg,
die nn is ingeslagen lykt ons niet de joiste,
en de vereeniging tot bestrgding van tnber
calose wordt op die manier in een geheel
verkeerd daglicht geplaatst.
De gemengde zangvereeniging „Gonda"
gaf gisteravond een Concert in „Concordia",
onder leiding van haren directeur Fred. J.
Bade Jr. Een 9-tal liederen werden uitge
voerd, waarbg bet bleek dat de vereeniging
goede krachten onder hare leden telt, vooral
in het mannenkoor. Zeer goed werd o.a. ge
zongen Woudgedachten" van Fr. Abt, waarin
sopraan- en altsoli verdienstelgk werden uit
gevoerd.
Ook met „Sneeuwklokjes" van Isr. J. 01-
man had het koor veel sncces.
Als solist werkte by dit Concert mede de
heer Aug. A. Zeef, die eenige liederen ten
beste gal. Deze zanger beschikt over een
beider tenorgeluid en weet zyne liederen
met veel voordracht te zingen. „Moedertje"
van Bern. Zweers en „Ze wisten het wel"
van Bern. Diamant bekoorden ons het meest.
Het eveneens door den heer Zeef gezongen
Recitatief nit Haydn's „Jabreszeiten", als
mede de zeer moeilyke au» „Hier steht der
Wand'rer nun" werden niet onberispelgk uit
gevoerd.
Doch iedere lioderenzanger is nog niet ge
schikt voor oratoriumzanger. Niettemin ge-
looven we wel dat de heer Zeef met veel
stadie een verdieDstelyk Concertzanger kan
worden.
Het was een goed verzorgde uitvoering,
die voor Directenr en vereeniging een groot
sacces was. Zeer zeker is by deze vereeni
ging vooruitgang waartenemen waarvoor wg
haar bg deze holde brengen, benevens onze
beste wenschen voor haren bloei.
Bedankt voor het beriep bg de Nederl.
Hervormde Kerk te Molrdrecht, ds. J. C.
Kar8 te Steenbergen.
Beroepen bg de Ned. Hervoimde Kerkte
Waddingsveon. dr. J. D. de Lind van Wgn-
gaarden, te Potten o./d. Velnwe.
IJsselatyn—Schoonhoven 21 Dec. Het ont
werp tot doortrekking van den spoorweg
Gonda—Schoonhoven naar Utrecht kwam in
veelvoad gereed. De lengte der lyn tusschen
de stations Schoonhoven ec Utrecht (S. S.)
bedraagt ongeveer 28.500 M. De gedetail
leerde begrooting van onteigenings- en aan-
legkosten wgst een totaal cgfer van f 585.000
aan.
Behalve dat de plannen tot onderzoek
aan de regeering en H.H. Ged. Staten van
Utrecht werden aangeboden, zgn zg ook ter
circnlatie aan do Heeren Burgemeesters der
tusschen IJssel en Lek gelegen en belang
hebbende gemeenten toegezonden, opdat
hunne gemeenteraden eu polderbesturen ge
heel van de inrichting der lyn met hare
stations, halten en toegangswegen op de
hoogte knnnon worden gesteld.
Hartneleu 21 Dec. Door don ingenieur
Krieger te Amersfoort werden by do regee
ring en H.H. Ged. Staten van Utrecht adres
sen aangeboden met verzoek door bevorde
ring der verleening van concossie do tot
standkoming van lyn I (stat. Harmeien—
Utrecht) der door hom in znidwestelgk Utrecht
opgeworpen spoorbanen te bespoedigen.
Reeds twee jaar geleden werden de uit
gewerkte plannen dezer l(jn tot onderzoek
aangeboden. Met betrekking tot den voort
gang der uitwerking van oen duidelyk aan
gegeven rationeel schema van yzeren wegen
in dit afgelegen deel der provincie biyft hu
diligent.
3e Klasse. Trekking van Dinsdag '20 Dec.
No. 9117 1 1000.
2100, 15265 en 16501 ieder t 230.
887, 2259, 8419,9396,11374 en 14444
ider f 100.
Pr(jzeH van I 45.
10 2988 5325 8490 11609 14487 17471
137 3028 36 94 63 14549 81
46 85 5514 8517 11704 58 97
92 93 45 8671 6 62 17547
207 3147 76 8717 40 65 75
24 3211 5684 40 54 14612 17651
86 41 95 8812 11836 24 17803
5746 52 83 28 17911
8904 11917 46 18030
20 23 76 41
33 53 14750 61
41 12000 66 18119
40
327 3358
406 86
30 3405
50
545
57
87
61 3502
73 11
97 49
623 3626
37 77
78 94
700 3787
74 3819
78
948
1059
95
1101
5814
60
5902
4
6021
34
46
90
6104
35
42
52
6251
6322
6413
33
96 21 14883 88
9074 47 14972 96
9104 81 83 18300
22 85 15001 41
61 99 27 18584
66 12196 69 98
85 12212 15165 18612
9227 16 73 18744
78 21 15227 18817
93 12315 15341 54
9336 46 65 18938
69 81 15426 81
93 12400 44 93
8 3949
42 57
70 66
92 88
98 96
1236 4051
51 91
1349 4106
62
75
1406
10
22
47
47 4429
84 43
1518 84
24 4510
52 19
36 9385 21 61 19944
50 9665 24 83 46
6532 9726 28 15596 54
69 66 58 15614 81
6613 9857 81 32 86
44 94 12564 49 19231
51 9965 12635 15856 19304
56 10011 90 57 25
6778 18 12765 69 72
6811 48 67 16000 93
28 66 12906 16129 19406
42 10120 13 84 44
64 22 22 16315 46
74 23 42 16 19504
6916 73 87 16418 32
7029 80 99 38 19665
7110 10308 13009 71 81
17 17 27 16518 19719
21 48 13217 78 19802
1659 36 46 56 50 97 14
93 84 57 10415 75 1?616 33
1748 4616 80 33 13300 71 77
63 43 7352 10695 16 16753 78
97 59 7446 10718 73 16862 19909
1892 77 51 26 13494 70 20009
1942 4931 7584 91 13590 95 66'
2072 51 "88 99 13632 16910 72
2212 57 7719 10819 48 87 20147
38 81 55 40 68 17000 54
86 4947 7835 74 75 27 67
2321 48 43 10964 13733 57 20131
24 v 5014 7949 74 13858 67 35
38' 16 53 11002 63 17165 55
66 48 83 9 78 67 77
2414 52 8010 13 13952 71 20345
78 57 27 37 78 17242 72
2506 74 8110 53 86 56 20455
99 81 22 11186 94 93 20512
2615 5107 23 11256 14020 17348 29
30 30 76 94 25 56 20602
'2706 42 90 11334 14137 71 22
96 74 8295 94 14239 82 29
2883 5255 8338 11461 66 17440 20881
2922 68 63 11585 14367 51 87
72 94 8408 11602 14453 60 20836
3e Klasse le Lijst No. 10493 m. t. 3493,
No. 10547 m. z. 4647 en No. 12315 m. t.
12317.
Postkantoor te Gonda.
Lyst van de aan dit kantoor en de daar
onder behoorende hulpkantoren ter post be-
zorgdo brieven en briefkaarten, wente wegens
-onbekendheid van do geadresseerden gedu
rende de le helft der maand Dec. niet zjjn
kunnen worden uitgereikt.
Namen der Plaatsen van
geadresseerden. bostemming.
Brieven Binnonland.
A. v. Mastwyk, Bodegraven.
A. de Jong, Gonda.
Briefknarten Binnenland.
Oome Janus, Delft.
Tegelaar, Rottordam.
O. de Brain
W. N. Stien, Utrecht.
Brieven Buitenland.
Miss Oneill, Londen.
Nota. Aan de afzenders wordt aanbe
volen huu naam en adres op de stukken te
vermelden, opdat deze by onbestelbaarheid
van hen kunnen teruggegeven worden.
Do wn. Directenr v. h. Post- en
Telegraafkantoor,
D. VAN MERKE8TIJN.
Dinsdag 20 December igio.
Vette ossen en koeien goede aanvoer, prijzen
waren voor iste kwaliteit 38, ae 33 en 3e 30 ct.
per halt KG.
Magere ossen, melkvee en vaarkoeien, goed
aangevoerd.
Vette kalveren goede aanvoer ie kwaliteit
30, 2C 27, en 3e 24 ct. per half KG.
Stieren goede aanvoer, prijzen waren voor iste
kwal. 31, 2de kwal. 28, 3de kwal. 24 cents per
lialf kilo.
Handel stug prijzen voor alles iets lager.
tot zeer lage pryzen.
Aanbevelend
specialiteit in Mantel» en Costume».
Uurgerlljke Stand
GEBOREN17 Dec. Trijntje, ouders A.
M. Verkaaik eo C. van ltugge. Anthonio
Oornelis, ouders H. den Boon en G. van
Wijngaarden. 18. Wilhelmus Alexander
Cornelia Nicolaas, onders A. Kelder en W.
v. d. Laan. Johanna Cornelia, naders P,
van Leest en C. M, Pot. 19. Catbarina
Maria, onders G. Brenkman en C, L. Holt-
lmüsen. Theodora Wilhelmina Anna, onder»
J. Mulder on W. Streng.
OVERLEDEN16 Dec. C. M. Baar» 13
m. 17. G. Vergeer echtg. van W. Ver-
bnrg 77 j. L. G. Weiter echtg. van J.
J._ van Bernmel 73 j. 20. J. M. Wiezer
Bij vonnis der Arrondissements-Rechtbank
to Rotterdam dd. 10 October 1910 is uit
gesproken de scheiding van tafel en bed
tusschen CATHARINA ANNA ELISABETH
LEENEN, zonder beroep wonende te 's-Gra-
venhageen JOHANNES FRANCISCUS WIL
LEMS, zonder beroep wonende te Amsterdam,
met al de gevolgen bij de wet bepaald.
De Procureur van de verzoekster.
Mr. M. M. SCHIM VAN DER LOE^F.
