MAN, t als VAT EDELE HARTEN. zing! Zaterdag 18 Februari 1911. 49e Jaargang. No. 11488. Eerste Blad. Tegen het monsterverbond, II ii <lel aker ij ■lenen tanden me sorteering I vocrGo’u.da ezx Ozxxstxelceax. Verschijnt dagelijks -nAA/*- behalve Zon- en Feestdagen. o Telefoon Interc. 82. FEUILLETON Telefoon Interc. 82. 4 HANNA. 4 loegen”, Zaal sring Vereen. i” n.m. 2 uur, kkerfj )S.-Gonda. V f 0.55 - 0.10 Dit Nummer bestaat uit twee bladen JEN, LAN- ZWEEPEN, TASSCHEN, IVWRIP- ig wordt na- m van andere te brengen, ode doozen, inning, doch 'oord Kina- s fabriek af- 14—16. 70. J W E en 2e JA" voorradig; ad. -W iruppelsI f 0,75. Toch late men zich niet in slaap wiegen door zulke strubbelingen. De coalitie is een virtuoos, wan neer het er om gaat tegen verkie zingen de alleronaangenaamste zaken weg te redeneeren. Dan wordt alles natuurlijk lijdelijk vergeten en vergeven. Dan roept men weer van den gemeenschappelijke!! wortel des geloofs en zweept de eenvoudigen van geeste op om te getuigen voor den Christus. Dan heeft men een gemeenschappelijk, inderhaast ineen getimmerd stembusprogram, dat na de herstemming de waarde heeft van scheurpapier. Dan hoort men over niet anders dan antithese, christelijke beginselen en nog veel meer schoon klinkende leuzen. Dan Maar zullen onze geestverwanteu I uur. Uitvoe- Isehe Tooneel onie." 8 uur. Open er S. D. A. P. E. W. Duys. geregeld tijdig mtvangen van i, vermakelijk- dan in onze lilllllSlHE COURANT. z - en Woning- "aat, 2* fUUr. tandscommis- Aldenhuijsen, ’gadering afd. Metaal be wer- schuld dragen!” Madame d’Yves las inderdaad heel haar leven gaarne romans, en daar zij bovendien de zucht had ze steeds over te vertellen, moest zij ook met Hanna over een of ander dezer boeken gesproken hebben. Half schertsend en half ernstig, maar toch met opzet, zeide mijn vader dus de waarheid. „Kijk eens!” riep Kazimierz plotse ling uit. „Wie komt daar aangereden Wij keken allen naar de lommer rijke lindenlaan en ontdekten, op een halve werst afstands, heel aan het einde der laan, een stofwolk, die met de snelheid van den wind naderde. „Wie kan dat wel zijn? Wat een haast!” zeide mijn vader, opstaande. „Het stof is zoo dicht, dat men niets kan onderscheiden!” Het was snikheetreeds sedert twee weken had het niet geregend, en daar om was de minste beweging voldoende om een ware stofwolk te doen opstijgen. Wij bleven met groote oplettend heid de naderende stofwolk gadeslaan eindelijk kwam er, op ongeveer hon derd stappen voor ons uit, een paarde- kop met wijd opengespalkte neusgaten, met vurige oogen en fladderende manen, uit te voorschijnde schimmel naderde in gestrekten draf en raakte met zijn hoeven nauwelijks den grond op het paard zat volgens de gewoonte PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaalf 1.25 Idem franco per post- 1.50 Met Geïllustreerd Zondagsblad- 1.50 Idem franco per post- 1.90 Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren. P/2 uur, Café Vergadering, Jederlandaehe ebond. uur, Ver ia Kon. Ned. eroffi eieren. aunie", 8 uur, ,Gouda Voor- Berlage. Aldenhuijzen, gadering afd. Schildqrsge- FTi/ beweren dit niet, maar het is de onvermijdelijke consequentie van de bewering, dat aan dien afval de coalitie-overwinning van 1909 te danken was. De heeren weten wel beter. Voor zoover waarneembaar is er weinig of niets veranderd in den godsdienst zin der Nederlandsche burgerij; te genover afvalligen 'staan winsten, eerlijke en Lehmanniaansche bekeer lingen. Van een algemeenen ach teruitgang in de allerlaatste jaren is zeker geen sprake. Voor wie de zaken nuchter beziet, is er geen twijfel mogelijk. De coalitie-overwinningen zijn enkel en alleen vrucht van een nieuwe poli tiek van Kuyper en de zijnen, van een politiek, die niet als in vroeger tijd in isolement haar kracht zoekt, maar in een vereint marsebiren naar kamer- en ministerzetels. Deze wij ziging in den politieken toestand is toch eigenlijk voor een ieder te duidelijk waarneembaar, dan dat men nog trachten moest‘nadere voorstel lingen te doen vindei). "Wat de laatste dagen gezien is in de partij van Lohman heeft liet bovenstaande nog eens op treffende wijze geïllustreerd. Eerst verscheen de brochure van ds. van Hoogenhuijze, getrouw aan hanger der Christ.-historische partij tegen de coalitie, welke hij anti nationaal, ja zelfs „zonde” acht. En na dezen cri de coeur wordt nota bene een buitengewone vergadering der Christ.-historische Unie gehouden over de vraag Coalitie of niet? Reeds het feit, dat men, terwijl de coalitie haar schitterendsten tijd beleeft (een ministerie dat een bui tengewoon langen regeertijd heeft en een overgroote meerderheid in de beide Kamers der Staten-Generaal) een dergelijke vraag door ernstige mannen in een der coalitie-partijen ziet opgeworpen, reeds dit feit spreekt boekdeelen. Immers er blijkt uit, dat het bestuur dier partij het noodig Voor eenige weken schreven wij te dezer plaatse over de verhouding tusschen Lohman en Kuyper, d. i. over de verhouding tusschen de christelijk-historische en antirevolu tionaire partijen. Een verhouding, die altijd de aan dacht trekt, omdat Lohman, na zich uit Kuyper’s greep te hebben los gerukt, ten slotte met zijn aarts vijand weer in coalitieband geraakte. Lohman en de zijnen zochten heil tegen de vooruitstrevendheid der liberalen (het was in de dagen van het liberale ministerie-Pierson-Bor- gesius)al wat conservatief was, schoof naar de christelijk-histori- schen. En wat Kuyper betreft, hij zocht reeds lang den weg naar het Torentje voor hem was het doel de meerderheid en om daartoe te geraken waren de christelijk-histo rische 'deserteurs -noodig; zonder hen geen uitzicht op een meerder heid. Mèt hen was het, speculee- rende op de godsdienstigheid van een goed deel van het Nederlandsche volk, te wagen. Het ia gewaagd en met succes. Wij behoeven er nauwelijks aan te herinnerenOnder de leuze van christelijke beginselen te willen die nen, trokken antirevolutionairen en Katholieken (tusschen wie tot voor kort volgens eigen zeggen een on overbrugbare kloof heette te gapen), antirevolutionairen en christelijk- historischen (als ware er niets ge beurd) en christelijk-historischen en Katholieken (de felle tegenstanders van weleer) tezaam ter stembus. Het gelukte. Het liberalisme werd in de minderheid gebracht en een zelfde resultaat bracht de jongste algemeene stembus, toen Heemskerk zelfs nog grooter meerderheid in de Tweede Kamer kreeg dan Kuyper ooit gehad heeft. Uit het kamp der rechterzijde steeg een jubelzang op: de libera- listen waren verslagen, het Neder landsche volk had zich nu christe lijk getoond. Wat een misleiding Nooit had zich het Nederlandsche volk onchristelijk getoond, slechts door Kuyper’s manoeuvreeren wa ren groepen, die vroeger elkaar om het hardst bekampten, tot elkaar gebracht. Zoodoende had men een meerderheid bijeengebracht, zij het eene, die op haast alle hoofdpunten vaq staatkundig beleid alle homoge niteit miste. Ja, zoo weinig mag men de coalitie- overwinning van 19011905 als een succes van het Christendom beschou wen, dat bij de eerste de beste ge legenheid (in 1905) de meerderheid zich tegen den Kuyper-koers, tegen de coalitie uitsprak. Wat men op dit stuk aandurft, is nog bij de jongste begrootings- discussies in de Eerste Kamer .ge bleken, waar Heemskerk’» overwin ning van 1909 werd toegeschreven aan de houding van een aantal kie zers, die bevreesd zouden zijn ge worden voor de toenemende „gees telijke verwildering”, voor den toe nemenden afval van de grondwaar heden des geloofs. Hoe nu? Vier jaar lang was ons vaderland geze gend met een allerchristelijkst be wind. Daarna regeerde een liberaal ministerie even twee jaar. Zijn in laatstgenoemden tijd juist de geesten verwilderd Dit is niet aan te nemen, temeer, omdat het liberaal Kabinet- de Meester niets heeft gedaan of nagelaten, waardoor de christelijke beginselen ook maar in het geringste konden worden benadeeld. En dan rest er slechts een conclusie, nl. dat de afval van het Christendom reeds onder Kuyper aan den gang was en ook door hem niet kon worden gestuit. der Tartaren, met het bovenlijf over den kop van het dier gebogen, niemand anders dan mijn vriend Selim. „Het is Selim! Selim komt!” riep mijn broeder. „Heeft hij zijn verstand verloren? Wat doet hij nu Het hek is gesloten riep ik, van mijn stoel opspringend. Het was te laat om het hek te ope nen, daar niemand het bijtijds bereiken kon. Intusschen joeg Selim als een razende voort en ik was overtuigd, dat hij op de twee ellen hooge en puntige spijlen van het hek terecht zou komen. „Goede Hemel, heb medelijden met hem!” riep pater Lodewijk. „Het hek, Solim, het hek!”- schreeuw de ik, buiten, mij zei ven van angst, terwijl ik met mijn zakdoek wuifde en met inspanning van al mijn krachten dwars over de voorplank rende. Op ongeveer vijf schreden voor het hek richtte Selim zich plotseling in den zadel overeind en mat met vlug gen blik de hoogte der spijlen. Een kreet van de dames, die op de veranda zaten, drong tot mijn ooren door, en daarna volgde een hevig getrappel van paardenhoeven. Het paard stei gerde geweldig, sloeg zijn voorpooten ver vooruit en vloog in wilde vaart, zonder een oogenblik te aarzelen, over de spijlen. vond om die vraag openlijk aan de orde te stellen, ten einde, zooals het genoemd is, de partijgenooten de. gelegenheid te geven het hart te luchtbn. Het is niet slechts een en keling, een heetgebakerde anti-pa- pist, die er genoeg van heeftdui delijk is op die vergadering gebleken en ook uit hetgeen naar aanleiding daarvan is geschreven in de politieke pers, dat er in de Christelijk-his torische partij een hoogst-emstige en toenemende tegenzin tegen de coalitie is. En hoe armelijk was de verdedi ging I Met geen woord hoorde men, dat de beginselen een samengaan ge bieden. Het zou ook niet kunnen. Juist wanneer er een honger be ginsel in het spel komt, is het in de coalitie mis, blijkt haar innerlijke zwakte ondanks haar groote kracht in zetels. Daardoor moest de verde diging wel uitsluitend op het „succes” wijzen. Inderdaad er ware zonder de partij van Lohman geen meerder heid en wat misschien meer zegt, zonder coalitie zouden de meeste Christelijk-historische Kamerleden geen Kamerlid zijn evenzoo zou het aantal Kuyperianen in de Kamer aanmerkelijk dalen zonder coalitie. Dit alles spreekt vanzelf en voor ons is deze vergadering dan ook geen nieuwe „scheur”; alleen is weer eens opnieuw getrokken aan het onding, dat zich christelijke coalitie noemt. En hoe vermakelijk de houding der coalitie-broederen Dr. Kuyper zegt er weinig van hij kent zijn Pappenheimers - maar hij waarschuwde reeds tegen een mogelijk verlies van eenige ze tels, zooals in 1905 Kampen, Leiden en Gorinchem verloren gingen door de houding van een deel der chris telijk-historischen. Ziedaar de eenige vrees: zetelkoorts. En de katholieke pers doet ver ontwaardigd. Waarom Voor haar Eerst voor do veranda dwong Selim het paard, dat met zijn hoeven diep in den grond woelde, met één enkelen ruk tot stilstand. Daarna nam hij zijn hoed af, wuifde er als een vaantje mede heen en weder en riep „Hem gevoelen de dames zich Hoe maakt u ’t? Uw onderdanigste dienaar, mijn heer,” riep hij mijn vader toe, terwijl hij hem groette„uw dienaar, oer waarde, madame d’Yves en juffrouw HannaZóó zijn wij allen weder bij elkander, vivat vivat f” Te gelijker tijd sprong hij van zijn paard, wierp Franz, die toegesneld was, do teugels toe en begon mijn vader en den priester te omhelzen en do dames de hand te kussen. Madame d’Yves en Hanna waren nog doodsbleek van schrik en be groetten Selim als iemand, die «ooeven aan den dood ontsnapt is. „O, wild zang, wildzang," riep pater I.«odewijk hem' toe„wat hebt ge ons angstig gemaakt! Wij beschouwden u reeds als verloren!” „Waarom dan?” „Waarom dan?” „En het hek? Hoe kunt ge toch op goed geluk af doorrennen?” „Op goed geluk af? Ik heb immers wel gezien, dat het hek gesloten was Ik heb uitstekende Tataren-oogen!” (Wordt vervolgd.) toch ook geen nieuws onder de zon Zoo goed als de Paus er in zijn encycliek geen doekjes om windt, wanneer hij het Protestantisme be strijdt, zoo goed hebben de recht geaarde Protestanten en de Christ.-' Historische Unie het recht om hun meening over Rome te ventileeren en deswege voor een samengaan met de Roomschen te bedanken. Is merkwaardiger toestand denk baar Zoodra de vrienden elkaar beoor- deeten, blijft er geen stuk aan de coalitie heel, wordt zij zonde voor God genoemd enz. enz. Maar alles gaat goed, als men eigen meening en karakter het zwijgen oplegt. Dan loopt de coalitie als gesmeerd. Kan men zich erger verwording denken Zooals gezegd, de katholieken zijn door deze vergadering ontstemd. De voornaamste katholieke bladen toon den zich gekrenkt in hun katholiek zelfgevoel. En fier verklaart bijv, het katholieke hoofdorgaan (D e T ij dj dat de katholieken zich niet zullen laten imponeeren en intimideeren door de Protestantsche eischen „der Christelijk-Historischen. 25) - Ik bewonderde haar kalmte en haar tegenwoordigheid van geest, want ik zelf zou niet met zooveel bedaardheid van die verwijten hebben durven spre ken. „Mooier of leelijker, komt er niet op aan,” zeide pater Lodewijk, „maar zij leert vlug en met veel ijver. Ma dame d’Yves zal u wel eens vertellen, hoe spoedig zij het Fransch geleerd heeft Pater Lodewijk was de Fransche taal niet machtig en had haar niet kunnen leeren, ofschoon hij reeds se dert verscheidene jaren met madame d’Yves onder één dak woonde. Toch was dit slechts een zwak van hem, want hij beschouwde de kennis der Fransche taal als een noodzakelijk vereischte voor een hoogere ontwik keling. nïk kan niet ontkennen dat Hanna gaarne en gemakkelijk leert,” hernam madame d’Yves, „maar toch moet ik PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 gewone regels met bewijsnummer Elke regel meer Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f 0.35 bij vooruit betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. mij bij u over haar beklagen, meester Henryk. „O, madame d’Yves, wat heb ik dan weder gedaan riep Hanna, terwijl zij haar handen in elkander sloeg. „Wat ge misdaan hebt? Ge zult het aanstonds hooren, en dan kunt ge u verdedigen,” antwoordde de Frantjaise. „Stel u eens voor, deze kleine dame grijpt, zoodra zij maar een enkel vrij oogenblikje heeft, aanstonds naar een boek en gaat dan zittten lezen! Bo vendien heb ik nog ernstige redenen om te gelooven, dat zij, in plaats van des nachts te slapen, uren lang blijft lezen „Daaraan heeft zij groot ongelijk,, maar toch heb ik van iemand gehoord, dat zij hierin slechts haar leermeesteres navolgt,” zeide mijn vader, die, wan neer hij goed geluimd was, de Fran- 9aise gaarne tegensprak. „O, pardon, ik ben vijf en veertig jaren oud!” antwoordde dp dame. „Waarachtig, dat had ik nooit ge dacht.” „U is een gevaarlijk mensch!” „Wel mogelijk, maar ik weet met volle zekerheid, dat, wanneer Hanna den eenen of anderen roman in handen krijgt, zij hem niet zelf uit de biblio theek haalt, want daarvan houdt pater Lodewijk de sleutel bij zich. Alleen haar leermeesteres kan hiervan dus de

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1911 | | pagina 1