n
EDELE HARTEN.
1URANT
NC’S
LADE
H
rt
tfieefifsefia polamieK*)
ZD.A.,
FEUILLETON.
e leen
/EER
W
Eerste lïlad.
lakenden
iwing
rKLVWRUP-
ruldiir wordt na
talen vnn andere
au te brengen,
roods doozen,
Nanningdoch
No. 11506. Zaterdag II Maart 1911. 49e Jaargang.
XTie\iws- exx -^-d.-vextezi.txe'lolecd. voer G-o Oxxxstr elcexx
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Armenzorg»
LKKNHUtS,
Telefoon Intero. 82.
'en voordeel
k
kun het sc.her-
I
de Ouderdoms-j
Naar het niter*
HANNA.
an Buiten-
den haat tegen Selim en
Dit Nummer bestaat uit twee
bladen.
wekte in mijn hart, een twijfel, die
onze-
Minister die harder w irkt. Ook is het
i ver-
Dat Minister
en waar
Men
meer
ook al omilat allerlei ele-
h. Men maakt,
ok den Minister
Men stelde
men
men joeg naar
blijkbaar niet
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post
f 0.55
- 0.10
jen in de
succes.
Zijp op in de Geref.
l. Do Borgumer Cou
rant van 21 JanualH j bevat oen ver-
Ongovallenwet
en invalidi-
nu toch wel
Zij die zich met 1
April op de GOUDSCHE
COURANT abonneeren, ont
vangen de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
t woord Kina-
>nze fabriek af-
aan de piano zitten en begon
de
op de vleugelen der
van daar
steeds "*CI
ladruppels!
a f 0,75.
er in ’t geheel
maar om zelf
t oen
doen is om de
oe „christelijk”
«lelijk» n onder-
GOUDSCHE COURANT.
Een paar staaltjes
waarop rechtsche K..
miseeron, al» zij voor
kon.
Op 17 Januari 9. find de hoor Van
der Voort van r"
kerk te Bergum.
slug dezer rede. Slee/ita enkele punten
daaruit stippen wij aap.
zoo zeide de spreker, o
Talma hot verwijt, dat f r niets gebeurt.
Maar dit is beslist orfl/aar. Er is geen
_.v rht. Cel:
onjuist, dat die bewin Isman een
keerde methode volgt M...
Talma werkzaam is, toonen zijn voort
brengselen ontwerp-! Jokte wet, aan
staande wijziging der C
on ontwerp Ouderdoms-
teitsverzekering. Dit s
do huid verknopen vóór tie beer ge
schoten is. Zoowel op de wijziging
der Ongevallenwet (ia verband met
de Ziektewet), als op de Ouderdom»-
en Invaliditeit»-verzekering is de natie!
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer
Elke regel moer
Bij drie achtereenvolg!inde plaatsingen worden deze tegen t wee berekend
Dienstaanbiedingen por plaatsing van 1 —5 regels f 0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote letters on randen naar plaatsruimte.
w rog van do wijze
Kamerleden polo-
de kiezers spre-
Bovendien wordt
„troebeld, men heeft
„ding»vermogen verloren, om te zien,
„waar het de eere God
„eigen eer of de oer eer partij,
„kan de scheidingslijn moeilijk
„trekken,
„menten zich in de christelijke partij
„laten opnomen, die
„niet of maar half toe behooren, doch
„die dal doen, alleen
„vooruit te komen. En zoo gaat
„partij, welke het te drJ"
„macht, om succes hoe
„die dan ook is, hoar a 9
„gang tegemoet.”
Wat dunkt u, lezers, 1
por worden gezegd?
Maar is die scherpe critiek niet vol
komen verdiend
43)
Alvorens ik de stellige zekerheid
had, Hanna’s hart voor altijd verloren
te hebben, had ik naar deze zekerheid
gesmacht en geloofd, dat vroeg of laat
deze verpletterende last van mijn hart
afgewenteld zou worden.
Nu had het noodloot mij den lijdens
kelk tot op den bodem laten ledigen
en staarde mii met koude, hardvoch
tige en onverbiddelijke blikken in het
gelaat, terwijl het nieuwe twijfel
wekte in mijn hart, een twnfc’ 4:‘
honderdmaal erger was dan de
kerheid omtrent mijn lot den twij
fel aan mijn eigen kracht, het gevoel
van machteloosheid, van niet opge
wassen te zijn tegen dit noodlot!
Mijn hart vloeide over van bitterheid
en toorn. De stem, die mij weleer tot
opoffering aangespoord had, was in
mij verstomd, die stem, welke mij ge
zegd had: „Zie af van Hanna, ter
wille van haar geluk! Denk in de
allereerste plaats aan haar geluk!
7 uur, 4e jaar-
led. Vereen, tot
dende dranken.
tnonie”, 3 uur.
de Afdeeling
ueeniging van
lilitairen vóór
Veduwenzorg”.
•d” 8</3 uur.
adering van de
rs-vereeniging.
óunie”, 8 uur,
et Mandoline-
mtia”.
>ord”, 8*/a uur
fereenigingtot
arculoee.
geregeld tijdig
ontvangen van
i, vermakelijk-
dan in onze
„lijke meer naar vorm,
„zich niet tevreden met getuigen,
„ging uit naar macht,
„hot succes, zoodat
„meer om de eere Gods de strijd werd
„gevoerd, maar om eor
„over zichzelf on zijn partij, als do
„overwinning was behaald. Het groote
„beginsel, getuigen tegen wat verkeerd
„is en handhaven de banier des krui-
„«es, werd gebruikt tot en werd daar-
„door ondergeschikt gemaakt uan het
„komen tot macht.
„En hiertegen ga ons protest.”
Een van do zeer gebruikelijke
onjuistheden van de rechtsche pers is
de telkens herhaalde bewering, dat de
linkerzijde de antithese op den voor
grond brengt, haar verscherpt, haar
toespitst. Ook na de laatste begroo-
tings-discussiën in de Tweede Kamer
is die bewering weer herhaaldelijk
geuit. Zelfs toen den Minister Went-
holt, die eenigen tijd na zijn overgang
van een linksch in een reohtsch Ka
binet gaandeweg meer en meer calvi
nistische allures is gaan aan nemen,
door de linkerzijde werd verweten, dat
hij de wezenlijke belangen der vloot
in gevaar bracht, door aan dè sche
pelingen, ook al zijn zij daarvan mee-
rendeels niet gediend, de geestelijke
zorg van een steil orthodox predikant
op te dringen en dat hij een hoogst
verdienstelijk vlagofficier had opge
offerd aan des predikant» bemoeizucht
durfden verschillende rechtsche bladen
hun lezers diets maken, dat die toch
waarlijk voor de hand liggende critiek
op ’s Ministers beleid verscherping
der antithese was, ja werd zelfs aan
steller dezes het verwijt gedaan van
onkieschheid, omdat hij, als Volksver
tegenwoordiger zijn vroegeren colloga-
Minister had doen gevoelen, hoe on
begrijpelijk diens handelwijze in zake
den vlootpredikant was in een bewinds
man, die zijn ministerieele loopbaan
als man van links aanving. Alsof niet,
indien hier van onkieschheid sprake
mocÊt wezen, deze veeleer zou gelegen
zijn in den draai, door Minister Went-
holt genomen, dan in de critiek, welke
ik mij heb veroorloofd!
Dat er in Nederland menschen zijn,
die niet aan goddelijke openbaring
van „de waarheid” gelooven en ande
ren die dit wel doen, is een feit door
Ach, hoe vurig heeft die Josephine j
hem niet bemind!”
Op Hanna’s onbewolkt voorhoofd
verscheen nu duidelijk een trek van
ongerustheid.
„En hij vroeg zij vreesachtig.
„Hij Nu ja, vandaag bemint hij
deze en morgen een «ander Een enkele
kan hij niet lang beminnen dat ligt
niet in zijn natuur! Mocht hij u ooit i
zeggen, dat hij u beminde, geloof hem
dan niet” hierop legde ik een bij-
zonderen nadruk „het is hem dan
eenvoudig om uwe kussen te doen, 1
on niet om uw hart!”
„Meester Henryk I”
„Het is waar, wat babbel ik eigen
lijk ook I Wat gaat het u bg slot van
rekening aan I Gij zijt immers zoo
verlegen gij zoudt nooit een
vreemden man kussen! Excuseer my,
Hanna, alken de veronderstelling moet
u reeds gekwetst hebben! Gij zóudt
zoo iets nooit duldenNiet waar,
Hanna, nooit?”
Hanna sprong overeind en wilde
zich verwijderen, maar ik greep haar 3
hand en hield haar met geweld terug.
Ik deed al het mogeiijke om mijn
kalmte te bewaren, maar de toorn
snoerde mij met ijzeren vuist de keel
toe. Ik "gevoelde, dat ik mij zelven
niet meer meester was.
(Wordt vervolgd.)
EK PARADIJS
»A.
elt zich ten doel
e en overtojlige
irpen welke ook,
repareeren, en
lingegoeden voor
verkoopen. De
inst komt geheel
oitrile, Vereeni-
toogd, dat, al had |de „Kuyper-koers”
in onze staatkunde stellig zijn ver
diensten, iu het tegenwoordige tijds
gewricht het volgen van meer kalmte,
minder militante en agitatorische po
litiek zijn onmiskenbarA zeer groote
voordeelen had. „Opzettwijke verscher
ping”, zoo liet den scliryver volgen
„van de politieke tegenstellingen
„kan in andere tijden haar nut heb-
„ben, maar thans, nu Oonsolideering
„van het christelijk regiem en de prac-
„tisehe toepassing van de christelijke
„beginselen op verschillend terrein
„eitch van wijs beleid zijn, mag men
„niet blind blijven voor do aantrek
kelijkheid en het nut van een staat-
„kunde, welke inzondheid bedacht is
„op samenwerking met andere party-
„en ën op het wegnomen van de ge-
„drochtehjke voorstellingen, die in het
„brein en in de pers onzer tegenstan
ders omtrent de toepassing dorrhris-
„telijke beginselen op het maatschap-
„pelijk- leven nog steeds opgeld doen.”
Of nu die woorden en hetgeen wij
in don laatsten tyd omtrent de toe
passing in de practijk van de zooge
naamd christelijke beginselen hebben
te zien gekregen, wel juist geschikt,
zijn om bij de tegenstanders van „De
Tijd” de voorstellingen weg te nomen,
welke de schrijver van bedoeld arti
kel „gedroehtelijk” gelieft te noemen,
laat ik daar. Maar in hetgeen hij
schroef ligt, zij hot ook wellicht’niet
bedoeld, implicite opgesloten de erken
tenis, dat van rechts opzettelijke ver
scherping van de politieke tegenstel
lingen hooft plaats gehad en dat de
schrijver, wel verre van die verscher
ping in beginsel af te keuren, zo alleen
voor het oogenblik onraadzaam acht
om opportuniteitsredenen.
Krasser uiting vond ik dozer dagen
in de brochure van don Ned. Herv.
predikant A. G. H. van Hoogenhuy-
zon te Doorn, getiteld: „Hoe lang
nog Dezen orthodox-gêioovigen pre
dikant ergert do coalitie en hij is
trouwens niet de eerste zijner richting
wien dat overkomt. Op bladz. 10 dier
brochure, waarvan ik de kennisneming
aanbeveel, lees ik: „Helaas dat nude
„strijd langzamerhand geworden is een
„strijd om de voordelen der overwin
ning, waartoe men noodig had de
„antithese, „kunstmatig zooveel mo
egelijk verscherpt, op politiek terrein
„over te brengen. Naar mate de strijd
„scherper werd en de kans op over
winning grooter, kwam het mensche-
nog steeds wachtende en reeds nu
wordt den Minister lof gebracht voor
die nog niet verschenen wetsontwer
pen. Do rechterzijde aldus weder
de heer v. d. Voort, van Zijp doet
al het mogelijke om de drie genoemde
ontwerp<»n (waarvan er nog maar één
is ingediend!) voor 1913 klaar te krij
gen. Daarna wordt gezegd, dat do
Bakkerswet van alle zyden is bestre
den. Volkomen juist, en die bestrijding
kwam ni<t het minst van de rechter
zijde zelve, men horinnere zich o.a. de
felle rede van den heer Van Idsinga.
Indien do verschillende groepen der
rechterzijde, onder welke juist op het
stuk der sociale wetgeving groot moo-
ningsvorschil bestaat, op dezelfde wijzo
ids bij de Bakkerswet sameAworken
om Ziektenwet, Ongevallenwet en
Ouderdom»- en Invaliditeitswet voor
1913 in het Staatsblad to krygen, kan
men er vry zeker van zyn, dat, van
die fraaie, belofte niets terecht komt.
En toch ondanks alle klachten
van links werkt dit Ministerie in
een goede richting, zegt do spr. Men
proeft hieruit reeds en ook dr. Kuyper
sprak in dien geest in de Tweede
Kamer, dat de linkerzijde van tegen
werking zal worden neschuldigd en
hieraan do mislukking zal worden ge
weten, als straks, in 1913, blijkt, dat
do sociale wetten niet tot stand ge
komen zyn.
Maar de rechterz(jde is oppermachtig
in beide Kamers en als zij niet onder
ling Verdoold was, gelijk zij is op het
stuk der sociale wetgeving, zou düs
de linkerzijde geen spaak in het wiel
kuunen steken.
Dat de debatten bij do Marine-bo-
giooting, meer in 't bijzonder dat over
den vlootpredikant, het moesten ont
gelden, ligt voor de hand. De vrijzin
nigheid toonde hier haar vijandschap
tegen de religie, wat bleek uit de
smalende woorden tegen den vlooi-
predikant. De gansche Heldersche
kwestie was opgezet als middel om
den godsdienst te verguizen. Aldus
de heer v. d. Voort v. Zijp.
Men moet maar durven Met geen
onkel woord is de godsdienst verguisd
geen enkel blijk van vyandschap tegen
de religie gegeven. Doch terecht toon
de men zich aan de linkerzijde geër
gerd over het feit, dat een Minister
van Marine, die in 1907 toetrad tot
oen vrijzinnig Kabinet, in 1910 zoozeer
bleek te bukken voor de eischen, hem
na zijn overgang in het Ministerie
niemand ooit geloochend. Maar dat dit
diepgaand verschil van godsdienstige
overtuiging onze richting op staat
kundig terrein zou bepalen, dat „libe
raal” vrijwel synoniem zou zijn met
„ongeloovig”, dat in do geloofsover
tuiging van Roomsch-Katholieken en
orthodox-Protestanten een genoegza-
men gemeenschappelijken grondslag zou
te vindon zijn, om te zamen een op
bouwende staatkunde te volvoeren, dit
alles is daad werkelijk een uitvinding
van dr. A. Kypor, door dezen op het
tapijt gebracht, toen hij. mot volkomen
afwijking van hetgeen hij daaromtrent
vroeger had geschreven en gesproken,
de bestaande coalitie ging v.erdodigen.
Wie anders dan hij en de zijnen spra
ken van do vrijzinnigen als van pa
gan isten, wie anders dan de rechter
zijde wist het vuur van den gods-
diensttocht in de periode Aan 1901
1905 zoo fel te doen oplaaien, dat in
den zomer van laatstgenoemd jaar
allen, die daarin een groot gevaar
zagen on wie de Kuyper-tactiek met
af keer vervulde, gezamenlijk ter stem
bus optrokken om don leider der.anti-
revolutionnairen te verjagen uit het
regeerkasteel De toelog gelukte oen
vrijzinnig Ministerie kwam aan het
bewind. En wie durft beweren, dat
ondor dit Kabinet de antithese is op
den voorgrond gebracht Niemand
voorzeker. Zij was dood en, als men
er iets over hoorde, dan was bet een
klaag- of lijkzang aangoheven van de
zijde van hen, die zich bij den bloei
der Antithese wèl hadden bevonden.
Nu er tegenwoordig, meer dan in
den eersten tijd van het bewind van
het Kabinet Heemskerk, teekenen zijn,
die wijzen op een begin van herleving
der antithese in Kuyperiaanschen
vorm, op een winnen in invloed van de
echte voorstanders dier antithese, kan
het geen verwondering wekken, dat
de linkerzijde daarop wijst, daartegen
waarschuwt. Het overbrengen van de
geloofsverschillen op staatkundig ter
rein is en blijft daarom niet minder
een daad van de rechterzijde, waarte
gen steeds de linkerzijde met allo
kracht is opgekomen. Dat do zaak zoo
is en niet anders, wordt soms ook
door anti-liberalen erkend. Zoo trof
mij onlangs een artikel in het R.-K.
hoofdorgaan De Tijd, dat een critiek
inhield op een Standaard-arükei,
waarin de Minister van Justitie, de
heer Regout scherp was aangevallen.
In dit opstel van De lijd werd be-
Offer u zelven op I”
Deze stem zweeg nu volkomen. De
engel der stille droefheid, de engel der
gelatenheid en des medelijden» had mil
verlaten en was tot op verren afstand
weggevlodenIk was gelijk een insect,
dat men meent vertrapt te hebben,
maar waarvan men den angel verge
ten heeft. Tot nu toe had het noodlot
mij gespaard, zooals de wolf den hond
nu echter, nu ik al te zeer in het
nauw werd gebracht, scherpte ik ook
mijn tanden, zooals de wolf. Een
nieuwe energie, de kracht der wraak,
ontwaakte in mijn hart; ik begon
bijna een zekeren haat tegen Hanna
en Selim te gevoelen. „Verlies ik mijn
leven, dan verlies ik daarmede het
laatste, wat ik nog te verliezen heb;
maar hun beider geluk zal ik weten
te verhinderen I” Aan deze gedachte
klampte ik mij vast, zooals een ter
dood veroordeelde aan een laatsten
straal van hoop. Ik voelde grond
onder mijn voeten voor mijn verder
levqp en ademde gemakkelijker dan
sedert geruimen tijd. Mijne gedachten,
die naar alle richtingen verstrooid
waren geraakt, keerden weder tot
haar vroegeren kring terug en smol
ten met volle kracht samen in deze
enkele gedachte, deze enkele gewaar
wording den haat tegen Selim en
Hanna I
f 1.25
t t - 1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad- 1.50
Idem franco per post- 1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLanor
Tiendeweo 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Te huis aangekomen, was ik vol
komen afgekoeld en bijna kalm. In
de zaal zaten madame d’Yves, pater
Lodewijk, Hanna, Selim en Kazimierz,
die reeds uit den stal terug was en
het paar geen oogenblik verliet.
„Is er een paard voor mij vroeg
ik aan Kazimierz.
„Gij gu^at toch met mij mede?”
zeide Selim.
„Waarom niet? Ik moet toch naar
Ottogowo, om te zien, hoe de zaken
daar staan. Kazimiers, laat mij daar
zitten I”
Kazimierz stond mij zijn plaats af
en ik ging naast Selim en Hanna op
een sofa zitten, die nabij het venster
stond. Onwillekeurig keerden mijne
gedachten terug naar dien tijd, waarin
ik, onmiddellijk na den dood van den
ouden Mikolaï, daar evenzoo gezeten
had, toen Selim ons het droevige
sprookje van den sultan Haroun en
de fee Lala verteld had. Toen leunde
die kleine, weenende Hanna met haar
goudblond kopje aan mijn borst en
was in deze houding ingeslmmerd.
Vandaag nam dezelfde Hanna de
schemering, welke in het vertrek
heerschte, te baat, om Selim heimelijk
de hand te drukken. Toen waren wn
met ons drieën door den zoeten band
der vriendschap vereenigdvandaag
of morgen moesten haat en liefde een
zwaren strijd strijden --
lijk te oordeelen, scher en allen rustig
de minnenden glimlach|ten tegen elkan
der, en ik was vroolijker dan gewoon
lijk maar niemand vermoedde, van
welken aard deze vroolijkheid was.
Weldra verzocht madame d’Yves
Selim, iets voor te dragendeze stond
°p. g»ng J,‘ r5™ r‘"
een mazurka van Chopin te spelen,
terwijl ik met Hanna op de sofa alleen
bleef.
Ik zag, dat zij Selim onafgebroken
gadesloeg en o
muziek naar het rijk der droomen ge
voerd was ik besloot haar
weder terug te roepen.
„Niet waar, Hanna,” zoo begon ik,
„het is bijna ongelooflijk, welke talen
ten die Selim al niet heeftHij speelt
even goed ab hij zingt.”
„0 ja!” luidde haar antwoord.
„En wat is hij schoon 1 Kijk eens,
hoe hij er op (fit oogenblik uitziet.”
Hanna volgde dejrichting van myn
blikken. Selim zat £1 het halfdonker;
het avondrood zond zijn laatsten glans
over zijn hoofd en zyn omhoog gehe
ven oogen fonkelden van geestdrift.
„Wat is hij schoon 1 Niet waar,
Hanna?” herhaalde ik nogmaals.
„Houdt u veel van hem?”
„Dat zal hem tamelijk onverschillig
zijnmaar de vrouwen beminnen hem.
zoo de strijd ver-
het onderschei-
«HU
geldt
