EMAN, 4. eg 14—16. 1870. I 1 Vu 0537. Woensdag 19 April 1911. 50e Jaargang. 4 S-u-ïten land. I FEUILLETON. DE MAN IN 'T CRUS. i v mulei nakerij De A. R. Nieuwe Courant en de Tariefwet. Beien en banden ulme sorleerlng ;rel?zexx e e - en Buiten af- 4 i knevel JRATORIDI DIA" Rotterdam. behalve Zon- en Feestdagen. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82. exx -j^.d.'vex'texi.-tïe’lolsucL "voox G-oixcLec ezx Ozna.S'txelcezx- Verschijnt dagelijks Het debietrecht op tabak. n. Telefoon Interc. 82. T 12^’1 p. hoofd. J*i roots Bloemen- and invallende. riGEN, LAN- ZWEEPEN; NTASSCHEN, 1871—1875 1876-1880 1881-1885 1886—1890 1891—1895' 1896—1900 1901 I t*unw a »or gebruik van •nze beroemde E U W E en 2e IJEJf voorradig, deteit „Ons Ge- jidsvoorstelling >rs. Opvoering Liberaal. De Nieuwe Courant laat werkelijk geen gelegenheid voorbijgaan om hare lezers te laten zien, wat slechte menschen die „liberalen” toch zijn. Of die liberalen nu in Rusland zetelen dan wel in Engeland of elders en of het woord daar een geheel andere beteékenis heeft dan ten onzent daar om bekommert zij zich niet. De goegemeente weet dit natuurlijk toch niet en als zij nu maar kan mede- deelen, dat er kiezers in Engeland door liberalen omgekocht zijh, welnu dan is zij tevreden. De broeders hier in Holland zijn toch gevoed in hun afkeer van de liberalen en dat is het eenig doel. mgvereeniging )pvoering van ais.” Opera in „Harmonie”, van de Kon. d-Onderofficie- PRIJS DER AD VERTE nTiËN: Van 1—5 gewone regels niet bewijsnummer f 0.55 Elke regel meer „0.10 Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames t 0.25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. is Genoegen 8 ging de Gouds- van „Met den wd”. 8 uur. Uitvoe- iiekvereeniging De kleine A. R. Pers heeft in Nederland steed bekend gestaan om hare virtuositeit in volksmisleiding. De Tariefwet nu heeft de Nieuwe (A. R.) Courant aanleiding gegeven tot eenige driestarren. Daarin zijn enkele uitingen, die veel beloven voor hetgeen nog volgen zal. 1. Vrijhandel of Protectie is voor de A. R. geen beginsel. Zij maken er geen dogma van, dat laten ze voor de Vrijzinnigen over! Men zij indachtig hoe hier be ginsel en dogma door elkaar ge bruikt worden. 2. De regeering maar krachtig ge steund in haar pogen om geld te vinden voor (N. B!) de sociale wetgeving en tevens onze Nationale Nijverheid er weer bóvenop te helpen (Het N. B. en de cursiveering is niet van de N. C.). En dit schrijft men in een tijd, dat de Nijverheid bloeit als bijna nooit te voren. 3. De Vrijzinnigen zijn, zonder zich den tijd te gunnen om de Wet goed of zelfs maar oppervlakkig te bezien er met groote steenen en dikke knuppels op los gestormd onder oorverdoovend gekrijsch. Voor zij dit neerschreef dacht de N. C. blijkbaar aan de mid delen en den toon, die zij zelf pleegt te bezorgen en te voeren. Overigens geldt de tot heden gevoerde bestrijding nog meer het beginsel dan het speciale ontwerp. 4. Onze politiek zal voorloopig staan in het teeken van „het tarief” en zullen de spreekwoordelijke dure petten en klompen weer op de proppen komen. Het is helaas te vreezen dat het Jiu niet bij „spreekwoorden” en „op de proppen komen” zal blij- Bouw- en Wo- Spieringstraat ir vergadering an Armenzorg, geregeld tgdig ontvangen van n, vermakelijk- daa in onze Verbruik van Verbruik rooktabak per 100 K.G. 76Ö.937 745.896 637.134 729.207 992.647 891.485 939.659 „Meer dan ik durfde hopen,” zei hij lakonisch „nu komt het er vooral op aan den man in ’t grijs op ’t spoor te komen, hij is de moordenaar.” „Ongetwyfeld maar hoe hem te vin den Mannen, die in ’t grijs gekleed zijn, zijn er bij honderden I” „Steekbrief,” zei Hempel kortaf. „Ik zal het concept maken, dat noemt ge onmiddellijk mee. Het moet zoo mo gelijk morgen reeds gedrukt en ver zonden zijn, ofschoon ik over het al gemeen niet veel van steekbrieven ver wacht. .Maar in dit geval blijft ons geen keus.1’ „Ge rijdt dus niet mee terug naar de stad „Ik denk er niet aan. Er valt hier nog veel te doen. Vooreerst de papie ren van het slachtoffer.” Hij keerde zich met een kwaad gezicht af, als had hij den rechter reeds te veel ge zegd. „Dag!” bromde hij, stak zijn handen in de broekzakken en stapte op zijn gemak de deur uit, die de gerechtsdienaar dienstvaardig open rukte. „Een rare kerel I” bromde de rech ter, „maar verduiveld slim’k Ben toch nieuwsgierig, hoe hy dien man in ’t grijs op, ’t spoor zal komen.” Intusschen slenterde Silas Hempel over den hobbeligen veldweg voort athode. Volko- n succes, geld and tegen SKKEN ending frartco na ontvangst 0.75 (ook post- 0.90. i en de uitwer- n. Indien na ag niet geheel reren wij den ar geheel gratis, vlkonien ver- hoofd gedaald. Toch dreef de protectionistische meerderheid van den Rijksdag in 1909 het recht op tabak op tot 40 procent. Het gevolg was, dat duizenden arbei ders werkeloos werden. In September 1909 vermeerderde het aantal der laat- sten in één week tijds met 4051. jln November van dat jaar wV-en en al meer dan 20000 buiten wM, terwijl van de 19000 vrouwen in de industrie er 6000 op straat stonden. De hooge rephten, door Duitschland geheven, oefenden een schadeljjken in vloed op onze eigen industrie. De uitvoer uit ons land ie sterk afgeno men. De hooge prijs der grondstof maakt de vervaardiging der «goed koopste soorten zoo weinig loonend, dat vele zoogenaamde eigen-werkma- kers deze niet meer maken, omdater niets aan te verdienen valt. De win kelier, die het debietrecht moet beta len, zal natuurlijk trachten een deel der lasten af te wentelen op den fa brikant en de rest op den verbruiker. Waar deze hooge grondstofprijzen heeft te betalen, zal het gevolg zijn, dat hij in de eerste plaats voor GOIDSCHE COURANT. ven, doch dat de kleine man daad werkelijk in zijn beurs zal onder vinden hoe duur niet alleen de petten en klompen, maar ook het meel en dus het brood zal worden. En. dan durft de Nieuwe Cou rant nog „gerust voor 't front” te komen met dit wetsvoorstel. Maar dat is dan ook alleen 'voor het „front der broederen”, die niets lezen dafl hetgeen de N. C. en dergelijke hen opdischt. Welk een noodlottigen invloed hooge invoerrechten op een bedrijf kan heb ben, blijkt uit de treurige gevolgen, die de waanzinnig opgedreven tabaks rechten in Duitschland voor de ta baksindustrie in dat land hebben ge had. Augustus 1909 werd in Duitsch land het invoerrecht op tabak ver hoogd tot 40 procent. De regeering rekende daardoor niet minder dan 85 millioen mark in de schatkist te kun nen brengen. De werkelijke opbrengst was slechts 43 millioen, dus de helft. De oorzaak ligt voor de handde prijsstijging als gevolg van het hooge kend werd, herinnerde zij het zich. De rechter ondervroeg haar over de betrekking, waaraan ze tot het slacht- had gestaan. Ze wist echter al even weinig van haar als de anderen. Af en toe bezocht mevrouw Walker in den laatsten tijd de kleine Ida, en bracht somtijds wat voor haar mee ze hield toch veel van kinderen en had een goed,, hart* ondanks haar terug houdendheid. „Waaruit besluit ge dat, vrouw Sto jan „Gaf de vrouw u daarvan bewij- Ja Een jaar of vier geleden lag het kind eener boerin ziek aan diph- teritus. Toen ging mevrouw Walter er eiken dag meer dan eens heen, verving de moeder bij de verpleging en deed, als ware het haar eigen kind. Nog meer bezorgd toonde zij zich, toen nu zes jaren geleden de eenige zoon van den waard uit „Het Witte Hert” aan typhus leed. Toen weende zij en had rust nog duur. Eens, op den dag der crisis, kwam zij zelfs nog te mid dernacht naar mijne woning, maakte mij wakker en verzocht me naar Gru- nau te gaan, om te vragen, hoe het mpt den jongen Lampl was. „Die ar me, arme moeder 1” zei ze medelijdend, „wat zal ze in angst zijn Ik heb geen rust vrouw Stojan, zoo lang ik niet Ida hield ook zeer veel van haar en het kind weent zich nu de oogen uit. Ja, ze had een goed hart!” „Verkeerde mevrouw Walker ook niet met de familie op Grauenegg?" „Q-od beware meZe groetten elkaar niet eens „Werd de weg naar het huis van mevrouw druk begaan „Bijna in ’t geheel niet. Zij kreeg nooflk. bezoek, en het voetpad, dat naar liet slot leidt, gebruikt niemand, daar de familie Grauenegg hahr eigen, rij weg heeft, die bovendien korte/ is.” „Heeft mevrouw Walker u nooit ge zegd, dat ze bang was overvallen en vermoord te zullen worden „O neen, ze was een zeer moedige vrouw, vrees kende ze niet. Overigens ging ze voor arm doorWie zou op de gedachte gekomen zijn bij ha<ir iets te zoeken? Ook is deze streek zeer veilig, de menschen slapen met open deuren en nog nooit is er iets ge beurd.” „’t Ib goed, ge kunt gaan, vrouw Stojan De rechter van instructie keek Hem pel aan, die ineengedoken op zijn stoél' zat en een snuifje nam. bNu wat dunkt u er van Veel nieuws hebben we niet vernomen?” Hempel richtte zich op en streek In don laatsten tijd beleven de tariefs- hervormers in alle landen van de •wereld een gelukkigen tijd. Ook in Engeland is hun alles tegengeloopen. Tweemaal werd een vrijhandelaars- ministerie bij de verkiezingen gehand haafd. Dezer dagen hebben zij echter een rapport in handen gekregen, dat hun met groote blijdschap vervuld heeft en nog wel een rapport van het En- gelsche ministerie van handel. Het was het resultaat van een onderzoek naai' de loonen on do levensstandaard van de fabrieksarbeiders in de Ver- eenigde Staten van Noord-Amerika en omvatte een 28 steden met 15’/a millioen inwoners. Hot resultaat waar- toe men kwam, was dat het loon van den Amerikaanschen arbeider zich verhoudt tot dat van zijn Engelschen collega als 230 100, terwijl beider uitgaven voor levensonderhoud, huur enz. tot elkaar stonden als 152 100. Dit wijst dus uit, dat de hoogere 1.84 1.71 1.39 1.51 1.54 1.62 1.65 Ondanks den zeer sterken aanwas der bevolking is dus het gebruik per PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaalf 1.25 Idem franco per post„1.50 Met Geïllustreerd Zondagsblad„1.50 Idem franco per post„1.90 Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren Hij was zoo zeer in zijne gedachten verdiept, dat hij niemand zag ofschoon vele burgers uit Grunau gebruik ge maakt hadden van den Zondag, om maar de plek te wandelen, waar zulk eene ijselijke misdaad gepleegd was. Van tijd tot tijd bleef hij staan en nam bijna aandachtig een snuifje. Met een wierp hij dan een snellen, korten blik over het dal. Links van hem op do berghelling rees het slot Grauenegg op, daarvoor midden in het dal het huis der wedu we Walker en de hut der dagloonster overigens was in het Grauenegger dal geen gebouw meer te zien, als men eenige*boerenhuizon uitzonderde, die vrij hoog op de rechter berghelling lagen. Nu stond Silas Hempel voor de hut van vrouw Stojan. Deze was blijkbaar nog niet thuis, maar op de bank voor de woning zat, zorgvuldig in een de ken gewikkeld, een bleek kind met donkere oogen, dat de voorbijgangers nieuwsgierig bekeek. Het was een bui tenkansje voor het zieke kind, want slechts zeer zelden vertoonde zich iemand op den eenzamen weg. Hempel bleef staan en knakte het kind vriendelijk toe. „Gij zijt zeker de kleine I(Ja, niet waar (Wordt vervolgd.) accijns tot f 90 per HL. verhoogde om meer profijt te trekken uit de „volkszonde” (oude plunje van dr. Kuyper), werden direct de borrels duurder of wel de glaasjes kleiner! Tevens bleek, dat de opbrengst der belasting zeer tegenviel door het ver minderd verbruik. Bij het debietrecht zal precies het zelfde gebeuren. De sigaren echter zullen alleen duurde?, 'Hoch niet klei ner worden, daar de vervaardiging van oen kleine sigaar precies hetzelt le kost als die van een groote. De win kelier1 zal het zoeken in prijsverhoo- ging en daar hij naar boven afrondt, zal hij een sigaar van 2 cent niet ver- hoogen tot 22/10 cent, maar voor 2l/2 cen^> wat voor den rooker een ver- hooging van 25 procent beteekent. In het algemeen zal de prijsstijging de beruchte 10 procent van het debiet recht heel wat te boven gaan. De rookers on allereerst de lagere klassen zullen dus inderdaad de vuile pijp te rooken krijgen, waarvan dominee de Visser sprak. Het is te hopen, dat de krachtige actie, die zoowel door werklieden als fabrikanten op touw gezet zal worden, tegen hot noodlottige debietrecht, er toe zal leiden, dat het ontwerp nim mer in het Staatsblad zal komen! de goedkoopere sigaren het. loon zal trachten te verminderen. Of wel hij zal, daar de loonstandaard op het platteland lager is dan in do steden, gledkoope fabrikaten gaan betrekken wn hot platteland. Voor de honderden tabaksbewerkers in do steden betee kent dit toename dor werkeloosheid, dus economische achteruitgang voor de werklieden. En schitterend staat het er voor de tabaksbewerkers toch al niet voor. Van 1907 tot 1909 steeg het aantal weken van werkeloosheid onder de georganiseerde werklieden van 2134 tot 3525 Te Amsterdam alleen was het cijfer over 1910 niet minder dan 3273! Het debietrecht van minister Kolk man zal naar do meening van nage noeg alle belanghebbenden in de ta baksindustrie het verbruik doen dalen en dus de productie noodzakelijk doen verminderen. De Secretaris van den reeds genoeniden Ned. Bond raamt, dat het debietrecht minstens 2000 „werklieden broodeloos zal maken”. In ons vorig nummer hebben wij uit de enquête van Het Volk geciteerd, hoe honderden winkeliers door het debietrecht hun brood zullen verliezen. En dat zijn de middenstander^ waar over de clericale pers zoo roerend kan schrijven. Een Amsterdamsch winkelier, de heer Augspurg, becijfert dat alleen reeds de winkeliers in de havensteden, die leveren aan zeevarenden, geza menlijk een millioen van hun winst zullen derven! Een roomsch fabrikant, de heer Van Reuth te Eindhoven, raamt, dat in Nederland 23564 werklieden arbeiden in tabaks-nijverheid, en 3000 winke liers hun brood er vinden. Dat maakt met hun gezinnen ongeveer 80000 menschen. Voor al deze menschen beteekent het debietrecht een aanslag op hun middel van bestaan. De heer v. R. meent, „dat vooral de midden stand, die toch het fundament is van de maatschappij, vooral door deze eenzijdige-verderfelijke, immoreele be lasting getroffen zal worden.” Wij zeiden hierboven, dat de win kelier zal trachten den tienden pen ning, dien minister Kolkman als een moderne Alva op zijn bedrijf wil leg gen, terug zal trachten te halen van den kooper. Dat is eigenlijk een waar heid als een koe. Toen minister Kolkman den jenever- recht had het verbruik zeer sterk doen dalen. Verminderd verbruik betee kent noodwendig Verminderde pro ductie en dus minder werk, meer wer keloosheid voor de arbeiders. Minder werklieden konden dan ook een be staan in het tabaksbedrijf vinden. Toen Duitschland in 1879 de rechten op tabak sterk verhoogde, daalde het aantal tabakswerkers snel. In 1882 bleek hun aantal reeds met 15 pCt. te zijn afgenomen, terwijl de arbeids dag tot de helft was ingekrompen. Het verbruik van tabak daalde met 20 pCt. Na 1879 heeft Jdo bevolking van het Duitsche rijk zich snel uitge breid. Niettegenstaande dien aanwas daalde het tabaksverbruik. Dat blijkt uit de gegevens van den Nederland- schen Sigarenmakers- en Tabaksbe- werkersbond. Jaren Ik antwoordde ja de wandelweg langs de beek is veel korter, maar wegens het bosch, dat er langs staat, nu ook zeer donker. De vreemdeling echter zeide dien toch maar te zullen nemen, daar de maan weldra zou op- komen.” „Zag hij er niet wat opgewonden uit?” „Om de waarheid te zeggen ja.” „Droeg hij iets in de hand?” „Eene kleine, zwarte tasch en een •tok. Deze beide voorwerpen had hij ook reeds in den middag." „Ik dank u, mijnheer Lampl, ge kunt gaan.” Eindelijk werd nog vrouw Stojan in verhoor genomen. Wat den vreemde ling betreft, stemde hare verklaring geheel overeen met dien van den waard Ook zij moest bekennen, die de man in ’t grijs bij zijn terugkeer een zekere haast verried, dat zij bij zijn komst niet bemerkt had. Zij schreef die ech ter op rekening van de

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1911 | | pagina 1