Mantels, Costumes,
Blousen
Binnenland.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Fa
Rechtzaken.
Laatste Berichten
D. SAMSOM
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Prijscourant
-
-
«7.,
-
-
-
-
u
-
-
-
-
-
regelen zal nemen om zulkB te voor
komen. A
Uit Liverpool wordt geseind; Aan
de voornamste lichtfabrieken alhier
is lieden niet gewerkt, hetgeen groot
ongerief in de stad veroorzaakt.
De nieuwsbladen hebben hunne
edities beperkt.
Een telegram uit Manchester meldt
De toestand is heden verergerd. Slechts
weinig treinen loopen en de dienst gaat
met groote moeilijkheden gepaard.
De „chief constable" te Londen
heeft vrijwilligers opgeroepen om
dienst te doen als speciale politie
agenten, voor het geval de toestand
mocht verergeren.
Uit verschillende plaatsen komen
berichten Omtrent plaatselijke spoor-
wehstakingen met de daarmede samen
gaande belemmering van de zaken.
Te Blackburn hebben duizend man
den arbeid nedergelegd.
Hoe Londen onder de warmte van
verleden week geleden heeft blijkt ook
uit de sterftestatistiek. De sterfte be-
djjoeg in die week van 18.7 op de
duizend, d. i. 3.2 o. d. d. meer dan
in de voorafgaande week. Er stierven
548 kinderen beneden de twee jaar
aan ingewandsziekten, d. i. 230 moer
dan in de voorafgaande weelc.
Zendingsconferentie.
Omtrent de vijf-en-twintigste Nederl
Zendingsconferentie, 2528 Sept. e.k
vernemen wij dat nu reeds als sprekers
kunnen opgegeven Worden prof. Ba-
vinck, prof. Haussleiter te Halle
(Islan), ds. Dijkstra (Zending en Kolo
niale Regeering), Zendingsdir. Rauws
(Zending en alcohol), Zendingsdir.
Schroder (De Joodsche propaganda en
de Christelijke Zending in de eerste
eeuw), ds. Van Wijk (geschiedenis van
de Conferentie), Zendingsdir. Gunning
(de vergadering te Durham en hare
beteekenis voor Nederland), Ds. Van
Oosterzee (Milit. "Tehuizen), ds. Van
Noort (de Ver. voor Israël) een der
Barmer Inspektoren (de jubilea der
Dajak- en Batak-zending). Ook wordt
de Zendeling Fortgens verwacht, ter
wijl «van andere sprekers, o. a. een
Zendingsman uit Amerika, nog toe-
zegging afgewacht wordt.
De Zuid-Hollandsche Staten zullen
tegen de eerste dagen van September
worden bijeengeroepen ter verkiezing
van een lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal (vacature wijlen mr.
De Marez Oyens).
Het onder Oostenrijksche keizersvlag
varende stoomjacht UI, aan boort
waarvan zich de Oostenrijksche aarts
hertog Karl Stefan met gezin bevindt,
dokt in het Prins Hendrikdok aan de
Heijplaat te Rotterdam.
De aartshertog en ziju gemalin heb
ben gisteren, met de ministers van
justitie en waterstaat, deheeren Regout
bij Stroomberg gedineerd.
De Tariefwet.
Men meldt uit Lonneker
Vanwege de Coöp. Landbouwbank
en Handelsvereeniging is inzake de
Tariefwet het volgende adres aan de
Tweede Kamer gezonden
Ondergeteekenden, allen landbou
wers, wonende in deze gemeente,
geven te kennen
dat zij kennis genomen hebben van
de dd. 1 April jl. in ontwerp aange
boden Tariefwet met dankbaarheid tot
de ervaring zijn gekomen, dat het de
bedoeling der hooge Regeering niet
is om do artikelen waarvan de land
bouw in Nederland in 't algemeen en
die in hun naaste omgeving in
bijzonder behoefte heeft, met invoer
rechten te belasten
dat zij echter, niettegenstaande dat,
toch de vrees koesteren, dat de aan-
neminh der bedoelde wet, zij het ook
indirect, voor den landbouw zeer na-
deelige gevolgen zal hebben, en wel
om de volgende redenen
1°. dat in ons land, waarin waar
schijnlijk meer dan in eonig ander
Europeesch Rijk de landbouw beoefend
wordt, de productie van verschillende
artikelen als vleesch, zuivel, eieren,
enz. in zoo storke mate het verbruik
overtreft, dat daardoor de'afzet voor
het buitenland een levensbehoefte is
geworden en
2°. dat het buitenland, zoodra het
zijn voor den export naar ons land
bestemde artikelen van onze zijde met
invoerrechten belast ziet, niet zal na
laten represaille-maatregelen te nemen
door onze artikelen óf geheel uit te
eluiten óf ze zoodanig te l elasten, dat
ons daardoor de concurrentie op de
wereldmarkt onmogelijk gemaakt
wordt.
Redenen waarom zij zich tot n wen
den met het eerbiedig verdoek om de
voorgestelde Tariofwet niet to willen
aannemen.
Het adres wordt druk geteekend.
Al het sleepwerki dat gisteren op de
rivier voor Rotterdam te verrichten
was, Is door den gecombinoerden sleop-
djfnst gedaan.
Uit Antwerpen zijn oonige sleep-
booten dfunheen gekomen om hulp te
verloenen.
Over Verpleging- van
Krankzinnig-en in Marokko.
(Slot).
De gevangenis in Marokko is uiterst
primitiefzij bostaat uit een vierkante
ruimte, aan allo zijden omgeven door
hooge muren, doch zonder dakin de
plaats daarvan zijn die muren van
boven met elkander verbonden door
ijveren balken, die een netwerk vormen,
zoodat, gesteld al, dat het iemand
mocht gelukken, den bovenkant van
de muren te bereiken, ontsnappen
aldaar toch nog tot deonmogel ijkheden
zou behooren. In de muren nergens
een deur, nergens een venster. Alleen
op één plaats, ter hoogte van één
meter boven don grond, is in een dor
muren een rechthoekig gat, hoog 1.20
M., breed 0.80 M. Dit gat kan/door
een houten blind worden afgesloten.
Om in de gevangenis te komen, steekt
men hoofd en bovenlijf door dat gat
en wordt dan verder door twee be
wakers, die zich binnen de ommuurde
ruimte bevinden, naar binnen getrok
ken. Is men een geïntroduceerd be
zoeker, dan geschiedt dat naar binnen
trekken met oen welwillende zacht-
handigheid; is men daarentegen oen
aanstaand bewoner van het huis, dan
laat Üet aan ruwheid niets te wen-
schen over.
Binnen in die ommuurde ruimte,
dat wil dus zeggen biunen in die ge
vangenis, ziet het er afgrijselijk uit.
De muren zijn zoodanig opgetrokken,
dat rondom een afdak van ongeveer
twee meters diepte wordt gevormd,
waar men althans tegen den regen,
maar natuurlijk hiet tegen de koude
is beschut.en de nachten in Marokko
kunnen koud zijn.
In het midden van het vierkante
plein bevindt zich een putin een der
hoeken is een kolossale vuilnishoop,
waarop ratten vrij rondloopenachter
een houten schuttting bevinden zich
uiterst primitief ingerichte privaten,,
vanwaar een verpestende stank op-
stijgt.
Zoowel de gevaarlijke misdadigers
als de onrustige krankzinnigen dragen
dag en nacht voetkluisters, natuurlijk
van ijzer, die door den smid zijn vast-
gesmeod. De breedte van die kluisters
bedraagt 5 cM. en de ketting, die ze
verbindt, is maar 25 cM. lang, zoodat
de ongelukkige slechts kleine passen
kan doen: niet alleen loopt hij dus
heel moeilijk, maar valt bovendien
dikwijls.
Gedurende den nacht worden alle
bewoners der gevangenis, gekluister-
deh en niet-gekluisterden, aan hals
banden vastgelegd. De "#ijze„ waarop
dit geschiedt, is tebelangwekkend,
om haar niet mede te deelen,
Op een bevel van den hoofdbewaker
gaan al de gevangenen op matten
liggen, die zich bevinden onder de
drie zijgalerijen, vanwaar men naar
het Oosten kan zienin den muur
aan de oostzijde bevindt zich de reeds
boven besproken opening en de ga
lerij aldaar blijft vrij. Op een tweede
bevel nemen de gevangenen een ijzeren
halsband van hetzelfde model, als
reeds door mij beschreven, en legj
dien zichzelven om den hals. I
lange, zeer sterke, ijzeren ketting,
die met het eene einde vastgeklonken
is in een hoek van den, oostelijk gele
gen, muur wordt nu door den ge
vangene, die zich in dien hoek be
vindt, bij zijn vrij uiteinde gegrepen:
hij steekt dit door de twee gaten, die
zich aan de achterzijde van zijn hals
band bevinden; hij trekt den ketting
daar doorheen en geeft het einde aan
zijn buurman, die hetzelfde doet. Deze
geeft hem weer door aan zijn nabuur,
enz. enz. Terwijl dus alle gevangenen
gaandeweg aan dien ketting worden
geregen, moeten zij, die reeds aan den
ketting zitten, dezen voortdurend door
de gaten van hun halsband blijven
schuiven, aangezien zij anders over
den grond worden gesleurd. Zoo ont
staat dan langzamerhand een soort
van rozekrans van vijftig ongelukken
Bij den laatsfcen gevangene, die zich
aan de andere zijde van den, oostelijk
gelegen, muur bevindt, staat een be
waker; deze neemt het eipde van den
ketting van hem over en steekt dit
door een gat in den muur naar buiten.
De hoofdbewaker doet er daar een
geweldig hangslot aan, sluit dit.om
eorst den volgenden morgen te .worden
geopend
Do go vangenen zijn naar bed ge
bracht; zij kunnen gaan slapen! En
welk oen slaap! Als iemand zich op
zijn mat omdraait, worden zijn buren
aan hun hals getrokken; wat, als
iemand opstaat, om, waar dan ook,
aan een bepaalde behoefte to voldoen
"Wat, als- een der krankzinnigen on
rustig is? En juist de onrustigo krank
zinnigen zitten hier opgesloton. En tot
overmaat vhn ramp liggen die men
schen in de open lucht, slechts be
dekt doör hun in flarden hangende
burnous.
Met de voeding der gevangenen is
het al even ellendig gesteld. Slechts
enkele bevoorrechten krijgen per dag
twee brooden en water; de anderen
alleen water. Zij moeten zich voeden
met wat hun fkmilio of sommige mo
delijdende menschen hun sturen. Ook
kunnen zij nog een kleinigheid ver
dienen mot manden te vlechten.
Wij zijn dlan ook niet verbaasd te
vernemen, dat do stumperds or meer
dan ellendig uitzien, dat ze soms bij
hoopjes tegelijk ziek worden en ster
ven. En ze sterven op hun matten,
naast hun kamoraden-kettinggangers,
zoo bovendien nog andere ellende
brengend.
In Marokko wordt men eenvoudig
weg tot gevangenisstraf veroordeeld
voor hoelang wordt er niet bij gezegd,
en zoo blijft men in* de gevangenis
totdat de dood verlossing biiengt oi'
het vermogonden familieleden of vrien
den gelukt, bevrijding te bewerkstel
ligen.
Bij een bezoek aan de gevangenis
van Tanger, de meest beschaafde stad
van Marokko, konden Lwoff en Sérieux
uitsluitend door inspectie te midden
van de 50 opgeslotonen een tiental
aanwijzen, waaraan het niet twijfel
achtig was, of zij waren krankzinnig;
de bewakors namen hun mededeeling
met kalmte ophet was hun volmaakt
onverschillig, of er zich onder hun
bewaakten krankzinnigen bevonden
Dank zij don bemoeiingen van bo
vengenoemde heeren is er thans oen
klein paviljoen voor de behandeling
van krankzinnigen gebouwd bij het
ziekenhuis te Fez. Het bestaat uit
tlree kamers met vensters, waarin on
breekbare ruiten, een badkamer en een
open ruimte. Dit paviljoen staat onder
beheer van don dokter van het zieken
huis, dr. Murat.
De vraag, af het brengen van onze
Westersche beschaving aan volken,
die deze beschaving nog niet deelachtig
zijn, als een geluk voor die volken
mag worden beschouwd, wordt wel
eens ontkonnend beantwoord; maar
moeilijk voor tegenspraak vatbaar if
de uitspraak, dat, als onze noordelijk-
gelegen, Westersche beschaving een
maal zuidelijker doordringt, dit als
een zegen voor de Marokkaansche
krankzinnigen kan worden beschouwd.
Kattenliefde. ïjen zeldzaam adrdig
geval doet zieh naar de „Leeuwarder
Ot." bericht, te Achlum voor.
Een konijn van Qerrit Sijbesma
bracht 9 jongen tteï" wereld, waarvan
er 2 stierven. Toevallig was bij 8en
buurman een kat die terzelfder tijd
moeder was gewordeh van 5 jongen.
Deze jonge katjes werden thans van
hot leven boroofd, waarna de kat bij
dp 7 jonge konijntjes werd gebracht
En tot groot wondèr nam 'de poes de
zorg op zich*) Zij ondervinden thans
een liefdorlijke verpleging en worden
door haar geboogd.
Gisterochtend is de boerderij en het
café van Goch te Orthen, gemeente
's-Hertogenbosch, totaril afgebrand.
Twee varkens kwamen in de vlam
men om.
Gistermiddag is een man, vermoe
delijk uit 's-Gravenhage, bij het baden
in zee, ten noorden van Scheveningen,
voorbij de kanonstukken, verdronken.
Kort nadat hij nog badende was- ge
zien is hij in bewusteloozen toestand
op het strand gespoeld. Men vermoedt
dat hij in zee door een toeval is ge
troffen. Pogingen om de levensgeesten'
op te wekken waren vruchteloos.
Nar de D. Ct. verneemt, is de ma
chinist Wouter Kroonen van den drij-
vendon bok Hercules, die Woensdag
middag te Zwijndrecht uit den mast
van een bark, welke op de werk der
firma C. H. Sunderman en Zoon wordt
gesloopt, gevallen was, in het zieken
huis te Dordrecht aan de door den val
bekomen wonden overleden.
Het 3-jarig zoontje van- den arbeider
Grooten te Nieuw Buinen, kreeg aldaar
een wiel van een kar over het hoofdje.
Vreeselijk verwpnd werd het knaapje
opgenomen. Het kind overleed spoedig
daarna.
Een 5-jarig knaapje, woonachtig op
een in het Y liggend liehtersehip te
Amstordam, viel gisteravond van de
loopplank te water. De jongen word
levenloos opgehaald.
De stoomboot Stanfries, waaroj) zich
Woensdag 150 leden van den Ned.
Bond van gemeento-ambtenaren be
vonden ter bijwoning van de zeilwed
strijden op het Snookormoer, is door
lagen waterstand op dat meer aan den
grond geraakt.
De congressisten zijn per spoor naar
I^Gouwarden teruggekeerd.
De hoer A. A. ij0 Roode, wiens
magazijn van door brand- en water
schade beschadigdo confectiegoederen,
op de Hoogstraat n°. 250 te Rotter
dam, eergisteravond grootendeels door
brand vernield is, is voor f 15,000 tegen
brandschade verzekerd. Genoemde
heer deelde heden mede, dat tijdens
den brand van hem uit een bureau,
staande op de eerste verdieping, zijn
gestolen twee gouden horloges, eenige
gouden ringen on een paar Antwerp-
schej loten.
Op de straat zijn onder het te hoop
geloopon publiek van een stuurman
een portemonnaie met f20, van een
bewoner van den Goudschensingel een
fiets, van een heer uit de Keerweer-
laan een gouden horloge met kettting
en van een onbekend gebleven per
soon een portefeuille gestolen.
De kantoorbediende H. A., uit Hoorn
die zich 11 Juli hoeft schuldig
maakt aan de ^verduistering van 25Ó0
gulden en daarna was ontvlucht, is
gisteren te Bordeaux aangehouden.
Zijn uitlevering is aangevraagd.
Gisteravond is te Raamsdonksveer
afgebrand hot woonhuis mot schuur
van den landbouwer P. Broekmans,
Niets kon worden gered. Alles was
laag verzekerd.
Verkeerd begrepen.
Een oude vrome juffrouw laat haar
slaapkamer opverven en geeft den
schilder last, boven haar bed do spreuk
„Gum Deo" te plaatsen.
Heb je me goed verstaan, schilder
Jawol, mevrouw.
Een uur later prijkte in sierlijk»
krulletters boven het ledikant der juf
frouw „Kom Theo N. Crt
Wetenschappelijk onderzoek.
De voedingswaarde van aardappel
siroop.
Het Chemisch Weekblad publiceert de
resultaten van een onderzoek naar de
Voedingswaarde van aardappelsiroop,
door de heeren H. J Hamburger en
dr. J. Offring» in het physiologisch
laboratorium der rijksuniversiteit te
Groningen verricht.
De aanleiding tot dit onderzoek was
een vraag, door de gezamenlijke Ne-
derlandsche aardappelsiroopfabrikan-
ten tot den heer Hamburger gericht,
of aard appel siroop inderdaad als een
uit hygiënisch oogpunt minderwaardig
product moest beschouwd worden, go-
lijk dit in den laatsen tijd van Fran-
sche zijde en zelfs ook hier te lande
van min of meer officieele zjjde Was
uitgesproken. Men wenschte gaarnei;e
weten of het juist was, dat de aard-
ppelsiroop geen of nauwelijks eenige
voedingswaarde bezit.
Gelijk bekend is, wordt de aardap
pelsiroop bereid door aardappelmeel
met verdund zwavelzuur te behandelen,
waardoor het amylum wordt omgezet
in dextrine en deze voor een deel in
glucose. Wordt alle dextrine omgezét,
dan verkrijgt men bijna uitsluitend
glucose. Het aldus verkregen product
wordt grootendeels in den handel
gébracht onder den naam van massó.
Over deze laatste stof wordt thans
niet gehandeld, alleen over de aard
appelsiroop.
Zooals gezegd, bestaat deze in hoofd-
aak uit glucose en dextrinein welke
hoeveelheid echter, schijnt tot dusverre
niet te zijn onderzocht.
Het is nu de vraag, zijn deze beide
stoffen als voedingsmiddelen te be
schouwen Wie maar eenigszins be
kend is met de eerste beginselen van
de physiologie der spijsvertering zal
deze vraag bevestigend beantwoorden.
Wat de glucose betreft, leert de phy
siologie, dat 't juist die stof is, waarin
alle koolhydraten ook de beetwor
tel- en rietsuiker dus worden om-
;ezet, alvorens in de bloedbaan te wor-
en opgenomen. Men mag derhalve
verwachten, dat ook het koolhydraat
dextrine daarin zal overgaan. Inder
daad is dit het geval.
Wenscht men diis de voedings
waarde van de siroop te bepalen, dan
zal men het best'doen, eerst de dex
trine in glucose om te zetten en daarna
de totale hoeveelheid der in de siroop
voorhanden glucose vast te stellen.
Om bedoelde omzetting tot stand te
brengen is de aardappelsiroop onder
worpen aan den invloed van hetzelfde
agens, dat ook in het normale levon
daarop inwerkt, namelijk het sap van
di» alvleeschklier. Dit sap bevat n.l.
oen enzym, dat dextrine in glucose
omzet. Vervolgons wordt de hoeveel
heid glucose bepaald, wat geschiedt
door de glucose-houdenije vloeistof te
koken en te filtreeren door het
koken maakt men het enzym van de
alvleeschklier onwerkzaam en daar
na te bedoeleh met een weinig versche
gist, dat de glucose omzet. vHierbij
ontstaat koolzuur, en het volume kool
zuur, dat ontstaat, is de maat voor
de hoeveelheid glucose. De glucose
gehalten bleken te schommelen van
63.9 tot 78%.
Wenscht men- nu een vergelijking
te maken tusschen de voedingswaarde
van genoemde stroopen met de voe
dingswaarde van riet- of beetwortol-
suiker «dan dient men te weten, hoe
veel glucose door een bekende hoe
veelheid riet-' of beetwortelsuiker bij
omzetting wordt geleverd. Immers
de saccharose gaat niet als zoodanig
in het bloed over, doch wordt in h§t
darmkanaal eerst in glucose omgezet.
Welnu 100 gr. saccharose leveren
bij inversie 105 gr. glucose, derhalve
hebben 100 gr. van do onderzochte
siroopen (en massé) een voedingswaarde
die gelijk staat met die van 61 tot
70 gr. riet- of beetwortelsuiker.
Het gaat dus niét aan, om aan de
aardappelsiroop en massó alle voedings
waarde te ontzeggen. Inderdaad be
zitten zij een hooge voedingswaarde.
Bedenkt men nu bovendien, dat die
stoffen volgens een voor dé gezond-
hoid geheel onschadelijk procédé uit
zetmeel worden bereid, dan bestaat
er geen enkele reden, om ze op hy
giënische gronden als minderwaardig
tegenover suikor te verklaren.
Integendeel, men zou kunnon op
merken, dat de aardappelsiroop nog
een I goede ©jgenschap bezit, die de
suiker mist. Volgens de onderzoekin
gen van Schiff on andere toch, heeft
dextrine het vermogen, de afscheiding
van maagsap aanzienlijk te bevorderen.
GOUDA, 18 Augustus 1911.
Gisteren slaagden te 's-Gravenhage
voor het examen hoofdakte de dames
C. J. de Ruiter te Nieuwerkerk a. d.
IJssel en A. M. Vergeer, alhier, beide
van den hoofdcursus alhiervoor het
examen Hoogduitsch M. O. akte A
de peer J. L. Sanders, alhier.
Te Arnhem slaagde voor de hoofd
akte de heer A. M. Frank te Boskoop.
Verslag van den toestand der
Gemeente over 1910.
(Vervolg).
Restauratie-St. Janskerk.
De commissie voor de restauratie van
de St. Janskerk zegt in haar verslag
De in 1910 uitgevoerde werken
hebben zich in hoofdzaak bepaald tot
de herstelling van het dak en het
plafond werk van de Noorderbeuk. Van
de eerste en tweede zijbeuk in dit
gedeelte der kerk werden vier ooste
lijke en drie westelijke schilden, en
van de binpenst© zijbeuk werd het
geheele doorgaande dak van nieuwe
bebordingen voorzien, terwijl de kap
constructie naar behoefte werd aan
gevuld, hersteld of vernieuwd. De
eibedekking over deze daken, de goot-
bekleeding met zink en de loodbe-
kleeding der nokken zijn geheel ver
nieuwd.
In het najaar werd aangevangen
met het nazien en herstellen van de
bogen en kolommen aan de zuidzijde
van het middenschip. Deze bogen en
kolommen blijken in fedelijk goeden
staat te verkeerenwel zijn enkele
voegen door zetting losgeraakt, maar
de natuursteen is doorgaand nog in
zeer goeden toestand.
De proeven van beschildering van
het plafond werden voortgezet. De
ijzeren horren ter bescherming yan
liet venster No. 7 werden gemaakt.
Omtrent de glasrestauratie kan wor
den medegedeeld dat hot raam No. 7
door den heer J. L. Schouten te Delft
onder handen is getiomen. Zooals
feeds is gemeld ontvingen wij ter be
strijding van de kosten dezer restau
ratie van Mevrouw de Weduwe G. J.
Steens Zijnen, geb. van der Does, de
toezeggingvan een bedrag van
f 16000.-.
Onze Commissie leed een groot
verlies door het overljjden van ons
medelid, den heer Mr. D. J. van
Heusde, die onzen voorzitter reeds
bekend was als ,de anonieme gever
der kosten van de herstelling van het
glas No. 8, en verder van zijne warme
belangstelling deed blijken door aa|
onze Commissie eene som van f 2500jf
vrij van successierechten, te vermaken
onder den last deze aan de restauratie
van glazen der kerk te besteden.
Met de zelfde bestemming ontvingen
wij een door Mevrouw de Weduwe
Dr. J. W. Kroon gemaakt legaat van
f 5000, en door tusschenkomst van
onzen voorzitter tvoor de restauratie
van het glas No.- 23 eene contante
gift van f 10000, waarvan de schenker
voorloopig volstrekt onbekend wenscht
te blijven, terwijl de veyeeniging
„Crabeth" ons de toezegging deed
eener bijdrage van f 500, in de kosten
der in 1911 uit te voeren herstelling
van het raam No. 1.
De gift van f 10.000 en het legaat-
van Heusde worden rentegevend be
legd, aangezien zij voorloopig voor
het aangegeven doel nog niet zijn
aan te wenden.
De L i b r y e. De stedelijke biblio
theek, genaamd de Goudsche Librye,
mocht zich ook dit jaar in veler be
langstelling verheugen.zij werd door
228 personen bezocht terwijl er 260
boeken werden uitgeleend.
In de plaats van Dr. A. Kesper,
die door vertrek ontslag nam uit het
college van Libryemeesters, werd door
den gemeenteraad benoemd Dr. J.
Huges.
Museum van Oudheden. De
werkzaamheden der commissie betref
fende de rangschikking, nummering
en beschrijving der verschillende voor
werpen werd voortgezet.
Aangekocht werden een reproductie
van Roghman's stadhuis (1646) eenige
portretten, terwijl verschillende be-
angrijke zaken ten gefechenke werden
ontvangen.
Het museum werd bezocht door 439
personen, waaronder 290 tegen een
entree van f 0.25 en 149 tegen een
entree van f 0.10.
Wegens vertrek uit de gemeente
nam Dr. L. A. Kesper ontslag als lid
der commissie en werd in diens plaats
gekozen Dr. J. Huges. De hoer J.
van der Meer, die met 1 Jan. 1910
moest aftreden, werd als zoodanig
door den Gemeenteraad herbenoemd,
Armwezen." De algemeenetoe
stand was ook in het afgeloopen jaar
niet ongunstig.
Door de gemeente werden gésubsi-
dieërd
1°. Het Burgerlijk Armbestuur.
2°. Het vereenigd Wees- en M\-
moe8eniershui8.
3°. Het St. Catharina Gast- of
Bestedelingenhuis.
4°. Het St. Elisabeths Gast- of
Oude Vrouwenhuis.
5°. Het Israëlitisch Armbestuur.
Wat het Burgerlijk Armbestuur
aangaat, de uitgaven wegens beste-
dingskosten waren ruim f 250,hooger
dan in 1909 het aantal deelhebbers
in het Fonds der Vereeniging van
werklieden was kleiner dan dat over
1909 en was hierin een vermindering
van 37 personen en van f276.56. Op
pensioenen voor de Land- en Zee
macht werden f 60.meer aan voor
schotten verstrekt dan in 1909.
Van de Gemeente-subsidie behoefde
over f 375.niet te worden beschikt.
Het Burgerlijk Armbestuur onderging
geen verandering. De heer G. Prince,
die periodiek moest aftreden, werd
herbenoemd.
Het Vereenigd Wees- en^Elmoese-
niershuis was einde 1910 bevolkt met
27 jongens en 24 meisjes, behoorende
tot yerschillende kerkgenootschappen.
De gezondheidstoestand was over
het algemeen gunstig.
Het aandeel van ieder kind in de
renten van de legaten Borsteegh en
Kranenburg hd f 10.50 werd op de
spaarbankboekjes ingeschreven.
De opbrengst der 4 voor het Huis
gehouden collecten -bedroeg f 154.08.
De heer Dr. J. W. Le Gfom, die
periodiek moest aftreden als Regent
werd als zoodanig herbenoemd.
Wegens vertrek uit de Gemeente
van Mevr. Ca. KesperHarmers werd
tot Regentes benoemd Mevr. L. C.
M. SteensmaIJsselstnn.
Het St. Catharina Gast- of Beste
delingenhuis had aan het eind van
1910 een bevolking van 32 mannen
en 6 vrouwen.
Het gasthuis werd eenigermate ge
restaureerd, waardoor er meer ruimtei
kwam ön 2 gehuwde paren konden
worden opgenomen.
De gezondheidstoestand was over
't algemeen bevredigend.
Mevr. T. M. van der Straaten—
Boer, als Regentes aan de beurt van
aftreding werd als zoodanig herbe
noemd.
In de plaats van den overleden
Regent, den heer L. P. Hoogendyk
werd benoemd de heer. J. C. van der
Torren.
Het St. Elisebeths-Gast- of Oude
Vrouwenhuis had aan het eind van
1910 binnen haar muren 21 kostkoop-
sters en 11 preuve-bezitsters. 6-
In het Oude Mannen- en Vrouwen
huis voor Israëlieten, dat door het
Israëlitisch Armbestuur wordt beheerd
waren aan het eind van 1910 13 man
nen en 16 vroitwen ais verpleegden
opgenomen.
Volgens de rekeningen dienstjaar
1909 werden door de gemeente aan
de Instellingen van Weldadigheid sub
sidies verleend tot een bedrag van
f 25630.305. De'gozamenlijke uitgaven
der in het verslag opgenomen Instellin
gen van Weldadigheid ten behoeve der
armen beliepen met de kosten van de
Gemeente-Apotheek, de wedden der
geneeskundigen en de verplegings-
kosten van krankzinnigen f 139963.87.
Tot vermindering der armoede door
werk verschaffen droeg bij de Werk
inrichting tot wering van Bedelarij.
Ter voorkoming van armoede dienen
de gemeentelijke instellingen De Bank
van Leening en de Spaarkas.
Bij de Spaarkas werd door 221 per
sonen in 1910 ingebracht f 2218.10.
Er werd terugbetaald f 2291.81.
Bij deze instellingen verdient ook
nog vermelding de Spaar- en Hulp
bank van het dep. „Gouda" der Mij.
tot Nut van 't Algemeen.
Blijkens de laatste rekening waren
er 2503 deelnemers. De inbreng be
droeg in 1910 f 191455.77, de bijge
schreven rente f 15531.55, terwijl te
rugbetaald werd f. 176819.425. De
Spaarbank betaalde 3% rente.
De Hulpbank gaf in het afgeloopen
jaar 82 voorschotten tot ëen gezamen
lijk bedrag van f 16679.18.
(Wordt vervolgd.)
nelia van Eeden, te Nieuwer-Amstel,
Dr.H. J. M. Schoo, arts, Emile I. van
Itallië, apotheker-scheikundige, Chr. J.
van Ledden Hulsebosch, scheikundige,
allen te Amsterdam, Piet Heiloo, bak-
kersknocht, te Haarlem, Dina Gelein,
huisvrouw Knflf, Jansje Schouten.
(De zitting duurt voort.)
Bootwerkërsloon.
Op 3 dezer diende voor het Kan-
gerecht te Amsterdam de zaak van
twee bootwerkers, die tegen den voor
zitter van den Zeemansbond, den heer
Ronner, een vordering hadden inge
steld tot uitbetaling van hun toegezegd
loon, nadat dit al reeds twee weken
was uitbetaald. Gedaagde betoogde
toon dat van loon geen sprake kon
zijn, zelfs niet van ondersteuning, daar
eischers behoorden tot stakers, wier
kaarten bij besluit van een buitenge
wone ledenvergadering waren inge
trokken. Door eischers werd daaren
tegen verklaard, dat hun ieder f8.—
's weeks was toegezegd voor werzaam-
heden in dienst van den genoemden
Bond, nl. voor het posten, hetwelk
hun o.e. op 7 Juli jl, door gedaa^
was opgedragen.
De Kantonrechter besliste heden,
dat eischers dit hadden te bewijzen,
waartoe de nadere behandeling der
zaak werd bepaald op 5 Oct. e.k.
De vergiftigingszaak Exter.
Onze Haarlemsclie corr. seint
De belangstelling was heden nog
grooter dan gisteren. De rechtbank
was samengesteld als gisteren. Bekl.
vrouw Hoogenhout in gezegende om
standigheden verkeerende, zat met
angstig gelaat te luisteren naar de
voorlezing der stukken. Haar verde
diger is Mr. Van Gigh Jr. Het eersi
werd gehoord Dr. Schoo, die de lijk
schouwing op Hoogenhout verriohtte,
hij heeft daarna alle teekenen van
heftige acute maaTgdarmcatarrh waar*
genomen, gelijk bij acute arsenicum
vergiftiging! De deskundigen die che
misch onderzoek verrichtten verklaren
dat de doodsoorzaak van Hoogenhout
acute arsenicumvergiftiging is. Daarna
ving het verhoor van bekl. aan. Zij
verklaarde dat haar man op 26Febr.
ziek geworden is na gebruik van soep.
Den volgenden dag werd Dr. Folmer
gehaald die zeide dat de man aan de
maag leed. Bekl. was de eenige die
haar man medicijnen toediende. Op 7
Maart werd Hoogenhout overgebracht
naar het Wilhelmina-Gasthuis, waar
hij den volgenden avond overleed.
President. Gij hebt de stukken hoo-
ren voorlezen, 'hebt gij arsenicum toe
gediend
Bekl. Bij mijn weten niet, als ik
het gedaan heb dan heb ik het on
wetend gedaan. Verder verklaarde bekl.
dat vroeger Exter veel bij haar ouders
kwam. Zij ontkende dat er verstand
houding met Exter bestond. Zij had
zich nooit uitgelaten dat zij genoeg
van haar man had.
Hierna begon het getuigenverhoor.
De volgende getuigen zijn gedag
vaard W. T. H. Glas, inspecteur van
politie, CorneliaBuitenweg, pleegzuster,
Anna F. Moerbeek, pleegzuster, Dr.
N. Faber, arts, allen te Amsterdam;
Gijs Opmeer, slager, Jan Hogenhout,
boerenkneeht, beiden te Sloten, Oor-
KERKNIEUWS.
Kerkelijk kiesrecht voor vrouwen
Een belangrijke beslissing is thans
door de Synode der Ned. llerv. Kerk
genomen. Veertien jaar lang is het
kerkelijk kiesrecht der vrouwen ge
durig weder een punt van behandeling
geweest. Eenmaal is hot (ongevoer
vóór 10 jaar) door de Synode voor
loopig aangenomen, maar door do
kerk verworpen. Na die beslissing kon
hot steeds geen meerderheid verwerven.
Nu was het weder voorgesteld door
de classis Leeuwarden. Het rapport
werd uitgebracht door prof. Canne-
gieter namens een commissie, waarin
3 voorstanders, van wie één ten minste
de kerk wilde in do gelogenheid stel
len zich er over uit te spreken en
een tegenstander. Het ifepport was be
trekkelijk kort en zakelijk. De argu
menten aan beide zijden reeds zoo
menigmaal ontwikkeld, werden in
hoofdzaken opgesomd. Herhaling van
discussies, vroeger "uitvoerig gevoerd,
werd niet noodig geacht. Slechts enke
len motiveerden even hun bezwaren.
Met 11 tegen 8 stemmen word de
wetsverandering om voor „manslid
maten" alleen „lidmaten" te lezen en
aldus het stemrecht dof vrouwen mo
gelijk te maken, aangenomen.
AMERIK A ANSCHE
STOOMVAARTLIJNEN
Het stoomschip Delflandvan Am
sterdam naar Buenos-Aires, vertrok
16 Aug. van Leixoes.
Het stoomschip Willehad arriveerde
16/17 Aug. van Montreal te Rotter
dam.
Het stoomschip Rotterdamvan Now-
York naar Rotterdam, was 17 Aug..
nam. 3 uur 45 min. voorgaats van den
Nieuwen Waterweg.
Men seint ons
Kediri is vrij verklaard van pest.
Lissabon 17 Aug. D&Nationule Ver-,
gadoring keurde een ontwerp goed tot
bezoldiging der geestelijkheid, met een
amendement van den minister van jus
titie, die er op wees dat de wet geen
vervolging van den Katholieken gods
dienst bedoelt.
Londen 18 Aug. De conferentie van
het stakingcomité der spoorwegwer
ker is verdaagd. Het is niet bekend of
een besluit genomen is. Het comité zal
hedenmorgen te 9 uur weder bijeen
komen. De Iersche spoorwegambte
naren besloten den arbeid neer te
Londen. 18 Aug. Naar aanleidinL
van de uit de proviricies ingekomen
rapporten betreffende het neerleggen
van werk door spoorwegpersoneel pu-;
bliceerde het dagelijksch bestuur van
den bond van spoorwegpersoneel om
half één een mededeeling, dat een
spoedige, beslissende overwinning ver
wacht kan worden.
Londen. 18 Aug. De conferentie
met het dagelijksch bestuur van het
spoorwegpersoneel is verdaagd. Tot
nog toe kan er geen enkele beslissing
worden gemeld, doch morgenochtend
9 uur zal er weer een bijeenkomst
plaat hebben. Het Iersche spoorweg
personeel besloot eveneens te staken.
Londen. 18 Aug. De uitwerking der
spoorwegstaking is tot op dit oogen-
blik niet zeer ernstig. Er hoerscht een
belangrijke verwarring, doch het ver
keer staat niet stil.
Nog seint men ons
50.000 man troepen zijn naar Lon
den gedirigeerd en kampeeren daar.
In de provinciën neemt de staking
toe. Wanordelijkheden kwamen heden
niet voor. In Noord- en Midden-En-
geland .is de toestand zeer ernstig.
Het westelijk deel is van de Midland-
pro vincies geheel afgesneden.
Te Culemborg is in den afgeloopen
nacht 3 uur brand ontstaan bij den
landbouwer G. Mannes op de Fontein.
Het huis, dat eigendom is van het
Elisabeth Weeshuis, brandde geheel
uit. De bewoners moesten zich met
moeite redden. Mede gingen verloren
eenige mijten hooi en strooi, eenige
kippen en een paar konijnen. Oorzaak
onbekend, alles verzekerd.
Te Nieuw Schoonebeek (Dr.) zijn
gisteravond twee huizen afgebrand,
bewoond door Teller en de Vinke en
toebehoorend aan Terman en Sormani.
Wegens gebrek aan water kon de
brandspuit geen dienört doen.
$de. Gistermiddag brak ^oor onbe
kende oorzaak brand uit in de tioer-
derij van, Luttikhuizen achter in de
Maanderbuurt alhier gelegen. Huis en
schuur zijn totaal verbrand. Van de
inboedel werd niets gered. Alios was
verzekerd.
De niet-toolating van den heer
Jacobus Polak.
Naar wij vernemen heeft de heer
Jacobus Polak besloten, geen gebruik
te maken van zijn bevoegdheid om
in beroep te komen bij do Kroon van
do uitspraak van Gedeputeerde Staten,
waarbij bevestigd word zijn niet-toe-
lating als lid van den Raad voor
Amsterdam IV. De heer Polak zal
de nieuwe verkiezing in dit
district afwachten.
Te Tilburg is in den afgeloopen nacht
een oud fabrieksgebouw van V. Seu-
meren gèdeeltelykverbrand. Vooreen
aanzienlijk bedrag daarin geborgen
hennezaden werden een prooi der
vlammen. Oorzaak onbekend. Ver
zekering dekt de schade.
Te Zwaagwesteinde (Fr.) is gister
nacht de woning van den koopman
S. de Boer geheel afgebrand. Niets
kon gered worden. Alles was verzekerd
bij de maatschappij „Dantumadeel".
De brand te Stamboel.
Amsterdam. Er heeft zich hier een
comité gevormd tot inzameling van
golden voor de slachtoffers van den
grooten brand te Stamboel op 23 Juli
j.l. Door dezen brand werden op oen
dag 60.000 personen dakloos gemaakt
en duizendontot den bedelstaf gebracht.
Dit comité heeft een circulaire ver
spreid.
Voor de ouders van meer ontwik
kelde Dienstplichtigen.
Waar op dit oogenblik de loting
plaats vind en tevens hot oogenblik
weder nadert, waarop de dienstplich
tigen van de najaarsploeg zullen wor
den opgeroepen, meenen wij wel te
doen met nog eens te wijzen op do
gelegenheid, welke aan beschaafde en
ontwikkelde jongelieden geboden wordt
om bij de Militaire School Compagnie
te Amersfoort te worden opgeleid
voor den rang van vaandrig.
Do toelating tot deze instelling,
welke het vorige jaar ruim 60 leer
lingen telde, kan worden verkregen,
hetzij op verzoek, na eenige verbin-
tenis als kader-reservist, hetzij rechtens
na zich te hebben opgegeven voor
adspirant-militie-officier, in welke beide
gevallen de eerste-oefeningstijd, des-
gewenscht, op 1 October a. s. aanvangt
en achter elkaar wordt volbracht, zoo
dat de leerlingen omstreeks 15 Juni
d.a.v. vaaudrig kunnen zijn.
Waar deze opleiding het voordeel
biedt, dat de leerlingen gezamenlijk
wonen en leven, onder verstandige lei
ding staan, zoowel bij als buiten hunne
studiën en oefeningen en hunne Zon
dagen en vacanties bij hunne familie
kunnen doorbrengen, terwijl de plaats
der vestjging zelve gezond en rustig
is, daar twijfelen wij niet of vele oudeis
zullen ook dit jaar van deze instelling
voor hunne zonen gaarne gebruik
maken.
Nadere iulichtingen kunnen bij alle:
militaire autoriteiten worden verkre
gen, terwijl de Commandant der M.S.C.
belangstellende bezoekers gaarne ont
vangt.
Te Hsngelo (O.) kwam de melkknecht
van den heer O. S. met paard en kar,
beladen met melkbussen in een sloot
terecht. De knecht geraakte onder de^
kar en bekam vrij eastig letsel, zoodat
geneeskundige hulp werd ingeroepen.
Een dienstbode die mede op de kar
gezeten waB, kwam met den schrik
en een nat pak vrij. De in de bussen
aanwezige melk ging verloren.
Door de aanhoudende droogte ver
plaatst de visch zich uit het ondiepe
naar diep water. In de diepe Friesche
meren wordt tegenwoordig flink ge
vangen. Een 15-tal hengelaars uit het
dorp Parrega vingen ruim 200 kilo
visch waaronder een groote partij baars.
De nu nog resteerende
worden tot SPOTPRIJS uit
verkocht.
BURGERLIJKE STAND
BEEUWIJK.
GEBORENChristiaan Wilhelm,
ouders R. Hendriksen en M. van*der
OVERLEDENM. C. Rijkenhuizen,
van het Koninklijk Meteriologisch-
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 766.3 te
•Seydisfjord, laagdte stand 744.3 te
Haparanda.
Verwachting tot den volgenden dag.
Zwakke tot matige wind uit weste
lijke richting, vortinderlijko bewolking',
waarschijnlijk regenbuien, zolfde tem
peratuur.
VAN DEN
El l'ectenhandel le Amsterdam
18 AUO. 1911.
SUatslecuiugeii.
Ned. Cert. Werkelijke
j Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrento 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
i Amort. Schuld 3 pet,
Russische Obl. 1906
5 pet. 1
ld. Obl. (Gr. Russische
Spw.mn.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (NieoFai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 6e Emis
sie 4 pet
tJapan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pot.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Dank en ('redlet-Instel
llugeu.
N0d. Bankaandeelen
Industr. Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A.
Id.Smelting &Refining
Oo. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
IU. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Kof. Crediet Instelt, en
Cultuur Ondernemingen
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Ned. Handol-Mij. C.v.A
Mijnbouw M(jeii.
Ketahoen" Mijnbouw
Mjrj. Gew. Aand.
RedjangLebong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
PetroleumOndern.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij. totExpl.
v. Petr. Bronn. O.v. A
.„Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart M(jen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zoo-
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. .afgest. Pref. A.
rabak-Oudernemingen.
Bindjey Tabak My. A.
Nieuwe Asahan Tabak
Mij. Aand
„Silau" Asahan Tabak
My. Aand.
Diversen
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian 'Corporation
Iim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats-
spoorwogon Aand.
Zuid-Itafiaan. Spwmij.
Serie ArH Obl. 3 pet.
Warschau-Wèenen
Spoorwogmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleeiilngeu
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. Thei s-Re-
gulirungs-Ges. 4 pet.
Hollandacho Staatsfondsen zondor
handel ovenals Russen en Portegeezon.
Handel in culturen getemperd, mijnen
eerder gevraagd, oliewrarden zeer vast.
Amerikanen flauwer op New-York
doch met vasten ondergrond. Geld
gemakkelyk.
Vorige
koers.
koer» van
lieden
847a
84%
92%
66
05%
101%
101%.
91"/.,
917,
93%
89%
91%
95
47%
101'/,
87%
105
87%
57%
212
50%
50%
70%
70%.
25
25
72%,
71'%,
235
9317.
184'/,,
237
3337,
92
91
040
73
640
71'/,
1637,
155
4247,
432
400
166
166
115
15
16%
1087,
1077,
42
47
4'%,
10%.
9%
83%
84
92%
92%
07%o
219
f140.—
98
28%,
1087,
14
169'/,
14
101%
102'/,
166%
RS.
nCt.