Crroote Expositie d. SAMSonr BTJ-Iten laaa-d.. Buitenlandseh Nieuvs. Italië- -Turkse. Bio^.ii.exi.la,rxcL. Geram^ds Bericht,™ Stadsnieuws. Laatste Berichten Telegrafisch Weerbericht Officieels Prijscourant - - - - - - andere st rooming hij ons nl. om deze zaak wel te behandelen. Ik persoon lijk, M. H. wil wel zeggen, dat ik daar ernstige bewaren tegen had. Volgens mijne meening is dit wetsontwerp wel degelijk een politieke zaak. Men mag daarover oordoelen, hoe men wil, maar ik, als man van rechts, meen daaraan niet te mogen mede werken. Toen in 1905) wij, mannen van rechts, fn het vmtr moesten gaan voor het thans zittend ministerie, wis ten wij, dat als rechts kwam te over winnen, dit wetsontwerp aan de orde gesteld zou worden. En vele man nen van rechts, die het minst gevoelden voor een tariefwet in dezen zin, moes ten zich om politieke rede nen d a a r b ij neerleggen. Toen wij toch in onze Bondsvergadering het program van actie bespraken voor den komenden strijd, bleek ons, dat men geen kans zag, op andere wijze gold te krijgon voor de uitvoering der sociale wetten, daarom moesten wij, mannen van rechts, dit ontwerp slikken. Nu ik er zoo-Yporsta, vraag ik II, of het aangaat dat wij, wetende, dat het ontwerp meest komen, er hier een actie tegen gaan voeren. Wij in Gouda zijn van moening geweekt, dat daardoor een; schenring zon komen in onze ver- eeingingen. Bet besluit van de Goud- sche Winkeliersveroeniging is dan ook geweest om deze zaak niet tebehan- dolen. En ik besluit, dat geen man van rechts kan deelne men aan deze agitatie, zon der verraad te plogenaan eigen part ij. De Voorzitter antwoordde hierop Mijne hoerenlk wist absoluut niet de politieke beginselen van don goach- ten afgevaardigde uit Goudaik hob hem "xpros met in de redo willen vallen en hem niet hierop gewezen, dat in deze vorgadering niet over politiek gesproken mag worden, om U een bewijs te geven, dat d i t onderwerp en do politiek absoluutnietvanelKaarzijn te scheiden. Ik wil niet voornitloopen op hetgeen deze vergadering nog moer heeft to zeggen, maar ik verzoek don hoeren, di<^ verder het woord zullen gaan vopron ,van het woord af te zien, als zij het. woord niet kunnen voeren zonder do politiek erin te halen. Laten wij alstublieft niet behoeven te hooren dat is een man van rechts, een ander oen man van links (Bravogeroep). Mijno hoeren Laten w(j hier zitten als middenstanders, aan wie de orga nisatie, die zij hebben gesticht, lief is boven alles. En laten wij straks niet rapt verhitte hoofden maar kalm en bebaard als wijze middenstanders een besluit nemen. Daar het ons niet mogelijk is het onjuiste te ontdekken in het door ons op 28 Juli geciteerde verslag en het door dik en dun in de politiek er boven op ligt, herhalen wij wat toen door ons is geschreven: Tegen het op een dergelijke wijze op den voorgrond plaatsen van de politiek in oen zaak als de Tariefwet, die zuiver economisch kan worden beschouwd en als zoodanig zal blijken te zijn een grooj nadeel voor het algemeen, tegen bevoorrechting van enkele groot-industrieën moeten wij ten sterkste protesteeren. Indien er bepaalde organisaties zouden öioeten worden aangewezen om over de Tariefwet een 'oordeel uit te spreken, dan zou daarvoor met de Kamers van Koophandel ze ker de Nederlandfiche Middenstands bond moeten worden aangewezen. Prof. Dr. 0. A. Yerrijn Stuart, hoogleeraar aan de Universiteit te Groningen heeft het op de j.l. Vrij dag gehouden \ergadering van liet departement Groningen der Nederl. Mij. ter bevordering der Nijverheid zoo juist uitgesprokenTariefbe- scbenning verdient bestrijding op algemeen-economische grondenmet bet oog op onze internationale po sitie; wegens hare sociale onrecht vaardigheid, en omdat zij een ele ment van bedeif in de politiek brengt. (I)e spatieeringen zijn van ons Keu.) De Tripolitaansche kwestie. Het is niet voor de eerste maal, dat het woord kwestie met een bijbehoo- reud attributief den naam van ons overzicht aangeeft. Maar tot nog toe was meer het woord Marokkaanse!» dan Tripoiitaansch in gebruik, tot plotseling de oorlog uitbrak. Hot was toen eensklaps alsof er geen Marok- kaansche kwestie ooit had bestaan, want niemand toonde moer ©enige be langstelling voor het onderhoud fcüs- schen Von Kilerlen Wkchter en Cam ion. De aandacht was van nu af gevestigd op Tripolis en de landt n. die daarom thans den strijd voeren. Iedereen had den mond vol van de Italiaansch-Turkschen oorlog. Zelfs in ons land gaven enkele bladen extra-editie's uit. De een nam den toestand zoo, de ander zag bom weer anders in. Kolommen vol worden ge schreven over de gezindheid der an dere groote mogendheden. Misschien hebben daardoor velen nog gehoopt dat een tusschenkomst niet al te lang zou uitblijven, maar allo wachten was tevergeefs. Wij hebben er direct op gewezen, dat do Italiaansche bjaden er de Engolscho, Fransehe en üuit- scho pers die zoo schreeuwden over het internationale scliam.aal op hebben gewezen, dat zij goed hadden gedaan de annalen van hun eigen geschiedenis nog eens te bestudeeron. Zij zou daarin gevonden hebben even groote schand daden door hun eigen land bodreven. Heel mooi hoeft do bekende teokenanr Johan Braakensiek dit in „de Groene'' in beeld gebracht. Italië sluipt met een grooten zak gestolen goed uit een huis. Frankrijk, Engeland, Oostenrijk en anderen betrappon don dief. Zij schreeuwen luid over de slechte daa 1 van den inbreker, maarzij zijn zelf gewhpond met breekijzers, val- sche sleutels en dergelijke onschuldige voorwerpen, terwijl zij groote zakkeq gestolen waar onder rlon arm hebben. (Marokko, Transvaal, Bosnië on Ilei- zegowina, enz.).- Behalve de „Groene" hebben na tuurlijk ook andere bladen hun mee ning over den oorlog gezegd. In het bijzonder willen we do aandacht vra gen voor oen zeer lezonswaardigo opmerking in het V. D. Wookblad „do Wereld". Dit blad zegt: „De brutale roof, waaraan Italië zich tegen over Turkije schuldig maakt, werpt een schel licht op een raadselachtig verschijnsel van onzen tijdhot enorme verschil tusschen de moraliteit dor individuen en de handelingen der na- tien. Misdaden, welke niemand indi vidueel op zijn geweten zou willon nomen, worden door de colloctiviteit, de natie, zonder schaamte begaan, on do eenmaal opgowekto misdadige na tionale hartstocht verstikt op het be slissende oogonblik de individueele neigingen tot oprechtheid, eerlijkheid en goede trouw. Te Rome heeft op den dag der oorlogsverklaring een geestdriftige menigte, die pleinen en straten vulde, gejuicht over oen poli tiek schelmstuk." Thans nog het een on ander van het oorlogsterrein. Een van de maatregelen, die zoowel Turkije als Italië hadden genomen tot bescherming van hun kuston, is ge weest het doo ven der vuurtorens. Deze maatregel beveiligt echter niet alleen tegen een overval van vijandelijke sche- pon, maar evenzeer wordt het aan schepen van onzijdige mogendheden onmogelijk gemaakt bij nacht de ha vens binnen te komen. Uit maritieme kringen van allo zeevarende Europee- sche mogendheden zijn dan ook pro- tosten opgegaan over dezen genomen maatregel. De vrees voor ongelukkon blijkt niet ongegrond te zijn geweest. De groote Duitsche pakketboot His- pania, is bij het binnenvaren van do golf van Smyrna op de Turkscho kust geloopen. Een hooi rare houding noemt her haaldelijk Italië aan. Hot verklaart Jiet conflict tot Tripolis te zullen be uerkon, maar toch bombardeert het Preveza, op do Albaneoscho kust En thans komt bericht, dat de stad San Giovanni di Modua is gebombardeerd. Toch verklaarde do Italiaansche re- geering Vrijdag nog, dat aan alle schepen het uitdrukkelijk bevel gege ven was, geen militaire operaties te ondernomen aan de Turksche kust van de Adriatisoho en de Jonische zee. Be Italianen beweren, dat hun in de Adriatische zoe kruisende sche pen tot een beschieting genoodzaakt worden door een verraderlijk optreden van do Turken, maar daarover spre ken eenige Berlijftsehe bladen twijfel uit. De VQSsische Zeitung is er van overtuigd, dat do Oostenrijksche re- geering in deze wel op groote voor-1 zichtigheid zal aandringen. De Ita liaansche schijnt ook wel de wijste partij te hebben gekozen, althanö het eskader dat in de Jonische zee kruiste, is teruggeroepen. De aanval op Tripoli. Rome, 8 October. Het .eerste eska der is hedenmorgen oro 4 uur op de reede van Tobroek (Barka) gekomen en hooft het Turksche garnizoen gelast zich over te geven. Het garnizoen weigerde echter de Ottomaansche vlag van flot fort neer te halen, waarop het pantserschip Vittorio Emmanuelo hot vuur opende, de vlag wegsehoot en een bres in het fort maakte. Eenige compagniën mariniers gingen aan land, overweldigden het kloino garnizoen, bezetten het fort en hescTïën de Italiaansche vlag. Eenige Turken zijn govangon ge nomen. Konstaatinopel, 8 October. Do Italia nen zullen Turkije binnen 3 dagen moeten verlaten. Het gerucht loopt, dat de minister raad besloten heeft tot een tariefoorlog en Turkije Italiaansche waren zal treffon met rechten, dio tot 100 pro cent opklimmen. Men heeft allo reden om te gelooven dat de geruehton betreffende een spoedig te wachten oplossing van het Tripolitaansche vraagstuk, allen grond missen. De rogeering is bosloten, elke tus schenkomst, dio van oen afstand van Tripoli uitgaat, af te wijzen. V redesgoruchten. Aan de Echo do Parjs wordt uit Rome geseind, dat met de vredeson derhandelingen binnenkort oen aan vang zal worden gemaakt, en dat ipen in rogoei ingskringen hoopt, dat zij voor 1 November a.s. zullen zijn afgeloopen. Rusland. Een zelfmoordenaarsclub. Een Peterburgsoh telegram meldt, dat de politie te Kursk een club van zelfmoordenaars ontdekt heeft. De le den dezer club zijn gymnasiasten, in den loop der laatste maanden hebjion niet minder dan 10 clubleden zich o- vereenkomstig de statuten gedragen. Het spreekt vanzelf, dat deontdokking, welke de politie gedaan heeft, niet al leen onder de ouders der gymnasiasten, doch ook algemeen groote ontsteltenis verwekt hneftv - - Duitsohland. De onverbeterlijke „hofdame." Men zal zich het verleden jaar voor gedane tragi-korai8che geval herinne ren van een zekeren jongen Berlijner, Frans Eichbaum, genaamd, die als vrouw verkleed, zich uitgaf voor hof dame van Keizerin Augusta. In deze vermomming gelukte hot hem werke lijk juweliers voor groote bedraden af te zetten. Veroordeeld tot oen jaar gevangenisstraf is Eichbaum dezer da gen los gekomen. Hij heeft zijn vrij heid misbruikt door dadelijk naar Weonen te reizen en daar, maar nu niet als dame, doch als Hongaarsch edelman, hetzelfde bedrijf uit te oefe nen als te Berlijn. Do Woensche po litie legde evenwol spoediger dan de Borlijnscho de hand op Eichbaum, die bij zijn arrestatie ziohzelf trachtte om het leven te brengen, wat hem even wel mislukte. Hofbericht. De eerste groote Hofjachtpartijen zullen dit jaar plaats hebben in het laatst dezer maand. Het jachtterrein van het Kroondomein Het Loo is overvloedig van wild voorzienvooral hazen en patrijzen schijnen een gunstig jaar te hebben gehad. De schade bij de Laaste storm te Middelharnis wordt op meer dan 41000 gulden geraamd. Gisteravond laat ontstond brand bij den heer J. Kluft, Baanstraat te Beverwijk. Diens huis brandde voor een groot deel uit. Verzekering dekt de schade. Te Rotterdam is overleden op 59- jarigen leeftijd, na een kortstondige ziekte, de heer S. Soesman, directeur van het Casino-Variété. "S. S. Ixion. Volgens een door de Stoomvaart Mjj. Oceaan ontvangen telegram van Batavia, behoort alleen Cornells van der Bent tot de vermiste manschappen. Het zoeken heeft nog plaats en de booten zjjn nog niet teruggekeerd. Het grootst* deel van de voor Ne derland bestemde lading bestond uit: 2400 balen kinabast; 250 huiden; 325 balen -meel; 6500 pakken tabak en 7500 balen coprah alsmede 2250 kisten thee voor Amsterdam en 1650 kisten thee voor Londen. Tevens werd bericht ontvangen, dat de Ixion uitgebrand en nogrookende gezien is; 32 mijlen Z.W. van Kloë. Het gouvernement heeft een schip uitgezonden om te trachten de Ixion ergens binnen te brengen. Zaterdagnacht pl.m. 2 uur brak nog door onbekende oorzaak brand uit in een der schuren van 't hotel Hagedoorn. te Dodemsvaart. Drie schuren, alsmede een gedeelte van het woonhuis ver brandden. In het vuur kwamen 22 varkens en een koe om. De brand sloeg over op een loods van der. heer Sloods, dio ook weldra een prooijiei vlammen was. Verzekering dekt de schade. Uit Londen wordt gemeld, dat de Hoeger-aalaak Noordzee ter hoogte van Souchond is aangekomen. (In Friesland was men omtrent het lo. van deze aak eonigzins ongerust.) GOUDA, 9 October 1911. De lo Luitonant W. J. M. Linden wordt met ingang van 1 November a.s. op zijn verzoek, overgeplaatst van het garnizoen Gouda naar Delft, Brutaio Diefstal. In den afgeloopen nacht is inge broken in een boerenwoning, staande aan don Gouderakschen Dijk. Door opschuiving van een raam heeft men zich toegang verschaft en heeft men uit een linnenkast, die zich in het zelfde vertrek bevond als waar do bewoners slapen, een bedrag aan geld gestolen. De politie stelt een4jvorig onder zoek in. Gisteravond is door do politie een beschonken man zekere K. gearres teerd, die o.a in het Maastrichts Bier huis een ruit had stukgeslagen. Do arrestatie van deze levenmaker bracht heel wat nieuwsgierigen op de been. Vermoedelijk door het achteloos wogwerpen van een lucifer is gister morgen brand ontstaan op een boven- achterkamer van een der huizen aan de Derde Kade. Hoewel het zich aanvankelijk ernstig, liet aanzien, mocht men er in slagen met eigen middelen het vuur te blus- schen Er verbrandde eenig beddegoed en ook aan de woning werd eenige schade aangericht. Louis Bouwmeester. Gisteravond trad, na een paar jaar in Indië te hebben doorgebracht, Louis Bouwmeoster weer in Gouda op. Ecu vrij talrijk publiek had zich naar „Ons Genoegen" begeven*om den grooten tooneelspeler eens weer te zien en te ge nieten van zijn spel. Want hem te zien spelen is een genot. Temeer beloofde de avond veel te worden en is dat ook geworden, doordat Bouwmeester dezen keer een beter ensemble bezat dan de vorige maal bij zijn aseheids- vooratelling met „Se non e ve.o Toch was ook ditmaal natuurlijk d g aandacht gevestigd op Bouwmees ter, die op de meest voortreffelijke wijze de rol van Voerman Henschel speelde. Voerman Henschel is een beste kerel, goed voor iedereenalleen eeu beetje ruw. Na den dood van zijn vrouw volgt het eene ongeluk na het andere. Daarbij huwt Henschel, tegen een belofte aan zijn stervende vrouw in, met zijn dienstmeid die hem nog dieper in het ongelijk stort. Eindelijk wanneer zijn zwager hem op het slechte karakter van zijn tegenwoordige vrouw wijst, komt de wroeging bij hem op. Hij begint zich de zaken steeds zwaar der voor te stellen en zijn geweten, begint hom al minder met rust te laten. In één van zijn buien van zwaarmoe digheid in één van zjjn onrustige nach ten wordt het leven hem te zwaar en hij maakt er een einde aan. Prachtig, diep ontroerend wist Bouwmeester dien zwaren levensstrijd ons af te beelden, heel goed bijgestaan door de andere dames en heeren. Daar er echter geen programma's verkrijgbaar waren waar de namen der spelenden op waren vermeld en waar de tooneelnamen meest zoo onduidelijk werden uitgesproken, dat ook daarvan niet veel te verstaan was, moeten we er van afzien het stuk op een geregelde wijze te bespreken. We hopen echter Bouwmeester nog eens vlug weer te zien. Arrondibseuieuts-Vergadering. In aansluiting op het verslag van Zaterdag vermelden wij thans het volgende De heer C. J. de Rnwe, alhier hield een voordracht over Draadlooze Telegrafie. Ter verklaring van vele natuurver schijnselen neemt men het bestaan aan van een uiterst ijle stof, den aether, die alle andeie stoffen opvult en doordringt en de geheele wereldruimte vult. Elk deeltje van deze hypothetische stof is aan zijn plaats gebonden en tracht onmiddellijk zijn vorige plaats weer in te nemen, als het maar weinig uit zijn stand wordt getrokken. Daarbij vliegt het zelfs ziju plaats voorbij en komt pas na eenige slingeringen tot rust. De deeltjes zijn ook afhauke1- lijk 'van elkaar. De beweging van het eene heeft die van de omringende tengevolge. Deze brengen weer t.udere aan don gang en zoo ontstaan gol vingen in den aether. Wanneer we een steen in het water gooien nemen we een analoog verschijnsel waar. Als we een lucifer aansteken, bren gen we den aether in trilling. Als iemand anders dat waarneemt, dan hebben we draadloos getelegrafeerd. Ook bij de voortplanting van de warmte doen de aetherdeoltjes dienst, maar dan zijn de trillingen minder snel. De lichttrillingen hebben gemiddeld met een snelheid van 500 billioon per seconde plaats. Warmte wordt door minder snelle trillingen overgebracht en de golven, die bij de draadlooze telegrafie gebruikt worden, zijn nog minder snel. Ter waarneming van de lichttril lingen dient ons oog. Nog snellere trillingen oefenen haar jerking uit op de fotografische plaat. De warmte wordt waargenomen door het gevoel of door thermometers. Voor de waar neming van electriscne golven missen we een zintuig; evenwel, zijn er een groot aantal betrekkelijk .eenvou lige toestelletjes, die uiterst gevoelig zijn voor electrische golven. Deze instru mentjes worden golf detectors genoemd. De trillingen van licht, warmte en electriciteit worden alle met een zelfde snelheid voortgeplant n.l. 300.000 K.M. per seconde, een bnelheid groot ge noeg om ruim zeven maal per.seoonde een reis om de aarde te doen of in 5 seconden heen en weer naar de maan of in ongeveer acht minuten naar de zon. Toen gebleken was, dat al ^eze tril lingen zich met dezelfde snelheid voortplanten, trok men daaruit de conclusie, dat ze bewegingsverschijn selen waren van een zelfde stof, n.l. den aether. Om de electrische golven op te wek ken zijn noodig 1° een electrische stroom van een batterij of centrale. 2° een inductie klos, Rühmkorff of transformator. 3° eenige Leidsche flesschen. 4° enkele windingen koperdraad. De oorzaak van den stroom is het 8pannings- of drukverschil. Deze span ning bedraagt soms duizenden Volts. De spoorweg RotterdamSchevenin- gen werkt met een spanning van 10 duizend Volts. Een enorme spanning, die sleohts bij een spoorweg in Zwit serland nog grooter is, n.l. 15000 Volts. De stroom heeft verschillende eigen schappen. Wordt hij in eenige win dingen om een staaf ijzer gevoerd, dan wordt deze dadelijk magnetisch, ter- het magnetisme onmiddellijk verdwijn*, als de stroom wordt verbroken. Een magneet, plotseling in een klos draad geplaatst, wekt daarin tijdelijk een stroom op. Van deze eigenschappen trekt men partij bij de vervaardiging van een inductieklos. De Rühmkorff bestaat uit een ijzeren kern met eenige win dingen dik draad en daaromheen een froote hoeveelheid dun draad. De ikke draad wordt doorloopen door een stroom, die men snel verbreekt en weer sluit (zooals bij een electr. schel). Nu ontstaat aan de einden van den dunnen draad een hoog span ningsverschil, dat telkens weer ver dwijnt en opnieuw optreedt. Aan de einden van den dunnen draad wordt de zoogenaamde slin gerketen vastgemaakt en bovendien eenige Leidsche flesschen (glazen be kers, van binnen en van buiten ge deeltelijk met bladtin beplakt). De slingerketen is een draad, die een kleine onderbreking heeft, waar een vonk overspringt (de vonkruimte) en verder eenige windingen draad bevat. De Leidsche flesschen en de win dingen draad dienen om de snelheid der stroomen van den inductieklos uitgaande te wijzigen (afstemmen). Aan den slingerketen wordt nu het vangnet of de antenne gekoppeld, dat is een gordijn van koperdraden aan palen in de lucht opgehangen. Het vangnet te Scheveningen is 45 a 50 M. hoogtoch zijn er veel errootereer zijn er zelfs met een oppervlakte van 60.000 M2. De electriciteit, die in den slinger keten snel heen en weer vliegt, brengt den aether in de antenne aan het medetrillen of resonneeren, een ver schijnsel, dat bij het geluid ook wordt waargenomen. De aether van de an- thonne brengt dien in de ruimte aan het trillen en zoodoende heeft men golven uitgezonden, die aan een ander station kunnen worden opgevangen. Daartoe dient weer een vangdraad, waaraan een golfdetector wordt ge koppeld. ln.de ontvangleiding wordt nu nog een paar telefonen en een batterij geschakeld en men kan dan de seihén Van het zendstation op vangen en hooren in de telefonen. Men bedient zich hierbij van dezelfde teekons, die bij het'gewone telogra- feeren gebruikt worden, n.l. het Morse- alphabot, bestaande uit punten en strepen. Men sluit aan het zendstation den stroom langer en korter, over eenkomende met de strepen en punten Aan het ontvangstation kan mei: dan deze teekens opvangen en laten schrijven op bandpapier, maar meestal worden de teekens „gesounderd" in do telefonen gehoord. De beambten, sounderisten, zijn soms zoo geoefend dat ze twee telegrammen tegeluk kunnen afhooren. I)e golfdetectors zijn meestal zeer eenvoudig. Een paar koolspitsen, waar over een stalen naald ligt, een paai platina-draadjes in een beker met ver dund zwavelzuur zijn gevoelig genoeg, om de teekens op duizenden kilometers afstand op te vangen. De coherer was 't toestelletje, dat Marconi, de uitvinder van de draadlooze telegrafie gebruikte. Dat was eenvoudig een glazen buisje met metaalspaantjes. Het sprdfekt van zelf, dat de station; ingericht zijn tot zenden cn tot dnt-l vangerf. Dezelfde antenne kan hierbij dienst doeïl. Men kan aa» een station de toekenp van verschillende andere stations opvangen. Do6r wijziging yan de Leidsche flesch en het aantal win dingen in den slingerketen kan mén de teekens die men wil afluisteren duidelijker maken. Het onweer heeft veel invloed op de teekens, die men in do telefonen hoort. In de trdpsche 'g&vrestlfii'is do radio-telegrafie nog niet zoo bruikbaar De groote lièteekenis ligt in de mo gelijkheid van verbinding tussqher schepen en de kust. De voordracht werd door interes santé proeven en lichtbeelden verdu: delijkt. f Eep, ,daverend applaus beloondevden spreker Voor zijn leorijke voordracht. Zelfs voor hen, die van dit onderwerp zeer weinig afwisten, waB de lening voldoende geweest om hen een duid* lijk beeld te doen krijgen van mis schien de meest vernuftige uitvindin' van onzen tijd. Na de pauze zong allereerst het gemengd dubbelkwartet, nog drietal liedjes. De aanwezigen vonden de liedjes zeer mooi en mot gevoel gezongen en een daterend applaus beloonde de dames en heeren voor de moeite en zorgen, die zij aan de instudeering hadden besteed. Daarna was dc middaglezing aa de beurt. Door den heer A. F. Moorel werd ingeleid de studeerende Onder wijzer en de Letterkunde. In hoofdtrekken gaf de inleider aan, wat, gezien de enorme hoeveel heid vakken, die de studeerende on derwijzer heeft door te worstelen, wat voor het examen hoofdacte het meest de aandacht vraagt. Hoe belangrijk spreker de Middeleeuwen vindt, voor den studeerenden onderwijzer kan er geen sprake van zijn, zich veel aan de litteratuur van die dagen te wijden Hoe meer men onze dagen nadert hoe meer recht de examinator heeft te vragen bekendheid met wat er die tijden is geschreven. Van Vondel. Hoo't, Huygens moet het voornaamste worden gelezen. De Gijsbrecht van Amstel en Lucifer mag geen studee rende ongelezen laten. Evenmin mag op het programma ontbreken de Warenar of Cats' Spaansch Heydin netje. De volgende eeuwen vragen meer de aandacht, maar het meest moet de aandacht worden gevestigd op onzen eigen tijd. De hoofdwerken van Cou perus, Verweij, Kloos, van Eeden, er van nog vele andere moeten gekend en vooral begrepen worden. Men leert geen stijl uit Hasselbachs stijlleer. Terwey geeft geen inzicht in zinsbouw. Wie wil leeren stellen, wie zijn taal wil leeren gebruiken, moet te gast bij onze hedendaagsche schrij vers. Geen stijlleerboek, geen gram matica kan de verwaarloozing van onze moderne litteratoren vervangen. Spreker hoopte, dat velen meerbe voegden zich geroepen zouden ge voelen, den studeerenden onderwijzer zijn studie te helpen. De heer schoolopziene r gaf nu ge legenheid tot liet stellen van vragen aan beide sprekers van dezen dag. Hiervan maakte niemand gebruik. den Nu volgde nog enkel eenige muziek nummers. Mej. Hey en de heer C. J. van de Putte voerden een paar mooie uatre-mains uit en tot besluit zong de heer H. A. Westbroek Phil*. Loots' Aan Koningin Emma, waarmee hij zoo'n succes had, dat hij een toetje moest geven. Bij de rondvraag vroegen verschil lende heeren het woord. Allereerst werd hot woord verleend aan den heer D. Boswijk, schoolop ziener in het district Gouda. Zelden, zoo zei hg, had hij een arrondisse mentsvergadering met zooveel genoe gen bijgewoond als heden. Van vele zijden toch was al het mn- gelijko gedaan om de vergadering t< maken tot een nuttige en tevens aan gename bijeenkomst. Tot het aange name hadden zeker niet in het mins! meegewerkt de verschillende dam» en heeren, die de muzieknummers op zich genomen hadden. Hoort men zoovele raaien sproken, van een paar mooie muzieknummers," luisterde Ijet geheel op, spreker wenschte, dio uit drukking voor vandaag niet te bezigen De muziek was niet ter opluistering maar vormde oen integreerend dei van het programma. Hij hoopte dat nog menige oven aantrekkelijke vei- gadering onder voorzitterschap va> den heer Postma zou worden gohouden Daarna verkreeg het woord de he' Iïoogwind. Ook hij was vol lof ov< alles wat hij op dozen dag genote: had en bij voorbaat boval hij zich aa om zoo hij het volgend jaar nog i het vaderland was, opnieuw een uit noodiging te mogen ontvangen. October 1911 zal hem lang in herii. nering blijven. Nu werd het woord verleend aa Dr S. S. Hoogstra. Ook hij dankt voor do uitnoodiging hom en zij medeleden van de C. v. T. toog' zonden. Het doed hun genoogen <>p zo'ó'h aangename wijze kennis to kun nen maken met allen die zich geroepc. hebbefl gevoeld tot heil van het kin werkzaam te zijn Ilefe verheugde spi dat er onder de onderwijzers co streven was om hot tekort in de oj' leiding aan te vullen. Hij hoopte d. het rijk dan ook weldra cursu sen voor oen goede opleiding voor de hoofdacte zou oprichten, maar in verband daal mee meende hij toch te mooten op merken, dat er aan de lezing van de heer Moerel een tekort was dat nood zakelijk had behooren te worden aan gevuld. De spr. had te veel gezegd w, gelezen moest worden, maar te weinig, waar daarbij op to letten. Uit dc werken van een zekeren tgd mo«t men leeren kennen het volk, do mensch en het zieleleven van den mensch. Wanneer hij daarmee de on derwijzers van dienst kon zijn, wilde hij op een volgende vergadering gaarne hét oen of ander werk behandelen of een inzicht geven in de geestelijk' stroomingen van zekeren tijd. Met een daverend applaus dankte de vergadering dr. Hoogstra voor zijn bereidwilligheid. Ook de voorzitter nam onder dankzegging spr.'s toezeg ging aan. Daarna dankte de oudste aanwezige, de heer v. d. Putte, den Voorzitter voor zijn voortreffelijke leiding, do fasten voor hun belangstelling, de ames en heeren die iets ten beste hadden gegeven voor hun bereidwil lighèid. Na een woord van dank aan alle aanwezigen, in het bijzonder aan hen, die zich verdienstelijk hadden gemaakt om dezen dag te doen slagen werd deze vergadering gesloten. zich aanvankelijk leeljk liet aanzien, was deze door de stoomspuit die vlug plaatse was spoedig gebluscht. l17j uur kon de spuit inrukken. De fabriek is geheel gespaard gebleven, schade is zeer gering. Dooir het late uur was er weinig publiek. De brandweer stond onder leiding van 397 ste Staats-lotorij. 5de Trekking v. Maandag 9 Oct No. 9383, 11591, 14130, 12613, 18760 en 20983 ieder f 1000. 1999, 10961, 13979, 17573, 19671 en 20359 ieder f 400. 8579 en 19278 ieder f 200. 387, 2927, 3387, 3458, 4352, 4759, 8290,10355, 12842, 17067, 17480, 20109, 20431 en 20608 ieder f 100. Prijzen van f 70. ia 08 130 IS J01 B79 458 514 633 791 838 75 921 1033 51 1235 98 11KW 84 141» 1525 lt»l 188(1 85 1983 2036 78 96 2108 49 2213 2431 2510 86 80 2822 8874 87 9Ü 80HWaf87 31W 3231 3355 58 0682 3681 87 8830 «8 3906 4119 40 60 4300 4444 711 46?.» 4735 «SI 41187 5024 5138 61 52iU 30 50 77 MS0 5675 5834 71 «100 6857 8482 00 6500 12 84 86 'WOO 8720 85 6881 62 7278 7478 7570 7600 7727 7029 48 H038 8289 62 95 97 8351 98 98 4834 8615 8850 66 8017 6» 69 0026 9803 7 68 98 10120 10613 80 50 10063 10818 23 28 10074 U0B4 11172 11286 11575 11604 29 40 11799 11801 119 12012 52 12205 12840 12673 91 12729 12815 70 18014 13650 99 18463 60 90 13501 18849 13993 11010 26 42 14206 12 28 14890 14423 06 72 14508 14685 95 14732 14825 48 68 15 '81 74 15175 78 96 15210 15834 02 13501 15515 15727 15814.15980 81 16806 10431 11 62 (1584 55 16062 1001» 57 08 16077 7114 17848 76 81 17414 17845 17704 67 8(1 178(14 80 97 17919 39 55 18014 52 18277 18515 18517 18004 28 1ÏXJ01 19152 19257 19012 19424 07 78 19508 42 li Oüoöé'Vau" ;T«07 34 89 20492 37 47 20502 20612 «8 05 20704 74 Afloop dku Openbare Verkoopjno van ONROERENDE GOEDEREN, gehouden door Notaris J. KOEMAN te Haastrecht. Hot Huis, Wosthaven nos. 9 en 10 voor f 8650.-—, kooper de heer W. Brenkman te Gouua Hot Huis, Westhaven no. 11 voor f 3200.—koopster de Wijkverpleging te Gouda Het Huis, Dubbele Buurt No. 10 voor f 3810. -, kooper do heer G. P. Santman te Schoonhoven; Twee Huizen, Moordr. Verlaat Nos. 6 on 8 voor f 1000.-—, kooper de hoer C. J. Bakker te Gouda Twee Huizen, Moordr. Verlaat No,p. 10 en 12 voor f 1160.kooper de heer H. van der Pool te Gouda. Woerden. Aan de Vrije Universiteit te Amsterdam slaagde voor het Pro examen voor de Jur. Faculteit heer H. Engel alhier. Boskoop. In den nacht van Zater dag Zondag j,l. is ten nadeele van den landbouwer J. Goosen alhier door openschuiving van een raam uit .een kleerkast ontvreemd een partij lijfgoed, terwijl uit de .schuur twee konijnen en eenig gereedschap werden wegge nomen. Waddinxveen. Zaterdagavond kwart voor twaalf brak er brand uit eenige pakken oude lompen, papier afval van kapok, in eigendom- toe- behoorende van den Heer A. W. van Lange, papierfabrikant alhier, welke waren gelegen achter de papierfabriek aan de Zuidkade. Ofschoon de brand opperbrandmecster Jongenburger. den tot f 4,50 per duizend. Spereieboonen f 1.35 por duizend. Uien f 4.50 tot f p. 100 p. Roodekool 13 cte. per stuk. Sav. kool 11 ets. por stuk. Groenekool 4Va ets. por stuk^Andijvie f 3.— tot f 3.75 per f80 fesrNpinazie f 0.45 tot f 0.per mand. Kroten f 3.50 tot f 4.50 per 100 bos. Voetbal. Olympia—Zeist 31. Na den opgooi verloren te hebben, trapt Olympia met zon tegpn af. Aanstonds vorrast Zeist de Goudsche achterhoede met een bezoek, wat niet lang mag duren. Zeist blijkt niet be stand tegen de Goudsche backs en wordt dan ook veelal op eigen helft gehouden. Olympia's voorhoede valt nu ook goed aan, combineert best, doch het schot van den midden-voor faalt nog al eens. Zoo duurt het vrij lang dat de rechtsbinnen den bal in het Zeitsche doel deponeert. Na de rust is het weer een flinke meerderheid van Olympia. Zoo nu en dan echter weet Zeist gevaarlijk door te breken en uit één van die aanvallen volgt spoedig de gelijkmaker. Dan zetten de Gouwenaars veer vurig op en met een goed schot doelpunt de middenvoor, geen 2 min. later gevolgd door een goal, uit een doelworsteling dopr den linksbinnen ingoloopen. Hot spel blijft nu gelijk opgaan, tot do scheidsrechter tijd fluit en Olympia haar derde wedstrijd met 31 wonnen heeft. Het Olympia elftal was niet zoo goed als in Schiedam. De achterhoede weer goed, doch het spel der voorhoede en half-backs wilde niet vlotten, hoewel zij hard werkten. A.s. Zondag tegen Sportman te Leiden. De verdoro uitslag' in de competitie was Ilerraes—Voorwaarts 0—1 R. V. 0.—Sportman 5—3 D. O. S.-V. F. C. 1—0. In den G. V. B. waren de uitslagenI K. F. C.—Olympia II 5—0, wegons niet opkomen; T. 0. P.—D. V. S. terrein afgek. Excelsior (Moordr.)V. W. G. 51 T. O. P. II—Sparta 10-4. Italiaansch—Turksche oorlog. Londen 9 Oct. Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat de Porte een be roep op do mogendheden heeft gedaan om bemiddelend op te treden. Konstantinopel 9 Oct. Het bericht betreffende de nota van de Porte aan de mogendheden moet in zooverre gewijzigd) worden, dat de Turksche regeering geen interventie aan de mogendheden vraagt tot onmiddellijke stakingjder vijandelijkheden. Zij droeg de Turksche gezanten op aan de mogendheden te vragen opwolke voor waarden deze meenon, dat een staking dier vijandelijkheden mogelijk zou zijn. Een communiqué van het ministerie van buitenlandscho zaken spreekt het boricht tegen dat do Porto geneigd zou zijn onder zekere voorwaardon met Italië te onderhandden over een erkenning van de occupatie van Tri polis. In den ministerraad is in be ginsel besloten tot uitzetting dei Ita lianen. Parijs, 9 Oct. De „Excelsior" ver neemt uit Milaan Een telegram uit Comncchio meldt, dat de bewoners gisterenmiddag het geilud van eeu kanonnade hoorden op de hooge zoo, klaarblijkelijk een gevecht tusschen Turksche en Italiaansche schepen. Het kanongebulder duurde een uur. Madrid 9 Oct. Offtoieol wordt uit Malille gemeldIn het gevecht van 7 October vorloren de Spanjaarden oen officier en 14 man re ge1 od, 13 officieren en 41 man die gowond worden. De minister van oorlog is to Melilla teruggekomen. Do Spaan- scho troepen keerden gisteravond naai den rechteroever van de Kert terug Lissabon 9 Oct. De minister van Oorlog is afgetreden. Do rogeering besloot den president der Ropubliek te verzoeken, hot congres voor oen buitengewone zitting bijeen to roepon, teneindo de middelen te doon goed- keuron voor een snollo behandeling dor saraonzweringszaak, on de schul digen ty kunnen doen straffen wegens opstand en opzetting tot den burger oorlog. Zondagavond ontstond aan do Peur- ningerstraat te Enschede tjjdetis af wezigheid van de bewoners, d°or on" bekende oorzaak brand ton huize van E. Mensink, toebehoorende aan J. Venderich. Huis en inboedel die waren verzekerd, verbrando geheel. Tijdens den brtfhd werd bij den eigenaar, den naasten buur een bedrag van f9. |uit een kast ontvreemd. Het departement van Koloniën deelt het volgende weekbericht mede, vanaf 27 September tot 3 October werden geconstateerd Afdeeling Malang 9 pestgevallen, 9 dooden. Kediri 1 pestgeval. Bloedige vechtpartij te Rotterdam. Hedennacht omstreeks 2 uur'heeft in de Sumatrastraat (Forjenoord) een ernstige vechtpartij plaats gehad, waarbij zwaar gewonden zijn gevallon. De bootwerker2*Hoogendijk zocht twist met den roeier Kleiweg en diens meisje bij zijn woning. Nadat Klei weg getart was, kwam hij ton slotte uit zijn woning en*!gingrhij|Hoogen- dijk te lijf. Een stuurman en een stoker van een in de haven liggend Engelsch stoomschip wilden tusschen- beiden komen, Rwaarop Hoogondijk zijn mes den stuurman in de borst stak. De stoker {kreeg daarbij ook verschillende verwondingen. Ook Kleiweg kreeg oen messteek in de buik en zijn meisje werd eveneens ernstig verwond. De dader wist te ontkomen, doch werd later door de politie in zijn woning gearresteerd. van het Koninklijk Meteriologisch- Instituut te DE BILDT. Hoogste baromoterstand 774.9 te Storno way, laagste stand 748,8 te Haparanda. Verwachting tot den volgenden dag: Zwakke tot matige noord-oostelyko later toenemende noordelijke tot noord-westelijke wind, meest zwaarbe wolkt, waarschijnlijk regenbuien, iets koeler. GHOENTEN-VEILING. Maandag 9 OctoberN Bloemkool 1» soort van^ 0.15 tot f o.— p. st.Idem 2" soort van f 0.07 tot f 0.0 p. st. Wortelen 16.50 tot f 0.— p. 100 bos. Kropsla f 2.50 tot f 4— p. 100. Postelein f 0.50 tot f 0.— per mand. Prinsesseboonen 0.85 tot f 1.26 p. 1000. Komkommers (gele) f 4.— tot f 7.—, idem (groene) f 4.— tot f 8.— per 100. Snijboonon f 2.50 der nieuwste modellen Wintermantels, - Costumes, I tlousen,,1 upes, J upons, Robes en Japonstoffën alsmede eene groote keuze PEI.T1IIIIKII van de soorten VAJi DEN 1(1 Oct en ha ii il el lc A in ster da ii 9 OCT. 1911. suutslrnilntni Ned. Cert. Werkelijke Schuld 3 pefc. Oostenr. Belastingvrye Kronenrento 4 pet. Port. Obl. 3d o Serie Amort. Schuld 3 pet. Russische Obl. 1906 6 pet. Id. Obl. (Gr. Russische Spw.mij.) 1898 4 pet. ld. Obl. (Nieolai Spoor weg) 1867-(*9 4 pet. Id Obligatie OovJhnis- sie 4 pet A Japan. Obl. 1899 4 pet. Mexico Afl. Binnenland Obl. 5 pet. Brazilio. Funding Lee- ning 5 pet. d. Obl. 1889 4 pet. Venezuela Dipl. Schuld 1905 3 pet Ka uk «n Crediet-liiRtcl llnffen. Nod. Bankaandoelen Industr. Omlcriieminccii American Car A Foun dry Comp. C. v. A. Id.SmeltingA Refining Co. Cert. v. Aand. Anglo American Telo- graph Cv. Cert. v. A. U. S. Stoel Corp. Gert. v. Gew. Aand. Kol Creillet Instell cn Cultuur flndernenilnireii Handels ver. „Amster dam" Aand. Jav. Cultuur Mij. A^nd. Ned. Handel-Mij. O.v.A Wijnbouw MUeii Kottthoen" Mijnbouw Mij. Gew. Aand. Redjang U05ong, Mijn bouw Mij. Aand. Great Cobar Aand. Petroleum-Ondcrii. Dortsche Petroleumin dustrie Mij. Gew. A. Kon.$fed. Mij.totExpl. v. Potr. Bronn. C.v. A .Shell" The Transp. Trad Cy. C. v. G. A Sch«cpfa«rt MUf» Ned.-Ara. Stoomvaart- Mij. Aand. Stoomvaart-Mij. „Zoo- lana" Preferente Int. Mercantile Marino Cy. afgest. Prof. A Talmk-OiNlcriieiiilnirc Bindjoy Tabak Mij. A. Nieuwe Asiihan Tabok Mij. Aand. Silau" As^ftan Tab.ik Mij. Aand. IMvmtu Max wel Land Gpant, Gert. v. Aand. Peruvian Corporation Lim. Cert. v. Aand. Hpoorwfffen. Holl. IJzeren Spoor- wegmq. Aand. Mij. t. Expl. v. Staats spoorwegen Aand. Zuid-Italiaan. Spwmij. SorieA-H Obl. 3 pet. Warschau-Weenen dito dito Act. do Jouiss. Amerika. Atchison Alg. Hypb. Obl. 4 pet. Erie Spoorweg-Mij. Gew. Aand. goedkoopste tot de beste en scherp concurreerende prijzen. Aanbevelend, MARKT 26, GOUDA. horige Koers. oer» van heden 88'Vis 83%, 91'/, 64% 64 99»/, 99%, 89i 92 86% 90 48%, 104 86 86% 58 58 209' I«%B BC/,8 64"/,, 24%, 24'%, 60'/, 60"/,, 224 949 185 226»/, 186% 80'/, 82'/. 582'/, 61% 577 02 158',, 159»/„ 448 452 420 426 165 115 14'', 14% 112% 113% 17'/, 17'/, 42 l'/ie 4'/, 9'/ 9'%, 83»/ 80'/, 93'/ 66'% 195'/ 1120.- 196 99'/ 99 29'% 30 162'/, 11 <1 162'/, 11% 101"/, s Cy. Cert. v. gew. A. WaDash Gew. Aand, Premieleeniureii. Hongarije. Thei guïirungB-Ges. 4 pet. 1521/* GELDKOERS. Prolongatie 2 pCt. Holl. fondsen flauwer ondanlft rui mer geld. Voor de Obl. N. W. S. was evenwel goede kooplust. Locale fondsen handel zeer levendig. Tabakken, Olie en Rubber» zeer vaHt, Culturen mede williger. Amerikanen vast en met kooplust.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1911 | | pagina 2