Groote Expositie
SIn.n.©ELla.n.<a„
Gemengde Berichten.
-
hoporièH
Stadsnieuws.
Laatst© Berichten.
D. SAMSOM.
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Priisctmra&t
Hf fectenhan del to A ins tenia in
4
het zendon van de Panther naar Aga-
dir onvoldoende ingelicht achtte, en
daarom haar gezant te Berlijn opdroeg,
de Duitsche regoering opheldering te
vragen. Veertien dagen later werd
het verzoek herhaald. Engeland meende
als deelhebber aan het verdrag van
Algeciras recht te hebben op een ken
nisgeving van Duitschlands plannen
aangaande Marokko. Maar het ant
woord bleef uit. Toen werd de toe
stand gespannen en in Engeland dacht
men over oen ultimatum. De koning
van Engeland en de tsaar schreven
aan den Duitschen keizer, dat de toe
stand hacheljjjk was. Engeland zond
echter geen ultimatum, maar droeg
Lloyd George op zijn bekende rede
te houden. Misschien maakte deze
haar scherper dan bedoeld was. Een
etmaal later had Engeland Duitsch
lands antwoordhet dacht er niet
aan, in Marokko land te verwerven,
maar wilde enkel met Frankrijk een
overeenkomst aangaan. Londen werd
toen kalmer.
Bij dit verhaal teekent de (liberale)
Daily Chronicle aan, dat Lloyd Geor
ge's rede in vele kringen in Duitsch-
land geheel verkeerd is begrepen. Hij
was het eerste lid van het kabinet,
dat buiten het Lagerhuis zou spreken,
nadat de gemalie^e vuist te Agadir
was vertoond. Ten onrechte stelt men
het voor, dat minister George Duitsch-
land vijandig gezind is. Zijn optreden
tijdens de Boerenoorlog toont, dat hij
gewend is krachtige taal te gebruiken,
als hij meent, dat er aan een volk
onrecht geschiedt. Metterdaad is er
in het Engelsche parlement geen trou
wer vriend van Duitschland dan hij.
Hij bewondert vele Duitsche instel
lingen, den ondernemingsgeest der
J^uitschers en hun sociale wetgeving.
Hij zou de eerste zijn om een betere
vorstandhouding met Duitschland te
verwelkomen.
Amerika.
Het testament van Joseph Pulitzer,
den onlangs gestorven Amerikaan-
schen dagblad-exploitant bepaalt, dat
het Amorikaansohe National Museum
of Art 600,000 dollar krijgt. De Phil
harmonic Society of New York ont
vangt eenzelfde bedrag. Een legaat
"van 100,000 dollar is bestemd voor
Pulitzer's oppasser, en de gezamenlijke
secretarissen, redacteuren en hoofdar
tikelschrijvers van Pulitzer's groote
dagblad „The World" krijgen ook
100,000, dollar onder hen te verdoelen
door de uitvoerders van het testament.
50,000, dollar is bestemd voor de
oprichting van een groote fontein, die
waarschijnlijk zal verrijzen op het 49e
plein. Dan is er 20,000 gelegateerd
voor een standbeeld van Thomas Jef
ferson. Het reeds vroeger vermelde
legaat van 1,000,000 voor een hooge-
school voor journalistiek wordt beves
tigd en een tweede millioen dollars
komt aan de Columbia-universiteit te
New York, op voorwaarde, dat de
helft daarvan bestemd zal worden voor
de journalistenschool en de andere
helft voor prijzen en beurzen ter be
vordering van journalistiek, literatuur
en tooneel.
Ten slotte is 250,000 gelegateerd
voor een Pulitzer Scholarship of Co
lumbia.
Dit zijn, naar men ziet, vorstelijke
legaten. Er bijjft echter voor de fa
milie nog genoeg over. Zoo houdt de
weduwe een jaarlijks inkomen van
zes en een'kwart millioen gulden. En
voor de zoons is ook prachtig gezorgd.
De wervelstormen die hebben ge
woed in de staten Illiniois en Wiscon
sin zijn nog veel noodlottiger geweest
dan de eerste berichten meldden.
Duizende menschen zijn er bij omge
komen. De schade loopt in de mil-
lioenen dollars. Tal van lieden zijn
tengevolge van de plotseling inval
lende koude doodgevroren.
Naar wij vernemen, hebben de hoe
ren mr. N. P. van den Berg en mr.
H. P. G. Quack, onderscheidenlijk pre
sident en directeur van de Neder-
landsche Bank, het voornemen ontslag
uit hunne betrekkingen te vragen.
(Hbld.)
Blijkens de heden gehouden verkie
zing te 's-Gravenhage zijn officieel
candidaat gesteld voor het lidmaat
schap der Prov. Staten (vacature-prof.
Krans) de heeren mr. dr. A. van Gijn
(lib.), K. ter Laan (soc.-dem.) en C.
D. Wesseling (Kath.).
De duurte valt mee.
Dit verblijdende opschrift kunnen
wij staven mét de resultaten van een
onderzoek, door een zaakkundige van
de Handelsbladredactie ingesteld.
In September voelde deze zaakkun
dige zich omtrent de duurte nog niets
op zijn gemak en zijn woord tot de
huismoeders was van pessimisme niet
vrij, maar twee maanden later kan hij,,
- en er is blijde darteling in zijn pen
schrijven
Wij kunnen de huismoeders gerust
stellen (ze zullen het overigens zelf
al wel gemerkt hebben): de toestand
laat zich op het oogenblik wel wat
beter aanzien.
Wat juist die levensmiddelen, die
toen zoo schaarsch en duur waren,
de groenten zijn, dank zij den prach-
tigen nazomer en de vele regens, weer
sterk in prijs gedaald. Schreven wij
in September nog dat zuurkool 300
pCt. duurder worden zou, dit is nu
reeds slechts 200 pCt. geworden. Zoo
kwam er ook groote aanvoer van
bloemkool, dje oorspronkelijk 200 pCt.
duurder werd, doch nu nog slechts
100 pCt. duurder is dan het vorig
jaar. Zoo daalde ook de savoyekool
weer 50 pCt., terwijl ook de roode
kool iets terugliep. Witte kool daalde
50 pCt., uien en selderij 25 pCt., ter
wijl slechts de prei blijft stijgen.
De berichten over het fruit luiden
iets minder gunstig. Over de zuid
vruchten is nog niet veel te zeggen
doch men vreest, dat de oogst niet
zal meevallen. Daarentegen worden
groote massa's appelen uit Canada
verwacht. Ophet oogenblik zijn de
handperen qp en doen de stoofperen
10— 12 cent per kilo. De zure appelen
kosten nu 14—20 cenfper kilo, de
zoete worden tegen 10—12 cent ver
kocht.
Het treurigst is het nog gesteld
met kruidenierswaren.
De koffie werd sedert Sept. nog
duurder ordinaire qualitqit kwam
van 50 op 54, Preanger van 60 op
65. De blikgroenten stegen van 30/17
op 34/21 en de goedkoopste soort
bruine boonen is nipt meer te krijgen,
zoodat nog slechts de 25 en 30 cents
qualiteit voorradig is. De suiker viel
van 28 op 27, doch de rijstsoorten
stegen nog met 1 k 2/cent. Of de
pruimen nog stijgen zullen, hangt
voornamelijk af van eventueele Bal
kanverwikkelingen. De kaas bleef
even duur, doch men verwacht al spoe
dig oen stijging van de toch reeds
zeer dure roomboterprijzen.
Doch tegenover deze teleurstellingen
staat de troost dat de vleeschprijzen
niet meer zullen stijgen. Slechts kalfs-
vleesch kan al spoedig iets hooger
verwacht worden, doch overigens zijn
de pessimistische vooruitzichten geluk
kig niet uitgekomen en kunnen wij
aannemen dat de prijzen dezen winter
vermoedelijk zullen blijven zooals zij
nu zijn dat wil zeggen dezelfde die
het vorige jaar van kracht waren.
(Vad.)
De Tariefwet.
De Kamer van Koophandel te Win
terswijk heeft in haar vergadering
van Dinsdag besloten, aan de Tweede
Kamer te verzoeken, de ontworpon
Tariefwet niet aan te nemen, omdat
deze volgens haar meening een na-
deeligen invloed op handel, nijverheid
en landbouw zal uitoefenen.
Lijkverbranding.
De vereeniging voorFacultieve Lijk
verbranding zal op Zaterdag 9 De
cember in Den Haag haar 36ste jaar-
lijksche algemeene vergadering houden.
De vereeniging telt thans 20 afdee-
lingen met gezamenlijk 1063 leden.
Vrjje Universiteit.
Voor een nieuw gebouw van de
Vrije Universiteit te Amsterdam is van
een onbekende f 5000 ontvangen.
Naar het Hbld. verneemt werd hier
telegrafisch bericht ontvangen van
Java, dat de theefabriek van de plan
tage „Santosa" (nabij Bandoeng) door
brand is vernield.
Sta ten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 14 Nov.
(Vervolg).
De heer Goeman Borgesius (U. L.)
juicht de bedoeling van het adres-
voorstel toe, maar vindt den vorm
omslachtig, terwijl het jammer is, dat
het alg. kiesrecht er niet in wordt ge
noemd en een onzuivere stemming niet
uit zal kunnen blijven door constitu-
tioneele vormbezwaren van sommigen.
Spr. vraagt den heer Troelstra om een
duidelijke motie, die veel meer zou
kunnen uitrichten. Hij geeft zelf een
model, waarin op beperkte grondwets
herziening wordt aangedrongen vóór
1913 ter invoering van alg. kiesrecht
en evenredige vertegenwoordiging.
Dit laatste moet het vertrouwen in
het eerste brengen.
Spr. 'wijst op de achterlijkheid van
ons kiesrecht en maant de regoering
hieraan een einde te maken.
De heer Kuyper (a.-r.) komt nu ge
tuigen voor zijn partij. Hij begroet
het voorstel-Troelstra, wijl het niet
rept van alg. kiesrecht, met sympa
thie. Ook de a.-r. partij was tot 1909
voor partieele grondwetsherziening,
doch toen minister Heemskerk voor
een algeheele herziening een staats-
- commissie benoemde, moesten de anti
revolutionairen wel meegaan om hun
positie niet te verspelen. Nu kan de
partij niet meegaan met eer. voorstel
als van mr. Troelstra, dat gedeeltelijke
grondwetsherziening beoogt. Bij do
redactie van het adres zou het heele
land de houding der Grondwetscom
missie ten aanzien van het kiesrecht
kennen.
Spr. betoqgt voorts, dat de regee
ring in deze> kwestie pas een rol te
spelen krijgt als het voorstel is aan
genomen.
De heer Limburg (V.-D.) herinnert
er aan, dat zijn partij zich reeds twee
malen voor alg. kiesrecht uitsprak en
beschouwt de kwestie nu in het licht
der huidige partijgroepeering. Hij
wijst op den groei der idee van alg.
kiesrecht, dat nu de band is tusschen
vrijzinnig-democraten en unie-libera
len.
Spr. verdedigt het partij-standpunt
nopens vrouwenkiesrecht tegen het
verwijt van damesjfciesrecht.
Ook de vrij-liberalen gaan voor alg.
kiesrecht voelen. Het is jammer, dat
aan het vorige ministerie de gelegen
heid niet gegeven is voor zijn grond
wetsherziening. Ook rechts wees spr.
op toenadering tot het alg. kiesrecht
te wyzen.
Spr. ziet vóór 1913 geen grondwets
herziening komen. Hij vraagt of de
rogeering van plan is het kiesrecht
te laten voorttalmen in do Staatscom
missie.
Het voorstel-Troelstra is niet on
grondwettig hot raakt het onschend
baar staatshoofd niet, maar het Ka
binet. Alleen de vorm deugt niet
oen motie moet het zijn.
Ook voor het Kabinet is het alge
meen kiesrecht urgent geworden. De
regeering stelle voor de taak der
Grondwetscommissie te beperken tot
hot kiesrecht. De regeering is onbe
grijpelijk traag, nu het volk zoo dringt
naar algemeen kiesreoht.
Spr. critiBeert de houding der regee-
ringspartijen, die degens het coalitie
belang zwijgen over het algemeen
kiesrecht.
De heer de SaVornin Lohman (C.-H.)
bestrijdt het voorstel, dat z. i. was
ingediend, om aan het volk te toonen,
dat de leiding der kiesrecht-kwestie
by één partij berust. Voor het voorstel
of voor de motie is eerst aanleiding
als de grondwetscommissie gereed is.
De heer Tydeman (V.-L.) vindt ook
geen aanleiding tot het zenden van
een adres nu er een Grondwetscom
missie is. Bovendien is het doel van
het adres verkrijging van beperkte
grondwetsherziening, terwijl spr. een
generale herziening wil. Hij voelt in
belangrijk mindere mate dan anderen
thans de urgentie van het kiesrecht-
vraagstuk. Intusschen verklaart hij
zich niet tegen verruiming van art.
80 der Grondwet.
Hierna verdedigt spreker het be
houd van de Eerste Kamer als een
uitnemend lichaam van revisie van de
beslissingen der Tweede Kamer.
De heer Nolens betoogt eveneens,
met het oog op de ingestelde Grond
wetscommissie, die als een vóórparle-
ment kan gelden, dat het niet op den
weg der Kamer ligt, thans een adres
aan de Koningin te zenden. Uit het
feit dat het hoofd van het Kabinet
president van die Staatscommissie is,
blijkt reeds het onjuiste van de bewe
ring van den heer Limburg, dat de
Regeering niet warm gestemd zou zijn
voor het vraagstuk.
De heer Schaper bestrijdt tegenover
den heer Kuyper, dat het volkspeti
tionnement van 1878 in zake de School
wet zoo zeer onder spontaniteit was
tot stand gekomen.
Met citaten uit de „Standaard" van
die dagen betoogt spreker dat die op
zweeping juist stelselmatig geschiedde
De vergadering wordt verdaagd tot
morgen 11 Uur.
Inbraal?. Hedennacht is ingebroken
op het terrein der Voetbal vereeniging
V. O. C. aan de Pelgrimskade in den
Boschpolder te Rotterdam.
Uit het buffet werden gestolen een
aantal flesschen champagne, portwijn
en een partijtje sigaretten.
Singer-Maatschappij. Deze maat-
schappij mocht bij haar vele lauweren
weer een nieuwe voegen. Op de ten
toonstelling te Turijn behaalde zij de
hoogste onderscheiding, den „Grand
Prix".
gehaperd is door de directie ontsla
gen' (L. D.)
Een aanranding. Gisterenavond be
vond zokere K. uit Nijmegen zich op
den Waalbanddijk onder Lent, nabij
Sprokkolenburg. Plotseling werd hij
aangehouden door twee personen, die
hem stevig vastgrepen en trachtten
te wurgen. Ook wilden ze hem over
een schutting worpen. Hoe wol K. zich
heftig verzette, werd hij van hetgeen
hij aan waarde bij zich had, beroofd,
zijnde een bankbiljet van f 40, een van
f 10, ruim zes gulden aan zilvergeld,
benevens oen gouden dameshorloge
met nikkelen ketting. Do aanranders,
die de vlucht namen, zijn tot heden
onbekend.
Het jongemensch H. te 's-Graven
hage dat wegens verduistering van
effecten werd gearresteerd, heeft be
halve de reeds genoemden nog een
ander in zijn knoeierijen gemengd en
medeplichtig gemaakt. H. was, zooali
gemeld tijdelijk als kladschrijver werk
zaam gesteld bij het Hoofdbestuur der
P. en T. Het blijku nu, dat hij oef
ander tijdelijk schrijver heeft overge
haald om de effecten voor hem te
verzilveren, voorgevende, dat hij de
stukken van oen tante had gekregen
om te verzilveren. Ook deze jongeman
is nu gearresterrd.
Amsterdamsch straatpubliek.
Maandag stapten eenigo jongens
parmantig een banketbakkerswinkel
op den Haarlemmerdijk binnen en be
stelden taartjes, waarvan, zij er voor
de toonbank een aantalgebruikten.
Met stalen gezichten verlieten zij
daarop den winkel, zonder een ceriit
te betalen. De banketbakker volgde
hen en vroeg op straat om geldals
eenig antwoord gingen de jongens
aan den haal. Hij greep er een vast
en dat gaf een heel standje, waarbij
het publiek, ouder gewoonte, partij
voor den bengel koos. Het eind was,
dat de menschen den jongen aan dg
handen van den vertoornden winke
lier ontrukten en deze nog blijamocht
zijn, dat hijzelf zonder kleerscheuren
zijn woning woer bereikte. J
Zóó werkt het Amsterdamsclfio pu
bliek mede aan de zedelijke verbete
ring onzer straatboefjes.
(N. v.Id.:
Op 90-jarigen ouderdom is té Kol-
lum de drogist A. Zijlstra overleden.
De man had grooten naam als ivator-
doktor en duizenden patiënten van
heinde en ver kwamen hem bezoeken.
Verleden Vrijdag werd nog een pa
tiënt door hem behandeld.
Drankzucht.
Een vrouw uit Velp, die te Arnhem
vertoefde, had daar misbruik gerÉaakt
van sterken drank. Op den Velperweg
kwam zij in botsing met een wiel-
Tijder, waardoor zijj,een bloedende
hoofdwonde bekwam- Zij werd door
een agent naar een villa gebracht en
daar verbonden, maar aangezien zij
dronken was, naar een politiepost ge
transporteerd. Toen de agent een paar
uur later eens kwam kijken, sliep de
vrouw zoo vast, dat hij haar niet
wakker kon krijgen. Ook aan een ter
hulp geroepen geneesheer gelukte dit
niet, die de vrouw naar het Zieken
huis liet brengen. Daar is zij heden
morgen overleden.
Ter verantwoording geroepen. Aan
de Res.bode wordt gemeld Een firma
in Den Haag besloot geheel vrijwillig
en uit eigen beweging, met het oog
op den duren tyd, van November af
een extra wekelijksche toelage te geven
aan degenen van haar personeel, die
tehuwd of kostwinner voor hun moe-
er of jongere broertjes of zusjes zijn.
En zie, wat gebeurt nuDe firma
ontvangt een schrijven van het loon-
comité van aangesloten werklieden-
vereenigingen, waarin zij ter verant
woording wordt geroepen, waarom zij
deze vrijwiliige wekelijksche bijdrage
slechts aan eenige (38 man) en niet
aan alle gezellen geeftZulks is
naar de meening van het loon-comité
onbillijk
Ten nadeele van de Leidsche Ka
toenmaatschappij is er uit de fabrieken
van deze maatschappij voor een niet
onaanzienlijk bedrag aan katoen ont
vreemd. De dieven hebben de katoen
zeer waarschijnlijk ontvoerd over het
water. Er werd althans katoen in de
stadsgracht in den omtrek van de
fabriek gevonden, die van den diefstal
afkomstig moet zijn.
De nachtportier, die vele jaren bij
de firma in dienst was en aan wiens
waakzaamheid vermoedelijk iets heeft
/)p het stationsterrein te Heerlen is
gistermorgen de arbeider W. H. T.
onder een locomotief geraakt, met het
gevolg, dat zijn rechterbeen zoodanig
werd verwoed, dat dit lichaamsdeel
onder de knie moest worden afgqzet.
Oeteldonksche Club.
De Bossche Carnavalclub, de popu
lairste vereeniging van 's-Hortogen-
bosch, de albm in den lande bekende
Oeteldonksche Club vierde gisteren
haar zesde lustrumfeest. Dertig jaar
lang hield deze vereeniging, ondanks
de afwisselenc e politieke stroomingen,
stand, gosteuijd door oud en jong, rijk
en arm, tolken jare door optochten en
gocostumeordé en gemaskerde bals het
nieuw leven Schenkende en duizenden
vreemdelingen naar Noord-Brabant's
hoofdstad trekkende. Dertig jaar lang
werd haar de gevraagde officieele steun
door den Gemeenteraad ontzegd, doch
tevens officieus geholpen. Weigerde
het gemeentebestuur steeds het aange
vraagde subsidie te veyleenen, telkens
kwam het door het belangloos beschify-
baarstellen van het Stedelijk Muziek
korps, het organisoeren van concerten
en andore daadwerkelijken steun ter
hulp. Evenzoo de burgerij, die Oetel-
donk l^etzij openlijk of bodektelijk
steunt ón er vooo zorgt dat de kas dier
vereeniging steeds voldoende gevuld is.
En Maandagav, and b$ek die bolang-
stellng %eer ovorgrootjjWDe fraai ver
sierde J Qasinozaal wa|| geheel bezet
door de óljto en de gegoede burgerij
Oetaldonk's intellècm'had oen proj
gram |aamgQvStold van j jpoliti^kgetiiiti
voordrachten en goostigÉvertooningott
die biezen, dat de j#ge geest dol
oudere! generatie steedsjtot de fojigoi|
Oeteld$nkers overgaat.
Onder de lustige tonen van hq]
Stedelyk orkest treedt prins Amaderb^
VI de, zaal binnen, aangekondigd 'door
jh)t geschetter der klaroenen en om-i\
'gèvqn door zijn! hofhouding. Daar-M
;htor sfchrrjdt do Raad van Elf. Ootol- 6
>nks vfoede vaceren, ónder bescher
ming vin den' trouwen veldwachter
liriek Pakaon. I
Het Oeteldonksch volkslied en hot
Prinsenlied van,don hofkapel meester
es Krassert wordt door de aan
wezige dames en heeren uit volle borst
medegezongen. En na de uitvoering
der soiróe, waarop de Bossche toe
standen in woord on beeld humoris
tisch en satirisch werden geïllustreerd,
scharen de jongeren zich ten dans
champagnekurken knallen, de' tongen
raken los en adresseoren geestige
ïes aan den prins en zijn raad
van elf.
Tot laat in den nacht bespreekt men
de grootste plannen voor den aanstaan
den Carnavals optocht, die in Februari
1912 de lustrumfeesten zal bekronen.
Omstreeks kwart over acht ontstond
hedenmorgen in een der slaapkamers
van het café van den heer W. Th.
Rutgers in de Coehoornstraat, hoek
Czaar Peterstraat te Amsterdam brand.
In de kamer brandde het hevig en
een verstikkende rook kwam uit de
vensters te voorschijn, zoodat de bo
venburen, dadelijk gewaarschuwd, ij
lings hun woningen moesten verlaten.
Ook de vrotiw van den café-houder
vluchtte met haar kind de straat op.
De brandweer was den brand, welke
beperkt bleef tot de slaapkamer en
gang in de Coehoornstraat naast het
café, spoedig meester. Het blusschings-
work geschiedde onder leiding van
den hoofdbrandmeester den heer R.
Boele.
De café-houder was 's morgens vroeg
op reis gegaanzijn vrouw, die in
het café was, zag plotseling de vlam
men uitslaan. De oorzaak van don
brand is onbekend. Verzekering dekt
de schade.
Het „Hbld." schrijft over „Theo
MannBouwmeester" het volgende
'n Vrouw als 'n rebus neen als
een charade en action.
Hoe oud is ze?
'n Vrouw, mevrouw Mann, maar
geen man-vrouw, daarom zal ze 't niet
eggen.
Zoo oud ais ze zich voelt. Dat is
jonger dan de meesten, niet van hèAr
leeftijd, maar van alle leeftijden.
Want ifiimers, die beneden twintig
willen twintig zijn en die daarboven
duizend weken
Dus twintig!
We beleven de merkwaardigheid van
veertigjarige ambtsvervulling door een
twintigjarige l
„Ambtsvervulling" wat 'n woord
om over te struikelen. Maar zoo strui
kelend raken we aan den anderen
kant: bij haaf spel.
En toch wW geen kinderen kant!
Want haar jeugd ep haar spel hechten
aan elkaar, zijn één. Hebt ge haar
als moeder gezien? Jawel, maar dan
een jonge moeder, warm en vrouwelijk
aan haar tooneelman overgegeven als
op den eersten dag. Haar moeders
houden van hare kinderen omdat ze
houden van haar man. „Ik zou om
éónen man wel bei mijn kinders geven!"
Vondel heeft Badeloch mevrouw Mann
aangemeten. Dichters zijn profeten.
Ook als moederfemme d'amour.
R-oode lippen, gretige blik, reikende
armen, bekorende gestalte. O die knik
van haar hoofd
Dien spéélt ze niet,
Spéélt ze wel ooi
hoeft dit bijzondere/,
dig. Wat men zoo
Ge zoudt soms
ik 't ook. En dat|f'
als ge 't kóndt. -
fotograaf uw eigen'
Ge zet een ander/
dijden Btoel neemfy
„pose" aan. Juist
op het tooneel,
gekneld, gebondenl
Zoo hebben de
gecjaan. Geen vai
kan zwemmen'die
trouwd is, maar je
water vertrouwd eer
De Bouwmeesters
vorens ze leerden
ton erin zwe:
zuigeling te leeren
/Ergens heb ik eei
gelezem Als een
de Fliegeade. „En|
laatste vraag: fiel
jjjjports gehaa?"
"een, dat had
;el of hij jbang
visch nu| maal
aaÉf minnaarsborst
Groote kunst
ie lijkt eenvou-
Imt „natuurlijk."
inkenzóó kan
(udt ge ook
Probeer bij den
izicht te zetten,
dien vermale-
"ijk een
iedereen doet
|t zich bekeken,
gaat hij spelen.
meesters nooit
•ar* vijrieën. Iedereen
ie (jg#t hot water ver-
kkt niet met het
ztemmen kunt.
't water al-
men. Ze plons-
Êehoeft een
jtÜgenj?
igger interview
Igespriich" uit
rouw, nog een
oofit plankqp-
Vraag qen
lucht. (j)m
water te
op do
Wie dqiar
wanneer
en alle
ivr. Mann-!
■ndagen
Plajikenkoqrts heb!
j^ken piet fthuis H(,
hpèren, Jhebben
1 zij:
Die koor
>ed&eg<_
uwrnèestepu in Jemfce
mstermiddj|g i^An^jtegq ïwoordig-
heid van de jubifaresse ejb tal van
gehoodigden de Mann-Boujvmeester-
tentoonstelling geopend georganiseerd
door den Ned. Kunstenaarskring ih
zijn voreenigingslokaal aan het Leid-
scheplein. Op deze tentoonstelling vin
den wij ruim 200 portretten van mevr.
Mann-Bouwmeester op verschillende
leeftijden en in haar onderscheidene
rollen. Verder portretten en afbeel
dingen op haar familieleven betrek
king hebbende.
Interessant zijn eenige oude pro
gramma's van het eerste optreden van
Doortje Bouwmeester. Zoo een van
10 Januari 1863 van den schouwburg
te Groningen, waaruit blijkt dat de
„jongejuffrouw Bouwmeester, oud 10
jaar ip „de Oudoom en zijn Nichtje"
onderscheidene karakters zal vervul
len". Zij jongejande toen reeds, want
4 rollen moest zij in dit stukje ver
vullen.
Verder vinden wij er de gouden
medaille haar door Koning Willem III
den 31 Januari 1886 geschonken tal
van boekwerken en tijdschriften met
critieken, levensbeschrijvingen enz.
Een stampvolle zaal heeft het feest
van mevr. Mann-Bouwmeester meege
vierd. Bij haar eerste opkomst in „de
Demi Monde" met hartelijk applaus
en bloemstukken begroet, werden haar
na elk bedrijf opnieuw bloemen aan
geboden.
Aan het slot van het stuk kwam
de eigenlijke ovatie. De salon van
Suzanne d'Ange was in eenbloemen-
salon herschapen.
De eerste spreker, dr. Kielstra, voor
zitter van den Raad van Beheer van
het Ned. Tooneel huldigde haar en
bood haar een gouden gedenkpenning
aan.
Mr. P. W. de Koning, voorzitter
van het Tooneel verbond, sprak namens
de feestcommissie en bood haar een
afbeelding aan van de nog niet vol
tooiden Mann-Bouwmeesterring.
De regisseur De Leur voerde hierop
het woord. Namens de collega's deelde
hij mede, dat het geschenk zal bestaan
in een salon-ameublement.
Mevr. Holtrop bood bloemen aan
namens de artisten en Hendrik Wert-
heim namens de afdeeling Amsterdam
van het Toöneelverbond.
Jhr. A. W. G. van Riemsdijk schonk
een oorkonde namens de Noord- en
Znidnederlandsche acteurs, geteekend
door Hahn.
De heer De Leur las een telegram
voor van Sara Bernhardt met geluk-
wenschen.
Er spraken nog mevr. De Boer
Van Rijk voor de Ned. Tooneel ver
eeniging" en de heer Bouberg Wilson
voor den Kunstenaarskring.
Tal van bloemen werden nog aan
gedragen, waarvoor de jubilaresse
dankte met een geestig speechje.
GOUDA, 16 November 1911.
Door de politie alhier is een ge
signaleerd persoon aangehouden, die
nog 3 dagen hechtenis moest onder
gaan. Hij is naar het huis van be
waring overgebracht.
Hedenmiddag werdep wij door den
Raad van Beheer van de N. V. „Sport
terrein Gouda" in de gelegenheid ge
steld het Sportterrein aan den Graaf
Florisweg te bezichtigen! Morgen zullen
wij hieromtrent een en ander mode-
deelen.
Waddinxveen. Bij de Oud-Gerefor
meerde gemeente te Kampen is be
roepen Ds. de Groot alhier.
I Boskoop. Op Woensdag 22 Nov.
a.s. zal in hotel „Klaassen alhier eoq.
voorstelling worden gegeven door de
bekende hh. Kelly en Lagoman, klucht
spelers van de Frascati-Sehouwburg te
Amsterdam. f
Van de 49 [personen, dio alhier
voor de lichting 1912 hebben geloot,
zijn or 11 bestemd voor volledige en
5 voor kprte oefeningen.
ftt ÏT BERICHTEN.
Per 5
zaad
50 Kilo I
tz—
Kookerw
llda, 16 November 1911.
GR^NfijNStil en onveranderd.
l,Tar#el^ Zeeu^r||che 10. k J 10.25,,
|to k ƒ9.75- Afwijkende
f q. f. Polder 8.— 4 9.—.
uwsclie 725 k/y.Ko. Polder
7.d|A. Buitenlandscne per 76
a 75 Gerstf Win ter 6.25
Zomejr a Che-
35 kif/ 7.50, Rijjitenl. voergerst
'o ft-fS k 5.50. Ha\jer 'per
.9(0 Per 100 kilo 9,25
.ëpzaad Buitenland^che
50 k 8.75. .'K-ana^je-
1/ 43.—. K^trwijzaad per
k f Koolzaad
|>er riqfctoliter. Erwten
f 1*9ij1/! 19.50. Buiren-
landschè 'jvoereÉwten p«r 80 Kilo 7 50
a ƒ8.Boonen: brumq boonen ïd.50
k 20.50. witte boonen (ƒ26.k f 2^,
Paarden boonèn 8.—- a 8 50. Duiven
boonen 10.75 k li Mais per 100
KiloAmerikaansche Mixed ƒ8.k
8.25. KJeirie ronde 8.50 k f 8.75.
Veemarkt. Melkvee, goede aanvoer
handel en prijzen steeds goed.
Vette varkens, goede aanvoer, handel
vrijwel, 24 k 26 ct. per half K.G.
Biggen voor Engeland, redel. aanvoer,
handel vrijwel, 20 k 2I ct. per half K.G.
Magere Biggen, goede aanvoer, handel
traag, f 1.40 k f 1.60 per week.
Vette Schapen, geen aanvoer, handel
ƒ-.-*ƒ
Lammeren goede aanvoer, handel matig
'5-— 1 f
Nuchtere Kalveren,redel. aanvoer, han
del matig, 9k 12.
Graskalveren red. aanvoer, handel vrijwel
40.
Fokkalvereh ƒ8k ao.
Kaas, aangevoerd 49 partijen, handel
vrij vlug
ie kwal. 4I.k 44.— 2de kwal.
37-— k 40.—.
Zwaardeie 4I.— k 44.—-,
Noordhollandsche a
Boter 984 stukken van VjTC.G. Handel
vrijwel.
Goeboter 1.55 1.70.
Weiboter 1.40 k 1.50.
INDISCH NIEUWS.
Wij hebben reeds gemeld, schryft
de Java-Bode, dat de majoor der in
fanterie Goossens in Indië is terugge
keerd en met hem eenig personeel
van de firma Krupp, nl. een reserve
kapitein van het Duitsche leger, die
de firma vertegenwoordigt, een Ge-
schutzmeister en een monteur. Twee
kanonnen, volgens 't systeem Goossens
door Krupp vervaardigd, bevinden
zich thans hier om bij de conourren-
tie-proef te worden gebruikt.
De heer Goossens is teleurgesteld
door het feit, dat het De Boer-kanon
nog niet gereed is en dat er nu nog
met de vergelijkende proeven moet
worden gewacht.
Hij kad er op gerekend bij zijn aan
komst alhier alles daarvoor gereed te
vinden.
Het kanon-Goossens is reeds ontpakt
en kan door de artillerie worden ge
bruikt. Of het inderdaad zal gebruikt
worden, weten wij niet, maar wij ach
ten het vreemd, dat de mogelijkheid
daartoe bestaat en dat artilleristen
van verschillenden rang en graad het
kunnen zien. Niet dat wij bepaald
angst hebben voor oneerlijke hande
lingen, dat bijv. de majoor De Boer
alsnog bijzonderheden zal vernemen
over het kanon-Goossens, maar wij
meenen, dat zelfs de schijn moet wor
den vermeden. Het ware 0. i. juister
geweest, wanneer het kanon-Goofesons
goed ware opgeborgen, tot tijd en
wijle het voor de proeven dienst moest
doen.
Nador vernemen wij nog, dat de
firma Krupp op uitnoodiging van het
Departement van Koloniën aan de
concurrentie-proef zal deelnemen met
een licht berggeschut, oud model. Ge
zien het feit, dat het kanon-Goossens
door de firma Krupp is vervaardigd,
krijgen wij dus een concurrentie van
Krupp tegen Krupp.
De heer Goossens, die over zijn be
vindingen nog een uitvoerig rapport
heeft in te dienen bij den legercom
mandant, is inmiddels weder in actie
ven dienst geplaatst te Tjimahi.
TWEEDE KAMER.
Het Kiesrechtvoorstel.
Zitting van heden, 16 Nov.
De Kamer zette beden de behande
ling van het voorstel-Troelstra voort.
De heer Troelstra (s.-d.) repliceerde.
Hij begon met op te merken dat de
rechterzijde een diplomatieke stilzwij
gendheid hoeft betracht hetwelk onge
motiveerd, om niet te zeggen onge
past mag worden genoemd. Met name
dr. Kuyper had niet mogen zwijgen.
Onwillekeurig donkt men aan vroegQr.
Wat is er van den eens zoo vurigon
democraat Kuyper geworden
Ook de houding van de Katholie
ken was spr. sterk tegengevallen. De
wijze waarop de actie der soc.-demo-
craten is bestreden in de Katholieke
pers had het qfóodig gemaakt dat de
voorgangers otjk hiör in de Kamer
hun meeninff hadden kenbaar gemaakt.
Maar jmon geeft niet alloep don indruk
dat ap katholieke arbeiders de soc-
domocrajien |iet noodig hebbpn om
tot alg.'i kiesrecht te komen, maar Ai en
hindert de .sopmlisten in hun actie.
De heer Lobman hoeft gezegd, $at
de soc.-dem. démonstratie niet noodig
was, omdat dit is hei open trappen
van een opem deur. Er is eon /alge
meene liofde ^oor het A. K., en de
Kamer hoeft zich alleen nog maar in
te laten met do uitvoering. Deze
liefde had spr.' verbaasd. Het is oen
„heimliche Liebe" die aan niemand
Dokend was.
Hét verwijt dat d\t kiesrecht-debat
tijdvermorsen was, verwierp spr. In
dertijd dachten Groen van Prinsterer
en Keuchenius daarover anders. Toen
ham ook de heor Lohman deel aan
het debat over een motie die geen
kans had aangenomen te worden. Toon
eisehte hij voor de minderheid het
recht van spreken op, terwijl hij thans
telkens en telkens weer spreekt van
vermorsen van den nationalon tijd.
Een vluggere wijze van werken
wordt daardoor allerminst verkregen.
Men wordt geïrriteerd. Als de debatten
thans zonder vrucht zullen blijken
wiens schuld is dat dan Spr. heeft
in zijn eerste rede gelegenheid gegeven
om de zaak van alle kanten te bezien.
De linkerzijde heeft dat gedaan, maar
de reohterzyde heeft zich verscholen
achter klein formalisme.
De sprekers der linkerzijde, zoowel
de heeren Borgesius en Limburg als
de heer Tydeman zijn op de zaak zelf
ingegaan, en hebben aan het debat
waarde gegeven.
Spr. dankte de beide eerstgenoemden
voor hun steun en waardeering, aan
de kiesrechtactie der soc.-democraten
die schitterende optocht tegen de
schandelijk denigreerende wijze waarop
van rechts de actie is verkleind.
Intusschen was de rede van den
heer Borgesius ietwat vaag en niet
geheel up to date.
Aan den heer Limburg antwoordt
spr. dat de soc.-dem. fractie in
hun voorstel tot grondwetsherziening
van den beginne af vooropgesteld
heeft dat geen vrouwen van het kies
recht zouden mogen uitsluiten op
grond van maatschappelijken welstand.
In de Lib. Unie vindt men ook
ten aanzien van het vrouwenkiesrecht
een evolutie.
In de Tweede Kamer heeft de heer
Goeman Borgesius met de Unie-Libe
ralen en 4 Vrijz.-Democraten de vol
gende motie voorgesteld
„De Kamer van oordeel, dat invoe
ring van algemeen kiesrecht en even
redige vertegenwoordiging wenschelijk
is, maar zonder voorafgaande grond
wetsherziening niet mogelijk is, acht
het in 's lands belang, dat nog voor
de verkiezingen van 1913 een beperkte
Grondwetsherziening, in eerste lezing,
tot standkome."
Deze motie, ingediend door de hh.
Goemans Borgesius en Limburg, werd
dadelyk in behandeling genomen,
nadat een voorBtei om het in behan
deling te nemen werd aangenomen
met 62 tegen 12 stemmen.
Marokko.
Kiel, 15 Nov. Een derde deel van
de bemanning van den Duitschqn
kruiser „Berlin" is met een ander
stoomschip naar huis vertrokken. Don
30n November werd van Las Palmas
vertrokken en het arriveerde heden
te Hamburg. Van af 6 Juli waren zij
voor Agadir gestationneerd geweest.
Spanje en Duitschland.
Madrad, 16 Nov. Een der Spaansche
bladen spreekt thans beslist togen het
gerucht dat tusschen Berlijn en Madrid
onderhandelingen werden gevoerd over
den afstand van Spaansch-Guinea en
Fernando-Po aan Duitschland. Spanje
zou moeten bijdragen in do schatting
die Duitschland van Frankrijk moet
ontvangen, maar het zou onbillijk zijn
als dit geschiedde onevenredig aan de
voordeelen die Spanje krijgt.
Italië en Turkije
Konstantinopel 15 Nov, Het gerucht
gaat dat de Italiaanscho vloot met
achttien schepen voor de Dardanellen
is aangekomen. De Turksche forten
zijn gereedde zee-engte wordt door
mijnen verdedigd. Het is zeer ,waar-
schijnlijk dat de grooto mogendheden
iedere belemmering van don hnndel
zullen weren en Italië eventueel daar
voor aansprakelijk zullen stellen.
- Het bureau van Saloniki heeft
bevel ontvangen onmiddellijk alle Ita-
liarien f uit te drijven zoodat do mili
taire operaties in de Aegoïsche zee
beginnen.
Het is overigens rustig in Saloniki.
Men houdt jsióh gereed om een landing
te beletten. 1
De cholera in Serres broicM; zich nog
steeds uit.
Tripolis, 15 Nov. Het Italiaansche
bestuur wordt geregelder. Levensmid
delen worden regelmatig uitgedeeld
aan do inboorlingen. Dezer dagen werd
nog weer eens een menigte wapens en
en munitie ontdekt die do Turken bij
hun aftocht begraven hadden.
Do correspondent van de Daily
Miror, die valscho berichten en foto's
gaf van Tripolis, waarmede hij de
wroodhoid van een Italiaan aan de
kaak wilde stellen, is uitgezet.
De bevolking in Italië.
Rome, 15 Nov. De volkstelling
heeft uitgemaakt dat Italië 34,666,653
inwoners telt. In 10 jaar tijd oen
toename van 2,211,400 of 6,8 procent.
Berlijn. De Duitsche boot „Elli"
van Engeland naar Cuxhaven is in
do Noordzee vergaan. De goheele
bemanning is verdronken.
Uit Rome. Do openbare meoning
dringt steeds meor aan tot oen beslist
optreden van Italië. Naar verluidt,
zal het Parlement niet bijeenkomen,
voor de vrede gesloten is.
Berlijn. Gisteren is Koning Goor^e
bij Keizer Franz Josef op audiëntie
geweest. Men hecht groote beteekonis
hieraan.
der nieuwste modellen
Wintermantels, - Costumes,
Blousen, Jupes, Jupons, Ho bes
en Japonstofïen
alsmede eene groote keuze
PEKjTËIBMEII
van de goedkoopste tot de beste
soorten en scherp concnrreerende
prijzen.
Aanbevelend,
MARKT 26, GOUDA.
in het Koninklijk Moteriologisch-
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 767.3 te
Coruna, laagste stand 732.2 te Chris-
tiamsund.
Verwachting tot den volgenden dag:
Meest krachtige tot stormachtige
zuidwestelijke wind, zwaarbewolkt tot
betrokken, rogenbuien, zelf do tempo
ratuur.
BURGERLIJKE STAND
GOUDA.
GEBOREN14 Nov. Leendert
Marinus, ouders M. G. Boot en A.
Pieffers. Geertrudis Maria Fran-
cisca, ouders H. J. C# Reekers en D.
A- Woudeqberg. 15 Johanna, ouders
J. Lubken en 0. Koemans. Petro-
nella Sophia, ouders D. P. Boot en
E. M. C. Massar. Johanna Jacoba,
ouders J. van Breukelen en J. M. Snel
GEHUWD 15 Nov. A. T. A. van
Berkel en J. M. van Heeswijk. J.
Boon en J. E. Koning. H. Mik
kers en H. C. Bakker. N. van der
Wolf en A. v^n Gent. A. J. Feit
Zoet en J. M. Koelman. C. van Dam
en J. C. Verkerk.
OVERLEDEN14 Nov, D. Hoe
beek, 85 j. W. Sanders, 15 m.
G. Nienwenhuizen, wed. van D. van
Leeuwen, 59 j. M. J. Nieuwen-
huijzen, huisvr. van C. Borst, 58 j.
16. J. A. Weijer, 2 j.
VAK DEN
16 NOV. 1911.
Shutslecüiiigcn v"'8°
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obi. 3do Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obi. 1906
5 pet.
Id. Ooi. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pet.
Ld. öbl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 60 Emis
sie 4 pet
Japan. Obi, 1899 4 pet.
Moxico Afl. Binnenland
Obi. 5 pet.
Brazilië. Funding Loo-
ning 5 pet.
d. Obi. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Ilank* en Credlet-Instel-
llngen.
Ned. Bankaandoelen
Industr. Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A.
Id.Smelting Refining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tolo-
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Stool Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
ft»l. Crediet Instell. en
Cultuur Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Nod. Handel-Mij. O.v.A
Mijnbouw JRifeii.
Kotahoon" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
ltedjang Lobong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petroleum-Onderu.
Dortsche Petroloum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. My.totExpl.
v. Petr. Bronn. O.v.A
Shell" The Transp,
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart HUen.
Nod.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marino
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak Mij. A.
Nieuwe Asahan Tabak
Mij. Aand.
Silau" Asahan Tabak
Mij. Aand.
Diversen
Maxwol Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Roll. IJzeron Spoor-
wogmij. Aand.
Mij. t. Expl, v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Sorio A-H Obl. 3 pet.
Warschau-Weenen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Alg,
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Prenileleeningeu.
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. Thei <?-Re-
gulirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 44pCt.
Amerikanen iets lager. Petroleum-
claims allen flauwer. Tabakken kalm.
Cultuurwaarden vast. Rubber en Mij
nen iets beter. Staatfondsen vast.
Buitenlandsche staatsfondsen onver
anderd.
81'/,
9l'"/i,
04
100»/,
911/1
93"/,
SS'/,»
897,,
104»/,
87»/,
69"/,,
202
52-y,
70 V,
26'/»
62»/,
223
292
ISC'/,
68 V,
676
467,
169'/,
4G0'/»
438
176
116
18 Vi
1127.
187,
42
47,
117»
Koers
hoüi
823/,
93
92'/,
647»
64 "',s
188
f120.—
f
98'»/,
98"/,.
327.»
327»
1697,«
li1/,
170'/,
117,
101»/,
101'7,6
166