Rechtzaken.
Groote Expositie
SIza.n.ora.larxd..
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
30Brto Sta.ats-loterij
Laatste Berichten
D. SAMSOM.
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Prijscourant
rcc(ei4*ndel(e Aastnrdii
-
-
-
-
-
de visschersbooten in de haven moeten
blijven. Te Brest leed de Fran<?ois
Albert schipbreuk op de kust. De
bemanning werd gered.
Verder heeft een hevige orkaan ge
woed bij La Roche-sur-Yon en daar
groote Bchrfe aangericht.
Zaterdagavond waren er in het ge-
geheel in het marine-hospitaal to
Toulon acht-en-vijftig zieke schepelin
gen ter verpleging opgenomen van
do meesten hunner is de toestand niet
langer onrustbarend en nieuwe sterf
gevallen zijn niet voorgekomen. Wat
den aard der ziekteverschijnselen be*
treft, aan cholera, wordt niet langer
gedacht. Men zoekt de oorzaak nu in
bedorven vleesch.
België.
Het gebeurt vaak dat personen die
ernstig ziek zijn en die onder den
invloed van hunne omgeving zijn ge
raakt, hunne reeds te boek gestelde
laatste wilsbeschikking wijzigen in het
voordeel der personen die hen bijstaan
in hunne ziekte, soms tot groot nadeel
van nabestaanden en magen.
Ten einde dezo misbruiken te keer
te gaan, wordt au voorgesteld dat de
artikelen van het Burgerlijk Wetboek,
die betrekking hebben op het opma
ken van testamenten, zouden aange
vuld worden in dezen zin dat een
wilsbeschikking, waar de erflater ver
andering wil aanbrengen tijdens zijne
ziekte die den dood voorafgaat, slechts
mag gewijzigd worden door tusschen-
komst van een notaris of den Vrede
rechter van het kanton.
De aanwezigheid en de tusschen-
komst van een dier heeren wordt
beschouwd als oen waarborg dat de
erflater uit vrijen wil handelde, toen
hij 't verlangen uitdrukte zijn testa
ment te wyzigen.
Duitschland.
Het Duitsche stoomschip Ilse heeft
aan de Zuid-Ohineesche kust schip
breuk geleden 18 menschen verdron
ken, onder wie de kinderen van den
kapitein. De aan land gespoelde lijken
werden geheel naakt gevonden. De
bevolking had de kleeren gestolen.
Omtrent den brand in de Martini
kerk te München meldt de Munster-
Bohe Anzeiger: In de kerk was om
8 uur avonddienst. Toen de klokke
nist om 8 uur met drie begeleiders
den toren verliet, had hij nog niets
gezien van den brand, maar men ge
looft, dat deze is veroorzaakt door de
onvoorzichtigheid van een van deze
lieden, die met een ongedekte kaars
den toren had beklommen. Ook toen
om halfnegen de laatste bezoekers de
kerk verlieten merkte niemand den
brand in den toren. Kort daarna zag
men vlammen en tegen 9 uur stond
do geheele toren in lichtelaaie. Een
vonkenregen wierp brandende stuk
ken hout ver in de rondte en bedreigde
oen geheele wijk. De regen zorgde
echter dat het vuur zich niet verder
kon verspreiden. Slechts de daken
van twee huizen in den omtrek vat
ten vlam. Tegen 10 uur stortte de
toren van de kerk in en de brandweer
en militairen beproefden nu het bin-
nengedeelte ervah te redden. Tegen
12 uur was het gevaar geweken. De
kerk was de laatste vijf jaren geheel
gerestaureerd en de laatste week was
aan deze vernieuwing juist de laatste
hand gelegd.
De Duitsche Kroonprins.
Naar aanleiding van het bericht van
do Börsen Courier, dat hier veel op
zien heeft gewekt en volgens hetwelk
een telegraafboambte te Dantzig de
schuld zou dragen van een bekend
wording van de houding van den kroon
prins tegenover de Marokko-politiek
der regoering, verklaart de directie
van het telegraafkantoor te Dantzig,
dat dit bericht, voor zoover er sprake
in is van plichtsverzuim van een tele
graaf beambte, onjuist is.
De Dantziger correspondent van het
Berl. Tag. teekent hierbij aan Hier
gelooft men in ingewijde kringen ook
niet aan de schuld van een telegraaf-
beambte. Veeleer wordt er aan her
innerd, dat een paar dagen vóór de
Marokko-debatten von Oldenburg-
Januschau des avonds de gast van
tden kroonprins is geweest, terwijl
eenige dagep voordien de kroonprins
op Januschau gejaagd had.
Tweede Intornationaal Congres voor
Zedelijko Opvoeding.
Het Nederlandsch Uitvoerend Comité
van het Tweede Internationaal Con
gres voor Zedelijke Opvoeding dat in
Augustus 1912 te 's-Öravenhage zal
bijoonkomen heeft aan de leden der
'teide Kamers der Staten-Generaal eene
circulaire gericht om de beteekenis
van dit Congres, zooals het den ont
werper voor oogen staat, in te lichten.
Het is een Congres voor karakter
vorming en wilsversterking, waarbij
voor iedereen de gelegenheid open
staat deel te nemen aan-de schriftelijko
voorbereiding reeds nu, aan de mon
delinge beraadslaging te harer tijd.
Hoewel het initiatief tot het eerste
Congres van dien naam werd geno
men door ethici van verschillende
nationaliteiten, werd het karakter van
deze reeks congressen reeds lang vóór
de eerste samenkomst te Londen in
1900 vastgesteld in dien zin, dat sa
menwerking van alle richtingen en
gedachtenwisseling van vertegenwoor
digers der meest uiteenloopende denk
wijzen en geloofsovertuigingen in de
allereerste plaats noodzakelijk zouden
zijn, en dat bijgevolg deze congressen
zouden openstaan voor en worden
voorbereid door personen van allerlei
belijdenis, gezindte en denkwijze. Het
is dan ook om deze reden, dat bij de
keuze van de plaats, waar het tweede
congres in 1912 zou worden gehouden,
door het Permanente Internationale
Comité vooropgesteld werd de voor
waarde dat het Comité van voorbe
reiding voor het tweede congres repre-
sentarief zou zijn. De pogingen om
een krachtig vertegenwoordigend na
tionaal comité te vormen zijn geslaagd.
Over de beginselen van zedelijke
opvoeding zal worden gesproken door
personen van dp meest uiteenloopende
levensopvatting. Het congres zal
voorts de gelegenheid bieden voorde
bespreking van de zedelijke vorming
van onderwijzers over de opvoeding
van adolescenten van allerlei bestem
ming en ook van abnormaal en cri
mineel aangelegde kinderen. Een on
derwerp minder dan de genoemde aan
leiding gevende tot verschillen op prin
cipieel gebied, is dat der lichamelijke
opvoeding, waaraan eveneens een zit
ting zal worden gewijd.
Het Uitvoerend Comité vraagt ten
slotte de belangstelling en den steun
van de Volksvertegenwoordigers, op
dat dit congres van internationale
verdraagzaamheid op het gebied der
zedelijke opvoeding waardig kunne
worden gehouden in de stad des vredes.
Over een argument vóór de Tariefwet.
In een openbare vergadering der
vrijzinnige Kies vereen iging te Kampen
sprak Zaterdagavond dr. D. Bos, lid
der Tweede Kamer, over de Tariefwet.
Nadat spr. eerst het streven dor pro-
tectionisten hier te lande sedert het
ontwerp Harte van Tecklenburg had
besproken en er op gewezen had, dat
de groote opbloei van landbouV en
industrie sinds '95 een aterk pleidooi
tegen protectie genoemd kan worden,
vervolgde hij aldus
„De Regeering kan voor haar Ta-
riefwetten belangrijk argument laten
gelden. Zij kan aldus redeneerenIk
wensch de invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering in te voeren. Waar moet
dat geld vandaan komen, als het niet
gehaald mag worden uit het tarief?
Voor die verzekering heb ik 8 millioen
per jaar noodig. Wel zullen«arbeiders
en patroons jaarlijks gezamelijk 181/»
milüoen opbrengen. Maar daarmede
komen we er niet, want de invoering
brengt aanvankelijk een grooten scha
depost. Tal van arbeiders, die nu reeds
oud zijn, zullen slechts weinige jaren
bijdragen en vallen spoedig in het
pensioen, terwijl alle arbeiders boven
70 jaar in het pensioen vallen, zonder
dat zij ooit hebben betaald. Zoodoende
kom ik te kort en moest er een fonds
gevormd worden van niet minder dan
223 millioen gulden. Volgens wiskun
dige berekeningen kloppen de zaken
over75 jaar, als elk jaar in dat
fonds 7.3 millioen gestort wordt. Daar
nu het tarief 8 millioen opbrengt,
waarborgt het de invoering van de
zoo begeerde invaliditeits- en ouder-
domsverzekering.
Dr. Bos voerde tegen deze rede
neering het volgende aan
Laat ik eerst eenige cijfers geven.
Van 1891—1900 stegen 's lands in
komsten met 45 millioen. De inkom
sten nemen dus zeer snel toe en er
is alle reden om te veronderstellen,
dat die toename zich ook in de ko
mende 10 jaren zal voortzetten.
Zou de Regeering met die cijfers
voor oogen, nu niet verstandig doen,
zoo zij voor de invoering van de in
validiteits- en ouderdomsverzekering
het le jaar één millioen afzonderde,
het tweede jaar twee millioen, enz.
tot 8 millioen toe Dan kwam de
vormeerdering van uitgaven niet zoo
plotseling en dan zou de stijging der
uitgaven misschien vrijwel parallel
loopen met die der inkomsten. Belas-
tingverhooging was dan niet noodig.
Daar is een voorbeeld, dat bewijst,
hoezeer een dergelijke wijze van han
delen in de practijk opgaat
Van 1904'12 zijn de netto uitga
ven voor onderwijs uit de staatskas
gestegen met 11 millioen. In 1906
eischte het bijzonder onderwijs jaarlijks
f 2.375.000, in 1912 wordt dat
f 7.325.000. Ziehier een vrij snelle, ge
leidelijke stijging, die toch geen afzon
derlijke belastingvorhooging noodig
maakte.
Aldus vervalt het eenige argument,
dat minister Kolkman voor zijn tarief
wet zou kunnen aanvoeren, zoodat er
ten slotte slechts deze veronderstelling
overblijftHet doel is niet stijving
van de schatkjst maar het bevoor-
deelen van een bepaalde groep van
fabrikantefa.
Nederland en Frankrijk.
Deschanel, de rapporteur over bui-
tenlandsche zaken, heeft ook melding
gemaakt van de reis van president
Fallièros naar Nederland, welke de
goede betrekkingen, die tusschen
Nederland, en Frankrijk bestonden,
nog had verbeterd.
Vrijzinnig-Democratische Bond.
De Haagsche correspondent van de
Tel. schrijft:
Van betrouwbare zijde word ons
medegedeeld, dat eenige afdeelingen
van don Vrijzi n n ig-Democratischen
Bond, niet tevreden over de op de
jongste algemeene vergadering geval
len 4 beslissing, inzake het vraagstuk
der ouderdomsverzorging, zullen trach
ten zoo spoedig mogelijk nog eens een
stemming óver het principestaats
pensioen, of geen staatspensioen, te
Verkrijgen. Zij meenen, dat de stem
ming op de bedoelde vergadering door
allerlei factoren onzuiver is geweest.
Onze zegsman, die ook tot de afge
vaardigden, en niet tot de minste onder
hen, behoorde, zeide ons, dat er zelfs
aan gedacht wordt een buitengewone
vergadering aan te vragen. Velen
schijnen stellig van meering, dat de
bond zich nog geenszins tegen het
staatspensioen uitgesproken heeft.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Maandag 20 Nov.
(Vervolg).
Het algemeen debat over do Indi
sche begrooting wordt voortgezet.
De heer Voegen zet uiteen dat de
optimistische stemming, welke uit de
openingsrede sprak, nl. dat de voor*
spoed en welvaart in belangrijke mate
vooruitgaan, Sterk overdreven is, al
thans stellig ten opzichte van den
inlander.
Principieel betuigt spreker instem
ming met de voorgenomen instelling
van een lichaam van vertegenwoor
digend karakter dat verschillende
volkskringen en volksbelangen om
vatten zal. Maar tegen de samenstel
ling ontwikkelt spreker bezwaren, o. a.
dat dit lichaam niet alleen moet zijn
samengesteld uit Europeanen of ver
tegenwoordigers van Europeanen. Ook
inlanderskringen moeten daarin ver
tegenwoordigd zijn. Ook moet de finan-
cieele decentralisatie er mede gepaard
gaan.
Vérder betoogt de heer Vliegen dat
de belastingregeling niet in het belang
van den inlander is, en dringt aan op
krachtige ter hand neming door de
Regeering van de Indische gouverne-
ments-bedrijfsontwikkeling en ook de
ontwikkeling van de inlandsche be
drijven. In dat verband kwam spreker
op tegen het geven van groote land-
concessies, waardoor kapitalistische
invloed geschapen wordt ten nadeele
van den inlander. Hoogere belasting
heffing vari^de ondernemingen acht
spreker geboden.
De heer van Vlijmen bespreekt kort
de Timor-zaak en meent dat onze
Regeering aan de Portugeesche moet
duidelijk maken dat de Gouverneur-
generaal geen verontschuldigingen
heeft aangeboden, doch slechts leed
wezen heeft uitgesproken dat er ge
sneuvelden zijn gevallen, en dat, als
er van verontschuldigingen sprake is,
de Portugeesche regeering die aan de
onze had moeten aanbieden, waar het
ongelijk aan Portugal's zijde was.
De heer Lohman bepreekt eveneens
Timor.
Spreker acht het optreden der Por-
tugeezen onrechtmatig en keurt 't goed
dat de Gouverneur-generaal troepen
zond.
Noch den Gouverneur-generaal, noch
onze Regeering treft eenig verwijt.
Döbeer Kuyper bestrijdt het'jongste
boek van dr. Snouck Hurgronje, dat
een spaak in het wiel steekt ten aanzien
van het vaststaande goede oordeel
over de zending.
Yolgens dien schrijver moet de In
dische volksopvoeding dus worden
gesloten buiten elke confessioneele
richting.
De uitkomst zal zijn dat de Javaan
zal losweeken van den Islam. Slechts
enkelen zullen tot de vrijdenkerij over
gaan, maar het grootste deel zal terug
vallen tot het {Hindoeïsme, en aldus
zou de regeering er toe meewerken
om do Javanen naar het Heidendom
terug te brengen. Laat ze dan liever
bij den Islam bleven.
Beteren weg om tot aansluiting van
de Oostersche bij de Westersche be
schaving te komen, acht spreker betere
regeling van )iet bijzonder onderwijs,
met gouvernements-onderwijs als aan
vullend onderwijs.
De heer Bos (v.-d.) betreurt dat de
heer van Hoogstraten zijn verwijt aan
de C. v. R. niet heeft teruggenomen.
Al heeft spr. sympathie voor den
landvoogd, toch is het noodig zoo nu
on dan critiek te laten hooren op diens
financieel boleid. Thans, nu in Azië
groote beroering is door koloniale
quaesties, waarvan de gevolgen ook
in onze Oost zich wellicht kunnen
doen gevoelen, geeft deze begrooting
niets, dat de belangstelling wekken
kan. Er moet in het Oosten een vrij
zinnige politiek worden gevoerd. Hoe
meer er komt uitbreiding van het
rechtstreeks gezag der regeering hoe'
meer er noodig is beleid, dat gepaard
gaat met krachtige decentralisatie. En
dat gaat te langzaam. In verband met
het landbouw-beheer critiseert spr.
het voorgestelde Bureau voor de Land-
schapskassen dat geheel overbodig is.
Bij het landbouwcrediet moet evenals
bij de bedrijven meer naar decentra
lisatie worden gestreefd.
Als Indië tot ontwikkeling moet
vworden gebracht zijn honderden millioe-
nen noodig. Maar dan moet er gewerkt
worden naar een systematisch plan
voor een 20 jaar. De regeering moet
de begrooting éénvoudiger inrichten,
opdat er een vergelijking kan worden
gemaakt met vorige jaren. De finan-
cieele toestand is niet zoo gunstig als
de minister het voorstelt.
Spr. gaat volkomen mee met wat
de heer Vliegen hierover heeft gezegd.
De optimistische voorstellingis ge
vaarlijk.
De vergadering wordt verdaagd tot
Dinsdagmorgen half elf.
Bilom-bara.
De militaire arts Robert heeft oen
ziekte beschreven, die onder de inboor
lingen v. Madagascar tijdens den rijst
oogst dikwijls groote uitbreiding ver
krijgt, zich kenmerkt door choreatische
bewegingen en herinnert aan de dans
ziekte der Middeleeuwen.
De inboorlingen hebben getracht,
deze ziekte, die zij Ramanenjana,
Aretin-bila, Maramy-lromba of Bilom-
bara noemen, voor de Europeanen
geheim te houden. Toen zij ontdekt
was, werd een geneeskundig onder
zoek ingesteld. Bij tijden is het aantal
lijders zóó groot, dat er gebrek aan
werklieden ontstaat. Behalve de zieken
zijn er ook lieden, die zich daarvoor
uitgeven, om de dansers in beweging
te houden of ook toeschouwers over
halen om mede te dansen, door met
^311 geheimzinnig gebaar tot hen te
zeggen „Gij behoort ook tot de onzen,
de demon heeft het mij gezegd".
Iedere dansersgroep heeft een leider
die meestal een voorgewende zieke is.
De Europeesche geneeskundigen heb
ben de dansvertooningen nog nooit
gezien, de inlansche geneeskundigen
wel. De aanval begint des morgens
en des avonds met een schrikwekken
de hallucinatie, gevolgd door hevige
hoofdpijn, buikpijn, rilling en bevingen.
Dan begint de dans, en de familie
begeleidt dezen met handgeklap, ge
zang en muziek. Soms zijn de be
wegingen langzaam, soms heftig. Op
het einde van den aanval is de danser
bedekt met zweet, en gaat hij in droom
toestand naar de bosschen of de be
graafplaats ook treedt wel eens een
hysterisch toeval op enkelen werpen
zich in een beek. De lijders zijn óf
jongens en meisjes öf vrouwen bene
den den dertigjarigen leeftijd. Het
schijnt dat de oogsttijd het optreden
der ziekte alleen begunstigt doordat
dan de inboorlingen bij menigte te
zamen komen. Chinine helpt niet.
Druk op de ovaria, klappen op de
wangen, het ruiken aan ammonia
kunnen den aanval doen eindigen. En
het verbod van luidruchtige samen
komsten, onder bedreiging met ge
vangenisstraf, blijkt het beste middel
te zijn tegen de epidemische versprei
ding der bilom-bara. (T. v. G.)
De gearresteerde Hendrika Kors,
ewezen houdster van een berucht
anshuis aan den Zeedijk, en haar
„beschermer" Van Asselt, die aan
verschillende bijkantoren der Disoonto-
en Effectenbank te Amsterdam cou
pons van dezen diefstal afkomstige
effecten ter verzilvering hebben aan
geboden, zullen door de politie naar
Rotterdam worden overgebracht.
De coupons zijn van- deposito-obli
gaties van het Ontvang- Betaalkantoor
van Drooglever Fortuyn te Rotterdam.
In 1907 heeft diefstal van een aantal
dezer obligaties plaats gehad.
Beide arrestanten beweren van dezen
diefstal niets* te weten.
Zondagmorgen zijn de openbare
school en de daar naast staande hui-
zinge van Posthumus te Tjerkwerd
(Fr.) afgebrand.
Zaterdagavond geraakte J. Lauten-
slager, 61 jaar en wonende teVught,
onder de paardentram 's Hertogen
bosch-Vught. Beide beenen werden
verpletterd. In het gasthuis te 's Her- 9
togenbosch opgenomen, moesten hem
de beide beenen worden afgezet. Gis-
teren overleed de ongelukkige.
Beruchte in- en uitbreker gearresteerd.
Men meldt uit Rotterdam
Toen Zondagavond de bakker A. T.
van Gooi in de Sionsdwarsstraat met
zijn gezin thuis kwam, ontdekte hij
sporen van braak, en eensklaps storm
den drie inbrekers het huis uit, in
verschillende richtingen de vlucht ne
mende. Hij zette een hunner na. In
zijn vlucht loste, de inbreker vier re
volverschoten. De bakker kreeg een
schampschot in het been. Een ander
schot was gericht op den politieagent
Meijer. Op dat oogenblik werd hij
echter door een anderen agent neer
geslagen en gearresteerd.
Hij bleek toen te zijn de beruchte
Kees Donker, die in den nacht van
15 op 16 Juli uit de gevangenis te
's-Hertogenbosch met drie andere was
uitgebroken en naar wien sedert overal
werd gezocht.
Hij had zijn haar roodgeverfd, droeg
een blauwen bril, en was daardoor
onkenbaar. Hij verklaarde reeds 3
maanden te Rotterdam vertoefd te
hebben.
Hij, bleek ip het bezit te zijn van
een horloge en geld uit den woonka
mer van v. G. gestolen en ook was
hij in het bezit van eenige andere
voorwerpen welke afkomstig van een
anderen diefstal, oveneens Zondag
avond door het drietal in een woning
in de Taborstraat gepleegd.
Donker heeft nog 10 jaar gevange
nisstraf te goed.
De beide anderen zijn met de rest
van den buit gevlucht.
De drooglegging der Zuiderzee.
In een aanteekening op de plannen
tot drooglegging van de Zuiderzee
zegt de „Westminister Gazette" dat,
daar de Zuiderzee bezig is te veran-
den, *de drooglegging langs natuurlij
ken weg bevorderd kan worden door
een oordeelkundig leiden van ge-
tijstroomingen zooals te Mont
Sprochel (Calvados)) met slechts al
te groot succes geschiedde.
Maar het blad hoopt, dat om aesthe-
tische redenen Marken en Urk als ei
landen zullen behouden blijven, evenals
de Fransche regeering ten aanzien van
de Normadische sterkte gedaan heeft.
Het bestuur der Haagsche IJsclub
heeft besloten tot electrische verlich
ting van de baan, dit ter voldoening
aan een door vele leden te kennen t
gegeven verzoek.-Op den middendijk
worden een groot aantal.booglampen
aangebracht, ook do muziektent zal
electrisch vèrlicht worden.
Men hoopt met de werkzaamheden
vóór 1 December gereed te zijn.
Papendrechtsche zaak.
De Hooge Raad deed gisteren uit
spraak op het revisieverzoek van Cor-
nelis Wiggers, werkman te Papen-
drecht, bij vonnis van de rechtbank
teDordrecht van 13 Mei 1904 veroor
deeld tot 3 weken gevangenisstraf ter
zake van lo. eenvoudige beleediging,
aangedaan aan ambtenaren in de recht
matige uitoefening hunner bediening
2o. wederspan nigheid, te Papendrecht
gepleegd in den nacht van 3 op 4
April 1904.
Verzoeker had aangevoerd, ten on
rechte te zijn veroordeeld. Volgens zijn
voorstelling, bevestigd door de getui
genissen van den toenmaligen nacht
wachter J. D. van der Esch te Pa-
pendrecht, Adrianus Kraal, schipper
aldaar, en Peternella Wiggers, huis- N
hondster bij zijn vader, waar hij in
woonde, was hij in den avond van 3
op 4 April 1904 ter hoogte van het
Raadhuis door den veldwachter Alex
ander Bouterse binnengeroepen die
hem op de secretarie, in tegenwoor
digheid van de veldwachters Van den
Berg en Van Loon en den gemeente
veldwachter De Mey een dagvaarding
beteekende terzake van het breken
van een glasruit, waarna hij door de
veldwachters Van den Bergh en Van
Loon op ergerlijke wijze zou zijn mis
handeld. Door de ruwe bejegening was
zijn pet weggeraakt, die in de donkere
gang van het Raadhuis, welke daartoe
verlicht werd, teruggevonden werd,
waarna hij zich verder naar zijn 50
Meter van het Raadhuis gelegen wo
ning had begeven. Op den dyk had
hij den veldwachter niet meer ontmoet,
hij had hem niet gescholden en was
ook niet voor hem gevlucht. Hij was
ook niet gevallen en heeft zich niet
verzet doch was regelrecht naar huis
gegaan en had zich te bed begeven.
Van alles wat in het procesverbaal der
veldwachters Van den Berg en Van
Loon stond, was volgens hem niets
waar. Een aantal nova wkren tot sta
ving hiervan aangevoerd.
De Hooge Raad overwoog hierom
trent in hoofdzaak, dat de verzoeker
op 8 Mei 1904 bij de behandeling zij
ner «tók te Dordrecht heeft opgegeven
niet gescholden te hebben en niet
schuldig te zijn aan het hem ten laste
gelegde, doch dat niet blijkt, dat hij
zich daarbij beroepen heeft op de ge
tuigenis van v. d. Esch en Kraal. In
dien deze getuigen echter daarbij ge
weest zijn moet de verzoeker reeds
in April 1904 geweten hebben dat zij
te zijnen gunste konden getuigen. Het
blijkt echter niet dat hij zich toen op
hem heeft beroepen. Aan den Hoogen
Raad is nader gebleken dat in 1908
een klacht van verzoeker tegen de
veldwachters, wegens mishandeling, op
last van den minister van Justitie
nauwkeurig onderzocht, dat dit onder
zoek de juistheid dier klacht niet heeft
bevestigd. Het lange tijdsverloop, dat
verzoeker heeft laten verstrijken zon
der zich op de thans genoemde getui
gen te beroepen, neemt ook elk ver
trouwen weg in werkelijkheid, het
waar gebeurd zijn, van hetgeen die
getuigen hebben waargenomen. De
verklaring van getuige Petronella Wig
gers had ten deze geen waarde, daar
deze eerst na het gebeurde op den
dijk den verzoeker gezien heeft.
Ook de verdere aangevoerde nova
konden geen ernstigen twijfel dóen
rijzen aan de juistheid van het in 1904
gewezen vonnis.
Mitsdien word de aanvrage afgewe
zen. (Het O. M waargenomen bij den
Hoogen Raad had gorequireerd dat de
Hooge Raad een nader ónderzoek zoif
bevelen, alvorens ten principale te
beslissen). Behalve door den raadsman
van den verzoeker, mr. Dicke, werd
deze uitspraak ook bijgewoond door
prof. mr. J. A. van Hamel, die met
mr. W. Dicke, de verdediging voerde
in de Papendrechtsche strafzaak.
GOUDA, 21 November 1911.
Liefdadigheids-Concert.
Naar uit achterstaande advertentie
blijkt, zal de Mannen-Zangvereeni-
ging „Door Oefening Kunst" in ver-
eeniging met de Geheelonth. Gemeng
de Zangvereeniging „Streven naar
Hooger", van welke beide vereeni-
gingen de heer M. Egberts Jr. direc
teur is op Zondag 26 dezer een Lief
dadigheids-Concert geven, waarvan
de baten zullen strekken tot steun
van de getroffenen in dojongste
stormramp te Bruinisse. Tot dit doel
wordt belangeloos medewerking ver
leend dopr Mej. C. M. de Bruin, piano-
leerares te Rotterdam, Mej. E. van
den Bergh (sopraan) te Rotterdam en
de heeren N. F. van Rooyen (Viool)
Directeur der Rotterdamsche Muziek
school, J. M. Spoor (solist-bariton)
alhier en L. A. van Ruth, 1ste tenor
te Rotterdam.
De firma Gabry en Zonen zaA vooi
dit concert welwillend, een vlei
afstaan.
i Waar de ramp te Bruinisse in)v
is dezer uitvoering, daar wekken wi_
gaarne des te meer op tot bijwoning
van dit concert. Een streven tot het
brengen van menschlievend hulpbe
toon aan de in Zeeland zoo zwaar
getroffenen, verdient onze volle sym
pathie.
Das Puppenmadel.
Binnenkort kómt het Nederl. Ope
rette-Ensemble Directie Alph. Jan
maat Jr. hier te Gouda een voorstel-
ling geven van Das Puppenmadel in
Hollandsche vertaling „Het Poppen-
meisje". Deze operette van het ge
zelschap dat hier eenige maanden ge
leden „de Kuische Suzanna" gaf, werd
met overgroot succes opgevoerd in
den Haag, Utrecht, Haarlem, Leeuwar
den, Apeldoorn, den Bosch en Til
burg, hetwelk bleek uit de talrijke
ons toegezonden persbeoordeelingeu.
Een practisch verwarmingstoestel.
Doorjde N. V. Maatschappij „Calo-
riator", te Haarlem wordt een verwar
mingstoestel in den jiandel gebracht,
dat op elke kachel aangebracht kan
worden en het brandstofverlies, ten
gevolge van de warmte in de ver
brandingsgassen opgehoopt volgens
wetenschappelijke proefneming met
75°/q vermindert.
Dit toestel van zeer eenvoudige con
structie bezichtigden wij heden in het
Hotel de Zalm, Waar het heden en ook
morgen in een der kamers in werking
wordt getoond.
Niet alleen dat de „Caloriator" zoo
als het toestel is genoemd een bezui-
niging aan brandstoffen geeft, maar
tevens wordt daarmede bereikt het
reinhouden der atmospheer in het ver
trek, het verkrijgen van een gelijk
matige temperatuur en wanneer het
toestel met de buitenlucht in gemeen
schap staat een voor éen goede ge
zondheid noodzakelijke aanvoer van
frissche lucht, zonder de minste tocht.
Voor huis- slaap- en ziekenkamer
is de Caloriator dus een aangewezen
verwarmingstoestel
Proefnemingen hebben echter ook
bewezen dat hot ook" uitnemend te
gebruiken is voor grootere localiteiten
als werkplaatsen on magazijnen enz.
Attesten van Medici, handelaren |en
particulieren toonen dit aan.
Zooals gezegd ook morgen is het
toestel in werking te bezichtigen in
het Hotel de Zalm, waar de vertegen
woordiger der Maatschappij alle in
lichtingen gaarne verschaft.
De Caloriator is voor Gouda ver
krijgbaar bij den heer P. Rond Pzn.,
Zeugestraat.
Een opstootje.
Gisteravond heeft zekere K. met
een paar kameraden hier heel wat
opschudding veroorzaakt.
Deze K/ had een groot papieren
masker op het hoofd gezet, waarmede
hij winkeliers en voorbijgangers aan
het schrikken trachtte te maken.
Een oude vrouw, voor wien de bal
dadige zich eensklaps vertoonde, viel
van schrik omver en een sigarenwin
kelier, wiens magazijn de brooddron
ken kerel tot aan de woonkamer was
binnengestapt, schrok bij het zien van
den monsterachtigen kop zoodanig,
dat hij hals over kop aan den haal
ging, waarop de gemaskerde .K. den
winkelier achterna zette.
De politie, die van dit baldadig op
treden in kennis werd gesteld mocht
er ten slotte in slagen den man in
een café aan den Kleiweg te arres
teeren. Er had hierbij nog al verzet
plaats', zoodat do assistentie van oen
burger moest worden ingeroepen,
waarna de overbrenging naar het
commissariaat kon geschieden.
Deze ongepaste aardigheid zal
K. wel een paar maanden gevange
nisstraf bezorgen.
Boskoop. De Haagsche rechtbank
veroordeelde W. B. alhier wegens
diefstal van een rijwiel tot f 10 of 10
plagen hechtenis.
Zevenhuizen. Gisteravond trad
voor de onderaf deeling van V. P. N.
op de heer B. H. Beaufort, pluimvee
teelt consulent. Zijn onderwerp is ver
betering van den hoenderstapel, alsme
de voeding en huisvesting der hoenders.
Op Hemels vaartdag zal de fanfare
vereeniging „De kleine Trompetter"
alhier een festival organiseereö.
Op de magere markt was de han
del stug, prijzen hoog.
KI. Trekking van Dinsdag 21 Nov.
No. 15576 f 5000.
17996 f 1500.
9868 en 14755 ieder f 400.
2923, 6932,10455,10560,14657
en 20943 ieder f 100.
Prijzen jran f 20.
lö87 1OÜ36:*489i 337 4Ö554?8««7U»«aM54Ö0
S3 m
10UJ Tt Ti 1131 10D6 S3 1330 Tb MIS 76 1533 1631 81
lïtB 91 ltw: 18 -35 8* 90
3019 50 66 2173 83 2S0 «8 2B0R 08 87 2505 35 85 96
XBU 63 2716 26 52 92 *£0 2905 82 36 44 60
3919 48 3143 69 3204 333B 55 57 62 99 AU2 55 95 3505
66 3823 32 7U 87 98 3781 9804 18 25 90 92 88 9947 48
62
4088 4128 51 9B 94 4228 4964 446# 51 84 4661 78 4738 98
61 81 4900 57 94
5032 5102 37 52067586983357 5493 5500 5624 3249
5726 33 67 MUS M "Mil 67 88
6002 28 27 43 6104 85 53 74 88 600818836878644880
97 6504 79 6616 88 87 0714 25 36 44 51 6802 21 50 59
61 6008 14 26 78
7083 68 98 7227 35 60 84 7319 44 91 7536 38 7606 II 19
7708 10 20 7927 49 57
8009 91 8170 8219 55 8315 33 SB 8412 38 71 8505 8717 48
50 91 8826 42 56
9018 28 69 9290 9823 44 9433 9624 59 62 «02 61 87 9784
9949 86 95
1184 85 10856 65 10442 46 10613 29 56 68 10792 19**1
27 64 10989
11076 93 11169 74 IMK 87 11326 87 11473 115U 52
O680 47 90 11738 11892 73 11964 75 93
12010 20 40 44 12165 98 94 12848 99 13561 12701 78 80
82 90 12808 27 49 73 98
13011 84 13147 78 13219 81 97 98 13303 89 65 79 13438
13576 19016 46 50 60 13742 57 74 13841 13904 6 54
lUUO 9 52 87 14131 49 99^14388 80 1440» 67 14542 61
93 14621 27 29 37 85 72 14708 8 61 98 14896 14923 67
87
15U07 16 64 89 16147 16206 40 51 80 89 97 15335 16409
29 88 15516 80 46 15621 31 60 16772 15810 11 48 76
15908 23 86 68
16041 69 87 1610| 48 78 16201 8 17 53 70 90 16328 35
16482 90 16802 20 87 16738 40 59 V, 16855 189U6 10 50
75 96
17046 70 17108 39 70 78 17261 17308 5 19 17472 17548 98
17638 59 68 78 17767 17903 6 78
«85 41 W 73 74 IfOSj 18211 74 18907 17 1» 45 77
1844» 18562 19808 00 93 99 18759 80 18818 45 91 18852
47 90
19004 13 18 42 19104 45 81 19205 11 48 59 69 63 UflBO
59 19517 29 44 8319812 45 58 19719 40 83 11W25 62
19901 32 98
XJ82 20ajl 7 9 88 70 2O0O7 82 98 1O0Q1 94 2tfOT 49
64 20921) 3* 96
Iste Klasse 1ste Lijst No. 11461
m. z. 14451.
GROENTEN-VEILING.
Dinsdag 21 November.
Bloemkool 1® soort van f 12 tot
f 16 p. 100Idem 2® soort van f 7 tot
f 9 p. 100. Wortelen f 5.00 tot f 6.00
p. 100. Kropsla f 3.00 p. 100. Postelein
4J)«60 p. mand. Prinsesseboonen f 2.50
p. 1000. Snyboonen f 6.50 per duizend.
Uien f 5.50 per H.L. Sav. kool 13 ets.
per stuk. Roodekool 15 ets. per stuk.
Groenekool 3!/a cts- per stuk. Kroten
f 4.00 per 100 bos. Andijvie f 2.50 tot
f4.00 per 100 bos.
MARKTBERICHTEN.
Veemarkt Rotterdam.
Vette Ossen en Koeien goede
aanvoer, prijzen waren voor 1ste kw.
43, 2e 38 en 3e 33 cent per half kilo.
Magere Ossen Melkvee en Vaar-
koeien goed aangevoead.
Vette Kalveren goede aanvoer,
lste kw. 30, 2e 27 3e 24 cent per
half kilo.
Stieren redelijke aanvoer lste kw.
33, 2e kw. 29 3e kw. 26 cent per
half kilo.
GraBkalveren goed aangevoerd.
Handel in le kw. vet vee, goed,
mindere Boorten traag en moeilijk te
verkoopen, Stieren traag, vette Kal
veren eveneens traag, Graakalveren
duur.
TWEEDE KAMER.
Zitting van heden, 21 Nov.
Indische begrooting.
De vergadering werd te half 12
geopend, nadat te 10*A uur gebleken
was dat het vereischte aantal leden
niet aanwezig was.
De heer Bos (v.-d.) zette zijn rede
voort. Met belangstelling heeft spr.
gezien wat in Indië gedaan wordt
voor de economische pntwikkeling.
In een land waar belastingheffing
moeilijkheden oplevert is men meer
dan elders aangewezen op Staatsex
ploitatie van bedrijven. Dat dit kan
heeft Banka bewezen. Deskundige
ambtenaren zijn daarvoor noodig.
Met genoegen had spr. vernomen
dat tal van ondernemingen in bloeien-
den toestand verkeereoDit kan die
nen om het Europeesph kapitaal naar
Indië te trekken.
De regeering diene echter het oog
gericht te honden op de arbeidsvoor
waarden.
De overplaatsing van bewoners van
Java naar Sumatra heeft op vrij
groote schaal plaats gehad. Of de
proef gélukt is weet Spr. nietdat
zij duur is gewèest wel.
Ten aanzien van het uitgeven van
concessies wist Spr. niet of groote
uitgiften altijd een gevaar zijn. Voor
de verzameling van boschproducten
is een groote uitgifte wel goed, maar
Spi*. waarschuwde toen tegen het uit
geven van concessies aan 'groote
machten, die reeds op ander gebied
groot werkterrein hebben. De samen-,
weging van groote bestuurscolleges
vormt een groote economische macht
die gevaarlijk kan worden.
Voor een goede ontwikkeling van
Indië zijn twee zaken noodig: men
schen en geld.
Wat de menschen betreft gaf Spr.
in overweging van regeeringswege de
uitzending van goed onderleg» jon
gelui door een goed beurzenstelsel.
Zoo kunnen jongens met een eind
diploma H. B. S. 5-jarige cursus een
bestemming vinden, die hier niet ver
der kunnen studeeren.
Het geld moet aangetrokken worden
door ook buitenlandsche ondernemin
gen toe te laten mits zij voldoen aan
te stellen eischen.
Ten slotte het onderwijs. Voorloopig
kan men het staaf sondefwijs in Indië
niet missen.
Voor de zending heeft spr. zeer
groote waardeering en eerbied. Hun
opofferingen zijn byzonder groot en
de resultaten van hun werk zyn lof
waardig. Zij brengen door de christe
lijke zedeleer een betere toestand. Toch
is er één bezwaardat de zendelingen
met hun krachtig geloof vervallen tot
fanatisme of zelotisme. En dan wordt
dit een gevaar voor den Staat.
De heeren Scheurer en Van Vlij
men stelden in dit opzicht de kerk
boven den staat.
Bombardement van Akaba.
Konstantinopel, 20 Nov. Volgens
Italiaansche berichten zonden twee
Italiaansche schepen Akaba (op het
schiereiland Sinaï) gebombardeerd heb
ben en eenige wijken van de stad
vernield hebben. Turksche berichten
melden, dat alleen de Kazerne en het
militair hospitaal beschadigd zijn.
De Tanim weet mee te deelen, dat
Engeland te Rome voorstellen deed
met het doel oorlogs' operaties in de
Roode Zee te voorkomen.
Italic en Turkije.
Tripoli, 20 Nov. De Arabieren uit
Tripoli zeggen dat de Turken bevel
uit Konstantinopel hebben ontvangen
om zeer spoedig de beslissende aan
val op Tripoli te doen en in geval
van mislukking, zich naar het binnen
land terug te trekken. De Sultan zoa
dan den algemeenen oorlog van de
Muselmannen tegen de christenen uit
vaardigen.
De vrede
Washington, 20 Nov. Het congres
zal verzocht worden te besluiten tot
den bouw van twee pantserschepen,
elk van 30,000 ton bewapend met
14-duims kanonnen.
Zeeramp.
Berlijn, 20 Nov. Men seint uit Flens-
bourg, dat het stoomschip „Ilse" in
het verre Oosten vergaan is. Achttien
personen zijn omgekomen.
De Stromboli.
Catanië 20 Nov. Het observatorium
van Catanië deelt mede dat de Strom
boli weer heftig aan 't werk is. Twee
hevige uitbarstingen hidden reeds
plaats. De krater van den vulcaan
spuwt heete lava uit en rookt ver
schrikkelijk.
Florence 21 Nov. In den afgeloo-
pen nacht hebben dieven een kost
bare schilderij voorstellende Madonna
Bella Stella gestolen uit het St. Mar
kus-Museum.
De waarde dezer schilderij bedraagt
2 ton.
Groot schandaal te Parijs.
Groot opzien wekt de ontdekking
van een groot misdadig complot, waar
door 300 kinderen van 712
jaar door vrouwen zijn verkocht.
Een aantal personen zijn in hech
tenis genomen.
Londen, 21 Nov. Dr. Soen-jatsen,
de aanvoerder dor revolutionairen in
China heeft 10 dagen incognito hier
vertoefd voor een conferentie met
bankiers, teneinde oen geldleening
voor de revolutionairen te plaatsen.
Hij is via Marseille naar China terug
gekeerd.
Berlijn, 21 Nov. Een nieuwe belas
ting is ingevoerd, waarbij vrijgezellen
25 pCt. meer modten betalen van de
gewone lasten.
Ernstig ongeluk.
Berlyn, 21 Nov. Heden heeft te
Northausen bij een in aanbouw zijnde
schacht voor een Trausvaalscho kali
mijn een ernstig ongeluk plaats gehad.
Door instorting werden 16 man
onder de steenen bedolven 11 werden
gedood en 1 zwaar gewond.
De spoorweg-arbeiders in Engeland.
Londen 21 Nov. Meer dan 90 pro
cent van de spoorweg-exployós Sn de
Taff-vallei (Zuid-Wales heeft gestemd
vóór de staking. GeëiBcht drie shillings
per week loonsverhooging.
Een algemeene vergadering van
spoorwegarbeider» in New-CasÜe be
sloot gisteravond de arbeiders te advi-
seeren vóór staking te stemmen.
der nieuwste modellen
Wintermantels, - Costumes,
Blousen, J upes, J upons, Robes
en Jajxmstoffen
alsmede eene groote keuze
PILTfcRIIKIV
van de goedkoopste tot de beste
soorten en scherp concurteerende
prijzen.
Aanbevelend,
MARKT 26, GKrtJDA.
BURGERLIJKE STAND
GOUDA.
GEBOREN 18 Nov. TeuntjJ
ouders P. van Leeuwen en 8.
Hofman 19. Aalbert, ouders W.
Goedhart en G. BergPieter,
ouders H. Verhart en W. J. Sjardyn
Johanna, ouders W. J. Zeldlü-
ryck en T. Koppendraaier; 20. Adn-
anus, ouders C. van der Kaa en W.
Spruit; 21. Clasina, ouders P. Oer
kerk en C. Janssen.
OVERLEDEN 20 November. D
Kelder 22 jaar.
van het Koninklijk Meteriologisch-
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 760.7 te
Horta, laagste stand 735.6 te Wisby.
Verwachting tot den volgenden dag:
Aanvankelijk matige tot krachtige
wind uit westelyke richtingen met
regen of hagelbuien, later tijdelijk op
klarend, ten slotte zuidoostélijke tot
zuidelijke wind met toenemende be
wolking en kans op regen, mogelyk
nachtvorst, iets zachter overdag.
VAN DEN
21 NOV 1911.
üUuiislecatBgM
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.my.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (ijjicolai Spoor
weg) 4867-69 4 pet.
Id Obligatie 6e Emis-
sid 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Funding Lee
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Bank- ei Croditt-Ustel-
11 uren
Ned. Bankaandeelen
Industr Onderuriniugeu
American Car A Foun
dry Comp. C. v. A.
I<1.Smelting Refining
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
Hal. Crediet Instell. ea
Cultuur Ouderueminfett
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Ja v. Cultuur Mn. Aand.
Ned. Handel-Mrj.O.v.A
Mijnbouw Myen.
Ketahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebon^ Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petroleum-Onderu.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mytot Expl.
v. Petr. Bronn. C.v. A
„Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart Myen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoom vaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak Mij. A.
Nieuwe Asahan Tabak
Mij. ^and.
,Silau" Asah&n Tabal^
Mij. Aand.
Mveraeu
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand. I
Spoarwegea.
Holl. IJzeren Spoor-
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats-1
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij. I
Serie A-II Obl. 3 pet.
Warechau-Weenen
Spoorwegmij. Aand. i
dito 4ito Act. de Jouiss.
Amerika. Atchison Aïg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific -Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleeaiugen
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. Thpi s-Re-
gtüirungs-Ges'. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 33/%4 pCt.
Amer. vast, Steels vast en levendig,
Spoorwegen iets beter dan gisteren.
Amalgamated hooger. Petroleum» weer
lager. Tabakken kalm. Culturen iets
minder. Rubben iets beter.
Vorige
Koon.
Kom na
bode»
81»/»
81'/,
92"„
927.
64»/,
101
91
917,
94'/,
88»/,
89'/,,
88»/,,
48';,,
04",,,
88"/,,
105
87'/,
59"/,,
60
202
202
56
54"/,,
71'/,
72»/,
25'?,
26'/,
63
«37,.
224'/,
289
186
224»/,
187
78
77%
568
49
566
54
159
158
457
450
438
176
115
16'/,
10'/,
111'/,
111
18»/,
18'/,
42
f
4'/,
*7.
11'/,
11
82
93
65
«57,.
188
1120-
185
1107,10
99'/,
32'/,
32'/,
172'/,
10»/,
172'/,
10»/»
101'/,
101'/,
154'
154',
