Groote Expositie
Binnenland.
TTit de B'ers.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Ingezonden
Laatste Heriohten.
Telegrafisch Weerbericht
Officieele Prijscourant
J>. SamöOiu.
K'3
post van het 27ste bataljon bersag-
lieri opgesteld was, werden 28 ver
schrikkelijk verminkte lijken van sol
daten gevonden, die gekruisigd, ge
worgd, opgespietst of wier ledematen
uit de gewrichten gerukt warenon
der hen bevond zich ook het lijk van
een officier van gezondheid. Op het
naburige Arabische kerkhof, dat door
de 4de compagnie van de bersaglieri
bezet was geworden, werden de lijken
van zeven soldaten gevonden, die le
vend ingegraven waren, zoodat alleen
hun hoofd uit den grond stak. Van
een lijk, dat herkend werd, waren de
oogen uitgerukt en op het voorhoofd
vastgenaaid. Uit de krampachtige
samentrekking van do oogleden kon
men opmaken, dat de soldaat nog
lovend was, toen hij deze wreedheid
onderging. Een ander lijk was ont
mand bij weer een ander was van
een uit den grond stekenden arm de
hand afgehouwen. Andere lijken ver-
toonen sporen van andere schandelijke
mishandelingen. Do militaire overheid
en de genie hebben fotografieën ge
nomen.
Een korporaal die ur in het gevecht
van 26 October in geslaagd was, de
hoofdmacht van de troepen te berei
ken, had deze wreedheden, die niet
alleen door de Arabieren, maar ook
door geregeldo Turksche troepen en
vrouwèn begaan waren, gemeld; maar
de Italiaansche militaire overheid had
bewijzen willen afwachten.
De identiteit van verscheidene slacht
offers is vastgesteld, maar de namen
worden, om de familie te sparen, niet
bekend gemaakt.
In don afgeloopen nacht is op het
kerkhof in de binnenstad het inge
graven lijk van een artillerist gevon
den, die blijkbaar in tegenwoordigheid
van een gendarme of misschien wel
door dezen zelf vermoord was. De
gendarme is in hechtenis genomen."
De oorlog is een ruw handwerk, en
het is niet verwonderlijk, dat de half
beschaafde Arabieren in de oase den
26sten October op hun manier wraak
hebben genomen over de gruwelen,
die het beschaafde Italiaansche leger
drie dagen te voren had bedreven.
De feiten, die gemeld worden, zijn
diep betreurenswaardig. Maar hei lijkt
ons lichtzinnig om op het getuigenis
van een Italiaansch korporaal Turk
sche officieren ervoor verantwoorde
lijk te stellen. De Italianen, die in
het Turksóhe kamp gevangen worden
gehouden, onder toezicht van Turksche
officieren, roemen om strijd hun goede
behandeling en ook van andere zijde
o. a. uit de berichten van den cor
respondent der Temps in het Turk
sche kamp is bekend geworden,
dat de Turksche officieren alle moge
lijke moeite doen, om de Arabieren
të leeren, hoe een beschaafde staat
oorlog moet voeren.
In Barka.
Tripoli, 80. Nov. Uit Bengazi wordt
een voorwaartsche beweging van een
Turksche afdeeling bericht, die echter
werd teruggeslagen.
In het jongste gevecht bij Bengazi
bedroegen de verliezen der Italianen
22 dooden en 44 gekwetsten. De
Turken hadden 150 dooden en even
veel gekwetsten.
Op en aan de Roode Zee.\\
Perim, 30 Nqv. Gistermiddag urni
vier uur is de stad Mokka gebom
bardeerd. Hedenmorgen werd de be
schieting van liet fort Sjeich Said
voortgezet.
(Mokka ligt aan de Zuidwestkust
van Arabië, iets noordelijk van straat
Bab-ol-Mandeb.)
De Dardanellen.
Berlijn, 30 Nov. Uit Konstantinopel
wordt aan de „Vossische Zeitung"
geseindDe kalmte van do laatste
dagen, die door de ovortuiging, dat
Italië niets tegen de Dardanellen zou
ondernemen, was teweeg gebracht,
heeft plaats gemaakt voor de vrees,
dat er wel niets van oen blokkade,
die tegen het volkenrecht zou indrui-
schen, zal komen, maar dat er toch
wel een aanval op de Dardanellen zou
kunnen plaats hebben. De Turken
zijn daarop tenminste volgens
Turksche berichten uitstekend voor
bereid.
In goed ingelichte kringen blyft
men echter aan de meening vasthou
den, dat Engeland een uitbreiding
van hot oorlogstoonoel zou vorhin-
deren.
China.
De opstand.
Peking, 30 Nov. Naar luid van
consulaire berichten uit de provincie
Tsjotsjooan, hebben de regeerings-
troepen de opstandelingen in een
veldslag verslagen te Ningjoeang
op 27 dezer.
De zendelingen in genoemde plaats
zijn behouden.
Londen, 30 Nov. Naar luidt van
een lelegram uit Tientsin, dd. heden,
neemt in China de volkshaat tegen
de buitenlanders toe. De vrees be
staat, dat Chineesche rogeeringsper-
sonen dien haat koesteren en ver
scherpen.
Elk oogenblik kan het tot een uit
barsting tegen de vreemdolingen
komen.
Parijs, 30 Nov. De correspondent
van de „Temps" te Peking seintTo
Mookden hoorscht een ernstige op
winding. Men. heeft den indruk, dat
Japan in Mantsjoerijo de uitbreiding
der revolutie bevordert.
Duitschland.
Verduistering.
Bij de liquidatie van het bekende
oude Berlijnsche bankiershuis Hermann
Paasch, zijn groote verduisteringen van
depositogelden ontdekt. De bankier
Paasch heeft ongeveer oen half jaar
geleden deze verduisteringen gepleegd,
welke door deskundigen op 500,000
tot 600,000 Mark geschat wordt. Hij
gebruikte dit bedrag om aan de beurs
te Londen te speculeeren.
Een geschenk.
Vorst Bülow heeft den Rijksdag
medegedeeld, dat hij oen copie van zijn
portret, door Lenbach geschilderd, den
Rijksdag cadeau wil doen, om het in
het gebouw op te hangen. In zijn
testamentvhej^i hij.-echter het origi
neel ook aan eren Rijksdag vermaakt.
Na zijn dood zal de copie dus door
het origineele vervangen worden. Het
portret komt Te hangen in do zaal
van den Bondsraad naast dat van
Bismark.
Post- Telegraaf- en Telephoon-
personeel.
Zondag 3 Dec. zal in Odëon te
Amsterdam een groote openbare ver
gadering worden gehouden van het
Comité van samenwerkende organi
saties van post- telegraaf- eq^telephoon-
personeel. Als sprekers zullen da^r
optreden de heeren D. de Klerk, Th.
M. Ketelaar en W. P. G. llelsdingen.
Kerstklokken.
H. M. de Koningin heeft aan den
heer J. Vincent, carillonneur van het
Koninklijk Paleis te Amsterdam, toe
stemming verleend om Zondagavond
24 December, des avonds van 910
uur, het carillon van het Koninklijk
Paleis te bespelen. Het programma
zal bestaan uit Kerstliederen en reli-
gieuse melodieën op het Kerstfeest
betrekking hebbende.
Fransch en Nederlandsch Guyana.
Men seint uit Parijs Bij de behan
deling van de begrooting van buiten-
landsjhe zaken in de Fransche Kamer
vroeg do afgevaardigde Rozet waarom
het verdrag met Nederland van 1905
omtrent de grensregeling van Fransch-
en Nederlandsch Guyana niet toege
past was en daarom de regeering niet
r'ormeel nieuwe onderhandelingen over
een ander verdrag had aangeknoopt,
daar het oude ten deele niet ten uit
voer kan worden gelegd.
De minister beloofde pogingen te
zullen doen om de grensregeling tus-
schen Nederlandsch- en Fransch-Guya-
na te bewerkstelligen.
Buitenl. onderscheidingen.
De Koning van Denemarken heeft
benoemd in de Dannebrogsorde, be
halve den schout-bij-napht G. F. Tyde-
man, die gelijk gemeld, het comman
deurskruis le kl. ontving, tot ridder
in die orde den luit. ter zee lo kl.
C. J. Canters en den luit. ter zee 2e
kl. K. A. Telders.
Vermoedelijk is te 's-Gravenhage
verduisterd een brief, gericht aan A.
Brouwer, te Alphen a/d Rijn, inhou
dende 1 bankbiljet f 100, 3 bank
biljetten af 25 een brief geadresseerd
aan P. T. Rollandet, te Leiden, in
houdende 1 bankbiljet a f 1000, 4
bankbiljetten a f300, 3 bankbiljetten
f 200, 1 bankbiljet a f 25, 1 bank
biljet a f 10een brief Crediet-ver-
eeniging Amsterdam, 44 bankbiljetten
f 100, 2 bankbiljetten a f 300 en 5
bankbiljetten a f200.
De commissaris van politie der le
afdeeling te 's-üravenhage verzoekt
de opsporing van de bankbiljetten en
bericht, zoomede opsporing en aan
houding van den verdachte P. A.
Goedewaagen, 17 jaar, lang, zwart,
blauwe oogen, smal gezicht, gekleed
met bruin costuum en zwarten Gari
baldi hoed.
8taten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 30 November.
Indische begrooting.
(Vervolg).
De heer van Idsinga meent dat deze
geheele zaak niet thuis behoort bij
Koloniën, maar bij Bu\tenlandsche
Zaken.
De ministor zet do geschiedenis van
deze zaak uiteen, welke reeds van 1907
dateeit, toen, nadat de toenmalige Ne-
derlandsche minister van Oorlog ge
oordeeld had dat hot geen belang had
een officier Van het Nederlandsche
leger te Tokio te dètacheeren, de
minister van Koloniën echter meende,
dat voor het Nederlandsche leger veel
te leeren viel van het leger in Japan.
Toen werd ben officier van het In-
discho leger aangewezen als militair
attaché, en deze kreeg verlof een jaar
te Tokio door te brengen, welk verlof
van jaar tot jaar werd verlengd. Thans
wil de Regeering den toestand conso-
lideeren, en dit verdedigt de minister
nader. Spreker gelooft, dat juist een
militair attaché zich omzichtig zal
gedragen.
De minister verklaart echter den
post terug te nemen, bij het juiste
verschil van opinie, dat thans ge
bleken is, en om een onzuivere stem
ming te voorkomen.
De afdeeling Oorlog wordt goedge
keurd.
Na de pauze komt do afdeeling
Marine aan de orde, waarbij de heer
Verhey sterk aandringt op overlegging
der adviezen van de Indische autori
teiten in zake den nieuwen vlootbouw
voor Indië, en naar aanleiding van
het ongeval aan boord van de „Hertog
Hendrik" vraagt, of jhet toezicht
houdend personeel niet heeft bemerkt
dat de wigman (de persoon, die de
wig bedient van het stuk geschut,
waarmee het ongeluk gebeurde), ver
keerde manipulaties verrichtte, en of
er maatregelen zullen worden genomen
om herhaling van een dergelijk onge
val te voorkomen.
De heer van Wassenaor van Cat-
wijck vraagt óók overlegging van de
adviezen voor den vlootbouw, en treedt
voorts in uitvoerige beschouwingen
over de verdeeling van de marine-
kosten over de begrootingen van Indië
en Nederland.
De minister van Koloniën zegt dat
in bewerking is een rapport, waarin
de Regeering haar standpunt uiteenzet
ten aanzien van de adviezen, door den
kommandaiit der- zeemacht en door
den Gouverneur-generaal uitgebracht
over het rapport der marinecommissie.
Wat beperking der geslachtsziekten
betreft, overwogen wordt een bordeel
sluiting.
De minister brengt evenals de
heer Verhey hulde aan de nage
dachtenis der slachtoffers van het
ongeluk op de „Hertog Hendrik".
De minister van Marine antwoordt,
dat wegens de snelheid van het vuren
onmogelijk is na te gaan wat ieder
man der bediening in 't bijzonder doet.
Er is een inrichting ontworpen,
waardoor menschelijkerwijze gespro
ken dergelijke ongelukken niet meer
zullen kunnen voorkomen.
Ten volle sluit de ministèr zich
bij de hulde aan de nagedachtenis
van hen, die in dienst onzer marine
het leven lieten en spreker huldigt
degeen die gewond werden.
De Indische begrooting wordt ten
slotte zonder stemming aangenomen.
In behandeling komt hierna het
wetsontwerp tot bekrachtiging van
een door den Staat met de Gemeente
's Hage gesloten overeenkomst in zake
verkoop en koop van
terreinen aan het Buiten
hof en den Hofsingel.
Tegelijk hiermee komt in behande
ling de indertijd ingediende motie-
Dolk, luidende
„De Kamer, van oordeel dat door de
Regeering de wenschelijkheid en uit
voerbaarheid dient onderzocht te wor
den van de verkrijging van alle ter
reinen, gelegen tusschen SpuiBui
tenhof, de Kapelsbrug, de Hofstraat
en den Hofsingel, ten einde te kunnen
komen tot een doelmatige uitbreiding
van de Rijksgebouwen aan de zuidzijde
van het Binnenhof, gaat over tot de
orde van den dag."
De heer Dolk licht zijn motie uit
voerig toe.
Spr. betreurt het, dat het departe
ment van Binnenlandsche Zaken zich
niets heeft aangetrokken van het his
torisch monument, dat het Binnenhof
is, niettegenstaande alle vereenigingen
op bouwkundig en aesthetisch gebied
zich in den geest der motie hebben
uitgesproken.
De heer de Stuers vindt de motie
sympathiek. Hij maakt er echter den
minister geen grief van, dat hij af
geweken is van het plan van de stad
's-Gravenhage, omdat, naaf sprekers
overtuiging, de geheele politiek' van
den Haag in zake de verkeèrswegen,
allerdroevigst is te noemen. Zoo wijst
hij er o.a. op, dat door de nalatigheid
van het Gemeentebestuur het hotel
de Twee Stodon is komen ontsieren
de inham van 't Buitenhof.
Hot Rijk heeft eigenlijk geen belang
bij het verdwijnen van het pand Med-
dens, dat den hoek vormt, maar in
het aesthetisch belang der Gemeente
is zulks dringend noodig. Men late
den minister dus vrij zoo goed mo
gelijk te handelen, en daarbij rekening
te houden met het feit dat de stad
wil bijdragen.
Vrijdag 10'/2 uur voortzetting.
De Moderne secteschool in Indië.
De „Standaard" driestart:
Eens voor al heeft Groen van Prin-
sterer, nog steeds onze maëstro zonder
evenknie op schoolgebied, ieder onzer
geleerd, dat eert neutrale school feitelijk
niet neutraal zijn kan, maar blijken zal
te wezen een „moderne secteschool".
Hier te lande staat dat in den Chris-
telijken kring dan ook vast. Neutraal
is eenerzijds oen negatief, maar ook
anderzijds een positief begrip, zich
keerend tegen de eere van den Christus.
Daarom nu is het zoo bitter droef,
dat men dit in onze koloniale politiek
vergeet, en dat zelfs thans, nu we een
belijdend Christen als Gouverneur-Ge
neraal op Buitenzorg bezitten, stellig
tegen diens zin en bedoelen, dit voor
ons onaannemelijk stelsel wordt aanbe
volen.
Er heersche geen misverstand.
Groen van Prinsterer stelde zijn
eisch Particuliere school regel, Open
bare aanvulling, op een oogenblik,
toen het particuliere Schoolwezen ten
onzent, in 1868, nog pas even begon
zijn vleugelen uit te slaan. Feitelijk
was derhalve toen nog bijna geheel
ons Lager onderwijs, Middelbaar on
derwijs en Hooger onderwijs in mo
derne handen. Als feit moest dit aan
vaard. Het kon niet anders. Maar het
uitgangspunt was en bleef Particulier
moet regel worden, en slechts zoolang
dit niet zoo is, trede het Openbaar er
voor in plaats.
Wie op dit standpunt staat, begint
met aan het Particuliere het opkomen
op alle manier gemakkelijk te maken,
en gaat er, komt het, voor uit den weg.
Staat ge daarentegen op het tegen
overgestelde standpunt, dan bekom
mert ge u om 't Particuliere niet, sub
sidieert 't. alleen, zóó dat het even
op kan komën, en gaat met het
Openbare door als hot eigenlijk door
u bedoelde, waarmee de concurentie
van het Particuliere u niet deren kan.
Hier te lande steunt het Rijk het
Particulier en het Openbaar financieel
op voet van gelijkheid. Nietinlndie,
hoezeer juist daar die gelijkheid stellig
een onafwijsbare eisch moest zijn, en
zelfs tegen Vb komt men in verzet, en
dit onderwijl men zeer goed weet, dat
de missie onmogelijk voor een bevol
king als de Indische het surplus vin
den kan.
Strijd staat hier alzoo voor de deur.
Er moet verandering komen. Nu
men van Links zich hardnekkig hier
tegen verzet, met het kennelijk doel
om de Javaansche bevolking naar
den modernen kant te trekken, rust
op heel den Christelijken kring de
plicht hiertegen te protesteeren, en
van dit protest niet af te laten, dan
nadat de keer, die komen moét, er is.
Het verschil met de Ethischen, dat
hierbij nog hinderlijk in den weg
treedt, zal spoedig opgelost zijn. De
strijd tegen Links daarentegen kan
een hardnekkig karakter aannemen.
Gedoogde toch de Christenheid van
Noderland, dat de ontwakende bevol
king op Java, met ons gedoogen, ja
door $n8 toedoen, aan het Modernisme
in de armen werd geworpen, dan zou
er een vloek gaan rusten op geheel
onzen Zendelingsarbeid, omdat er de
onwaarheid van in het oog zou sprin
gen.
Een krachtige particuliere actie om
Javaansche mannen en vrouwen naar
den Doop te lokken, en een publieke
houding van Gouvernementswege, die
den leidenden stand op Java ten prooi
aan het Modernisme of Hindoïsme
laat, gaat niet saam.
Althans zoolang ons Gouvernement
Rechts blijft, mag hierin op zijn steun,
ja op zijn voorgang worden gerekend.
Ook van Roomsche zyde heeft men
voor het dreigend gevaar een open
oog, en reeds nu blijkt, dat ook onze
beste provinciale organen hetcritieke
van den toestand inzien.
Diphterithus.
Onder de leerlingen aan de O. L.
school B. te Enschede kwam herhaal
delijk diphtheritis voor, waarom het
gemeentebestuur flinke maatregelen
nam.
De scfiool werd op geneeskundig
advies en na bacteriologisch onderzoek
van het speeksel van verschillende
leerlingen op advies van autoriteiten
gesloten. De 14 dagen vacantie zijn
ton nutte gemaakt voor verder onder
zoek der leerlingen, die na do zomer-
vacantie een of meer schooltijden ver
zuimden wegens ziekte en ontsmetting
van alle 14 lokalen. Onder de leerlin
gen zijn eenigen bevonden, die gevaar
voor besmetting opleveren ze blij ven
voorloopig onder geneeskundig toe
zicht. Hedenmorgen is het onderwijs
aau de geheele inrichting hervat, nadat
Maandag reeds in ehkele klassen was
begonnen.
De groote oorlog van 1912.
In 1778 werd te Venetië uitgegeven,
oen Latijnsch boekje van Appiano
Bunafide „Liber de Praodictonibus'
merkwaardig door de voorspellingen
welke het bevat.
Voor 1912, 't komend jaar. wordt
er in aangekondigd een vreeselijke
oorlog, die heel Europa in vuur en
vlam zal zetten en waarbij hongers
nood en ellende geweldig zullen heer-
schen.
Wie aan voorspellingen gelooven
kunnen dus alvast hun maatregelen
nemen.
Te Rotterdam hing gister-ochtend
en ook des middags een dikke mist,
waardoor de scheepvaart veel vertra
ging ondervindt. De zeeschepen zijn
bijna alle buitengaats gebleven. Alleen
de booten der Batavierlijn zijn gemold.
Ook de meeste veerdiensten lagen stop,
wijl voor aanvaring gevreesd werd.
Wijl het gister juist marktdag was,
werd zeer veel last van deze stagnatie
ondervonden.
Ongelukken zijn niet gebeurd.
Ook te Amsterdam was 't af en toe
zeer mistig. Zoo ook op het IJ. De
„Nias" van do Stoomvaart-Mij. „Ne
derland" kwam ten gevolge daarvan
in aanvaring met steiger n°. 5, die
beschadigd werd. Ook het daarop
staande gebouwtje van do Holland
Friesland-lijn bekwam eenige schado.
Het groote Duitsche st. „Plaueu",
dat gister-nacht van IJmuiden naar
Amsterdam opstoomde, is bij de Hem-
brug blijven liggen.
Uit een boom gevallen.
Te Ulvenhout bij Breda is de 32-
jarige ongehuwde arbeider Piet Roo-
vers, terwijl hij bezig was den top uit
een hoogen boom te kappen, naar
beneden gestort en eenige oogenblik-
ken later bezweken.
Postdiefstal.
Een beambte van het hoofdpost
kantoor te Amsterdam is aangehouden,
verdacht zich te hebben toegeëigend
uit een aangekomen aangeteekenden
brief een chèque van 900 pond ster
ling. (O. H. Ct.)
Dén 22e Nov. jl. werd H. Th. D.,
hotelbediende in het hotel „De Mark"
te Prinsenhage door zijn patroon naar
Breda gezonden met een bankbiljet
van f200, om te laten wisselen en 1
rijksdaalder, om daarvan inkoopen te
doen. Hij is niet teruggekeerd, waarom
wordt vermoed dat hij verduistering
heeft gepleegd. Hij maakte zich reeds
eerder aan verduistering schuldig.
De, brigade-commandant der Konin
klijke marechaussee te Breda verzoekt
opsporing en zoo daartoe termen zijn,
aanhouding en voorgeleiding.
Voetbal.
Programma voor Zondag a.s.
N. V. B. west. 3° kl. b., Hermes
ZeistOlympia—Sportman R.V.C.—
D.O.S.; V.F.C.-Voorwaarts;
G. V. B. 1° kl., K.F.C.Voorwaarts,
W. Sanders; D.V.S.—Olympia II, N.
de Bruin; Excelsior—W.F.C., Hoo-
gendijk;
2° kl., Voorwaarts II Volksw.
Gouda, M. Ponsioen T. O. P. II
K.F.C. II, J. M. Hardeman.
Op het nieuwe Sportterrein zal voor
het eerst Olympia I kampen tegen
Sportman uit Leiden. Het niet sterke
elftal zal zich zwaar te verantwoorden
hebben tegen Sportman. Scheidsrechter
zal de heer J. W. Duys zijn. Dat zij
op het terrein de eerste overwinning
mogen behalenDe 1° overwinning
zal Excelsior I Zondag wel in de
IJssellaan behalen tegen Woerden,
terwijl T.O.P. II de Kralingers ont
vangt.
GOUDA, 1 December 1911.
Kiescollege der Ned. Hor^ Gemeente,
In de gisterenavond in de St. Jans-
kerk gehouden vergadering van het
Kiescollege der Ned. Hervormde Ge
meente werd het duidelijk dat een
compromis- is gesloten tusschen de vrij
zinnigen en de ethischen.
Bij de verkiezing vootr 6 ouderlingen
werden uitgebracht ^oor de eerste
Vacature op de heeren UT. G. C. Kamp
huizen 32 en J. Bulk 21, voor de tweede
vacature C. J. de Groot 29 en P.
Blazer 23, voor de derde vacature G.
J. Garritsen 32 en A. Mighout 21,
voor de vierde vacature W. Vis 30 en
R. U. Jongenburger 22, voor de vijfde
vacature L. Koole 32 en D. F. Bijlsma
22 en voor de zesde vacature J. G.
Hupkes Czn.1 32 en J. P. Göbel 22,
zoodat gekozen zijn de heeren J. G. C.
Kamphuizen, C. J. de Groot, G. J.
Garritsen, W. Vi9, L. Koole en J. G.
Hupkes Czn.
Bij de verkiezing voor 4 diakenen
werden uitgebracht in de eerste vaca
ture op de heeren Joh. Vos 31 en W.
van Vliet J. Czn. 20 in de tweede
vacature J, C. Sibbes 30 en J. G. Hof
wegen 22 in de derde vacature J.
Amesz 30 en M. van Vliet A. Jzn. 20
in de vierde vacature K. de Jong Jzn.
29 en W. B. Blommendaal 26, zoo
dat gekozen zijn de heeren Jbh. Vos,
J. C. Sibbes, J. Amesz en K. de
Jong Jzn.
Door deze verkiezingen is thans het
Kiescollege samengesteld uit 23 vrij
zinnigen, 23 confessioneelen en 14
ethischen.
Tot penningmeester van het Kies
college werd benoemd de heer I>.
Iloogendijk die 32 stemmen vorkreeg
tegenover don heer Zaal, die 19 stem
men op zich vereenigde.
Voor de Commissie van voorbe
reiding werden uitgebracht op de
hoerenDs. J. E. Bij! 31 tegenover
R L. Martens 21, M. van den Burg
26 tegenover J. A P. Montijn 17,
R. L. Martens 33 tegenover M. v. d.
Rotte 17 en H. J. Nederhorst 31 tegen
over R. U. Jongenburger* 17, zoodat
werden benoemd de heeren Ds. JE.
Bijl, M. van den Burg, R. L. Martens
en H. J. Nederhorst.
Voor een tamelijk goed bezette zaal
traden gisteren in „Ons Genoegen"
op de bekende kluchtspelers Kelly en
Lagoman van de Frascati-Schouw-
burg te Amsterdam. Allereerst ging
de „Millioonen-erfenis", waarin Lage-
man de rol vervulde van millionair,
die, zijn ongelukkige bloedverwanten
in zijn testament wilde bedeelen en
Kelly in een drietal rollen uitkwam
als een daDsleeraar, bankbewaarder eii
fotograaf, allen even zot en toch aar
dig door hem voorgesteld. Doch de
handen kwamen eerst flink op elkaar
toen de in Gouda overbekende Louise
Fleuron eenige voordrachten ten beste
gaf. Vooral na de pauze, haar stukje
van de grootmoeder, verontwaardigd
toen haar kleindochter een sigaret
opstak, was keurig en lokte luid ap
plaus uit.
De clou der kluohten was echter
wel „de gebroken Spiegel", die, mees
terlijk gespeeld als zij werd, de lach
spieren moest in beweging brengen.
Het was dan ook een allerdwaast ge
zicht, de luitenant en zijn oppasser
tegenover elkaar te zien. Werkelijk
men zou haast denken dat het een
spiegel geweest was, zoo precies wer
den de bewegingen door Kelly nage
daan. Het gaf blijk van een groote
studie.
Vooral dit stukje doet ons Kelly
en Lageman een „tot weerziens" toe
roepen.
Gedurende de maand November zijn
in de Spaar- en Hulpbank ingelegd
en terugbetaald de navolgende be
dragen
Inleg in 437 posten f 21554.31
bijgeschreven renten - 125.61
f 21679.92
Terugbet. in 104 posten - 13901.1272
Meer ingelegd
dan terugbetaald f 7778.79^/2
Aan het einde van Octo
ber was ten name der
inlegg. ingeschreven - 561967.45
Zoodat hun tegoed uit.
November bedroeg f 569746.2472
In den loop der maand November
zijn 31 nieuwe boekjes afgegeven, 11
afgeloopen boekjes opnieuw in gebruik
gesteld en 31 boekjes geheel afbe
taald, zoodat aan het einde der maand
November 2584 boekjes in omloop
waren.
Gedurende de maand November wer
den in de Volksgaarkeuken gebruikt
1502 portiën a f 0.10 en 419 a f 0.15,
te zamen 1921 portiënafgehaald
werden 798,/2 portiën a f0.10 en 7
k f 0.15, te zamen 80572 portiën.
In totaal 272672 portiën.
Gedurende do maand Nov. zijn door
de Mallegatsluis geschut 2643 schepen
met een inhoud van 214137 M3,
en 752 stoomschepen, inhoudende
70832 M3., totaal dus 3395 vaartuigen
met 284969 M3. inhoud, en 13 hout
vlotten uitmakende 86 koppels.
Door de politie is alhier aangehou
den en naar Rotterdam overgebracht
teneinde ter beschikking der justitie
te worden gesteld een in het Alg.
Politieblad gesignaleerde die nog 45
dagen gevangenis|traf möest onder
gaan en daarna voor een jaar moet
worden opgezonden naar de Rijks
werkinrichting te Veenhuizen.
Boskoop. Gisteravond omstreeks 6
uur had er nabij deze gemeente in het
buurtschap Den Tempel een groot
ongeluk plaats. De Wed. van Os, land
bouwster reed mot haar dochter B.
oud 29 jaar naar huis. Het paard werd
op eens schichtig zoodat de dochter
die het bestuurde, het niet meer in
bedwang kon houden, met het gevolg
dat ze in de diepe wetering vielen.
De Wed. van Os werd met moeite
gered, doch do dochter is jammerlijk
verdronken.
Het rijtuig bekwam eenige schade
terwijl het paard ook verdroftk.
Uit een loods toebehooronde aan
P. J. v. d. W. staande in den Laag-
Boskqopsche polder alhier, is door
verbreking van. het slot een graaf
gestolen.
De politie is met deze diefstal in
kennis gesteld.
Gedurende de maand November
kwamen alhier slecht 6 gevallen van
diphtheritus voor.
Er is dus een kentering waar te
nemen.
Button verantwoordelijkheid der Red.
Aan de Redactie van de
„Goudsche Courant".
Geachte Redactie
In het nummer van Uw blad dato
30 Nov. komt voor een hoofdartikel
naar aanleiding van het verzoek der
vergunninghouders aan den Raad der
Gemeente, tot het mogen openhouden
der herbergen op de lotingsdagen.
Onjuist daarin is de bewaring dat onze
agitatie tegen dit verzoek scherper is
geworden, toen B. en W. met een
gunstig preadvies kwamen.
Voor dien isfdoor ons in 't geheel
geen agitatie gevoerd, hoewel zonder
het gunstig preadvies onze agitatie
toch niet was uitgebleven.
U stelt het voor alsof de drankbe
strijders maar weer aan 't drijven zijn
naar dwangmaatregelen niets is minder
juist, wij willen alleen niet zonder
protest ons laten ontnemen, wat een
maal door ons is bereikt. Het zijn
de vergunninghouders die bezig zijn
te tornen aan een eenmaal in de Ver
ordening vastgelegd besluit. Het geldt
geen drijven tot propaganda voor de
geheelonthouding. De werking van
de sluiting der herbergen op de lotings
dagen mag niet in alle opzichten dat
hebben gebracht wat men er van ver
wachtte maar niemand kan ontken
nen, en dat doet Uwe Redactie ook
niet, dat het drankmisbruik er door
is verminderd.
Verlang niet van ons, maar van de
vergunninghouders, het onomstootelijk
bewijs, dat de vermindering van het
drankmisbruik op die dagen niet
een gevolg is van dezen maatregel.
En al had nu het, sluiten der/her
bergen niet alles gebracht wat men
wenschte, is dat een argument om die
bepaling dan maar in te trekken, dan
zouden ten slotte alle wetten maar
ingetrokken moeten worden.
Het is hier een kwestie van inzicht
in het alcoholvraagstuk, erkent men
dat de bestrijding van 't alcoholisme
een gemeenschapsbelang is,
dat het alcoholisme is een rotte plek
in onze samenleving dan kunnen en
mogen de belangen van een klein
aantal personen, (de vergunninghou
ders) niet zwaarder wegen dan het ge
meenschapsbelang.
Hoogachtend
BERN. SCHOLTEN.
Naar onze meening is het sluiten
van de localiteiten der vergunning
houders op de beide lotingsdagen niet
te motiyeeren op grond van drankbe
strijding. Het tegengaan van drank
misbruik kan naar wij moonen all oen
geschieden door zedelijke opvoeding
en ontwikkeling, niet door dwang.
Het betreffende art. 4 derVerordo-
ning (Gemeentoblad 1905 no 171) is
een onbillijkheid tegenover bepaalde
personen, een qngerief voor het vor
keer, en het is volstrekt niet uitge
sloten dat daardoor ook door anderen,
buiten deze bepaling staande, geen
schado wordt"ondervonden.
Dan vermelden wij nog dat in 1910
toen op verzoek do sluitingsbepaling
voor éénmaal is ingetrokken, het drank
misbruik minder was dan jaren te
voren, toen de inrichtingen waren ge
sloten.
En ten slotte, waar aan het oor
spronkelijk adres der vergunninghou
ders een bijlage was toegevoegd, waarin
al de loden zich verbinden op de lo
tingsdagen geen alcohol te schen
ken aan lotelingen, indien de sluitings
bepaling werd opgeheven, daar achten
wij bestendiging, daarvan geheel ver
keerd.
Een agitatie als door de geheelont
houders vereenigingen is gevoerd met
betrekking tot dit art. 4 der verorde
ning, achten wij geen gelukkige pro
paganda. RED.
GROENTEN-VEILING.
Vrijdag 1 Deceiver.
Bloemkool 1° soort van f 12 tot
f 16 p. 100 Idem 2° soort van f 7 tot
f 9 p. 100. Wortelen f 5.00 tot f G.00
p. 100. Kropsla f 3,00 p. 100. Postelein
f 0.60 p. mand. Uien f 5.50 per H.L.
Sav. kool 13 ets. per stuk. Roodokool
15 ets. per stuk. Groenekool B'/a ct.
per stuk. Kroten f 4.00 por 100 bos.
Andijvie f 2.50 tot f 4.00 per 100 bos.
KEKK1NIEUW8.
Dr. Carl Jatho, de welbokende Keul-
sche predikant, heefteen uitnoodiging
van de Remonstrantse]^ gemoento te
Utrecht om daar een predikbeurt te
vervullen, aangenomen. Hij zal er op
Zondag 10 December de voormiddag
beurt vervullen.
TWEEDE KAM&K.
Zitting van heden, 1 December.
Waterstaat be.g rooting.
Aan de orde was dé motie van den
heer Dolk, bedoelende de uitbreiding
van het Tweede Kainergebouw door
aankoop van de panden der firma
Meddens, aan de Kapelsbrug.
De min. van Waterstaat geloofde
dat door den voorgestelden aankoop
bij den heer Dolk de smaak naar meer*
is opgekomen. Omtrent de schatting
der gebouwen wees de minister er op
dat deze reeds voor jaren geschiedde.
Dat de gemeente den Haag er wel
bij voer, gaf Spr. toe maar hij meende
dat'waar den Haag en het Rijk er beide
evenveel belang bij hadden, het niet
er op toegelegd moest worden om den
Haag het vei over den neus te halen.
Het standpunt van de Regeering
tegenover deze motie was aldus
De motie bedoelde, dat de regeoring
hier een royaal standpunt zou innemen.
Waar het hier geldt een belang dat
ten nauwste verband houdt met de
Kamer zelf, dan meende de minister
dat - de regeering daartegenover de
meest welwillende houding aannemen
moest.
De uitbreiding die het Kamerge
bouw ondervond door de verplaatsing
der Raad van State, kostte 8000 gld»
Doch met die uitbreiding was nog
niet alles bereikt.
De minister had aan de huishoude
lijke commissie van de Kamer ver
zocht hem op te geven aan welke
eischen naar haar meening het Kamer
gebouw moest voldoen, uit die den
minister verstrekte gegevens, is geble
ken dat de kosten dan zouden be
dragen twee en een half milloen.
De persoonlijke zienswijze van den
minister bleek te zijn dat hij er zich
ten zeerste om zou verheugen als de
Kamer zich op een breed standpunt
plaatste. Alleen was de minister bang
dat naar de onkosten zotf worden
gevraagd de heele zaak zou mislukken
en de totstandkoming van iedere ver
betering achterwege blijven zou.
De minister meende dat de Kamer
zou moeten komen twt do vorming
van een bouwfonds voor de Tweede
Kamer zoodat in den loop der jaren
de gewenschte verbeteringen stuk voor
stuk worden aangebracht.
Voorts herinnerde de minister aan
het voorstel yan B. en W. van den
Haag, waarin wordt meegedeeld dat
f 100.000 wordt aangeboden indien
den Haag een groot stuk grond krijgt
aan den nieuwe verkeersweg. Dit
wordt het Rijk echter veel te duur
omdat dit aan de gemeente gaf een stuk
dat vier ton waard was. De minister
heeft dit voorstel niet ernstig kunnen
opvatten. In den Raad zelf had de
Wethouder gezegd dat amotie der
gebouwen Meddens veel te duur zou
zijn voor de gemeente. Nu wilde de
Gemeente dit van het Rijk zien te
krijgen voor één ton.
Toen wethouder Loly nog dat voor
stel der gemeente als billijk kwam
verdedigon, had de minister hem go-
vraagd wat hij gedaan zou hebben als
hij nog minister van waterstaat was
en hem dat voorstel werd gedaan.
Toen glimlachte de heer Lely zeer
veelbeteekenend. Die conferentie leidde
tot geen resultaat. Daarna schreef den
Haag dat het zijn aanbod handhaafde
en niet inging op het voorstel van
hot Rijk. Daarmede waren de onder
handelingen afgesneden.
De zaak rustte totdat, 7 Sept. jl.
de plannen van de deskundigen kwa
men als gevolg van de gegevens der
huishoudelijke commissie.
Daaruit bleek dat een perceel der
firma Meddens bij de vorbouwing niet
betrokken was. Op 21 Sopt. ontving
de gëmeento do stuk kon van dp ter-
rei nlogging. Op 30 Sept. Werd dit
pas gepubliceerd. Twee dagen voor
lien dag had de transactie met de
firma Meddens plaats, waarom nu
deze firma een groote schadevergoe
ding omdat zij nu haar zaak daar
niet meer gevestigd zal kunnen' hou
den.
Do gemeente wist dat het Rijk
alle gebouwen zou onteigenon. En nu
ging do Gemeente een transactie aan
met Meddens zonder deze firma te
waarschuwen. Do minister verwijt het
gemeentebestuur dat het de tervisie-
legging uitstelde, haaf publiek rech-
tolijke verplichtingen doed achterstaan
bij haar privato belangen.
Met een schetskaart maakte de mi
nister duidelijk dat de gemeente in
derdaad hier te kort schietof
speculeert dat het Rijk zijn Tweede
Kamergebouw moot verbouwen en
do gemeente voor een Eoopjo haar
zin krijgt.
De heer Dolk trok zijn motie in.
Aangezien hedenmiddag te half drie
slechts 49 leden aanwezig waren, kon
do behandeling dor algemeeno Staats-
begrooting niet plaats hebben en werd
de vergadering verdaagd tot Maandag
middag half twee.
Vlissingen. Uit goeden bron wordt
gemeld', dat thans werkelijk het voor
nemen bestaat om het depót van dis
cipline alhier op to heffen.
Lyon. Sedert eonige dagen worden
talrijker aeroplanen van Fransch maak
sel, bestemd voor de krijgsverrichtin
gen der Italianen in Tripoli, van
Frankrijk naar Italië vervoerd. Ver
volgens worden de vliegtuigen door
sneltreinen naar Napels overgebracht.
Uit Washington wordt gesoind, dat
het Staatsdepartemont der V.-S. be
kend gemaakt heeft, dat de van haar
uitgegane aanbieding van troepen ter
bescherming der vreemdelingen in
China en ter verzekering dor spoor
wegverbinding met Peking, niel tot
Chine, maar tot het college der buiten-
landsche gezanten gericht was.
Het Noorsche stoomschip Ilaegolmen
is, volgens een telegram uit Berlijn,
in de Noordzee met man pn muis
vergaan.
Weenen 1 Dec. Do bekende Niegus
is tot 9 jaar tuchthuisstraf veroordeeld.
Berlijn 1 Dec. Joensji-Kai vermin
dert zijn Mandsjoe-troepen te Peking
en vervangt deze door Chineezen,
blijkbaar met het doel wanneer het
oogenblik gunstig is, zijn slag te slaan.
Berlijn, 1 Dec. Het heet dat door
tusschenkomst van het Britsche con
sulaat een driedaagsche wapenstilstand
zou gesloten zijn tusschen do rebellen-
generaal en Joean-Sjikai, welke men
trachten zal tot een 15-daagschc uit
te breiden.
Rusland en Perzië.
Teheran, 30 Nov. Do Modsjlis is een
stemmig tegen de inwilliging der Rus
sische eischen (ontslag Sinister).
In de provincie doen zich anti-
Russische troebelen voor.
van het Koninklijk Meteriologisch-
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 775.3 te
Stockholm, laagste stancf 732.5 te
Seijdisfjord.
Verpachting tot den volgenden dag:
Zwajkko tot matige Zuidoostelijke
tot oostelijke wind, meest nevelig on
betrokken, weinig of geen neerslag,
iets kouder.
VAN DEN
KI lee t e 11 ii a 11 del t cA in ster il a m
1 DEC. 1911.
Koers van
heden
81"7,6
92
101
90'/,
88'/,
49'7.«
104'/,
88
59
der nieuwste modellen
Wintermantels, - Cost unies,
Blousen.Jupes, Jupons, Holies
en Japonstofïen
alsmede eene groote keuze
I» L.'JT fc II BJ fiwl
van do goedkoopste tot de beste
soorten en scherp cöncurreerende
prijzen.
Aanbevelend,
MARKT 26, ÖOUDA.
Staatsleeiiiugeii kS"
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet. 81B/j
Oostenr. Belastingvrije
KrononrentG 4 pet. 92
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet. 64
Russische Obl. 1906
5 pet. 1037:
ld. Obl. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pet. 967:
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet. 936/8
ld Obligatie 60 Emis
sie 4 pet /1 ft
Japan. Obl. 1899 4 pot. 89
M oxico AfiBinnenland
Obl. 5 pot. 4S3/,,
Brazilië. Funding Lee- J(
ning 5 pet. 104 /2
d. ObT. 1889 4 pet. 873/.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet. 59
Itaiik- en Creüiet-instei-
llugeu.
Ned. Bankaandoolen 204
liuiustr Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A. 545/b
ld.Smelting&Refining
Co|. Cert. v. Aand. 733/f
Ang]o American Tele
graph CyCort, v. A2515/t
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand. 64
Itol.i Crediet instelt. cii
(ulluiir Ondernemingen
Handels ver. „Amster
dam" Aand. 224
JavJ Cultuur Mij. Aand. 2887:
Ned'. Handel-Mij. C.v.A 186%
Mijnbouw Mijeii.
Ketahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand. 68
Rodjang Lobong, Mijn
bouw Mij. Aand. 561
Great Cobar Aand. 437:
l'etroleuiuOmlern.
Dorische Petroleum In-
dustrie Mfj. Gew. A. 1027*
Kon. Ned. Mij. tot Expl. N.
v. Petr. Bronn. C.v.A 45872
„Shell" The Transp.
Trad Oy. 0. v. G. A 438
Scheepvaart fltyeu.
Neld.-Am. Stoomvaart*
Mij. Aand. 177 177
Stoomvaart-My. J»ee-
land" Prefere/to A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. PreL AT
rabak-Ouderiieiuiiigeu.
Bi'ndjey Tabak Mij. A.
Nieuwe Asahap Tabak
Mij. Aand.
„Silau" Asahap Tabak
Mij. Aand.
Diversen
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. V. Aand.
Spoorwegen.
Ioll. IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
y. t. Expl. y. Staats
spoorwegenj Aand.
Zuid-Italiaan.i Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
iVarschan-Weenen
Spoorwegnnij. Aand,
dito dito Act. de Jouiss,
Amerika. Atch-ison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet. W/8
Erie Spoofwog-Mij.
Gew. Aand. 315/f
Union Pacifiö Railroad
Cy. Cert. V. gew. A. 1751/,
Wabash Géw. Aand. 103/%
PreiuieieeniiiKeii
Amsterdam Aand. 3 pet 1017/H
Hongarije. Thei s-Re-
gmirungs-Ges. 4 pet. 1547*|
GELDKOERS.
Prolongatie 47* pCt.
Amerikanen tamelijk vast, vooral
Steels en Amalgater, Marino iets vas
ter, Petroleums vast, Tabakken onver
anderd, Culturen iets vaster, Rubbers
hooger, Nat. Staatsf. prijshoudend,
Buitenl. kalm, Mijnen vaster.
177 I
17 7.
Ul'/8
18"/,
42
4'/,
827i
99
65"/,
183
f105.-
64'/,
73'/,
64'/,
223"/,
68
47'/,
163
18'/,
117»
067,
99
31'/,
175'/,
107a
