-■
Stadsnieuws.
Groote Ezpositie
VERGADERING M DEM GEMEENTERAAD
Gemengde Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
X>. SAlVlSOM.
Officieels Prijscourant
-
-
-
43ëj
-
-
-
voor 1911 ook opgenomen de admini
strateur en verdere geëmployeerden bij
de militaire hospitalen en verplegings-
inrichtingen. Ofschoon deze personen
van Rijkswege vergoeding kunnen
genieten van de door hen betaalde
woninghuur, kan te hunnen aanzien
toch geen sprake zijn van „kazernee-
ring", derhalve evenmin van vrijstel
ling van personeele belasting, aldus
beslist genoemde resolutie.
Naar wij vernemen is een wijziging
gebracht in do voorschriften betreffen
de de inrichting der briefkaarten en is
nader het volgende bepaald.
Met uitbreiding van de bestaande
voorschriften kan in het binnenlandsch
verkeer op de adreszijde van briefkaar
ten oene strook van ten hoogste l'/j
centimeter, gemeten van af den bo-
venrand over do volle breedte bedrukt
worden met vermeldingen betreffende
den afzender en zijn ambt, beroep of
bedrijf.
Tot 1 Juli 1912 zullen briefkaarten
van welke eone breedore strook als
boven bedrukt, als zoodanig in het
binnenlandsch verkeer nog ter verzen
ding worden aangenomen.
Voor den Oud-Indischen militair.
„Het Permanent Comité van den
Volksbond tegen drankmisbruik ten
dienste van den Oud-Indischen mili
tair1' heeft zich tot den Minister van
Oorlog gewend met het verzoek, om
de uit de Koloniën teruggekeerde
militairen voor zoover zij overigens
aan de eischenAvoldoen in aanmer
king te doen komen voor delbetrek
kingen van werkman, corveeër, op
passer, poetser of knecht bij de onder
het Departement van Oorlog behoo-
rende magazijnen of inrichtingen, en
om te mogen vernemen wat zou kunnen
worden gedaan om hunne aanmel
ding voor- en plaatsing in die betrek
kingen te bevorderen. Z.-Ex. heeft
1 hierop -geantwoord, dat met de be
langen van gewezen koloniale mili
tairen gaarne rekening zal worden
gehouden, en dat het aanbeveling ver
dient hunne namen, onder vermelding
van nauwkeurig adres, aan l\et Depar
tement van Oorlog kenbaar te maken
onder bijvoeging van al zulke gegevens
'als noodig zijn om een oordeel over
den sollicitant te kunnen vormen.
In verband hiermede schijnt het
gewensbht dat belanghebbenden zich
tot het genoomde Comité wenden,
opdat dit een lijst zal kunnen opmaken
en Z.Exc. ter zijner tijd aanbieden.
Gegadigden gelieven tevens op te
geven voor welke betrekking zij in
aanmerking wenschen te komen.
Adres den heer G. Wal, Harderwijk,
Secretaris van het Comité.
VRIJDAG 1 DEC. 1911.
(Vervolg).
De heer K o 1 ij n M. de V. ik
kan mij geheel aansluiten bij het be
toog van dr. Broekhuizen. Ik wil dit
nog wat aandikken, niet omdat het
op zich zelf dat noodig heeft maar
om in deze quaestie do opinie van de
leden van den Raad te vernemen.
Wanneor men deze zaak bespreekt
dan moet men niet beginnen met
zooals in de stukken door B. en W.
gedaan is, voorop te stellen het be
lang of het gemak van de vreemde
lingen die toevallig op die lotings-
dagen vóór 3 uur in aezo gemeente
zijn. Dan moet een ander argument
naar voren geschoven worden, n.l.
hot argument dat moot worden ge
waakt voor de belangen des volks.
Ik heb geaarzeld het te doen maar
ik acht hot toch beter het hier uitte
spreken, dat de geest, welke het ad
vies van B. en W. ademt, niet mode-
workt tot verheffing van ons volk,
wat het op die lotingsdagen toch zoo
broodnbodig heeft.
Wij weten allen dat op de lotings-
dagen bij ons volk de gedachte voor
zit dat men dan moer mag doen dan
anders. Het is zelfs zoo, dat men,
ik weet wel, in brallen den overmoed,
uitsproekt dat men op die dagen groot
wordt en dat groot worden moet dan
hierin bestaan dat men £ich de noo-
dige hoeveelheid alkohol verschaft.
Zooeven is van deskundige zijde
or op gewezen dat alkohol vergif is.
Ik ben blijde dat ik dit woord verno
men heb. Wanneer een leek derge-
lijko uitspraak doet dan loopt men
kans dat oen tegenstander, die op dat
oogenblik wat gelukkiger in zijn uit
spraken is en wat handiger in het
voorspiegelen, den indruk van die
woorden wegneemt, maar wanneer het
komt van iemand die ter zake kundig
is dan komen wij gansch anders voor
de zaak te staan.
Men denke niet dat het in onze
bedoeling ligt lia vraagstuk van de
drankbestrijding thans in haren vollen
omvang te behandelenhet gaat hier
alleen over de vraag of wij zullen
toelaten dat op die dagen onze jon
gelingschap wordt blootgesteld aan
het gevaar van don alkohol. Er is in
den Goudschen Raad reeds een aantal
malen over de sluitingsquaestie ge
sproken, in den breede, al was dan die
bespreking niet altijd zoo breed.
M. de V. 1 Verled en jaar, toen aan
de orde was het voorstel om op den
lotingsdag, die toen toevallig samen
viel met den dag na de Goudsche
kermis, de gelegenheden met vergun
ning verlof te geven open te zijn op
diön dag, is er door u op gewezon dat
de bepaling van art. 4 \gel geholpen
heeft en nu wordt ook in de toelich
ting door B. en W. daarop met een
enkel woord gewezen, maar in dit
licht beschouwd, mogen de argumenten
van B. en W. uiterst zwak genoemd
worden.
B. en W. hebben de ernstige en
hooge roeping om op dit stuk van
ons Bociale leven met ernst toe te zien
en daaraan hun volle aandacht te wij'
den. Nu is het altijd nog de goede
gewoonte geweest om, zoolang niet
gebleken is dat een bepaling nadoelig
werkt, niet van overheidswege te be
ginmen met die bepaling terug te no
men. Nochtans wordt dit hier door
B. en W. beproefd.
Ik gevoel weinig behoefte hier nog
lang en breed over deze zaak te spre
ken ik wensch slechts te zeggen
wanneer men er werkolgk prijs op stelt
dat men als vertegenwoordiger van
Gouda's burgerij ook hare belangen
in het oog heeft en op het hart draagt
dan zal men moeilijk met het voorstel
van B. en W. kunnen medegaaij.
Vorige maal is bij de behandeling
van, ik zou het kunnen noemen, de
drankzaak, ook gesproken over adres
sen welke ingekomen waren om ad-
haesie te betuigen aan het toen aan-
hangig voorstel. Toon is door een
lid van dezen Raad, ik wil niet zeggen
do minne, maar toch de min gepaste
uitdrukking gebezigd, dat die adhao-
siobetuigingen afkomstig waren van
„provinoiaaltjes", dat zij haar oor
sprong vonden in agitatie.
Ik wijs er op dat heden avond in
gekomen zijn een aantal adhaosiebe-
tuigingen aan een adres om het voor
stel van B. en W. niet aan te nomen
en nu moet het troffen, dat die komen
van een kant waarvan men het mis
schien niet zoo spoedig zou verwach
ten, maar waarmede men toch dient
rekening te houden. Zoo is er ook
bij een adhaesiebetuiging van de R. K.
kalk- en steenbewerkers-vereeniging.
In deze vereeniging zijn slechts man
nen uit het volk en nu zeggen dezen
Raad van Gouda, open niet dien weg
voor onze menschen. Dat is een stem
uit het volk.
Laat ik er aan toevoegen, de ad-
haesiebetuigingen komen van alle rich
tingen. Wanneer men er nu prijs op
stelt te leven met en voor het volk
dan moet monop die uitingen van
het volk acht slaan en dan maak ik
mij sterk dat wij straks, wat ik van
ganscher harte hoop, B. en W. kunnen
condoleer en met de verwerping van
hun voorstel.
De heer IJ s s e 1 s t ij n M. de V.
Uit de rede van den heer Kolijn, die
ook sterken drank vergif heeft ge
noemd, mag ik zeker wel opmaken
dat hij bekeerd is tot geheel-onthou
der, tenminste dat hij als geheel-ont
houder gesproken heeft. Nu vind ik
het van zijn standpunt niet zuiver om
een college als den Raad te gebruiken
als een soort van propagandamiddel
voor dat denkbeeld. Op zuiverder
standpunt plaatst zich de heer Broek
huizen. Deze beweert dat op de lo-
tingsdagen misbruik wordt gemaakt
van sterken drank. Welnu, niemand
zal dat betwisten. Dat staat als een
paal boven water. Maar het is ook
waar dat er evengoed misbruik wordt
gemaakt wanneer de oafó's op di^
dagen gesloten zijn. Mijn waarnemmg
is dat het misbruik grooter was tëf-
wijl de café's gesloten waren dan veT-
leden jaar op den lotingsdag, toen die
samenviel met den Maandag na de
Goudsche kermis en deswege de café's
open mochten zijn. Ik stelde genoeg
zaam belang in den genomen maat
regel om eens een bezoek te brengen
aan den toen waarnemenden burge
meester, den wethouder Nederhorst,
en deze heeft toon oon uitspraak, ge
daan, welke werkelijk voor my van
groote waarde was. Hij zeide toen
de ondervinding heeft mij geleerd
ook op grond van de gegevens welke
ik van den commissaris van politie
heb gekregen dat wii minder last
van dronken menschen hebben gehad
dan in andere jaren.
Waar de toestand zoo is, wil ik
vragen of wij dan terwille van een
conservatief vasthouden aan een ver
ordening, Gouda moeten brengen in
een staat van isolement voor vreem
delingen. Moeten wij niet iederen
vreemdeling, die onze stad bezoekt,
in de gelegenheid stellen dat hij iets
gebruiken kan wat hem ten minste
gerieft, wat hij noodig heeft? Ik ga
er niet verder op in want die zaken
zijn vroeger reeds breedvoerig hier
besproken.
De door B. en W. aangevoerde mo
tieven behoef ik niet in bescherming
te nemen; die zal de Voorzitter wé
voor zijne rekening nemen. Wel wil
ik zeggen dat ik in het betoog van
den heer Kolijn gemist heb werkelijk
gegronde togen-argumenton. Ik heb
slechts één argument tegen de moti
veering van B. en W. gelezen en wel
in een locaal blad dat een verslag be
vatte van een door den heer Koliji
gehouden rede. Volgens dat verslag
had do heer Kolijn verklaard dat hij
zijn inlichtingen had van een politie
agent, wiens naam hij niet noemde.
Tegenover dien ongenoemden politie
agent stond toch een toelichting van
onzen Voorzitter, hoofd der politie,
beschikkende over alle mogelijke rap
porten. Waar derhalve de keus staat
tusschen die 2 personen, daar zeg ik
ik wensch den heer Kolijn geluk met
zijn ongenoemden politie-agont, ik
houd mij aan het oordeel van het hoofd
der politie, onzen Voorzitter.
De heer Jongenbur g^ r M.
de V. Ik behoef wel niet te zeggen
dat het voorstel van B. en W. mij
zeer teleurgesteld heeft, vooral als
ik ten slotte uit den mond van den
heer IJsselstijn moet vernemen dat
de opposanten zijn conservatieven
Voor ons liggen tal van adressen van
arbeidersverenigingen waarin met ons
standpunt adhaesie betuigd wordt, en
nu is het de heer IJsselstijn die ons
nog conservatieven durft te noemen
De heer IJsselstijn: U rukt
mijn woorden uit hun verband.
De heer Jongenburger: U
kunt dat straks weerleggen.
De heer IJsselstijn doet oen beroep
op het hoofd ^er politiehij hoeft
ook verleden jaar inlichtingen inge
wonnen bij den waarnemenden burge
meester, den Wethouder Nederhorst,
en bij de politie
De heer IJ s s e 1 s t ij n Dat heb
niet gezegd. Ik heb gezegd dat
ik
de heer Nederhorst zijn inlichtingen
van de politie had. De heer Jongen
burger luistert slecht.
Do heer J ongonburger: Het
hoofd der politie hoeft in de stukken
absoluut met verklaard dat verledon
jaar het drankmisbruik veel minder
was dan in andere jarenals dat wel
het geval ware geweest zou het hoofd
der politie dat wel als argument voor
dit voorstel gebruikt hebben. Het
beroep van den heer IJsselstijn oi
het hoofd der politie gaat dus vol
strekt niet op.
B. en W. constateeren integendeel
dat de sluiting een gunstig resultaat
heeft gehad. Dat houden wij vast
dat is niet meer te herroepen. Op
grond daarvan kan ik mij niet voor
stellen dat een Raad als deze gehoor
zal geven aan den weqsch om art. 4
weder in te trekken.
Het is toch treffend dat, waar der
gelijke adressen van de arbeiders ons
aereikt bobben, er nog stemmen in
deze vergadering opgaan om de thans
bestaande regeling te veranderen.
B. en W. hebben het in de toe
lichting tot hun voorstel over lieden
die daags te voren drank inslaan of
dien buiten de gemeente gaan koopen.
Die dat doen zijn in mijn oog reeds
dronkaardsdie zijn reeds zoover heen
dat zij tot de dronkaards gerekend
kunnen worden. Maar, Mijnheer de
Burgemeester, er zijn er velen bij die
te redden zijn. U verliest uit het oog
de honderden moeders die den lotings
dag met groote zorg tegemoet zien.
U vergeet die moeders, die zoons heb
ben die nog nimmer of hoogst zelden
nog een café bezocht hebben, en die
zullen juist op die dagen verleid wor
den door hun kameraden en vrienden.
Zij trekken dan van den eenen kroeg
naar den anderen dat weten wij in
Gouda genoeg. Zoo licht worden dan
de jongens verleid om meer te drin
ken dan wel mag.
Daarop berusten al die adressen van
de arbeiders. Die argumenten moeten
hier zoo spreken dat er geen sprake
van kan zijn dat een voorstel als ons
nu door B. en W. gedaan is, wordt
aangenomen.
De Voorzitter: Het zg mij
vergund er in de eerste plaats op te
wijzen dat dit voorstel niet is, gelijk
de heer Jongenburger schijnt te den
ken, een voorstel van mij persoonlijk
en van mij uitsluitend, maar een voor
stel van B. en W.
De heer Jongenburger zegt dat het
voorstel van B. en W. hem heeft
teleurgesteld maar ik wil er zijn aan
dacht op vestigen dat in Zekeren zin
ook B. en W. met zekere teleurstel
ling en leedwezen tot dit voorstel zijn
moeten komen, gelijk zij dat ook aan
het slot van hun toelichting hebben
uitgi drukt.
Het is met leedwezen dat wij dit
voorstel hebben moeten doen. Ik kan
don heeren de verzekering geven dat
wij zonder uitzondering, gaarne den
toestand zouden hebben willen laten
zooals hij is, maar wij hebben hier
niet alleen te zorgen en te waken voor
de belangen van speciale groepen van
onze burgerij maar wij hebben in te
nemen een ruimer standpunt en te
kijken naar het algemeen belang.
Ziende naar dat algemeen belang zijn
wij tot de overtuiging gekomen, op
de gronden in onze toelichting neder-
gelegd, welke het overbodig is te
herhalen, hiaar ik herhaal, op gronden
ontleend aan het algemeen belang,
dat het wenschelijk is, hoeveel leed
het ons ook doet, terug te komen op
den weg die betreden was en weder
om aan de vergunninghouders de
vrijheid te geven om hunne zakeq
open te houden, eensdeels omdat het
vruchteloos was testrijden tegen kwade
fewoonten die toch bestaan, en anders-
eels omdat het niet aangaat in den
tegen woord igen tijd een belemmering
te stellen voor het vreemdelingenver
keer en voor het zakenverkeer dat in
deze gemeente zoo belangrijk is.
(Wordt vervolgd.)
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadoring van Dinsdag 5 Docember.
Staatsbogrooting voor 1912.
(Vervolg.)
Het algemeen begrootingsdebat
wordt voortgezet.
De heer Troelstra herinnert er aan
dat hij bij de behandeling van zijn kies-
rechtvoorstel gewezen heeft op den
ernst van den tijd waarin wij leven.
Dit geldt ook voor ons land, waar de
moderne vakbeweging steeds grooter
omvang neemt, en de strijd voor ver
overing van politieke rechten steeds
intensiever wordt gevoerd. Een Re
geering, die deze tijdsomstandigheden
goed inziet, dient met de eischen der
arbeidersklasse rokening te houden. De
houding van de huidige Regeering iB
echter totaal onvoldoende. Zij toont
onbeholpenheid op het gebied van
sociale wetgeving, waar ze rechts èn
vooruitstrevendheid èn conservatisme
te vriend moet houden en zij moet
steunend en helpend staan ten op
zichte van den eiscli naar politieke
rechten, speciaal ook ten opzichte van
hot vereenigingsrecht van ambtenaren
en beambten.
Nagaande de belasting-politiek van
de Regeering, kritiseert spreker het
lange talmen met een verlaging van
den suikeraccijns.
Met nadruk komt spr. op tegen de
legende, dat de sociaal-demokraten de
sociale hervormingen tegenhouden, in
welk verband hij de katholieke recla
me-meeting, dezer dagen te Utrecht
gehouden, kritiseert. Nu zijn de con
servatieven van rechts, die allerlei
principieel bezwaren ontwikkelen
tegen de sociale wetten van minister
Talma. Op de katholieke Utreehtsche
vergadering is beweerd, dat de sociaal-
demokraten Talma en zijn sociale po
litiek tegenwerken. Men weet dat er
een contra-meeting zal worden belegd.
Maar buitendien daagt spreker hier in
de Kamer don heer Passtoors en alle
Katholieke Kamerleden die deUtrecht-
scho vergadering bijwoonden, uit tot
eeii openbaar debat, buiten de Kamer,
met de sociaal-demokraten, om in hun
tegenwoordigheid hun beschuldiging
te herhalen, ten aanhoore van het
geheele katholieke arbeidadom.
Over de duurte sprekende, juicht
preker den door de Regeering toe
gezegde bijslag van f20 aan ieder
ambtenaar beneden de f 1000 trakte
ment toe. Intusschen moet de toeslag
voornamelijk aan kostwinners gegeven
worden, wat in het Regeerings voor
niet duidelijk uitkomt. Ook zou
hg iets meer willen gegeven zien aan
kostwinners, die kinderen te hunnen
lasle hebben.
Vervolgens bespreekt de heer Troel
stra de Amsterdamsche ongeregeldhe
den op Kattenburg.
Spreker zet het groote belang uiteen
van het posten in den economischen
itrijd van den arbeider, en eindigde
met de volgende motie voor te stellen:
De Kamer, van oordeel dat het
openbaar gezag onpartijdig dient te
zijn ten opzichte van conflicten tus
schen werkgevers en werknemers dat
de handhaving der opénbare orde dient
plaats te hebben met eerbiediging der
wettelijke rechten van beide strijdende
partijendat hiertoe ook behoort het
recht der vakvereenigingen om te
posten, zoolang dit niet geschiedt met
schending van bestaande wettelijke
bepalingen; dat zoowel, vanwege de
politie en het Openbaar Ministerie als
in sommige Gemeente-Verordeningen
op dit recht inbreuk wordt gemaakt
noodigt de Regeering uit zoodanige
maatregelen te willen nemen, dat de
handhaving van dit recht in de prak
tijk blijft gewaarborgd".
Na de pauze wordt besloten deze
motie op een nader te bepalen dag te
behandelen.
De heer Troelstra zijn rede voort
zettende, dankt minister Talma voor
dg door hem aangeboden bemiddeling
bij de zesliedenstaking, en doet een
beroep op minister Talma om ver
betering te brengen in den toestand
der zeelieden.
Ten aanzien van het kiesrecht, dringt
spreker enkel aan op maatregelen om
zeelieden en landarbeiders, die in ge
wone tijden niet aan een stemming
kunnen deelnemen, de gelegenheid te
openen zich te .doen vervangen bij
machtiging.
Ten aanzien van het wegblijven der
Koningin bij de opening der Staten-
Generaal betoogt spreker tegenover
den heer de Beaufort, dat hij, spreker
uit de mededeelingen der Regeoring
niet heeft kunnen opmaken, dat het
niet de kiesrechtbetooging was, welke
do Koningin terughield. Hij ziet er
meer eenvoudig in dat de Regeering
heeft willen zeggen dat zij, als dra
gende er geen verantwoordelijkheid
voor, niets te maken hoeft met de
motieven, welke H. M. leidde. Maar
die omschrijving, dat de afwezigheid
was van zuiver privaten aard, ont
breekt juist in de Regeeringsstnkken.
Hierna kritiseert spreker de houding
van minister Heemskerk die, volgens
spreker, de kiesrecht deputatie prin
cipieel niet wildeontvangen, omdat
de roode Dinsdag, door een te-voren
door spreker gehouden rede, dienstbaar
zou zijn gemaakt aan anti-monarchale
propaganda, hetgeen sproker echter
ontkent, waar het bekende standpunt
der sociaal-domocratie niet is anti-
monarchaal, maar strijd tegen de heer-
ïhappij der bourgeoisie beoogt.
Spreker wijst er op dat het verloop
der meeting prachtig en ordelijk was,
en daaruit dus geen weigering van
Overheidswege kan worden geput voor
een volgend jaar. Het volgend jaar
zal weer gemanifesteerd worden, doch
op dezelfde ordelijke wijze en binnen
de perken van orde en wet.
Ten slotte bespreekt de heer Troel
stra, die van half elf af aan 't woord
was geweest, nog enkele speciale pun
ten, daarbij er op wijzende dat, waar
't nog zoo lang kan duren eer de In
validiteitswet en Ouderdomsverzeke-
ring in werking treedt, een tijdelijke
regeling voor hen noodig is. Daarom
stelt hij de volgende motie voor
„De Kamer, overwegende dat het
gewenscht is, de pensionneering der
personen, bedoeld in aft. 357 van het
ontwerp tot verzekerering tegen de
geldelijke gevolgen van invaliditeit en
ouderdom, onafhankelijk te maken van
eventueele vertraging in de tot-stand-
koming der sociale verzekeringswetten,
verzoekt» de Regeering zoo spoedig
mogelijk een eenvoudig wets-ontwerp
in te dienen, waarbij met gebruik
making van de postkantoren, of van
andere bestaande administratieve
lichamen, de regeling in bovenge
noemd artikel voorgesteld, wordt inge
voerd om te werken totdat de wet,
regelende de materie in haar geheel,
in werking is getreden."
De motie zal op een nader te be
palen tijd worden behandeld.
De heer de Klerk betoogt, dat de
ageering nalatig is gebleven om den
loonstandaard van de ambtenaren ge
leidelijk te verbeteren, in verband met
de stijging der levensmiddelen. Daar
door is onnoodig geworden het voor
stel om toeslag te verleenen aan de
ambtenaren met minder dan f 1000
inkomen, tegen welk soort toelagen
•preker in het algemeen gekant is.
Hij zou liever alles een halve maand
salaris extra zien uitgekeerd met een
minimum van f 26.
Ook spreker klaagt over den lang-
zamen gang der sociale verzekeringen
en acht het verkeerd allen te doen
wachten op de Ziekteverzekering.
Sproker dringt nog aan op zoo spoe
dig mogelijke behandeling van de
heden ingediende motie-Troelstra, om
oude lieden alvast te pension neeren.
De heer Dolk wijzende op de vie
ring in 1913 van onze 100-jarige On
afhankelijkheid, dringt aan op een
memoriepost op» de begrooting van
Binnenlandsche Zaken, met het doel
een blijvend aandenken te stichten
aan de viering van het feest.
De beraadslaging wordt geschorst
tot Woensdag half 11 uur.
Levensgevaarlijke verwonding.
Maandagavond circa 9 uur heeft de
sigarenmaker Van Breemen, die van
AJmkerk voor pleizier een daagje te
Raamsdonkveer doorbracht, aan den
Havenkant den sigarenmaker Van
Flossen met een dolkmes levensge
vaar! ijk in den linkerbovenarm ver
wond. Beiden waren in gezelschap
van een meisje van een derden siga
renmaker. Veldwachter Lambrechts,
toevallig in de nabijheid, slaagde er,
met veel moeite, en bggestaan door
velen, in, den dader te grijpen, *iie
bliksemsnel het mes in de Haven had
geworpen. De veldwachter heefl 'ter
uit gehaald. Van Flossen is voor dood
naar zijn kosthuis vervoerd, waar dr.
Berkensteyn de eerste hulp verleende;
thans zijn hem, in het gasthuis, de
HH. Sacramenten toegediend. De be
klaagde, naar Raamsdonkveer vervoerd
beweert, van niets te weten.
Hedennacht om twaalf uur ontstond
door onbekende oorzaak brand in de
boerderij, bewoond door de familie
Oosterbo8, wonende in den Hurk te
Strijp. De brand ontstond in den stal
en breidde zich zoo sterk uit dat aan
redden niet viel te denken. Huis met
inboedel en twee koeien kwamen in
de Vlammen om.
Mishandeling. Op aanklacht der ou
ders is te Sloten (N.-H.) proces-ver-
baal opgemaakt tegen een onderwijzer
wegens mishandeling van een zijner
leerlingen.
De koffiehuishouder H. B., die Za
terdag te Wanneperveen ernstig ge
wond werd bij oen ongeval met paard
en rijtuig, is, naar do Zw. Ct. meldt,
Maandag te Meppel overleden.
Door een gebrek aan een benzine
lamp is Maandagavond in do Woon
kamer der R. K. pastorie te Hasselt
brand en ontploffing ontstaan. Zoo
geweldig was de schok, dat een van
de muren geheel werd weggeslagen.
De pastoor had eenige oogenblikken te
voren het vertrok verlaten. De brand
was spoedig gebluscht. Er is heel wat
verbrand en de waterschade is aanzien
lijk. (Zw. Ct.)
In Friesland zijn in de laatste dagen
veel wilde ganzen aangekomen, die,
vermoedelijk wegens het ijs, het noor
den hebben verlaten. Zij houden thans
verblijf in de waterrijke streken der
provincie, totdat ook hier de wateren
met ijs zijn bedekt. Zij zijn zeer schuw
envmoeili)k te naderen.
Naar men zegt, is hun komfct oen
voorbode van vriezend weder.
Misdadig opzet.
Maandagmiddag is zekere S. uit
Woensel gearresteerd als verdacht van
de vorige week op de rails der lijn
EindhovenRotterdam een achttien
tal scherpe patronen gelegd te hebben,
hetgeen gelukkig bijtijds door een
lijnwachter werd bemerkt*
Doodelijk ongeluk. De heer H.
Bouwhuis, koffiehuishouder te Meppel,
ging Zondag per fiets een tochtje ma
ken in de omstreken van die plaats.
Te Wanneperveen kwam hem een hol
lend paard, voor een wagen gespannen,
achterop. Toen het hem had ingehaald,
sprong het woeste dier boven op den
jietsrijder. Zijn achterhoofd werd ge
heel verbrijzeld, en korten tijd daarna
overleed de ongelukkige.
Te Hoogeveen zijn op het Israëliti
sche kerkhof een zestal grafsteenen
omver gehaald, een er van ligt in drie
stukken naast het graf; ook zijn een
aantal paaltjes afgeslagen. De politie
doet ijverig onderzoek.
GOUDA, 6 December 1911..
Kantongerecht.
Hedenmorgen stond voor het kan
tongerecht alhier terecht de chauffeur
R. N. v. I. te Schiedam, die op 6
Aug., toen het hier kermis was, des
avonds kwart voor twaalf, ondanks
waarschuwing der politie door te snel
rijden met den door hem bestuurden
automobiel H 3711, vier personen had
aangereden, waarvan drie min of
meer ernstig gekwetst werden, waar
voor hg deswegen door den kanton
rechter was veroordeeld tot tien dagen
hechtenis en intrekking van zijn rij-
bewgs voor den tnd van één jaar.
Van het vonnis bij verstek gewezen
was beklaagde thans in verzet ge
komen.
Beklaagde voerde aan dat de straf
door hem te hoog werd geacht.
De verbalisant, de onderinspect. van
politie R., bevestigde het door hem
opgemaakte proces-verbaal en ver
klaarde daarbij de auto met opgeheven
armen tegemoet te zijn geloopen,
daarbij roependeLangzaam! lang
zaam Niettegenstaande deze waar
schuwing heeft de chauffeur met de
zelfde snelheid doen voortgaan, ter
wijl een groote menschenmassa op
den openbaren weg door de ker
mis daar aanwezig was en een
ongeluk onvermijdelijk scheen. Dit
gebeurde dan ook. Na 10 a 15 pas
had reeds een aanrijding plaats en
werden 4 personen tegen den grond
gesmakt.
De onder-inspecteur verklaarde toen
den chauffeur tegen de woede van 't
publiek in bescherming te hebben
moeten nemen, terwijl de aangere
denen door toegeschoten agenten in
den politiepost werden gebracht. De
auto werd daarop door de politie tot
buiten de gemeente begeleid.
De verdediger van beklaagde, Mr.
van Baaren uit Schiedam merkte op
dat de eigenaar van den auto, de
heer Sillevoldt te Rotterdam den aan-
gerodenen eenige schado heeft ver
goed en dat de chauffeur, thans niet
meer bij den heer S. in dienst, niet
ontslagen is wegens dit geval.
Als getuigen waren gedagvaard de
aangeredenen S. v. d E., G. v. S.,
Moj. C. A. B."en Mej. A. E., wier
verklaringen hierop neerkwamen dat
zij op de Markt rustig loopend, plot
seling een hevigen schok in den rug
of in do zijde kregen, waardoor allen
tegen den grond sloegen. Get. v. d. E.
was direct bewusteloos en kon daarom
niet constateeren door een auto te
zijn aangereden. Op het politiebureau
bleek dat hij een hoofdwonde had be
komen De andere getuigeii verklaarden
vlak voor den auto op den grond te
hebben gelegen. Ook deze getuigen
hadden letsel bekomen en bij één
hunner was een ziekbed het gevolg
er van geweest.
De ambtenaar van hoi Openbaar
Ministerie, gaf na deze getuigenver
klaringen als zijn oordeel te kennen
dat het verstekvonnis moet worden
gehandhaafd. De chauffeur heeft naar
uit de verklaringen blijkt, gereden mot
een snelheid, waardoor de veiligheid
van het publiek in gevaar is gebracht.
Deze chauffeur is schuldig en naar
des ambtenaar's oordeel onbekwaam
een voertuig te besturen dat gevaar
voor de veiligheid opleveren kan.
De ambtenaar roquireerde dan ook
bevestiging van het verstekvonnis van
den kantonrechter, 10 dagen hechtenis
en intrekking van het rijbewijs ge
durende 1 jaar.
De verdediger, mr. van Baaren, gaf
zijn bevreemding te kennen, dat "de
zaak aanhangig was gemaakt bij het
kantongerecht, in plaats van bij de
Rechtbank, waar hier toch sprake is
van letsel door schuld. Voorts, zeide
pleiter, dit geval is zeer overdreven.
De verklaringen betreffende de snel
heid loopen zeer uiteen. Metgroote
snelheid kan volgens pleiter niet zijn
gereden daar dan van de voor de auto
liggende menschen geen stuk terecht
zou zijn gekomen evenmin zou dan
de verbalisant met opgeheven armen
voor de auto kunnen hebben geloopen.
Ten onrechte deed pleiter het voor
komen alsof de aangeredenen behoor
den tot een „hossende, kermisvierende
massa." "Waar door den ambten. O.M.
de strengste straf is geeischt, verzocht
pleiter clementie voor zijn cliënt, die,
wordt hij tot gevangenisstraf veroor
deeld, een smet krijgt op zijn leven.
Nimmer tevoren is bekl. met de jus
titie in aanraking geweest.
Het intrekken van het rijbewijs zou
den beklaagde geruimen tijd zonder
werk brengen, en het zou de vraag
zijn of een patroon later dezen man
als chauffeur in dienst zou nemen.
Pleiter las een zeer gunstige verkla
ring voor van den tegenwoordigen
patroon van beklaagde, en wees daarbij
op dat deze chauffeur dus niet onbe
kwaam kan worden verklaard.
Pleiter besloot zijn cliënt in de wel
willendheid van den kantonrechter aan
te bevelen om beklaagde met clementie
te behandelen door hem uitsluitend
tot een geldboete te veroordeelen.
Na repliek van den ambtenaar
O. M. werd de uitspraak bepaald op
20 dezer.
GASCONTROLE.
6 Dec. 1911, 3 uur namiddag.
Druk 43 m.M.
Lichtkracht 13.69 Kaarsen.
_6*62 Ca,OTiSn-
Jacht op klein wild.
Bg besluit van Gedep. Staten van
Zuid-Holland wordt Zaterdag 30 Dec.
de jacht op klein wild gesloten bij
Zonsondergang.
393ste Staats-loterij.
2-»* KI. Trekking v. "Woensdag li Dec.
{Jo. 8257 f 5000.
3755 f 1500.
5003 f 1000.
15800 f 100.
2012-2 f 200.
924, 1887, 7007, 7288, 11182,
13417, 15379 en 17158 ieder
f 100.
Prijzen van f 30.
138 79 819 31 99 75 183 MO 31 80 699 49 67 90 755 73
oso
ïoTs ni3 iaa ii eo 84 sa ïaw sa ïiaa 00 1535 42
51 02 1613 15 19 25 1732 JÜBH ,62 06 08
3000 3178 06 3310 61 3U8 51 64 71 3003 3683 83 78 «3
16 2701 50 60 03 3810 86 00 3000 30 57 70
3014 8130 46 58 03 63 SI 87 82647 9304 0441 8616 91 3607
15 3740 56 3058 80 02
4016 54 00 4160 85 431» 50 4377 4481 83 4555 4710 48 50
75 4836 58 72 4013 41
5051 5100 5173 88 5307 38 00 3311 19 55 5477 SOU 37
6875 5917 32 65
6015 19 65 73 00 6306 80 34 48 74 86 0478 6503 66 84 80
6613 54 70 80 6751 76 84 0846 50 03 70 0006 83
7181) 97 7330 40 (34 60 7481 86 7524 32 62 72 75 08 7655
7710 50 51 78U6 7030 44
8015 8155 «200 10 87 94 8307 9 54 63 80 8121 6a 858Ö 88
80U6 7 31 70 94 8725 45 78 88 8877 8022 46 54
9077 0133 33 40 57 77 88 8330 0657 73 1U24 89 9529 36
9000 13 88 9764 60 «018 08
10006 36 44 45 00 79 10101 58 72 1(1228 10333 35 10104
10501 19 49 52 10673 10825 10018 27
11006 0 40 53 11116 60 57 Ui 11301 81 11347 11400 11557
83 84 11001 80 11828 48 11180
13008 17 62 83 83 12100 10 53 57 83 1221») 13300 13411
45 63 08 91 19506 30 84 45 133») 51 63 13751 71 13860
13028 02 70 78 87
18000 10 48 49 87 18100 48 50 13238 61 06 05 00 1380U
32 58 63 13406 18588 59 61 18610 40 48 78 86 18777 81
18846 67 '3910 30 24 43 50 58
14070 98 14138 70 14287 50 14817 66 01 14582 87 14611
85 14710 14875 14019 74 00
15005 15 60 15215 38 15807 49 15416 48 15570 15080
15711 57 15808 13 00 16931 99 63
10038 18153 81 1030» 6 35 77 04 16431 34 06 16018 44 47
10744 70 16835 10963 51 70
17027 42 48 78 94 05 17150 50 04 17989 08 17333 43 82
84 17427 17514 17632 70 93 17758 82 92 17800 10 30
19014 71 18100 56 78 18331 71 W80O 18457 18517 46 98
00 18647 18755 67 I» 18810 56 JHIKXl 10 73
19074 19164 80 19214 18 83 04 97 10147 10507 13 50
10655 57 74 85 10779 10800 10023 00 07
20170 31)384 74 20314 48 30430 90514 44 60 00 90640 86
88 30710 63 80 20350 77 30ÜO4 15 17 18 40 47 80
Laatste Heizichten
TWEEDE KAM&R.
Zitting van heden, 6 December.
S t a d t 8 b e g r o o t i n g.
Het woord was aan den hoer do
Savornin Lobman.
De productiviteit van dit ministerie
verdedigde spreker tégen do aanval
len van do linkerzijde. Men diende
het jaar 1912 af te wachten. Een ver
gelijking met de kabinetten-van Hou
ten en Piorson gaat niet op. Van
Houten trad op met een beperkt werk
liedenprogram terwijl bij hot Kabinet-
Piorson do oogst der wetten pas het
laatste jaar Jcwam. De thans aangono-
mon militiewet*' verdiende meer waar-
deering. Het is voor die landszonen
van het grootste belang, dat zij goed
geoefend zijn aangezien ze anders
slecht slachtvee vöor den vijand zou
den zijn. Het gemis adn homogeniteit
aan de rechterzijde ontkende spr. Over
regeling van werkzaamheden bestaat
soms verschil van meening, doch bijna
altijd werd het voorstel van den voor
zitter aangenomen. Mocht de rechter
zijde den enkele maal een voorstel
doordrijven, dan verdiende dat nog niet
verwenschingen als „gezagsfanatisme".
Er bestond in den boèzem der rech
terzijde wel eens verschil doch wanneer
bij stemmingen do eensgezindheid weer
voor den dag kwam, verdient dit niet
het verwijt dat rechts 59 stemmachi-
nes zitten.
De belangen der arbeiders aohtte
spr. niet veilig bij hen, die als de
uiterste linkerzijde het Hterkst op den
voorgrond treden met hun liefdo daar
voor. Op den duur zullen door hen
die belangen geschaad worden.
Spr. verweet de liberale partij oor
zaak te zijn van de scheiding van
rechts en links.
De oneenigheid die in de rechter
zijde zou gebleken zijn by de behan
deling der bakkerswet, vond haar oor
zaak in de uiteenloopende belangen
die daarbij ter sprake kwamen.
Uitvoerig vergeleek Spr. de werkin
gen en het reglement van orde der
Kamer in vroeger tijd en nu. Nog
niet zoo lang geleden hadden we twee
departementen minder. De hoeveelheid
werk is daardoor zeer vermeerdeerd.
Er ligt een massa ontwerpen, nog 9
van het vorige kabinet. Vroeger debat
teerde men uitsluitend met het kabinet
en niet onderling tusschen de partijen
Voorts wees Spr. er op dat deregee-
ring en de kamer te veel naast elkaar
staan en geen raderen zijn die in
elkaar grijpen. Zoo staat de voorzitter
der Kamer als wel geheel los van
beide. Wel kan overleg tusschen het
Kabinet en hem het verlangen der
ministers aan de Kamer kenbaar ma
ken, doch dringend gezag kan het
Kabinet niet uitoefenen, tenzij het de
Kamer verklaart anders niet langer te
kunnen aanblijven.
Bg de samensprekingen die tot de
regeling moeten leiden komt steeds
weer de politiek om den hoek kg ken.
Het reglement van orde regelt voor
namelijk het spreken in de Kamer,
maar de regeling van den wetgeven-
den arbeid blgkt toch de hoofdzaak
voor de Kamer. De instelling motie
van orde, van jongen datum, is niet
eens behoorlyk in het reglement be
handeld. Grondige herziening in dit
reglement is dringend noodig. Eerst
moot de wetgevende arbeid worden
afgedaan en dan eerst de principes
der wetgeving besproken worden ter
voorbereiding in de teokomst.
Spr. ging na het verwijt van den
heer Drucker dat do rechterzijde het
socialisme in de hand zou werken.
Spr. wees op de staking van 1903 en
de houding van rechts met de betref
fende wetten waaraan ook de heer
Druckor hoeft meegewerkt.
De heer Drucker. Ik heb heolomaal
niet over 1903 gesproken, doch gezogd
dat de rechterzijde de.socialisten prik
kelt. De hoer Lohman had geen en
kele maatregel van dit Kabinet tegen
de sociaal-democraten gevonden. Een
minister heeft met veel ambtenaren
te werken, die soms een vreemde op
vatting hebben van de Staatstaak
Wanneer de minister orde wil houden
onder die ambtenaren en daarvoor
maatregelen beraamt, is dat geen maat
regel togen de socialisten, ook al zou
het blijken, dat juist zij de maatrege
len. het meest noodig hadden.
Het had spr. verbaasd dat de heer
Drucker geen woord van lof had ge
had voor den burgomoestor van Am
sterdam, die iu zoo moeilijke dagen
der staking de orde en het recht had
gehandhaafd. In plaats daarvan was
op dat beleid afgedongen.
Spr. ging na wat ervan terecht zou
komon als do sociaal-democraten aan
hot 'roer kwamen.
Eenzijdig zeide spr. dat men wel
zou willen dat de rechterzijde zou
wordon wat Thorbocke noomdo oen
„stille partij" is wat spr. niet wilde.
Do heer K u y p e r (a.r.) wees op
het stoekspol 10 jaar geloden gevoerd
tusschen den heer Druokor en den hoor
Goeman en hij begreep wat vreugde
het voor den oorsten moet zijn, nu de
breuken geheeld zijn en de heer
Drucker hot succes had dat zijn op
vattingen bobben gozegevierd. In 1901
had de hoor Druokor in zijn rede over
het eigondomsrecht ook zeer scherp
zijn positie tegenover do sociaal-demo
craten aangegoven. Thans had hij
niet alleen geen front gemaakt tegen
over hen, waar zelfs wet en aanhaling
uit do Sociale Prax is getracht het
terrorisme te vergelijken. Het kwam
spr. voor dat de vrijz.-democraten
hun positio niet zouden kunnen vol
harden nis zo vierkant tegenover do
.sociaal-domoeraten blijven staan.
Hedenmiddag had de stemming
plaats over do post van f 8000. sub-
sidio aan hot Centraal Bureau voor
sociale adviezen te Amsterdam.
De uitslag was dat deze subsidie
mot 51 tegen 12 stemmen werd ver
leend.
De justitie-bogrooting word daarop
z. h. at. goedgekeurd.
Uit Sjanghai wordt geseind, dat
Duitsohe handelsfirma's aldaar doods
bedreigingen ontvangen hebben, in
geval zij wapens en schietvoorraad
aan de keizerlijken moclitefl vorkoopen.
Een Duitsche omploijó, die zich naar
eon bal bogaf is op geheimzinnige
wijze verdwenen.
Parijs, 5 December. De minister
raad heeft besloten, om ambtonaren,
die een zetel in den Senaat willen
verweivon, ter beschikking te stellen
of verlof te geven. Dit besluit be
treft niet het geval-Lépine, daar het
volgens de wet aan den politieprefoct
voroorloofd is, een dergelijk ambt
aan te nemen.
Het bureau van do opiumconforentio
te 's-Gravenhage is thans samenge
steld als volgt
Jhr. R. de Mareos van Swinderen,
minister van buitenlandsche zaken,
eere-voorzitterOb. II. Brent, presi
dent Dr. J. A. A» H. de Beaufort,
secretaris-generaaldhr. C. de Graaf,
secretarisCh. Taddens Terry, ad
junct-sooretarisC. I). Scholier tot
Peursum, idemH- 0. Gallois, Jhr.
H. van Asch van Wijck, H. van dor
Mandere idem.
Petersburg 0 Dec. In do goud-
afdeeling van het Muntgobouw hoeft
hedenmorgen vroeg een gasontplpffing
plaats gehad. Twee werklieden werden
gedood, twee ernstig en velen licht
gewond.
van het Koninklijk Mefceriologisch-
Institnut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 777.0 te
Haparanda, laagste stand 735.7 te
Seydisfjord.
Verwachting tot den volgortden dag:
Zwakke tot matige zuidoostelijke
tot zuidwestelijke wind, nevelig tot
half bewolkt, waarschijnlijk conige
regen, zelfde temperatuur.
der nieuwste modellen
Wintel-mantels, - Costumes,
Blousen, J upes, J upons, Robes
en Japonstotfen
alsmede eene groote keuze
PKLI'fcttfllKlV
van do goedkoopste tot de beste
soorten en scherp concurreerendo
prijzen.
Aanbevelend,
MARKT 26, GOTTDA.
VAK DEN
Kf fee le ii ha ml el le A msterdaii
G DEC. 1911.
Staatslecuingcn
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenrente 4 pet.
Port. Obl. 3do Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. Oul. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pot.
ld. Obl. (Nieolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 6o Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet
Mexico All. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilië. Funding Leu
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pot.
lUiik- cii Crerilet-liistel-
IIII ff en.
Ned. Bankaandeelon
Indintr Ondernemingen
American Car Foun
dry Cotnp. C. v. A.
hl.Smelting Refining.
Co. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
hol. ('redlet Instell. eu
Cultuur Onderiicuiiiiffeii
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Ned. Handol-Mij. C.v.A
Mijnbouw Mycii.
Kotahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang Lebong, Mijn
bouw My. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Ouderii.
Dorische Pot roleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. My'.totExpl.
v. Potr. Bronn. C.v. A
„Shell" Tho Transp.
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart Myen.
Nod.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Proforonto A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Prof. JL.
rabak-thiderueiniiiffcn.
Bindjey Tabak Mij. A.
Nieuwe A«ahan Tabak
Mij. Aand.
„Silau" Asahan Tabak
Mij. Aand.
Diversen
Maxwol Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert, v. Aand.
Hpoorwegeu.
IIoll. 'IJzeren Spoor-
wegmij.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 p
Warschau-Weenon
Amerika. Atchison Alg
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorwi
Gew. Aand.
Cy. Cert. v. gew. A. Hö'/a
Waoash Gow. Aand. 105/g
Preiuieieeuiiigeu
Amsterdam Aand. 3 pet 1013/*
Hongarije. Thei s-Ro-
gulirungs-Ges. 4 pet. 154 !/i
GELDKOERS.
Prolongatie 4l/a—-43/^ pGt.
Nat. Staatsfondson voor integralen
beter. Buitenl. kalm. Van Amerik.
trokken Wabash de aandacht, overi
gens ging niet veel om. Qrionz vast.
Tabakken stil. Culturen nagenoeg
prijshoudend, Rubbers eveneens.
Vorige
Koers.
oer» van
heik-1!
81"/..
81 'li
915/,
91%
64
101
03'/.
03'/.
93'/,
88'/,
89»/,
88'/,
48
104'/»
87»/,
87»/,
5»
204
55
54'/,
73"/,.
72
2 ü»/f6
26'/,
("5
64'/,
220
287
186V,
186'/,
67
«3
660
656
46 j
44'/.
162,
162
451
450'/,
177'/»
177'/,
115
17%
10»/,
1)2'/,
111'/,
,16
42
i'lt
11»/
U'/»
82
94
65»1
65»/,
183
(108.-
f
99
99'/,.
31»/
31'/,