Groote Expositie
3Bi3a.aa.@aalaaa.d-
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws,
On/,f (Jrtllusin-prde We«l. binden.
aatste Herichten
1>. SAMSOM.
elegrafisch Weerbericht
Remedie daartegen? Natuurlijk de
bijzondere school, niet de Christelijke
school dit zei Kuyper natuurlijk
niet maar de „bijzondere" school.
Alleen in de bijzondere school kon
men rekening houden met den aard
der kindorenalleen daar kon men
opvoeden tegen tuchteloosheid. En
dus diende de bijzondere school meer
gesteund te worden
Wij laten Kuyper's beweringen nu
daar. Geheel onjuist lijkt ons in haar
algemeenheid de bewering dat ex-leer
lingen der openbare school tuehteloo-
zer zouden zijn dan oud-leerlingen der
bijzondere scholen. Niemand kan dit
zoo maar botweg beweren en wij zou
den zoo zoggen, dat de heeren van
rechts beter deden een toontje lager te
zingen, wanneer men maar even denkt
aan wat zoo af en toe blijkt van schan
dalen in en om Christelijke scholen on
uit do criminaliteitscijfers uit het Chris
telijke Zuiden, om nu nog te zwijgen
van wat de Christelijke meestor Fijn-
vandraad en de dominé's van het
Maassluissche gereformeerde weekblad
over hun leerlingen en Satan schreven.
Wij vestigen hierop met grooton
nadruk de aandaoht, omdat men in
deze tijden van jolig Christendom wel
eens hoort dat het „niet zoo erg" is.
Wij constateeren, niet op grond van
dr. Kuyper's rede alléén, maar ook uit
den bijval van katholieke zijde met
diens rede, dat er nog steeds ter rech- I
terzijde oen voortdurend en hoogstge-
vaarlijk streven is om de openbare
school leeg te pompen met alle moge-
lijko en onmogelijke middelen. Vooral
ook onmogelijke; men donko slechts
aan do drie „methoden" door dr. Kuy
per aanbevolen en waarbij wij thans
niet willen stilstaan.
Wij zullen verder weinig uit do be-
grootingsdebatten ophalen. Oorlog is,
terwijl wij dit schrijven, nog niet zoo
ver om over na te betrachten en Ma- I
rine moet nog komen. Daarover dus
later.
Er zou anders wel roden zijn om I
nog even eenige Oorlogspnntjes te be
lichten zoo o. a. het geval van der
Br eggendo lucht vaartquaestie do I
rede van den heer Thomson over de
nog al te veel gangbare legeropvat-
tingen (oen officier die aan ziclrzolf
oon brief schroef, die hem over de post
na 22 uur weer bereikte, of het foit
dat volgons don heer Thomson de op- I
name van oeti militair in het hospitaal j
aan.. a^0en 30 oonts kost en der
gelijks); de quaestie Cool-Colijn, die
oud is, maar nieuw blijft, enz.
Voor ditmaal echter nog alleen de
quaestie van de befastingpolitiek van
minister Kolkman, door rar. Treub met
benijdenswaardige kortheid en soherpto
uiteengerafeld. De Asser afgevaar- I
digde stond ontegenzeggelijk sterk,
daar hij den Minister warm gestound I
had bij diens wijziging van de Sue- I
cessiewet, al was dit maar een klein I
stapje in de goede richting. Des te
feller was zijn critiek op het feit, dat
de Minister zijn goede work, de In
komstenbelasting (waarbij terecht zijn
voorganger, mr. de Meester, een pluim
kreeg) in den hoek liet trappen door
de coalitie en zijn slechtste, moest on- I
doordachte voorstel, de Tariefwet, die I
do heer Treub niet ten onrechte een
godrochtelijk wetsontwerp en een mis- I
baksel noemde, op den voorgrond liet I
plaatsen. Minister Kolkman's bescheid I
hiorop was uiterst zwak hij stelde op f
spoedige behandeling ook van de In
komstenbelasting prya. Jawel, maar
eon feit is, dat het Tarief vóórgaat
en dat er in 1912 behalve dit omvang
rijk ontwerp zóó voel groote stukken
aan do orde komen, dat de rechtvaar- I
digo Inkomstenbelasting wel in de ver- I
drukking moet komen, tenzij de Minis
ter den voorrang eiseht, zooals bij de
Militiewet geschiedde en mot zoo groot I
succes En een feit is evenzeer, dat I
in de jongste Memorie van Antwoord f
op do Algeraeene Beschouwingen der
Staatsbegrooting een opgave voor
kwam van ontwerpen, die waar de
mooning dor Regeering vóórgingen en
dat daarop paradeerde ivH de tariefs-
verhooging, maar niet de Inkomsten
belasting.
Deze Regeering zal voor de kiezers
komen mot een mager lijstje sociale I
wetgeving, mot een kolossale verhoo
ging der militaire uitgaven en met een I
stol belastingen om in deze nooden te I
voorzien, welke het zwaarst zullen
drukken op wie het minst kunnen
dragen.
Hot is een durf
Opiumconferentie.
In do 14do zitting van de confe
rentie werd de eerste lezing beëindigd
van de door de redactie-commissie
ontworpen opium 'onventie.
Dr. Wu rJen-Toh. van de Chinoesche
delegatie, heeft teu behoeve van een
I Nederiandsch museum zijn uit b l mon-
I sters bestaande particuliere collectie
I anti-opiummiddelen aangeboden, welke
door den heer Cremer in dank werd
aan vaard met de toezegging, voor die
I verzameling een geschikte plaats te
I zullen zoeken.
I Met het oog op de naderende feest-
I dagen werden de zittingen van de
I conferentie verdaagd tot Maandag 8
I Januari
I Het „Motu Proprio".
I Madrid wordt aan het Berliner
I Tageblatt geseind, dat. de koning het
I decreet onderteekend heeft, waarbij
I het Motu Proprio van den Paus voor
I Spanje aangenomen wordt.
I Uit dit bericht blijkt in de eerste
I plaats, dat hot Motu Proprio, uitge-
I vaardigd met het oog op Italië en (of)
I I'rankrijk, ook voor andere landen van
beteekenis. Voorts dat in andere lan
den wordt ingezien, dat de staat zijn
houding tegenover dit decreet heeft
vast te stellen en dat de Püub blykbaar
opuitdrukkelijke onderwerping daaraan
van staatswege wel gesteld is.
Alweer voor ons een bewijs te meer,
dat hot duidelijk behoort te worden,
I hoe w| tegenover het Motu Proprio
en clo voorschriften wolko hot ver
scherpt staan.
8 ta ten-Generaal
TWEEDE KAM E R.
Vorgadering van Vrijdag 22 Dcc.
(Vervolg).
De heor Duymaer van Twist zot zijn
I rede voort
De roohtspositie van het lagere
kader was nog steeds slecht geregold.
De raonschen waren nog te veel aan
willokeur overgeleverd en hadden zich j
to veel te schikken naar industrieele
indtukken. Spr. hoopte dat de minister
ook hier nog veel goeds tot stand zal
brengen.
Dat socialistiesche geschrifton niet
in de kazerne worden toegelaten,
achtte spreker zeer goed. In Jlot
iVolk en in Uo Notenkraker
wordt minister Colyn, do hoogste leger- I
I autoriteit, bespot, wordt hot heiligste
gehoord, de band tusschon Oranje en I
hot Nederlandsche volk belachelijk ge- I
maakt. Toen minister Colyn aan het I
bewind kwamf werd in DeNoten-
k' r a k e r oen versje op hem gepubli I
ceerd, dat schandelijk was.
De hoer Tor Laan. Lees voor! I
De heer Duymaer was van oordeel I
dat do socialist, lectuur niet bijdraagt I
tofc onderwijzing van do krijgstucht
en daarom moest ze uit de kazerne I
geweerd worden.
De heer Smeenge achtte het zeor
gewenscht, dat bij do indeeling der I
officieren zooveel mogelijk wordt re- I
koning gehouden met hun eigen wen- f
schen. spr. wist bijvoorbeeld dat er I
officieren te Amsterdam waren die al I
zes jaar tegen hun zin daar waren. I
In elk geval achtte spr. het dan billijk
dat de standplaats-toelage behouden I
bleef. Bovendien moest er eens reke-
ning mee gehouden worden dat ver- I
huizen geld kost.
Wat de paardenartsen betrof sloot I
spr. zich aan bij den hoer Lieftinek. I
Voor hen was meer salaris dringend I
noodig wil men ze voor het leger
behouden. Het getal goede betrekkin
gen in de burgermaatschappij is zeor I
groot. (De kamer gaf weer blijk van I
ongeduld.)
De minister van Oorlog, de sprekers I
beantwoordende, zal een opgave over-
leggen van de bij de inspectie der I
landweer opgelegde provooststraffen. I
Naar schatting zijn er een 800 van I
die straffen uitgesproken. Naar de be- I
straffing van een onderofficier van de I
Christelijke Ouderoffioiersveroeniging, I
omdat doze propaganda zou hebben I
gemaakt, zal de minister een onder- I
zoek instellen
Do minister, hoewel tegenstander I
van kleine garnizoenen, deelt echter I
I mede dat voorloopig hetgarnizoen I
t e G o u d a g e h a n h a a f d b 1 ij f t. I
Tegen de influenza ondor de paarden
zijn tijdig maatregelen genomen.
Aanonnoodigeadministratieve romp
slomp, die ook de minister inderdaad I
belachelijk vindt, zal do minister zoo- I
veel mogelijk een eind maken. Aan
den heor tor Laap verzekert do minis- I
ter met nadruk, dat hy socialistische I
geschriften niet op een' lijn stelt met
onzedelijke geschriften.
De minister deelt inee, dat spoedig I
j te verwachten is de instelling van een
weerbaarheidscommissie, saamgesteld I
o.a. uit hoofdbestuurders van de Ver- I
eeniging Volksweerbaarheid, leden van
enweerbaarheids-korpscommandanten. I
Deze commissie zal o.a. te onderzoo- I
ken hebben het verband tusschen de I
landweer en de weerbaarheidskorpsen. I
Na deze kleinere punten uit het I
debat, beantwoordt, de minster de I
meer gewichtige. Ten aanzien van het I
I geval-van der Breggen, is er geen
I aanleiding om een verwijt te richten
I tot speciale personen. Maar wèl is de
I minister, ook na ruggespraak met den
I inspecteur van den Geneeskundigen
I Dienst, tot de overtuiging ^ckomen,
I dat de organisatie van don verple-
I gingsdienst in het kamp niet is, zoo-
1 als gewenscht mag worden. Inderdaad
I had de organisatie beter kunnen zijn,
I en maatregelen zyn dan ook genomen
I ter voorkoming van gebeurtenissen als
I het onderhavige, o.a. door betere éplit-
I sing van den verplegingsdienst bij den
I troep en in het Icamp.
Wat de landweer betreft, kan de
I minister in het algemeen ook na het
I tweede schrijven van luitenant-gene-
I raai Snijders, handhaven hetgeen de
I minister naar aanleiding van het-eerste
schrijven van dien generaal, in de
I Memorie van Antwoord heeft medge-
I deeld, en waarin de slechte toestand
I van de landweer weersproken wordt.
I De minister doet dit met oen beroep
I op getuigenverklaringen van personen,
die de oefeningep in het 31° land-
I weerdistrict hadden bijgewoond.
Hoogst afkeurenswaardig noemt de
I minister 't dat generaal Snijders over
I een zoo belangrijk onderdeel onder
I weermacht, zich zonder eenigen grond
zoo afkeurend heeft uitgelaten.
De minister neemt, hoewel hij 't
I met do gronden van den heor Tyde-
I man niet eens is, tor bekorting van
I dGn post betroifendn het
I militaire luchtschip, terug.
I ^eer ter Laan interrumpeert
6io zoo, al" vast één schip wog(Ge-
I lach.)
Aan do rechtspositie van dominde-
I ren, alsmede aan de soldijregoling, zal
de voreischte aandacht wordan gewijd
vervolgt do minister.
Wat nog betreft de lectuur in do
kazerne, als men „de Notenkraker"
wil toolaten, zal men bij den minister
aan een doovemansdeur blijven. I)o
artikelen, daarin voorkomende, onder-
mijnen daarvoor te voel de krijgstucht. I
De minister kan geen toezegging
doen dat hij den officieren to Amster
dam of in grooto steden in 't alge-
meon, wegens het dure leven aldaar,
toeslag zal geven. Een andere vraag f
is echter, on dat zal de minister over
wogen, om hen, die thans toelage
hebben, die te laten behouden.
Spr. behandelt nu onkelo punten, I
in vorband met de positieverbetering I
dor officieren. Voor de officieren' van I
gezondheid stelt spr hetzelfde bedrag
voor als minister Cool.
De paardenartsen zijn gelijk met de
andere officieren, en do officieren dor
provinciale staven zouden geponsion- I
neerd zijn, als deze staven niet be- I
stonden.
do pauze behandelt de minister I
de officierstraktementen. De salarisver-
hooging is percentsgewijze voor de
luitenants het hoogst, daarna volgen I
de kapiteins, tenslotte de generaals. I
Spr. betoogt, dat men niet zoo op I
vermindering van het aantal beroeps
officieren moet aandringen als men I
weet dat bij evontueole mobilisatie wij
4500 officieren noodig hebben, dat er
op het oogenblik slechts 3200 zijn,
zoodat er 1300 tekort komen. Het is
dus geen halsmisdaad als er nu door I
deze regeling 48 officieren meer bij- I
komen. Overgartg van beroepsofficie
ren naar de Landweer kan nog niet I
gemist worden, wegens incompleet aan
officieren by de Landweer.
De minister kondigt de instelling
aau van een commissie ter bestudeering
wat gedaan kan worden ter bevorde- I
ring van de schietvaardigheid bij de I
Landweer.
De minister verdedigt de terugwer- I
kende kracht van het positieverbete- I
rings-ontwerp.
Ten aanzien van het eindcijfer der
begroeting, becijfert rle minister dat,
zelfs met inbegrip van do kosten dor
kustverdediging, het aandeel, dat het
departement van Oorlog toekomt uit
de gewone Rijksinkomsten, niet groo- I
ter is dan ten vorigen jare.
Replieken worden niet gehouden. I
Bij de artikelsgewijze behandeling
verdedigt de heer Ter Laan een amen- I
dement met do bedoeling om de trak- I
tementsverhooging van de officieren
niet toe te staan, en later bij een ander I
artikel, ook nief de torugwerkende I
kracht toe te staan.
Dit amendement komt dadelijk in
stemming on wordt verworpen met I
67 tegen 8 stemmen.
Het aannemen der bepalingen werd I
roods gisteren gemeld.
Avondvergadering.
Aan de orde zijn de ontwerpenI
Verhooging en aanvulling van de
Hoofdstukken II, HI, IV, V, VI, VHb I
VIII, IX, X en XI der Staatsbegroo- I
ting voor 1911 (Tegemoetkoming
wegeps duurte van levensmiddolen aan I
daarvoor in aanmerking komende la- I
gere ambtenaren en beambten).
De heer Ferf (tf.-l.) noemt de zwen- I
I KVffi 3°r Regeering oen verrassende.
Hy dringt aan op een werkelijke ver
betering der salarissen. Op grond van
den heerschenden nood zal spr. zyn
stem aan deze ontwerpen geven.
De heer Van Doorn (u.-J.) kan met
I deze ontwerpen niet meegaan, Deze
r vorderen haast '/2 millioen en na zou
men denken, dat zulk een voorstel be-
I hoorlijk toegelicht zou zijn, maar dit
I is niet het geval. De inleiding van de
I toelichting der Regeering is bevreem-
I dend, zou eer doen denken aan een
I toelichting op een afwijzing van een
verzoek om duurte-toelngen. De pre-
I mier betoogde het vorig jaar nóg, dat
I de duurte niets bijzonders was en geen
extra-maatregelen rechtvaardigde. Ook
I de burgemeester dor residentie foe-
I toogde in gelijken geest Spr. zondert
I de huishuren uit, maar daarvoo'r helpt
I geen extra-toelage in eens. En daar-
I tegenover staat bovendien een stijging
I dor loonen. Die duurte is een mode-
I gesprek geworden. Als do loonen' te
I gering zijn, moet men niet met een
I gift van f 20 komen. De Regeering
I zegt nu wel, dat dit geen precedent
I stelt, maar dit kon men gemakkelijk
zeggen. Róeping van do Regeering
I kan nooit zijn om met zulke ontwer
pen te komen. Nu zegt men, dat do
I Staat zijn ambtenaren moet laten leven,
I maar hoe vele duizenden in den lande
I hebben het niet veel moeilijker dan
staatsambtenaren, die zeker zijn van
I hun salaris, pensioen enz. En daaraan
doet de Rogeering niets. Wat zullen
I al die menschen daarvan zeggen Spr.
noemt deze voordracht in hooge mate
onbillijk. Nu reeds roept men spr.
toostel ook voor die menschen wat
voor. Daar hebt ge 't alDaar leidt
het toe. Van de sociale wetgoving
komt toch niets, maar nu komt men
tert minste met een gift aan de ar
beiders Het is do oude manier van
I reroeren panom et circensos.
I Spreker vraagt, op wiens rug de
„zweep van Troelstra", waarvan men
altijd zooveel spreekt, nu is neerge
komen.
Do heer van Karnebeek (v. 1.) vraagt
of er ooit een dergelijke wyze van
wetgeven is vertoond. Wat heeft men
hier nu toch mee voor? Alleen zij,-
die daarvoor „in aanmerking" komen,
krijgen deze toelage. Maar hoe gaat
men dit na? Dit is oon wespennost
voor de Regeoring, die daardoor in
een lastige en onaangename positie
zal komen. Gaat men na, of de men
schen, behalve do f 1000 ook bijver
diensten genieten
(De spreker is bijna niet te verstaan).
De heor Helsdingen (s.-d.) ziet in
deze ontwerpen de erkenning van de
Regeering, dat de salarissen der lagere
ambtenaren onvoldoende zijn. Op zich
zelf vindt spr. dit systeem nu ook niet
zoo goed, maar spr. komt op tegen
de beweringen van den heer Van
Doorn.
Spr. en de zijnen accepteeren deze
ontwerpen als tijdelijken, niet als af-
doendon maatregel.
De heer De Savornin Lohman (c.-h.)
zal tot zijn groot leedwezen zijn stom
aan dezo ontwerpen onthouden en
sluit zich aan bij de gronden, door
den heer Van Doorn genoemd.
De heeren Roodhuijzon (u.-l.) Nolens
(r.-k.) en Druckor (v.-d.) zullen voor
het Regeeringsvoorstel stemmen.
Minister Heemskerk komt allereerst
tegen het slot van de rede van den
heer Van Doorn op. De heer Van
Doorn sprak leelijke dingen uit, maar
bewees die niet. Bovendien is de Re
geering overtuigd, dat de sociale wet
geving zeef goed kan terecht komen.
Om den politeken steun van don heeren
Troelstra c. s. heeft de Regeering niet
gedachtDit voorstel heeft geen po
litieke strekking, staat geheel los van
de politiek. Het is een onmogelijkheid
om alle loonen zóó hoog te maken,
dat zij altijd tegen buitengewone om
standigheden opgewassen zijn. De Mi
nister wijst op de duurte der peul
vruchten en -zuivelproducten. Dit is
de basis van deze ontwerpen. Er i%
buitengewone nood en daarom is dit
voorstel van buitengewonen exceptio-
neelen aard.
Het w.-o. wordt met een reactie-
wyziging van den heer Patijn in stem
ming gebracht en aangenomen met
55 tegen 29 stemmen.
Z. h. s. worden aangenomen de w.o.
betreffende ae spoorwegen van Oost
burg naar Cadzand, Ter Apel—Win
schoten—Delfzijl en Blij hamBelling-
wolde en Nijmegenvenlo.
(Zie Laatste Berichten.)
Gisternamiddag is de 15-jarige na
geljongen F. J. van R., van de West
zeedijk te Rotterdam, in het ruim van
het in het Prins Hendrik-dok staande
stoomschip „Scagdia" gevallen, waar
door hij ernstige kneuzingen aan lin
kerknie en gezicht gekregen heeft.
De jongen is in het Ziekenhuis op.
genomen.
Gisterennacht is in- het jachtveld
onder Middelbeers (N.Br.) een strooper
zekere F. Kolsters, door A. Smolders'
doodgeschoten. De dader, die kon ont
vluchten, is nog niet gevat. De politie
tracht hem op te sporen.
Te Egmond aan Zee verkeert men
in groote ongerustheid omtrent het lot
van den visschefC. Zwart en zijn zoon
tje. Allo visschers zijn weder terugge
keerd van de haringvangst, behalve
genoG&do twee. Sinds 10 October, toen
zij ter vischvangst paar zoo zijn ver
trokken, heeft men niets van hen ce
ll oord.
Landverhuizersverkeer door Pruisen.
Gisteronnamiddag heeft de grensau-
torjteit te Bentheim onder politio-ge-
leide naar Oldonzaal teruggezonden,
acht Russische landverhuizers, van een
transport, dat de Uranium te Rotter
dam aangebracht hoeft. Acht hadden
niet oen voldoende reisbiljet, en één
was niet in het bezit van een paspoort.
Zij worden naar Rotterdam terugge
zonden.
De stoomtrawler „Batavier II" is
gisternacht zonder dat oprzaak nog
jekond is in do vissehershaven te I.'F-
muiden gezonken. Persoonlijke onge
lukken hadden niet plaats.
De Arasterdamsche „courantenoorlog".
Aan oen bericht, waarin de mede
deelragen van „Het Volk" aangaande
do Amsterdamsche courantenoorlog
worden bevestigd, knoopt de R.-K.
Amstelbodo nog het volgende vast
"„Intusschen wordt De Echo nog
steeds samengesteld op do oude manier
met zetBel van Het Handelsblad, welke
directie dus als drukker blijft fungee-
ren. En aangezien sedert Zaterdagoch
tend I)o Courant niet is gedrukt, wijl
toch alle loopers weigeren haar te be
zorgen, zijn de abonnés van De Courant
die naar De Echo overliepen, waar
schijnlijk, zonder dat zij het weten,
terecht gekomen bij. de directie van
I)e Courant. Wat van dezo journalis
tieke scharrelpartij zal terecht komen
is niet te berekenen."
Hot Volk voegt hier o. m. aan toe,
zich nu gerechtigd te achten, melding
to maken van een aan haar redactie
reeds voor eenige dagen ter ooren ge
komen mededeeling, die haar eerst wat
al te sterk voorkwam om voetstoots
aan te nemen, maar die nu haar be
vestiging vindt in de omstandigheid
dat de directie der Courant met vol
komen kalmte en gemoedrust de
8taking harer loopers laat voortduren
zonder een stap tot beëindiging er van
te doen. Er word aan Het Volk nl.
verzekerd, dat het reeds eenigen tijd
vaststond, dat tot 1 Januari de stads
editie van De Courant in het geheel
niet meer verschijnen zal. Het laat de
directie van De Courant natuurlijk
volkomen koud, of haar abonnés daar
door naar De Echo overloopen; in an
dere vorm blijven zij daardoor abonnés
van de onderneming, die ook De Cou
rant uitgeeft Intusschen mogen de
loopers van De Courant, wat de direc
tie betreft, doorstaken; het spaart haar
bezorgloon en drukkosten van de stads
editie
Van vier inbrekers.
Dezen zomer en ook reeds in de
beide laatste jaren worden in Nijmegen
on omstreken talrijke inbreken ge
pleegd, waarbij den dieven meestal
*eld of voorwerpen van waarde in
handen viel. Hoewel de politic al het
mogelijke deed de plegers van deze
brutale inbraken te vinden, het mocht
haar niet gelukken en men meende
met een georganiseerde buitenlandsche
bende te doenc hebben.
In den nazomer was het geluk de
politie gunstig. In het huis van den
advocaat mr. Van der Goes, werd op
een avond laat onraad bespeurd. Een
agent waarschuwde collega's en het
huis werd omsingeld. Na het wisselen
van eenige revolverschoten, werden
in de woning vier inbrekers gearre
steerd en wat bleek dat het vier
jongens van 17 tot 20 jaar waren van
nette ouders Bij het onderzoek traden
de aangehoudenen onbeschaamd op
niet alleen, dat zij volledig bekenden,
doch zij beroemden er zich zelfs op
do daders te zijn van zeer vele der
bovengenoemde inbraken.
Ook kwam nu uit, dat hier een
bende van jongens bestond, die op
ongelooflijk brutale wijze zich voort
durend aan diefstal met geweldpleging
schuldig maakten.
Ook voor Rechtbank en Hof deden
de vier personen een uitvoerig verhaal
van hun avonturen, welk verhaal deed
denken aan de Nick Carter avonturen.
De politie zette ondertugschen haar
onderzoek voort en arftfeteerde later
nog twee personen, die aan enkele
der diefstafieb mede schuldig bleken
te zijn. Deze beide jongelui, reeds van
ouderen leeftijd, de eerste is reeds
deserteur, stonden eergisteren in hoo-
ger beroep voor het Gerechtshof te
Arnhem terecht voor een inbraak in
een fabriek waar Iran f 60 in handen
viel en inbraak in een villa, waar hun
f 15 in handen kwam, welke bedragen
eerlijk gedeeld werden, aldus vertelden
twee der vier reeds veroordeelde kna
pen. Deze deden een uitvoerig verhaal
van beide inbraken, waaraan ook zij
hadden deelgenomen.
In tegenstelling met hun makkers
ontkenden de thans terechtstaande
jongens pertinent. De rechtbank ver
oordeelde beiden echter tot ll/2 jaar
gevangenisstraf.
De advocaat-genecaal, mr. Van Lu
lofs Umbgrove, wees or op dat z.
de opgelegde straf niet was in ver
houding tot den ernst van de feiten
en vroeg beider voroordeeling tot 4
jaar gevangenisstraf.
De „Zaanstroom". vergaan.
Nader meldt het Hbld., dat de vracht
boot „Zaanstroom" geladen met pijp
aarde, op weg van de Engelsche haven
Fowey naar Amsterdam, bij Owerslicht-
schip, oostelijk van het eiland Wight,
is gezonken. Passagiers waren niet aan
boord. De bemanning bestond uit 20
koppen, te weten kapitein Kruishout
eerste en tweede stuurman, bootsman,
timmerman hofmeester, 6 matrozen,
1 lichtmatroos, eerste en tweede ma
chinist, vier stokers en een tremmer,
De kapitein meldde aan zijn directii
in een kort telegram het vergaan van
zijn schip. Bijzonderheden deelde hij
nog niet mede, maar van andere zijde
werd gezegd, dat de „Zaanstroom"
niet door aanvaring maar door het
stooten op een klip gezonken is. De
bemanning heeft zich in de booten
kunnen redden en werd gistermorgen
op het eiland Wight aangebracht. Een
der stokers evenwel zou verdronken
zijn.
In den middag waren nog geen
nadere berichton ingekomon. De ge-
reddo bemanning zal waarschijnlijk
met oen der andore schepen van de
Holl. Stoomboot-Maatschappij ni
Arasterdam terugkeeron.
Als vermoedelijke dader van den
moord te Strenkel bij Hasselt is gis
teren te 4 uur te Zwolle gevankelijk
binnengebracht zekere Velthuis, land
bouwer te Strenkel. De man vertelde
den vorigen dag dat hy door twee
personen was aangehouden op den
avond van den moord en door hen
met een doek bedwelmd. Dit verhaal
wekte achterdocht. De marechaussee
nam hem gevangen.
In het kanaal van Apeldoorn naar
Hattem is verdronken de sluiswachter
Rozeboom van de schutsluis te Wapen-
velde. Even voordat de stoomboot
ApeldoornAmsterdam werd geschut,
was hij nog gezien. Toen hij werd
vermist, werd er dadelijk gedregd
zijn lijk is gevonden. Hij laat een
weduwe met 8 kinderen na.
Naar men aan de „N. R. Ct." meldt,
heeft de heer Z., te Ondewater, toen
hij tengevolge van zijn doofheid bijna
door een paard en wagen werd over
reden, van schrik zijn gehoor terug
gekregen.
Een p8eudocontroleur. Te Haarlem
mermeer vervoegde zich bij verschil
lende landbouwers een als heer gekleed
persoon, Idie voorgaf de melk te moeten
controleeren, waartoe hij van Rijkswe
ge was aangewezen. Hij ging hierbij
heel handig te werk, noemt den boer
bij zijn naam (hij had tevoren naar den
naam geïnformeerd), zet een peilglas
in een genomen monster melk en deelt
na een oogenblik het resultaat mede
en zegt: hebt zoo of zooveel ge
halte", enz. enz.
Vervolgens biedt hij een doosje poe
der te koop aan voor f10 waarmede
de melk gemakkelijk „zoet" gekarnd
kan worden. Ten gërieve der landbou
wers neemt hij de doosjes op zijn in
spectiereis mee, enz. enz.
De poeder bleek spoedig geheel
waardeloos te zijn. Het mocht „den
controleur" gelukken, voorzoover het
bekend is, een landbouwer te Lisser-
broek te pakken te nemen voor f 50.
Op de doos en ook op de gebruiks-
aanwijziging staat slordig vermeldde
naam E. Hubregtse, Middelburg.
Rotterdamsche Diergaarde.
De Rotterdamsche Diergaarde ont
ving in de laatste maanden weder een
buitengewoon groot aantal merkwaar
dige diersoorten ten geschenke, waar
onder verscheidene apen, fraaie vogels
reptilen en kleine viervoetige dieren.
Ook werd de verzameling door aan
koop vermeerend met eenige belang
wekkende aapsoorten, waaronder een
Büttekofer's witneus aap, een doodskop
aapje enz., verder ook met een aantal
vogels in reptilen. Geboren werden
leeuwaapje, twee lam as, 2 Indische
antilopen en een Russisch hert.
Men schrijft ons
Te Egmond aan Zee bestaan ernstige
plannen om gedurende de maanden
Juli en Augustus 1912 een expositie
te houden op speciaal daarvoor inge
richt terrein. In hoofdzaak denkt men
een geschiedkundige tentoonstelling te
organiseeren, waartoe de historische
bodem zich bij uitstek leentdenken
we slechts aan het stamslot van de
Graven van Egmond en de eertijds zoo
rijke Abdij, eenmaal een centrum van
wetenschap.
Daarnaast wordt, naar we vernemen
gedacht aan het Redd ingswezen, de
verzorging van zwakke kinderen (Ge-
zondheidskoionies) en verzorging van
oude zeelieden (Prins-Hendrik Stich
ting). Men hoopt de tentoonstelling op
te luisteren met periodieke feesten als
historische optochten, festivals voor
zang- en harmoniegezelschappen, op
voering van kindersprookjes," voorstel
ling van nationale kleederdrachten enz.
De leiding, die in goede handen is
de reeds toegezegde medewerking
geven allo reden om te verwachten,
dat de werkelijk grootsche plannen ook
goed uitgevoerd zullen worden. In ver
band met de tentoonstelling wordt
reeds gesproken om aan de Hooge
Regeerifig toestemming te vragen tot
het houden van oen voi loting met een
of meer rendabele gebouwen als hoofd
prijs, om met do netto opbrengst de
vooruitgang van Egmond als badplaats
te bevorderen.
GOÜDA, 23. December 1911.
Gisterenavond omstreeks 8 uur ont
stond bij den heer N. in do Kuiper
straat alhier door het omvallen van
een petroleumlamp een begin I
brand. Men mocht er in slagen, d ,or
middel van emmers water het vuurl
te blusschen, waardoor de schade zeor
goring is.
De Kon. Vereeniging Het Nederll
Toonool geeft Donderdag a.s. als 5e
voorstelling in het abonnementDc
onbekende Gast, blijspel in 3 bedrijvon
van Tristan Bernard, vertaling van J.
v. d. Tol.
Men verzoekt ons te melden dat de
melkverkooper C. v. H., tegen wien
door den ambtenaar O. M. bij het
kantongerecht alhier Woensdag jl. 6
dagen hechtenis werd geëischt, niet
terechtstond wegens melkvervalsehing,
doch wegens overtreding der Goudsche
molkverordening, (vervoeren van melk
van ondeugdelijke samenstelling.)
Werkverschaffing.
Door den heer Krook is ontvangen
als nagekomen gift voor de Werkver
schaffing f2.50 van den hoer P.
Vier Bioscopen in Gouda.
Het is nog niet zoo lang geleden
dat in deze gemeente voor het eerst
bioscoopvoorstellingen op gezette tij
den werden gegeven.
De belangstelling daarin is echter
gaandeweg toegenomen, meerdere
voorstellingen hadden plaats en thans
is Gouda op bioscopisch geworden een
groqte stad. Er zullen hier gedurende
de eerstvolgende dagen dagelijksch 4
bioscoopvoorstellingen worden gege
ven.
Allereerst door de Bioscoop in de so
ciëteit „Ons Genoegen", die door haar
geregelde voorstellingen in dit jaar
hier de oudste rechten heeft.
Voor Zondag 24 Dec. en Maandag
25 December zijn mooie programma's
opgesteld van 8 en 10 nummers, ko
mische zoowel als dramatische voor
stellingen, die de belangstelling der
bezoekers wel zullen vragen.
Nadere inlichtingen geeft de in dit
nummer geplaatste advertentie.
Dan is er het Bioscoop-Salon Gouda
Vooruit op de Hoogstraat v»n den
Scheepmaker. De eigenaar deizer in
richting, die 128 ruime zitplaatsen
bevat, gaf gisterenavond aan eenige
genoodigden een kijkje in haar salon,
vertelde daar van het ontstaan der
bioscoop-onderneming en hoe deze
hier werken zal, waarna ten slotte
als proeve werd vertoond de voor
deze week extra-verkregen mooie film,
De overval van Trein 522.
In dit aardige intieme zaaltje zullen
dagelijks voorstellingen worden gege
ven. welke in de advertentie van deze
inrichting nader zijn omschreven.
Een derde vaste Bioscoop is geves
tigd onder den naam Cinéma Pathé
aan den Kleiweg, naast den boek
handel van den heer J. T. Swartsen
burg.
De exploitanten dezer zaak de heeren
J. J. H. Suverijn en Co., openen
hunne bisoscoop Zondagavond*- Over
deze inrichting meiddon wij reeds een
en mder. De zaal ziet or aardig uit,
en een flink aantal ruime zitplaatsen
(klapstoelen) is beschikbaar. Het pro
gramma is in de advertentie dezer
inrichting vermeld.
En ten slotte maken wij melding
van hot drijvend Bioscoop theater
Alhambra Flottante, dat gedurende de
eerstvolgende dagen aau don Voorstal
ligt gemoord en daar verschillende
voorstellingen geven zal.
Bij een vorig' bezoek van -dit thea
terschip mochten wij roeds wijzen op
de fraaie inrichting, do grooto zaal en
do mooio beelden die door haar bios
coop worden geprojecteerd.
Dit alles is thans evonzoo on voor
de eerstvolgende dagen is oon interes
sant programma aangekondigd, waar
voor wij naar onze advertentiekolom
men verwijzen.
Zoo hebben onze lezers maar to
kiezen waar zo zich zullen veqioozen.
or is. gelegenheid genoog.
Argentinië.
In de Soc. „Ons Gonoogon" werd
gistoravond door den Consul van de
Argent ij nsehe Republiek oen voor
dracht gehouden over Argentinië, in
verband mot emigratie.
■□Voor oen talrijk opgokomon publiek
opende de Consul, Mons. E. do Onrubio,
do bijeenkomst in het Fransch en gaf
het wöord daarna aan zijn vertolke'f.
Deze gaf in hot kort oen overzicht
van het land zelf, wat liet opbrengt,
do import en export en do emigratie
naar Argentinië.
Spr. begon met de hoofdplaats Bue-
nos-Aires. die 1.300.000 inwoners tolt
om daarna over te gaan tot een geo
grafisch overzicht van Argentinië
Argentinië is te verdoelen in het nóor-
Ion, do wijnbouw-, degraanbouwstreek
Pategonië. Enorme oppervlakten
zijn nog onbebouwd, hoewel het landl
zeer vruchtbaar is.
In het noorden is een groote teelt
en veel handel in suiker, koffie, thee.
gerst, tarwe, druiven, hennop, enz.
~)<3 wijnstok wordt over geheel Argen
tinië verbouwd. Per jaar is er onge
veer een totaal oogst van 3 millioen
negen honderdduizend H. L. wijn. In
1910 werd aan granen geoogst
11.600.000 guldon, aan tarwe 1.300.000,
aan maïs 1.500.000 en 800.000 aan
haver en groote sommen aan andere
producten, terwijl geconstateerd kon
worden dat in 15 jaar tijd de cultuur
met 400 pCt. is toegenomen.
Een kolonisten familie kan 150200
II. A. land koopen, dat mot de moderne
landbouwmachines gemakkelyk to be
werken is en een zelfde kapitaal vor
dert ais in Europa 25 H. A. De arbeid
als landbouwer, daglooner, dorscher
wordt goed betaald, altijd met
inbegrip van den kost. Dit naar aan
leiding van hot grooto tekort aan hr-
beidskracliten. De veestapel hoeft er
een waarde van 1200 millioen gulden.
Over de emigratie naar Argentinië
deelde spr. mede, dat dit noodig en
^oed is. Indien alle land nagenoeg be-
)ouwd is, zal Argentinië nog eens de
graanschuur der wereld worden. Over
ao rechten enz. van den emigrant, ver
telde spr. het volgende Een ieder be
neden 60 jaar, die bewijzen vftn be
kwaamheid en geschiktheid kan over-
l°ggen> on op eigen kosten den staat
kan bereiken, is emigrant. De Argen-
tijnsche wetten kunnen de emigratie
niet beperken, terwijl men als emigrant
aan belastingen niet onderworpen is.
Alles is zoo gunstig mogelijk ;'de vrij
heden van den emigrant en den Ar-
gentyn zijn dezelfde. Het Departement
voor iemigratie kan echter ongeschik-
ten weigeren. Bij aankomst wordt men
onmiddellijk ontscheept in een Emi
granten-hotel, waar alles bijzonder
is ingericht en uien op kosten
van den Bondsregeering de eerste 14
dagen vertoeft. De regeering doet allo
moeite om den emigrant gevestigd te
krijgen. Over de hoegrootheid der
emigratie deelde spr. mede, dat in
1910 290.000 personen, w.o. 290 Hol
landers, naar Argentinië getrokken
waren die zich naar de verschillende
gewoonten best konden schikken, ge
zien het kleine aantal wat terugkeert.
De huurvoorwaarden zijn ook zeer bil
lijk. Een gedeelte van den opbrengst I
van het land bijv. 15 h 25% kan afge
dragen worden voor htiur. Een emi
grant, die wil, kan zooveel geld over
sparen, dat hy zijn bloedverwanten in
den den vreemde kan steunen. Aan
de Argentynsche bank werden 122
millioen aan wissels boven de f 200.
afgegeven voor verwanten.
Ook mef betrekking tot de handels
relaties tusschen Nederland en Argen
tinië deed spr. verschillende mede
deelingen. Nederland ontvangt veel
graan, raais en»., terwijl Argentinië
van hieruit veel kaas, fiesschen, manu
facturen, machineriën enz. betrekt.
De Hollnndsche kolonies zijn er vrij
talrijk, waarvan vele personen reeds
hooge posities bekleedon. De vleesch-r
export staat als zeer goed bekend
speciaal de invoer van bevroren vloeschl
voornamelijk in Engeland, neemt steeds
toe. De sanitaire dienst is daar streng,
maar doeltreffend. Het certificaat van
gezondheid wordt niet anders uitge
reikt of het vee moet beslist gezond
zijn. Op het Congres voor Koeltechniek
in 1908 te Parijs gehoudon, verklaar.lo
men zich voor een regeling als thans
in Argentië in gebruik is.
In ruwe trekken hebben wij hier
weergegeven, wat door den sproker
gisteravond over Argentinië werd
medegedeeld. Zijn lezing mocht een
flink applaus verwerven.
Na do pauze worden verschillonde
lichtbeelden vertoond, van Buenos
Ayres in vogelvlucht, haar havens,
openbaro en particuliere gebouwen, en
eonigo kiekjes op het veld. Mons. de
Onrubio had eon dankbaar publiek.
Voor elke bezoeker was een duide
lijke in kleuren gedrukte kaar! van
Argentinië op ieders plants neder
gelegd.
Ha AST r KOUT. In de plaats van den
boer P. den Broeje, die wegens drukke
bezigheden ontslag had gevraagd als
loeraar in het lijn- en vaktookouen
aan de avondteekenschool van de
Vereeniging tot bevordering van het
toeken onderwijs is thans benoemd do
hoer T. J. Swanonburg te Gouda
IIOE KAAN KON DIGIN G.
Bij de Hollandia-Drukkerij te Baarn
zijn verschenen de volgende brochures
Kerk en Secte serie V n°. 6 de AHa
ten door Nicholas Wisoman in leven
Kardinaal-Aartsbisschop van West-
minster. Schoolhervorming n°. 7, Ken
nis der Natuur door E. Hoimans. Don
Oulden-Winckol van December,waarin
zijn opgenomen Engelsche letteren:
William Makopoaco Thackeray, door
Simon Stokvis, Russische letteren,
door Annie do Oraaff, Tooneel, Boe
kenschouw, letterkundig leven uit de
Tijdschriften.
Bij A. W. Sijthoff's uitgevers My.
verscheen van het bekende Dames-
modoblad de Oraciouse een jubileutn-
|nummor ter gologenheid- van haar 50-
jarig bestaan. I)o inhoud van dit
nummer bestaat uit de nieuwste dames
mode, kindernuramer, tal van patronen
v. handworken on die in beeld brengt
do mode der laatste halve eeuw doet
zien dat dit modeblad onder do be
staande bladen een eerste plaats blijft
behouden.
Hrt Leven van 19 Dec. geeft oen
foto van do drie officieren die op het
concours-hippique in Now-Vork de
overwinning bohaaldon, Mevr. Betsy
Holtrop—van Gelder, de Frunsche
Opera te 's Gravonhago, de Nobelprijs
winners van dit jaar, feuilletons, cari-
oaturen, schetsen.
De Prim geoft deze week een uit
gebreid Kerstnummer, met als voor-
ilaat het nieuwste portret van H. K.
I. Pringes Juliana. Verder zijn op
genomen foto's van mooie winterge-
zichtjos en wintertooneeltjes, het Luna
park te New-York verlicht, het Vre
despaleis, de nieuwe Blauwpoortsbrug
te Leiden, merkwaardige kasteelen en
monumenten, in artis, keistfeestvioring
in het L. d. H. te Amsterdam, gan
zenmarkt te Berlijn, onderwijsinri h-
tingen in vreemde koloniën, stads belt
Amsterdam, personalia, schetsen en
het kindernummer „Het Prinsesje".
De Wereldkroniek van 28 Dec. heoft
een groot portret van Ons Prinsesje,
naar eigen opname van IIM. de Ko
ningin, oen der jongere schilders
Chr. Denkraeyer. herdenking van Fre-
derik den Grooten, Alfred Herman
Fried die met Prof. Asser den Nobol-
ïrijs voor den vrede verdiende, Parijsch
'uchtvaartsalon, Kronieken waarbij de
deelnemers aan de Opium-Conferentie,
Mr. P. J. van Swinderen den over
leden Staatsman.
waarbij de vertegenwoordigers van het
Koninklijk Huis en vele hooge Stnats-
autoriteiten tegenwoordig waren.
De lijkdienst werd geleid door Ds.
Knottenbelt. Tot tekst had do predi
kant I Cor. XV vs. 5353.
Na afloop van den plechtigen dienst
werd de kist gedekt met de bloem
kransen gozondon door de Koninklijke
familie in den rouwwagen geplaatst
en trok de begrafenisstoet, waarin
eenige hof-gaia-rijtuigen mederoden
naar het station.
De belangstelling langs den wog
was zeer groot.
Aan het station was Prins Hendrik
aanwezig. In de wachtkamor sprak
minister Heemskerk woorden van
waardeering voor hetgeen Jhr. vnn
Swinderen deed in hot belang voor
het Vaderland. „Stil en bescheiden
was hij steeds, maar wie lieni ont
moette moost eerbied hebben voor
dozen hoogstaanden mam
Voor allen blijft hij om de wijze
waarop hij zijn plicht vervulde, een
hoog ideaal".
De oudste zoon vafi den ovorlodone
dankte.
Daarna werd de kist in don gereed
staande treiu godragen.
Oistoronavond is te Surhuistervoen
(Friesland) zokere Wijma, van boroop
koemelker, eon man vnn middelbaren
leeftijd door een 4-tal beschonken
woestelingen aangevallen en mot "oen
mos verwond.
Even later passoerdo daar de post
bode Kanistra vnn Buitonpost. Ook
deze man word oon messteek toege
bracht doch zijn wonde is niet levens
gevaarlijk. Zekere de Vrioa word
daarna ook door de woestelingen aan
gevallen.
Do daders zijn nog niot bekend. De
burgemeester doet ter plaatse onder
zoek.
Toestand in China.
Peking, 21 Dec. Hot Roodo Kruis
hooft de hulp ingeroepen van de
Buitenlandsche rogooring om de 5000
lyken, die in de straten van Hankow
liggen te bogrnven. r
Joeansjikai hoeft 200.000 taëls ge
zonden aan het Roodo Kruis.
Door de buitenlanders wordt op do
lijsten voor steun en onderhoud druk
geteekend.
Mijn-ontploffing.
Berlijn, 23 Dee. In de mijn Te'n-
toburgia in Westfalon hooft oon ont
ploffing plaats gehad. Zes mijnwerkers
werdon godood en 4 ernstig gewond.
Hoogverraad.
(Berlijn 23 Dec. Een telegram uit
Konstantinopol meidt dat daar twee
personen zijn gearrosteerd, besohuldigd
van hoogverraad. Zy hehbon uit hot
Min. v. Buiten). Zaken aldaar dp gn-
heele correspondentie betreffende do
afstanden in de pSol urn baai gestolen
en deze aan Engeland verkocht.
Parijs 23 Dec. De storm, dieovor
gohool Frankryk woedde, neemt don
vorm van een ramp aan. Op zoo on
te land zyn ontzettendo vorwoestin-
gtin aangericht. De Matin geeft eon
aantal van 54 verdronkenen op.
Parijs, 23 Dec. Een bediende van
Ie Radium— Maatschappij hoeft een
hoeveelheid radium van I gram ver
loren ter waarde van 50.000 francs.
Wegens gebrek aan plaatsruimte is 't
2e gedeelte der Avondzitting van do
Tweede Kamer van gisteren niet opge
nomen. De Marine-begrooting is aan
genomen, terwijl do post f 176.529 voor
en nieuw pantsorschip is uitgelicht oin
Febr. behandeld te worden.
der nieuwste modellen
Wintcnriatitol», - CoHtumcs,
ltl(>usen,.lupes, Jupona, Robes
en Japon» to ff en
alsmede eene grooto keuzo
PELTfclKII EU
van de goedkoopste tot de beste
soorten en scherp concurroerende
prijzen.
Aanbevelend,
MARKT 26, GOTTDA.
's-Gravenhage. Heden morgen werd
het stoffelyk overschot vac Jhr. Mr.
van Swinderen van uit het sterfhuis
naar het Staatsspoorstation vervoerd.
Vooraf had een lykdienst plaats
van lint Koninklijk Moti»rioln<pnoh-
Inntituut te DE BIEDT.
Hoogste barometerstand 770.3 te
Domna, laagste stand 740.3 te Riga.
Verwachting tot den volgenden dag:
Moost matige tot krachtige zuidelijke
later wellicht kruipende wind, veran
derlijke bewolking, waarschijnlijk re-
genbnien, zelfde temperatuur.