emie SEL uille TS, a n d e 1. FEW No. 11758. Zaterdag 6 Januari 1912. 50e Jaargang. behalve Zon- Kerste Klad. glas ent», f2.75 D-A-. Vernederde cZrote. Minister Heemskerk en het Onderwijs. Gouda. Hesren 'l MERK Ie lellen 1AYZ0NEN VAN HOUTEN’S Roma Cacao ER UIT. Met volle gerustheid kan aan het publiek de beoordeeling van dit fabrikaat worden over gelaten. 1 Kg. 1.50 1/4 Kg. ƒ0.421 0-8° ’°-18 De beste voor den prijs FEUILLETON. Verschijnt dagelijks en Feestdagen. Telefoon ïnterc. 82. 4 lijstonfabriek naar buiten KOEVERS. t (Wordt vervolgd.) Zoon. Gouda» P. BIJL, ibaart Lz. )s, zich in de en verwisseld Dit Nummer bestaat uit twee bladen. Deze stand van zaken doet meer dan ooit den wensch uiten naar een Directeur-Generaal van Onderwijs, T IN 1/2 uur. Ned. sr.. afd. Gouda aj. Annie Salo- de volgende 3-, Zeegezicht BISSCHOP i prijs van en Woning- argad. van de v. Armenzorg: léunie”, 8 uur, en Propagan- rergadering. geregold tijdig antvangen van i, vermakalgk- dan in onne afgezien van het feit, dat de aan stelling van zulk een ambtenaar ons toch reeds noodzakelijk voorkomt, omdat de bevordering van onze na tionale ontwikkeling eène zoo uiterst gewichtige zaak is, dat ze niet alleen een heelen man eischt, maar ook een, die zijn heele leven aan deze schoone taak geven wil. En er is zooveel te doen op allerlei gebied wij zijn, juist ten gevolge van den jarenlangen schoolstrijd, zoo droevig De geheel-onthouding van dezen Minister van Binnenlandsche Zaken op onderwijsgebied is, dunkt ons, aan meer dan ééne oorzaak te wij ten. In de eerste plaats aan de aan geboren neiging van dezen bewinds man, om alles, wat van hem ver langd wordt, van zich af te schuiven. In dit opzicht herinnert hij sterk aan Gerrit, den huurkoetsier, onster felijk type uit de Camera Obscura, „die vast op den bok zit, met de zweep klapt en met aardigheden antwoordt, maar geen stap harder rijdt dan hij verkiest”. Daar komt verder bij, dat, naar het ons wil Arme mevrouw Van Rensburg, hoe had ze zich moeten bekrimpen, uit zuinigen, beknibbelen om dat dure costuum te bekostigen Ook zij had eens diens avond met heftig kloppend hart te gemoet gezien, en voor haar was hij het graf geworden van haar geluk, waren de tonen der muziek het luiden der doodsklok geweest harer levensvreugde. Mocht haar kind voor zulk een toekomst bewaard blijven Elisabeths verschijning maakte een verbazenden opgangde heeren be ijverden zich om strijd aan haar tè worden voorgesteld om hunne namen in haar balboekje te knnnen schrijven» en de dames vooral de oudere, die met één of meer dochters gezegend waren, beschouwden haar met wangunstige blikken. Spoedig had freule Van Rens burg haar zelfvertrouwen herwonnen, en babbelde ze geestig met hare ver schillende cavaliers, die opgetogen waren over hare schranderheid, schoon heid en beminnelijkheid kortom, ze vierde een ware triomf, verscheen van nu af geregeld op de bals, die eiken Zondagavond in het Casino werden ge geven, waar de élite der stad tegen woordig was. toch was er één voeg in hare wapen rusting en dat was de bijna afgodi sche liefde, die ze haar tweelingbroe der bedroeg. Al, wat ze aan leven, gevoel, warmte bezatwas in dat ééne punt geconcentreerd en hem eene schitterende toekomst te bezorgen, was wel degelijk in haar program opgenomen. Ze wist, dat Paul zwak was en zonder geneeskrachtwas hij éénmaal in eene goede betrekking geplaatst, dan zou hij zich met zijne schrander heden en bekwaamheden zeer goed handhaven doch hij was de man niet om daartoe een vinger uit te steken: hij moest er in gestuwd worden en dat kon alleen geschieden als zij hare hand reikte aan een onafhankelijk, invloedrijk man. In die richting moest ze dus haar scheepje sturen. Maar met al haar moed, kon ze toch het kloppen van haar hart nie£ bedwingen, toen de avond aanbrak, waarop ze haar eerste bal zoude bij wonen en hare sporen verdienen. „Moed, Elisabeth, moed, mijn kind!” fluisterde hare moeder met meer dan gewone teederheid, terwijl ze met een oog van moederlijk welbehagen hare dochter beschouwde, die er met hare fiere, donkere schoonheid in haar baltoilet allerbekoorlijkst uitzag. IZIJN VAN HEM. 'HEEËN worden d in verzegelde 'an vijf, twee en en een Ned. ons elding van Nom- rijs, voorzien van and Merk, vol vet gedeponeerd. )t de uitvoering arde orders aan voorkomen, de tegenwoordige Min. van Binnenlandsche Zaken heel wei nig voelt voor ons onderwijsde groote gaven, die hem geschonken zijn, heeft hij zeker weinig dienst baar gemaakt aan de vraag, hoe ons onderwijs de natie het best ge wapend zal maken in den levens strijd, en ook hier geldtOnbekend maakt onbemind. En eindelijk zijn wij van meening, dat de wijze, waarop hij zijne vingers gebrand heeft aan zijne subsidiewet op het M. U. I# 0., hem bijzonder huiverig heeft gemaakt opnieuw het onder wijsgebied te betreden. Voor ons toch staat het vast, dat de minister door het indienen van genoemde wet oorspronkelijk niets anders heeft gewild dan voldoen aan den door beide zijden van de Kamer uitge sproken wensch om te verhoeden, dat door de subsidiewet aan het bijzonder M. O. het M. U. L. 0. in de knel zou komen. En dat het voor hem geene aangename capitu latie was, toen hij, om politieke redenen, moest toegeven aan den eisch van baron Van Wijnbergen, den koning vau alle subsidiejagers, om ook subsidie aan een 0. L. O. te geven, dat de deur openzette voor allerlei fraude, en waarom oor spronkelijk niemand had gevraagd. Wij geven dan ook niets om de belofte van den premier, dat zijne daden op onderwijsgebied na 1913 zullen komen dat is maar om er af te weezen, dat is de bekende au jour-le jour-politiek van den minister hij zal, ook al werd zijn ministe rieel leven uitgestrekt tot dat van den Wandelenden Jood, op dit ge bied altijd vragen Hoe kom ik er met' het minste af? Hij heeft van zich afgeschoven, schuift van zich af, en zal van zich blijven afschui ven. Dit verweer is zelfs voor dezen premier, die eiken dag meer de waarheid van het gezegde gevoelen laat, „dasz sich mit Worten treff- lich streiton liiszt”. bijzonder ge durfd. Wat toch is het geval Toen Dr. Kuyper we hebben hier nu niet de onnoodige vraag te behan delen of diens onderwijswetgeving naar onzen zin was zijne vier jarige periode bijna had doorge maakt, was er op het gebied der sociale hervorming niets tot stand gekomen. Zelfs de groote belofte, reeds bij de verkiezingen van 1897 op het verkiezingsprogram gebracht, en in 1901 in het Regeeringspro- gram overgenomen de Ouderdoms- en Invaliditeitsverzekering te betalen uit verhoogd Tarief, bleef onver vuld. Het desbetreffende ontwerp bereikte eerie Kamer, die op het punt van scheiden stond, en het Jenoegen, 8 u., retten-Ensem- Laar. 9 uur. Verg, ders- en Kap- Gouda. iUT- Verg, van atoonstellings- deed spreken, gevoelens deed aan- kweeken, die alle noodelooze zachtheid verbanden, en ze Elisabeth vormde tot een karakter, hetwelk materieele welvaart als het doel des levens be schouwde. En het aldus uitgestrooide zaad viel in goede aarde. Elizabeths vlug be vattingsvermogen, haar dorst naar kennis en haar juist begrip van den toestand, waarin zij, de arme spruit van een adellijken stam verkeerde, maakte haar hare taak zeer gemak kelijk. Haar schrander oordeel begreep al zeer spoedig het doel, met hare vorming beoogdzag den weg, in de toekomst zoo duidelijk afgebakend, of die was getraceerd, en even vast van karakter als hare moeder, besloot zij ernstig het doel na te jageneene schitterende positie. Haar gevoel zoude haar geen hinderpalen in den weg leggenwaartoe toch konden haar vroomheid, zachtheid, huiselijke deug den dienen. Nergens voorhet hart moest koel blijven, het hoofd alleen spreken. Ze -wilde den prijs winnen en ze bezat daartoe alle gegevens schoonheid, moed, een vasten wil en een koel, trotsch, baatzuchtig karakter. Dat was het resultaat harer opvoe ding’, gepantserd, als 't ware, trad ze de arena van het leven inmaar strijd toch, zoo al niet beëindigd, dan toch gekomen in het teeken van een langdurig bestand, en staat die 'althans de hervormingen niet meer in den weg. Maar Heemskerk doet er niet aan, en wil er niet aan doen men zal hem, volgens zijn eigen zeggen, na 1913 moeten con- tinueeren, om eenige kans te krij gen, dat hij op onderwijsgebied aan het werk gaat. En tamelijk wel in het nauw gedreven door de blijk bare ontstemming, die er zoowel bij Rechts als bij Links heerscht over dit dolce far niente, meent hij zich met de volgende drogreden uit den nood te kunnen helpen Toen Mi nister Kuyper de onderwijswetten aan de sociale hervormingen liet voorafgaan, werd daarop van Links de meest scherpe critiek geoefend, en nu ik anders doe, en de sociale wetgeving den voorrang schenk boven de hervormingen, die ik op onderwijsgebied beoog, is het ook niet goed. Waarlijk, men kan het de oppositie nooit naar den zin maken. ZOO ZIET EEN BUS Tarief-ontwerp, dat de millioenen zou geven, waaruit deze voorziening van den ouden dag zoude worden bestreden, kon het niet eens tot de openbare behandeling brengen. Maar de Onderwijswetten wa ren er. Hoe anders staat de zaak met den heer Heemskerk. Hij is op dit oogenblik juist zoo lang minister als Dr. Kuyper was, toen hij in de Tweede Kamer er zijne wet op het Lager Onderwijs doorhaalde, ja, zelfs nog iets langer, doch het onder scheid is dit maar, dat bij hem noch het een noch het ander tot stand kwam. Waar was op 15 Dec. 1911, toen de minister dit excuus(?) aan de Kamer gaf, die sociale her vorming, die hij den voorrang geeft? Immers nog geheel buiten den poli tieleen horizon. En het zal toch zelfs den glimmen advocaat Heemskerk niet gelukken de natie te overtuigen, dat hij niets kon doen op het ge bied van het onderwijs, omdat h ij niets deedop hetgebied der sociale hervorming. Waarlijk, als het met ónze stelregel ware zul- ken hooggeplaatste!! personen, als ministers zijn, steeds met de uiterste hoffelijkheid tegemoet te treden, zouden wij hier zeggen Blijf, Ex cellentie, de Kamer met zulke praat jes nu toch van het lijf. 2) Het kostte Paul, die innig aan zijne zuster was gehecht, zooals alleen twee lingen dat zijn kunnen, veel moeite om van Elisabeth te scheiden en van haar kant werd die scheiding nog smartelijker gevoeld, maar de strijd om het bestaan eischte het offer. Wat hare dochters betreft, begreep ze dat haar eenige kans bestond in een goed huwelijk doch tevens dat het uitzicht daartoe op een klein dorp uiterst gering wasbovendien was voor hare verdere opvoeding en vor ming een andere omgeving noodig. Mevrouw Van Rensburg vestigde zich derhalve metterwoon te ’s Graven- bosch, alleen vergezeld door haar oud ste dochter, terwijl de jongste zooge naamd als logée, voorloopig haar in trek nam bij een bejaard degelijk echt paar. Door hare uitgaven zoovqoI mogelijk te bekrimpen was de weduwe in staat EHsabeth ondemcht te doen geven door bekwame onderwijzers, en ter Bij de Algemeene Beschouwingen over het Hoofdstuk Onderwijs, heeft de heer Ter Laan zich als volgt uitgelaten„De ellende bij dit Hoofd stuk O n d e r w ij s ig, dat men eigen lijk kan zeggen Het is nog precies als verleden jaar. Wij beginnen weer van voren af aan. Dat u op een aantal sprekers wijst, Mijnheer de Voorzitter, is niets, maar dat die sprekers gedoemd zijn om, met eenigszins andere woorden, nog eens hetzelfde te zeggen als verleden jaar. dat is ellendig. Daarmede veroor deelt u zoo sterk mogelijk de poli tiek van dezen geachten minister, de politiek van het niets-doen.” Wij kunnen de woorden van den afgevaardigde uit ’s Gravenhage I niet anders dan ten volle onder schrijven. Als de heer Heemskerk in 1913 nog minister zal wezen, zal hij het zonderlinge schouwspel bieden aan de Nederlandsche natie, van een Minister van Binnenlandsche Zaken, die langer achtereen in het Torentje zat aan één van zijn voor gangers, en die zeker minder op onderwijsgebied presteerde dan één van dezen. Eene waarheid, die ook door medestanders van dit kabinet wordt erkend niemand minder dan de heer De Visser sprak er bij herhaling zijne teleurstelling over uit, dat er zoo goed als niets voor het onderwijs gedaan wordt. En deze stand van zaken trekt temeer de aandacht, omdat de tegenwoor dige premier juist in de allergun stigste omstandigheden verkeert, om op dit gebied de hand aan den ploeg te slaan. Door de aanneming van de subsidiewet-Kuyper is de school- GOUDSCHE COURANT ezx voor en OzxxstxeHszezx. PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaalf 1 25 Idem franco per post,1.56 Met Geïllustreerd Zondagsblad,1.50 Idem franco per post„1.90 Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange Tiendeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren 'Telefoon ïnterc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. eere der jonge dame moet gezegd wor den, dat ze van die lessen met vrucht gebruik maakte. Voor grondig onder wijs ontbrak echter de tijd, daar Elisa beth op haar 19de jaar in de wereld zoude worden gepresenteerd en daar om leerde ze juist zooveel van talen, muriek, teekenen, litteratuur en hand werken als noodig was om geen al te slecht figuur te maken op de huwe lijksmarkt. De leemten in hare opvoe ding, vulde hare moeder zooveel mo gelijk aan en van haar ontving ze ge heel hare zedelijke vorming. Of de weg, dien de weduwe daarbij insloeg goed was, of hare lessen van levenswijsheid een goeden geest ademden, of die er op waren ingericht om haar kind ge schikt te maken om de hoogste roeping te vervullen der vrouw, die van echt- genoote en moeder niemand zal dit durven onderschrijven. Zij zelf had de bitterheid des lijdens tot op den bodem geledigdzich uit liefde verbonden, was met de heiligste voornemens be zield geweest om hare taak nauwgezet te volbrengen, had geworsteld, ge streden en geleden en wat was haar loon geweest Ontgoocheling, misken ning, ellendeNeen, hare kinderen zoude ze voor dat lot bewaren. Was het te verwonderen, dat hare bittere levenservaring haar woorden "PRIJS DER AD VEHTENTIEN: Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer f 0.55 Elke regel meer„0.10 Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 bij vooruit betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0 25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1912 | | pagina 1