VERGADERING VAN DEN GEMEENTERAAD
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
30Hste Staats-loterij.
Recntzaken.
Laatste Berichten.
Groote Opruiming
D. Sam&Om.
Telegrafisch, Weerbericht
Officieele Prijscourant
«n
m.
Tariefwet, te richten tot de Tweede.
Kamer, zijn reeds tienduizenden hand-
toekeningen van Nederlandsche vrou
wen verzameld.
Hot adres zal einde Februari a.s. bij
de Tweede' Kamer worden ingediend.
Het Vrije Ruilverkeer.
De Vereeniging Het Vrije Ruilver
keer heeft in haar jongste vliegende
blaadje oen woord over de Tariefwet
gericht tot do Nederlandsche vrouwen.
Men loost er de nadeelen en onge-
wonschto consequenties van de pro
tectionistische plannen der regooring
in den vorm van eon leerzaam gesprok,
dat eindigt met een opwekking om
door mede te petitionoeren tegen de
Tariefwet aan de welvaart van ons
volk een on waardeerbaren dienst te
bewijzen.
Luitenant-generaal baron Sirtema
van Grovestins.
Gisteren vierde de gepons. luitenant-
generaal J. E. N. baron Sirtema van
Grovestins, grootmeester van hot huis
van II. M. de Koningin, zijn 70ston
verjaardag.
Baron Sirtema werd te zijnon huizo
in opdracht van en namens H. M. de
Koningin galukgowenscht door den
Kamerheor en particulier secretaris,
jhr. Van Geen.
Ook van de zijde van de dames .en
heeren van het Civiele en Militaire
Huis ontving baron Sirtema vele blij
ken van hartelijke belangstelling op
zijn feestdag.
De Staatscourant van gisteravond
bevat do officieele bevestiging van
het roods in ons jongsto blad opge
nomen bericht betreffende den ge
zondheidstoestand van Haro Majesteit
do Koningin.
Kamerverkiezing in Hilversum.
Mr. Rutgers, de candidaat van de
antirovolutionnairo en R.-Katholiokon,
zal Donderdagavond optreden voor
die partijen te Bussum, Vrijdagavond
te Muiden en Zaterdagavond te Naar-
den. Ook mr. Paul Roymer zal op
dio vergaderingen voor ae kiezers hot
woord voeren.
Maandag of Dinsdag treedt mr.
Rutgors op te Hilversum, waar dan
vermoedelijk ook hot lid der Tweede
Kamer mr. dr. Kooien een woord zal
sproken. (Centrum.)
VRIJDAG 19 JANUARI 1912.
(Vervolg.)
Do heer M u ij 1 w ij k M. de V. 1
Wat betreft de quaestio van de be
drijfszekerheid, door den heer Bokho
ven ter sprake gebracht, toon mij aan
vankelijk gevraagd werd wat ik de
grootst mogelijke bedrijfszekerheid
achtte, was mijn antwoord Btoken
met kolen. Na echter gehoord te heb
ben het advies van de autoriteiten,
waarmede wij voor den dag mogen
komen, hebben wij gezegd: dan zul
len wij voorstellen te stoken met olie.
Dus gehoord het advies van de auto
riteiten. Er blijkt dus uit dat wij voor
ons zelve niet die absolute zekerheid
hebben.
Er is echter een motief dat zeker
gewicht in de schaal mag loggen en
zoo even door don heer Nederliorst
is genoemd, het motief ontleend aan
hot verspreiden van vonken. Wat wij
daarvan te Gorinchom gezien hebben
was geen gekheid. Er staan een massa
meuschen in hot rond en de vonken
vliegen er verschrikkelijk uit. Men
zou bang worden dat or eon ongoluk
van korat. Stel eens dat er een hooi
berg in de nabijheid is. Natuurlijk
hooft men dat niet in de stad, maar
een spuit gaat ook naar den buiten
kant; zoo licht zou er dan door hot
uitspringen van vonken opnieuw brand
■kunnen komen. Dat bezwaar is niet
weg te cjjferen.
Hoewel ik veel gevoel voor het be
toog van don heer Bokhoven, zal ik
derhalve stommen voor het voorstel
dor Commissie.
De heer vanltersont Ik ver
koor in hetzelfde geval als do vorige
spreker. Te Gorinchem hobbon wij
gezien wat het is met kolen een spuit
te stoken een massa vonken vlogen
er uit. Ook hot uitwerpen van hot
vuur op do straat zootlra er gestopt
moet worden is van beteekenis. Om
opnieuw to kunnen spuiten moet dan
dadelijk vuur aangemaakt worden,
wat tijdverlies geeft.
Te Schiedam heb ik gezien wat
eigenlijk een spuit betoekent, die met
olie gesmookt wordthet liet, iets te
wonschen over, maar dat kan aan het
toestel gelegen hebben. Wel heb ik
gemerkt dat een spuit,'die met olie
gestookt wordt, onmiddelijk aan den
gang gemaakt kan worden en onmid
dellijk kan gestopt worden.
Ik doel volstrekt niet de vrees van
den heer Dessirtg dat, wanneer zoo'n
spuit in een jaar of in eenige jaren
niet gebruikt wordt, zij zou weigeren
te werken. Ik kan niet veronderstellen
dat er geen toezicht op do spuit zou
uitgeoefend worden. Het is toch te
verwachten dat af en toe do spuit
geprobeerd wordt en dat nagegaan
wordt of alles in orde is. Dat moet
toevertrouwd worden aan degenen die
over de spirit hebben te wakerK Als er
op gerekend kan worden dat dat ge
schiedt dan doen wij goed met een
spuit te nemen, die met olie gestookt
wordt. Die wordt door iedereen aan
geraden» ln de groote plaatsen heeft
men niet anders. Ik kan mij dus best
begrijpen dat de autoriteiten ons aan
geraden "hebben over denkbeeldige
bezwaren heen te stappen en een spuit,
die met olie gestookt wordt, aan te
schaffen.
De heer Jongenburger; M.
d. V.Het zij mij vorgund ertkele
nadere inlichtingen to vragen omdat
ik nog niet overtuigd ben van de
noodzakelijkheid van aanschaffing van
een stoombrandspuit.
In 1906 zijn in dezen Raad breede
discussiën gevoerd over de reorgani
satie van de brandweer en na behan
deling van verschillende voorstellen
is toen besloten do oude spuiten te
repareeren en brandkranen aan te
brengen. Toen reeds is ook een voor-
stol aan do orde geweest om over te
gaan tot aanschaffing van stoombrand-
spuiton maar men zeidewij gunnen
de oude brandspuiten heel goed repa
reeren en als wij-dan nog brandkranen
hebben, zijn wij waar wij wezen moeton.
Toer. ik het voorstei van B. en W.,
no. 129, ontving had het mijn volle
sympathie omdat mij in den laatsten
tijd gebleken was dat de persing van
de waterleiding kbsoluut onvoldoende
was. Zoo oven mocht ik echter uit
don mond van den heer Nedorhorst
vernemen dat do directeur van do
waterleiding al het mogelijke doet om
do buizen te vergrooten en te ver
wijden ten einde voldoenden druk te
vorkrijgen. Op grond daarvan vraag
ik mij af of wij dan niet weder den
zelfden toestand hebben van vroeger,
toen de Raad zich tovreden verklaarde
met de oude spuiten en do brand
kranen. Toon het voorstel van B. en
W. mij bereikte was ik van moening
dat het daarom ging, dat de druk
absoluut onvoldoondo was en niot vol
doende vorbeterd kon worden tenge
volge van het toenemend watergebruik
in dozo gemoonte. Daarom juichto ik
het voorstel toe, maar als de buizen
verwijd wordon en er voldoende druk
zal komen, is dan aanschaffing van
oen stoomspuit noodig? Hot nood
zakelijk gevolg zal toch wel zijn dat
de oude spuiton opgeruimd worden
maar dan ontstaat tevens de nood
zakelijkheid reeds betoogd door den
heer Vergeer dat wij 2 stoom-
brandspuiton hebben. Dit wordt ook
in het rapport van de heeren brand-
meestors als hoog noodig aangegeven.
Wij zullen toch niet gaan werken met
brandkranen, een stoombrandspuit en
die oude spuiten l)at kan toch niet
het idee zijn van B. en W. of van
den Raad. Zoor torecht heeft de heer
Vergeer opgemerkt, dat, als er brand
is in een hoog pand, het zeer nood
zakelijk ÏB dat het blusschingswerk
worde aangevat van 2 kanten, zoowel
van voren als van achteren eny dan
zijn 2 stoombrandspuiten noodig.
In 1906 was tevens door B. en W.
voorgesteld over te gaan tot aan
schaffing van 2 stoombrandspuiten,
elk met een capacitoit van 500 Liter
per minuutthans echter wordt voor
gesteld aanschaffing van een stoom
brandspuit van oen capaciteit van
1000/1100 Liter por minuut. Het ligt
voor do hand dat deze spuit meer
water zal geven dan die, welke in
1906 voorgostold zyn ik ben ochtor
oen leek op dit gebied en weet niet
of dat verband houdt met de hoogte,
welke bereikt wordt. De heer Muijlwijk
ontkent dit. Als dat niet zoo is, dan
vraag ik mij zelf af of het dan niet
de voorkeur verdient om overeenkom
stig het toenmalig voorstol van B. en
W. ovor te gaan tot aanschaffing van
2 spuiten van 500 Liter por minuut
de raming was toenmaals f 3000 voor
olke spuit. Is het niet beter 2 van
die spuiten ons aan te schaffen, die
dus niet moor zullen kosten dan de
spuit-, tot welker aanschaffing B. en
W. thans voorstellen over te gaan?
Op deze vragen zou ik gaarne eenig
antwoord willen vornemen.
De heer Neder horst: Wat aan
gaat het denkbeeld van het aanschaf-
fon van 2 stoombrandspuiten, in den
beginne is reods door mij in het licht
gesteld dat bij de Commissie voorzit
het denkbeeld om in do toekomst nog
een 2de stoombrandspuit aan te schaf
fen. "Wij hebben echter toch de water
leiding, welke wij vroeger niet konden
gebruiken, in elk geval te onzer be
schikking. De persing moge op enkele
punten iets te wonschen overlaten,
op de meeste punten is zij vrij goed.
Ik zou moeten ontraden aanschaffing
van 2 spuiton van geringe capaciteit.
Wij,, moeten althans 1 spuit hebben
die flirjik een ernstige brand aanpakt
dat is verre te verkiezen boven 2
kleine spuiten. Later zal er nog een
groote of kleine spuit bij kunnen ko-
mi n, maar het is beter daarmede nog
wat te wachteiv-
Yerdor heefLde heer Jongenburger
de quaestie ter sprake gebracht of
aanschaffing van een stoombrandspuit
al dan niet noodig is. De beoordoe-
ling daarvan hangt van ieders persoon
af. Do Commissie meent in haar ge
heel dat het noodig is een stoombrand
spuit te hebben. Wat is noodig en
wat is niet noodig? Wij vinden het
per se noodig. Met de waterleiding en
mot de oude.spuiten knnnen wij veel
doon maar voor oen ornstigen brand
is het niet voldoendo en wij zouden
ons niet verantwoord achten op de
tegenwoordige wijze door te gaan.
De heer D e s s i n g Uit deze be
spreking is gebleken dat ik met mijn
opinie niet alleen sta. De heer Bok
hoven, tevens lid vun 3o Fabricage-
Commissio, vaart vrij wol in mijn
schuitje. Het is daarom dat ik den
Raad in overweging goóf nog eens
goed te bedenken welk systeem zal
aanvaard worden.
Toen de heer Jongenburger begon
te spreken dacht ik dat hij op den
ouden toestand wildo terugkomen en
de oude spuiton wildo repareeren, maar
hij is gelukkig daarop niet doorge
gaan.
Ik ben de Fabricago-Commissio
dankbaar dat zij begonnen is met der
gelijk voorstel in te dienen. Jammer
slechts dat het niet eerdof gebeurd is.
Reeds in 1906 is de quaestie van aan
schaffing van stoombrandspuiten hier
aan do orde geweest. Had men er
toen toe besloten dan had men des
tijds niet dio kosten aan de oude spui
ten gehad welke, om zoo te zeggen,
voor nul aan den wagen staan.
Ik hoop dat er een goed besluit
gonomon worden omtrent do aan të
schaffen stoombrandspuit.
De hoor M u y 1 w ij k De heer Jon-
gonburger vraagt waarom de oude
spuiten niet meer gebruikt kunnen
worden. Ik kan daarop antwoorden
dat het in den regel aan voldoend
personeel ontbreekt.
Wat echter vooral den doorslag moet
geven is dat wij in Gouda hoe langer
hoe meer groote, hooge gebouwen
krijgen, waar oen evontueole brand
niet met handspuiten to blusschen zou
zijn. Met hot oog daarop is liet nood
zakelijk over te gaan tot aanschaffing
van oen stoomspuit.
Nu zegt de heer Dessing: wij had
den er vroeger al tde moeten over
gaan hetgeen wij besteed hebben voor
de verandering der oude spuiten is
weggeworpen geld geweost. Ik wijs
er op dat het een bagatel heeft ge
kost, en het heeft zijn rente ook wel
opgebracht. De groote kosten zijn
veroorzaakt door de brandkranen en
de aanschaffing van nieuwe slangen,
maar die slangen komen straks weder
to pas. Het daarvoor uitgegeven geld
is niet weggeworpen, evenmin als dat
gene wat ten koste gelegd is aan de
brandkranen.
v Wat betreft de quaestie van aan
schaffing van 1 dan wel van 2 stoom
brandspuiten, ook ik had liever 2
stoombrandspuitenik geloof wol, de
gehoele Commissie ook. Er is in de
Commissie over gesproken om 2 spui
ten aan te schaffen maar men vond
het toch te gewaagd die 2 kleine
spuiten te nemen wij zouden er ze
kér 1 groote spuit bij moeten hebben
maar dan was de uitgave voor het
oogenblik te groot. Dit is het eenige
motief waarom de Commissie advi
seert vooralsnog slechts 1 spuit aan
te schaffen. Het is volstrekt niet zoo
als de heer Jongenburger het voor
stelt, alsof wij voor hetzelfde geld 2
spuiten van een capaciteit van 500
Litor per minuut zouden kunnen heb
ben. Twee spuiton van 500 Liter
kosten aanmerkelijk meer dan 1 spuit
van 1000/1100 Liter.
Dén de qurfbstie van het voor en
achter aanpakken van een brand.
Daartoe zal in 99 van de 100 gevallen
1 spuit van 1000/1100 Liter voldoende
zijn. Op die spuit kunnen 4 slangen
aangezet worden zoodat men, als de
slangen flink lang zijn, een aardig
eind over het perceel reikt. Dat kan
dus de brand van 2 kanten tegelijk
aangepakt worden.
De heer Jongen burger: Ik
zeg den heeren Nederhórst en Muijl
wijk dank voor de door hen verstrekte
inlichtingen, welke mij grootendeels
bevredigd hebben. Alleen wat betreft
die oude spuiten maakt de heer Muijl
wijk zich nog al handig van de zaak
af. Er is echter één argument dat niet
opgaat. De heer Muijlwijk zegt dat
wij hier de laatste jaren zoo hoog aan
hot bouwen zijn. Ik zie niet in dat
eenige vorandering op dit stuk sedert
1906 is ingetreden. Wij hebben sedert
alleen de bouwverordening gekregen,
waarbij de verdiepinghoogte 65 c.M.
hooger is voorgeschreven. Dat is het
eenige. Ik zie hier niets anders ver
rijzen dan gebouwen met ten hoogste
2 verdiepingen maar die bouwde men
in 1906 ook reeds. Dat argument gaat
dus niet op.
Do beraadslaging wordt gesloten
en het voorstel zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
(Slot volgd.)
Hot lijk, dat j.l. Donderdagmiddag
uit de Voorstraathavon nabij het Schef-
forsplein te Dordrecht werd opgevischt
is gisternamiddag door de familie her
kend als dat van den 52-jarigen va
rensgezel Arend Hoytman, geboren te
Groningen, laatstelijk woonachtig te
Rotterdam. Hot is thans op de alge-
meono begraafplaats ter aarde besteld.
(D. Ct.)
Door de Haagsche politie is opge
spoord oen man, dio iemand uit Loos
duinen met oen mes in de borst en, de
armen had gestoken. Bij zijn arres
tatie werd ©on bebloed mes op hem
gevonden
Do verwonde, wiens toostand niet
levensgevaarlijk is, werd in hot R.-K.|
Ziekenhuis verbonden en kon deze
inrichting weder verlaten (Vad.)
In de sectiokamer van het zieken
huis te Rotterdanj, heeft gisteren op
last van de justitie do schouwing
plaats gehad van het lijk van kan-
toorlooper F. Trion- der firma Hudig
en Pieters, die sedort 30 Doe. vermist
werd en dezer dagen uit de Leuve-
haven ernstig gekwetst werd opge
haald.
De schouwing hacl plaats in ver
band met het vermoeden dat do kwet
suren aan sporen van geweld waren
toe te schrijven. Na de schouwing is
last tot begraven gegoven.
Aan boord van het ss. Bengualen
liggende ter reparatie aan de werf van
Wilton te Dolfshaven, struikeldo gis
teren de timmerman T. De J. ovor
een kist en viel in het 20 meter diepe
ruim. Met eon schedelbreuk en gebro
ken been werd hij hij opgenomen en
naar hot diaconessenhuis overgebracht.
Zyn toestand is levensgevaarlijk.
Het stoomschip Natalie is door een
duiker in de haven van Vlissingen
onderzocht en onbeschadigd bevonden.
Ammoniak vergiftiging.
Een los werkman aan de Gemeente-
gasfabriek te Brielle was gisteren in
een bijgebouw van deze fabriek, waarin
zich verschillende flosschen, gevuld
mot ammoniak water bevonden, aan
het werk. Vermoedelijk door het in
ademen vanammoniak-dampen, stortte
hij plotseling bewusteloos neer. De
ontboden geneesheeren achtte zijn
overbrenging naar het ziekenhuis te
Brielle noodzakelijk. Gisteravond was
het bewustzijn nog niet teruggekeerd.
Gisteren heeft te Souburg (Zeeland)
de onthulling plaats gehad van het
monument van den overleden kinder
schrijver P. Louwerse.
I)s. Vermeer uit 's Gravenhage,
voorzitter van het Haagsche Comité
hield een gedenkrede, waarna de
burgemeester van Souburg de onthul
ling verrichtte.
H. Smit. f
Tc Kinderdijk ontsliep gisteren in
den ouderdam van 63 jaar de heer
Hendrik Smit, hoofd der firma J.
K. Smit, scheepsbouwmeesters aldaar.
De overledene stond sedert korten tijd
aan hot hoofd van deze bekende
scheepswerf aldaar, waarop veel bag
ger materiaal en riviervaartuigen ge
bouwd zijn, en van de scheepswerf te
Krimpen aan de Lek, waar de groot
ste zeezeilschepen van Holland ge
bouwd zijn. („D. Ct.")
Zondagavond ontstond door onbe
kende oorzaak brand ten huize van
den winkelier A. Goelen te Konings
bosch onder Echt (L). De vlak aan het
huis gelegen stal werd geheel een
prooi van het vuur. Een varken, een
geit en een hondje kwamen in de
vlammen om. Door de spoedige hulp
der buren slaagde men er in het huis te
vrijwaren, hoewel dit nogal water
schade heeft bekomen. Verzekering
dekt de schade. K.")
GOUDA, 24 Januari 1912.
De Directie der Gemeente Licht
fabrieken afd. Electriciteit verzoekt ons
opname van de volgende lijst van
straten waar electrische kabels voor
aansluiting van stroomverbruikers
liggen.
Toestand op 1 Januari 1912.
Turfsingel, Buurtje, Bleekerskade
(tot Hoofdkantoor Kaarsenfabriek),
Jaagpad (van N. Coupure tot pand
Bokhoven), Wachtelstraat (tot pand
Nettenfabriek Ivortenoever), Katten-
singol, van Strijenstraat, Piersonstraat,
van Beverninghlaan (van Piersonstr.
tot pand Dercksen No. 6), Crabeth-
straat, Spoorstraat, Bleekerssingel,
Boolokado (van Bleoke®Bsingol tot J.
v. d. Heijdenstraat), B^elekade (van
Ons Genoegen tot pand Sohrave), Kar-
nemelksloot N. Z. (tot pand Mogen-
dorf), Karnemeksloot N. Z. (van pand
Hoogenelst tot Henlmelder), Karno-
molksloot Z. (tot Pompstation Wil
lens), Steijnkade (vanaf Willens tot
pand Baas), Fluweelensingel, Goojan-
verwelle dijk (van Fluweelensingol tot
Ziekenhuis), Stol wij korsli® (tot brug
wachter Schouten, van Vliet en'v. d.
Wolf), Vijverstraat, Minderbroeder-
steeg, Veerstal, Bogen, Vept (tusschon
Raam en Bogen), Houtenstraat, Vest
(tot Ijsfabriek), Raam (van Houten
straat tot Drapiersteeg), Drapiersteeg
(tot werkplaats Verdries), Peperstraat,
Vest (van Zuiverhuis Gasfabriek tot
Lazarussteeg), Laz^russteeg, Rotter-
damsch Veer, Gouwo W. Z., Gouwe
Gouwe O. Z., Keizerstraat. Kuiper
straat (van Peperstraat tot pand Mel-
kert), Wosthaven, Oosthaven (tot Punt)
de Punt (tot pand Schuttelaar), Mo
len werf, Spioringstraat (tot Weeshuis
vanaf Molen werf) Wijdstraat, Markt
(langs alle drie zijden), Korte Groo-
nendaal, Lange Groenendaal, Hoog
straat, Blauwstraat, Naaierstraat (van
Hoogstraat tot pand Bos), Turfmarkt
Z. Z. (van Blauwstraat tot Synagoge),
Turfmarkt N. Z. Nieuwe Haven Z. Z.
(van Gouwe tot Vrouwesteeg), Vrou-
westoeg (tot pand Verdouw), Vrouwe-
veststeeg, Regentesseplantsoen (van
Vrouwevestesteeg tot Kleiweg), Klei-
wog, Kleiwegstraat (van Kleiweg tot
pand Cabout), Nieuwstraat (van Klei
weg tot pand Bellaert), St. Anthonie-
straat, Zeugostraat, Lombardswatertjo
(van Zeugestraat tot pand van Vliet),
Korte Tiendewog, Lange Tiendewog
en Dubbele Buurt.
In gevallen van stroomaanvragen
van personen buiten het kabelnet
wonende, wordt veelal toch aanslui
ting gegeven, wanneer de betreffende
aanvrager, een bepaald aantal stroom-
eenheden garandeert te zullen gebrui
ken, gedurende een zeker aantal jaren.
Bijzondere kosten ontstaan den aan
vrager dan niet, slechts wordt de
normale f 1.tot 15.voor eene
gewone aansluiting gevorderd.
Bij de Geref. kerk te Gameren is
beroepen Ds. Langen, alhier.
Kunstaardewerk.
Gisterenavond hield de heer C, J.
Lanooy, alhier voor het Departement
Gouda der Mij. van Nijverheid een
causerie over kunstaardewerk, toege
licht met tal van teekeningen, model
len en pottendraaierij in werking,
waarvoor zoowel een draaischijf als
thans algemeen wordt gebruikt, als een
van zeer primitief maaksel werd- ge
toond.
De Voorzitter, de heer Dr. A. C.
Geitel opende deze buitengewone ver
gadering, bracht den aanwezigen dank
voor hun talrijkeopkomst en gaf
daarop het woord aan den heer Lanooy,
voor zijn lezing over zij« handwerk
de fabricage van artistiek pottenwerk,
dat in binnen- en buitenland bekend'is.
De heer Lanooy ving aan mot te
zeggen dat de póttenbakkerskunst ge
baseerd is op drie groote elementen
nl. de architectonische, de picturale en
do chemische elementen. Wanneer
deze elementen tot volkomen ontwik
keling komen tot één harmonisch ge
heel dan is er sprake van pottenbak
kerskunst. Volmaakt is deze wel niet,
want alle werk heeft zijn zwakko
zijdo, doch juist in het trachten die
zwakke zijde te overwinnen, wordt
voortdurend strijd en activiteit ver-
eischt, waarvan de resultaten belang
stelling wekken in hun ontstaan en
hun ontwikkeling.
Het architectonische element vor
dert een systeem, waarvan uit de
onderdeelen, cirkel, kubus en driehoek
de meeste eenvöudige, doch ook de
meest samengestelde vormen kunnen
worden vervaardigd, zonder dat aan
het geheel ,een slapheid in uitbeelding
wordt gegeven. Juist die verslapping
komt in het gewone galanterie-artikel
zoo menigvuldig voor. Het picturale
element is datgene wat spreekt van
tintelend leven in vrije onbegrensd
heid. Uitgaande van het feit dat
niets volmaakt leelijk of niets volmaakt
schoon is, kan zelfs het leelijke in
zekere omstandigheden, wanneer het
mot liefde wordt aanschouwd, picturaal
BCÜbon zijn. Die schoonheid kan be
staan zoowel bij de edelste steen als
bij de geringste schelp.
Om die picturale schoonheid in het
kunstaardewerk tot uiting te brengen
is noodig de chemische wetenschap.
De chemie is de factor waardoor de
activiteit wordt geboren; door haar
kan datgene wat wordt gedacht te
verwezenlijken of te doen verdwijnen,
werkelijkheid worden of vervluchtigt
het.
Na deze inleiding gaf de heer La
nooy door een aantal teekeningen een
veraanschouwelijking van de verkon
digde theorie van de architectonische
en picturale elementen, welke bij
kleur-uitbeelding beter tot hun recht
zouden zijn gekomen, dan thans mojii -
gelijk was.
De pfactische werking van de ge
wone draaischijf, waarop de heer
Lanooy vaardig eenige voorwerpen
draaide, zoomede het draaiwerk op
de meest primitieve schijf, (het was
niet anders dan een machine-onder
deel, een vliegwiel, waarop een plankje
was bevestigd, welk wiel door een
stok in draaiende beweging werd ge
bracht), wekte zeer de belangstelling
der aanwezigen.
Na de pauze gaf spr. een overzicht
van den toestand waarin de kunst-
aardewerkfabrieken na den bloeityd
van het „Delftsch" aardewerk ver
keerden. De buifcenlandsehe concur
rentie bracht de fabrieken ten val.
Later echter brachten Joost Hooft,
Labouehère, do Friezen en Makkumers
het werk weer omhoog en zij hielden
zich daarbij aan het oude gevolgde
systeem, om het vooral bruikbaar te
maken. De Duitsche techniker Frei
ben Wolff van Gutenberg trachtte
later het idee van het oude Delftsch
weer ingang te doen vinden, waarmede
hij tojlourstollingen ondervond. 1
gen tijd daarna richtte hij met den
sierkunstenaar Colenbrander de thans
nog bestaande fabriek „Rozenburg''
op, die nog de eerste is in het land.
Door later daaraan verbonden krach
ten, diej op zich qelf weder gingen
werken, kwamen meerdere fabriekon,
die iets Rozenburg-kehtigs producoer-
den. Van de beste krachten van Ro
zenburg noemde spri. met waardeering
voor hunne geniale i gaven de heeren
Ilartgring en Harkink, die thans bij
de „Zuid-Holland" hier met de artis
tieke leijding zijn belast.
Na de „Zuid-Holland" kwam de fa
briek van den heer Brouwer te Lei
derdorp en daarna kwam spr. tot zijn
eigen arbeid.
De moeilijkheid om te beginnen was
hoofdzakelijk de wéinige kennis van
het pottenvak, maar alle bezwaren
werden overwonnen en zoo werd de
pottenbakker Lanooy, die eigenlijk
schilder was, geboren.
Spr. gewaagde vajn de aanhoudende
miskenning door zjjn collega's, dat
hem zeeir leed deed. IDoor dezen avond
was hun zijn streven weder doen ge
voelen en spr. hoopte dat hun ge
meenschappelijk strijden voor de kunst
hen eerlijker en oprechter zou doen
worden.
De heer Lanooy liet ten slotte nog
vele voorwerpen van pottenbakkers
kunst zjen, verklaarde deze en wees
daarbij pp de verschillende tijdperken,
die zijnl eigen werk blijkens de aan
wezige ijnodellen had doorgemaakt.
De voorzitter dankte daarop den
heor Lainooy voor (de wijze waarop
door hem verklaard is hoe pottenbak-
kerswerk wordt gemaakt en hoe daarbij
er op is gewezen hoe dit werk niet
moet zijn en hoe vlan dat werk kan
worden genoten. Melt den wensch dat
hot don heer Lanooy gegeven moge
zijn zijd idealen te verwezenlijken,
oindigde de voorzitter en sloot daarna
vroolijk, meest in walsvórm. De
historie is grappig.
Wat bezit dit gezolschap van den
heer Janmart kostelijke krachten voor
de operette".
Het oordeel van tal van andere
bladen was evenzoo vol lof.
n de aanwezigen"
gstelling de ver
met dankzegging aa
voor de groote belar
gadering
Het Poppejimeisje.
Zooals reeds eerder medegedeeld
zal morgen in de Sqcieteit „Ons Ge
noegen" de operette „Het Poppen-
meisje" worden gegeven door het ge
zelschap Janmart. I
Dat (We operette wel in den smaak
valt blijkt wel uit Onderstaande be-
oordeelinjg in de Oprechte Haarlemsche
Courant van 9 October 1911.
„Dit „Poppenmeisje" mager zijn.
Men moet ze zien en hooren en
dan is men zeker met een prettige
herinnering naar huis te keeren. De
muziek Van Leo Fall is welluidend
Oudewateb. In de laatst gehouden
vergadering van do Spaar- en Voor-
orgskas alhier werd goedgekeurd het
verslag van den penningmeester, waar
uit bleek dat over 1911 was ontvangen
f 2458,72, uitgegeven f 1057,72 te goed
op 30 "November 1911 f1401,06, toe-
behoorende aan 35 inleggers.
Aangekocht was 101 H.L. cokes
f55,55, 70 H.L. anthraciet f87,50.
16.200 K.G. steenkolen f 161,19.
Zevenhuizen. Burgemeester en wet
houders dezer gemeente hebben Zater
dag in de vacature van hoofd der open
bare lagere school alhier tijdelijk voor
zien door den heer R. Bakker te ver
zoeken alsnog zijn functie te blijven
waarnomen tot 1 April, waartoe deze
zich bereid heeft verklaard.
De watermolenaar G. van Vliet,
van molen no. 1, kreeg Woensdag, bij
het opwinden van zijn hooiberg met
oen keldorwind, het ijzer tegen zijn
hoofd, met het gevolg dat twee gapen
de wondon ontstonden en geneeskun
dige hulp moest wordon ingeroopon,
die Dr. do W. verleende.
Waddinxveen. Gistermorgen onge
veer half negen had do houtzagor J.
Hofman, werkzaam bij den heer O. J.
Alblas alhier, het ongeluk terwijl hij
achter do lintzaag zijn werkzaamheden
verrichtte door een stuk hout, van de
cirkelzaag dat achteruit vloog, te wor
den getroffen.
Hoewel de man veel pijn had kon
hij zich nog direct naar doktor Blan
ken begeven, die hem na onderzoek
terstond per brancard van Ziekenzorg
naar zijn woning liet overbrongen.
Later hebben de beide doktoren
Blanken en Bruinslot te zamen don
getroffene bezocht, doch diens toe
stand werd zoo ernstig dat Hofman
nog in den namiddag aan do bokomen
inwendige kwetsuren is ovorleden.
De ovorledeno, dio als oen zeer op
passend man en huisvader bekend
staat, laat oen vrouw on twee jeug
dige kindoren achter. De deernis is
algemeen.
Ter voorziening in de vacature
is, na het bodanken van don lieer N.
Blokker, door stomgerechtigden tot
predikant der Romonstrantscho Ge
meente alhier beroepon do heer C
M. A. A. Lindeman, proponent der
Broederschap.
Schooxhoven. De afd. „Schoon
hoven" van de Zuid-Hollandsche ver
eeniging tot bevordering van Kunst
nijverheid en Volkskunst wenscht de
Schoonhovensche industrie in de ge
legenheid te stellen om op de in Mei
1912 te Dordrecht te houden tentoon
stelling, uitgaande van de vereeniging
„Voor Vak en Kunst" aldaar, verte
genwoordigd te zijn.
Het exposeeren zal kosteloos ge
schieden, terwijl voor assurantie en
bewaking wordt zorg gedragen.
Voor dit doel zal binnenkort een
vergadering plaats hebben.
Reeuwijk. In de afgoloopen week,
met de streng ingevallen vorst, hebben
de Sluipwijkers weer heel wat water
wild geschoten.
Bij duizenden zochten de van elders
komende eenden en meerkoeten in den
Sluipwijkschen plas een heenkomen
om in de opengebleven gedeelten, de
zoogenaamde „wakken", nog eenig
voedsel te vinden.
Maar tegelijkertijd zijn ook de bout
schieters gekomen, de strengste kou
trotseerende, en hebben plaats geno
men in hun hutten op de eilandjes in
den plas, waaruit de schoten knallen
en aan de eenden de moeite bespaard
wordt om verder voor voedsel te zor
gen.
Ouderkerk a/d I Jsru. De Zaterdag
gehouden raadsvergadering word ge
opend met een toespraak van den
Burgemeester, waarin deze, na den
terugblik te hebben geworpen op het
jaar, dat voorbijging, de beste wen-
schen uitsprak voor gemeente en in
gezetenen en hun vertegenwoordigers.
Na mededeeling van tal van ingeko
men stukken kwam in behandeling
een adres van 31 bewoners van den
Lageweg, om op den hoogen Lage-
weg 1°. verlichting aan te brengen
voor rekening der gemeente2°. om
subsidie te verleenen tot instandhou
ding daarvan.
Na een uitvoerig debat werd het
verzoek lo. verworpen en 2o. aange-
genomen, met dien verstande dat de
gemeente f 7.50 subsidie wenscht te
geven per lantaarn, tot een maximum
van 3 lantaarns on de plaatsing dei-
lantaarns en de verlichting geschiedde
ten genoege van Burg. en Weth. Een
adres van den gemeentebodo en aan
plakker, om verhooging van zijn in
komsten met f 20 werd aangenomen.
Na wijziging der begrooting over 1911
werd in besloten vorgadering overge
gaan tot behandeling van het kohier
ij an don hoofdelijken omslag dienst
1212, waarna do vergadering gesloten
werd.
5do KI. Trekking v. Woensdag 24 Jan.
No. 13405 f 1500?
1186,14740,14990,15411,15419
en 20366 ieder f 1000.
8388, 10675, 12902, 16819,
18869, 19369 en 19626 ieder
f 400.
8297, 13431 en 18451 ieder
f 200.
1358, 9639,11322,11730,13394,
13973, 14603, 16539 on 20635
ieder f 100.
Prijzen van f 70.
2131 03 2219 53 2308 2107 10 14 2527 70
3313 33 3401 ai 28 3502 70 3078 3758 77 38
1122 1423 1559 1730 70 71 4828 4907 53 03
5310JVI 77 5405 r«M)2 5825 5930 90
0 7253 70 7570 87
9 8411 8712 10 71
7 9112 9220 9397 1
5013
0000
7070 7
8059 8
9037 9
10181 >0331 10103
11017 11111 1126
99 11903
12020 12121 87
12652 12005
13051 13151 52 1!E
11071 11155
9059 9717 9837 71 9919 08
kou 10720 88 10808 101119 08
11311 51 11572 90 11003 94 11701 52
KlOl 2 12 23 00 06 12192 12503 18 87
ne
2 81 fi
15019 15290 15352 70 95 15420 15019 42 15820 09 15979
10019 80 18109 80 10283 10128 11 68 16535 10803
17145 17379 90 17410 53 88 17592 17058 99 17762 93
17812 17900 72 80
18078 18170 18250 73 18310 58 70 88 18111 18002 80 81
1HWK 71 05 18971 87
19125 19217 19187 97 1959(1 197H0 10078 90
2(058 20555 85 20000 00 20788 82 20822 99 20921 44 71
5e Klasse 6e Lijst No. 7744 f 70
m. z. 7764 f 70, No. 15049 f70 m. z.
15Ö19 f 70 on No. 15600 f 70 m. z.
15609 f 70.
Rechtbank te Rotterdam.
Do 59-jarige koopman zonder vaste
woonplaats W. R., gedetineerd, was
op 15 Dec. te Gouda oen kaaswinkel
binnengegaan om iets te koopen. Toen
echter niemand verscheen, werd de
verleiding hem to machtig, schoof hij
de toonbanklade uit en nam uit een
goldbakjo ongeveer f 1.60 aan klein
gelei
Eisch wegens diefstal zes maanden
gevangenisstraf.
Mr. W. J. L. v. Es sloot zich bij het
oordeel dor rechtbank aan en verzocht
in aanmerking ie nomen, dat bokl
ten onrechte een zwerver is genoemd;
de man kan goed zijn eigen kost ver
dienen, al vergreep hij zich hier in
een zwak oogenblik.
Veroordeeld werd
W. L., 19 jaar, scheepmaker te Stol
wijkersluis, wegens diefstal van oen
portomonnaie inhoudende ruim elf gul
den, tot f 15 boete, subs. 12 dagen
hechtenis.
C. K., 'wegens diefstal te Gouda, van
een beurs ifihoudjendo f 450, be-
rooving tot drie maandon gevan
genisstraf.
Vrijgesproken werd
P. B., 83 jaar landbouwer en vee
houder to Nieuwerkerk a./d. IJssel, be
klaagd geweest van meineed.
In de zitting van 19 Doe., stond
in hooger beroep"terecht, de 33-jarige
boomkweeker Pw J. H. V. te Boskoop,
bij vonnis van 25 Oct. door den kan
tonrechter" te Gouda veroordeeld tot
f2.boete subs. 2 dagen hechtenis',
ter zake van ovortredingfvanfdo vis-
scherijwet.
Bekl. had op 30 Aug. gevischt in
een dwarstocht van den Achteraf
polder te Waddingsveen. Hij was in
het bozit van een schriftelijke ver
gunning van den huurder der lande
rijen aan weerskanten van dien tocht
en meende uit het reglement van de
polder 'aan te kunnen toonen, dat de
tocht niet het eigendom van den polder
was.
De voorzitter van den polder, de
landbouwer C. Oudijk, weersprak deze
meening en verklaarde dat alle tochten
den polder behooren.
Het O. M. eischte bevestiging van
het vonnis, dcféh de rechtbank gelastte
den 28en Dec. hervatting van het
onderzoek op heden, tën opzichte van
de vraag, wie eigenaar van het visch-
water is.
De heer A. Kreupeling, secretaris
van de gemeente Waddingsveen, ver
klaarde dat do landerijen aan weers
kanten van den tocht, in welken bekl.
heeft gevischt, eigendom zijn van dr.
B. G. E. W. van Dugteren, die dit
jand verhuurd heeft aan den heer
Tuinman. Uit het officieele kadaster
toonde getuige aan, dat de tocht niet
behoort aan dr. v. Dugteren. Een dor
artikelen van het reglement van den
polder verbiedt het visschen in den
duikertocht en de machinetochten
get. was van oordeel dat dit niet be-
teekont, dat het visschon in do andore
tochten geoorloofd is. Dit is alleen
aan de eigenaars van de landerijen
toegestaan.
Dr. v. Dugtoron meendo dat in do
koopakte niets vormold staat omtrent
de tuschen do landerijen gelegon \va-
teron. Ook uit deze akto bleek echter
dat liet water -niet aan get. behoort.
Het O. M. bleef bij het reods op
19 Doe. genomen requisitor.
INDISCH NIEUWS.
De Hagespelors in Batavia.
Uit vroogero berichten weet mon al
dat Verkade en de zijnen in Batavia
gelukkig dobutoerden. Do hoor Fabrl-
cius noemt in het „Bat. Hbld." do op
voering van „Een huwelijk ondor Lo-
dewijk XV" een evenement.,.Aan Edu-
ard Vorkado" schrijft hij „komt
do oer toe Indiö iots te hebben gebracht
wat mon tot op den dag van gistoren
in Indiö nog niot had aanschouwd".
Do „Jnva-Bodo" spreekt van oon vlok-
koiooze voorstelling. Carlo, in ft N. v.
d. I)., hoewel bedenking hebbende te
gen hot opvoeren van oon zoo specifiek
Fransch stuk doorioon Hollandsch ge
zelschap, noemt de opvoering zoo goed
als zij kon wezen.
Do gouverneur-generaal en mevr.
tdenburg hobbon do voorstolling bij
gewoond, een feit, dat nognl do aan
dacht schijnt to hobbon getrokken.
„Zogsman" in do „Suin.-Post" steekt
er don draak moe
„Kuyper, uw Indische kinderen
zakken af naar paganistische diepton
libortijnscho verlangens vorvullon hun
harte, en hun oog hoeft lust aan wo-
rohlsch vermaak.
En wie er 't hoogste gezeten is in
den lande, gaat erin dwaling vooraan,
den volko tot verontruatond voorbeeld.
Want het is geschied dat de Hage
spelors gekomen zijn naar Batavia,
Tollenaren on Filistijnen, brongors van
zinnostreelendo geneugten en rjdel ver
toon en do landvoogd zelf, texoron
een dor dougzaamiston ondor de broe
deren is opgegaan naar den tempol «lor
ongerechtheid, hij mot zijn huisvrouw
en zijn volgolingon on dienstknechten
en zij allen hebben met blikken van
welgovallon geschouwd naar eon
voorstelling vol gruwel, wolko was
geheoten „Een huwelijk onder Bode
wijk den Vijftionde," waarin wuftheid
en overspel hoogtij vierden."
Een prins profosseur.
Men seint uit Freiburg aan de Volks-
zeitung van Keulen, dat Prins Max
van Saksen een benoeming als pro
fessor in de liturgie aan het bisschop
pelijk seminarium te Keulen heeft aan-
gonomon. Hij zal van dezen zomer
als zoodanig optréden.
Lynch.
Hamilton (Georgia) 23 Jan. Een
menigte volks is binnengedrongen in
de gevangenis om zich meester te
maken van vier neger-gevangonen,
waaronder één vrouw, die beschuldigd
zijn van moord op een pachter. Alle
vier zijn gelyncht en hun lijken door
boord mot kogels.
Fransch-Italiaanseh incident.
Parijs 24 Jan. De Matin deelt mede
dat de Italiaansche rogoering hooft
toegestemd in do uitlevering van de
aangehouden 29 Turkscho passagiers.
Von Ahrenthal.
Weenon, 24 Jan. De gezondheids
toestand van Von Ahrenthal is zeer
ernstig. Behalve de gewone kwaal
heeft hij nu ook influenza.
Vrijgesproken.
Ifb Amsterdamsche .Rechtbank hooft
heden N. Agteribbe, togen wion 4 jaar
was geëischt wegens brandsticht ing in
het perceel Amstel 85 vrijgesproken.
van
Wintermantels, - Costumes,
Blousen.Jupes, Jupons, Robes
en Japonstoffen
alsmede
PKLTfell I4EN
van de goedkoopste tot de hoste
soorten en scherp concurreerende
prijzen.
Aanbevelend,
MARKT 26, GOUDA.
van het Koninklijk Moteriologisch-
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 764.7 te
Horta, laagste stand 746.7 to Portlands-
bill.
Verwachting tot den volgendon dag:
Zwakko tot matige zuidelijko tot
oostolijko wind, meest zwaarbewolkt,
waarschijnlijk enkoto regenbuien, iets
koudor.
VAN DEN
Kf lee leu haii del ie A msterdam
1912.
Vorige
Koers vnn
beden
24 JAN
MiMtslccniiigeii
Ned. Cert. Werkelijke',
Schuld 3 pet.
Oostonr. Belastingvrije
Kronen rente 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russiseho Obl. 1906
5 pet?
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pet,
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 6o Emis
sie 4 pot
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico All. Binnenland
Obl. 5 pet..
Brazilië. Funding Leo-
ning 5 pet.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Ituiik- cii Creiliel-iiistcl-
iiiiffcn.
Nod. Banknandeolon
fnilustr. OndcriiciiiiuRCii
Amorican Car Foun
dry Cornp. O. v. A.
Id.Smolting Refining I
Co. Cert,. v. Aand.
Angfo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Stool Corp. Cert,
v. Gew. Aand.
Kid. Creriict Instcll. cii
Cultuur Oiiricriicniiiiiccii
Hand els vor. „Amster
dam" Aand.
Jav. 'ultuur Mij. Aand. i 305
Ned. Ilandol-Mij. C.v.A 187 '/2
Mijnbouw Mficil.
Ketahoen" Mijnbouw'
Mij. Gow. Aand. j 78
RodjangLobong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
fetroleum-Oudern.
Dortsehe Potroloum In
dustrie Mij. Gow. A.
Kon. Nod. Mij.tot.Expl.
v. Petr. Bronn. C.v.A
„Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A
Sekeeinam t )i(/eir
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoom vaart-Mij. „Zoo-
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgest. Pref. A.
Tubuk-Ouderuewlugeu.
Bindjey Tabak Mij. A.
Nieuwe Asahan Tabak
Mij. Aand.
„Silau" Asahnn Tabak
Mij. Aand.
Diversen-
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
IIoll. IJzeren Spoor-
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
W arschau-W oenen
Sptiorwegmij. Aand.
dito dito Act. de Jouiss. 1
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoor weg-M ij.
Gow. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gow. A.
Wabash Gew. Aand.
Pieutieieeniiigeti.
Amsterdam Aan d. 3 pet
Hongarije. Thei s-Re-
gulirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 33V2 pCt.
Amerikanen vast, Petroleum iets
beter, Tabakken vaster, Culturen zwak
ker, Rubbers iots beter, Nat. Staats
fondsen flauw, Buitonlandsche onver
anderd, Mijnen vast, Tram waarden
vaster.
83'/,
65%
löü7/
893/%
93
86
47%
104%
86%
59"/,
209
53
867/,
26;7i
66
219
570
52
143
455
420
187
120
20".
ll3'/:
l."i
10
I'
I 1"
82»/,
82"/,
95",
61",,
04"-,
183'
(104.—
f -
98"/,
98'/,
30",
31'/,
1661/,
Vh
167'/,
7 Va
102'/s
102
152'/