ITS,
and el.
ISEL
I
VANM
't MERK te lettel.
I
L
Zaterdag 27 Januari 1912.
No. 11776.
50e Jaargang.
behalve Zon-
Eerste Blad.
Geen reden voor lusteloosheid
FEUILLETON.
^erneóeróe Jrots.
WARENHUIS, Spnistr. Ben Haag.
Balans-V’erkoop.
risia,w
/eevoeders.
I
Gouda.
n Heeren
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
UY ZONEN
XsTieix"WS- exx voox GS-o-uucLa. Oxxxstrellseaa»
Verschijiit dagelijks
en Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
DIEST.
aflevering.
maakt ons
a Zn., Gouda.
0. BIJL,
CBAART Lz.
Kanaries
l3, en */i liter
endervneel
r voederkosten
40 en 5 kilo
PRIJS VAN HET ABONNEMENT;
Per kwartaal
Idem franco per post
ij geregeld tijdig
i ontvangen van
en, vennakelijk-
dan in onze
nerk
s
N DANTZIG,
s
es:
rw- en Woning-
adering Onder-
Geh.-onth. Ver.
ar. Chr. Voor-
icitia“, openbare
IT IN
f 1.25
.1 50
Met Geïllustreerd Zondagsblad1.50
Idem franco per post1 '*0
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauLange
Tiesdeweg 64, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren
Rk- 'J'
Dit Nummer bestaat uit twee
bladen.
«i
ermethode.
jederfacriek
ESIA
Enkhuizen.
iar bij HH.
Wijdstraat.
I, Voorstal
LZUN VAN
TIE3I.
’HEEËN worden
d in verzegelde
an vijf, twee en
en een Ned. pnn
elding van Kom
rijs, voorzien van
and Merk, vol-
Vet gedeponeerd,
ot de uitvoering
erde orders aan-
en op verzoek harer toekomstige
schoonouders was deze er ten volle
toe bereid. Aldus bleef alles thuis het
zelfde met een kleine verandering
van decoratief, zooals Frans lachend
zeide, toon ook hij naar Gravenbosch
terugging. Daar hij nog tot September
van het volgende jaar-huur aan zijne
kamers had en als hij hieromtrent in
schikking trad en naar huis ging, toch
welvoegelijkheidshalve, niet daar lo-
geeren kon, maar zijn intrek in de
stad, „het Spijker”, „de Promenade”
of een ander hotel moest nemen, gaf
hij de voorkeur aan zijne oude woning.
Misschien ook wilde hij zich den laat-
sten tijd van zijn leven als vrijgezel
niet geheel aan banden leggen.
„Ik begrijp niets van dat gezeur van
Héléne met haar dokter” sprak de
oude heer, wrevelig den brief op tafel
werpende, „ze is altijd zoo gezond g|e-
weest als een visch en zoogenaamde
kippekuren heeft ze g^en last van.
Wat duivel scheelt haar/! Enfin, zeis
meerderjarig eu kan doen wat ze wil
ze is geen meisje om zich te compro-
mitteeren.”
„Wel, Frits, hoe heb ik het nu? Ze
heeft immers een bejaarde dame als
begeleidster bij zich, mevrouw Koters,
de weduwe van een gepensionneerd
officier, die boven alle verdenking ver-
iverseelvoer)
13 en kilo
ns Genoegen”,
ids-tooneelvoor-
C. G.
chaakbord” 8’/a
Vereen. „Volks-
die hoop niet lang behoefde te koeste
ren. Ze jaagde op edeler wild.
„Als het tij verloopen is, moet men
de bakens verzetten, mama zeide ze
tot hare moeder, die met eenige on
gerustheid haar veranderd gedrag ga
desloeg, „hot begint hoog tijd te wor
den, dat ik oen vaste positie krijg.
Met adel on geld hebben wij totaal
fiasco gemaakt, een verpletterende
nederlaag geleden en het moeten af
leggen tegen Gerthidë, die ala nieuwe
ling op dejrenbaan verscheen. Wij'
moeten dus,Voor een huwelijk of geld
of .adel laten vallen. Adel zonder geld
is de ellendigste vorm van armoede,
een geheel leven van een bekrompen
schijnvertoon van welvaart. Blijft dus
geld. Ik benen dat het hard voor ons
is, onzen naam te moeten prijsgeven;
maar ochhet is de geest van den
tijd, dat geld macht geeft; het is de
hartader van het materieel bestaan, de
gouden sleutel, die overal toegang
geeft, alle deuren opent.”.
„Spreek toch niet zoo, Elisabeth,
of alle gevoel u vreemd isdat doet
mij pijn. Ik verwijt mijzelf, dat ik het
ben, die de zaden in uw gemoed heb
gestrooid van baatzucht en eigenbe
lang, welke zoo welig zijji ontkiemd
het onkruid heeft de tarwe op den
akker verdrongen. (Wordt vervolgd.)
en arbeiders, vonden het jammer, dat
zoo’n flinke, forsche kerel als de jonker
zijn zinnen gezet had op zoo’n klein
ding, en de gewoonte in die streken
getrouw blijvende, welke de spraak
makende gemeente iedereen, die iets
heeft, dat van het gewone afwijkt,
een bijnaam doet geven, noemden ze
het verloofde paar, „anderhalve cent”,
soms betitelden ze ze nog poëtischer als
„emmer en puthaak”, terwijl Gertrude
werd aangeduid als „de halve cent
van jonker Van Spankeren.”
Over het algemeen gingen de eerste
maanden kalm voorbij; Gertrude begon
er aan te denken om huiswaarts te
keeren hetgeen een sein voor Frans
zoude zijn om zijne kamers te Gra
venbosch weder te betrekken. De heer
Delgers was reeds lang daarheen ver
trokken en daar Hélène naar Italië
gegaan was en te Mentone vertoefde,
zagen de oude lui het oogenblik na
deren, dat ze geheel alléén zouden
zgn, een vooruitzicht, dat niet erg
uitlokkend was, daar de winter buiten
niet zeer aangenaam is. Een brief
van freule Van Reuth toch bracht de
tyding, dat ze op raad van den dokter
den winter in Italië zoude doorbrengen.
Zij drukte tevens de hoop uit, dat
Gertrude hare plaats op villa „Johan
na” gedurende dien tijd zou innemen;
Voor de S. I). A. 1’. ‘hopen wij, dat
zij nooit gedwongei zal zijn, het
bewind te voerenhet zou het ergste
bankroet worden dat ooit een partij
kon slaan. Eén periode als het
zoo lang kon houden een socia-
lis'tisch ministerie en wég is hun
meerderheid. Immers, wat is de
kracht der S. I). A. P,? Critiek en
nog eens critiekHet is het voort-
durend afgeven op wat de „bour-
geoisie" doet, dat er bij velen op
den duur ingaat als gesneden koek.
Er moge veel scheeve voorstelling,
veel laster zelfs onder toopen, vee!
waarin men zelf geen haar betejjs
i dan de kapitalisten”, dat alles is
bijzaak. Steeds mopperen over het
i onvoldoende wat voor den kleinen
man gedaan wordt, steeds overvragen
i en méér eischen dap gegeven kan
i worden ziedaar de!tactiek Daar-
l door speelt men zelf de humane, de
royale, de tilanthroop, want ach, het
i gros der kleine luyden heeftmaling”
aan de „graue" theorie, vraagt
slechts wat het inbfengt in eigen
beurs. Dat nu de socialisten, indien
I zij de verantwoordelijkheid droegen,
ook niet alles konden geven wat zij
i nu eischen”, gevoelt men zoo niet.
I Zij hebben er voor gepleit, zij heb-
I ben er vóór gestemd, zij zijn dus
de mannen, tot wie een ieder, die
i ’t zelf krap heeft of den vrijen loop
i laat aan zijn medegevoel met de
misdeelden, zich voelt aangetrokken.
Voor hen is alles „propaganda”
men denke aan de duurte uit
alles slaan zij wat voor eigen nering.
i En dit alles lukt nog veelalhet is
nog nieuw, men vertrouwt nog, tot
i het oogenblik zou kómen van ,,af-
rekenen”, van inlossen der vele en
j velerlei beloften
i En wat de tweede vrees aangaat,
ook dat is minder erg dan het lijkt.
Hoe grooter de fractie in het Par
lement, hoe meer positief werk zij
i zal moeten doen, hoe meer andere
i partijen, die het goede willen, steun
i aan de S. D. A. P. zullen hebben.
De kiezers zuilen dan resultaat wil-
Zien wij naar Rechts, dan is er
zeker geen reden om de hoofden te
laten hangen.
Maar nu naar Links!
Ten onzent hebben de sociaal
democraten ’t pas gebracht tot zeven
van de 100 zetelstot in de Senaat
drong er dusver nog geen van hen
door. Zeven op de honderd het
schijnt niet verontrustend, te meer
daar jDuijs er zit bij de gratie van
Rechts, vijf anderen (ter Laan, Scha
per, Hugenholtz, Helsdingen en
Vliegen) bij de gratie der vrijzinnigen,
terwijl dus alleen van Troelstra kan
gezegd worden, dat hij er zit door
eigen kracht der S. D. A. P.
Toch, wie dit alleen uit dit ge
zichtspunt beziet, maakt het geval
voor zichzelf te mooi. Wel degelijk
immers dient ook rekening te worden
gehouden met het wassende cijfer,
door de roode heeren bij .de eerste
stemming tezamen op zich vereenigd.
Ook daarbij gelden „verzachtende
omstandigheden” vroeger kwam (Je
S. I). A. P. in minder districten met
een eigen candidaat uitverder
nam haar aantal afdeelingen toe en
het aantal kiezers door „kiezers-
kweek”, welke de S. D. A. P. nimmer
verwaarloosde. Maar hoe men t ook
keert of wendt, de socialisten namen
toe, voerden hun cijfer steeds hooger
op en nog schijnt het maximum niet
bereikt.
Vooral wat de stembns bij onze
oostelijke naburen nu pas weer te
zien gaf, doet velen het hoofd
schudden. Dat stemmentotaal is
inderdaad imponeerend, het aantal
zetels het grootst van alle par
tijen
Zou het bij ons nu ook zoo gaan
Men betreedt hier vanzelf het
De heeren vinden t niet aange
naam, wanneer men zoo iets zegt,
maar het zijn de eenvoudige feiten,
die een ieder dagelijks kan waar
nemen uit de partijgeschriften.
Vanzelf is onze houding hiertegen
over aangewezen. Natuurlijk denkt
geen onzer er aan, om tegen de hee
ren op te bieden. In een propaganda
onzerzijds, die nog veel te wenschen
overlaat en waarbij wij van den ijver
der S.D.A.P.-ers en vooral van hun
opofferingsgezindheid nog veel kunnen
leeren, dient juist voor de eenvou-
digen van hoofd duidelijk uiteenge
zet, wat de humbug is en hoe wij
daartegenover slechts najagen wat
bereikbaar i< in den eerstkomenden
tijd. Ronduit gezegd, onzerzijds wordt
te veel wij spreken nu over het
algemeen, niet over een bepaald
district de propaganda naar dien
kant vergeten. Zulks is te begrij
pen men bestrijdt allereerst en
voornamelijk den groóten tegenstan
der, die in de meerderheid is en
ons er onder houdt, maar daar is
ook nog een tegenstander, die ’leven
zeer op ons (zij ’t in nie| mindere
mate op Rechts) gemunt heeft en
die aan onze krachten voortdurend
knabbelt om zelf sterker te worden.
Bemerkt men, dat dit succes begint
te krijgen, dat sommigen beginnen
te bijten in het lokaas der hardst-
schreeuwenden en meest-belovenden,
dan wordt het tijd om onder de be
drijven van den grooten strijd door
ook naar dien kant van ons af te
slaan.
Maar ook volgt uit een en ander
vanzelf, dat de vrijzinnigen, gelijk
gelukkig steeds meer en meer wordt
iijg^zien, nooit der reactie in de
kaart mogen spelen. De vrijzinnigheid
het liberalisme moet steeds vrijheid
en vooruitgang in haar vaandel
blijven voeren en iedere poging van
voldane conservatieven om den on-
misbaren vooruitgang, die zich o.a.
in meerdere vrijheid voor den klei
nen man uit, te stuiten, terstond
tegenstaan en onderdrukken. Door
terrein der gissingen, maar toch, er
is grond, om hier niet hetzelfde te
yreezen. Best mogelijk, dat 1913
de fractie der S. D. A. P. op 1(1
brengt, al zal daarvoor hard ge
vochten moeten worden. Met name
Rotterdam I staat zwak voor de
onzen en hier komt nog bij, dat
sommige liberale organen in rustige
tijden wel eens tegenover den leider
der Unie, die voor dit district zitting
heeft, een zoo min mogelijk wel
willende houding aannemen. Dit
doet natuurlijk daar geen goed en
zelfs over het heele land heen
kwaadEen der kwalen van de
vrijzinnigheid is nu eens, dat de
meer ontwikkelden geen leiding van
anderen aanvaarden en daardoor in
zichzelf straffende eigenzinnigheid
vervallen. Wij benijden Rechts aller
minst de verhouding tusschen leiders
en geleiden, maar iets valt er daar
toch wel af te zien. Dit nu verder
daargelaten
Hoe *t zij (Zaandam kan van rood
genoeg krijgen), laat de S. D. A. P.
desnoods 2 a 3 zetels winnen. Dan
nog zien wij geen groot gevaar, al
«zagen wij natuurlijk liever een veel
kleinere S. D. A. P.-fractie.
En wel hierom Men kan tweeërlei
vreezen. Of dat de socialisten ten
slotte een meerderheid in de Kamer
behalen, of dat zij ’t niet zóó ver
brengen maar toch een grooter in-
vlqêd krijgen, dien men ducht.
()een van beide nu
bevreesd.
Wat het eerste aangaat, het zou
ons een lief ding waard zijn, om ’t
nog te mogen beleven, dat de kiezers
de dwaasheid zouden hebben een
meerderheid aan Rood te geven.
Ja, als het kon, tegenover de eere
van eigen beginsel en het landsbe
lang, zouden wij er iets voor kunnen
gevoelen, om de heeren eens één
keer het veld te laten. Wat zouden
de kiezers gauw ontgoocheld zijn
17)
Gertrude keerde niet naar Graven
bosch terug ze zou voorloopig blijven
logeeren en Frans huurde',kamers in
de stad. Natuurlijk kwam hij ’s mor
gens vroeg en vertrok ’s avonds laat
om zoeveel mogelijk bij Gertrude te
zijn en daarenboven er moesten nood
zakelijke bezoekenJRworden afgelegd
en ontvangen, en zoo was de eerste
tijd van hun engagement een ware
marteling voorj vader fen zoon, die
©en hartgrondigen afkeer van al die
drukte hadden en menigen’negatieven
zegenwensch aan het adres der bezoe
kers afzonden. Gelukkig ging die
periode spoedig voorbij en werd niet
meer over het engagement gesproken;
voor de kennissen der familie leverde
het weinig stof tot gedachtenwisseling
op, daar er geen intéressante omstan
digheden aan verbonden waren en
alles wel strikt volgens den regel,
doch tevens zeer eenvoudig in zijn
werk was gegaan. De bewoners van
het naburige dorp, kleine burgerlui
d. HOOGEN.
iz. v. ABS-
Réunie, 8 u.,
luwcomité Chr.
I.
anie”, 8Vi uur,
Ned. Bond van
en, afd. Gouda,
i. Gecostumeerd
G0UB8CHE COURANT.
heven is. Zo zag er in den laatsten
tijd niet goed uitevenwel niet zóó,
dat men er zich ongerust over be
hoefde te maken. Wat zou haar
eigenlijk schelen, zo schrijft er niets
van.”
Ja, wat scheelde freule Van Reuth
Zoo rustig de winter voor Gertrude
voorbijging, zoo druk' was die voor
Elisabeth, die van alle mogelijke ver
makelijkheden een kwistig gebruik
maakte. Natuurlijk was ze niet meer
de gevierde schoonheid van het seizoen
en een menigte van hare vroegere
aanbidders-was uit de attractie-kreits
verdwenen doch één was men zeker
in hare nabijheid aan te treffen en
dat was George Delgers. Hij had de
ten huize der Van Spankerens aange
knoopte kennismaking voertgezet en
was er langzamerhand een welkome
gast geworden, wier bezoeken zooveel
mogelijk werden aangemoedigd, vooral
door Elisabeth, welke uitstekend de
kunst verstond de huig naar den wind
te hangen. Ze vertoonde zich thans
in een geheel andere gedaante, zacht,
kwijnend, ernstiger dan voorheen ze
stelde zich niet meer op den voorgrond
en was niet meer zoo ongenaakbaar;
kortom, advocaat Bloemers begon
weer hoop te voeden. Maar de freule
manoeuvreerde zoo behending, dat hij
len ziende partij zal steeds han
delbaarder worden.
De groote vraag is voor de onzen
Moet de S. 1). A. P. een dergelijke
vlucht nemen als bijv, in Duitseh-
land? Kunnen wij dit niet tegen
houden
Ons antwoord daarop luidt: Zie
naar de oorzaken van dien groei!
En neem die, zoo veel als in onze
macht ligt, weg. De 8. D. A. P.
groeit en bloeit in de verdrukking.
Waar ontevredenheid is in breeden
kring, daar is de voedingsbodem
voor haar partij. Zij kweekt onge
twijfeld ook ontevredenheid, maar
waar deze niet door werkelijke
grieven gevoed wordt, zal zij slecht
slagen. Wanneer het volk billijk
geregeerd wórdt, zal ’t het minst
gevoejen voor lieden, die zich als
revolutionnair aandienen en een heel
anderen gang van zaken beoogen.
Maar houdt een volk er onder
zooals in Duitschland laat een
kleine minderheid de lakens uitdoelen
ten bate van eigen beurs en ten
koste van die der groote massa en
het volk zal zich aangetrokken
voelen tot wie daar het felst tegen
in gaat. Zoo gaat het overal en
altijd.
Ten onzent, men weet ’t, kent
de S. I). A. P. geen betere tijden,
dan wanneer er reactionnair, con
servatief geregeerd wordt. Wanneer
Kuyper hen eens zijn biceps toonen
wil, dan leeft heel de partij op.
Wanneer in de Kamer hun spreken
gesmoord wordt, vliegen de nieuwe
leden bij dozijnen naar de afdeelingen
der Partij. Ieder aanpakken op te
harde of ook maar onverstandige
wijze wreekt zich terstond in inten
siever propaganda; ieder partijdig
optreden (van anderenwordt
op meeting en in geschrift geëx
ploiteerd tot in den treure; op één
wenk staat de geheele partij-machi-
nerie gereed om de groote trom te
roeren en wie graag levendige
mnziek hoort, loopt mee en amuseert
zich.
PRIJS DER ADVERTj^TÈlT:
Van 15 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer 010
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0 35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.