Werksters
B-q-ïtonlarLd..
Brieven uit de Hofstad
cxXn.
Buitenlandsch Nieuws.
BIxa-aaorxlarLd.
Gemengde Berichten.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs,
Ad verten tiën.
Bekwame
aankomende
D. SAMSOM.
werk tweede Meid
Nieraandoeningen zijn
ernstig.
Lijdt gij aan rug- of lendenpijn?
Hebt gij opgeblazen oogeA? Opge
zwollen enkels of ledematen IP j
Is uw water bevolkt, zanderig of
brandend u k'
Geschiedt de uritfeloozin^'te veel
vuldig of te weinig?
Voelt gij., u rheulmatisch bij slecht
of rochtig weer?
Hebt gij^ veel last van zware hoofd
pijn of duizeligheid
Zijt gij zwaarmoedig, zwak en altijd
vermoeid
Nieraandoeningcn tasten niet iederen
lijder op dezelfde manier aan geen
enkele patient vertoont oMe verschijn
selen, doch iedere patient heeft sommige
verschijnselen. Indien gij echter eenig
teeken van nier- of blaaszwakte hebt,
dan is vernietiging der nieren mis
schien korter bij dan gij denkt, én is
uitstel zóó gevaarlijk, dat gij niet
spoedig genoeg met het gebruik der
echte Foster's Rugpijn Nieren Pillen
beginnen kunt. Zij zijn een genees
middel uitsluitend voor nier- en blaas-
kwalen en alleen een nierengenees
middel kan eiken wortel van de ge
vreesde nierziekte uitroeien.
De naam Foster's en de handteeke-
ning van James Foster op de doos
is een waarborg, dat gij de echte
Foster's Rugpijn Nieren Pillen beko
men hebt. Zij zijn te Gouda verkrijg
baar bij de heeren Wolff Co.
Westhaven 11, en Ant. Coops, Wijd-
straat 159. Toezending geschiedt franco
na ontvangst van postwissel a f 1.75
voor óón of f 10.voor zes doozen.
Home Rule.
Het komende zittingsjaar zal voor
het Engelsche Parlement zeer belang
rijk zijn. De aangekondigde wets
ontwerpen Home Rule, afscheiding
van Kerk en Staat in Wales, alge
meen kiesrecht althans voor mannen
zijn alle vraagstukken, die de ge
moederen in beweging zullen brengen.
Niet in het minst zal de Engelsche
politiek voorloopig in het teeken van
zelfregeering voor Ierland staan. De
voorgeschiedenis van de Home Rule-
kwestie is belangryk genoeg om er
dezen keer ons overzicht aan te wij
den. De strijd in Ierland om zelfre
geering dagteekent van na de Fran-
sche Februari-omwenteling in 1848.
Na dien tijd komt voor het eerst de
strijd soherper naar voren. De Bond
van het Jonge Ierland toen gevormd
trachtte zioh met geweld van Engeland
los te maken. Grooten aanhang kreeg
de Bond en men kwam zelfs zoover,
dat men een nationale conventie van
300 afgevaardigden te Dublin bijeen
riep. Echter, de regeering wist door
allerlei dwangmaatregelen, o. a. door
de tijdelyke opheffing der Habeas-
corpus-acte, een wet, waarbij elkeen
die in hechtenis werd genomen, kon
eischen terstond voor het gerecht ge
bracht te worden, verdere beweging
te voorkomen. De rust duurde echter
niet lang. Vooral tijdens de strijd in
Amerika tusschen Noord en Zuid,
hoopte men geholpen door Amerika,
zich van Engeland te kunnen vrijma
ken. De bond der Fenians trachtte
nogmaals het vroegere denkbeeld om
zich af te scheiden, te verwezenlijken.
Echter ook deze maal wist de regee
ring door talrijke arrestaties van de
hoofdleiders de beweging te doen mis
lukken. De woedde hierover uitte
zich in een groote reeks misdaden.
Intusschen trachtte het ministerie
Gladstone door hervormingen aan de
rechtmatige grieven der leren tege
moet te komen. De belasting werd
aanmerkelijk verlaagd en de gronden
der lerBche Kerk werden aan de pach
ters tegen een jaarlijkschen afkoopsom
verkocht. Ook de toestand der overige
boeren werd aanmerkelijk verbeterd.
Inl usschen was de actie verplaatst
naar het Parlement. De lersche par
lementsleden sloten zich aaneen om
van de regeering af te dwingen Home
Rule, d. w. z. oen vrij, zich zelf re-
geerend Ierland met een parlement
en verantwoordelijk ministerie te Du
blin. Alpwa^e Jartij nie^ heel sterk,
toch wist zij door het voeren van
obstructie de regiering opder Glad
stone to bewegen -tjdt ingrijpende maat
regelen. Zelfstandige gerechtshoven
werden ingevoerd. Qok .werd het
mogelijk gemaakt, dat de gepachte
grond in eigendom overging. Deze
voorstellen «spldeden Rechter de Ieren
niet en de onregelmatigheden in Ier
land hielden aan. De regeering ging
nu met geweld de beweging tegen.
Ook dit echter was niet voldoende.
Ten slotte begreep Gladstone dat de
toestand slechts verbetering kon bren
gen, wanneer aan de eerste en voor
naamste grief der Ieren, Home-Rule,
werd voldaan.
In ons volgend nummer zullen wij
ons artikel hierover voortzetten.
Politiq und keiji JSncle
Onze politie doet veel te veel van
ziek spreken en vanzelf gaat zij meer
in kwaden dan in vriandelijken zin
oyer de tong. Ik vind dat altijd jam
mer, omdat in een zich forsch ont
wikkelende stad de verhouding tus
schen politie en publiek een belang
rijk ding is. Nu stel ik één ding
voorop: de politie doet veel goods,
waarvan ons nooit iets ter oore komt.
Dat is overal zoo. De politie treedt
op allerlei gebied op, zonder dat een
buitenstaander daarvan iets bemerkt.
Wat het groote publiek van de politie
weet (behalve persoonlijke aanraking
met een enkelen ambtenaar) leest het
in de couranten en wat daarin komt,
komt óf van de politie-zelve, óf van
particuliere berichtgevers.
Op deze laatste categorie heeft de
Eolitie vanzelf geen invloed en daarbij
ebben dus de redacties de betrouw
baarheid der berichtgevers te kennen.
Geeft een courant een onjuist bericht
over de politie, dan kan zij altijd om
rectificatie vragen en zal geen enkel
blad rectificatie weigeren.
Vele politiezaakj es komen echter
via het politierapport in de nieuws
bladen en andere plaatselijke nmiw-
tjes via het correspondentie-bureau,
dat goede relaties met de politie
onderhoudt. Nu is een groot ntffleel
van deze verhoudingen, dat de redac
ties, die de berichten plaatsen en dus
voor haar verantwoordelijkheid ne
men, niet weten waar zoo'n berichtje
vandaan komt, van de politie zelve
of van een nieuwtjesaanbrenger van
genoemd bureau.
Ditzelfde geldt niet alleen voor po-
litie-nieuws. Ook, en in nog sterkor
mate, voor politiek nieuws, „politiek"
in den ruimsten zin des woords. Het
Correspondentiebureau krijgt het
nieuws, dat de Departementen, de
politie-autoriteiten, het Hof enz. wil
len kwijt zijn. Maar nooit weet men
en voor een richtige beoordeeling
is dit vaak onmisbaar of een bericht
een communiqué is van een Departe
mentshoofd, van een politiechef, van
een Hof-autoriteit, dan wel of het
bericht afkomstig kan zijn van een
jongsten klerk, vierde-klasagent of
palfrenier, die iets te weten is gekomen
en slecht zwijgen kan.
Deze omstandigheden maken dit
soort berichtgeverij tot een soms on-
fewilde misleiding van het publiek,
at immers de herkomst niet gissen
kan. Somwijlen denkt men wel, dat
de „officiëele" stijl (in elkaar gedraaide,
mooie zinswendingen, die men twee,
driemaal lezen moet voor men er
achter is) beteekent, dat het bericht
van hooge afkomst is, maar ook dit
gaat allerminst op de heeren van het
Correspondentiebureau maken zich
znlk een hoffahige stijl vanzelf eigen
en omgekeerd als het al te mal is
maakt menig dagbladredacteur er
gewoon Nederlandsch van. Ik zeg dit
omdat het tot goed begrip absoluut
noodzakelijk is critiek op genoemd
bureau ligv^Herminst in mijn bedoe
ling, op aózèi) journalistieke onderne
ming, waar vaak zoo prachtig gewerkt
wordt, dat ik er gaarne een woord
van hulde voor heb.
Om nu op mijn uitgangspunt terug
te komen, de politie doet dikwijls on
handig en verspeelt daardoor aan sym
pathie.
Zoo pas las ik van een beginnetje
van brand in fle nieuwe raadszaal, een
onbeduidend binnenbrandje, dat in de
stille straat de aandacht van betrek
kelijk weinigen kon trekken. Toevallig
passeert een inspecteur van politie, die
met twee agenten naar binnen ging
om het brandje te blusschen (hetgeen
met enkele emmers water gelukte).
Tot zoover alles best. Maar die inspec
teur verzocht drie in een tram voor
bijkomende padvinders om het terrein
af te zetten. Nu viel er om te begin
nen eigenlijk niets af te zetten, want
de brandweer had geen ruim baan
noodig, maar bovendien het hoofd
commissariaat van politie bevindt zich
op Va 3/„ minuut gaans van de plaats
des onheils. Wat lag nu meer voor de
hand, dan dat een der agenten, een
burger of een padvinder naar het bu
reau was gegaan om assistentie te
halen, als de inspocteur dit noodig
oordeelde. Ja, ik zou er nog over zwij
gen, als de inspecteur de padvinders
had gevraagd mee naar binnen te gaan,
om zoo noodig emmers aan te dragen
en dergelyke werkjes. Maar die ge-
uniformde kinderen moesten de straat
afzettenNu vraag ik aan de aller
grootste voorstanders der padvinderij,
of dit niet de spuigaten uitloopt. Pad
vinders zijn kinderen en al waren 't
nog zoo gróóte menschen, zij hebben
zoo min als andere kinderen en men
schen, die daartoe niet bevoegd zijn,
eenige macht. Een padvinder, die mij
den doorgang op straat zou trachten
te beletten, zou mij weinig uit het veld
felaanik zou doprloppeu net alsof
daar géén padvinder stond. Maar hoe
komt 't een inspecteur vgmi politiè in
zijn hoofd kinderen zondqrieenige be
voegdheid, meestal zonde* eenigè tact
om met volk om te springen, eek der-
geWke taak op te dragen.
En die feiten, waarop ik mij ver
oorloofde zout te leggen, stonden nog
wel in een correspondentiebureau-
communiqué, dat zeker wel dicht in
de buurt van den brand zal opgesteld
zijn.
Dat een inspecteur er toe kwam,
acht ik niet goed te praten, maar te
verklaren uit de zenuwachtigheid van
het oogenblik, dat ook een politie chef
kan (eigenlijk niet mag) te pakken
hebben, maar dat men dit nog publi
ceerde ook
En kort te voren, bij den grooten
sneeuwval, kon men lezen van een
politieman die met een politiehond op
sneeuwballende jongens introk. Daar
over is reeds menig woordje geschre
ven. De jongens werden daarbij m.i.
echter te veel voorgesteld als onschul-
digen, die zich slechts vermaakten.
Zoo lang nu schoolkinderen elkaar
gooien en inwrijven schijnt de taak
der politie mij die van een „toeziende"
voogd. Wanneer echter benden jongens
voorbijgangers, die daarop niet ge
steld zijn, dames vaak en oude heeren
gaan „bewerken" moet wel degelijk
de politie ingrijpen. Het idee moeter
bij de jeugd uit, dat dit soort straat
schenderij geoorloofd zou zijn en zelfs
„aardig". Maar er is nog een breede
klove tusschen dit te erkennen en het
loslaten van een politiehond op kin
deren, die een overtreding begaan.
Gelukkig schijnt de betrokken hond
't niet al te bar gemaakt te hebben.
Er zijn honden, die verstandiger zijn
dan hun baas
Is het niet verschrikkelijk, dat kort
geleden in „De Politiebode" een artikel
voorkwam, waarin de volgende zin
snede voorkwam„De superieuren
moeten volkomen vertrouwen in de
agenten kunnen stellen. We weten
dat het er juist omgekeerd is en zoo
moeten de goeden onder de kwaden
lijden"
Mocht het den nienwen burgemees
ter, die zich steeds meer als een kranig
leider der Raadsvergaderingen ont
popt, gegeven zijn, op dit terrein
schoon-schip te maken
De „bekende" Engelschman heeft
voor de Koningin-Moeder, den Prins
der Nederlanden, den burgemeester,
den minister en andere autoriteiten
zijn lezing over Nederland gehouden.
Het publiek was, allen in evening-
dress, in grooten getale opgekomen
en er was dqs een flink saldo voor
de sympathieke stichting der Koningin-
Moeder, Oranje-Nassau's Oord. Wij
kregen Marken en Volendam te zien,
dan de Veluwe'en Arnhem's omstre
ken, Friesland, Zeeland en nog veel
meerbehalve de natuur kreeg ook
de echt Hollandsche zindelijkheid het
gebruikelijke pluimpje van den vreem
deling. En de „uitgaande" kringen
der Residentie weten nu waar zy den
a.s. zomer heen mogen, zonder 24 uur
en langer in een trein te zitten.
Dat „Vreemdelingenverkeer" dien
man niet engageert voor series spreek
beurten schijnt mij onbegrijpelijk
Nog een paar woorden over den
schouwburg. We zijn nu zoo ver,
dat niemand er meer iets van begrijpt.
Op denzelfden dag, dat de Gemeen
teraad besloot een simpel bedrag van
f 40.000 uit te geven aan de Ween-
sche firma, die daarvoor „bereid" is
teekeningen te maken voor het nieuwe
gebouw, kwam er bij den Raad een
voorstel in van particuliere zijde en
niet van den eerste den beste, nl. van
het Bestuur van het Gebouw voor
K. en W., dat allang met schouw
burgbouwplannen omging en nu een
flinken steun van gemeentewege. Dit
laatste spreekt vanzelf; ook nu geeft
de gemeente behalve dat zij het ge
bouw afstaat een kapitale jaarlijksche
subsidie. Anders loopt het karretje
in het zand Het adres van die heeren
(ondernemende en kapitaalkrachtige
mannen) is nu in handen der schouw
burgcommissie gesteld. Maar het on
geluk is, dat deze haar liefde aan de
Weensche firma heeft „verpand zoo
niet verkocht" (om met rór. Treub in
een heel andere zaak te spreken).
Voor die heeren, staat het vast: er
komt een nieuwe gemeentelijke schouw
burg en van uit Weenen is alleen heil
te verwachten, onder toedicht en op-
f>ertoezicht resp. van onze gemeente-
ijke autoriteiten en den heer Van
Liefland.
Daartegenover veroorloof ik mij nog
altijd vol te hoqden, dat particulieren
een zaakje als dit beter opknappen
dan een Gemeeqte en zeker dan de
llaagsche Genreen terpad.
I Pe vraag jjs echter, of deze laatste
ëit zal indien en erkennen'.
l En beroept men zich op do f 40.000
Jhe rpeds over 'de balk gingen, dan
antwoord ik, dat ik datJ „pèuleschil-
letje'Ver graag voor over heb om met-
goed fatsoen v&n'den bouw van een
gemeentelijken schouwburg in het
Haagje af te komen.
Uit het dan vrijkomende terrein
waarop de tegenwoordige schouwburg
staat, is trouwens heel wat meer dan
f 40.000 te slaan, mits men er niet
een anderen schouwburg voor in de
plaats zet
HAGENAAR.
De Italiannsch-Turfesche oorlog.
Weer een poging tot bemiddeling.
De Russische Min. van Buitenl.
Zaken heeft weer eens een nota ge
zonden aan de Europeesche Kabinetten
waarin hij, onder verwijzing naar zijn
beide Vorige vruchteloozo pogingen
tot bemiddeling, den wensch uitdrukt,
dat de daaromtrent door de Mogend
heden gevoerde wisseling van gedach
ten, ook verder zal worden volge
houden.
Het incident te Malta.
Naar aanleiding van de vrijlating
der drie Arabische gevangenen, door
de Engelsche autoriteiten op Malta,
wordt door de Italiaansche bladen
toegegeven, dat een oude plaatselijke
verordening de Engelsche autoriteiten
machtigt om zich met gevangenen aan
boord van buitenlandsche schepen in
verbinding te stellen. Slechts gevan
genen, die beschuldigd worden van
een misdrijf tegen het gemeene recht,
moet men alsdan hun reis laten voort
zetten. Maar wanneer het politieke
gevangenen betreft, hebben de Engel
sche autoriteiten hot recht om hen te
bevrijden.
De Italiaansche bladen betreuren
het nu, dat men de Arabische gevan
genen niet rechtstreekt naar Tripoli
heeft gevoerd, zonder onderweg Malta
aan te doen.
Frankrijk.
Vandalisme.
In het kasteel dor Rotschilds te
Fbrrières-en-Brie in het departement
Seine et Marne, is ingebroken. De
ellendelingen hebben niet alleen din
gen van waarde geroofd, doch ook
verscheidene kostbare schilderijen aan
repen gesneden en een groot aantal
andere kunstschatten vernield.
Engeland.
Wapens voor Ulster.
In zijn brieven uit Belfast heeft
een Engelsche briefschrijver ook mel
ding gemaakt van do wapen voorraden,
die blijkbaar in verschillende plaatsen
in Ulster zijn opgeslagen. Dat men
bereid en voornemens is ook werkelijk
van <|i© wapens gebruik te maken om
zich met ge^ld tegen de invoering
van home-rule te verzetten, wordt nu
nog eens weer door de „Evening
Standard bevestigd. De liberale bladen
kunnen over die dreigementen met
gewapend verzet, wel lachen, zegt het
„unionistische avondblad", maar alles
toont, dat de Unionisten in Ulster
vast besloten zijn zich tot het uiterste
te verzetten. Het blad haalt dan eenige
zinsneden aan uit een rede van het
Unionistische parlementslid Sandys.
Deze deelt in die rede o.a. mede, dat
hij in een der buitenwijken van Belfast
getuige er van was, dat eenige hon
derden krachtige manaen, door oud
soldaten in den wapenhandel worden
geoefend, en dat deze oefeningen al
sedert eenige maanden worden voort
gezet. Ook in andere plaatsen van
Ierland worden d orgel ij ko voorbe
reidingen getroffen, zoodot den heer
Sandys dan ook niet twijfelde, of de
invoering van home-rule zou den bur
geroorlog in Ierland beteekenen.
Pebzie.
De Crisis.
Duitsche bladen vernemen uit Tehe
ran, dat de schaarschte aan koren zich
steeds scherper doet gevoelen. De re
geering heeft laten aanplakken, dat
zij een belooning uitlooft voor diege
nen, die aanwijzingen kunnen doen
omtrent verstopte korenvoorraden.
In de samenstelling van het kabinet
is een wijziging gebracht. De demo
cratisch gezinde Hakim-el-Moelk heeft
de'portefeuille van financiën neerge
legd, welke nu is aanvaard door den
reactionaire Russen vriend Moestasjem-
es-Sultanó.
Men weet, dat Belgische ambtenaren
naar Per;sië onderweg zijn, om daar
de Amerikaansche ambtenaren bij den
financieelen dienst te vervangen. De
Perzische couranten .publiceeren arti
kelen,, waarin de finantieele adminis
tratie pn het optreden der amerikaan
sche financiële experts wordt gehe
keld. 2felf wordt iïi| die bladen beweerd,
dat de financiële bqekhouding niet
in orde zou wezpn eq dat er tekorten
in de kas zouden zijp. Deze geruchten
oqtleenen hun oorspronh aan het feit,
dat de Amerikaan Cairns plotseling
uit Teheran vertrokken is. Hij had
echter vóór zijn vertrek de boeken in
handen gesteld van een der andere
Amerikanen. Het relletje tegen de
Amerikanen schijnt uit te gaan van
de Belgeniqaar dat de bladen te
Teheran er zoo grif op zijn in gegaan,
getuigt zeer tegen de Perzen zelf, wier
erkentelijkheid voor het pogen van
SJiuster c. s., om de Perzische finan
ciën in dragelijken toestand te brengen,
blijkbaar al heel gering is.
De Amerikaansche beambten te
Tpheran zijb dan oook uiterst verbol-
gén zij1 dringen er o^ aan, dat de
Bplg Mornard, die thans de leiding
heert van do J?erzische financiën, een
ambtelijke logenstraffing zal geven
van de bewuste geruchten.
De voormalige Sjah, Mohammed Ali,
heeft geweigerd genoegen te nemen
met het hem. gebodon jaargeldhij
wil meer hebben. Do hem voorwaar
delijk geboden 50,000 tomans waren
blijkbaar niet genoeg.
Zuid-Amerika.
Branco's opvolger.
Omtrent dr. Lauro Miiller, dio in
de plaats van wijlen Rio Brancó, tot
Braziliaansch minister van buitenland
sche zaken is benoemd, wordt aan do
Köln. Zeit. het volgende medegedeeld
Muller word in hot jaar 1862 te Itajar
in den staat Santa Catharina geboren
uit eenvoudige Duitsche ouders. Hij
ontving zijn opleiding aan de militaire
school te Rio Janeiro en trok als
spoedig de aandacht van maarschalk
Deodoro da Fonseca, den oom van den
tegenwoordigen president, die hem tot
zijn adjudant benoemde.
Nadat de republiek was uitgeroepen
werd Müller gouverneur van den staat
Santa Catharina en kort daarop werd
hij ook tot senator gekozen.
In het jaar 1902 aanvaardde hij
het ministerschap van openbare wer
ken. In dit ambt maakte hij zich bui
tengewoon verdienstelijk ten opzichte
van Rio Janeiro. Destijds was de
hoofdstad n.l. een hoogst ongezonde
stad, waar voortdurend gele koorts en
andere epidemieën heerschten. Dank
zij de maatregelen van Müller, die
daarbij werd gesteund door den profeet
Rios eq den geneesheer dr. Oswaldo
Cruz, laat de gezondheidstoestand in
de stad thans niets meer te wenschen
over.
Onder zijn bestuur werd ook de
haven vergroot en het spoorwegnet
belangrijk uitgebreid.
Alle partijen in het land erkennen
Müller als een hoogst begaafd staats
man, die een waardig opvolger belooft
te zijn van zijn grooten voorganger.
Het kind en de school.
VI.
De verantwoordelijkheid van den
onderwijzer.
Dr. Gunning heeft eens gezegd, dat
wie het erf der opvoeding betreedt,
zijne schoenen uit moet trekken, om
dat de plaats waarop hij staat heilig
is. Vóór alles zij dan ook erkend, dat
het begin en het einde van de ver
antwoordelijkheid des onderwijzers tot
God zelf is. Deze verantwoordelijkheid
is een inwonend beginsel, hetwelk zich
naar buiten op verschillende wjjzen
uit, maar over alle geloofsverschillen
wijzen uit, maar over alle geloofsver-
schillen heen met te grooter zekerheid
werkt, als maar het leven in 't licht
der eeuwigheid wordt aanschouwd.
Aan haar zijne alle overige vormen
van verantwoordelijkheid ontleend, die
er verder nog in den mensch bestaan
en waardoor ook de onderwijzer ge
leid wordt bij tweede en derde in
stantie.
En dan is de onderwijzer in de aller
eerste plaats verantwoordelijkheid
schuldig aan het kind zelf. Immers
men buigt zich voor God, omdat Hij
zoo groot is, en voor het kind, omdat
het zoo klein is, maar welk kind vol
wassen géwordén, ons oproepen kan
ter directe verantwoording. Wat hebt
ge met mij- gedaan Zal het dan vra
gen. Hebt ge mijne vermogens geëer
biedigd, of hebt ge mij tot uwen last
drager- gemaakthebt ge mij als doel
of als middel beschouWd, en hebt gij
u zei ven verloochend om mijnentwil?
Ben ik nooit het slachtoffer van uwe
ontevredenheid, van uwe gemakzucht
en van uwe vooroordeelen geweest?
Wanneer de onderwijzer zich maar
voor deze vragen stelt, zal hij van zelf
het onderwijs vereenvoudigen tot aan
de grens, die door de natuur zelf aan
gewezen wordt, en als straks zijn leer
ling volwassen geworden is, zal hij vrij
kunnen uitgaan, want dab heeft hij
met wijsheid gearbeid, en zich zelf niet
gespaard, toen hët jeugdige kind tot
hooger leven moest gorden gewekt.
Doch alleen wijsheid is nietJ vol
doende, er is ook kracftit noodig, en de
onderwijzer is daarom tevens verant
woording schuldig aan de natiewaar
toe hij behoort. Wat hebt gij met het
kind der Nederlandsche natie gedaan?
Hebt gij mogelijk u zeiven geëerd in
theorieën, die van elders geborgd wa
ren en onderwijl het kind daarbij ver
geten Of hebt gij volbracht wat een
Potgieter van u verwacht heeft toen
hij wilde, dat ge een man van daden
en niet van woorden zoudt wezen
Hebt ge Jan Salie in het hofje ge
laten, hebt ge u afgewend van Jan
Praat en Jan Hen, en aan JapjKrakeel
de deur gewezen, zooai^behoort
Zeker, "dp^ttiderwijzeriis ookverant
woordt!^^ schuldig aan de natie, en
niet J[maar aan een bepaald deel der
natie dat'zijne.speciale voorliefde heeft,
doch aan de natie als zoodanig met
haar eigen karakter, dat een levend
organisme is,(hetwelk in versphillenden
vorm een constante wezenlijkheid be
zit, datlnooitjstraffeloos kan worden
verwaarloosd. Wat ook uit den vreem
de geleend is of door persoonlijke ijver
zucht ontstond, het zal weer te niet
gaan, als het niet wezenlijk samen kan
smelten met het nationale karakter,
daar telkens als de vallei der paeda-
gogiek van dorre beenderen vol is,
elk been weer naderen zal tot zijn been,
en de kracht in hen zal komen, terwijl
ze weder levend zullen worden, een
gansoh groot heir.
En dan naast kracht en wijsheid
ook nog de liefde. In een geestige op
merking is eens gezegd, dat het Latijn-
sclie werkwoord handelen tot de derde,
leeren tot de Tweede en liefhebben tot
de eerste vervoeging behoort, en dat
kracht en wijsheid dus wel heel goed
zijn, maar dat liefde toch de meeste
is voor de ontwikkeling des levens.
Daarom is de onderwijzer ook verant
woording schuldig aan de ouders dei
kindsdie voor hem de beelddragers
dor liefde zijn, en die elk oogenblik
recht hebben, om te vragen, wat hij
toch met hun kind gedaan heeft. Of
schoon niet alle ouders verstandig zijn
tegenover hun kinderen, woont in hen
niettemin het beginsel der liefde, dat
geëerbiedigd moet worden in hbogsten
vorm, en in welks licht al het werk
der onderwijzers moet worden vol
bracht. Hij vergete nooit, dat hij maar
de plaatsvervanger der ouders is, die,
als het mogelijk ware geweest, hem
gaarne hadden gemist. Hun beeld is
dan ook voor den onderwijzer wat als
hoogste schoonheid het beeld der
Syxtijnsche Madonna voor den schil
der geweest, is, het vruchtdragend be
ginsel eener eeuwige liefde, die. met
groot ernstigen blik in de wereld ziet,
en met de wereld één is, en die door
het wereldstreven verheerlijkt wordt.
Ten slotte is er nog eene verant
woordelijkheid in derde instantie, die
de onderwijzer nooit mag vergeten,
omdat ze mede aan de hoogste verant
woordelijkheid is ontlebnd. Dat is zijne
verantwoordelijkheid aan den Staat,
die immers wetten uitgevaardigd
ambtenaren aangesteld heeft, om het
onderwijs te regelen, zöoals door den
geest des tyds is bepaald, 't Is moge
lijk dat men 'tniet altyd met deze
wetten eens is, doch zoolang ze be
staan moeten ze gehoorzaamd worden,
gelijk in de oudheid Athene's wet
moest worden gehoorzaamd door allen,
die Athene niet hadden verlaten. Maar
aan den anderen kant mag hierbij niet
worden vergeten, wat eens zoo duide
lijk door dr. Gunning gezegd is, dat
we in laatste instantie bij de opvoeding
altijd met den mensch zelf te doen
hebben, met den burger in het rijk
der geesten, dat nu eenmaal niet zon
der rest in het rijk der wetmatigheid
opgaat, terwijl het heil van 't geestelijk
leven de opperste wet is.
Waar dit maar bedacht wordt, waar
het kind dus als een levende persoon
lijkheid wordt erkend, die alleen door
leven tot hooger kracht kan worden
ontwikkeld, daar mag soms worden
gefaald, maar daar is het vallen geen
zonde, indien het slechts door opstaan
gevolgd wordt, omdat dan aan de
wezenlijke opvoeding gearbeid is, wier
^glorie het zijn zal om met de Voor
zienigheid mede te werken tot leven,
maar die zich dan ook aanpassen moet
bij alle velschillen, welke de Voor
zienigheid geschonken heeft, en voor
wie dus niets nadeeliger is dan be
krompen inzichten en uniforme maat
regelen, naast onbuigzame middelen,
die een gedwongen arbeid forceeren".
Met dat ruime woord herinnert ons
ten slotte de bissohop-paedagoog Du-
pouloup dat het leven in zijne wezen
lijkheid steeds de ouders en opvoeders
behcj^rschen moet, en dat het God
zelf is, tót wien altijd het begin en het'
eindevan de verantwoordelijkheid dér
onderwijzers moet Zijn gericht.
J. KLOOTÖEMA.
Alkmaar, BI Januari, 19X2.
Het „Handelsblad" schrijft
De Tijd gaf gisteravond een mede-
deeling omtrent een vermeende samen
smelting van ons blad met een ander
hier ter stede verschijnend blad. Het
bericht is ten eenenmale onjuist, er
bestaat geen enkel voornemen bij onze
directie of bij onze aandeelhouders om
eenigen stap in een dergelijke richting
te doen.
Te Middelburg is thans definitief
besloten tot de oprichting van een
openbare leeszaal.
Pest op Java.
Rqgeeringstelegram van 16 Februari
betreffende pestgevallen op Java van
31 Januari tot en met 13 Februari.
Afdeeling Malangtwaalf doodelijke
gevallen, Toeloengagoeng vier,. Ma-
dioen elf, Kediri een geval.
Een verstandig woord.
Het volgende bericht kwam dezer
dagen in verschillende bladen voor
In N.-H. worden 'pogingen aange
wend om te komen tot de oprichting
van een R. K Tuinbouw-ongevallen-
verzekering.
Op uitnoodiging van het plaatselijk
comité der K. S. A. te Grootebroek
is aldaar een vergadering gehouden,
waarin de zeer eerw. heer J. J. M.
Teule, geestelijk adviseur der K. S. A.,
het punt inleidde en de mogelijkheid
betoogde, om te verzekeren op Katho
lieken grondslag.
Ruim 100 leden zijn reeds toege
treden."
Onder het hoofdje „Ver gedreven'
teekent de Kath. Limb. Koer#
hierbij aan
„Het bericht doet vreemd aan.
„Verzekeren" op katholieken grond
slag
Waarom, als een kath. tuinmans
knecht een ongeluk krijgt, mag hij
niet door een protestantsch collega
worden geholpen, of, als het een
protestant overkomt, waarom mag de
katholiek dan niet bijspringen
Met de parabel van den Barmhar-
tigen Samaritaan klopt dit niet
Waar beginselen: religieuze,politieke
of sociale, te pas komen, zij men con
fessioneel. Zeer wel
Doch men make in eeü gemengd
land toch geen godsdienstige scheiding
in zuiver financieele, economische en
technische verhoudingen
Als dit systeem voortgang vond,
zouden de katholieken zichzelven uit
het moderne maatschappelijk leven
uitschakelen."
Watergebrek in West-Jndië.
De buitengewoon hevige droogte,
die nu^reeds bijna 2 maanden duurt,
heeft allerwegen een nijpend gebrek
aan drinkwater doen ontstaan, zelfs
in inrichtingen waar de watervoor
ziening zeer voldoende moet worden
geacht. De mindere* bevolking drinkt
water uit allerlei puften, wat de vraag
doet rijzen of die putten althans
de openbare wel geregeld gecon
troleerd worden. Wij betwijfelen dit.
Op gezette tijden dient dit onderzoek
herhaald te worden, in het belang
van de volksgezondheid. En vooral
onder de huidige omstandigheden,
waar de nood dringt om niet kies
keurig te zijn, lijkt onderzoek urgent.
Wij vernemen, dat zich reeds eenige
gevallen van typhus hebben voorge
daan in de stad. (De West.)
Een tachtigjarige weduwe, wonende
in de Spoorwegstraat te Arnhem, is
eergisteravond, by het naar bed gaan,
doordat zij met een nachtlampje in
aanraking kwam, in brand geraakt.
De vrouw, die alleen thuis was, riep
om hulp, die door buren werd ver
leend. Met ernstige brandwonden is
de vrouw in het stedelijk ziekenhuis
opgenomen.
Men seint uit Ferrol, dat de over
stroomingen in Spanje gevolgd zijn
door zulk een verschrikkelijke koude
dat de wolven door honger uit de
bosschen zyn verjaagd en tot in de
steden binnendringen.
Verscheidene menschen op het land
zijn reeds door wolven aangevalen
een hunner werd verscheurd.
ïr Treurig.
In de Adatoshofstraat te Kralingen
heeft zich Donderdagavond een ge
huwde vrouW,moeder van vijf kin
deren, in een aanval van godsdienst
waanzin doot worging van het leven
beroofd.
Een origineel hotel
De Parijsche justitie kreeg onlangs
voor zich Leo Joseph Montag, kas
sier van een der voornaamste hotels
in de Champs-Elysóes. De man had
een bedrag van 58.000 fres. verduisterd.
Maar* dat was het pikante niet van
het geval. Wèl, wat de verdediger te
vertellen wist aangaande de omstan
digheden, welke den man tot het feit
hadden gebracht. De oorzaak van deze
omstandigheden moest gezocht wor
den in het -gastenmilieu, dat het hotel
met zijn bezoek placht te vereeren.
Perzische vorsten, die voor hun kamer
dagelijks 6000 francs betalen, Bour
gogne drinken van 150 francs de
flesch en de vensterhoekén plegen
te gebruiken voor datgene wat be
schaafde menschen op een andere
plaats plegen te doen.
Dito Abessinische grootheden, die
zelf hun lamscoteletten in de schitte
rendste salons .van het hotel braden.
Engelschen met 80 en meer koffers
Jonge nietsdoeners en ouwe liefheb
bers, voor wien geen gesloten deur
meer veilig is en overal aankloppen
in de stille hoop gastvrij te zullen
worden ontvangen door vrouwen
figuren, omwadend door dat penetrant
parfum te Paris, wat op zich zelf in
den regel al voldoende aan aanwijzing
geeft. Amerikanen, die van hun ver
achting voor het Fransche lucifers-
monopolio blijk geven door hun siga
ren met banknoten aan te steken.
Exotische vrouwen, die uit Afrika
teruggekeerd door salons en coridors
een jonge leeuw aan 'n touwtje mee
voeren.
Dat men in zulk eerf omgeving de
kluts wel noodwendig moest kwijt
raken, sprak volgens den verdediger
als vanzelf. De jury dacht er ongeveer
ook zoo over, maar bezegelde haar
goede meening toch nog met 2 jaar
gevangenisstraf. (Nederland).
IJs in de Zuiderzee.
Donderdag heeft de motorschipper
J. de Jong van Monnikendam met zijn*
vaartuig „De Gouwzee" getracht van
Monnikendam uit het ijs te breken en
is behouden te Marken aangekomen.
Het ijs in het Monnikendammergat
was nog zoo sterk, dat het personeel
meermalen nabij de boot zich daarop
begaf om het ijs stuk te hakken.
Woensdag bracht de Marker veer
schipper C. de Waart nog de post
stukken van en naar het eiland over
per schaats tot nabij den wal en verder
per ijsvlet. Thans is dei verbinding te
water hersteld voor stoom- en motor
booten.
De bootwerker H. K. te Rotterdam
wilde gisterenavond in de Havenstraat
aldaar op het voorbalcon van een hom
voorbijrijdenden bijwagen van lijn 7
der electrische tram springen. Bij het
nemen van zijn sprong, botste hij tegen
een schutting, die daar voor een ver
bouwd wordend huis geplaatst is en
raakte tusschen die schutting en den
bijwagen beklemd. Ernstig inwendig
gekwetst en met eenige gebroken rib
ben is de man naar het ziekenhuis
vervoerd.
Het tabaksstrippen.
De „N. Arnh. Crt." doet droeve
onthullingen over deze huisindustrie.
De arbeiders zelf, vertelt het blad,
mannen, vrouwe# en kinderen van
eiken leeftijd, zieken en gezonden,
verrichten den arbeid. Het onderzoek
te Druten had in den zomer plaats,
te Wageningen in den winter, daar
door werden in Wageningen in de
meeste gezinnen ook de mannen en
jongens bezig gevonden met strippen.
Te Druten zou hetzelfde waargenomen
zijn, zoo ook daar in den winter was
onderzocht. Soms is het daardoor niet
mogelijk uit te make#, wie den huis
arbeid leidt, de man of de vrouw,
meestal is dit de taak der vrouw en
werkt de man een groot deel van den
dag buitenshuis. Uit een tabel, opge
maakt naar den leeftijd van mannen
en vrouwen, hieronder begrepen ge
huwden, ongehuwden, weduwnaars en
weduwen, verkreeg men 91 ongehuwde
mannelijken, 69 gehuwden, 151 ge
huwde vrouwelijken, 165 ongehuwde
vrouwelijken en 26 weduwen. Mannen
in de kracht van het leven en vrou
wen in de jaren, dat haar arbeid als
huisvrouw en moeder al haar tijd in
beslag Zou kunnen nemen, ziet men j
voor enkele centen per uur dit een
tonige werk verrichten. De armoede
dwingt om alle beschikbare krachten
aan de tabak te besteden en dus ook
de kracht der kleine en zeer kleine
kinderen. Er is wel eenige vrees ge
komen voor het toezicht van arbeids
inspectie en ]politie| maai clandestien
wordt nog veel (van schoolgaande
kinderen gevergd. Te Druten ver
telde een moeder, dat de baas gezegd
had, om, als de arbeidsinspectie kwam,
maar vol te houden, dat de kinderen
niet meer meewerkten. De kinderen
zaten met den catechismus bij zich
om hier, bij een overval, yverig in te
gaan zitten lezen. In een gezin te
Wageningen stripten 3 jongens van 8,
9 en 11 jaren de geheele Kerstvacantie
van 's morgens 9 tot 12 en van 's mid
dags 2 tot 8 uur. Te Druten werd
zelfs een kind van 3 jaar bezig gezien,
dat zeer vaardig bleek in het strippen.
Het hoofd der openbare school in een
der betrokken gemeenten verklaarde
dan ook, dat aan verscheidene kin
deren op school te merken was, dat
zij thuis bij het strippen Behulpzaam
zijn. „Zij zijn suf en moe, althans
hebben zij hun aandacht niet bij het
werk, somwijleR gebourt het, dat zoo'n
jongen in slaap valt. Mijn onderwijzers
zoüien zoo'n jongen wel willen be
straffen, maar ik ben daartegen en
laat hen slapen. Dat komt zijn ge
zondheid ten goede. De kinderen
strippen niet alleen né, maar ook vóór
en tusschen de schooltijden." Doch
ook de- allerkleinsten, die nog niet
meestrippen, lijden onder den arbeid
van de huisgenooten, vooral van de
moeder. Meermalen vinden de onder
zoekers des avonds laat kinderen van
3, 4' of 5 jaar heel of half slapende
in hun stoel hangen. (Is het niet
verschrikkelijk als men aan die arme
stumperds denkt?) Een geneesheer,
die vele jaren praktizeerde in de ge
zinnen van tabaksstrippers, achtte ook
voor de oudere kinderen deze huisin
dustrie een ramp. Reeds op jeugdigen
leeftijd worden de meisjes gezet aan
de stripperij. Het is niets dan strippen.
Van nuttige dingen leeren komt niets.
Wel wordt soms veel geld verdiend,
maar,dit wordt in ijdelheid verteerd.
Mooie hoedjes en rokjes, welke de
aandacht trekken der onnadenkende
arbeiders en het gevolg hebben ontij
dige en onberaden huwelijken. Ze
beginnen een huishouding, maar mis
sen alle kennis van de'huishouding.
Een goed maal kunnen ze niet klaar
maken en wasschen, het lijkt er niet
naar. En naaien en stoppen. Houd
maar op. (In öen gemeente konden
de meisjes bij de zusters der bijzon
dere school gratis onderricht krijgen
in breien en naaien. Er werd gi
gebruik van gemaakt.) Kort na het
huwelijk komt er een kind en nog een
en nog een. Die worden gebrekkig
opgevoed (sterven ze gauw, dan zorgt
het begrafenisfonds voor een gelde-
lijken troost en blijven ze leven, reeds
heel jong worden hun handjes gevuld
met striptabak, kinderhanden zijn lenig.
Het geld wordt ten slotte in armoe
verteerd. Men leeft met den dag. Maar
zelden komt een tabaksstrippersfamilie
er bovenop, wel dikwijls is het tegen
deel het geval. De betrokken genees
heer zou het wenschelijk achten, dat
het tabaksstrippen als huisindustrie
onmiddellijk radicaal werd afgeschaft
en "meent dat het gevaar, dat een u
vaar, dat een geheele streek van de
broodwinning zou worden beroofd,
zeer overdreven is voorgesteld.
Naar de N. Ct. verneemt zijn reeds
sinds eenigen tijd onderhandelingen
gaande tusschen het legerbestuur en
de gemeente Rotterdam cmtrent het
aldaar in garnizoen brengen van een
deel onzeT weermacht.
KERKNIEUWS.
Protestantsche Concentratie.
In de Protestant, uitgegeven door
de Evangelische Maatschappij, bepleit
mr. D. J. van Schaardenburg te
Amersfoort nogmaals samentrekking
van de Protestantsche vereenigingen
hier te landeEvangelische Maatschap
pij, Gustaaf Adolf-Vereeniging, Alge-
meene Protestantenvereeniging, Chris
telijk Hulpbetoon, Unitas en Welstand.
Alleen vereenigd zullen zy iets van
beteekenis tegèn Rome's wassende in
vloed vermogen. Zijn er besturen van
die genootschappen die er niet voor
te vinden zijn, dan moeten zij omgezet
worden.
Reeds is er ter bevordering van deze
Protestantsche concentratie, gelijk de
schrijver'haar noemt, een steun-comité
gevormd, waarin de navolgende per
sonen zittendr. S. Baart de la Faille,
em. pred. te 's-Gravenhage dr. mevr.
J. v. d. Bergh v. Eijsinga-Elias te
Helmond, lid van het hoofdbestuur
der Evang. Mij.; mevr. Besier-Knep-
pelhout te Zeist; ds. J, B. du Buy
pred. te Bornedr. J. P.
Cannegieter, Herv. pred. te Veendam
ds. G. J. van Dissel, em. pred. te Stra
tum JN. Br.) •i prtff. dr. H. IJ. Groe-
newegen 4e Leidde, lid van het hoofd
bestuur der Gus. Ad. Vereen.ds. P.
Groote, Luth. pred. te Amsterdam
mr. W. Th." Grothfe van Scheilach te
Utrechtdr. J. H. Gunning J.H.zn.,
Herv. pred. te Utqecht; ds.JCI. de Holl
te Oostwoüd, voorz. Vereen, tot Be
vordering van Prot. Belangen, in den
ring MedemblikF. Smit Kleine te
Doorn; prof. dr. L. Knappert te Lei
den, voorz. der Ned. Gust. Ad. Ver.
ds. F. G. Lagers, em. Luth. pred. te
Amersfoortdr. C. Hille Ris Lambers,
Herv. pred. te Jorwerd, lid van het
hoofdbestuur der Evang. Mij.; ds. M.
Lmdenborn^ Herv. pred. te Angeren,
lid van het hoofdbestuur der Alg. Prot.
Ver.; ds R. J. van der Meulen, Herv.
pred. te Welsum (bij Olst)ds. J. Quast
Hzn. te Utrecht, voorz. der Evang.
Mij. en der Alg. Prot. Vereen.mr.
D. J. van Schaardenburg te Amers
foort J. D. Waller te Rijzenburg
Driebergen mr. W. J. M. Weersma
te Groningen en F. J. Westendorp te
Amsterdam.
Aanvragen van werknemers op
16 Februari.
Volwassenen.
1 kantoorbediende,
1 timmerman,
1 metselaar,
5 opperlieden,
1 stoker,
1 plaatwerker,
1 waschvrouw,
1 banketbakker,
2de bediende,
1 kruideniersbediende,
6 grondwerkers,
4 pakhuisknechten,
1 loopknecht,
1 werkman zonder vakkennis.
Halfwas of aankomende.
1 kantoorbediende,
1 timmorman,
1 schilder,
1 machinebankwerker,
1 ballenkoker.
Leerlingen en jongens.
2 klerken.
Aanvragen van werkgevers.
Volwassenen.
3 pottendraaiers,
1 meubelmaker,
2 koper- en blikslagers,*
1 kleermaker,
Halfwp of aankomende.
3 timmerlieden,
1 schilder.
1 meubelmaker.
Leerlingen en jongens.
2 meubelmakers,
1 loodgieter,
2 loopjongens.
Predikbeurten te Gouda.
Zondag.
REMONSTRANTSCHE KERK.
's Morgens 10 '/a Ulir- Ds. H. VAN I
ASSENDELFT.
GROOTE KERK. f
Lijdenstekst f
Voorm. Matth. 26 614.
Avonds Matth. 26 1719.
Voorm. ten 10 ure. Ds. DEUR.
Namidd. ten 2 ure. Geen dienst.
Avond ten GlU ure. Ds. BIJL.
KLEINE KERK.
Namidd. ten 2 ure. Ds. BERKEL-
BACH V. D. SPRENKEL.
LUTHERSCHE KERK.
Voorm. ten 10 ure. Ds. GEEL-
HUYSEN.
GROOTE KERK.
Huwelijksinzegening, Woensdag 21
Febr., Ds. BERKELBACH V. D.
SPRENKEL.
KLEINE KERK.
Woensdagavond 8 uur. Ds. DEUR.
Bijbellezing.
en j
kunnen op *het atelier tégen1 Jlink
talari voor vast geplaatst worden.
Mevrouw DE JONGE, Kerkstraat
Baarn, VRAAGT hiet Mei eene
en eene
P. G., genegen mede naar Den Haag
te gaan.