0 Japonstoffcn, Stadsnieuwe. T003STB.BXJ STATEN-UENERAAL. SPOET. Laatste Herichten. ONTVANGEN Nieuwste Zwarte P. SAMSOM. Telegrafisch Weerbericht Officieels Prijscourant Ef fee Ion h» ml p| ie A luster ds ui In het begin van 1911 vestigde het centraal bestuur reeds zijn aandacht op de groote vijfjaarlij kseh«) tentoon stelling, welke in April 1913 te Gent zal worden gehouden, «leze maal in verbinding met een algemeone ten toonstelling zal het noodig zijn, dat de Nederlandsche tuinbouw toont aan de bezoekers, die uit alle doelen der wereld zullen samonstroomen, dat hij zich met dien van welk ander land ook kan meten. Ter behartiging van de Nederlandsche belangen op deze tentoonstelling benoemde het contraal bestuur een commissie, bestaande uit de hoeren, Krelage, Keosen, Koster, Valeton, Velders, Wellingen Bonthuis. Het bestaar van de tentoonstelling hoeft reeds goedgevonden, dat de go- heole regeling van de Nederlandsche deelneming aan deze commissie wordt overgelaten. Het denkbeeld werd voorts overwo gen, in ons land een groote tuinbouw tentoonstelling te organiseeren, waar aan all* takken van tuinbouw zullen kunnen meedoen, De plannen hobben echter vooralsnog geen vasten vorm aangenomen, zoodat hieromtrent nog niets verder kan worden medegedeeld. I)e Tuinbouwraad verloor drie aan gesloten vereenigingen, twoe door be danken en Mn door ontbinding Danr- 7 tegenover staat een toeneming van 10 leden, zoodat het aantal aangesloten vereenigingon thans 81 bedraagt. Het jaarverslag word voor kennis geving aangenomen. Do* vergadering veroenigdo zich met de rekening en verantwoording over 1911 (batig saldo f 427) on mot de hogrooting voor 1912 (ontvangsten en uitgaven f5527, met een post van f 427 voor onvoorziene uitgaven.) Vóór don aanvang van de verkie zing van een voorzitter vroeg do hoer L. Marwijk, uit Loosduinen, of er staat op gemaakt, kan worden, dat de politiek stoods huiten den Tuinbouw raad zal blijven. Do heer Krelage meendo namens het goheele contraal bestuur volmon dig nier op te mo^on antwoorden, dat inderdaad de politiek steeds buiten don Tuinbouwraad zal worden gehou den. Tot voorzitter werd daarna met 129 van do 134 uitgebrachte stommen go- kozen jhr. mr. W. Th. 0. van Doorn, te 's-Gravonhage, lid van do Tweede Kamer. Tot loden van het centraal bestuur werden horkozon de heeron S. Zeeman, te Zuidsoharwoudo (groontontoelt), N. Groot Szn., to tink huizon (zaadteelt), W. Koolman Dzn te Dovenkarspol (fruitteelt), P. M. Koster, te Boskoop (boomkwoekerij), J. G. Ballego. te leiden (bloemisterij), en G. Kruyff, te Hassenheim (bloembollenteelt.) Alle heoron namen hun herbenoeming aan. By den aanvang van het tweede go- doolto der vergadering steldo de leider «Ier vergadering, de heer Krelage, den nieuwbenoomdon voorzitter, Jhr. Mr. van Doorn, aan de aanwezigen voor. Dozo kroeg onder applaus hot woord om het bestuur dank to zeggen voor do voordracht en de vergadering voor do bekrachtiging daarvan. Hg ver klaarde het een groote eer te achten aan het hoofd te staan van oen fede ratie omvattende zoo'n belangrijken tak van volksbestaan. IIij was wel oen, look op het gebiod van den tuin bouw, doch koesterde er groote be langstelling voor. Mot grooten schroom gaat hy echter de plaats innemen, vroeger beklood door zulke eminente mannen als do heor Lovink en nu wylon do hoor Do Marez Oyons, doch hy zal streven hunne plaats waardig te vervullen. Spr. dankte verder do vorgadoring voor hot vertrouwen, dat zij hom, die deelneemt aan do actieve politiek, go- kozen heeft. Vrees dat nu de politiek In, don Tuinbouwraad zou gehaald worden, is echter volkomen ongegrond. Spr.'s vaste overtuiging is, dat in dezen kring «lke partijpolitiek Uitgesloten moet. zyn en hij hoopte dat hij ook in dit. opzicht het vertrouwen dor ver gadering niet zal beschamen. De agenda werd daarna afgehandeld. GOUDA, 1 Maart 1912. „Gouda Vooruit." In de op Donderdag 7 Maart a. s. in „do Uéunie" te houden algoraeeno vergadering van de veroen. „Gouda Vooruit" komt o. m. aan de orde: be stuursverkiezing in de vacatures, ont staan door de period, aftreding van do hoeren Mr. M. M. Schim van der Loeff, J. van Kranenburg en J. van Dnntzig en oen bestuursvoorstel om een sub sidie van f 100.-— te geven voor de inrichting van oen Gouda-huis op de Tentoonstelling te Londen, uitgaande van do Kamer van Koophandel alhier. De heer Schim yan der Loeff stelt zich voor een bestuursfunctie niet her kiesbaar. „Ulfiek A«F'. Zooals wij dezer dagen hebben ge meld komt de Nc- Jerlandsche Tooneel- vereeniging van Amsterdam op 21 Maart a. s. Heijermans nieuwste too- neelwork „Glück Auf" opvoeren. Hot Bestuur der Sociëteit „Ons Genoegen" dat van vele leden den wensch vernam om dit spel van de mijnen hier te doen opvoeren heeft daarom gemeend deze extra voor stelling te moeten doen geven na afloop van het abonnement. Daar „Glück Auf' overal waar het werd gespeeld, volle zalep trok, daar zullen ook hier velen verlangend zijn dit stuk te zien. -• Uit de verschillende ons toegezonden recensies knippen wij een paar om aan te geven wat do pers er van heeft gezegd: „Nieuws van den Dag" 20 Doe. 1911. Hoe groot de indruk van een vor- tooning in ''n tooneelstuk op de toe schouwers ook kan zyn, gaf de eerste voorstelling van Heyermans, „Glück Auf' te ontwaren. „Handelsblad" 27 Dec. 1911. Dat 't stuk waarin de gebeurtelijk- heden van 'n mijnramp worden ge loond bij 't premierropubliek meegevoel wekte, block uit hot hartstochtelijk applaus, vooral na het derde bedrijf. Gedurende do maand Februari zijn in de Spaar- en Hulpbank ingelegd en terugbetaald de navolgende bo dragen Inlog in 458 posten f 23087.51 Bijgeschreven rente - 11.54 f 23099.05 Terugbet. in 127 posten - 14945.32 Meer ingelegd dan terugbetaald f 8153.73 Aan hot einde van,Jan. -*• wns ton namefr der f> inlegg. ingeschreven - 589364.46% Zoodat hun tegoed uit. Februari bedroog f 597518.19'/^ In don loop dor maand Februari zijn 30 nieuwe boekjes afgegeven, 12 afgeloopon boekjes opnieuw in gebruik gestold en 28 boekjes geheel afbe taald, zoodat aan het einde der maand Fobr. 2494 boekjes in omloop waren. Aan het postkantoor Gouda en de daaronder ressorteorende hulppostkan toren werd gedurende de maand Fobr. 1912 in do Rijkspostspaarbank inge legd f 40631,58, terugoet. f42950,32. liet laatste, door dat kantoor uitge geven boekje draagt hot nummor 18879. Gedurende do maand Fobr. zyn door de Mallogatsluis'geschut 1912 schepen met een inhoud van 141103 M3, en 580 stoomschepen, inhoudende 60763 M3., totaal dus 2498 vaartuigen mot 191910 M3. inhoud, on 17 hout vlotten uitmakende 73 koppels. Godurendo do maand Februari wer den in de Volksgaarkeuken gebruikt 1329'/a portiön a f O.KAen 314 k f 0.15, te zamen 1043portiehs afgehaald werden 1006 portion i\ f0.10 on 27 A f 0.15, te zamen 1038Vt portiën In totaal 2077 portiën. I/jzing Annie Salomons. Men verzoekt ons'mede te doelen dat het aanvangsuur van de lezing van nioj. Annie Salomons voor den Nod. Bond voor Vrouwenkiesrecht op 4 Maart a.s. in „de Réunie" bepaald is op half negen. Op de convoca tiebiljetten is abusievelijk 8 uur ver meld. Aan de raadsleden zyn de volgende ingekomen stukken toegezonden Gouda, 20 Februari 1912. In zyn vorgadoring van 9 Juni 1911 droog do Raad ons bp hem van advies to dienen nopens eeii ingekomen ongedagteekond adres vah de Goud- scho Vereoniging voor Volks- en Schoolbaden, houdende het verzoek om medewerking en linancioelen steun voprffe oprichting on exploitatie van '6en badhuis in don vorm van a. waarborg van do rente ad 4% 'g jaars van oen kapitaal van f 15000 en aflossing ten bedrage van f 500 's jaars h. het nemen van 10000 school baden por jaar, tegen den^prys van 4'/, cent per bad. By hot adres waren als toelichting oenige financieel© beschouwingen ge voegd, volgen» welke do kosten van stichting van het badb||g, met inbegrip van aankoop van grond, zyn te stel len op f 17500, waarvan men rekende dat door giften enz. zou worden ge vonden f 2500, zoodat f 16000 zou moeten worden gedekt door geldlee- ning. De exploitatie-uitgaven worden geraamd op f 2250.- en de iokomsten (met inbegrip van een jaarlyksch ren teloos voorschot van de gemeente van f 1100 voor rente en aflossing der bouwkosten) op f2630, zoodat f 380 over zou zyn voor extra-aflossing. Aan 'sRaads opdracht voldoende hebben wij de eer mede te doelen dat op ons verzoek om nadere inlichtingen wij van het Bestuur der adresseerende Vereeniging het bericht ontvingen dat het geen bepaald terrein voor het op Us richten badhuis op het oog had het Bestuur deed ons voorts twee teekeningen met kostenberekening voor een, Volks- en Schoolbadhuis toekomen, volgons welke de bouw kosten zonden bedragen onderschei denlijk f 11025.50 en f 12478.10 en de kosten van inrichting f 3500, terwijl voor aankoop van grogjd f 1500 werd gerekend. Bij de overweging van deze zaak rees bij ons College, dat van de wen- I schol ijkhoid van een Volks- on School- bad voor onze gemeente ten volle overtuigd is, de vraag of eene com binatie met de gemeentelijke Zwem inrichting wellicht tot belangrijke besnaring van kosten zou kannen leiden. Wij hebben daarover het advies gevraagd van de Commissie van Toe zicht, op deze instelling, dio ons bij brief van 10 Jannari j.l. schrijft dat eene dergelijke combinatie haar met het oog op do finantiën, de uitstekende ligging, do goedkoopore exploitatie on gemakkelijker controle zeer wenache- lijk voorkomt. Op grond van de door de Commissie van Toezicht overgelegde raming der exploitatiekosten van een met do Zweminrichting veroonigd Volks- on Schoolbad komen wij, na rijp beraad, evenwel tot eene andere conclusie. Wel Is waar zou op de oxploitatio worden bezuinigd, doch daartegen over staat dat zouden vorvallen de contribution van do leden der Vereeni ging. En, Wil men een behoorlijken toegang tot de Zweminrichting be- houdon, dan zouden do kosten van (bebouwden) grond voor4het badhuis zoor hoog worden, terwijl bij bouw van gemeontewego natuurlijk ook zou den vervallen de f 2500 giften, waarop de adresseerende Voroeniging blijkens do toelichting by li aar adres meent to kunnen rekenen. De aan gemeente- exploitatie verbonden voordooien wo gen dan ook onzos inziens niot op togon de voordeeion aan de oprichting door particulier initiatief en aan parti culiere oxploitotie verbonden. Gaarne willende modeworkon tot de oprichting van oen Volks- en Schoolbad zijn wij derhalve van oordeel dat daartoe het best vquren to geraken door het ver- loenen van goldelijken steun aan de Goudscho Vereeniging voor Volks- en Schoolbaden. Behalve het nemen van schoolbaden vraagt zy het waar borgen van 4% rente 's jaars en van oen jaarlijksche aflossing van f 5(f) van eene goldleening van f 1500Ö. Wijl de gemeente gunstiger voorwar den van rente en aflossing kan belan gen dan de Vereeniging, zelfs met waarborg der gemeente, zouden wy in stede van die garantie er de voor keur aan geven dat de gemeente aan do Voroeniging het kapitaal van f 15000 renteloos voorschoot, onder hypotheek-verband en onder beding dat de oxploitatio-ovorschotten zullen worden gereserveerd en aangewend tot afbetaling der schuld aan de ge meente in ronde sommen van f 1000. Bn voorbaat rekenonde op de mo gelijkheid van linancieelen steun der gemeente heeft de adresseeronde Ver eoniging in hare overgelegde Statuten bepaald dat, wanneer de gemeente Gouda aan de Vereeniging een rente loos voorschot verstrekt, dan wel rente of aflossing, of beide, eener door haar aan te gane geldleening waarborgt, en zoolang dit voorschot of deze loe- ning niet geheel is afbetaald, een der bestuursleden door ons college wordt aangowezen, en de benoeming der overigen aan onze goedkeuring is onderworpen. Die eerste bepaling achten wij uit oen oogpunt van con- tröle zeer nuttig, doch door de tweede worden naar het ons voorkbmt, de zelfstandigheid der Vereeniging, en de rechten harer leden te zoor aan banden gelegd, zoodat zy niet alleen overbodig is, maar ook schadelijk zou kunnen zyn. Resumeerende hebben wij do eer den Raad in overwoging te geven 1. aan de Goudsche Vereeniging voor Volks- en Schoolbaden een ren teloos voorschot te verstrekken van f 1500Ö, uit ^te ebetalen zoodra de bouw van het* door haar volgens door Burgemeester en Wethoudors goed te keuren plannen te stichten badhuis naar het oordeel van dat College vol doende zal zyn gevorderd, onder voor waarde dat ten behoeve der gemeente Gouda op dat badhuis en zijn erf zal worden gevestigd en zoolang het voorschot niet* geheel is afbetaald blijft geves tigd en een eerste hypotheek tot het volle bedrag der leen mg dat het badhuis en erf, zoolang het voorschot niet is afbetaald, voor geen andere schulden zal worden verbonden, tenzij met toestemming van Burge meester on Wethouders dat binnen drie maanden naafloop van ieder dienst jaar aan Burgemeester en Wethoudei* do rekening over dat dienstjaar ter goedkeuring wordt aan geboden dat da overschotten van do exploi tatie van het badhuis, gevoegd bij de andere inkomsten der Vereeniging, zullen worden gereserveerd en zool ra zij een'» ronde som van f 1000 uit maken worden aangewend tot afbe taling van hot verstrekte renteloos voorschot dat, zoolang het voorschot niet is afbetaald, een der leden van het be stuur der Vereeniging wordt aange wezen door Burgemeester en Wet houders. 2. haar de toezegging te doen dat voor rekening der gemeente in het badhuis door leerlingen der openbare scholen voor gewoon lager ondorwijs voorloopig tienduizend baden per jaar zullen worden genomen tegen den pry's van 4% cent per bad. Gouda, don 20 Februari 1912. Nu uwe Vergadering besloten heeft tot het doen rooien van een aantal boomen staande op en langs do IJsel- dykon, behooren de middelen te wor den aangewezen tot dekking van de kosten van het mot klei aanvullen van de gaten en het met krammatten bedekken van do aanvullingen als mede die van den aankoop en het planten van jongo boomen. Wy hebben derhalve de oer U in overweging te geven Artikel 3 van Hoofdstuk II der Begrooting van in komsten dienst 1912. „Opbrongst van don honthak", (Volgnummer 4) in verband mot den te ontvangen koop prijs der oude boomen, to verhoogen mot f2000.en Artikol 6 van Hoofd stuk V der Begrooting van uitga ven, „Onderhoud van wandelplaatsen en plantsoenen", (Volgnummer 124), uit welken post de hierboven bedoelde kosten zullen worden voldaan, even eens f 2000.— hooger uit to trekken. Gouda, 20 Februari 1912. Uit de hiorbjj behoorende stukken zal uwe Vergadering blijken, dat de voortgang in de werkzaamheden tot restauratie van de Sint-Janskerk en haro glazon «enerzijds efi de vele in den laatsten tijd voorgekomen kerk branden anderzijds, heeron Kerkvoog den der Hervormde Gemeente alhier hebben doen besluiten maatregelen te nomen om bij het ontstaan van brand in die kerk of in den aan de ge meente Gouda toobehoorenden to ren, onmiddellijk tot blussching te kun nen overgaan, in afwachting en ter aanvulling van het optreden der ge meentelijke brandweer. De bedoelde maatregelen zullen o. m. bestaan in de aanschaffing van eene centrifugaal- spuit, die door oen electromotor gedre ven, het bluschwater zal kunnen op voeren tot eene manometerhoogte van 70 M., en tot het leggen van eep vaste ijzeren buisleiding naar en rondom het hooge (middenschips-)dak der kerk, met de noodige aansluitingen en ijze ren ladders bij ieder dakvenster, waar door het mogelijk zal wqfRlen in oen minimum van tijd desnoods met twee man, één boven en één beneden, water te geven op het hooge dak en op den toren. Onder opmerking dat de Brandweer der Gemeente hierdoor een krachtigen steüirzal ontvangen, deolen Kerkvoog den nog mede, dat zij bereid zijn dien steun verder uittebreiden en de aanteachaffen oentrifugaalspuit en mo tor, door plaatsing op een voertuig beweegbaar te maken, ook dienstbaar te doen zyn ter blussching van brand in de omgeving der Sint-Janskerk (Markt, Korte Tiende weg, Molen werf, Bestedelingonhuis, Gemeente-archief lokaal enz). Het zou dan noodig zijn, dat rondom de Kerk een kabel, ver bondon met het elootrisch kabelnet der Gemeente, werd gelegd en de vereisch- te aansluitingspunten wenden gemaakt, waarop de motor zou kunnen worden aangesloten, welk laatste werk voor rekening der gemeente Gouda zou komen. Kerkvoogden wenschen hier omtrent eene regeling te treffen. Ons College won over deze zaak het gevoelen in van de Commissie van bystand in het beheer der gemeen te-werken, die bij haar overgelegd schrijven d.d. 30 Januari j.l. No. 184 verklaart dat de door meergenoemde Kerkvoogden voorgestelde regeling, de volle sympathie der Commissie heeft. Zij nam van het voornemen der Kerkvoogden tot het zelfstandig nemen van maatregelen, ten einde, bij brand vlug en krachtig te kannen optreden, met veel belangstelling ken nis, en is verder van meening, dat het aanbod van meergenoemd kerk- bestuur om het voor rekening der Kerk aan te schaffen bluschmiddel ook beschikbaar te stellen voor de ge meentelijke brandweer als er brand uitbreekt in de omgeving van het kerkgebouw, niet genoeg kan worden gewaardeerd. De Commissie vindt het beding, dat de voor het beoogde doel rondom het gemelde gebouw te leggen kabel op kosten der Gemeente Gouda zal worden aangeschaft en met het eloc- trisch kabelnet in verbinding gebracht en dat ook hot maken van de ver- oischte aansluitingspunten ten haren beste zal komen, alleszins billijk, zoo dat zij daartoe het voorstel doet. Ter voorkoming van eventueel mis verstand beveelt de Commissie verder aan bij de te treffen regoling te be palen 1°. dat de bediening van het aan to schaffen bluschmiddel bij brand in de omgeving van de St. Janskerk zal plaats hebben door en op kosten van de Kerk, doch dat voor hot ver bruik van electriciteit, hetzy bij brand hetzij bij beproeving, niets zal zijn verschuldigd 2°. dat bij brand in de omgeving van de Sint-Janskerk het aan te schaffen bluschmiddel onmiddellijk na do eerste aanzegging van den daar toe krachtens Wet of Verordening bevoogde, zal beschikbaar wordon ge steld. Onder mededeeling, dat Kerkvoog den hebben bericht, dat zrj de hierbo ven vermelde bepalingen volkomen goedkeuren en dat de bediening van het aan te schaffen bluschmiddel bij brand in de omgeving van de Sint- Janskerk zal plaats hebben voorzoo- ver de 00 Meter lange slang strekken zal, terwijl in aanmerking moet wor den genomen dat de brandspuit zelf op do eleetriache leiding moet staan nabij water (geen waterleiding), gevon wij Uwe Vergadering als onze meening te kennen, dat het treffen van eene regeling als hiorvoren omschreven alle aanbeveling verdient. De Gemeente heeft slochts te voldoen eene uitgaaf in eens van circa f 1200.—, ten behoeve van don kabol rondom het kerkge bouw. Andere kosten met uitzonde ring van die vereischt voor hot onder houd van dion kabel met wat daarbij «behoort, komen niet voor hare reke ning. De Fabricage-Commissie merkt in ons oog dan ook terecht op dat het aanbod van het Kerkbestuur ge waardeerd moet worden en aan dat Bestuur allen lof toekomt voor het nemen van zoo kostbare voorzorgs maatregelen togen brand in kerkge bouw en toren. Wy hebben mitsdien da eer Uwe Vergadering machtiging te verzoeken tot het met Korkvoogden der Her vormde Gemeente alhier treffen van eene regeling als boven omschreven en, zoo die machtiging wordt ver leend, U verder voor te stellen in de Gemeente-Begrooting voor het dienst jaar 1912 de volgende wijzigingen te brengen 1°. het onderdeel c van Artikel 10 van Hoofdstuk XV der buitenge wone uitgaven „Kosten van „reorga nisatie der Brandweer" (Volgnum mer 219)te verhoogen met f 1200.— 2°. het onderdeel g van Artikel 3 van Hoofdstuk VII dar buitengewoneont vangsten „Geldleening ter voorziening in de „kosten van reorganisatie der Brandweer" Volgnummer 55) te verhoogen met f 1200.— Gouda, den 20 Februari 1912.^, De Gezondheids-Commissie heeft bij schrijvon ,vnn 26 Januari 1912 n°. 11 B, dat hierbij wordt overgelegd, onze aandacht gevestigd op de woningen ^an den Bleekerssingel n°V 15 en 16. Volgens haar rapport hebben beide perceelen natte muren, onvoldoende verlichting, samen slechts één privaat, geen gelegenheid tot bekoming van goed drinkwater, en zyn zij verzakt en ingesloten gelegen, terwijl het per ceel n°. 15 tevens een te laag gelegen vloer en een onvoldoende hoogte zou hebben. Uit het van onzentwege ingestelde onderzoek is ons gebleken, dat de door de Gezondheids-Commissie aangeduide gebreken voor zoover zy inderdaad bestaan, niet van zoo ernstigen» aard zijn dat de woningen daarom afge keurd behoeven te worden. Overigens is de verlichting voldoende, de vloer van het perceel n°. 15 boven het grondwater gelegen, en het nat zgn der muren niet aan optrekkend of doorslaand vocht te wijten, bovendien heeft de eigenares reeds verbeteringen moeten aanbrengen, ingevolge onze, op advies van de Gezondheids-Com missie gedane aanschrijving van 26 Juni 1906 n°. 94. Het komt ons derhalve in afwij king van het gevoelen der Commissie voor, dat wel degelijk veranderingen en verbeteringen kunnen worden aan gebracht om die woningen geschikt te maken ter bewoning. Ingevolge het voorschrift van art, 13, tweede alinea, der Woningwet, hebben wii de eer Uwe vergadering uit te noodigen omtrent het al of niet onbewoonbaarverklaren van de per ceelen aan den Bleekerssingel n°*. 15 en 16 eene beslissing te nemen, terwijl wy haar op grond van hot boven medegedeelde meenen in overweging te moeten geven niet over te gaan tot de onbewoonbaarverklaring van die woningen maar ons in de gelegen heid te stellen de eigenares krachtens artikel 14 der gemelde wet aan schrijven de in overleg met do Ge zondheids-Commissie noodig geoor deelde verbeteringen aan te brengen Boskoop. Tot klerk bij de gemeente bedrijven alhier is met ingang van 15 Maart a.a. benoomd de heer J. H. Vergragt, thans werkzaam aan de marinewerf te Amsterdam. Godderak. In deze gemeente ko men den laatsten tijd meerdere ge vallen van febris typhoïdea voor. Wadwnxveen. De heer Lindeman heeft het beroop naar de Rem. Geref. Gemeente alhier aangenomen. De Vreemdeling, (The passing of the Third Floor Back), door Jerome K. Jerome. Kon. Vereen. „Het Noder- landsch Tooneel". Do bekende Engelsche schrijver Jeromo K. Jerome heeft in boven genoemd dramatisch werk op meester lijke wijze geschetst, hoe diep de mensch kan zinken, indien hij allen oorbied, ook dien voor zichzelven, ver liest1; maar ook tracht hij ons te doen zien, hoo dat gemis aan eigenwaarde dikwijls slechts schijnbaar is, en hoe het betere in den mensch weor naar voren treedt, als hem slechts kan worden aangetoond, hoe diep hij is gezonken en tot welk een hoogto hij zou zijn gestegen, als hij aan zyn edele roeping, mensch te zijn, had beantwoord. Met dat doel verplaatst de schrijvor ons in de woning van Mevrouw Sharpe, een pensionhoudster, die met haar dienstbode, Stasia, een „gewiekste" deern, belast is met de verzorging van een stel commensaals, zooals een wereldstad als Londen ze slechts bijeen kan brengen. De eige- narêü van dit pension verliest echter nimmer haar eigen belangen uit het oog, en weet die op zeldzaam brutale wyze aan te passen aan de belangen van de by haar inwonende pension- naires. Zonder uitzondering byna zijn dit menschen, wier zedelijk peil niet zeer hoog staat. In dit milieu nu verschijnt iemand, een vreemdeling, een edel mensch, die door zijn goed voorbeeld, zijn indruk wekkende persoonlijkheid, meer nog, dan doqr zyn woorden, zulk een gun- stigen invloed op zijn omgeving blijkt uit te oefenen, dat het grootste deel dier ongelukkigen (want dit ziji^' toch) tot inkeer komt. Hg HÜPtuj hen het sluimerend gevoel van men- sehenwaarde op te wekken, weet hun harten warmer te doen kloppen voor hun medemenschen, weet hun afkeer in te boezemen voor het leven, dat zij thans leiden, woet, in een woord, hen te doen buigen voor het groote gebod van „liefde". Het was „Het Nederl. Tooneel" van Amsterdam, dat ons gisteren-avond met dit stuk van Jerome in kennis bracht, bn gelegenheid van de 8° of laatste Abonnements-voorstelling in dit seizoen. Dat die vertooning wel verzorgd was, daarvoor is ons de goede naam van „De Koninklijke" voldoende borg. Voorwaar, het was voor den heer Ko van Dijk geen gemakkelijke taak, de titelrol op zoodanige wijze weer te geven, dat zijn geheele per soonlijkheid eenigszins beantwoordde aan het ideaal, dat de schrijver zich in zyn „Vreemdeling" voor oogen stelde. Dat hy o. i. daarin onjiitste- kende wyze is geslaagd, ple#Bp»r d© kunst van den heer van Dijk, cue door zyn eenvoudige maar nobele verschij ning, zyn sober spel en groote zeg gingskracht den man wist uit te beelden, die op zyn omgeving een kracht ten goede moest uitoefenen. Maar ook de overige personen kwe ten zich naar behooren van hun zeer moeilijke taak. Zoo de heer Gtmberg als Majoor TompkinsMevr. Lobo- Braakensiek als StasiaMevr. Holtrop- van Odder als de twistzieke echtge noot© van den aan lager wal geraakten MajoorMej. Rika Hopper als de dochter van dit echtpaarMevr. Car. van Dommelen als Juffrouw Kite, Mevr. We nsma-R laas sen als de parvenu-ach- tige adellijke dame Mevr. de Hooley, zij allen, benevens de heereiï Harms Fernantzen, Mögle en Reidedie de rollen der overige leden van Pension „Sharpe" vertolkten, hebben waarlijk zeer goed werk geleverd. Laten zij allen er van overtuigd zyn, dat wy sprekon namens het over groot© deel van het vrij talrijke pu bliek, als wij hen een woord van warme hnlde brengen voor hun serieus en keurig spel. Zoo is „de Vreemde ling", onder leiding van den heer Tl7. P. de Leurdie als regisseur eer van zijn werk had, een stuk gewor den, waarmede „het Nederlandsch Tooneel" op waardige wijze de rij dor abonneraents-voorstellingen van dit seizoen heeft gesloten. Mogen wy de beide tooneelgezel- schappen, het „Rotterdamsche", dir. P. D. van Eysden, en „het Noderl. Tooneel", die ons dezen winter zooveel hobben doen genieten, ook oen volgend jaar weder hier zien optreden. TWEEDE KAMER. Vergadering van Donderdag 29 Fobr. (Vervolg). Armenwet. Eenigo amendementen van onder geschikt belang neemt de minister over, o. a. eer» amendement-de Beau fort, om te zorgdh dat do armenraden onder alle omstandigheden door verkiezing - voltallig blijven. De artt. 4955 wordon goedgekeurd. Op artikol 56 (taak der armenraden) wordt door denhoor Rink oen amen dement toegelicht, strekkende om die taak iets ruimer te omschrijven. De heor Snoeck Hurgronje hoopt on verwacht dat de -arbeid van de armenraden ook ton goede zal komen aan de kerkelijke en bijzondere instel lingen van liefdadigheid. Minister Heemskerk bestrijdt hot amendement-Rink, omdat 't absoluut overbodig is do taak van de armon- raden zoo nauwkeurig te omschrijven. Tenslotte neemt do minister het amendent-Rink over. Na de pauze worden op voorstel des voorzitters do wetsontwerpen tot aanvulling on wijziging der bepalingon betreffende hot straffen en de straf rechtspleging ten aanzien van over troders, lijdende aan storing of ge brekkige ontwikkeling hunner geest vermogeps verzonden naar een com missie v#n voorbereiding, tot leden waarvan de voorzitter benoemde de hoeren van Veen, van Wijnbergen, Limburg, van Hamel on Scheurer, en tot plaatsvervangers do heeron van Lennep, Duynstee, Hugenholtz, van Doorn en van Asch van Wyck. De verdere behandeling van de Armenwet wordt hierop ten einde gebracht, na nog eonig debat over punten van ondergeschikten aard. De eindstemming wordt op een nader te bepalen dag gehouden. Goedgekeurd worden zonder debat of stemming de wetsontwerpen tot goedkeuring van de te Parijs onder toekende regeering tot beteugeling van de verspreiding van ontuchtige uit gaven en tot goedkeuring van het te Parijs onderteekende verdrag tot be strijding van den zg. handel in vrou wen en meisjes. Hierna komt in behandeling het wetsontwerp tot wijziging van de wet tot regeling van het lager onderwijs, strekkende tot verhooging van de subsidie voor bouwkosten van bijzon dere scholen. De heer Roodhuyzen betoogt dat men, alvorens met het onderhavige ontwerp te komen, de subsidie-wet- Kuyper van ,1905 meer had moeten laten doorwerken. Het is toch gebleken, in de jaren 1905 tot 1909, dat er bijna 400 bijzondere scholen zijn bij gekomen, zoodat men niet kan beweren dat die wet-Kuyper zóó onvoldoende gewerkt heeft voor het byzonder onderwijs, dat men nu reeds moet overgaan tot een maatregel om nog meer te ver krijgen. Liet men die wet-Kuyper meer doorwerken, in plaats er telkens zoo aan te peuteren en te knabbelen, dan zon meer ervaring verkregen wor den met het subsidiestelsel, en het gevaar bezworen worden dat telkens de schoolstrijd weer ophieuw kan ont branden. Intusschen is spreker overtuigd dat 4e rechterzijde dit schoolwetteke er wel zal doordraven, en in die over tuiging wordt hg gesterkt als men ziet dat do meer gematigde elementen, die eerst tegen het onderhavige ont werp waren, worden meegesleurd. De heer ter Laan herinnerde dat hij reeds in 1905 niet meeging met het ontwerp-Kuyper, omdat hij voor zag dat het tot verbrokkeling zou leidon, hetgeen dan ook werkelijk het geval is geweest, wenscht derhalvo met .uitbreiding van het stelsel, dat met het onderhavige ontwerp beoogd wordt, evenmin mee te gaan. Spreker kondigt in verband hiermee een amendement aan, strekkende om het beginsel van de wet-Kuyper onaan getast te laten, teneinde te voorkomen opzettelyko bevoorrechting van het bijzonder ondorwijs boven het open- baar'onderwijs. Dit amendemont wordt ook namens de hoeren Smoenge en Ketelaar ingediend. In uitvoerige beschouwingen treedt spreker verder over de bezwaren, verbonden aan de werking van het subsidie-stelsel. Vrijdag 11 uur voortzetting. Vergadering van heden. Hot Bouw wetje. Voortgezet werd de behandeling van het wetsontwerp tot wijziging van de wet op het lager onderwijs, het z.g. bouw wetje. Do heer Ketelaar (v.d.) achtte hot ge#n aangenaam werk tegen dit wots- ontworp te sproken, maar spr. is voor goed onderwijs en voor toekenning van' de noodige gelden voor dat on dorwijs. Of ooit de toestanden van vóór 1889 terug zou komen, geloofde spr. niet. En daarom wilde spr. overdo wenscholijkheid al dan niet daarvan liever niet spreken. Do toestand zooals die nu is, zal wol blijven. Spr. was bereid behoorlijk het bijzondor onder wijs to subsidieoren, indien dit goed is. Maar spr. wilde waarborgen dat dit zoo is. Al was spr. frontmaker voor het oponbaar onderwijs, toch was hij gaarne bereid medo te werken om het bijzonder zoo goed mogelijk te maken. De vraag is echter of ongo- vraagd hier vorhooging moet gegeven wordon, waar niet gebleken is dat dit geld noodig is. In het wilde weg wordt nu een greep gedaan in de schatkist en het geld do schoolbesturen in den schoot geworpen. Als schoolopzionor heeft spi\ do ervaring ongedaan dat waar zoo' spoedig mogomk gewone scholen in\ M. U. L. O. scholen wer- don omgezyl, niet echter naar de be hoeften der leerlingen maar wel naar hot gelang het onderwljzond personoel akton bezat. Had mon do scholen zoo ingericht als gowenscht vas en gezocht naar deskundig porsoneol, dan was er roden voor subsidieering. Thans niet. Zelfs in De Btandaard is geklaagd over het gebrek aan onderwijzers met taai-aktes. De zaal^ is dus dezemen maakt maar een wet voor subsidie en vraagt niet of er onderwijzers zijn dio het onderwijs kunnen geven. Spr. kon nimmer een minister steu nen, die zegt het een zegen te achten als hot opeïibaar onderwijs geheel was verdwenen en dio nu weer oen poging doet geld uit do schatkist beschikbaar te stellen voor het byzonder onderwijs. Spr. wees or op, hoe gemakkellyk het is een schooltje op te richten on daarna do koninklijke goedkeuring te verkrijgen. Zelfs was het voorgeko men dat een man en een vrouw samen een school stichten. Dit wordt mede gedeeld door den heer Kuiper, hoofd eener bijzondere school. Verschillende staaltjos haalde spr. aan om te bowijzen hoe steeds meer verbrokkeld wordt en hoe schaamte loos men te werk gaat bij het stichten van schooltjes. Spr. vroeg of het nu aangaat we derom verhoogde subsidie te verieenen, maar zoo met het geld wordt omge sprongen. Men zegt zolf dat de school goffn winstgevend bedrijf mag zijn maar hoe is dat -te oontroloeren wan neer de winst wordt uitgekeerd als salaris Spr. ontkende dat de vraag om waarborgen van goed onderwijs voort komt uit tegenzin tegen dat onder wijs. Het is alleen om goede beste ding van de toegestane gelden te waarborgen. Dat hot bouwen van scholen vooral in de groote gemeenten zeer dunr is, wiat spr. Het programma luidt voor Zondag Olympia I—Hermes, te Gouda V. F. 0.D. O. te Vlaardingen SportmanVoorwaarts te Leiden. Voorwaarts IOlympia II, sch.r. J. J. PlasmeijerMoordrecht-Voorwaarts II, W. Sanders; Haastrecht—Excel sior II, W. de Ruyter. Op het Sportterrein wordt Olympia's laatste bondwedstryd gespeejd tegen Hermes nit Schiedam,'welke wedstryd geleid zal worden door den heer P. A. Bomer. Daar het de eenige wed stryd te Gouda, is, zal ongetwijfeld wel veel publiek aanwezig zyn. Morgen, Zaterdagmiddag om 1 uur, speelt een elftal van den R. H. B. School een oefenwedstrijd tegen oen Olympia-combinatio op het Sporttter- rein. Het H. B S.-elftal is als volgt samengesteld do Ridder. J 4 Bontenbal, Kottier. Harmans, Barth, do' Wilde, v. Rijn v. Alkom., Lankhorst, Ferguson, Backers, Altena. Op 80-jarigon loeftijd is te 'e Gra- vpnhage overleden de gepons. gen. majoor, oud insp. van den geneosk. dienst dor Landmacftt, O. J. v. d. Burcht van Lichtenbergh. Staking Hotel Centraal, den Haag. Vanwege do botonwerkersverooni- ging „Stroven naar Verbetering" wordt medegedeeld, dat do timmer- lioden van het bouwwerk aan Hotel Centraal zich als workloozen zullen beschouwen on zullen trachten by andere patroons werk te vindon. Het aantal stakers wordt door dit besluit verminderd tot 66 man. Nog oen brutaio aanranding. Uit Nantos. Donderdagmorgen te 11 uur verliet oen industrieel uit Nan tes, eon fabrikant van Mozaikvloyron, uit het Comptoir d'Exompto waar hij 6300 francs had geind. Ilij wilde daar- op zijn architect bezoeken, toon hij oen ongeveer dertigjarig jongmonsch ontmoette, die hom oon kaartjo reikto. Terwijl do hoer Pibiard dit las slin gerde de jongo man hem oen pak papier met, vuiligheid in hot gozicht on maakte zich, van do daardoor ont- stano verrassing profitoorend, mooster van do (1300 francs, waarmee hij ver dween. Do politio stelt oon ondor- zook in. In Engolsch Somaliland. Uit Adeij». Het stoomschip „Dal- horinil" is mot 325 infanteristen naar Berbera vertrokkon. Aldaar loopt hot gerucht, dat do Mollak in aantocht is Naar het bureau van Reuter vornoemt heeft do Engelsche regeering van don Commissaris van Somaliland oon der gelijk bericht ontvangenzij kent echter geen byzonder© boteekenis aan de zaak toe, daar dergelijke geruchten zoo dikwijls in omloop zijn geweest. Chineozen-opstootjos in Tndië. Londen, 1 Maart. De Daily Tele graph bericht dat uit Nanking mede- dooling is ontvangen volgons wolke oen in krasse termon vervat ultima tum naar den Haag zou zyn gezon den omtront het beweerde gewoldadig optreden dor Ilollandsche politio'to Soerabayn. Wanneer binnen een week geen bevredigend antwoord is ingokomen zou nis oerste vijandige stap diS Hol- landsohen handel worden geboycot. Naar aanleiding van dit bericht verklaarde men aan hot Ministerie van Buitenlandsche £aken in don Haag hot niet wenschelijk te achten op dit oogenblik daaromtront mododeelingon te doen. Soldnton-oproer in China. Berlijn, 1 Maart. To Tientsin is tusschen'frepublikeinsche on monar chistische troepen een hevig gevecht geleverd. Berlijn, 1 Maart. In den strijd, welke in het zuidelijk doel van Peking plaats had is het Amerikaanscho gezant- schapsgobouw beschadigd. Men schrijft de ongerogeldhedón toe als door do Mandsjoes op touw gezet. De kolencrisisjin Engeland. Londen, 1 Maart. Een beambte van den mijnwerkorsbond in Zuid-Wales verklaarde dat de staking togen het eind der volgende week geëindigd zal zijn en dat de uitkomst do mijnwer- kors zal tevreden Btellen. Enkele leden der raadgevende com- missio van de myndigenaren hobben van morgenJaan het Depart, van Bui- tonlandsche*zaken geconferoerd, waar na zij een bezoek brachten aan minis ter Asquith. Te Glasgow liggon ongeveer 50 stoomschepen stil wegens gebrek aan kolen. een groote keuze In do van de goedkoopste tot <1e beste soorten. 1 Aanbèvelend, van het Koninklijk Meteriologisch Instituut to DE BILDT. Hoogste barometerstand 769.6 to Nice, laagste stand 735.7 te Veatma- noer. Verwachting tot demvolgondon dag. Krachtige, later tijdelijk afnemende zuidelyko tot zuidwestelijke wind, be trokken met regen, later opklarend, zelfde temperatuur. van T)EK 1 MAART 1912. Miuilalceiiiticen ISr/HT* Ned. Cert. Werkelijke Schuld 3 pet. 82»/, 82% Oostenr. Belastingvrije Kronenrente 4 pet. 90»/, 90'/, Port. Obl. 3do Serie AmortSchuld 8 pot649,/, 6 Russische Obl. 1906 5 pet. 101'/, ld. Obl. (Gr. Russische Spw.my.) 1898 4 pet. 93 ld. Obl. (Nicolai Spoor weg) 1867-69 4 pet. Win 93»/,, ld Obligatie 6e Emis sie 4 pet 88% Japan. Obl. 1899 4 pot 87 Mexico A fl. Binnenland Obl. 5 pet. 46 Brazilië. Funding Lee- ning 5 pet. 1053/„ <1. Obl. 1885 i pet, S71/» 88'/, Venezuela Dipl. Schuld 1905 3 pet. M5/, its lik en Credift-Instel- II li ff ii Nod. Bankoamloolen 211 lndu»tr. Ondernfiulnreu American Car St Foun dry Comp. C. v. A. 617/,a 613/| M.Smelting St Refining Co. Cert. v. A and. 73 73 Anglo American Tele graph Oy. Cert. v. A. 25'/, 25'/» U. 8. Stoel Corp. Cort. v. Gew. Aan tl. 61'/, 61'/, Kol. Oreillet Instell. en Cultuur Ouderiieiiilnffrii Handelsver. „Amster dam" A and. 216 216 Jav. Cultum; Mij. Aantl. 318 Ned. Handel-Mij.C.v.A 1HH7/h 188* Hijiibouw Mynt. Ketahoon" Mijnbouw Mij. Gew. Aand. 68% 69'/, Rodjang Loboug, Mijn bouw Mij. Aand. 460 459 Groat Cobar Aand. 64'/, 64'/, l'rlrolrumOmlmi. Dorische Petroleum In dustrie Mij. Gow. A. 164% 156 Kon. Nod. Mij. tot Expl. v.Petr. Bronn.C.v.A 479%| 481) Shell" The Transp. A Trad Oy. C. v. G. A 466 ttcheepraart II yen. Ned.-Am. Stoomvaart- Mij. Aand. 180 180 Stoomvaart-Mij. „Zee land" Preferente A. 120 Int. Mercantile Marino Cy. afgest. Prof. A. 19% 19% Tabak-Ouderuem lugen Bindjoy Tabak Mij. A. 114'/, 114 Nieuwe Asahan Tabak Mij. Aand. lrfj Silau" Asahan Tabak Mij. Aand. 40 Diversen. Maxwel Land Gpant Cert. v. Aand. 4% Peruvian Corporation Urn. Cert. v. Aand. 12% 12 Spoorweffeu. Holl. IJzeren Snoor- wegray. Aantl. 85% 85% Mij. t. Expl. v. Staats spoorwegen Aand. 97 97% Zuid-Iteliaan. Spwmfl. Serie A-H Obl. 3 pet. 64%| 63% Warschau-Weenen. Spoorwegmij. Aand, 185 dito dito Act. do Jouiss. f 104.— A merika. Atchison Alg. Hypb. Obl. 4 pet. 99% 99'/, Erio Spöorwog-Mij. Gow. Aand. 90%, 30% Union Pacific Railroad Cy. Cert. v. gow. A. 164% 165 V(aoash Gew. Aand. 7%, 7% PremleleenJuffeu. Amsterdam Aand. 3 pet 1017/ Hongarye. Thei-s-Ro- gtüirungs-Ges. 4pct. 153»/, 4154»/," GELDKOERS. Prolongatie 3% pCt. Nat. Staatsfoyalsen iets boter, Bni- tenl. onveranderd, Mijnen en Tram- waarden prijshoudend, Amerikanen iets beteren stemming, Tabakke* luste loos, Culturen beter, Rubbers prijs-, hondend.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1912 | | pagina 2