£0ERP05T:5IGari
Burgers E.N.R. en Hover
1 "ii?
B4IILHNNN d Co., Markt Gouda.
I
pi
Vitrages eo Afgepaste 6orijjiei
*Èl
*81
WARENHUIS.
Garen, Band en Sajetten
SCHOONMAAK.
I»; GOEDKOOPS WIKKEL"
OP MAIVOEIIVKE
2
n ra 1
u
G t? 1
r cq 1
9
MAGAZJJK „DE W1CIFIR."
EERE SCHELD
60DDSGHE GOORANT
Kleiweg No, 1, hoek Turfmarkt.
MB QUICK.
Toon0j9luit7oerxng
De Tariefwei beteekent:
"5 M 1
C- M I
O 1
groote reclame uitverkoop
POOL'S Odol, Tandpasta en Tandpoeder
IV I
V'
Wi3asti.27J.H.Ö,OM&2n.Wi3dstr.27.
Waarschuwing I
Bioscoop Salon
sterk Ileerefi- Dames- en
Nieuwste Modellen, Ieder paar gegarandeerd.
16, Maart, 19l2t i
Be trusting van de Visscherij' duurder.
Lange Tiende weg 16,
Fff f~\ 1
f""
KEN GROOTE PARTIJ
ruimen wq op ioor zeer lage prijzen.
W U 1
Grands Magasins du Bazar de la Faix
SPUISTRAAT
legeftov^r de Passage, Sell Haag7.
Zie onze uitstalling:
Alle dagen strljkorchest van 2-5 ubr.
prjpbeer hèti maar I
Mevrouw
GROOTEN DORST en Co.
L. POOL ZONEN,
bij ANTON COOPS, Drogist, Wljdstr. 29
Borstels»
Wieken.
Zeemleder.
been.
wellen.
Wpjes..
Emmer».
■Koord.
Jaloezieband,
Mallen
-.1;
Zondag Extra Voorstelling
Groote sorteering
Hoogstraat.
Twee Voorstellingen
Tweede Blad'
$£if ons parlement.
Brieven uit de Hofstad.
oxxxv.
vn.
01
aan de l«/fjgf«lc7prijzen.
?*v t.. i
in de Zaal ..KUNSTMitf" der SocietAt
„ONS GENOEGEN",
Blijspel in vier bedrijven van GU8TAV
VON MOSER en THIELA VON
FRGTHA.
Aanvang* 8 uur.
Kaarten verkrijgbaar bij den Boek
handelaar J. BE VEN, Wqdstraaten
des avonds aan de Zaal, voor Leden
-Ons Genoegen" f 0.75 niet-Leden
f*.~.
Plaatsbespreking vanaf Maandag 11
Maart bij den Pachter der Sociëteit.
7 i
bericht hiermede de ontvangst der 1912 modeden
tStt VT7" TT? T 1? AT ruime keuze.
XI. XJ W X üi li Ui IVlangdurige garantie.
Reparatie-inrichting. Vernikkelen en émailleeren
BIZONDERE AANBIEDING
Gedurende AtJHTi dageiT êii voor zoolang de
voorraad strekt
van j
Cheviot jongens blousen zonder matrozen kraag van ar f0.85
met matrozen kraag f 1
li DikjGS
Iroekjcs
Fantaisie jongens pakjes
Flanellen jongens blousen
Melgjes plooi-Jurken met diverse garneering
Meisjes en jongens capes
In eeriell<ffMMlt> male» en «KA fa elsAtle tÉlMWl i
De vérkoop geschiedt gelijkvloers nicMwc gebouw.
f 2.70
r 0.60
u t 2-70
f om
f 3.20
I 1.35
im n j i-u.a-i—i1-iiJ1
R. ZAND VOORT, Nieuweh» van,
Goud», koopt gij beslist het best, het soliedst
en het goedkoopst Uwe inkoopen van allerlei
soorten Waschartikelen; Lucifers, Poets
artikelen, Dweilen, V»atjes Zeep, Zakjes
Kogel- en fltangenblauw, Styfsels, Schoon-
ereains, Doosjes Brons, enz. enz. enz. t
Aanbevelend,
BM
Het goodkooprt ad rat voor Bh winkeliers.
Vrzzfl tl» Winkelier, nllUultend bi ZUlVMtt UCUIBOU-
(dlittet
EXril tCT! Ze Is betll
I bekte. WteM B roer aantak rnm
De imeest uitgebreide sorteering in
vindt h\j
De Voordeelen van „ODOL"
in „Beform" patentflaeons.
Dit mondwater heeft de voor
de gezondheid onmisbare
eigenschap in mond- on
keelholte een absoluut
onschadelijk antisep-
ticum te versprei
den, hot walk 6 4 7
uur nawerkt.
Het conserveert
de tanden en hardt
't tandvleesch, is
zéér aangenaam van
smaak en laat géén
penétranten geur in
de glazen achterhet
is het beBte en goedkoopste
mondwater.
De J/i flacon kost slechte 80,
de I/, flacon 50 et.
AMSTERDAM.
enz. ©nz.
in 2 actes en 20 tafereelèn.
Zondag, Woensdagen Zaterdagmiddag
MATINEE van 2 tot4 uuk.
Kinderen f ft ct., ÏO ct. en ft ct.
van 5 tot 7 uur.
en van 7 tot 9 en van 9 tot 11 uur.
le rang 302e'rangftO,3erang f Oct.
Sierspelden, Barets,
Garnituur Kammen,
Stokpaardjes Lelieëomelkzeep
40 cent per stuk.
SHAMPOO, merk Zwart? Kop,
15 cent per pakje.
Aanbevelend,
BALT. A. DE JONG, Coiffeur.
Oosthaven 31.
Dut de verpakking oneer
K11UMH7PPELS, veelvuldig wordt
(bootst om Kinapraeparaten van
herkomst aan den man te
wyieu wq er op, dat roede
drozen, zonderden naam Dr. H. Manning,
doch voorzien van het woord Kina-
druppels* of andetsguw, NIET uit onze
fabnek afkomstig zijn. Mm eische
daarom steeds
Dr. Nanring'aJKinadriippels
WÊÊKl^lÊlS^£SÊ^ÊIIÊKÊÊÊÊ3t
HMz. Dr 5 Drink—1 Ik 7r
Telephoon 293. Telephoon 298
Van 9 totenmet VRIJDAG 15 MAART
iederen avond
met varieerend Programma en het
groote drama
ZATER PAO 9 MAART 1912-
TWEEDE KAMER.
Het wetteken.
Het is zoo gegaan als wij voorspeld
hebben. De voorspelling was dan ook
allerminst gewaagd. Rechts tegen
Links is het amendement-van der
Molen verdedigd en bestreden, Rechts
tegen Links is het „bouwwetteken"
ten Blotte aangenomen.
Het ging buitengewoon geprikkeld
toe in de Kamer. Niet alleen doordat
de heeren van der Molen en van Wijn
bergen incidentjes uitlokten de
eerste was al bijster ongelukkig
maar de heele stemming was opge
wonden. En geen wonderRechts
heeft deze week een durf getoond, die
men de heeren niet benijden kan, maar
die. uiterst prikkelend werkt op wie
niet van de partij is.
De coalitie van „christelijke" par
tijen heeft in toepassing gebracht de
leuzeNeem wat go krijgen kunt.
Er is gesproken van een struikroo-
vers-amendement en in een opgewon
den oogenblik, 'toen de heer van Wijn
bergen de vrijmoedigheid had om de
Linkerzijde te verwijten dat zij stond
onder de leiding van mr. Troelstra,
riep eon socialistEn Gij staat onder
leiding van Robert en Bertram.
Ten onrechte, naar het ons voor
komt. Wat men der kerkelijke coalitie
ook in deze verwijten kan (en dit is
niet weinig), in 't geniep heeft zij niet
fewerkt. Neen, met zeldzame open-
artigheid heeft men, alle man der
coalitie in 't gelid, een aanval gedaan
op de staatsruif, om er uit te halen
wat er uit te kloppen viel.
Het zijn de „vette" jaren der ker
kelijke partijen, er kunnen weer „ma
gere" komen en dus moet men zich
haasten. De heeren hebben gelijk.
Wij veiwqten let hen niet. De
coalitie is een macht scoalitie en men
kan niet teren op enkele ambten der
eere die slechts enkelen gelukkig
maakt. Het eenige wat Rechts bijeen
houdt is dé schoolquaestie en boe
Daar is geen gemeenschappelijke Chris
telijke school waarvoor men allen
blaakt van ijver en geestdrift. Eer het
tegendeel. De Katholieken zien met
leede oogen, dat steeds meer protes-
tantsch-orthodoxe scholen verrijzen en
de orthodoxe protestanten zien met
gelijken blik den steeds wassonden
invloed der Roomsche partij. Maar
men moet wel saam optrekken. Men
kan elkaar niet missen dan lukt het
niet. Want van vrijzinnige zijde zal
men nooit mee doen aan zulk in 't
wilde-weg bevorderen van secte scholen
en schooltjes. Dus broederlijk vereend
trekt men op om vervolgens op de
scholen die men er van bouwt tegen
elkaar van leer te trekken 1
Wat vooral zoo irriteert is de in
derdaad zoo door-en-door valsche voor
stelling alsof hier een strijd om recht
wordt gevoerd. Hoort men namen als
van der Molen en van Wijnbergen,
dan zou men onder de waan komen,
dat hier te lande een „vrije" school
verboden waar is, dat de ouders ge
knecht worden, de gewetensvrijheid
aangerand, kortom onrecht wordt ge
daan tegenover de geloovigen.
De heeren weten wel beter I Van
die vrijheid der ouders is 8/» larie, om
't eens huiselijk uit te drukken.
De behoefte aan kerkelijk onderwijs
wordt gemaakt door de geestelijken
en hunne helpers. Van alle kanten
kan men 'fchooren, hoe de tactiek is.
Een ander komt bij de diaconie. Niet
voor zijn pleizier. Maar uit nood. Hij
is Hervormd geboren, of Gereformeerd
of Katholiek. En dus gaat hij naar
de diaconie der Hervormde, Gerefor
meerde of Katholieke Kerk. Daar
wil men hem gaarne stennen, mits....
de kindertjes van die verschrikkelijke
openbare sohool worden afgenomen
en naar de school der kerk worden
overgebracht. Wat zal de gemiddelde
arme in zulke omstandigheden doen
-
kerl
zijn bedeeling niet willen missen, ilg
zal zich schikken naar de eischen van
het kaufffiftnnische Christendom der
coalitie-heeren. Wat wij niet ver
staan, is dat een chris ten dit doet.
Hier wordt feitelijk de nooddruft ge
bruikt om de ouders te doen buigen,
om te erkennen al is het dan quaBi
dat voor hun kroöst noodig is, wat
zq niet noodig vonden, toen zq geen
geld noodig hadden van de diaconie.
Wq voor on* vinden daar iets af
schuwelijks in. Het S» niets anders
dan exploitatie onder het noa van
christelijke philanthropic van armoede
en ellende ten bate van eigen geloof
en partq, welke men denkt te schra
gen dodr zulke bekeerlingen. Hoe is
het mogelqk?
Wq weten dat er ilqn die zulks
ontkennen en die beweren slechts eep
gepasten drang uit te oefenen op de
bedeelden.
Wq willen 't niet onder stoelen of
banken steken, dat zulk soort zachte
pressie ons evenzeer tegenstaat als het
openlijk stellen van de conditiede
kinders naar onze school. Men trachte
den vrijen burger te overreden zoo
veel men wil. Maar men respecteere
tenminste de onvrqheid waarin de on
gelukkige verkeert die zijn hand moet
ophouden omdat hij anders niet te
eten heeft. Of durft men de stelling
aan, dat een arme man die door de
diaconie gesteund wordt, zou durven
blqven weigeren te voldoen aan den
wensch, hoe „zacht" ook uitgesproken
en telkens weer herhaald, om zijn
kinderen van de openbare school af
te nemen, wanneer hij maar al te
goed gevoelt, hoe die wensch, die
zachte drang, die dringende verzoeken
komen van den man die 't in zqn
macht heeft hem de bjdeéling te wei
geren
En nu zegge men niet, dat zal geen
Kerk van Christus doen. Want dan
kunnen wij pns beroepen op niemand
minder dan de eigenlijke bouwmeester
van het bouwwetteken, op den leider
der antirevolutionaire partij, die zijn
partq vereenzelvigt met de calvinisten,
mot de Gereformeerden. Wij herinne
ren ons zelfs een betoog van dien
van God gegeven leider, dat do kerk
een ouder, wiens kind gedoopt is en
weigert zijn kind naar de'Christelijke
school te zenden, geen ondersteuning
a g geven, een stelling die met tal
van mooie phrasen eh woorden be
wezen werd. Gelukkig bestaat er dan
nog eon ander soort philanthropic,
zoodat die ongelukkigen niet behoeven
om te komen van kommer en gebrek.
Met het amendement- van der Molen
s. is het gegaan zooals dit van
Heemskerk te wachten was na diens
bekende houding bij het M. U. L. O.-
wetje, waarbij de grootsubsidiejagers
evenzeer op het pad waren.
Dit amendement,, onvoldoende toe
gelicht, waarvan de noodzakelijkheid
allerminst was aangetoond, waarover
de Minister van Financiën geen woord
had meegesproken, niettegenstaande
het eenige termen 'sjaars zal vorde
ren, scherp bestreden door tal van
mannen van Links en weinig vrien
delijk begroet door den heer de Sa-
vornin Lobman, werd, nadat de Mi
nister aanvankelijk had geweigerd het
over te nemen, ten slotte met een
glimlach overgenomen, nadat hij 't
eerst feitelijk had aanbevolen. Het was
een ongehoord staaltje van regeerings-
beleid en een krachtige demonstratie
werd daar op gelukkige wijze tegen
over gesteld door heel de Linkerzqde,
door te stemmen voor een voorstel
om het nu zoo belangrijk gewqzigde
voorstel terug te zenden naar de af-
deelingen. Maar natuurlijk stond Rechts
weer als één man in 't gelid. Men
rook 't geld en kon niet wachten,
geen dag en geen nacht, zooals de
ondeugende heer Duys ironisch riep.
Hij had geen ongelijk, de vroolqke
Zaandammer
Dat een Linksoh amendement, om
nu ook den gemeentebesturen gelijke
voorrechten toe te kennen, geen streep
kans had, spreekt vanzelf. Rechts
wilde er op vooruitgaan, wilde een
voorsprong nemen en in zulk een
gedaentengang past het niet, om 't
gewonnene weer aan den anderen kant
terug te geven. Niemand had anders
verwacht l
De Premier heeft bij deze discussies
nog eens ernstig voor zoover Heems
kerk en ernst elkaar niet uitsluiten
dat hij na 1913 een
en algemeene Grondwets-
ierziening hoopt tot stand te brengen.
Daarvoor heeft hg reeds de plannen
gereed, maar eerst moet het „bestek"
voor de tegenwoordige periode afge
werkt. Daarbq zei de Minister 'tniet
onduidelijk: wetjes, zooals dit bouw-
wetje zgn eigenlijk maar prutsdingen.
Eerst moet de Grondwet gewqzigd
en dan komt het pas goed los. Niet
ten onrechte zei de Premier, dat hg
vreesde, dat de heeren van Links dan
niet met hem in één schuitje zouden
van wal steken.
Neen, dat zal zeker niet geschieden.
Ja, wq hebben zelfs nog altqd hoop
dat 't den Minister Heemskerk niet
gegeven zal worden in dit schuitje
te stappen. Het zou van vrüzinnig
Nederland te dwaas zijn. Wq ver
wachten tegenover dit clericaal dry ven
een algemeene oppositie van al wat
vrijzinnig denkt, van den kalmsten
conservatief tot den roodsten radiecaal.
Al wat vrijzinnig denkt, zal tegen
zulke plannen in opstand komen en
gezamenlqk storm loopen tegen zulk
een ministerie, zal onderlinge geschil
letjes vergeten om nog te redden wat
nog te redden valt. En dan zal het ons
gelukken. Want vaster dan ooit zqn wij
overtuigd, dat wanneer alles wat vrij
zinnig is uit den dut gewekt word!
opnieuw zal blijken dat Nederlam
niet is een clericaal land.
Na het vele en velerlei geklaag over
de werkwqze van ons Parlement mag
er ook in deze Brieven wel eens spe
ciaal gewezen worden op het succes
van de nieuwe werkwqze der Tweede
Kamer bq onderwerpen van eenige
omvang en ingewikkeldheid nJ. door
vóór-overleg tusschen Regeering en
een Commissie uit de Kamér, eon zoo
genaamde Commissie van Voorberei
ding. Juist nu de kiaagtoonen oVer
het langzame werken der Éamer,
vooral veroorzaakt door de langdurige
openbare behandelingen, vrij alge
meen werden gehoord, komt dezebe-
handoling van pas. Men had hier te
doen met een niet gemakkelijk onder
werp, dat sinds jaren, ja men mag
zeggen eeuwen, eep twistappel Was
voor do verschillende geestesrichtingen
on algemeen verwachtte men dan ook
scherpe moeningsverschillen bij een
herziening onzer Armenwet. En ziet,
het liep alles als gesmoord, de atmos
feer was zelden in ohb Parlement vrien
delijker en gemoedelijker en de goheele
wet, die een kleine 100 artikelen be
vatte, werd in twee kalme daagjes
afgedaan. Dit is een resultaat, dat ver
melding verdient en m^or dan dat. De
behandeling werd zéker vergemakke
lijkt door de tegemoetkomende hou
ding des Ministers, maar ook deze was
goeddeels terug to^ voeren naar hot
vóór-overleg met de Commissie van
Voorbereiding. Daardoor was er weder
zijds een stemming ontstaan van
samenwerking, in plaats van elkaar
dwarszitten, zooals dit zoo vaak bij
parlementaire beraadslagingen is waar
to nemen.
De Regeering had reeds bij meerge
noemd overleg op meerdere punten
toegegeven en de Commissie had hot
hare gedaan om tot overeenstemming
Ie geraken. In eenzelfde Iqn bleef men
bij de openbare discussie en daarokjor
verkreeg men een resultaat als zelaen
of nooit te voren bereikt werd.
Wij zeggen niet, dat het altijd zoo
glad zal marcheeren en kunnen ons
zeer wel voorstellen, dat er zaken kun
nen worden aanhangig gemaakt, waar
tegenover de verschillende meeningen
onverzoenlijk zullen big ven maar in
ieder geval is de eerste proef schitte
rend geslaagd en verstaan wij 't ten
volle dat men er mee doorgaat.
Het groote verschil komt hierop
neerBij de gewone wijze van behan
deling dient de Regeering een voorstel
in de Kamer onderzoekt 't in de af-
deelingen daarvan verschijnt een z.g.
Voorloopig Verslag, een'meestal dorre
opsomming van wat „vele", „enkele",
„sommige", „zeer vele" leden willen,
daarop antwoordt de Minister dan
weer schriftelijk in een Memorie van
Antwoord en daarna verschijnt het z.g.
Eindverslag der Commissie van Rap
porteurs, dat gewoonlijk alleen de
mededeeling bevat, dat de openbare
behandeling van de wetsvoordracht
naar de meening der Commissie vol
doende voorbereid is. En dan komt,
wanneer de Kamer tijd vrq krqgt, de
openbare behandeling, waarbij dan
maar al te vak blijkt, hoe weinig „vol
doende" deze voorbereid was door de
schriftelijke gedachtenwisseling.
Een Commissie van Voorbereiding
nu bestudeert het ontwerp speciaal
eu is dan ook uit deskundigon samen
gesteld zij pleegt mondeling overleg
met den Minister ditmaal verschei
dene vergaderingen achtereen waaraan
de Minister deelnam en waar men
vanzelf eerder elkaar overtuigt dan
bq een uitwisseling van enkele schrif
telijke nota's.
Wq hopen zeer, dat het instituut
van de voorbereidingscommissies de
vuurproef zal doorstaan bij Tarief en
Verzekeringswetten. Het begin was
tenminste goed en wy vertrouwen dan
ook, dat de geheele Kamer het hare
zal doen om het nieuwe instituut ge
heel te doen slagen, hetgeen waarlqk
geen luxe is, indien men nagaat, hoe
zeer het crediet van ons Parlement de
laatste jaren gezakt is.
Er valt wat goed te makenNiet
door een bepaalde partq of richting,
maar door allen, die er prqs op stellen,
dat de volksvertegenwoordiging bq
het volk zoo hoog mogelqk sta aange
schreven.
Wq zouden in dit verband ook nog
eens willen wqeen op het onbepaalde
recht tot replioeeren, dat bq ons nog
altijd bestaat. Eerst mag ieder Kamer
lid bij ons zoo lang spreken als hij
wildan komen de replieken, waar
voor (behalve bij onderling goedvinden
bij de begrootingsdebatten) precies
hetzelfde geld en zelfs kan men nog
voor den derden keer het woord vra
gen en de Kamer pleegt zulks niet
te weigeren. Zij heeft zelfs offiicieel
altqd geduld, „officieel", wijl vele leden
wegloopen als zij er genoeg van hebben
(voor iédere stemming lokt een bel de
Verdoolde schaapjes wel weer bij el
kaar), maar „de Kamer''laat iedereen
maar uitredeneeren, behalve een enkele
keer vlak voor Kerstmis, wanneer men
perse klaar wil komen met den begroo-
tingsarbeid. Alleen dan wordt een wat
al te langdradige redenaar door ge
stommel wol eens tot rede, d. i. tot
zwijgen gebracht, maar zulks is een
uitzondering.
Nog deze week hebben wij gezien,
hoe meer dan een dag verknoeid word
met goeddeels onnoodige replieken
over het bouwwetje en dit in een tijd,
waarin het werk zich opstapelt tot on
rustbarende hoogte. Waarom nu niet
eens flink het mos gezet in dit gere-
pliceer Men zie eens naar onze wes
telijke buren, waar men op buitenge
woon snelle wijze de belangrijkste
zaken weet af te doen? Dit laatste
zoowel op het gebied van politieke
als van rechtszaken. Wat bq ons
weken en maanden van behandeling
vordert, wordt in Engeland vaak in
een dag of onkele dagen berecht. Kan
dit bq ons ook niet?
Op gemeentelijk gebied is het stil,
te stil voor ons, journalisten. Het is
net alsof er niets meer gebeurt. Althans
wat óns bereikt. Want aan het voor
bereiden is men op velerlei gebied.
Zoo is men weer aan het opmeten
geweest voor den te veel besproken
nieuwen verkeersweg Spui—Buiten
hof een nieuwe acte in dit treurspel
schijnt dus op komst. Dan is men aan
het overleggen inzake de Paleis-Raad-
huis-quae8tie, maar, hoe gaarne ik ook
anders zou willen, ik kon er niets
van te weten komen en zal mij niet
aan vermoedens wagen, na de wijze
waarop mijne collega's van Leeuwar
der en Nieuwe Groningsche Courant
hunne vingors brandden.
Dan is men druk bezig met de
nieuwe raadzaal, die werkelijk mooi
moet worden, naar ik hoorde, om van
het Vredespaleis te zwijgendaar
wordt nu ruil speed gewerkt om in
1913 gereed to komen en zelfs met
den tuinaanleg is al een aanvang ge
maakt, maar een blik er in heb ik
nog niet kannen slaan. Dit wordt voor
behouden aan buitenlandsche journa
listen en anderen, die nog veel minder
er to maken hebben, maar de publi
cisten der Nederlandsche dagbladpers
worden er zorgvuldig geweerd. Ge
lukkig hebben de moesten onzer slechts
een beroepmatige nieuwsgierigheid
Ook op de badplaats is men reeds druk
bezig voor 1913-plannen een tentoon
stelling als men dan wil organiseeren,
kost veel voorbereiding en aan de ter
reinen is veel te doen alvorens zij voor
dit doel geschikt zijn. Dit alles is ech
ter nog pas zoo in wording, dat er
later beter op terug te komen is.
Veraor hebben wij een gemeente
lijken hulpdienst bij ongelukken ge
kregen, waarvan men dagelijks do hel
dendaden in de bladen kan lezennet
als van de zedenpolitie die 't ook noo
dig vindt om van iederen vogel dien
zij „knipt", den volke kond te doen.
Ik kan 'tniet helpen, maar ik vind
dergelijke publicaties, vooral bq den
ongevallendienst (die als reden voor
publicatie moeilijk het „waarschuwend
voorbeeld" kan opgeven) een beetje
kleinsteedsch. Zoodoende wordt er ge-
Bpot met wat toch inderdaad geen spot
verdient en de vrucht is van veel geld
en overleg.
Eigenlijk Haagsch nieuws is er niet
zooals ik al zei, of de heer Loke, die
hier dure „open brieven" (als reclame
tusschen het redactioneel gedeelte der
couranten geplaatst) publiceerde en
een heusche lezing hield over een
Onderneming aan een 50 millioen
had men al genoeg om yzer te
winnen uit wat onze indische vulka
nen uitblazen. Of deze ondernemende
man al veel aandeeltjes plaatste, ver
nam ik niet; tot dusver bleef ieder
succesbericht uit: een veeg teeken,
vrees ik, voor dien heer. En vqpr
mg voldoende reden om er maar niet
langer bq stil te staan.
Iet andere nieuwtje is van bqna
even ernstigen aardwe hadden zoo
waar in onzen Dierentuin twee jonge
beertjes gekregen, echte beren en nu
is een van die dieren door de ouders,
door de ouders nog wel, opgepeuzeld
als extra maaltyd. Dat is niet mooi
van die ouders 1 We hebben hier zoo
weinig groote dieren meer in den
Dierentuin, dat elke natuurlqke aan
winst meer behoorde te worden ge
apprecieerd, zeker d.opr de ouders of
„verwekkers" van d#öxnwinsten. Het
andere jong, dat zeker voor een vol
genden feestdag berekend was, wordt
nu door oen meer vreedzame pseudo-
moeder verder opgevoed.
Menig Hagenaar zal wel een oogen
blik de hoop voelen opkomen, dat hg
op even gemakkelijke wijze van zijn
beren hetzq dan jongere of oudere
mocht afkomen
Ten slotte een teeken des tqds.
Dit schrqvende verneem ik, dat het
gebouw van de „Haagsche Kunst
kring" op de Heerengracht, de be
kende vereeniging van kunstenaars en
kunstlievenden, verkocht is (het ge
bouw, wel te verstaan) aan een onder
nemend bioscoopman, die er nu ieder
jaar tijdelijk in de tentoonstellings
zaal zijn intrek nam. Men krijgt eenig
idoe van de ondernemingsgeest van
zulke menschen en van de vooruit
gang van de bioscoop, wanneer men
bedenkt, dat hier, om van verbouwing
te zwijgen, een anderhalve ton mee
;emoeid is. Hiermee is het aantal
ioscooptheaters in onze goedo veste
alweer met een vermeerderd. Ben ik
goed ingelicht, dan behoudt de ver
eeniging er haar lokalen, zoodat zq
niet behoeft te worden.
Het besluit schynt een streep door
de rekening van het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen, dat in
zijn grootsche schouwburg bouwplan
nen mede het 'gebouw van de „Kunst
kring" had opgenomen. Maar mis
schien zit daar meer achter. Er wordt
tenminste gefluisterd dat het Gebouw
nog altijd een oogje heeft op dit ter
rein en dat het misschien nog heel
anders loopt dan het nu schqnt.
We hebben in de schouwburgquaestie
al zoo veel geduld leeron oefenen, dat
er nog best een beetje voor deze ge
schiedenis, waarvan evenmin alles vpor
het publiek duideiyk is, hij kan!
HAGENAAR,
Het kind en de school.
Samenwerking.
Van de sohool wordt tegenwoordig
méér gevraagd dan vroeger. De school
mag niet langer alleen nleeren"t ze
moet ook vormen.
Hieruit volgt, dat de ouders zich meer
en meer rekenschap gaan geven van
wat er op sohool gebeurtSohool en
huis groeien als van zelf naar elkaar
toe.
Do zedelijko vorming ligt vooral in
de hand van het gezin. De gehoor
zaamheid, aangewend, van het eerste
oogenblik, waarin het verstandelijk
bewustzqn zich openbaart, bloeit op
uit den vertrouwelqken omgang tus
schen moeder en kind, en effent den
weg van 't kind, 'als het de rustige,
huiselqke omgeving voor eert groot
deel van den dag, zal moeten ver
wisselen tegen de school, waar hij
staat voor oen vreemde tusschen hem
vreemde lotgenooten.
Daar zal het levende, vormende on
derwijs zijn geest on verstand ont
wikkelen. Zijn gedachten bepalen zich
niet langer bij het kleine wereldje,
waarin eigen ikje troont als vorst. Én
wo voelen het een groote steun
kan het kind ontvangen in de vor^
ming zijner eigen persoonlijkheid van
die sohool, waar orde, tucht en yver
den kindergeest moeten binnenleiden
in 't leven van arbeid, waar de om
gang met kinderen van eigen leoftyd,
maar van velerlei soort en aanleg hem
gereed maakt voor het leven in de
groote maatschappij.
De onderwijzer moet kennis nömen
van het individu, wil hij invloed heb
ben op zijn klasse. Wie kan hem
daarover beter inlichten dan de na
tuurlijke opvoeders?
En de ouder van heden wil weten,
wét het kind leert en hoe het leert,
Zqn gedachten laten het kind niet
los. Hq werkt moe leeft mee het
leven der klasse in en door het kind,
dat thnis komt met zijn onbevangen
verhalen en levendige indrukken.
En is er iets, wat, onbegrepen, ver
wondering baart, dan zal de onder-
wyzer, blqde met dat medeleven in
zgn werk, gaarne verklaren en toe
lichten, waaierend ook een aandeel
te krqgen als 't ware in 'tmeer in
tieme gezinsleven, waarin zijn leerling
zioh ontwikkelt. Zijn objectieve blik
van beroepspaedagoog kan waarschu
wen of geruststellen, Waar ouderlijke
liefde faalt of te bezorgd is.
Zob zal de samenwerking tusschen
school en huis gevoeld worden als een
niet meer te ontberen factor in de
opvoeding van het kind ze zal
groeien op natuurlijke wqze tot een
hechten band, waarlangs het kind
veilig voortgaat op den weg der ont
wikkeling. Wij, ouders en onderwq-
zers bespelen te zamen een fqn in
strument de xiel van het kind.
