Zomersaisoen 1912.
D. SAMSOM, Gouda,
"Ik
Bianenland
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
(kmeentelijke Arbeidsbeurs,
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
gen het lokaal konden binnendringen,
haalden zij hulpmanschappen. Een tal
rijke menigte had zich int usschen op
gehoopt en zag toe brj hot schieten,
dat tot 3 uur morgen# duurde. Van
de politie wa* tot dat oogenblik nie
mand gewond. Do inbreker# begrepen
dat het onmogelijk wa# te ontkomen
en twee van hen vorborgon zich in het
toilette van het lokaar; De derde bleef
intniuichen onafgebroken schieten. Toen
ook deze eindelijk zag, dat een verdere
«trijd nutteloos was, eindigde' ook hij
mot schieten.
Na oonigon tijd drongen de beamb
ten bet lokaal binnen. Toon klonken
plotseling kort achter elkaar nog drie
schoten en de derde bandiet zakte met
bloed bedekt neer. Hij had op zichzelf
geschoten. Het publiek wilde nu de
andore twee misdadigors lynchen.
Hulptroepen moesten aanruk leen om
den zwaargewonden bandiet weg te
brongen, maar deze stierf op weg naar
het ziekenhuis. Het was een beruchte
inbreker, Ignaz Jury genaamd. Zijn
medeplichtigen waren do arbeider
Thomas Kopany en do kleermaker
Anton Masch. Zij vertellen, dat de
overlodeno de inbraak beraamde en dö
oonige is, die op de politio heeft ge
schoten. De politie gelooft niet voel
deze verklaringon.
Vertrek van de Koningin on Prinses
Juliana uit Amsterdam.
Gistermiddag kwart over vieren is
II. M. de Koningin met H. K. H.
Prinses Juliana en gevolg van het
Centraalstation te Amsterdam naar
Het Loo vertrokken.
Een groote menigte stond voor het
Paleis ou don Dam om de Koningin
en de Prinses het tot weerziens toe
te roepen. Zoodra zij haddon plaats
genomen in het h-la-daumont bespan
nen hofrijtuig, werd do Koninklyke
standaard, die deze hoeln week van
den Paleis-koepel gewaaid heeft, neer-I
gehaald de muziek speeldo, begeleid
door het carillon, het Wion Neer-
landsch Bloodhet eere-escortc van
huzaren plaatste zich voor en achtor
hot Koninkljiko rytuig. en onder hot
gejuich van het publiek zotte do stoot,
waarin mojonkvr. v. d. Poll en moi.
Marling medorodon in oen auto, zich
in beweging.
Aan het station nam H. M. afsoheid
van de achterblijvende loden van de
hofhouding, don grootmoostor baron
Birtema van Grovestins, de groot-
meosteresso baronesse Van Iiardon-
broek on don kamerheer i. b. d. jhrJ
Bi*. Daarna dood H. M., die Prinses
Juliana aan do hand had, doze naur
alle kanten buigen, en Haar door mej.
Marling in het Koninklijk comparti
ment van don hoftrein tillen. Vervol
gens stapte H. M. zelf in. en oenigo
oogonblikken later xetto do trein zich
in oewoging naar Apeldoorn, waar hij
om u. 33 m. aankwam.
De burgemeester van Apeldoorn was
op het perron aanwezig. Een zeer
talrijk publiek juichte do Koningin
en Prinses Juliana toe. Te voet begaf
men zich naar het Paleis, waar II.
voor het bordes werd vorwolkomd
door don hofmaarschalk.
Prins Hendrik te Münohen.
Gisteren werd uit Münohen geseind
dat by gelegenheid van de voorstol
ling van do bruid van prins Frans
van Beioren, prinses Isabella van Oroy,
oen hofmaaltyd is gegeven, waaraan
Prins Hendrik der Noaerlanden mode
hooft nangezoton. De Prins-Regent
van Boiorou bracht op Koningin
Wilhelmina. Prins Hendrik en het
bruidspaar nartalyko feestdronken uit,
waarop Prins Hendrik met oen oven
bartolijkon toost op don Prins-Regent
heeft bedankt.
Minister van Marino.
Do vioe-admiraal Wentholt heeft
gisteren zijn ontslagaanvrage als mi
nister van inarino aan de Koningin
ingezondon.
Naar hot „Centrum" vernoemt, zou
als opvolger van minister Wentholt
ernstig in aanmerking komen de
schout-bij-naoht Hoekwater.
Het Koninklyk bezoek aan Parijs.
Do Fransche Minister van Buiten*
landsche Zaken de lieer Poincaró hoeft
aan den correspondent te Pary* van
de ,N. R. Ct." verklaard
„De regeering van do republiek her
innert. zich mot dankbaarheid de har
telijke warme ontvangst, die presided!
Falüéres in Nederland ontvangen heeft.
Wij zyn dns hijzonder verheugd over
do komst van H. M. Koningin Wil
helmina en wy bereiden ons voor, haar
mot de lovendigste en oerbiedigst©
sympathie te ontvangen.
„Wij zullen alles doen wat wrj kun
nen, om Haar het bezoek, dat naar
onzen zin te kort zal zijn, zoo aan
genaam mogelijk te maken.
-Deze reis zal de uitstekende be
trekkingen van onze beide landen be
zegelen.
„Persoonlijk herinner ik mij zeer
hartelijk ontvangen' te zijn in Den
Haag, 'nu 18 maanden geleden, door
de Nederlandsehe regeering, toen ik
in Nederland gekomen was om het
internationaal congres dor sociale ver
zekering te piesidoeren, en ik zal zoer
gelukkig zijn, mij opnieuw in Intrek
king te bevinden met de staatslieden
van een land, voor hetwelk ik een
groote bewondering koester.**
STATEN GEN ERA Al.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 10 Mei.
(Vervolg.)
De Bakkerswet.
Art. 4 betreft de regeling voor do
bakkerijen mot Israëlitische patroons
en gozellen.
Hierby verdedigt in de eerste plaats
do hoer Behaper een amendement,
hetwelk het verbod van nachtarbeid
voor die inrichtingen niet wil laten
gelden a in den nacht welke op den
Babbath volgt of hom voorafgaat,
tusschen 3 uur voormiddags en het
einde van dien nachten b bovendien
gedurende 15 nachten in een iaar, en
wol vier heele nachten en god arende
elf nachten gedeeltelijk.
Hij betoogt dat hierdoor do Israëli
tische gezellen er voor worden behoor],
kort na afloop van den Babbath aan
don arbeid to worden gezet". Bij aan
neming van zijn amendement zullen
de laatste 2 uren van don nacht nog
voor de broodbereiding beschikbaar
blijven.
De heer van Hamol verdedigt oen
amendement dat voor die bakkerijen
rekening houdt met het wisselend ein
de van den Babbath in do verschillende
jaargetijden. In hot jaargetijde, waarin
do Babbath laat eindigt, is de tijdruimte
voor meerdere bedrijven te kort.
Do minister bestrijdt beide amende
menten Men hoeft bn deze kwestie
slechts te maken mot deze beide ele
menten 1°. dat de Israëlieten oen
anderen rustdag hebben dan zij, die
oen anderen godsdionst belijden 2°.
dat zy die hun godsdionst streng op
vatten, slechts rituoel bereid brood
oton.
Hot ontwerp nu komt voldoende
aan do eischon om deze twee elementen
tot hun rocht te doen kotnon, togomoet.
Do Regeering hoeft slechts to zorgen,
dat aan do Joodsche bakkerijen dien-
aangaando geen belemmeringen in den
wog gologd worden. Of daardoor eco-
nomischo nadoelen ontstaan, blijft by
den minister buiten boschouwing
Hot amendement-Schaper wordt
verworpen met 45 togen 6 stemmen,
Hot amonderaent-van-Hamel wordt
vorworpen met 42 tegon 9 stemmen.
Artikel 4 en 5 worden z. h. s. aan
genomen.
De vorgadoring wordt hierop ver
daagd tot Maandag half twoo.
Adjunct-stationschef.
Op oenigo daarvoor in aanmorkinff
komende stations der Staatsspoor zal
oorstdaags uit do eerste goederen-
klerken worden benoemd een adiunct-
stationschef voor den goederendienst..
Deze adjunct-stationschef zal, naast
zijn gewone administratieve werk
zaamheden als goederonklerk, mede
toezicht hebben uit te oafonon op den
uitvoerenden goederendienst. Op sta
tions waar tevens een agent is, treedt
deze adjunct-stat ionschof op als adjunct
van den agent, en vervangt hij dozen
by ontstentenis. Op stations waar
geen ngont ia, houdt hij het boven
bedoelde toeaidht op den uitvoerenden
goodorendionst rechtstreeks onder den
stationschef. Het moet uitdrukkelijk
worden verstaan, dat do benoeming
in de niouwtf functie geen uitbreiding
van personeel betoekont. Do benoem
den blyven in hun werkkring als
goederenklerk, welke slechts wordt
uitgebreid met het gezag ovor het
personeel van en n\pt het algemeen
toezicht op den goederendienst op hun
station.
Onder de gemeonto Heilo is oor-
gistorom door een Ilaagschen huur
auto, waarin 2 Alkmaarsche jongelui
en oen vertegenwoordiger der Auto-
Maatschappy gezeten waren, de 50-
.arige B. overreden en terstond ge
dood.
Donderdag werd in den loop van
den morgen op Wilton's scheepswerf
en machinefabriek te Oud Delfshaven
vermist de 17-jarige dekknecht G. L-,
werkzaam op een der sleep booten. Na
den ganschen dag te vergeefs naar
hem gezocht te hebben, werd 's avonds
halftwaalf zijn lijk opgehaald uit de
Fabriekshaven aldaar, waar hy onop-
f«merkt, te water geraakt en ver-
ronken bleek te zyn.
R.-K. kerk uitgebrand.
Gistermorgen is de R.-K. kerk te
Eed* (Zoonwsch-Vlaandoren bij de
Belg. grens) vermoedelijk doordat doze
door den bliksem getroffen werd,
totaal uitgebrand.
Een kunstysbaan.
Men seint ons uit Nijmegen
Naar wij vernemen, zal na sluiting
van de tijdelijke bloemententoonstel
ling, die van 1 tot en met 3 Juli a.s.
in do Kroonzaal op het Heidelberger-
slotterrein wordt gehouden, in ge
noemde zaal een kunstijsbaan worden
aangelegd.
Doze ijsbaan, waarvan op het oogen
blik eon proefbaan in Amsterdam te
zien is wordt volgens eon geheel nieuw
systeem, uitvinding van een Engelsch-
man, aangelegd.
Naar de Delfscho Ct. meldt, heeft
Woensdagavond op de schietbaan te
Delft een onbekend porsoon, waar
schijnlijk met oen revolver, oen schot
gelost op een soldaat die.de baan in
specteerde.
Een onderzoek leverde niets op.
Gisterenmiddag, op dezelfde plants,
ongeveer, is oen schot gelost op den
jongen P., maar deze is niet geraakt.
Er wordt naar don dader gezocht,
maar tot nog toe vergeefs.
Te dik.
To Haarlem is by hot onder de
wapenen komen van de landweer
zokoro W. II. afgekeurd, omdat hij
te dik was geworden on hij zijn
uniform niet meer dragen kon.
(N. v. d. D.)
Tegon de ooalitie.
In hot Amsterdamsche „Prodikbour-
tenblad" plaatst de hoer Chr. de Vries,
„namens velen" oon oproep aan „Pro
testanten van don volgenden inhoud;
„Allen die geen bevrediging vinden
in de bestaande coalitie op Btontknn-
dig gebied, $och een actie in meer
positioven en democratischen geest
wen schel ijk achten, worden verzocht
hunne botuigingon van adhaesie zoo
spoedig mogplijK in te zendon aan liet
adres Stadhouderskade 70, Amsterdam.
Het testament van Astor. De Ame-
rikaansche en de Fransche bladen zyn
vol van het testament van Astor, die
zijn woduwe van 19 jaar 121/* millioen
nalaat op voorwaarde dat zy niet her
trouwt. De meoBte zyn verontwaardigd,
sprekon van „la veuve dorée", en
noemen het testament immoreel of
zelfs oen misdaad. Er zijn ook bladen,
die Astor verdedigen en zeggen, dat
Thy zijn weduwe heeft willen verdedi
gen tegen jagers op fortuin en do
vorzookingon waaraan de jonge Ame-
rikaansehe vrouwen blootstaan, voor-
wie men de adollyke kroontjes van de
oude wereld doet schitteren.
De vrienden van mrs. Astor zeggen
dat do ionge vrouw thans nog veel te
bedroefd is om te denken over een
tweede huwelijk, maar dat zij geen
oogenblik zou aarzelen by de keuzo
tusschen een groot fortuin en een
grooto liefde en daarom ook nooit
ware ellende aal kennen.
Over het verdere testament van
Astor nog het volgende
De weduwe ontvangt, buiten het
vruohtgobruik van 12,500,000 guldon
oon rechtstreeks bedrag van 25,000
gulden.gpaarover, en ovor de reusach-
tigo schenking die haar bijgaar trou
wen gedaan word (het bedrag daarvan
is nooit bekend gewordon) kan ze naar
welgevallen beschikken, ook indien zij
mocht hertrouwen.
De weduwe verwacht de geboorte
van oen kind, waarvoor ook reeds in
het testament gezorgd is. Tot de meer
derjarigheid heeft hij (of zy) het
vruchtgebruik van 7,500,000 gulden,
welk bedrag op den 21en verjaardag
geheel te zijner (barer) beschikking
komt.
Astor was van zyn eerste vrouw
gesoheiden. Hij had uit dat eerste hu
welijk twee kinderen een zoon, Vin
cent, en een dochter, Muriel. De«e
zoon orft het enorme fortuinzyn
moeder wordt in het testament zelfs
niet genoemd.
De dochter, Muriel, heeft tot haar
meerderjarigheid het vruchtgebruik
van 12,000,000 guldenzoodra zy 91
jaar wordt krygt zy die som in onbe
zwaard bezit.
Vinoent Astor erft de prachtige
buiten# Ferncliffe te Rhinebeck en
Beechwood, te Newport, terwijl de
weduwe het Astor-paleis in Fifth Ave-
neu te New-York bewonen zal tot
haar huwelijk of anders zoolang zij
wil. Ook al wat het Astor-paleis aan
kunstschatten l>evat, komt aan rars.
Astor, evenals de paarden, honden, rij
tuigen en automobielen. Men moet
deze niet gering schatteniemand heeft
eens aan kolonel Astor gevraagd, hoe
veel auto's hij had.
„Het antwoord luidde„Ik weet het
niet precies, maar er moeten er zoo
wat 00 zijn."
De secretaris van Astor krygt 50,000
en de rentmeester 62,5000 galden.
INDISCH NIEUWS.
Roovers gevat.
Eindelijk na oen jacht van 14 dagen
en na onophoudelijk patrouilleeren is
het in den ochtend van Zaterdag 13
April aan 2 Javaansche rechercheurs
mogen gelnkken om diep in de bos-
schen van Medan estate in hun schuil
plaats twee Javanen to arrosteeren,
die verdacht worden van do tallooze
diefstallen in de omgeving van Medan,
waarbij vooral kippen het leven lieten
(adres aan de Djalan Berdang).
Do rechercheurs overvielen de roo
vers in hun knus ingerichte legerplaats,
waarna deze zich zonder verzet over
gaven. Men vond daar afval van kip
pen, verschillende goederen, een paar
geslepen kapmessen en 12 gulden aan
gold.
De mannen laten niots los en willen
niet zeggen of ze weggeloopen koelies
dan wel dwangarbeiders zijn, maar
vrij zeker is hot dat de rechercheurs
een goede vangst gedaan hebben.
(Deli-Ct.)
De cholera in Siantar.
Zaterdag 13 April heeft hot hoofd
van plaatselijk bestuur te Pematang
Siantar de onderneming van dien
naam mot cholera 'besmot verklaard.
We hoorden verder dat zich op de
onderneming sinds onze vorige opgaof
nog 3 gevallen van ziekte hebben
voorgedaan, terwijl ook in don omtrek
govfUlon zijn voorgekomen. In de
Batakkampong Dolok Morangir óón
patient, die overleden is. te Pematang
Pana Djawa oon Batakker overleden
aan een verdachte buikziekte, te Dolok
Pariboean een Batakker, ziek aan
cholera, een vrije Batakkoelie van
Marihat ovorledon aan een verdachte
buikziekte on één nog lijdende, te
Baiibajoo 1 koeli aan cholera over
leden en op het terrein van de Bah
Lias Est. 6 patiënten, waarvan 3
ovorledon. Op Siantar estate tot heden
totaal 17 patiënten en 14 overleden.
De dokter-diawa blijft nu yoorloopig
toch in do besmette omgeving, de
dolcter-djawa v on/Pa kam zal af en
toe de praktijk te Tebing Tinggi waar
nemen. (Deli-Ct.)
GOUDA, 11 Mei 1912.
Gisteren slaagde te Utrecht voor de
acte 1. o., do heer D. van Wijk.
Eindexamen Gymnasium.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken hoeft bepaald dat het eindexa
men van het Stedelijk Gymnasium
alhier zal worden gehouden op 20,
21 en 22 Juni.
Als gecommitteerden onder wiel*
toezicht dit examen zal worden afge
nomen zijn aangewezenDr. J. J.
Hartman, hoogleeraar aan de Rijks
Universiteit te Leiden, Dr. H. Brug-
mans, hoogleeraar aan de Gemeente
lijke Universiteit te Amsterdam en
Dr. A. A. Nijland, hoogleeraar aan
de Rijks Universiteit te Utrecht.
Het programma voor de oerste or
gelbespeling in de Groote of St. Jans-
cerk alhier op Dinsdag 14 Mei 1912
des avonds ï'/j uur door den heer
J. H. B. Spaanderman, met welwil
lende medewerking van de dames Lea
Fnldauor (sopraan) en Aletta de Jongh
(viool) den Haag, en den heer Désiree
Galand (viool), 's Bosch, luidt als volgt
1. Allegro Moderato (Eerste deel) uit
het IVe Concert G. Fi Handel.
2. Sonate No. 8. G. F. H&ndel.
a. Andante, b. Al
legro-Largo. c. Al-
3. Aria uit het Orato
rium „Judas Mak-
kabaus. G. F. Handel.
4. Pastorale. J. S. Baoh.
5. Largo uit Conoert
No. 3. t J. S. Bach.
6. a. An den Wassem
en Babylon. Ant. Dvorak,
b- Jesnslied. Eugen Hildach.
o. Wiegenlied der
Hirten an der Krippe
zu Bethlehem. M. Reimann.
7. Fuge „Con Tema
per moto retro-
gvodo". Rob. Schumann
über den Namen
„Bach"
Nos. 2 en 5 voor 2 violen, Not. 3 en
6 voor sopraansolo, met orgelbege
leiding.
De 2e orgelbespeling zal plaats heb-
ben Dinsdag 28 Mei a.s.
Ned. Protestantenbond.
Gisterenavond trad in de bovenzaal
van het Café „Het Schaakbord" voor
de afd. Gouda van den Ned. Protes
tantenbond als spreker op, Mr. P.
Tideman, uit Bloemendaal.
De bijeenkomst werd geopend door
den voorzitter der afdeeling Ds. H.
van ABsendelft, die in een inleidend
woord er op wees dat het do eerste
maal was dat in de afd. Gouda van
den Ned. Protestantenbond een niet-
theoloog oon spreekbeurt vervulde.
Mr. Tideman verklaarde als zoon
van wijlen den predikant Dr. B. Ti
deman, dio in de llemonstrantsche
kerk eertijds herhaalde malen optrad
en daarbij zooveel sympathie ont
moette, alsook omdat het nieuwe,
het optreden in Protestantenbond-ver
gaderingen spr. zeer aantrok, gaarne
de uitnoodiging van de Goudsche af
deeling te hebben aanvaard. Spr. wees
er echter op dat, gegeven het karakter
van den Protestantenbond or voor een
jurist wel bezwaren zijn verbonden
om in oen vergadering van dezen bond
oen onderwerp te bespreken.
Tot titel zijner rede had de spreker
uitgekozen „Een groot Nedorlander",
daarmede bedoelend Prof. G. J. P. J.
Bolland.
De aanleiding daartoe had spr.
gevonden in het optreden van Prof.
Bolland in den afgeloopen winter in
België om den strijd te voeren voor
de Viaamsche taalbeweging. Do eerste
tocht in het Vlamingenland, die spr.
had medegemaakt, had diepen indrnk
op hem gemaakt. Op de Vlamingen
zolf heeft deze tocht zeer verschillende
indrukken gemaakt. Een deel was
enthousiast over de reden van dozen
hoogleeraar, een ander deel hoorde ze
mokkend aan uit onbekendheid met
de door Prof. Bolland voorgestane
groote idee.
Spr. noemde Prof. Bolland „een
groot Nederlander", omdat deze man
is een figuur, die van allerlei stand
punten uit is te bespreken, zoowel
van een politiek, zakelijk, als geeste
lijk standpunt. Van deze laatste zijde
wilde spr Prof. Bolland bezibn, onjdat
dit geestelijk standpunt raakt do vrije
vroomhdfl en godsdienstzin.
Spr. heeft Prof. Bolland zeer hoog
staan, en daarom heeft het hem ge
troffen dat Prof. Slaverda de Grave
te Groningen in een Gids-artikel een
aanval op dezen hoogleeraar heeft
gedaan naar aanleiding van zijn in
België gedane uitspraak dat de „rede"
zooals ae Hegliaansche redeleer die
verstaat, zich in het Nedorlandsch het
zuiverst laat zeggen.
Prof. Salverda de Grave heeft met
hot door Prof. Bolland gesprokene den
spot gedreven, zonder te bewijzen
waarom het dan zoo'n dwaasheid was.
Spr. verklaarde echter dat de Gro-
mngscho hoogleeraar met zijp artikel
meer dwaasheid heeft godaaii dan zijn
Leidschen collega.
Prof. Bolland heeft in Vlaanderen
verkondigd dat het slechts schijn was
dat de Hoogere R. K. Geestelijkheid
de Viaamsche beweging steunde. Blijk
baar hoeft deze hoogleeraar goed voor
uit gezien. Het is toch kort geleden
gebeurd dat de Viaamsche Pastoor
Hugo Verriest zyn ambt heeft neder-
gelegd omdat de Bisschop vap Brugge
den ouden pastoor Verriest jn diens
oigen pastorie een coadjutor (helper
in de ambtsbediening) wilde topvoegen
teneinde juist te khnnen nagaan wat
er in de pastorie geschiedde..
Spr. wees er op dat wie Prof. Bol
land wil kennen en begrijpen, zich
eigen moet maken wat staat geschre
ven in diens werken „Het Wereldraad
sel" en „Zuivere Rede". In deze werken
Vide wijsgeer aan het woord. Ver
stand en rede moeten goed uit elkan
der gehouden worden. Het ontledende
verstand kan alles goed praten of
afbreken naar gelang dit noodig is,
de rede echter houdt in zich een hoogere
eenheid, een gezonde hoogere mystiek
De vrijzinnigen, d.w.z. de in vrijheid
verlicht levende godsdienstigen moeten
dat beseffen.
Uit een rede door Ds. Heèring te
Haarlem Zondag j.l. gehouden was
spr. bijgebleven dat door dien rede
naar was gezegd dat het bid4en was
een bewuste gemeenschap met God.
Dit had hem te meer versterkt inde
overtuiging door Prof. Hofland ook
verkondigd, dat het den mensoh is
gesteld een ondergrond te scheppen
tot een God gewijd leven.
Prof. Bolland is, met eenige eigen
aardigheden die hem aankleven, een
ijker naarmate men hem
?edt als iemand, die het
leven zoekt. Zijn ontem-
kracht brengt velen onder
man hi
tegemoet
waarachti|
bare
bekoring.
Bollam
wat hij
opleidini
zocht
is uit zich zelf geworden
i. Nooit heeft hij een bepaalde
gehad; een Universiteit be
niet. Geboren als de zoon
van oea rijksveldwachter heeft hij zich
door eigen krachtige stadie opgewerkt
tot onderwijzer, later in Engeland een
functio bekleedend, vandaar als ieeraar
in de Engelsche taal te Batavia be
noemd ©n ten slotte door Koning
Willem III geroepen tot het hoog-
leeraarsambt te Leiden.
Spr. noemt Prof. Bolland een pro-
feot-leider. Men moet Bolland gehoord
hebben om te weten welken grooten
geest in hem leeft. Uit zijn woord
spreekt de groote nietigheid van alles
tegenover de Majesteit van God. Daar
tegenover is de mensch niets. In Prof.
Bolland leven voort de diepste uitin
gen van de vrijzinnige godsdienstpre
dikers. De Hegliaansche wrjsbegeorte
door Prof. Bolland verkondigd leert
het vooruitgaan het werkelijk leven in.
De vaderlandscho geleerden mogen
dezen hoogloeraar meer hoonen dan
eeron, voor de vrijzinnig-godsdiensti-
gen is hij een leermeester, van wien
groote kracht uitgaat.
Het is ons slechts mogelijk van deze
wijsgeerigo rede in schoone taal,
onkele punten aan te stippen. De
redenaar was dan ook zoo welwillend
om allen, die daartoe den wonsch te
konnen gaven, een gedrukt ex. wan
neer het gereed aal zijn, te willen
toezenden, tenoindo dit gesproken
woord nader te overdenken.
Van de gelegenheid tot vragen
stellen word gebruik gemaakt door
den hoor D. Harkink, dio als zijn
meening te konnen gaf dat Prof.
Bolland zich stelt op hdt dualistisch
standpunt, verzoening van godsdienst
en wetenschap.
Mr. Tideman beantwoordde den heer
Harkink uitvoerig.
De voorzitter Ds. H. van Asaondolft
dankte daarop den spreker voor dions
schoone rede, waarvan was uitgegaan
een opwekking tot meer goestelijk
loven, tot moer belangstelling toonen
in de eeuwige dingen.
In vele opzichten verklaarde de voor
zitter medo te gaan met de denkbeelden
van den door den spreker zoo hoog
vereerden Prof. Bolland, doch hij be
treurde het dat door dezen hoogloeraar
in do Amsterdammer oon drietal arti-
kolen waron geschreven over de Vrij
metselarij, welke blijk geven, dat doze
professor daarin geheel heeft misgetast.
Met oen opwekking tot bijwoning
van do Openlucht-Samenkomst voor
vrijzinnig-godsdienstigen op het land
goed Ockenburg bij Loosduinon op
Hemelvaartsdag werd deze uiterst
matig bezochte bijeenkomst gosloten.
Muziek- en Zangersfeest.
Zooals uit de in dit nummer ge
plaatste advertentie blijkt zal op
Hemelvaartsdag een muziek- en zan
gersfeest plaats hebben op het Sport
terrein aan den Graaf Floriswog, uit
gaande van de Gemengde Zangver
eeniging Gouda alhier.
Het aantal deelnemende vereenigin-
gen bedraagt 28 het aantal personen
is ongeveer 1300. Elke vereeniging
zal eon tweetal nummers uitvoeren,
waarvoor één gouden en drie zilveren
medailles zijn uitgeloofd. Ook zullen
herinneringsmedailles en Eere-prijzen
worden uitgereikt, deze laatste na
booordeeling dooreen deskundige Jury.
Hedenavond zullen deze medailles by
de firma Begeer, Wijdstraat, worden
tentoongesteld.
Naar het programma te oordeelen
belooft deze dag oen feestdag to
worden.
Te half twaalf zullen de vereeni
gingen worden opgesteld op het Ka
zerneplein, vanwaar zy in optocht met
muziek en vaandels een rondgang
door de gemeente zullen maken. Er
zal daarbij dezen weg worden gevolgd:
Kazerneplein, Nieuwe Markt, Achter
de Waag, Botermarkt, Wijdstraat,
Dubbele Buurt, Oosthavon, Westha
ven, Dubbele Buurt, Wijdstraat, Markt,
Hoogstraat, Kleiweg, Spoorstraat,
Rsdder van Catsweg, Graaf Florisweg,
Sportterrein.
Te 1 uur zal de Wedstrijd aanvangen
Bijzonderheden daaromtrent zijn it
dpn Feestwijzer vermeld.
Na het concours zal des avonds
een groot avondfeest worden gegeven
met Bioscoop-voorstelling en Bal-
Champêtre.
Het bestuur der Gemengde Zang
vereniging Gouda verzoekt óns de
medewerking in te roepen van de
ingezetenen van deze en de omlig
gend© gemeenten om dit groote mu
ziek- en zangersfeest, het eerste in
Gouda, goed te doen slagen.
Hot bureau zal Hemelvaartsdag te
10 nor geopend zyn, terwijl ook te
.voren roods kaarten zijn te bekomen
den muziekhandel van Mevr. de
Wed. Bonman, Dubbele Buurt.
Nieuwe Courant.
Do Nieuwe Courant, antirevolution-
nair weekblad voor het kiesdistrict
Gouda heeft opgehouden te bestaan.
Hedenmorgen verscheen het laatste
nummer. In een „Afscheid" sohrfift
de uitgever dat de belangstelling aio
er in het district voor het Wad wordt
gevonden te gering,is om meerdere
kosten te rechtvaardigen.
De uitgever stelt dio weinig belang
stellenden verantwoordelijk dat thans,
nu de verkiezingen van 1913 op han-
don zijn, de noodzakol ijkheid gebiedt
dat de uitgave van dit anti-revolution-
nair weekblad moet worden gestaakt.
Het is geen bowys van groote kracht
der anti-revolutionnairen dat zij hun
kleine weekblad niet in stand kunnen
houden.
Door do Rechtbank te Rotterdam
is bonoemd tot deurwaarder bij het
Kantongerecht te Gouda, do heer J.
J. P. don Boer alhier, ter vervanging
van den hoer B. II. van de Worvo,
aan wien als zoodanig op zijn vorzook
eervol ontslag is verleend.
Huisvlijt-Tentoonstelling.
Wij vestigen er de aandacht op dat
de officioele opening der Huisvlijt*
Tentoonstelling onder genoodigclen
zal plaats hebben Maandagmiddag te
2 uur. De openstelling voor het pu
bliek geschiedt te 3 uur.
Waddinxvren. Bij de heden gehou
den periodieke verkiezing van de pol-
dors Achterof en do Putto is met
algemeene stemmen tot Voorzitter
herbenoemd do heer C. Oudijk alhier.
In de heden gehoudon vergade
ring van vorengenoemde polders wer
den de rekeningen van het afgoloopen
jaar goódgekeurd, alsook do begroe
tingen voor 1912. Besloten word oen
geldleening aan to gaan van ten hoog
ste f35000. - togen eeno rente van
niet meer dan 4'/j 's jaars en ieder
jaar af te lossen minstens f 1000.
Khimpen a.d Lek. Een zoontje van
J. v. Wijnen viel spelende in de wo-
toring bij do bouwmanswoning van
J. d. Burger. Het ongeval word door
den zoon van don Burger opgemerkt,
die het gonoegen mocht, smaken het
kind, dat onder oen schouw was te
recht gekomen er onder vandaan to
halen on to redden.
W. A. de Hoop, uit Nieuwehaven
6 naar Üravenhage, Hoffemaplein 6.
E. C. Esser, uit Kleiwegstraat 2
Rotterdam, Rodemijschestraat 90b.
J. de Jong, uit Groenendaal 97
naxr Rotterdam, Hofdijk 51a.
J. Schuilenburg, uit Lethuiaotetraat
9 naar Raalte, Zwolscheweg 26.
^pL. van Brakel, uit Spieringstraat
75 naar Rotterdam, Schoolstraat 30.
A. Vingerling, uit Krugerlaan 37
naar Gorinchom, Hoogstraat D. 544.
A. Snoek, uit Peperstraat 68 naar
Rotterdam, Nadestraat 113.
M. H. Worst, uit Boelekade 187
naar 's Gravenhage, v. Bassemstr. 42.
Opgave der Personen,
dio zich gedurende de week van
3 Mei tot 10 Moi in de
gemeente gevestigd of deze
verlaten hebben.
GEVESTIGD
A. Voorneveld, uit Zutphen in P
C. Bothstraat 3.
H. W. F. Blaze, uit Boskoop in
Gouwe 162.
H. B M. J. va^i Meurs, uit R'dam
in Gouwe 153.
D. A. E. Dupper, uit Znid-Amerika
in Oosthaven 41.
N. Broekhuizen, uit Moordrecht in
IJsAllaan 31.
J. de Pater, uit Rotterdam in Corn
Ketelstraat 69.
W. F. de Lange Wendels, uit
Amsterdam in Groenendaal 90.
J. Baas, uit Stolwijk in Boeken
bergstraat 74.
JT A. van Gennep, uit Moordrecht
in Jan v. d. Heidenstraat 5.
G. do Jong, uit Oudshoorn in Dra
piersteeg 5.
J. J. Bes, uit Rotterdam in Prinses
JulianaBtr&at 28.
A. Niouwveld, uit Amsterdam
Möordr. Verlaat 7.
H. Kastelein, uit Streefkerk in Goe-
janverwellen dijk 16.
J. W. Vermeulen, uit Rotterdam ii
Spieringstraat 2.
F. Pronk, uit Reeuwijk in IJssel
laan 98.
D. Bauer, uit Alphen in Turf sin
gel 51.
VERTROKKENEN
G. J. de Ruyter, uit Hoogstr. 23
naar Dordrecht, Voorstraat.
W. Ooms, uit Steijnkade 6 naar
Boskoop, Dorpstraat 26.
P. Huijsman, uit Bleekerssingel 2
naar Waddinxveen.
H. de Wolff, uit Vlamingstraat 17
naar Dokkum.
A. van Leen wen, uit Boomgaard
straat 12 naar Delft, Poppensteeg 2.
C. G. Landsmeer, uit Markt 34 naar
Dordrecht, Vriesaweg 136a zwart.
Predikbeurten te Gouda.
Zondag.
REMONSTRANTSCHE KERK.
'h Morgens lO'/j uur. Ds. H. VAN
ASSEN DELFT.
GROOTE KERK.
Vroegpreek ten 7l/a ure. Ds. BER-
KELBACH V. D. SPRENKEL.
Voorm. ten 10 ure. Ds. BIJL.
Naraidd. ten 2 ure. Geen dienst.
KLEINE KERK.
Namiddag ten 2 ure. Ds. DEUR.
Kindorpreok ten 6 ure. Ds. BER-
KELBACH V. D. SPRENKEL.
LUTUERSCHE KERK.
Voorm. ten 10 ure. Ds. GEEL-
HUYSEN.
GROOTE KERK.
Huwelijksinzegening, Woensdag 16
Moi, Ds. BERKELBACII V. D.
SPRENKEL.
HEMELVAARTSDAG (16 Mei).
GROOTE KERK.
Vroegpreek ten 71/, ore. Ds. BER
KELBACII V. I). SPRENKEL.
Voorm. ten 10 ure. Ds. H. DOORN-
VELD, te Oudewater.
Aanvragen van werknemers op
10 Mei.
Volwassenen.
1 kantoorbediende,
1 opperman,
1 stokor,
1 werkvrouw,
1 bakker,
1 voerman,
6 grondwerkers,
6 pakhuisknechten',
2 loopknechten,
6 werklioden zonder vakkonnis.
Halfwas of aankomende.
2 kantoorbediende^.
2 werklieden zonder vakkonnis.
Loerlingon en jongens.
1 tuinman.
Aanvragen van werkgevers.
Volwassenen.
4 timmerlieden,
2 metselaars,
1 blikslager,
Halfwas of aankomende.
2 timmerlieden,*
1 opperman,
2 blikslagers,
2 werklioden zonder vakkonnis,
Leerlingen en jongens.
1 sigarenmaker.
Werking der Beurs over Maart
en April 1912.
Ingeschrevon werden resp. 35 en 50
volw.6 on 4 halfw. en 3 loerl.
Gevraagd worden res|S. 25 en 67
volw., 5 en 9 halfw. en 8 en 2 loerl.
Geplaatst werden resp. 22 en 34
volw., 2 en 4 halfw. en 1 loorl.
Ome Geïllustreerde Weekbladen
Ons Premieblad Pak me mee No. 6
van 11 Mei bevat als voornaamste
Het Koninklijk Bezoek aan .de Hoofd
stad, mot 6 foto's. Voorts het laatste
bedrijf van het Parysche drama, met
4 foto's, Brand op het Rechtbooraifloot
te Amsterdam, Brand in het „Kalfje"
bij Amsterdam, Brand to Leiderdorp,
Ons Prinsesje op 't Loo, De veroeni-
ging „Onze" Vloot", met 6 foto's,
Cabaret arlistique van Leidsche stu
denten, Een monument op hot kork-
kof te Roozendaal, De val van den
vliegenier Védrines, Per vliegtoestel
over den Oceaan, Het Jubileum van
de broeders van St. Joaqnes Deo,
Portret van f den #chrnye* van „de
familie Lehman", Een Overzicht van
de i Mei-betooging te Amsterdam,
Schipbreukelingen van de Titanic in
de reddingsboot, Geredden van de
Titanic Aan boord van do „Carpathia",
Het vervolg van de Onthullingen van
Madame Steinheil met 2 foto's, Onze
Esperanto-Cursos.
Voorts portretten van bekende land-
genoeten^De Rubriek van Redacteur
X en net Kindernummer „Ons Prin
sesje", met onderhoudende lectuur voor
de jeugd.
Ernstige mededeeling.
Een passagier, gedagvaard voor de
commissie van onderzoek betreffende
de schipbreuk von do Titanic doelt
mede dat Mme Ryorson, uit Phila"
delphia, die van den heer Ismay mede
deeling had ontvangen van een tele
gram zonder draad meldende dat de
Titanie iu de richting der ijsbergon
voer, had gezegd tot don heer Ismay.
U gaat natuurlyk nu u snelheid
verminderen.
Neen, antwoordde de heer Ismay,
wij zullen er nieuwe vuren bij aan
loggen om uit den kring der ijsbergen
weg te komen.
Dit goaprek geschiedde in bijzijn
van moord ere getuigen.
Hulde aan de Lesaops.
Do gozant van Frankrijk in do Ver»
ocnigdo Staten hooft officieel mede-
doeling ontvangen van oen beslissing
van hot departement van oorlog dat
aan oon van do drie forten dio bij den
ingang van hot Panama Kanaal zullen
worden gebouwd, op de kusten van
don Atlantischen Oceaan, de naam van
de I»ssops zal worden gegeven.
De Ainorikaanscho regeering hoeft
bedoeld op doze wijze do herinnoring
er aan lovendig te houden, dat hot
Fransche ingenieurs waren die het
groote werk dat thans de voltooiing
nadert begonnen.
Aanstaand treffen.
Fez, 10 Moi. (Draadloos bericht.)
Zarains en Zommours, ten gotalo van
wol 2500, zijn gelegerd bij Aïn-I^ornm
en bezette den wog voor militaire
convooion. Een vorstorkingsbataljon is
van Mequinez vertrokken.
Men verwacht nu eerstdaags een
belangrijk troffen.
Protestmoetings in Borlyn.
Berlijn, 11 Moi. Do sociaal-demo-
craten hebben op 36 onorme meeting»
goprotcsteerd tegon het gebeurde in
het Huis van Afgovaardigdon met
dr. Bernhardt.
Eijfwaron c.a. 60.000 bozookors.
Do Duitscho Duel-motie.
Borlyn, 11 Moi. Do begrootings-
commissio hooft do duel-motie van
het Centrum en do Volkspartij aan
genomen.
Do Russische Minister van Oorlog.
Berlijn, 11 Moi. Uit Petersburg
wordt geseind dat do Czaar het ontslag
van den Minister van Oorlog heeft
geweigerd.
De minister is niet in ongenade
gevallen.
De Duitsche keizer.
Berlijn 11 Mei. Do Keizer is te
Karlsruho aangokomon. Het trok by-
zonder do aandacht dat de begroeting
tusschen den Koizor en Von Beth-
mann-Hollweg zoer hartelijk was.
ONTVANGEN eeno buitengewoon
grooto Collectie Nouveauté'# in
Costumes tailleur, Mantels,
Robes, Blousen, Rokken,
van de goedkoopste tot do boste
soorten tegen de meest concurreerende
prijzen.
Specialiteit in NouveautéV.
Bekroond op diverse Tentoonstellingen
met de hoogste onderscheiding.
ouders N. Benschop en C. Krynen.
6. Gerard, onder# W. van Kijken
G. Bakker. 4. Adam, ouders P. Mo
lenaar en B. Ch. de Jong. 5. Jo
hannes, ouders J. van Zeist on P. Heijer.
van het Koninklijk Metoriologiseh
Instituut te I)E BILDT.
Hoogste barometerstand 768.5 te
Horto, laagste stand 749.0 te Malin-
head.
Verwachting tot deu volgenden dag.
Matige tijdelijk weliioht krachtolijk
zuidwestelijke tot westelyke Wind,
aanvankelijk veel kans op rogön en
onweer, later tijdolyk opklarend. Iets
koeler.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 9 Moi. Cornells Dirk,
ouders A. Uinoo on G. Buurman.
Quirinus Johannes Wilhelmus, ouders
J. Woudenberg en J. M. van den
Heuvel. 10. Hendricus Johannes,
ouders J. B. van der Bos en J. van
Asten. 11. Govert, ouders A. van
Herk en M. Blob.
ONDERTROUWD: 12 Mei. J. Vlag
en G. A. van der Zaan. W. F. van
der Moide en L. de Bruin. H. J.
vay den Bos te Haastrecht en M. J.
Nieuwenhuijzen. M. J. C. M. Mim-
pon en C. Jongeling. 13. H. laurier,
wed. van A. M. Boere en J. C. Ever-
"Overleden 9 Mei. w. Djk«tr»
28 j. echtg. van J. Boot. C. IJssel-
stijn 76 j. 10. J. H. Verboom,
8 mnd.
WADDINXVEEN.
GEBOREN27 April. Jannetje
Cornelia, ouders A. Noorhvndor en II.
C. Jongebreur. 28. Jan Hendrik,
ouders H. van dqjf Berg on L. Brinks,
1 Mei. Huig, ouders C. de Rooy en
E. J. van am Berg. 2. Cornelia,
VAN DUN
Ef feci eokta del le Anst«rda«T
11 MEI 1919.
Mtoatsleenlnten
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet..
Oostenr. Belastingvrije
Kroneiirento 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Araort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. OW. (Gr. Russische
Spw.raij.) 1898 4 i»ct.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pot-
Id Oidigatio 6e Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afl. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilio. Funding Lee
ning 5 pet.,
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl.Schuld
1905 3 pot.
Ilank- en €re«tlet-lnatel-
1 In je n.
Ned. Bankaandeelen
ludustr. Oaderne mingcii
American Car Foun
dry Comp. 0. v. A.
Id.Smolting A Refilling
Co. Cert. v. Anno.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Qew. Aand.
Kal. f/'rrdlet Install, en
Cultuur Ondernemingen
Ilandel#ver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Nod. Ilandel-My.C.v.A
Mbnbouw Mflen.
Ketahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
ftod jang 1 jobong, M ij h-
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
I'etroleum-Ondern.
Dortache Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij.totExpl.
v. Potr. Bronn.O.v.A
„Shell" The Tranip.
Trad Cy. 0. v. G. A
.Scheepvaart Hljrn.
Nod.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoom vaart-My. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marino
ffCy. afgest. Prof. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bind joy Tabak Mij. A.
IMversen.
Max wel Land Opant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lira. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
HoIL IJzeren Spoor
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pot,
Warschau-Weenon
Spoorwegmy. Aand.
dito dito Act. do Jouisn.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie 8poorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy. Cert. v. gew. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleentngen.
Amsterdam Aand8 pet
Hongarije. Thei i-Re-
gulirungs-Qes. 4 pet.
GELDKOERS,
prolongatie 441/% pCt.
Amerikanen zeer vast, Petroleum
vast, Nat. Staatsf. iets minder, Rub
bers prijshoudend, Mijnen prijshou
dend, Tram woorden stu.
Vorig»
koen.
ocw van
kraan
«o'/.
81
89'/,
89's/i,
04
1007,
101
87
87'/,
92'/,
-
s
86'/»
877,
407»
-
1087»
86
!03's/„
697,.
8»7 it
2-20
2197,
68 V,
59
847.
85
25s/.
257,
66»/,,
68
212
327
ISO'/,
3-25
57'/,
54'/,
373'/,
95
358
94'/,
172'/»
173'/,
601'/,
6687,
500
-
173'/,
102
ioa
19'/,.
18s/,.
•98s,»
99'/,
4V,.
IO'5/„
11
85
97'/,
977,
637,
63",
185'/,
f 100.—
f
977,
977,
34',
35'/,
169%
9
100»/,,
160'/,
