Zomersaisoen 1912.
D. SAMSOM, Gouda,
IBIxxn-exxlarxd.
8TAJEN GENERAAL
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
39Q»te Staats-!
Rechtzaken.
I-,aatste Herichten.
Coatumes tailleur, Mantels,
/Robes, Blousen, Rokken,
BURGERLIJKE STAND.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
Kf fecle n handel (c A ui s tor dam
-
-
-
-
-
-
-
iuv,
-
Geldkoers.
Onderscheidingen.
Naar do „Ros. bode" verneemt, is
mgr. mr. dr. Nolons,, president der
Katholieke Kamerclub en hoogleeraar
aan de Amsterdamsche universiteit,
door den Paus benoemd tot Huis
prelaat.
Do school en het pauselijk decreet.
Nu door arrest van den Hoogen
Raad van 13 dezer als het ware een
wottelijke sanctie is gegeven aan het
pauselijk decreet van 2 Juli 1911,
zoodat ook 2e Pinksterdag meen feest
dag meer is voor de Katholieken, had
het hoofd der openbare lagere jon
gensschool van niet-betaienden te
's-Hertogen bosch den onderwijzers en
leerlingen aangezegd, dat er dien dag
als gewoon schooi zou worden ge
houden. De onderwijzers, die dit niet
zoo prettig vonden, waren aanwezig,
doch vele leerlingen niet. Blechts een
twintigtal (de school telt 106 leerlin
gen) was gekomen. Het was de eenigo
school die dien dag open was.
Uitnoodiging van den Parijschen
gemeenteraad.
Naar aanleiding eener nadere uit
noodiging van hot gemeentebestuur
van Parijs, zullen11 do wethouders van
VGravenhage, da hoeren Jansen on
Lely, den burgomoostor dor residentie,
jhr. mr. dr. Van Karnoboek, verge
zellen naar de Fransche hoofdstad om
tegenwoordig te zijn bij do ontvangst
van Koningin en Prins ten raadhuize
aldaar.
's Rijks Marine-werf.
Naar panloiding van de hangende
quaeitio betroffonde het ontslag van
werklieden aan 's Ryks Marinewerf to
Amsterdam kan worden medegedoeld
dat de besprekingen dio gisterochtend
tusschen don intenmairen minister van
Marino ColUn on de Nederl. Bcheops-
bouwmaatschappij hebben plaats ge
had, goloid hebben tot zoodanig voor-
loopig resultaat dat aan hot voorge
nomen ontslag op 1 Juli a.s. vermoe-
dolijk geen gevolg behoeft te worden
gegeven.
De Portugeescho ^gozant over Timor.
Het Vaderland heeft ;ïon Portageo-
soho gezant te 's Gravenhage geïnter
viewd naar aanleiding van de loopende
geruchton over den verkoop van Por-
tugoesch Timor aan Nedorland.
liet antwoord van don gezant luidde
letterlijk aldus:
„„Tot myn groote voldoening kan
ik op de gestelde vraag antwoorden,
dat do regeering der Republiek weet,
dat er goon onkol tractaal tusschen
het Britsoho ryk on het Duitscho kei
zerrijk bestaat, hetwelk iets wat
het ook zy - bevat, dat de onafhan-
kftlykhoid, de integriteit of de belan
gen van Portugal of van wolk ge
deelte ook zynor koloniën bedreig^.
Ik leg dozo verklaring af in hotpar:
lemont van myn land, met toestem
ming der kabinotten van London en
Berlijn.""
„En wat nu botreft het tweedo punt
waarover u mft gesproken hebt, n.l.
den aankoop van net Portugeosch*ge-
deelto van }\et eiland Timor, waar
omtrent in do Nederlandschfc pers is
gesproken en dat oen zekoron weer
klank hoeft rgovonden in de buiten-
landsoho pers, dit'is oen qu^estievan
geheel anderen aard.
„Ik kan my seor goed bogrypen
dat men Portugeosoh Timor wil koo-
pon, doch wat ik niét kan bogrypon
is, dat men er aan denkelf kan dat
Portugal dat deel zijnor bezittingen
zou willen verkoopen. Ge zult dit
misschien oenigwtina paradoxaal ach-1
'ten, omdat geen sprake kan zyü
van koop als er niet tevens is verkoop.
Doch ik wil u mijne meening duidelyk
maken. Ik begryp volkomen dat men
van de zyde van Nodofiand ons deel
van Thnor zou willen koopon, doch
ik zou* my niet kunnen voorstellen
dat myn land dio bezitting zou willen
verkoopen. Overigens kan ik u) ten
stelligste vorzflkeron dat dit mnn oor
deel gedoold wordt d(y?r alle Portu-
geezen, onverschillig van welke poli
tieke kleur ook. Het vasteland van
Portugal, zyn eilanden-reeks,- zyne
koloniale bezittingen, vormen voorde
Portugeesche Republiek óén geheel,
een zufdeol, dat not niet wil en niet
kan Wrvreemden. Integendeel, al onze
pogingen zullen steeds strekken om
dit verschillend gebied te ontwikkelen
en tot bloei te brengen, en nimmer
zal hot by ons opkomen het in om
vang to^ verminderen."
Spoorwegtoestanden in het Noorden.
Of een te Steenwüfc gehouden Ver
gadering van belanghebbenden, daar
toe uitgenood igd door de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, en de Ilan-
delsvereeniging aldaar ter bespreking
van do spoorwegtoestanden in het
Noorden, is in beginsel besloten, een
permanent bureau, samengesteld uit
vertegenwoordigers van verschillende
Kamers van Koophandel en Handels-
vereonigingen uit de vier noordelijke
provinciën, in het leven te roepen,
dat op geregelde tijdstippen zal bijeen
komen, in het belang van goede spoor*
wegdienstregelingcn in het Noorden.'
Binnenkort zal daarover een consti-
tueereride vergadering te Meppol wor
den bijeengeroepen.
(Leeuw. Ct.)
Op het oorlogspad.
Naar de „Rott." verneemt, beeft dr.
Kuyper thans definitief liesloten ge
hoor te Revert aan de desbetreffende
uitnoodiging om in het centrum van
het kiesdistrict Ommen, dat hem naar
de Twoode Kamer afvaardigt, nl. te
Vroomshoop, oen politieke redevoering
te houden.
Gisteren werd to Amsterdam de
algemeen» vergadering gehouden van
de Maatschappij tot Nut van 't alge
meen.
Blijkens hot jaarvorslag gedurende
het jaar 1911/12 bedroeg het ledental
op 1 October 1211 23872, verdeeld
over 284 departemonton, behalve 10
vereonigingen, 162 eereleden en 20
algemoooe leden. Volgens de laatst
ontvangen opga von bod raagt het aan
tal gewone leden en begunstigers in
289 departementen met l Maart 1.1.
14626; het aantal voroeniging-lcxtyn
is 10, dat der eeroleden 261 on dat
der algeraoeno leden 21.
Hot aantal bij hot hoofdbestuur ops
gegeven buitongewone leden bedraagt
624, (Li. 97 moor dan in Maart 1911.
Telt men deze buitengewone leden bij
het gewone ledental, dan blykt dit,
samen genomen, 15260, 871 hoogerte
zyn dan op 1 Maart 1911.
Nionwe departementen worden in
het leven' geroepen te Boékhergon,
Beetgum, 's-Gravenland, Nieuw-Am-
sterdam, Nieuw Buinen en Bmilde.
Hot ji
dat overigens oen
uitvoerig overzicht van de verrichte
werkzaamheden geeft, werd onder ap
plaus goedgekeurd.
De voorzitter deelde onder applaus
Sodo dat door wijlen froule Van Brakell
Oudenrijn aan de Mantschappy een
legaat van f 10,000 vrij van rechten
is vermaakt.
De voorzitter bracht eerbiedige hulde
aan de nagedachtenis van deze edele
Nutsvriendm.
Voorts werd medegedeeld dat thans
22 Nutsspaarbanken by den accoun
tantsdienst zyn aangesloten.
De volgende voorstellon van het
hoofdbestuur (subsidies) ter verdere
uitvoering en hernieuwing van vroe
ger genomen besluiten werden goed
gekeurd
Op- en inrichting van fröbel-bo-
waarscholen f 4000 volksbibliotheken,
bibl. voor jongelieden en leeszalen
f 8000voortgezet onderwys f 1000
oprichting van volksbanken en boe
renleenbanken f300; ondersteuning
ter zako van bibliothoekvoordrachten
volksvoorlezingen en volksvermaken
f 400voor het doen drukken van het
jaarbookje f300 voor het uitgeven
en kosteloos verz. v. d. medodeelin-
gen f2500; uitgave van kleine go-
sohriften ter lever. a. d. departement,
f 1000 voordrachten, vanwege het
hoofdbestuur te houdon f 3700; onder
ondersteuning van departomenten ter
zake van persoonlijke bemoeiingen van'
meer ontwikkelden in fikt belang
van minder ontwikkelden (Toynbee-
werk) f 20(^; bevorderen van het tot
sttyid komlf|van cursussen in koken
,on andere huishoudelijke bezigheden
f 400 ondersteuning van dopartemon-
6on terzako van cursussen tot oplei
ding van helpsters in bewaarscholen
werd op voorstel van het departement
Maastricht gebracht van f 1500 op
f 1800subsidie aan de schoolfondsen
voor schipperskinderen f 1000tege
moetkoming in de kosten van dis
trictsvergaderingen f 700/bevorde
ren van tuingrondvorhuring f 700
idem terzlïko van openluchtspelen
f 1200 ondorateuning van algomeenen
aard f 600reizende bibliotheken
f4000; vakbibliotheeken f500; our-'
sussen kinderverzorging f 300; centraal
bureau van advies voor eigen studio
f200; reizend kookonderwya f2000;
aan de lichtbeelden-vereeniging f 200;
ten behoeve van een in 1913 tp hou
den bibliothekendag f 1000; bevorde
ring van huisviyt f 600propaganda
door woord on geschrift f 100Öop
en inrichting van Nutsspaarbanken
f1000 en accountantsdienst bij de
Nutsspaarbanken f100.
Voorts werden aangenomen de vol
le voorstellen van het hoofdbe-
1. De vergadering machtigt het
hoofdbestuur de renten van de nalaten
schap dr. Teerlink, tot den tijd dat de
algemeene vergadering anders mocht
beslyiten uit te keeren aan de Nutscom-
missie voor onderwys, bepaaldelijk ten
behoeve van haar bemoeiingen inzake
lager en voorbereidend lager onder
wys.
2. Aan het hoofdbestuur op te dra
gen
le de uitgave van een vervolgbun
del van bet in 1896 uitgegeven Ne-
derlandsch Volksliederenboek
2e. dezen vervolgbundel tegen ma
tigen prijs, algemeen verkrijgbaar
te stellen
3e. tot dat doel op de begrooting
1912—13 uit te trekken een bedrag
van f 3000.
3. Te besluiten Onder voorwaarden,
door het hoofdbestuur vast testellen,
voor de kosten van inrichting van de
aanvankelijk in het Nederlandsch
Schoolmuseum te Amsterdam te ves-
tigen model-verzameling van leermid
delen voor het vakonderwijs in koken
en huishouden, een subsidie te ver
kenen van f 500.
4. Te besluiten
1". het hoofdbestuur te machtigen,
jaarlijks op de begrooting der Maat
schappij uit te trekken een bedrag,
om daaruit aan de departementen voor
welke do noodzakelijkheid zal zyn
gebleken, een bydrage te kunnen geven
in do kosten van verzekering van een
pensioen aan de directrices van depar-
temententale bewaarscholen, mits do
aanvragen voldoen aan de bepalingen
door hot hoofdbestuur vast to stellen
en tot dat doel op de bogrooting
1912—1913 uit te trokken een bedrag
van f 1Ö00.
De hoofdbestuursvoorstelien werden
alle goedgekeurd.
Bij de rondvraag wees de afgevaar
digde van het Dep. Bchoonhoven or
op, dat do tjjd voor de Maats, gekomen
is, om het initiatief te nemen tot het
brengen van eenheid in de pogingen,
die in ons land worden gedaan ton
oinde de bioscoop dienstbaar te maken
voor opvoeding en onderwijs.
Do hoer IJzerman (hoofdbestuur),
meende, dat die zaak in goede handen
is en het Nut daarvoor dus niet be
hoeft te zorgen.
Daarna werd de vergadering op de
gebruikelijke wyze gesloten.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 29 Mei.
Om 11 uur 15 min. waron niét vol
doende leden aanwezig, zoodat de
vergadering tot 12 uur werd geschorst.
Toen werd de behandeling hervat
over de
Ziekteverzekering.
Bii de algemeen» beschouwingen
wordt tevon behandeld de motie-de
Kantor-Roodhuyzen, om do particu
liere kassen regel, en de overheids
kassen aanvullend te doen zyn.
De minister van Land
bouw hervat zyn Vrijdag onderbro
ken rede. Hü beperkt zich tot weer
legging van 4 groepen van bezvftffen
tegen de bezwaren ingebracht: 1®.
tegen de werkwyze van den minister;
2°. tegen den rechtsgrond waarop de
ontwerpen zyn gebouwd3b. togen
de organisatie, en 4°. tegen de ge
volgen voor .de werking van de be
staande Ongevallenwet.
De breede opzet van de regeling is
een gevolg van de materie zelve.
Ook de uitvoerigheid der regeling
is een gevolg der materie, maar uit
die uitvoerigheid mag men niet argu
menteeren aat de materie zelve ver
keerd is aangevat.
De minister komt tot de bezwaren
togen den rechtsgrond. Welnu de
Regeering stelt zich op het standpunt
dat de Overheid, waar mogeljjk, moet
zorgen dat de maatschappelijke ver
houdingen, die zy beschermt, geen
gevolgen hebben die hel rechtsbesef
ondermijnen. Treedt de Overheid niet
op aldus was de gedachtengang
van de Regeering dan zullen de
Sevolgen inderdaad 't rechtsleven on-
ermynen.
En wat na de strijd met\at rechts
besef aangaat, deze BeMaat hierin dat
deftrbeiaer, die zyn^feven lang gé-
wentt heeft, en niet meer kan, is aan-
K'iwezen op onderstand van derden.
a&rom is hel noodzakelijk niet dat
er eqi hoogpr loon komt, doch in de
eerste plaste een andere loonregeling.
De loontheorie van den heer Lobman
wordt weersproken door de praktyk,
door de feiten. Doel* dit doet er
oigenlyk niet toe. De hoofdzaak van
den minister is dat zyn rechtsgrond
alleen staat op de verpliohte verze
kering ran arbeiders. Ten on
rechte noemde men deze regeling een
straf op den ondernemersgeest. Want
aan elke onderneming is risico ver
bonden. Als iemand een winkeltje
begint, hard werkt doch niet slaagt,
en arm wordt, dan gevoelt niemand
dit als onrecht. Maar wèl gevoelt
men het als een onrecht dat een
arbeider, die 40 jaren hard heeft
gewerkt en aan den dijk wordt gezet,
tot armoede vervalt. Het eenige waar
voor de Overheid heeft te zorgen is
dat de kleine ondernemers, die meestal
uit uit den arbeidersstand voorkomen,
niet in de verzekering worden belem
merd. En dat geldt vooral voor de
Ouderdom»- en Invaliditeitsverzeke
ring. De minister houdt vol dat het
loon is het arbeidersinkomen
waaruilt volgt dat de arbeider dit loon
ook moet hebben in tijden van ziekte.
Nu wil men o.a. de heer Treub
den kring der verzekerden uitbreiden.
Maar dan zou men feitelijk komen tot
een algemeen armenfonds, waartoe
allen, in den vorm eener retributie,
bydragen. De minister meent, dat
men in dit stelsel de Staatsbemoeiing
veel sterker zou gevoelen dan in de
thans voorgestelde regeling.
Men toont groote bewondering .voor
de Engelsche Ziektewet, maar deze
draagt de uitkeering bij ziekte en de
geneeskundige behandeling op aan
geheel verschillende organisaties. De
minister erkent intusschen dat in de
toekomst de geneeskundige behande
ling moet worden geregeld, en niet
slechts voor de arboidorswet.
I'n 's ministers stolsel is de uitkee
ring een deel van het loon.
Regeling van werkzaam
heden.
Do Voórzittor stelt voor Dins
dag 4 Juni, om -11 uur, verschillende
wetsontwerpen in do afdeolingen te
onderzoeken, en dien dag om half 2
te vergaderen.
Aldus wordt besloten.'
Ziekteverzekering.
De beraadslaging wordt voortgezet.
De minister hervat zijn rede, en
betoogt dat artikel 357 van de Inva
liditeitswet ook voorkwam in de ont
werpen Kuyper en Veegens. Do hoer
Patijn had dus geen reden er zóó
schamper over te spreken als hij deed.
De Btaat zal overeenkomstig het arti
kel 367 aan de Invaliditeitskas geven
in totaal 223 miliioen. De Staat doet
dit ter aanvulling van een tekort dat
ontstaat, omdat in de verzekering
worden opgenomen degenen, die niet
als de andere verzekerden, normaal
premie hebben betaald.
De minister komt tot het bezwaar,
dat door den aanvaarden rechtsgrond
do vrije gesubsidieerde verzekering
wordt teruggedrongen. Door de voor
standers dier verzekering is de mi-
nisters niet overtuigd.
De wetgeving voor do vrye ver
zekering is zeker eenvoudiger, doch
de verzekering zelve is veel omslach
tiger en ingewikkelder, getuige
België.
Door den heer Kuyper is het een
nadeel genoemd voor de ^voeding
der arbeiders, dat in casu geen ver
plichte doch een wettelyke verzekering
wordt ingevoerd. De minister geeft
dit toe, doch hij acht een regeling
noodzakelijk, waarbij nóch werkgever,
nóch arbeider geldelijk voordeel kon
den hebben van verzwijging.
De minister komt thans op tegen
de geopperde bezwaren tegen de or
ganisatie.
Daarna verdedigt de minister den
Raad vati Arbeid, die als orgaan van
de Ziekteverzekering ontworpen is.
Dat hy de vakvereenigingen niet
als organen van den arbeid heeft aan
gewezen, ligt niet aan 's ministers
qnwil, want het tegenovergestelde ligt
juist in ministers lyn.
Het beweren dat de Rac^en van
Arbeid in stryd zouden zijn met onze
constitutie bestrydt de minister met
een verwyzing o.a. naar de regeling
onzer waterschappen. v
De minister verdedigt verder de
samenstelling van de raden, voor de
helft uit werkgevers en de helft uit
arbeiders.
Hierna bespreekt de minister de
gevolgen van de invoering der ziekte
verzekering, en oütkont daarbij beslist
dö juistheid van het bezwaar, dat de
risico-overdracht zou bedreigd worden.
Afgescheiden van bemoeilijking van
het bestaan van enkele zeer kleine
onderlinge risico-maatschappijtjes, zal
de risico-overdracht geen enkel nadeel
ondervinden.
De minister verklaart ten-slotte dat
hy tot de grootste samenwerking be
reid is, maar dat hn tegenover de
niehwe denkbeelden, die bij het debat
zyn gerezen, zóó zelfs dat middelerwijl
door een' lia der commissie van voor
bereiding een motie is ingediend, waar
over in de oommissie met geen woord
is gesproken, zich moet stellen op het
standpunt dat hy niets kan aan
vaarden dat de basis van
het ontwerp, waarmee hij
staat of valt, in gevaar zou
kunnen brengen. Hardnekkig
heid of koppigheid zijn hem vreemd,
hij heeft alleen het waarachtig belang
der zaak op het oog.
Hierna vangen de replieken aan.
Donderdag 11 uur voortzetting.
De remmer, die te Maastricht een
arm en been werden afgereden, is
hedenmorgen in het gesticht Calva-
riënberg overleden.
Besmettelijke ziekte onder kinderen.
Te Hengevelde in de gemeente
Ambt-Delden heerscht in erge mate
een besmettelijke ziekte onder kinde
ren, welke zich openbaart in een op
zwelling van hoofd en hals, vergezeld
van braken en koorts. Het school
verzuim tengevolge van deze ziekte
steeg reeds tot 25 pCt.
In den nacht van Zondag op Maan
dag zijn er te Leeuwarden ergerlijke
vernielingen gepleegd waarover het
publiek ten zeerste Ver/Jntwaardigd
was. Aan het Kalverdykje werden
hekken voor weilander/kapot getrapt,
waardoor het vee, koeien en schapen,
op don wog kondon/komen. Bijoe le
Kanaal brug werd pen lantaarn ver
nield, voorts werden vele bordjes, die
do plaats van de riolen enz. aangeven,
en de naambordjes der straten van de
palen geslagen. In de Vegolinstraat
werden houten en ijzeren hekjes om
do tuintjes en bloemstellingen enz.
vernield. Op den Poppeweg, waar eeni
go weken geleden zes jonge boompjes
worden afgeknakt, heeft men ook
ergerlijk huisgehouden. Thans zijn niet
minder dan tien jonge prachtige
boompjes totaal afgebroken.
Gisteren is den geheelen dag ge
speurd, waarbij politiehonden worden
gebruikt. De rechercheurs Winkel en
Vollema stelden een nauwkeurig on
derzoek in, doch tot gisterenavond
leiddo dit yiet tot eenig resultaat.
Hedenmorgen echter, de politie had
rust, nog duur, gelukte het de daders,
drie jonge mannen aan te houden.
(Leeuw. Ct.)
De zoon van den arbeider Wiffers
te Valthormond, die onlangs door Z.
in het hoofd geschoten werd, is nu
uit het ziekenhuis te Groningen terug,
maar loopt nog altijd met den kogel
in 't hoofd. Deze ?it nl. zoo dicht op
'n slagader, dat men geen operatie
durfde instellen, om hem van zoo n
gevaarlijko plek te verwyderen. Door
wegzaking van den kogel naar vei
liger plaats moet een meer geschikte
tyd voor operatie afgewacht worden.
In Woerden is gisteren een bede
lend vrouwtje onder een hollend paard
geraakt, met het gevolg, dat zy bijna
onmiddellijk overleed.
Bij de 8e paal ten noorden» van
Noordwyk is komen aanspoelW het
lijk van een omstreeks 35-jarigen man,
waarschijnlijk zekere G. M., uit Am
sterdam deze naaifl kwam ten minste
voor op een waarschuwing van de
directe belastingen, op den doode ge
vonden.
Inbraak.
Ten huize van den heer R. Polak
aan den Westersingel te Rotterdam,
is ingebroken. De familie is uitstedig
en een tuinman, die de tuin in orde
heeft te houden, ontdekte gisteren,#
dat er ongenoode gasten in het huis
waren geweest. De inbrekers hebben
het geheele huis doorzocht en op alle
verdiepingen sporen van hun tegen
woordigheid achtergelaten. Verschil-
lendé* kasten, schrijfbureau*, buffetten,
enz. zijn opengebroken en nagesnuf
feld, de inhoud daarvan is gedeeitelyk
over/len vloer verspreid. Zeer waar-
schyniyk ziin de inbrekers gestoord
ook, want in den tuin is een kussen-
sloop gevonden, volgestopt met zil
veren voorwerpen, als vorken, lepels,
bonlymnières, vaasjes en zoo meer,
alles uit het huis gestolen. De daders
zyn over de schutting van een aan
grenzend huis in den tuin van den
heef Polak gekomen. Aan dé ach
terzijde Van het huis zyn zij tegen een
balkon opgeklommen en hebben op de
eerste verdieping een ruit ingeslagen,
waardoor zy Dinnen kwamen. De heer
Polak is tegen inbraak verzekerd.
Op het Prins Hendrikplein te Leiden
word gisterenavond half acht een ar
beider dood op straat aangetroffen.
De nun ni waarschijnlijk door een
beroerte getroffen.
QOUDA, 30 Mei 1912.
Huisvlijt-Tentoonstelling.
Do bekroningen, welke op de Huis
vlijt-Tentoonstelling zijn verworven,
zullen op' Maandag 3 Juni a.s. des
avonds 8 uur in de bovenzaal van de
Lunchroom „Hollandia", Markt aan de
verschillende inzenders worden uitge
reikt.
De afdeeling van den Raad van
State voor do geschillen van bestuur
heeft gisteren behandeld de bezwaren
ingebracht tegen de door het depar
tement van oorlog voorgenomen op
richting van patronenbergplaatsen te
Gouda en te Leiden. Rapporteur hier
over was do Btaatsraad mr. Cart van
der Linden.
De Koninklijke beslissing volgt later.
Gisteren had in „de Romein" al
hier de verkiezing plaats van twoe
bestuursleden van den Oostpolder in
Sehieland. De beide aftredende loden,
de heeren M. Boer en M. Hamoen,
mochten zich met algemeene stemmen
zien herbenoemd.
In de daarna onder voorzitterschap
van den hoer H. J. Nederhorst Br.
gehouden vergadering van Stemge
rechtigde Ingelanden werd do reke
ning van den Polder over het jaar
1911 vastgesteld tot een bedrag van
f 3163.685 in ontvang on van f 2899.24s
in uitgaaf, mitsdien met een batig
saldo van f 264.44. De begrooting
voor 1912 werd zoo in ontvang als
in uitgaaf vastgesteld op f 2776.44,
waarby gerekend is op een omslag
van f 5.25 per II.A. övor 1911 be
droeg deze laatste f 5.75.
De door het Bestuur gevraagde
machtiging tot grondvörkoop te Wad-
dinxveon werd verleend. De hierbe-
doeldo verkoop betreft gedeelten van
aan den Polder toebehoorendo wete
ringen, moer bepaald de Alpherwote-
ring, welke door aanplemping bij par
ticulier terrein zijn getrokken.
De opbrengst zal aangewend wordon
tot delging van schuld.
Vrouwenkiqsi echt.
Zooals reeds gisteren mot oen enkel
woord is medegedeeld hield »de afd.
Gouda van den Ned. Bond voor Vrou
wenkiesrecht gisteren oen namiddag-
thoe, zooalB de uitnoodigingskaart
vermeldde, in de kleine benodonzaal
der Sociëteit de Réunie.
Als spreekster trad in die bijeen
komst od mevrouw van Itallie—van
Embden uit Leidon, over het onder
werp „De weg tot het nieuwe".
Do zaal zag er zeer gezollig uit,
had iots feestelijks, dqyp de op de ver
schillende tafeltjes geplaatste bloemen.
Mevrouw Prince -Schim van der
/Loeff opende de bijeenkomst met een
hartelijk welkom, in.'t bijzonder aan
de spreekster, en verheugde zich or
over dat er zoo vélen aanwezig waren,
die anders de vergaderingen niet bezoe
ken. Vroeger beschouwde men het
vrouwenkiesrecht als iets bespottelijks.
l$en kiesrecht-vrouw te zijn was wel
niet beneden de waardigheid van
iemand, maar toch wel beneden het
gewone alledaagsche leven. Spr. zeide/
dat., het toch inderdaad niet zoo dwaas\
De titel dooX.de spreekster gekozen
„De weg tot het nieuwe" zal het beeld
wezen waarna de vrouw moet streven.
Eerst kunnen wij vragan wat wy
beoogen, later m o e t e n wij dat doen.
Nadat een kopje thee was rondge
diend door eenigejongedames kwam
mevrouw Itallie-van Kmbden.aan het
woord.
Spreekster schetste als inleiding tot
haar rede het lentelandschap, vol
weelde, waarby het een heerlijkheid
is op te zien naar de zon, die alle
dagen een nieuwen dag bereidt. En
toen zün er zoovele menschen tot wie
dat scnoone niet doordringt, omdat
zij er zich van afwenden.
Spr. wees er op dat zulks evenzeer
geschiedt met het kiesrecht voor de
vrouw, men geeft zich geen reken
schap wat dit is. Men iB beangst voor
de plichten, die de tegenwoordige
kieswet voorschrijft aan dén man, om
die ook door de vrouw te doen ver
vullen.
Die plichten wilde spr. nader be
handelen. Deze zyn drieërlei, n.l. ge
hoorzaamheid aan de wetten des lands,
het betalen van belasting en hpt ver-
Tullen y&n den dienstplicht.
Wat de gehoorzaamheid^ aangaat,
spr. wees er op dat de wetten van het
land de vrouw als zelfstandige per-
soonlykheid niet erkennen ae ver
schillende gevallen waarin dit geschiedt
werden door spr/uitvoerig besproken.
De arbeidsprestaties van de vrouw
zijn niet minder dan die van den man.
De vrouw bezit groote moreele kracht,
die haar naast den man in het maat
schappelijk leven kan doen verkeeren.
Het belasting betalen geschiedt wel
door de ongehuwde vrouw, wanneer
zij vermogen bezit. By baar huwelijk
geschiedt dit niet moer. De man be
taalt dan belasting. Spr. wees hierbij'
op de zeer verouderde en gebrekkige
huwelijkswetgeving hier te lande, die
ver ten achter staat bij verschillende
Europeescho staten, zelfs bij Turkije.
De dienstplicht staat volgens som
migen, naaf spr. zeide, in causaal
verband met het kiesrecht. Spr. be
twist ditdat verband is er nooit
geweest eb bestaat ook thans niot,
niemand denk* er tegenwoordig ook
meer aan om op dien grond het kies
recht te onthouden.
De vrouw verricht haren dienst
plicht in vredestijd door het land te
verschaffen nieuwe burgers. Thans
wordt propaganda gemaakt voor wat
men noemt „humanitaire dienstplicht"
voor do vrouw, die zou bostaan in
hot zich op 18—21 jarigen leeftijd
beschikbaar stellen voor ziekenver
pleging als anderszins en hulp in het
maatschappelijk leven, teneinde in de
vrouw te wekken ijzeren levenstucht
die vooral in de betore standen in het
leven op dien leeftijd niet ontwikkelt.
Hoewel spr. wol enkele wijzigingen
daarin zou wenschen, was spr. er van
overtuigd dat een dergelijke dienst
plicht, boter dan een fladderleventje
Van tennissen, zou vannen moreel
hoogstaande vrouwen, die do betore
moedors zouden zijn voor het volgend
geslacht.
Spr. wees er op dat tegenwoordig
do zeden de vrouw in 't algemeen vrij
laten. Thans kan gorusf datgene ge
schieden, wat voor oen aantal jaren
beslist onvrouwelijk zou zijn genoemd.
Tal van ambten en botrekkingon staan
thans voor de vrouw open.
Na do pauze waarin nogmaals thee
word rondgediend, beantwoorddo spr.
de vraag wat vele menschen dan wol
terughield van het kiesrecht.
In 't algemeen meende spr. dat dit
was, de onbekendheid mot do macht
van hot stembiljet. Achtereenvolgens
wees spr. met voorbeelden er op hoe
noodzakelijk het is. dat do vrouw het
stemrecht hoeft, opdat zij invloed kan
uitoefenen in de verschillende quaosties
die haar aangaan. Roods het recht van
het passieve kiesrecht noemde spr.
groot.
Men heeft wel oens beweerd dat de
kiesrechtvrouwen niet zouden willon
huwen. Bpr. noemde dat een dwaas
heid. Hot beste van het leven is oen
samengaan van man en vrouw in het
huwelijk.
Zoo vreemd men'*thans nog staat
tegenover het vrouwenkiesrecht, zoo
vreemd stond men voor jaren tegen-'
over do verschillende uitingen der
techniek. Nu vindt men dio heel ge
woon. Zoo zal het met het vronwen-
kiesrecht ook gaan. Spr. meent dat
de staat zich onrecht aandoet door
thans nog te verklaren dat de vrouW
als kiesgerechtigd niot bruikbaar is.
Het vrouwelijk gemoed kan veel wor
den gebruikt in den staat, omdat zoo
als Ellen Key het heeft uitgedrukt
„de staat behoefte heeft aan moeders
zoowel als aan vaders".
Met den wensch dat het ideaal van
het vrouwenkiesrecht gelukkig' zal
maken besloot spr. haar rede, die zeer
^werd toegej nicht. x
*EenT)xe aanwezigen dóden de spreek
sters eenige sehriftelyke vragen welko
door haaV min of meer uitvoerig wer
den bean^jvoord.
De presidente, Mevr. Prince—Schim
van der Loeff dankte daarop de spreek
ster voor haar op teeesterlijke wijze
vertolkte voordracht. Do presidente
hoopte dat het door Mevr. van Itallie
met warmte gesprókene een indruk
bij de aanwezigen zou nalaten on dat
de spreekster hier nog eens weer het
woord zou willen voeren.
Ten slotte deelde Mevrouw Prince
mede dat. in hare bestuursfunctie on
in die van Mevrouw IJssel de Schep
per, in de laatst gehouden vergadering
waren benoemd Mej. N. Bonte en
Mevrouw Immink.
De bijeenkomst werd daarop ge
sloten.
Raad van State.
Bij de verder medegedeelde Konink
lijke besluiten is de volgende be
slissing genomen
Ongegrond verklaard is het beroep
van
J. Groene wegen, te Boskoop, en
andere^ tegen het besluit van uedep.
Staten van Zuid-Holland tot goedkeu
ring der keur voor den Steektf onder
Alphón, tegen welke keur was aange-
dat de bepalingen omtrent de
van een toegangskade
als watarkeering onvoldoende zouden
zyn.
WaddiHjrreen. Bij Koninkl. be
sluit wordt aan deze gemeente ver
leend oen voorschot uit 'a Rijks kas
tot een bedrag van ten hoogste f 90.000
teneinde haar in staat te stellen oen
voorschot van gelijk bedrag te vor-
leenen aan de Woningbouwverecni-
ging „Waddinxveen" ten behoevo van
den bouw van 54 arbeidswoningen.
Haastrecht. Bij het op 27 dezer
te Brielle gohouden zang- en muziek
concours, waaraan niot mindor dan 42
vereonigingen hebben doelgonomen,
behaalde de voreeniging „Prima Volta"
directeur J. G. Arentz, een tweeden
prijs in do afd. Symphonie.
Als juryleden traden op do heeren
G. K. G. van Anken, gop. kapelm. dor
Infanterie te Amersfoort, J. II. Bik-
kergon, muziokleeraar en zangdiroc-
teur te VGravenhage, voorh. solo
trombonist bij hot Staf muziekcorps der
voorin, schutterij te Rotterdam, en
W. M. Petri, muziekdirecteur te
Utrecht.
5" KL Trekking van Dondeilt^g30 Moi
No. 5628 f 1500.
2747, 4991 on 12323 iedor f 1000.
1743, 1762, 3485, 7533 en 7930
ieder f 400.
1120, 1597 on Ol&'i ieder f 200.
2361, 4163, 4539, 6740, 7594,
8938, 13513, 13817, 14221,
16274, 17962, 18203, 18274 on
20856 ieder f 100.
Prijzen van f 70.
41 81 SB 278 4*1 5IO Ik) ft) JO «50 54
1015 H 46 75 12!» 1S15 64 60 ft) 10(3 07 1K13
JHJ7 ft) üllhi 2J» 72 242H 52 'Jfttt 27H0 -JMOti
8054 77 3144 8218 I» 8422 8006 OM» ft) 8018
4047 01 4454 4570 4JU8 48H4
6015 51HÜ 5280 5034 5UJ0 50ÓH 5701 5607
(«44 «185 (M (tófl 40 70 «kil 04 ikkW HH «702 0BRU «970
7018 7160 7!I6« ft) 7(320 «5 775» 84 7812 00 HH
8065 8100 ft») KMO WDfl
0077 0280 ftf29 0470 0M0 «2 0045 06 0750 ilftU ft(U (7
10008 1(614 81 10480 10547 1000!) 4H
11201 11317 11418 70 84 11524 14000 88 11731 60 11817
70 11066
12018 40 71 95 07 I2B17 84 12510 27 57 121104 12757 70
12877 12012 17 20 r
Iftkil 78 88 18168 10210 GO 78 0!) 18810 91 11)400 ft)
13667 74 13042 75
1405!) 14216 25 14840 61 141H8 14052 14700 51
15020 38 15194 15202 78 15888 15016 70 15735 15015
1ÖÜÖ0 10120 28 10218 10567 87 10807 10000
17256 17457 17087 17780 17885 !7ft»i
18076 18133 70 18281 18547 67 18619 ft) 18001 24 30 47
10112 19250 Iftllfi 10498 1955019779 19870 fti 1D0HH
20000 292!» 90421 20672 20006
b*1® Klasse 6do Lijst No. 17007 m.z,
met f 70.
KARKTUkttlCHTBh
Gouda, 30 Mei 1912.
GRANEN Stil en onr£ran<lerd.
Tarwe Zeeuwsche 10.25 A
mindere dito 9,75 i 10.10. Afwijkende
9.50 X f 9.75 Polder ƒ8.75 f 9 »S-
Rogge Zeeuwsche 7 75 A 8.—. Polder
7-*5 A buitenlandsche per 70
kilo 7.25 a 7 50 GerstWinter 7.25
A 7.50. Zorher 7.25 A ƒ7.50 Che-
^valier 8.25 A 8.50, Uuitcnl. voergerst
her 65 kilo 7.A 7.25. Haver per
If.L. 5 25 A 5.50. Per 100 kilo 10.50
k 10.75. Hennepzaad Buitenlandsché
per 50 K.1I0 7.75 A 8.Kanarie
zaad 12.50 A 13.—. Karwijzaad per
50 Kilo 18.A 18.50. Koolzaad
15 A 16.— per Hectoliter. Erwten:
Kookerwten 16.— A 17.50. Buiten-
landsche voererwtcn per 80 Kilo 7 75
A ƒ8.25 Boonen bruine boonen 17.50
A 18.50. witte boonen 22.— A 23,—
Paardenboonen 9.25 a 9.50. Duiven-
boonen 9 75 A 10—. Mais per 100.
KiloAmerikaansche Mixed 925 k
9.50. Kleine ronde 9.50 X f 9.75.
Veemarkt. Melkvee, goede aanvoer,
handel en prjjpen zeer hoog.
Vette varkens, weinig aanvoer, handel
vrjjwel, 28 A 31 ct. per halt K.G.
Biggen voor Engeland, weinig aanvoer,
handel matigt ao A ai ct. per half K.G.
Magere Biggen, goede aanvoer, handel
vrijwel, f 1.80 A 2.10 per week.
Vette Schapen redel. aanvoy, haÉdel
vrijwel, 28.— A 30.—.
Lammeren goede aanvoer, handel matig,
1 '3-—
Nuchtere Kalveren, goede aanvoer, han
del vlug, 10.A
Graskalverenaanvoer; handel
4 f
Fokkalveren 14 A 24.—.
Kaas, aangevoerd 179 partijen, handel
vrywfl.
te kwal. 32.— A 35 ade kwal
28.- A 31.-.
Zwaardere A
Noordhollandsche 35.1
Boter 2068 stukken van K.G. Handel
vrijwel. 4}
Goebotcr 1.40 A 1.50. B
Weiboter ï.05 A mo. W
Diefstal te Woerden.
Voor het Gerechtshof te Amster
dam is heden in hooger beroep behanV
deld de zaak tegen C. D. J., ketelbik*
ker 0. D., los werkman, en G. f.
koopman, broeder van eerstgenoemde
en evenals dezo recidivist, v4oor de
Rechtbank te Utrecht bii vonnis van
4 April jl. veroordeeld de le tot 3 '/3
jaar en da 2e en 3e bekl. ieder tot 4
jaar gevangenisstraf wegens poging
tot diefstal. In den nacht van '2*3 op
23 Dec. jl. hadden zy zich toogang
verschaft tot de N. V. fabriek van
Melkproducten „Excelsior" te Woerden
en ton kantore gepoogd de brandkast
waarin geld enz. aanwezig was to
forceoron. In weerwil van al hun in
breker swerktuigen gelukte dit echter
niet, althans niet spoedig genóeg. Ook
werd een lessenaar opengebroken, doch
zij vonden niets van hun gading. To
Bodegravon worden zij aangehouden,
oen revolver en diverse iubrekersge-
reedschap werden op hen bevonden.
Do advocaat-generaal mr. D. Josselin
do Jong eischto tegen ieder hunner
4 jaar gevangenisstraf.
Verdediger was rar. G. A. G. B.
Meyer te Utrecht.
Uit Huil. I)e staking doet haar
ongunstigon invloed sterk golden op
den fruithandel. Do exporteurs van
het vasteland verminderen hun zen
ding belangrijk.
Engeland.
Do minister van binnenlandsche
zaken spreekt officiool het bericht
tegen, dat de autoriteiten politie 011
troepen ter beschikking van de work-
govers zouden hebben gesteld. Do
hulp dor politie wordt alleen inge
roepen om de orde to handhaven.
Wat do soldaten betreft, dezo zijn in
't geheel niet goroquiroord. Het is niot
waar dat er troepen gereed staan om
op te maroheeren. De regoori^g zal,
ingeval van nood,' do geheele reserve
als troopon- en politiemacht mobili-
seeron om de orde to handhaven en
do doorzonding van levensmiddelen
voor do Loudenscho bevolking te vor-
zekeren.
Pest in China.
loonden, 30 Mei. To Hongkong is
do builenpest uitgebroken. De vorige
Veek waron or roods 168gevallen. Nu
zijn er 30 nieuwe gevallen bijgekomen.
TWEEDE KAMER.
Kamerzitting wogons on voltallig
heid tot heden middag gosohornt.
Spoorwegongeluk.
Parijs, 80 Moi. Te Lyon hoeft, een
botsing plaats gehad tusschen oen
passagieiKtrein en oen losse locomotief.
49 sold i ten werden gewond.
Do staking in do Londonscho haven.
Londen 30 Mei. Dewttiigering -der
reedera om dool te naaien aan de con-
ferontie met Sir üoorger /ttqiiini heeft
don toestand erger gemaakt.
Een deputatie is naar do rogeering
afgevaardigd om die weigering te vor
klaren.
De toevoer dor levensmiddelen ge
schiedt regelmatig.
Rumoerige Vorkiezings-vergadering.
Brussel, 30 Moi, In oen kiezersby-
eenkomst is het tot heftige tooneelen
gekomen. Toen de ministers de zaal
Binnen kwamen, werden zy door de
soeiaal-domocraton aangevallen. De
zittingzaal moest worden ontruimd.
Tweehonderd politioagenten bescherm
den hen om te vorhindoren dat de
80c. Democraten de zaal zouden be
stormen.
Uit wraak hebben hebben de cleri-
oalen het standbeeld van Ferrer mot
vuil begooid.
ONTVANGEN eone buitengewoon
groote Collectie Nouveauté'» in
van de goedkoopste tot de boste
soorten- tegen de meest concurreerende
prijzen.
Specialiteit in Nouveauté's.
Bekroond op diverse Tentoonstellingen
met de hoogste onderscheiding.
GOU,D A.
GEBOREN20 Mei. Neeltje, ouders
W. J. Dercksen en P. E. van Wijk.
Jacobus Johannes Hendrious, ouders
J. J. van den Bruggen on T. Goossen.
29. Johannes Petrus, ouders P.
•ij en W. Dogenkamp.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 768.3 te
Horta, laagste stand 751.7 te Stock
holm.
Verwachting tot den volgendon dag:
Aanvankelijk veranderlijke later mati
ge noordwestelijke tot noordoostelijke
wind, meest zwaar bewolkt, weinig of
geen regen, koeier.
GEHUWD 29 Moi. G. van Eijk en
M. J. Krook. C. Slegt en J. H.
Schnltink. J. C. van der Zaan en
G. van Eijk. H. Rierink en B. M.
N. Lafeber. W. Verweij en M. E.
Jaspers. E. Markerink en A. C. E.
Punselie. n
VAN DRN
80 MEI 1912.
Staatslceiilnccn
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenronto 4 pet.
Port. Obl. 3de Serio
Amort. Schuld 8 pot.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. Obl. (Gr. Russische
Spw.inii.) 1898 4 pet.
Id. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
ld Obligatie 6o Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico All. Binnenland
Obl. 6pct.
Brazilië. Funding Lee-
ning 6 pot.
d. Obl. 1889 4 pet.
Venezuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
lts uk en f rcdlrt-lusfel-
I luren
Nod. Bankoandeelon
ludustr. OnderneniliiKcu
American Car k Foun
dry Comp. 0. v. A.
Id.Smelting A Refining
Go. Cert. v. Aand.
Anglo American Tele
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Stool Corp. Cert.
v. Gow. Aand.
Knl. Predict Instcll cii
Pultuur Ondernemingen
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Nod. Handol-My. C.v.A
Wijnbouw JliJi'U.
Kotahoen" Mijnbouw
Mij. Gew. Aand.
Redjang I jehong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Groat Collar Aand.
Petrolewn-Ouderu.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gow. A.
Kon. Nod. My.totExpl.
v. Petr. Bronn. C.v.A
Shell" The Transp. A
Trad Cy. C. v. 0. A
.Scheepvaart MUen.
Nod.-Am. Stoom vaart.-
My. Aand.
Stoom vaart-My. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marino
Cy. afgest. Pref. A.
raliak -Onder nemingen.
Bindjey Tabak My. A.
Diversen.
Max wel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwagen-
Hoü. IJzeren flpoor-
wegmij. Aand.
Mjj. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H ObL 8 pet.
Warscbau-Weonen
Spoorwegmy. Aand.
dito dito Act. do Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. ObL 4 pet.
Erie 8poorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Paciflo Railroad
Cy. Cert. v. gew. A
Vabi
Vorig*
Koers.
Koer* van
beden
80'/,
89»/»
88»/,
84'/,
84'/,
97'/,
93'/,,
87
84»/,
93»/»
87»/,
83s/,»
87"/,»
104'/,,
86V,
59»/,
59»/,
211 o,ü.
59
68%
84'/,
84%
üf
70';,
70»',,
209'/,
294»/,
189»/,
1 I 1
58
63
825
95»/,
318'/,
95»/,
189
169
550",
550
500
lSO'/a
101
20'/,,
98'/,
98'/,
10s/»
10'/,,
85'/,
80'/,
98'/,
*8'/,
62'/,»
82'/,
186'/,
1 87'/,
98'/,,
97»/,
36'/,»
34'/a
170
7
170
7%
100"/,,
101-
461'/,1 -
Wabash Gew. Aand.
JPremieleenliigeu
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. Thei i-Ro-
gmirungs-Ges. 4pet.
Prolongatie 4 pCt.
Nat. Staotsf. evenals Buitenl. soor
ten weinig varieerend, Van Mijnen
Borneo beter, Ketahoen's en Cobar's
prijshoudend., Redjangs iots mindor,
Tramw. vast, Tradings iets beter,
Amerikanen in flauwe stemming, Pe
trol. voor alle soorten iets lagen-, Ta
bakken kalm en flauw, Culturen le
vendig, Rubbers weinig varieerend.