Zomersaisoen 1912.
D. SAMSOM, Gouda,
Buitenlandsch Nieuws.
BIn.33.exLla.xxd..
STATEN GENERAAL
VERCADm VAN DEN GEMEENTERAAD
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
399»te Staats-loterij,
Rechtzaken.
Laatste Berichten.
Costumes tailleur, Mantels,
Robes, Blousen, Rokken,
Telegrafisch Weerbericht
BURGERLIJKE STAND.
Officieele Prijscourant
freotenhandul teAmsterdain
587
En de oppositie-partij heeft beloofd
het er niet bij te zullen laten. Elke
vergadering weer zullen ze protos-
teeron togen Tisza en de vergadering
onmogelijk trachten te maken. De
politie kan dus voorloopig nog wat
te doen hebben.
Düitschland.
De Z. 3.
Hamburg, 5 Juni. Do Zeppelin 3 is
hier hedenmorgen opgestegen om een
tocht boven de Noordzee te doen, en
in N.-W. richting verdwenen.
De Z. 3 heeft den voorgenomen
tocht boven de zoo wegens hot on
gunstige weder niet volbracht, doch
is te Wilhelmshaven teruggekeerd en
V.m. 10.20 voorspoedig in de lucht
schiphal alhier geland.
Turkije.
De brand te Stamboel.
Er zijn 1121 huizen, 119 winkels, 3
moskeeën en 7 scholen in -den asch
gelegd.
De schade wordt op 20,000,000 frs.
geraamd 20,000 menschen zijn dak
loos.
Amerika.
Bezoek van hot Duitsche eskader.
President Taft, in gezelschap van
den minister van Marino en don Duit-
schen gezant, graaf Von Bernstorff,
verwelkomden Dinsdag adm. Posch-
witz on de officieren van het Duitsche
eskader dat hot bezoek van de
Amerikaanschen vloot aan. Kiel het
vorige jaar gebracht, beantwoordt
aan boord van hot presidontieolo
jacht „Mayflowers" in Hampton Road.
Taft bezocht later don gepantserden
kruiser „Moltko", waar toasten op den
Keizer en den President werden ge
wisseld.
De gevolgen van de verworping dor
Bakkerswet.
Hot Haagsche Correspondentiobu-
reau meldt
Ofschoon met eenigo zekerheid nog
niets gezegd kan worden ton aanzien
van de houding welke, hotzij minister
Talma, hetzij het goheelo Kabinet zal
aannemen na hot Kamervotum over
do Bakkerswet, wordt toch in welin
gelichte parlementaire kringen vrij
algemeen aangenomen dat de verwer
ping dor wet geen politieke gevolgen
zal hebben, on wol'vooral mot hot oog
hierop dat minister Talma, in verband
met do roods in behandeling zijnde
Ziekteverzekering, mooilijk uit het
Kabinet zou kunnen treden.
Evenals op meerdere dagen tijdens
de behandoling van de Bakkorswet
in de Tweede Kamer, was ook gis
teren met het oog op de stemming
over die wet, welke dos namiddags
zou plaats hebben, het Binnenhof de
plaats van samenkomst van vele bak
kersgezellen en belangstellenden in den
afloop van do stemming.
Een lange queue werd gevormd vóór
den toegang tot de publieke tribune,
ofschoon dit do nieuwsgierigen des
ochtends natuurlijk niet veel hielp,
want bij het introden der pauze moet
liet publiek de tribunes toch weer
ontruimen en moet een nieuwe queue
gevormd worden om tijdig toegang
tot de middagzitting te vorkrijgen.
Nabij den hoofdingang van het Ka
mergebouw bewogen zich mannen met
borden met toepasselijke opschriften
tegen don nachtarbeid en deelden ge
schriften uit, terwijl ook een wagen
werd rondgereden bevattende plak
katen met opschriften.
Na afloop dor verwerping der Bak
korswet had een klein rolletje op het
Binnenhof plaats. Een Haagsche bak-
korspatroon,dhr Hus, die de tribune der
Kamer verliet, werd door een groep
bakkersgezellen achtorvffllgd en uitge
scholden. De heer H. zocht oen goed
heenkomen in Cafó Riche, waarna de
politie de betoogers verspreidde.
Voorstellen tot Grondwetsherziening.
Naar „Het Vad.w verneemt zijn reeds
zeer binnenkort do voorstellen der Ro-
georing tot herziening van de Grond
wet te verwachten.
Op den aangegeven tijd (7 u. 30 m.
gisteravond) is de koninklijke familie
Eer extra, volledigen trein van het
oo via Hamburg naar Krakow in
Mecklenburg vertrokken.
Per tweespan, in halfgesloten rijtuig,
waren de Koningin, de Prinses, freule
Van de Poll en mej. Marting naar den
gereedstaanden trein gereden, terwijl
de Prins en gevolg zich te voet naar
den trein begeven hadden.
Op het perron waren aanwezig de
burgemeester van Apeldoorn en baron
Bentinck, van wie de Koningin en de
Prins met enkele woorden en een hand
druk afscheid namen.
Henri Borel.
Men seint aan de N. Crt. uit Batavia
De ambtenaar voor Chineesche zaken
Henri J. F. Borel, te Soerabaja, met
den persoonlijken titel van adviseur
voor Chineesche Zaken, is verplaatst
naar Makassar, in verband met een
door hem uitgebracht rapport over de
Chineesche opstootjes, dat in strijd is
met het desbetreffend rapport van den
president.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 5 Juni.
Ziektewet.
(Vervolg.)
De heer van I d s i n g a richt zich
in zijn ropliok tegen de bewering van
don heer Aalberse, dat men hier te
doen zou hebben met een gewone re
geling van het arbeidscontract. Niets
is minder juist. Men heeft hier volstrekt
niet te doen met een regeling van
rechten en plichten tusschon twee
partijen, maar met een wetgeving die
die geheel en al is in het economische
voordeel van een zekero groep der
burgers ten koste van een andereer
is hier klassewetgeving.
Spreker is togen Staatsvoogdij, heeft
er met alle antirevolutionnairen togen
gestroden, en blijft don antirevoluti-
onnairen beginselen getrouw. Hij
houdt vast aan do vrijheid van den
burgor. zijn leven naar eigen consciën
tie in te richten.
De heer van Idsinga breekt
voor de pauze zijn rede af, om die
morgen-ochtend om 11 uur voort te
zetten.
Na de pauze is do eindstemming
over de
Bakkorswet
aan de orde.
De verwerping der Bakkerswet
werd reeds gemeld.
De heeren Loeff, Bos, Goeman
Borgesius, do Geer, Nolens, motiveeren
hun stemmen.
Men gaat over tot het opmaken van
de reeds vermelde voordracht voor de
vervulling van een vacature in de
Algemeene Rekenkamer.
Vervolgens wordt de voordracht
opgemaakt voor de vervulling van
een vacature in den Hoogen Raad
De heer mr. H. Hesse, raadsheer in
het gerechtshof te Arnhem, wordt n°.
1, de heer jhr. mr. R. Feith, raadsheer
in het gerechtshof 's Hage, n° 2, en de
heer mr. II. Dresselhuys, secretaris
generaal bij het departement van Ju
stitie, n°. 3.
Aan de orde is vervolgens het voor-
stel-Hugenholtz en van Veen, om
Dinsdag 11 Juni, des avonds te 8 uur,
een aanvang te maken met de behan
deling van het wetsontwerp in zake
rechtspleging by land- en zeemacht.
Er blijken bezwaren tegen.
Donderdagochtend voortzetting van
de Verzekeringswetten.
VRIJDAG 31 MEI 1912.
(Vervolg).
De Voorzitter: Ik doe opmer
ken dat, waar aan B. en W. was me
degedeeld dat er een geschikt genees
heer beschikbaar was, zij voorstelden
tot leider te nemen een geneesheer.
Tengevolge van de overneming van
het amendement van den heer van der
Torren zal, wanneer art. 2 wordt aan
genomen, besloten worden om voor
loopig de loiding op te dragen aan den
geneesheer van het Ziekenhuis.
De heer Jongenburger: M. do
V.! Ik wenscli no^ even terug te
treden in de discussie tusschen u en
den heer Broekhuizen.
Het is mij opgevallen dat u met hand
en tand opkomt tegon hetgeen door
den heer Broekhuizen gezegd is met
betrekking tot het ontametten van
vaartuigen en andere ruimten dan wo
ningen. Do heer Brookhuizen heeft
zeer zakelijk en duidelijk uiteengezet
ik zou bijna zeggen dat het niet
beter kan gedaan worden het ver
schil tusschen ontsmetting van wonin
gen en ontsmetting van schoollokalen,
ik zou er ook willen bijvoogen van
pakhuizen en werkplaatsen. Ik ben
volkomen een leek op dit gebied, maar
mij dunkt dat een kind kan begrijpen
dat een schoollokaal, een pakhuis e.d.
veel gemakkelijker ontsmet kan wor
den dan een woning, waar men kasten,
bedsteden e. d., alle mogelijke getim
merten aantreft, die men in een lokaal
niet heeft. Iedere leek zal moeten
toegeven dat het oen groot verschil
maakt of men dergelijk lokaal ontsmet
dan wel een gewone woning. Het is
daarom frappant dat B. en W. voor
stellen voor schoollokalen e. d. het
tarief driemaal zoo hoog te stellen als
voor woningen en woonvertrekken.
Ik herhaal, dr. Broekhuizen heeft
het uitstekend uiteengezet en ik be
grijp niet dat u, M. de V., zoo stokstijf
op uw standpunt blijft staan. Tomeer
waar in een plaats als Utrecht met
zooveel meer inwoners dan Gouda,
waar, evenals in andere groote steden
zoo groote zorg wordt besteed aan den
ontsmettingsdienst, het tarief slechts
4 cent per M3. bedraagt.
Dan nog een woord over de oplei
ding. Ik acht het zeer ad rem dat
de heer Broekhuizen op de opleidjng
den nadruk legt en wil weten hoe die
opleiding zal zijn. Het gaat hier om
geen geringe zaakde opleiding is een
van de voornaamste zaken in deze en
ik kan het mij zeef goed voorstellen
dat een medicus er prijs op stelt te
weten hoe het daarmede zal gaan.
In de stukken die daaromtrent ge
wisseld zijn en ook in de rede van
den heer van Iterson in de vergadering
van 26 April is er zoo met nadruk op
gewezen dat er hier reeds jaren lang
een ontsmettingsdienst bestond en dat
die zoo goed gewerkt heeft. Maar uit
de rapporten van den inspecteur en
uit hetgeen wij van do doktoren ver
nomen heoben weten wij allen dat die
dienst hier te wenschen heeft over
gelaten, dat de opleiding van de fa
bricage-worldioden, waarvan zoo hoog
opgegeven is, nihil is geweest. En
met die wetenschap zou dan <ben me
dicus er niet op mogen aandringen
ingelicht te worden omtrent de oplei
ding, die nu gegeven zal worden
Zullen dan do Raadsleden niet mogen
weten, vóórdat zij hun stem aan den
dosbotreffenden post geven, hoedanig
die opleiding zal zijn? Daarom spijt
het mij dat in deze niet meer licht
verspreid is.
De Voorzitter: Wat dit laatste
punt betreft, ik kan niet meer zeggen
dan dat B. en W. verlangen dat de
opleiding goed zal zijn, maar ik kan
met zeggen of de opleiding 14 dagen
dan wel langer of korter zal zijn. Het
spreekt echter van zolf en wanneer
men doordenkt moest men dat begrij
pen dat niet f 200 wordt aange
vraagd om 3 menschen 2 dagen te
Rotterdam te doen opleiden.
Do algemeene beraadslaging wordt
gesloten.
De Verordening op den ontsmet
tingsdienst der gemeentel Gouda.
Art. 1 wordt zonder beraadslaging
en zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Beraadslaging over art. 2, luidende
„Do ontsmettingsdienst wordt voor
loopig geleid door den Geneesheer van
het Ziekenhuis en de Gestichten, die
voor de leiding eene belooning ont
vangt van f 300 per jaar."
De heer IJ s s e 1 s t ij n M. de V.
Met dit artikel wordt bedoeld datdr.
de Voogt als leider zal optreden en
ik vind dat de qualiteit van dr. de
Voogt als zijnde geneesheer van het
Ziekenhuis eenigen waarborg in zake
ervaring voor de toekomst geeft.
De redactie van „voorloopig" is
ook zoo eigenaardig, want wanneer
wij in dit artikel in plaats van „den
Geneesheer van het Ziekenhuis en de
Gestichten" lezen „dr. de Voogt", dan
blijkt dat dr. de Voogt voorloopig
zal benoemd worden. Dat voorloopig
benoemen van iemand kan zün voor
een week, het kan zijn voor 14 dagen,
en dat is toch zeker niet de bedoeling
van het college van B. en W. Ik stel
mij voor dat het college van B. en
W. de benoeming van dr. de Vóogt
als vast wil zien aangemerkt. Maar
dat denkbeeld wordt dan niet gedekt
door het woord „voorloopig".
Anderzijds is het begrip van „voor
loopig" ook weder zeer rekbaar. Dat
kan desnoods dekken de benoeming
van 3 opvolgende geneesheeren. Dr.
de Voogt gaat wegwat krijgen wij
dan Voorloopig zal de geneesheer
van het Ziekenhuis de leider zijn.
Ik heb bezwaar om vast te leggen
dat de leider steeds zal zijn een ge
neesheer en vandaar dat ik mij met
vereenigen kan met de door B. en W.
voorgestelde redactie. Ik wensch dan
ook een amendement in te dienen om
daarin verandering aan te brengen.
Mocht dat amendement niet aange
nomen worden, dan bereik ik toch in
elk geval dat degenen die na ons
komen zioh bij het benoemen van een
opvolger van dr. de Voogt kunnen
vasthouden aan hetgeen thans ver
handeld wordt.
Ik stel dus voor art. 2 aldus te
lezen„De ontsmettingsdienst staat
onder een door den Raad te benoemen
leider, die eene belooning ontvangt
van f 3Q0 per jaar."
Ik gevoel er alles voor om dr. de
Voogt te benoemen en ik zou er ge
noegen mede kunnen nemen, als het
ten minste niet in strijd met de wet
is, dat tevens bepaald worde dat voor
loopig dr. de Voogt de leider zal zijn,
maar ik acht het ongewenscht in dit
artikel vast te leggen de qualiteit van
geneesheer van het ziekenhuis.
Het amendement van den heer
IJsselstijn wordt voldoende onder
steund en maakt mitsdien een onder
werp van beraadslaging uit.
De Voorzitter: Ik breng in
herinnering dat door den heer Jon-
genburger voorgesteld is art. 2 aldus
te lezen
„De ontsmettingsdienst wordt ge
leid door een geneesheer en een in-
speótrice, die een belooning onvangen
van respectievelijk f 200 en f 150."
Wordt dit amendement ondersteund?
Het amendement van den heer Jón
genburger wordt voldoende onder
steund en maakt mitsdien een onder
werp van beraadslaging uit.
De heer van der Torren: M.
de V.Ik had mijn amendement in
gediend ten einde dr. de Voogt als'
leider van den dienst te behouden
aangezien hij op dit oogenblik de
aangewezen persoon is daarvoor. Ech
ter, evenals de heer IJsselstijn wil ik
de leiding niet steeds opgedragen zien
aan den geneesheer van het Zieken
huis en de Gestichten. Mijn bedoeling
was dus dat de Raad bij een even-
tueole vacature niet gebonden zou zijn
aan den geneesheer van het Zieken
huis maar vrij zou zijn in zijne be
slissing.
Ik wil het gaarne aan den Raad
overlaten hoe hij verder de redactie
van het artikel wil hebben.
De Voorzitter: Ik kan namens
B. en W. verklaren dat zij het amen
dement van den heer IJsselstijn over
nemen.
De heer Jongenburger: M.
de V.De quaestie van de aanstelling
van een inspectrice, waarop mijn
amendement betrekking beeft, krijgen
wij straks terug bij art. 5, waarop
door den heer Broekhuizen een amen
dement is voorgesteld, dat betrekking
heeft op die quaestie. Ten einde nu
dubbele discussie te vermijden trek ik
mijn amendement op art. 2 in.
De heer van de Velde: M. de
V.U hebt gezegd dat B. en W. over
nemen het amendement van den heer
IJsselstijn. Gaarne zag ik dat u mij
daarvan uitzonderde en het er voor
hield dat alleen de Wethouders Neder-
horst en van Galen zich er mede
vereenigen.
Ik vind juist in dr. de Voogt den
man, die als directeur van het zieken
huis in deze de leider moet zijn. Aan
het ziekenhuis is de ontsmettingsoven
verbonden en nu vind ik het onregel
matig dat dan een leider van den
ontsmettingsdienst directen invloed
of zeggenschap zou kunnen hebben
over den ontsmettingsoven met voor
bijgaan van den directeur van het
ziekenhuis.
Elders erkent men ook de nood
zakelijkheid van medische hulp. Te
Haarlem heeft men geen medicus aan
het hoofd van den ontsmettingsdienst,
maar daar is toch bepaald dat de leider
zal bijgestaan worden door een bacte
rioloog, want men ziet terecht in dat,
als niet een medicus de leiding heeft,
er wel degelijk medische hulp noodig
is. Te Amsterdam en Rotterdam heeft
men dan ook-met het oog daarop met
voorbedachte rade een medicus als
leider gekozen. De heer Treub heeft
er in den Haagschen Gemeenteraad
op gewezen dat het medische gedeelte
hier niet bijzaak maar hoofdzaak is,
n.l. het onderzoek van welken aard
de ziekte is en welke maatregelen zijn
te nemen, terwijl de teohnische uit
voering daarop volgt, zoodat de direc
teur der reiniging in twijfelachtige
gevallen, waarin het optreden met
gezag het meest noodige is, nooit ver
legen zal zün. Hiermede ben ik het
geheel eens. Ik acht het zeer gevaarlijk
het amendement van den heer IJssel-
stijn over te nemen en ons geheel los
te maken van het denkbeeld dat de
leider een medicus zal zijn, en vooral
in dit geval nu de medicus dien wij
op dit oogenblik hebben juist direc
teur is van het ziekenhuis, waaraan
de ontsmettingsoven verbonden is.
Bovendien, wat hebben wij aan dat
artikel van den heer IJsselstijn? Nu
hangt geheel in de lucht wien wij
zullen krygen. Wie zal de leider zijn
Het kan later bepaald worden; het
zal waarschijnlijk wei dr. de Voogt
zijn, althans de heer IJsselstijn heeft
zioh daarvan niet los gemaakt, maar
ik zie er toch wel degelijk bezwaar
in om dit geheel en al los te laten en
ik ga dan ook niet mede met de over
neming van het amendement van den
heer IJsselstijn. Ik blijf er bij dat het
de voorkeur verdient te bepalen dat
de directeur van het ziekenhuis, als
hebbende ook het toezicht op den
ontsmettingsoven, de aangewezen lei
der van den ontsmettingsdienst zal zijn.
De Voorzitter: Ik verkeerde
in de meening dat ook de heer van
de Velde zich er mede kon vereenigen
om het amendement van den heer
IJsselstijn over te némen. Ik vroeg
zoo even op zachten toon of de wet
houders zich er mede konden vereeni
gen en dientengevolge schijnt er een
misverstand ontstaan te zijn. Het is
nu gebleken dat het college op dit
unt niet eenstemmig is en ik maak
us het overnemen van het-amende
ment van den heer IJsselstijn by deze
weder ongedaan, zoodat het oorspron
kelijk artikel van B. en W. nog in
stand is en daarnevens het amende
ment.
De heer IJ s s e 1 s t ij n M. de V. 1
Ik zou den heer van de Velde, die
zich zoo warm maakt voor den ge
neesheer van het ziekenhuis in ver
band met het leiderschap van den
ontsmettingsdienst, een vraag willen
stellen.
Ik mag van hem verwachten dat
hij een zeer warm hart heeft voor
ons hoogst nuttig en niet te veel te
roemen van Iterson-Ziekenhuis. Wan
neer wij bij het aftreden van den
tegenwoordigen directeur gesteld wer
den voor een nieuwe keuze en wy
konden krijgen een eminenten knap
pen medicus, die echter een slechte
leider van den ontsmettingsdienst zou
zijn, zou de heer van de Velde dan
dien medicus niet willen nemen voor
onze zieken omdat hij niet zou voldoen
als leider van den ontsmettingsdienst
Zou het dan niet veel boter zijn om
beslag te leggen op dien knappen
man voor onze zieken want dit
moet hoofdzaak zijn en de leiding
van den ontsmettingsdienst aan een
ander over te laten
De heer van de Velde: M. de
V.! Den heer IJsselstijn antwoordik dat
ik mij geen medicus kan voorstellen
die niet aan het hoofd zou kunnen
staan van een ontsmettingsdienst zoo
als wij hier voldoende achten.
De heer van Iterson: M. de
V.Juist omdat deze quaestie ter
sprake wordt gebracht in een schrij
ven aan den Raad, heb ik er mijne
gedachten eéns over laten gaan.
Ik geloof dat een medicus, die aan
het hoofd van een ziekenhuis geplaatst
wordt, in de eerste plaats moet zijn
iemand die zich op den duur bezig
houdt met ontsmetten, die als medicus
van een ziekenhuis van don ochtend
tot den avond steeds het oog moet
houden op het reinigen en ontsmetten
in het Ziekenhuis. Zijn heele doen
en laten is niets anders. Geldt het
niet het gebouw, dan geldt het de
patiënten, want die zijn toch ook met
een en ander besmet. Die bemetting
moet hij bestrijden. Dus die persoon
gaat geheel in den dienst op en hij
wordt als het ware nog gecontroleerd
door den chirurg van het Ziekenhuis.
Als deze moet opereeren in een Zie
kenhuis dat niet door en door ontsmet
is, dan loopt de operatie slecht af en
dan lijden daaronder zijn goede naam
en die van het Ziekenhuis. Dus èn
de chirurg èn de medicus moeten zijn
menschen, bezield met de grootst mo
gelijke zorg voor de reiniging en Ont
smetting in het gebouw en die gaan
er dan ook in op. Aan wien zou der
halve het leiderschap beter' toever
trouwd kunnen worden dan aan óén
van beiden? De heer van de Velde
wees er nog.op dat de ontsmettings
oven geplaatst is in het Ziekenhuis.
De geneesheer van het ziekenhuis, die
aan het hoofd van den dienst staat,
heeft natuurlijk ook de zaak van den
ontsmettingsoven te regelen. Wan
neer nu het gebruik van den ontsmet
tingsoven aan een afzonderlijken lei
der toevertrouwd werd dan zou men
2 verantwoordelijke personen hebben
en dat zou aanleiding geven tot ver
warring en moeilijkheden. Dus dat is
ook geen gewenschte zaak.
Nu wil ik nog op een zaak wijzen.
Gesteld dat er bij een epidemie vele
zieken zijn in het ziekenhuis en in de
barakken. Dan zou de vraag zich
kunnen voordoen, of de geneesheer
van het ziekenhuis zich voldoende zou
kunnen kwijten van zijn plicht als
leider van den ontsmettingsdienst. Ik
geloof, dat hij dan wel inhetzieken-
uis door een ander te vervangen zal
zijn voor de enkele uren dat hij als
leider moet optreden.
Ik houd het er voor dat wel degelijk
een medicus de beste leider zal zijn,
vooral ih de toekomst, want dan mag
men toch wel verwachten dat iemand,
die aan het hoofd van een ziekenhuis
geplaatst is, ook een bacterioloog is.
Dat mag nu nog niet het geval zyn,
dat het zoo moet worden, spreekt
van zelf.
Na rijp beraad heb ik de overtui
ging gekregen dat, al krijgen wij op
ait oogenblik nog niet den idealen
toestand, deze toch naderhand zal
komen. Maar dan moet de geneesheer
van het ziekenhuis de leider van den
ontsmettingsdienst zyn. Die heeft er
in zekeren zin ook meer den tijd voor
dan een particulier dokter.
(Wordt vervolgd.)'
Een suikerfabriek te Sluis.
Naar aan de Breskensche Courant
van welingelichte zijde wordt medege
deeld, zou de oprichting van een sui
kerfabriek te Sluis wederom geheel
in de lucht hangen. Hoofdbezwaar is
en blijft het water. Zoowel het gebrek
aan de enorme hoeveelheid water
welke een suikerfabriek noodig heeft
voor de bewerking, als de moeilijkheid
van afvoer van de massa's vuil fa
briekswater, schijnen zeer moeilijk tot
oplossing te kunnen worden gebracht.
Incident bij een lijkdienst.
Bij de begrafenis van wijlen pastoor
Fit te Obdam had een incident plaats,
dat een oogenblik groote ontsteltenis
wekte. Toen de dragers, na de Mis,
op de kist toetraden om die uit dd kerk
grafwaarts te dragen, zakte plotseling
de vloer onder hun voeten weg. Be
grijpelijk, dat dit onverwacht gekraak
de vele aanwezingen do kerk was
stampvol met schrik beving, temeer
daar ook de communiebank en de ge
wone andere zitbanken scheef gingen
staan en weken, zoodat de menschen
in de banken naar voren overhelden,
't Was een gejammer en gegil van
belang Er werd geroepen Ik ga er
uitO hemel pastoorenz., omdat
men eenvoudig niet wist er gebeurde.
Men had plotseling een hevig gekraak
gehoord.
De geestelijke wisten echter de men
schen te kalmeeren en deze worden
verzocht zich zoolang uit de kerk te
begeven. Toen hieraan voldaan was,
werd het lijk grafwaarts gedragen zon
der eenig verder ongeval.
De kerk bleef daarna gesloten.
Gebleken is dat de leggers onder
de vloerplanken zijn gbroken, zoodat
de geheele vloer inzakte.
GOUDA, 6 Juni 1912.
Aan het postkantoor Gouda en de
daaronder ressorteerende hulppostkan
toren word gedurende do maand Mei
1912 in de Rijkspostspaarbank inge
legd f 41032,22r/2, terugbet. f 33879,19.
Het laatste, door dat kantoor uitge
geven boekje draagt het nummer
19095.
Gisteren slaagde te Leiden voor
rechterlijk ambtenaar bij het Binnenl.
Bes%ur de heer E. Manuel, oud-leer
ling dor R. H. B. S. alhier.
Lekkerkerk. Daar het vorige jaar
alle veehouders en landbouwers bui
tengewoon veel last en schade van
muizen hebben gehad, had men (vol
gens het oude gezegde, dat men geen
twee muizenjaren achter elkaar krijgt)
niet gerekend op de vele muizen die
er nu alweer zijn het is weer zóó
erg, dat sommige arbeiders, die'nu
aan het voorhooi maaien zijn, ze bij
iederen slag bemefken en voor zich
uit zien vluchten.
Ook veel nesten met jonge muizen
worden gevonden.
JHoordrecht. In de ten huize van
den heer Joh. de Wilde gehouden ver
gadering der afdeeling „Moordrecht"
van de Zuid-Hollandsche Vereeniging
„Het Groene Kruis" werd door den
Secretaris het jaarverslag uitgebracht.
Het aantal leden bedraagt 234. Van
de verplegings-artikelen en de drie
lighallen werd weer een druk gebruik
gemaakt.
De heeren P. W. Mari, J. C. Ketel
on C. H. N. de Nooijer, die aan de
beurt van aftreding waren, werden
tot bestuursleden herkozen.
Na het uitloten van 25 aandeelen
f 1 werd bespreken de vraag, hoe
in het gebrek aan woningen in deze
gemeente eenigszins voorzien zou kun
nen worden.
Berkenwoude. In de op 31 Mei
gehouden vergadering van stemge
rechtigde ingelanden van den polder
„Berkenwoude" werd tot voorzitter
herkozen met 236 stemmen de heer
C. M. de Jong alhier.
Vastgesteld werd de rekening over
1911, welke in ontvangst f 2923,63,
in uitgaaf f 2727,28 bedraagt, en alzoo
sluit met een batig saldo van f 196,35.
De begrooting voor 1912 beloopt
in ontvangst en uitgaaf f 2720,60.
WaddinxveenGisterochtend werd
ten Raadhuize overgegaan tot de aan
besteding van het bouwen van een
30-tal arbeiderswoningen voor reke
ning van de Woningbouwvereeniging
Waddinxveen. Uit de ingeleverde bil
jetten bleek dat ingeschreven was door
A. van Gent, Ridderkerk f 43700.
G. den Hoed A. H. van
der Sterre, alhier - 44950.
C. Middelkoop, Gouda -45650.
A. den Ouden, Moercapelle -46700.
A. Bontenbal, Reeuwijk - 47200.—
J. Bouwman, Zoetormeer - 55400.
W. van Os, Zegwaart - 55500.
De gunning zal later worden bekend
gemaakt.
Aan den hoer G. Spruijt Jr., die 25
jaar lang penningmeester is geweest
van den Bloemendaalschen polder, is
bij deze gelegenheid namens de in
gelanden door 't hoofdbestuur een
zilveren jardiniere aangeboden. Van
verschillende zijden,mocht de geachte
j ubilaris Vele vriendschappelijke bewij
zen van belangstelling ondervinden.
Naar wij vernemen zal de niouwe
predikant der Ned. Herv. Gemeente
in 't laatst der volgende maand zyn
intree doen. Hij zal dan worden be
vestigd "door ds. Vanger Wal op den
zelfden dag, waarop deze voor 121/a
jaar zijn functie als predikant alhier
aanvaardde.
Schoonhoven. De gemeenteraad
heeft gisteren tot wethouder benoemd
den heer H. A. Schreuder (a.r.).
6° KI. Trekking van Dondordag 6 Juli.
No. 6455, 12921 en 19097 ieder
f 1000.
3992, 12235, 13003 en 16808
ieder f 400.
16259, 17217 en 19203 ieder
f 200.
276, 1422, 2919, 3666, 6730,
8923, 10127, 10357 en 12142
ieder f 100.
Prijzen van f 70.
223 310 408 731 800 818 910 27
1131 97 1202 1408 1608 1803 77 78 1900 8
-J026 2128 2201 24 30 2558 84 00 2010 2890
8002 21 80 3116 3313 3833 8410 63 5 4 80 8560 83 85 3620
8712 28 3885
4229 04 80 4490 4554 58 87 4871 4993 90
5032 5140 5448 5528 5607 83 5701 84 80 5912 22 50
0024 40 89 0198 0487 0018 0738 91 0850 85 0900
7071 72 7260 02 7834 7515 84 7028 01 03 74 7758 7841
8056 83 8178 81 8383 88 8400 8541 80 8872 8925
9220 0927 36 38 60 90 9477 0515 31
10019 10111 37 44 10302 18 55 93 10401 10508 10020 94
10729 43 10827 10019 83 90
11005 11103 07 11245 11474 11511 11027 11705 11948 73
09
12145 63 12238 38 12340 75 12589 12006 12833 78
13012 92 18179 80 18244 13332 70 90 13415 04 13519 72
13005 78 82 18780 13813 84 13905 81
14025 14400 70 14590 14604 29 06 14713 14804 21 75
15130 85 15225 15325 48 15454 00 15027 15701 18 40 71
16200 53 03 10316 10500 81 16030 16718 79 10829 53 89
10039
17012 17130 73 17200 &5 02 17827 05 74 17483 49 50 88
17600 11 00 17829 74 17902 44 51 65
18015 18110 18230 18303 18173 18680 18727 43 18982
19001 19276 84 19329 10555 19658 19863 94 19947 72 93
20016 78 20139 53 81 20200 87 20341 50 20507 f-6 20055
78 20825 08 20965
5do Klasse lld0 Lijst No. 15834 f 70
m. z. niet.
De zaak-Ewoldt.
Voor de rechtbank te Heeren veen
diende de zaak tegen ds. Ewoldt.
Abel Ewoldt, oud 38 jaar, predikant,
geboren te Sloten in Friesland, wo
nende te Oogterzee, thans gedetineerd
in het huis van bewaring te Heeren
veen, is gedagvaard om op 5 Juni
ter openbare terechzitting te Heeren
veen te verschijnen en te worden
terechtgesteld ingevolge arrest van
verwijzing van het gerechtshof te
Leeuwarden d.d. 23 April 1912 terzake
dat hij in den avond van den 16en
Februari 1912 onder Tjerkgaas zijne
echtgenoote, Geertje Leenstra opzet
telijk van het leven heeft beroofd door
haar met dat oo^erk te worgen,
tengevolge waarvan zij spoedig aan
acute verstikking is gestorven, althans
door "met gezegd oogmerk opzettelijk
haar met kracht op of tegen het hoofd
te schoppen, haar keel dicht te knij
pen of te smoren en haar te water te
doen terechtkomen tengevolge van
welke handelingen of eene of meer
daarvan Geertje Leenstra door acute
verstikking of eene andere doodoor-
zaak spoedig is overleden.
Als getuigen zijn gedagvaard 25
personen, waaronder de deskundigen
H. Peters, arts te Heerenveen en
H. Ykema, arts te Nicolaasga.
Als deskundigen zijn door den ver
dediger Mr. L. W. van Gigch, gedag
vaard Prof. R. Spronck te Utrecht
en Dr. Schoo te Amsterdam.
De belangstelling in deze zaak was
buitengewoon groot.
Het lezen der stukken vorderde drie
kwartier. Daarna ving het verhoor
aan van beklaagde.
Daaruit bleek dat bekl. reeds sinds
langen tijd oneeaigheid had met zijn
vrouw en met zijn dienstbode Lampke
van Sanden omgang had, waarom hij
door het Prov. kerkbestuur van Fries
land tot twee malen toe werd geschorst.
Het verhoor van bekl. duurde een
uur. Daarna kwamen de deskundigen
aan het woord.
Dr. Peters en later Dr. Ykema per
sisteerden bij hun meening dat geweld
pleging was gebruikt bij het leven
van het slachtoffer.
Mr. van Gigch trachtte op scherpe
wjjze de deskundigen in het nauw te
drijven, waarbij hot hem gelukte Dr.
Ykema de verklaring te ontwringen
dat de dood ook kan intreden nadat
iemand bewusteloos in het water heeft
gelegen, zoodat niet vaststaat dat Ds.
E. zijn vrouw heeft verdronken. Deze
getuige had na de verklaring van
Rijchtje Coens, dat het halsboord van
mevr. E. veel te wijd was, geconclu
deerd dat worging moest hebben
plaats gehad. De verdediger noemt
een dergelijk oordeel minstens licht
vaardig.
Daarna wordt als deskundige a
décharge gehoord Dr. H. J. Schoo.
Deze deskundige komt tot de conclusie
dat de dood door verdrinking hoeft
plaats gehad, dat de verwondingen
bij ongeluk zijn aangekomen en dat
geen teekeneh zijn gevonden van mis
handeling voor het te water vallen.
In de avondzitting verklaarde Ds.
J. A. Bruins, predikant te Idaard, dat
bekl. door hot classicaal bestuur werd
vrijgesproken van ongeoorloofden om
gang met Margaretlia Bosma, doch
in 1909 door het zelfde college voor
eenzelfde feit werd geschorst. Het
Prov. kerkbestuur sprak daarop ook
in hooger beroep de schorsing uit.
Get. verklaarde Ds. E. te zijn oen
zeer leugenachtig persoon, wien hij
de toogang tot zijn huis had verboden.
(De behandeling wordt voortgezet.)
MARKT BERICHTEN.
GOUda, 6 Juni I9ï2.
GRANENKalm gestemd.
Tarwe: Zeeuwsche io.—a 10.25
mindere dito 9.50 A 9.75. Afwijkende
9.25 i. f 9.40 Palder 8 40 i f 8.75.
Rogge Zeeuwsche 7 75 A 8.—Polder
7.A 7.50. Buitenlandsche per 70
kilo 7.25 a 7 50 GerstWinter 7
a 7.52. Zomer ƒ6 75 A 7.— Che
valier 8.A ƒ8.25, Buiten!, voergerst
per 65 kilo 6.75 A 7.—. Haver per
H.L. 5 25 A 5.50. Per 100 kilo 10.25
A 10 50. Hennepzaad Buitenlandsche
per 50 Kilo 7.7-5 A 8 Kanarie
zaad 12.50 A 13."—. Karwijzaad per
50 Kilo 18.50 A 19.—. Koolzaad
15 A 16.— per Hectoliter. Erwten:
Kookerwten 15 A ƒ17.—. Buiten
landsche voererwten per 80 Kilo 7 75
A ƒ8.— Boonen: bruine boonen 17.—
A ƒ18.witte boonen*/ *1.— A 22,-
Paardenboonen 9.25 a ƒ9.50- Duiven
boonen 9 50 A 10 Mais per 100
Kilo: Amerikaansche Mixed 875 A
9.—. Kleine ronde 9.50 A 9.75.
Veemarkt. Melkvee, goede aanvoer,
handel en prijzen bedaard.
Vette varkens, redel. aanvoer, handel
matig, 27 A 30 ct. per half K.G.
Biggen voor Engeland, redel. aanvoer,
handel matig, 20 A 22 ct. per half K.G.
Magere Biggen, goede aanvoer, handel
minder, f 1.70 A 1.90 per week.
Vette Schapen redel. aanvoer, handel
beter, 28.*- A 32.—.
Lammeren goede aanvoer, handel matig,
10.— i. 13.—.
Nuchtere Kalveren, goede aanvoer, non
del vlug, 12.— A 16.
Graskalveren aanvoer, handel
f A f
Fokkal veren 14 A 22.—.
Kaas, aangevoerd 163 partijen, handel
vrij vlug
ie kwal. 31.— A 33 2de kwal
27.— A 30.—.
Zwaardere 34.50 A
Noordhollandsche a
Boter 2014 stukken van K G, Handel
vrijwel.
Goeboter 1.15 1 *-35-
Weiboter 1.A ƒ1.10.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van heden.
Arbeidersziekteverzekering.
Heden werd voortgezet de behande
ling van het ontwerp-arbeidersziekte-
De heer van Idsinga (c.-h.) zette
zijn gisteren afgebroken rede voort
en zette uiteen waarom zijn antire-
volutionnaire beginselen hem noopten
deze nieuwe instelling, zooals die in
de Ziektewet is belichaamd, te ver
werpen. Het behoud der gemeenschap
was apr. een plicht, denJwstorischen
vorm daarbij bewarend zooals die
door de Goddelijke Voorzienigheid is
geopenbaard. In zako de moderne
regeling is eenige vrijheid gelaten.
De gemeenschap moethechter een
levenskring blijven voor alle menschen
alle standen, rangen en klassen. In
dien de gemeenschap e^n diaconie
wordt of öog minder, dan is het beter
aanstonds tot het staatssocialisme over
te gaan.
De minister is opportunist en met
een dergelijk opportunisme wilde spr.
niet meedoen.
De heer Nolens (r.-k.) repliceerde,
Spr. wees de motie-de Kanter af en
achtte het niet mogelijk de Ziektewet
vóór de Radenwet te behandelen. De
Radenwet geldt ook voor de Invali-
diteits- en Ouderdomsverzekeringswet.
Dan zouden ook deze beide wetten
moeten voorgaan. "Wat de rechtsgron
den betrof wees sp/. er op dat hier
ethische beginselen worden toegepast
op feitelijke economische verhoudin
gen.
Uitvoerig ging spr. na de verhou
ding der menschen ten opzichte van
de maatschappelijke omstandigheden.
(De zitting duurt voort).
Motie de Kanter-Roodhuyzon.
Bij de voortgezette behandeling trok
de hoor Roodhnyzen do motie de
Kantor-Roodhuyzen voorshands in om
een onzuivere stemming daardoor te
voorkomen.
Do Italiaansch-Turksehe oorlog.
Er is e$n ^meeting georganiseerd
tegen de oorlog te Verona. Een reus
achtige menigte vulde de zaal van
bijeenkomst. De woordvoerders die
togen de oxpeditie in Tripoli hebben
gesproken, werden geestdriftig geap
plaudisseerd.
Konstantinopel.
Do Italianen hebben bij Marmara
58 Turksche misdadigers van llkodos
aan land gezet. Do Turksche politie
slaagde er in deze misdadigors weer
te vatten.
Rusland.
Do Doema commissie voor do na
tionale verdediging hoeft hot wetsont
werp betroffonde de toekenning van
502 millioon roebol voor den bouw
van schepen aangenomen.
St. Petersburg.
De politie heeft in den nacht van
4 op 5 Juni 50 leden van het werk-
liodoncomitó doen arrosteeren. Deze
maatregel is genomen met hot doel
do stakingsbeweging to onderdrukken,
die steeds toenemend is in do fabrie-
kon te St. Petersburg on die de plaat
selijke industrie orüstig bedreigd.
Eon Oostenrijksche Dreadnought
verknoeid.
Woenen, 6 Juni. Het Neue Wienor
Journal deelt mode dat de eorste Oos
tenrijksche Dreadnought door oen con
structiefout geheel verknoeid is.
Het gewicht is 240.000 K.G. te
zwaar genomen, zoodat het schip aan
merkelijk te diop ligt.
Do toestand in Hongarije.
Weonen, 6 Juni. Graaf Karoli te
Budapest heoft in opgewonden toe
stand godroigd Thisya te zullen neer
schieten. Vrienden probeordon hem te
kalmeeren, maar de Graaf schreeuwde
Ik geef mijn eerowoord hom te zullen
neerschieten, waar ik hem vind.
Toen Justh gisteren na het parlement
wildo het militaire cordon hem niet
doorlaten. De kapitein vroeg waarheen
„Dat gaat je niet aan", luidde het
antwoord. Daarop beval don kapitein
de bajonetten te vellen on wilde doen
schieten, toon de s|:adscommandant
toesnelde en het verhinderde.
De toestand in België.
Luik, 6 Juni. In den loop van den
avond gisteren heeft de politie ver
scheidene malen charges met de blanke
sabel moeten doen.
Opgewonden lieden verbrijzelden de
ruiten van de kerk St.-Gilles en wier
pen met steenen naar tramwagons.
De Etoile Beige meldt dat wegens
den politieken toestand de Koninklijke
Familie die voornemens was naar
Ostende te gaan t^Brussel zal blijven,
ONTVANGEN eeite buitengewoon
groote Collectie Nouveautó's in
van de goedkoopste tot de boste
soorten tegen de meest concurreeronde
prijzen.
Specialiteit in Nouveauté's.
Bekroond op diverse Tentoonstellingen
met de hoogste onderscheiding.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 767.4 te
Hernosand, laagste stand 752.3 te
Stiellos.
Verwachting tot den volgenden dag:
Moest matige tot krachtige zuide
lijke tot [zuidzoostelijke wind, zwaar
bewolkt, waarschijnlijk nog regenbuien
met geringe kans op om weer, iets
warmer.
GOUDA.
GE*BOREN3 Juni. Cornelie, ouders
K. Vermeulen en C. E. van der Boven
5. Columbia Duifje, ouders G. Vis
ser en M. Sinkeldam. Johannos Ma
rias, ouders P. J. Blom eh'M. G
Schiedon. Hermanus, ouders G. van
Reede en A. van Eijk. Hendrik,
ouders T. Dullomeyer en M. E. Koster.
GEHUWD 5 Juni. E. van Kooi en
H. Schiebroek P. A. Naves en J
M. van der Palm. 6. J. A. Edel
W. Paltz.
OVERLEDEN5 Juni. E. de Graaf
59 j. echtg. van W. Both.
Vorige
Koers.
voer» van
beden-
80
80'/,e
88'7
88'/,
047/,6
-
ioo7b
-
887,
89%
98'/,
-
87'
855/,6
46'/, e
467/ia
103'/,
847,
103'/,
847,
60
60
VAN DEN
6 JUNI 1912.
Staatsleeniugcn
Ned. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kronenronto 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
pet.
ld. Ooi. (Gr. Russische
Spw.mij.) 1898 4 pet.
ld. Obl. (Nicolai Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatie 6o Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Moxico Afi. Binnenland
Obl. 5 pet.
Brazilio. Funding Lee
ning 5 pet.
Obl. 1889 4 pet.
Vonofeuela Dipl. Schuld
1905 3 pet.
Ilauk- en Crediet-Instcl-
lingen.
Nod. Bankaandoölen
(ndustr, Ondernemingen
American Car Foun
dry Comp. C. v. A.
Id.Smolting Refining
Co. Cert. v. Aand."
Anglo American Tele
graph Cy. Cort. v. A.
U. S. Steel Corp. Cert.
v. Gew. Aand.
hol. ('red iet Install, en
Cultuur Ondernemingen
Handelsver. „Amster
dam" Aand.
Jav. CJultuurMij. Aand.
Ned. Hanctol-Mij. C.v.A
Mijnbouw Nflen.
Ketahoon" Mijnbouw
Mij. Gow. Aand.
Rodjang Lebong, Mijn
bouw Mij. Aand.
Great Cobar Aand.
Petrolenm-Oiidern.
Dortsche Petroleum In
dustrie Mij. Gew. A.
Kon. Ned. Mij.totExpl.
v. Petr. Bronn. C.v.A
Shell" The Transp.
Trad Cy. C. v. G. A
Scheepvaart MUen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marine
Cy. afgost. Pref. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen.
Maxwel Land Gpant
Cert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Spoor-
wegmij. Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoorwegen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
Warschau-Weonen
Spoorwegmij. Aand.
dito dito Act. do Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cy., Cert. v. gow. A.
Wabash Gew. Aand.
Premieleeningen.
Amsterdam Aand. 3 pet
Hongarije. Theüs-Re-
gulirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie 3^—4 pCt.
Nat. Staatsf. flauw, Buitenl. onver
anderd, Van Mijnen, O-Borneo's, Ke-
tahoens, Cobars en Redjangs vast,
Tramw. zeer vaat, Portland Cement
hooger, General Tradings 7 '/2 a 8,
Amerik. vaste stemming, Petrol, tamel.
vast, Tabakken stil, iets zwakker. Cult,
iets zwakker stil, Rubbers weinig vari-
eering.
211
58'/.
847,6
25"/,
69'/,
'210
293
1897,
40
310
98'/,
157'/,
502'/;
531
178'/:
10O'/;
19'/,
'211'/,
86'/B
717,S
2087,
2937,
43'/,
324
ïoo'/,
1577,
500
179
19s/,
96'/., 90'/,
10'/,
80'/.,
98
101'/,
150
10'/,
87'/,
02"/,,:
62'/,e
185'/,
f 87'/,
f
98'/,
-
347,
857,
170
77.
171'/,
8
