Zomersaisoen 1912.
D. SAMSOM, Souda,
lie Werkinrichting tot wering
der Bedelarij.
Stadsnieuws.
I .aatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
Officieels Prijscourant
-s
April wel «Iegelijk gedebatteerd i*.
De heer van ij k Af. de V. I Ik
moet mot ernst opkomen togen de uit
drukking, die do hoor Broekhuizen
tegen allo Raadsleden heeft gebezigd.
Hij tart ons to sproken maar ik tart
den heer Broekhuizen te bewijzen dat
hij gesproken hoeft wanneer de andere
R aadsleden hier belangrijke punten aan
de orde hebben gebracht. Wij hebben
don beer Broekhuizen nog nooit ge
hoord.
Do V o o r z i 110 rMag ik de spre
kers tot kalmte aansporen?
Do hoar B r o e k h u i z e n De heer
van Rijk is toen zeker niet aanwezig
geweest, maar ik heb in de vergade
ring van 1 Dedember 1.1. gesproken
over het alcoholvraagstuk. Maar het
is hier de quaostie niet of ik welt ons
aan het woord geweest ben. Ik heb
alleen de andere Raadsleden uitge-
noodigd om ook oen* hun opinie mede
te doelen; meer niet. Ik rand de per
soonlijke vrijheid volstrekt niet aan.
De hoer van Kijk: Dat doet u
wol. Wij hebben het recht de stukken
te bostudeeren en aan te nemen wat.
wij willen.
Do hoor B roekhuizen: Hetgeen
de hoer IJssolstijn gezegd hooft acht
ik oen boleediging. ik hob studio van
do zaak gomaakt en dan komt het niet
te pas om te zeggen dat ik hier allerlei
onzinnige dingen voorstel. Ik heb er
over gosproken met den directeur van
den gemeentelijken ontsmettingsdionst
te Rotterdam, die er toch zeker meer
van afwoot dan do heer IJsselstijn.
Do Voorzitter: Mag ik don boe
ren verzoeken niet persoonlijk te zijn
De hem- van E ij kHot waa met
«In voorstollon van den heer Brook-
huizon hoofdzakelijk zoeken en vitten
op kleinigheden. Hot is zonde van
don kostbaren tijd.
Do V o o r s 111 e r Ik moet om oen
geregelde discussie verzoeken. Anders
zou ik mij genoodzaakt zien de ver
gadering to schorsen.
De heer Broekhuizen: llc heb
alios wat ik aanvoerde behoorlijk ge-
documentoord.
Do Voorzitter: Mag ik den hoer
Broekhuizen en don anderen hoeren
verzonken zich te bepalen tot de be
handeling van art. 9?
I>o hoer Bvaekh n i zo n M. de
V.! Maar ik mng toch zeker wel om
komen tegen beloedigingon Het is
oetj*, persoonlijk feit, en volgons het
roglemont van ordo mag daarover ge
sproken worden.
Do heer vnn der Hoo: U bogon
te boloedigen.
Do hoor Broekhuizen: Ik vroeg
in 'het algomoon dat mon zijne opinio
zou modedeolen. Dat is toch een bo-
leofd verzook.
Do Voorzitter: Ik mag aan
nemen dat hot incident nu nfgeloopen
js. Ik verzoek do heoren zich te be
palen tot de behandeling van art. 9.
Do boer Broekhuizen: M. de
V.Alleen dit nog. De hoeren van
Eijk on IJsselstijn hebbon beiden din
gen gozegd dio zij niet bowijzon. Laten
zij hot'uit do feiten bowijzon. Ik kom
mot argumentenlaton zij die ont
zenuwen.
De hoor van der li 6 e M. de V.!
Toon in de vorgadoring van 26 April
dit punt aan do orde was, hebt u don
heer Broekhuizen breedvoerig beant
woord on ik vind het dus bepaald
overbodig er nu nog eens op terug
to komon. Do hoor Broekhuizen wil
dat nu wel, maar het is overbodig.
.JJ hfibt met foiton aangetoond, dat
het collogo van B. en W. volstrekt
niet zoo kortzichtig is om do monschen
mot hoogor inkomen dan f 600, die
voel kindoren hobhon, te laten botalon.
liet voorstel van en W. gaat dus
ill doze veel verder dan dat van den
heer Broekhuizen.
De heer H roekhuizen: Het
voorstal van B. en W. gaat niet vor
der dan het raijno. Volgens mijn voor
stel kunnen B. on W. iedereen vrij
stellen van betaling.
De beraadslaging wordt gesloten.
Hot amendmnont van don heer
Broekhuizen komt in stemming en
wordt mot 14 togen 4 stommen vor-
worpon.
T.o gen: de heeron Bokhoven, van
do Velde, Herman, Vergeer, do Jong,
van Rijk, van Iter3on, Prince, Knuttel,
van der Torren, Noderhorst, v. Galen,
van der Ree en IJsselstyn.
Voor: de heoren Jongenburgor,
Dossing, Kolijn en Broekhuizon.
Art. 9 wordt zonder hoofdelijko
stemming aangenomen.
De artikelen 10 en 11 worden ach
tereenvolgens zonder boraadsl aging en
zonder hoofdelijko stemming aange
nomen.
Do verordening in ftaar geheel wordt
zonder hoofdelijke stemming aange-
nomon
Aan de orde:
De ontwerp-verordening op do hef
fing van rechten wegons het gebruik
van den ontsmetjingsdienst der Ge
meente Gouda.
Beraadslaging over arf. 1, luidende
Wegens het gebruik van don ont-
smettingsdienst dor gemeento Gouda
worden ton behoeve «Ier gemeente de
volgende rechten geheven:
voor het ontsmetten'van wonin
gen en vertrekken in wonin
gen por M3 inhoud f 0.05
voor het ontsmetten «van vaar
tuigen en andere ruimten dan
woningen 0.15
voor het gebruik van den pnt--
smettingsovon, per keer -3.
voor het gebruik van den Ver
brandingsoven, por keer. - 5.
voor het halen of brongen van
goederen met gefloten wagens,
por keor -1.
De Voorzitter: Op dit artikel
zijn door den heer Broekhuizen een
tweetal amendementen ingediend.
Vooreerst om liet tarief voor het
ontsmetten, van woningen In stellen
op f 2.50 -f 15 naar gelang van do
inkomens der ingezetenen en bet tarief
voor het ontsmetten van vaartuigen
en andore ruimten op f 0.05 per M3
inhoud.1
In de tweede plaats stelt de heer
Broekhuizen voor het tarief voor het
halon of brengen van goederen mot
gesloten wagens van f 1 op f 0.50
per koer te brengen.
De heer Jongenburgor: M.
de V4Ik wenseh nog oens terug te
komen op do quaestie van do koston
van ontsmetting van ruimten en lo-
kalon. Ik heb daarbij speciaal het oog
op schoollokalen.
Door u is gezegd dat er misschien
termen zijn om do ontsmetting van
dergelijke lokalen van gomeontewege
te dofin geschieden maar n liobt niet
geconstateerd dat het zoo inderdaad
zal gaan. Ilc heb hot ton minste niet
uit uWe woorden kun non opinukon.
Ik heb zoo straks «eer duidelijk uit
eengezet dat do ontsmetting van groote
ruimten niet zooveel behoeft te kos
ten en dat er goon roden is om den
prijs daarvan driemaal zoo hoog to
stellen als do prijs van het ontsmet
ten van woningen. Ik hob daarop geon
antwoord gokrogon.
Ik hoop dat de hoeren zich zullen
uitspreken over deze zaak, die toch
vnn grooi belang is Het gaat bier
'werkolijk niet om een gering verschil.
Nogmaals vestig ik de aandacht er op
dat in een gemeente als Utrecht, dat
zooveel grootor is dan Gouda en waar
do ontsmettingsdionst toch van zoo-
voel meer belang is, het tariof bedraagt
f 0.04 per M3.
De Voorzitter: Ik kan mede-
doelen dat. zooals ik zoo straks
roods heb to kennen gogovon naar
hot mij voorkomt do kosten van ont
smetting van groot© lokalen volstrekt
niet lager boboeven te zijn dan de
kosten van ontsmetting van woningen.
Lntussobon, ontsmetting van lokalen
zal waarschijnlijk wel een uitzondering
blijken te zijn en ik zou er, wat mij
persoonlijk betreft, geon bezwaar heb
ben tegen toepassing van het lage
tarief ton aanzion van lokalen. Ik
blijf er echter bij dat voor het ont
smetten van vaartuigen een tarief van
f 0.15 per M8. zeker niet te hoog is.
De heer Noderhorst: Ik heb
©r goon bezwaar tegon dat hot tarief
voor de ontsmetting van schoolloka
len o. d. wat lager gesteld werd. De
heer Jongenburgor vergiste zich even
wel toon hij zeiile dat men in derge
lijke lokalen goon meubelen hoeft
zooals in woonvortrokkon. Hij vergeet
dat er in een schoollokaal heel wat
meubelen staan, bankofr, borden, e. d.
Het ontsmetten fan een schoollokaal
is duurdor dan de ontsmetting van
een woning.
Wat betreft het tarief voor het ont
smetten van vaartuigen, ik acht oen
bedrag van f 0 15 per M3. eigenlijk
to laag. In plaats van lager zou ik
het liever hoogor willen hebben. Ont
smetting van een schuit kost zeer ze
ker voel arbeid.
De heer van.Iters on: Dit laat
ste is volkomen waar. Het kielwater
moet uit do schuit gepompt en ver
volgens gedesinfecteerd wardendan
moot er water, dat met sublimaat ver
mengd is, ingepompt wordon. Dit
water moet oen uurtje in de schuit
blijven staan en vervolgens weder nit-
gepompt worden, kien tarief van f 0.15
per M is dus volstrekt, niet ie hoog.
Het zit niet alleen in de arbeidsloonen
maar ook in het tijdverlies.
Is hot nu wel praetisch over zoo'n
tarief, dat naderhand gewijzigd kan
worden, roods zoo te praten en
en er op to hakken en aanmerkingen
to maken De practijk moet er uit
spraak in doen.
Men bedenkó wel dat men altyd
gelegenheid heeft anderen te laton
ontsmetten. Tegenwoordig zien wij
reeds geschieden dat er personen uit
den Haag ontboden worden om te
ontsmetten. Men schrijft eenvoudig de
firma Simon! aan een ootlmoltor te
zonden. l)ie ontsmet dan de zieken
kamer on wat er verder in een huis
houden noodig is. Dat zal zoo blijven
in het vervolg van tijd.
Een burgemeester heeft volstrekt
niet te zeggendaar schijnt een be
smettelijke ziekte to zijn geweest, het
moet ontsmet worden. Dat gebeurt
pas als een ziekte epidemisch verklaard
is geworden en daarmede moeten wij
rekening houden. liet ia natuurlijk
zeer gelukkig dat er een ontsmettings
dionst zal zijn die don ingezetenen op
hun aartvrage hulp zal kunnen ver-
leencn, maar er bestaat nog wel dege
lijk gelegenheid om uit de andere
plaatsen personen to laten komon die
zich met do ontsmetting bozighouden.
Ilot is eigenlijk niet een work dat
den burgemeester direct aangaat. liet
gaat hem eerst aan wanneer een ziekte
epidemisch is verklaard geworden
dan treedt hij op en gelast hij de ont
smetting. Vóór dien tijd behoeft hij
verder niet te gaan. Daarmede is bij
de behandeling dezer zaak niet genoeg
rekening gehouden.
Do heer v a u E ij k Zou het niet
mogelijk zijn een einde te maken aan
deze onaangename discussies ik
noem dit onaangenamo discussies
door do redactie van dit artikel ©enigs
zins te wijzigon en wol door daaraan
toe te voegen oen clausule in dezen
geest„Evenwel hebben B. en W.
het recht om, wanneer zij dat noodig
achten, dezo rechten te wijzigen"?
Ik wilde u vragen, M. do V. of dat
zou kunnen.
De Voorzitter: Het betreft hier
oen bolnstingvorordening, die door de
Kroon moet goedgekeurd worden.
Dergelijk recht mag aan 13. en W.
niet toegekend wordon.
Do heer Jongenburger: Ik
geloof dat wij zeer gomakkelijk tot
elkandor kunnen komen.
Met genoegen constateer ik dat ook
do heer Noderhorst toestemt dat het
tarief voor ontsmetting van lokalon
wat hoog is. Ik stel nu voor den aan
hef van art. I aldus to lezon
„Wogens het gebruik van den ont
smettingsdionst der gemeente Gouda
worden ton behoeve dor gemeente de
volgende rechïen geheven
voor het ontsmetten van wonin
gen, vertrekkon en andero lo
kalen, per M3 inhoud f 0.05
voor het ontsmetten van vaar
tuigen, per M3 inhoud f 0.15
Ik meen dat hiormedo allo bezwa
ren opgehoven zullen zijn.
Hot amendoin«mt, van den hoer Jon
genburger wordt voldoende onder
steund en maakt mitsdien een onder
worp van beraadslaging uit.
De hoer IJssolstijn: M. doV.
Ik geloof niet dat do door don h^er
Jongenburgor voorgestelde redactie
hot middel is om de leden tot elkandor
te bron gen.
Wij hebben zoo even uit den mond
van den Wethouder van publieke
werken vernomen dat aan het ont
smetten van schoollokalen zeer veel
Werk verbonden is. Mot het oog daarop
stel ik dezo redactie voor:
voor het dntsmetton van wonin
gen, vertrokken en andere
ruimten dan woningen, per
M3 inhoudf 0.05
voor het ontsmetten van vaar
tuigen on schülon, per M3 in
houd f 0.15
Het amendoinont van den heer
IJssolstijn wordt 'niet ondersteund en
komt mitsdien niet in behandeling.
De v o o r z i tt o rIk kan namens
B. on W. raededeelen dat wij het amen
dement van den heer Jongenburger
overnemen.
De beraadslaging wordt gesloten.
Hot 1ste amendement van den heer
Broekhuizen (betreffende hot tarief
van ontsmetten) komt in stemming en
wordt met 14 tegen 4 stemmen ver
worpen.
Togen: de heeren Bokhoven, v. d.
Velde, Herman, Dessing, Vergeer, de
Jong, van Eijk, van Iterson, Prince,
Knuttel, vah der Torren, Nederhorst,
van Galon, enft van der Ree.
Voor: do heeren Jongenburger,
Kolijn, Broekhuizen en IJssolstijn.
Hot tweede amendement van den
heer Broekhuizen (betreffende het ta
rief voor lialoii en brengen van goe
deren) komt in stemming en wordt
met 11 togen 6 stommen aangenomen.
Voor: de hoeren van de Velde,
Jongenburger, Dessing, de Jong, van
Eijk, Knuttel, van der Torren, Broek
huizen, van der Ree en IJsselstijn.
Togen: de heeron Bokhoven, Her
man, van Iterson, Prince, Nederhorst
en van Galen.
Hot gewijzigd art. 1 wordt zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Art. 2 wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
De voorzitter: Door den hoer
Broekhuizen was nog voorgesteld een
amendement op art. 3. Ik vermoed
dat hij dit na do gevallen beslissing
omtrent zijn amendement tot het aan
stellen van een inspectrice, intrekt.
De hoer Broekhuizen: Ja,
M. do V
De artikelen 3 en 4 worden achter-
oenvolgons zonder beraadslaging en
zonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
I)e verordening in haar geheel wordt
zonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
Aan de orde
De ontwerpverordening op de in
vordering van rechten wegens het ge
bruik van den ontsmottingsdienst der
gemeento Gouda.
Wordt zonder beraadslaging en zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Aan de orde:
Do begrooting van kosten voor de
inrichting (uitbreiding) van den ont-
smettingsdienst der gemeento Gouda.
De Voorzitter: Ik wensch den
heer Broekhuizen te vragen of hij, nu
aan zijne voornaamste bezwaren is
tegemoet gekomen door de door B. en
W. aangebrachte wijzigingen, hand
haaft zijn amendementen betreffende
de aanschaffing van formaline-lampen
en van een brancard?
De hoor B r o e k h u i^.e n Neon,
M. do V., ik trok die amendementen in.
De begiooting wordt zonder beraad
slaging en zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
Aan de orde:
I)e begrooting voor de exploitatie
van den ontsmettingsdionst der ge
meente Gouda voor het dienstjaar 1913.
De V oorzitter:De amendemen
ten van den heer Broekhuizen, be-
oogende de aanstelling van een in
spectrice en oen schoonmaakster zijn
verworpen; ik vermoed dat hij zich
nu wel met de begrooting, zooals B.
en W. die voorstellen, zal kunnen ver
eenigen.
De heer Broek huizon: Ja, M.
de V.Ik trek derhalve mijne amen
dementen op deze begrooting in.
Do begrooting wordt zonder beraad
slaging en zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
Aan de orde:
De reclames van II. A. M. Duijn-
steo on G. M. Poeters tegen hunne
aanslagen in het Vergunningsrecht.
Wordt in besloten vergadering be-
handold.
De Voorzitter: Ik heb de eer
de vergadering te heropenen. Aan-
gozien er niots meer aan de orde is,
sluit ik do vergadering.
Honderden ingezetenen van deze
gemeente dragon bij tot de, instand
houding van de Werkinrichting tot
wering der Bedelarij; zij betalen hun
contributie daarvoor uit sympathie
voor deze zaak.
Men weet dat in de inrichting aan
den Groeneweg de mannen en vrouwen
zijn opgenomen, die vroeger de straten
bevolkten om het de bewoners met
bedelen aan de huizen lastig te maken.
Thans geschiedt dit niet meer en is
dit ook trouwens bij de wet verboden.
De indruk die men in 't algemeen
van de Werkinrichting heeft is dio
van een toevluchtsoord voor onbe-
huisden, die daar een onderdak ge
nieten en verzorgd worden.
Toch zijn er blijkbaar menschen,
dio heel andero gedachten koesteren
omtrent deze instelling. Dit blijkt uit
in de „Goudse Wekker" van 16 en
30 Maart jl. opgenomen stukken van
W. M. E Deze schrijver is bij den
Directeur der Werkinrichting op be
zoek geweest om, zooals hij zegt, „een
onderzoek in te stellen naar de ge
ruchten, die bij overlevering van vader
op kind in de arbeiderswereld zijn
overgegaan ovor de behandeling in
die inrichting" en hij heeft dat gedaan
als belangstellende S. D. A. P.er.
Wij willen onze lezers niet vermoeien
met hier dat geheele onderzoek in
extonso weer te geven. Volstaan wij
met mode te deelen dat de schrijver
het geheele gebouw van onder tot
boven en voor tot achter heeft be
zichtigd, dat de kleinste kleinigheden
door hem bij den Directeur zijn ge
ïnformeerd.
Een dergelijk bezoek werd door den
schrijver ook gebracht aan het Bestede-
lingenhuis. Uit deze beide bezoeken
nu heeft de schrijver een conclusie
getrokken, die wij hier laten volgen:
„In de ene inrichting (De Werk
inrichting) is men eon gevangene
men vergeve mij die uitdrukking,
maar een ander woord weet ik er niet
voor to vinden. Zij het dan een ge
vangene, die enkele oogenblikken per
dag, in zijn laatste levensdagen, mag
genieten van de heerlijke vrijheid,
waarop wij Hollanders zo trots zijn,
en dan nog niet eens alle dagen 1
„O zeker, menige verpleegde heeft
het misschien beter in de werkinrich
ting dan in zijn armzalig krot, waarin
hij of zy wellicht gedoemd was een
kluizenaarsleven te leiden, met boven
dien de zorgen voor ogen, of hij
morgen wel eten zou hebben.
„Maar hoe velen zijn er niet die de
gulden vrijheid verkiezen met onzeker
heid van bestaan, tegenover de on
vrijheid mét zekerheid van verzorging.
„Nu begrijpe men mij welik treed
niet in de techniek van de werkin
richting, nog sterker, ik veroordeel
zelfs niet het bestaan dier inrichting
maar de vrijheid onthouden aan men
schen omdat zij de misdaad hebben
begaan oud en arm te zijn, neen dat
doet leed.
„Stel daar tegenover de verpleegden
in hot bestedelingenhuis, en men zou
wensen dat aan iedere arbeider, of
oud arbeiderspaar minstens zoo'n lot
beschoren ware."
Uit deze conclusie blijkt dat er bij
den schrijver ten opzichte van het
bestedelingenhuis grooto waardeering
bestaat, terwijl de Werkinrichting nu
ja, niet geheel wordt veroordeeld,
maar toch min of meer wordt be
schouwd als een gevangenis.
Het komt te zelden voor dat van
sociaal-democratische zijde een publieke
zaak in het openbaar wordt geprezen,
dan dat wij hierop niet als een merk
waardigheid zouden willen wijzen.
WAt echter ten opzichte van de
Werkinrichting door den schrijver
wordt goconcludeerd, moeten wij ge
heel verwerpen.
Toen wij dezer dagen de beide
stukken nog eens weer in handen
hebben gekregen, en den inhoud nog
eens hebben nagegaan, kwam het ons
toch al zeer vreemd voor dat een
dergelijke toestand in een philantropi-
scho inrichting kan bestaan. Wij zijn
toen ook zelf eens op onderzoek uit
gegaan en nadat wij met den directeur
don heer Meijer, op het onverwachtst
de geheele inrichting hebben bezichtigd
en de mannen en vrouwen hebben
bezig gezien, kunnen wij gerust ver
klaren dat de schrijver in de Goudse
Wekker óf niet goed de oogen heeft
open gehad, óf niet goed heeft geno
teerd, óf zijn gedachten verkeerd heeft
uitgedrukt, want deze inrichting is er
inderdaad eene, die de volle sympathie
verdient van Gouda's burgerij, wijl
daarin worden goherbergd die lieden
voor wie de maatschappij goon plaats
moer biedt, en die wanneer zij daar
niet werden verzorgd, aan de diepste
armoede en ellende ten prooi zouden
zijn.
Wij hebben de Werkinrichting be
zocht op. een oogenblik, dat wij daar
allerminst werden verwacht. Wij heb
ben een rondgang gemaakt door hefc
geheele gebouw, dat wel is waar oud
is, doch in geenen deole een somberen
indruk maakt. Wij zijn gegaan langs
de gangen, in de zalen, langs de trap
pen naar boven, van nabij hebben wij
de slaapgelegenheden bezien en overal
waar wij kwamen in het geheele ge
bouw, was volop licht en lucht, die
rijkelijk toestroomden. En alles zag
er zoo helder en zindelijk uit, dat
menige kleine woning dat oude ge
bouw als voorbeeld van reinheid zou
kunnen nemen.
Wij hebben de bewoners gezien
mannen en vrouwen, sommigen op
't oog nog krachtige kerels van even
vijftig jaar, die op last van den direc
teur werken moeten en dat heel graag
doen, daar zij zich anders verschrik
kelijk vervelen, en ouderen, die er
versuft uitzagen en wat heen en weer
drentelden, hun pijp rookend om den
dag zoek te brengen, omdat er op dat
oogenblik niets voor hen was te doen.
De meeston onder hen willen graag
wat werken, omdat zij er wat mede
verdienen en zij doen het, zooals zij
dat zelf verkiezen, want of zy veel
of weinig werk leveren, daar wordt
niet op gelet. De hoofdzaak is dat
de mensehen bezig zijn. Zoo is het
ook met de vrouwen. Wie van hen
breien kunnen, die doen dat en daar
voor krijgen zij een vergoeding.
Het is zeer begrijpelijk dat in een
inrichting als deze waar het peil van
de bevolking nog al te wenschen
overlaat, regelen moeten zijn, waaraan
de bewoners moeten gehoorzamen.
Het zou niet mogelijk zijn die men
schen maar vrij hun gang te laten
gaan in hetgeen zij zelf wenschten te
doen. Dringend noodzakelijk is het
dat zij voortdurend onder toezicht
blijven, want aan zich zelf overgelaten
kunnen zij niet voort. Tal van drank
zuchtigen, die meerdere malen op
's lands kosten in het Noorden waren
gelogeerd, zyn er onder hen, en wie
van hen dat niet heeft meegemaakt,
die is, aldus verzekerde ons de directeur,
door de mazen van het net geglipt.
Gevangenen in zekeren «in, noemt
de sohryver in de G. W. deze men
schen, die viermaal 's weeks in
gelegenheid zyn bniten de inrichting
te gaan. gedurende de middaguren,
des Zondags tot 8 uur des avonds.
Bovendien wordt hen op verzoek om
bijzondere redenen altijd extra verlof
verleend.
Het is ons onbegrijpelijk hoe iemand
dat durft noemen het onthouden van
vrijheid. Dat er zooals de schrijver
zegt velen zullen zijn, die de gulden
vrijheid verkiezen met onzekerheid van
bestaan, tegenover de onvrijheid met
zekerheid van verzorging, is wel mo
gelijk. Maar wij zouden daarvoor slechts
éón verklaring kunnen vinden en wel
deze, dat zulke individuen in het al
gemeen behooren tot het uitvaagsel
der maatschappij, die hun leven liever
doorbrengen met bedelen en drinken
in misdaad wellicht hun bestaan vin
don, en voor dat soort is een philan-
fcropische inrichting te goed voor dezul
ken staat de gevangenis open. Na
tuurlijk zijn hierop uitzonderingen
Er zullen wellicht ouden van dagen
zijn, die in volslagen armoede verkee-
ren en die toch niet opgenomen wen
schen te worden, maar die monschen
zullen geen bezwaren maken dat hun
vrijheid daar zou worden beperkt.
Hunne bezwaren zouden zijn van ge
heel anderen aard.
De schrijver vindt het ook hard
dat bij de vrouwen het haar wordt
afgeknipt (bedoeld wordt: kort ge
knipt), terwijl dat in het Bestedelin
genhuis niet geschiedt. De vergelijking
met het Bestedelingenhuis gaat in
geenen deole op. Dat haarknippen
moet gebeuren teneinde de vrouwen
rein te houden. Wy behoeven daar
verder niet op in te gaan. Wat in de
eene inrichtitig dringend noodig is,
kan in de andere, door een andere
bevolking, niet noodig worden geacht.
Dat is heel wel mogelijk.
Ten slotte dit. De schrijver heeft
totaal uit fiet oog verloreh dat de
Werkinrichtmg is opgericht tot wering
der bedelarij!TDit doel vooropstellend,
moet het toch van zelf spreken dat
aan een dusdanige inrichting, geon
hooge oischen mogen worden gesteld.
Hot gebouw kon, wat indeeling be
treft, gemakkelijker en aangenamer
zijn, dat geven wij gaarne too, maar
waar zulk een oud gebouw bestaat,
daar is het niet gemakkelijk om die
verbeteringen daarin aan te brengen,
omdat dit te voel kosten veroorzaakt.
Het bestuur, zoo deelde de directeur
ons mede, heeft in den loop der jaren
veel gedaan wat hot leven der be
woners kon veraangenamen, en zeker
zou nog meer geschieden indien do
kas het maar toeliet.
Welnu, waar wij de verzekering
kuunen geven, dat inderdaad deze in
richting aller steun en sympathie ten
volle verdient, daar moge dit aanlei
ding geven dat nog meerderen bereid
zullen worden gevonden, tot het in
stand houden dezer inrichting en tot
goede verzorging dier ouden, het hunne
bij te dragen.
GOUDA, 8 Juni 1912.
In het meubelmagazijn van den heer
Bik op de Oosthaven is tentoonge
steld het tegeltableau, voorstellende
een interieur van de Groote Kerk,
alhier, hetwelk door De Ned. Herv.
Gemeente aan Ds. Deur is aange
boden bij zijn onlangs gevierd jubi
leum.
De tegel, die naar een foto is ver
vaardigd, is een mooi stuk werk van
de Plateelbakkerij „Zuid-Holland"
alhier.
Bezoek aan de Plateelbakkerij
„Zuid-Holland".
Hedenmorgen kwam een gezelschap
van ongeveer dertig Engelschen, allen
leden van „The English Ceramic So
ciety" uit Stoke-on-Trent, een bezoek
brengen aan de Plateelbakkerij Zuid-
Holland, aan de Raam.
Het gezelschap, op studiereis zijnd,
had gisterenavond Engeland verlaten
en was met de nachtboot hier te lande
gearriveerd, waarna direct de reis naar
Gonda werd voortgezet.
Ter eere van dit bezoek was aan
de „Zuid-Holland" de Engelsche vlag
ontplooid.
Na aankomst aan de fabriek werd
het gezelschap in drie groepen ge
splitst, die ieder onder deskundige
leiding de fabriek bezichtigden.
Zy namen het geheele bedrijf in
oogenschouw, van af de bewerking
die de klei ondergaat alvorens zij in
handen van den draaier komt, tot aan
het geheel afgewerkte product in de
monsterzaal.
Met belangstelling volgden zy de
draaiers, die op hunne schijven de
modellen vormden, en zoo vervolgens
al datgene wat een potje, vaas of
ander product moet ondergaan voor
dat het zijn eigenlijken vasten vorm
heeft aangenomen. De schilderzalen
trokkdn zeer hun aandacht, maar met
de meeste interesse namen zij kennis
van de wijze, waarop het glazuur op
de voorworpen wordt gebracht, welke
geheel verschilt van die, zooals dat in
Engeland gebruikelijk is.
In de monsterzaal, waar de Engel
schen hun handteekening plaatsten i
het daarvoor bestemde register, werd
aan elk hunner een aardig potje aan
boden ter herinnering aan dit bezoek.
Van hier vertrok het gezelschap
hedenmiddag naar Düsseldorf.
„De Gerard Dou."
Zooals uit de in dit nummer ge
plaatste advertentie blijkt, heeft aan
den Kattensingol ligplaats genomen
het kunstschip „De Gerard Dou"
waarin een schilderijon-tentoonstólling
wordt gehouden van werken van ten
Cate, Van Doornik, Jans, Jansen,
Vermeulen, Heyenbrock, Knip, Leije
Ansingh, Munninghof, Van Haaren,
Rif, Terwey, Weogowijs, Pol vliet,
Sadee, Koekoek, Mej. Gorter e.a.
De tentoonstelling is dagelijks ge
opend.
Vliegderaonstraties te Gouda.
De toebereidselen voor de vlieg-
demonstraties, welko van 16 tot en
met 23 Juni te Gouda op het torrein
van don hoer L. Houd ijk in de Ach
terwillens zullen wordon gehouden
door den Rotterdamschon vliegenier
Jan van Bussel, zijn in vollen gang.
Dezer dagen 'wordt aangovangon
met de afzetting van het grooto tor-
rein en weldra zal de hangar worden
opgebouwd waarin de Bleriot-machine
zal worden geborgen.
Zondag 16 Juni zal de eerste vlieg
tocht worden ondernomen. Het is dan
de 127° reis, die Jan van Bussel in
het luchtruim gaat maken. Bij zoo
goed als al zijn vliegtochten, in alle
deelen des lands had deze aviftteur
steeds groot succes. In Vlissingen en
Alkmaar word hij zeer govjord.
De belangstelling, die thans roeds
uit Gouda en omgeving merkbaar is,
doet verwachten dat velen getuigon
willen zijn van de groote prestaties
van dezen bekwamen vliegenier.
Het is aanbevolen dat een elk zich
thans van toegangsbewijzen voor
ziet, welke aan het bureau der Goud-
sche Courant, L.-Tiendoweg te Gouda
tot veel verminderde prijzen te be
komen zijn.
Wij verzoeken vriendelijk niet tot do
laatste dagen te wachten. Wij horhalen
nog eens, dat de toegangskaarten wan
neer bij ongunstig weder niet gevlogen
wordt, oen volgende maal geldig zijn.
Voor de prijzen verwijzen wij naar
den bon in dit nummer, waarop zoo
veel kaarten kunnen worden aange
vraagd als men wenseht.
Verschillende ingezetenon van Gouda
hebben zich bereid verklaard voor
deze vliegweek een Eere-Comitó te
vormen.
Voetbal op Zondag.
Naar de Rott. verneemt, heeft de
gemeenteraad ven Woerden, op voor
stel van den heer D. Engel (antirev.)
met algemeene stemmen besloten des
Zondags de gemeenteterreinen voor
het voetbalspel gesloten te houden te
houden tot des namiddags 1 uur.
In Bodegraven worden pogingen
aangewend een voetbalvereeniging op
te richten. De heeren T. Marbus en
K. J. Bik hebben zich verzekerd van
steun van verschillende ingezetenen
De pogingen zijn reeds in zooverre
geslaag, dat een 30-tal zich als lid op
gegeven heeft, terwijl op Donderdag
13 Juni a.s. in het Volkslokaal een
vergadering gehouden wordt tot de
definitieve oprichting der vereen, enz.
Tot deze vergadering zal het Bestuur
van den G. V. B. worden uitgenoo-
digd.
INGEZONDEN,
Buiten verantwoordelijkheid der Red.
Geachte Redactie I
U zoudt my zeer verplichten met fie
opname van onderstaand stukje.
Met genoegen las ik gisteren in uw
blad, dat de Commissie voor Openbare
Feesten op hare vergadering heeft Ge
sloten a.s. Koninginnedag alhier fees
telijk te vieren.
Dat de' Gouwenaars ook dit jaar wel
weer gQed zullen bijdragen om dien
dag niet ongemerkt voorbij te laten
gaan ligt in de rede ppgesloten, daar
wij Gouwenaars altijd zoo'n dag met
veel genoegen doorbrengen door naar
de verschillende feestelijkheden te gaan
zien, waar wij ond altyd goed hebben
kunnen amuseeren.
Het zou mij, en waarschijnlijk ook
vele Anderen, spijten, indien op dezen
dag hoofdzakelijk verschillende wed
strijden gehouden worden op het ge
bied van gymnastiek, zang, muziek
voetbal, daar wij pas kort geleden de
mooiste wedstrijden hebben kunnen
aanschouwen.
Vooral voetbalwedstrijden moeten
altyd op daartoe geschikte terreinen
(Sportterrein) gespeeld worden.
Deze terreinen zijn niet in de stad
gelogen, zoodat het publiek dan naar
buiten moet gaan, waardoor de gezel
ligheid in de stad er door lijdt.
Zou het niet raadzamer zijn deze
wedstrijden tot een ander jaar te be
waren, daar er dan een grooter tijds
verloop verstreken is?
U dankend voor de'verleende plaats
ruimte,
Een Oranjeklant!
Opg-ave der Personen,
die zich gedurende do week van
31 Mei tot 7 Juni in de
gemeente gevestigd of deze
verlaten hebbon.
GEVESTIGD:
M. T. Niokus, uit 's Hertogenbosoh
in Gouwe 112. A. J. Krook, uit Ha-
zerwoude in Kleiweg 12. G. F. M. I.
Drabbe, uit Waddinxv. in Markt 3.
G. T. Votel, uit Oudewater in Lange
Tiendeweg 83. S. A. Cornolisse, uit
Middelburg in Blanwstraat 12. A. A.
van Gooi, uit Oostorhout in Kleiwog
23. G. Noomen, uit Stolwijk in Gouwe
44. W. H. Cremer, uit Hamburg in
Crabethstraat 69. N. T. Ililgers, uit
Gouderak in Heoronstraat 160. J. C.
do Korte, uit Haastrecht in Heeren-
straat 150. C. iï. J. van der Geld,
uit Utrecht in Gouwe 115.
A. Duikinga, nit Londen in Markt
34. J. S. Poters, uit Tegelon in Achter
de Vischmarkt 3. W. O. Wink, uit
Rotterdam in K. Tiondowog 8. W. J.
Bron, uit 's-Gravenhago in Nieuwe-
haven 59. C. M. A. M. Catz, uit Ha-
mont (België) in Kattensjngel 56. A.
C. van Pinxteren, nit Amsterdam in
Oosthaven 38.
VERTROKKENEN:
P. C. Woerlee uit Krugerlaan 130,
naar Hilversum, Oranjelaan 12. J. Ilon-
driks uit Boolekado 21, naar Lekker-
kerk bij P. Riotveld. E. Raapis uit
Vierde kade 23, naar Rotterdam, Ho.n-
gerdijk. W. van Leest uit Hooronstr.
160, naar Rotterdam Moordschostr.
13c. E. van Dantzig uit Markt 28,
naar Gravenhage Amsterd. Veerkade
117. J. Woltors uit Bogen 20, naar
Amsterdam Rapenburg 42/44. N. En-
gelbregt uit R. van Catsweg 108, naar
's Gravenhage. J. Langoaberg uit
Raam 380, naai' Rotterdam 1° Schel-
temastr. 266. M. E. de Graaf uit L.
Tiendeweg 100, naar Utrecht Ledig
erf 4. J. J. v. d. Pauw uit Nobelstr.
83, naar R'dam Korte Wagenstr. 14.
S. Denneüjgom, uit Markt 7 naar En
schede, Wakraat 57. A. W. C. van
Dort, uit Kamemelksloot 197 naar
Bergen op Zoom. A. van den Heuvel
uit L. Dwasstr.l naar Waddinxveen,
Zuidkado. J. Dekker uit L. Noodgod-
steeg 19 naar Waddinxveen, Noord
einde.
Vliegtuigen voor het Fransche
Parijs, 8 Juni. De Fransche
ring heeft voor 1 millioen francs aan
vliegmachines besteld uit de opbrengst
van de inzameling van hot Nationaal
Vliegcomité.
Onderzeeboot gezonken.
Cherbourg, 8 Juni. De Fransche
onderzeeboot Vendenniaire is gezon
ken. Door oen aanvaring is zij in
tweeën
Vrije Liberalen.
De Bond van Vrije Liberalen zal
zyn gewone jaarvergadering pas in
het najaar houden.
Den Haag. Dr. Ph. van Harreveld,
directeur van het gemeentelijk abattoir
is benoemd tot directeur in de Land
bouwkundige afdeeling van het Proef
station voor Javasuikerindustrie te
Passoeroca. In Juli vertrekt hij daar
heen.
Postdirecteur gearresteerd.
Gisterenavond is na verhoor door
den Inspecteur der Posterijen en 'Te
legrafie, de directeur van het Post
kantoor te Zntphen, genaamd H., in
hechtenis genomen als verdacht van
verduistering.
Den Haag, 8 Juni. De Provinciale
Staten van Zuid-Holland zullen hunne
zomervergaderingen aanvangen op 2
Juli.
Gedep. Staten van Zuid-Holland
stellen o.a. voor afwijzend te beschik
ken op het verzoek' van het comity
uit het hoofdbestuur van de Ned.
Vereeuiging voor Luchtvaart om een
subsidie van de provincie te ontvan
gen voor de in Augs. of Sept. a.s. to
houden nationale rondvlucht.
Instorting.
Kenlen, 8 Juni. Gisteren is van de
stedelijke badinrichting te Ehronfeld
tegen half zes do betonbedekking in
gestort. Dertig personen meest jongens
waren in het bassin. Een 10-jarigo
jongen werd doodgeslagen, twoe ando-
i*o schooljongens werden en zes
licht verwond.
De oorzaak van het ongeval is nu
hierin te zooken dat werkvolk, zoo
kond, naar herstel van scheuren in
het plafond, door hun gewicht de
scheuren dermate vergrooten dat in
storting moest volgen.
Do Russische Doema.
De Doema heeft wetsontwerpen
aangonomon bevattende do volgende
credieten r
1.050.000 roebel voor de stichting
van een vliogschool in het gouver
nement Touris.
12 millioen roebel voor do vor-
f grooting en verbotering van de ha ven
van Petersburg.
9.80.000 roebel voor een havon te
Oxoma met bijbehooroudo spoorwegon.
1.530.000 roebel voor aankoop van
instrumenten voor kolentranspqrt in
•de havon van Marionpol.
4 millioen om do havon van Nico-
I&ioff uit te diepen tot zostig voot.
230.000 rooboi voor do katoenplan
tage-cultuur in Turkestan en de
Transkaukasus.
De aanslag op Tisza.
Woenen, 8 Juni. Keizer Frans Jo-
zof hoeft aan Tisza eon telegram van
golukwonsch gezonden.
Vandaag maakte do obstructio een
zelfde kabaal en werd toen wotler nit
de zaal gozot.
Tegen Kovats die nog loeft zal waar
schijnlijk een vervolging wordon in
gesteld wogens poging tot moord en
oproer. Kovats heeft zijn vrougde
geuit dat Tisza niet gotróffon is. Ilij
zeideïk slaap nu rustig, daar ik niot
als moórdenaar storf.
ONTVANGEN eono buitengewoon
grooto Collectie Nouveauté'» in
Costumes tailleur, Mantels,
Ilobes, Blouscn, Kokken,
van do goedkoopste tot de beste
soorten togon de moest concurroorendo
prijzen.
Specialiteit In Nouveauté's.
Bekroond op diverse Tentoonstellingen
met de hoogste ondorscheiding.
KUKGEIILIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN 6 Juni. Andrios, ouders
D. van Zanten en H. Voonondaal.
ONDERTROUWD6 Juni. F. de
Jong en M. W. van dor Want. E.
J. Sliedrecht en L. C. G. van der Valk.
J. K. Binnendijk en A. Sanders.
R. van Veen en A. M. Kolder.
OVERLEDEN6 Juni. C. J. vnn
Willigen 76 j. 7. J. Dongelmans
32 j. 8. A. M. de Jong9mnd.
REEUWIJK.
GEBOREN Wijntje, ouders C\ van
Leeuwen en J. Verlaan.
WADDINXVEEN.
GEBOREN23 Mei, Hendrikus,
ouders C. Krijgsman on J. Verboom.
24. Adriana, ouders E. van Vos
kuilen en M. F. Schouten. 25. Mar-
faretha Petronella Maria, ouders A.
van der Burg on A. Houdijk.
26. Johanna, ouder» C. van Hofwegen
en J. Oostrum.
ONDERTROUWD: L. van der
Hoeven en I Romijn.
OVERLEDEN24 Mei„ „C. Troost,
11 j. - 27. J. SekorêMgy 1 Juni
D. de Bruin 66 j. 59 j.
HAASTRE®Lm>
GEBORENAdriffiimnolis.
ouders C. Vergeer en'W^T Huider.
Marie, ouders A. de Lefy en J. Noor-
lander. 'Hendrik Jan, ouders II. van
der Klis en J. van Dort.
GEHUWD: N. T. Hilgers to Gou
derak en J. C. de Korte A. Th.
Rietveld en A. M. Bezem te Gouda.
OVERLEDENG. van dor Hoe,
68 j. echt. van W. Ch. Verweij.
L. van Eijk, 76 j. wedn. van M. Kok.
P. Graveland, 53 j. echt van E.
Uittenbogaard. G. Leeuwenhoek,
37 jaar. W. Plomp, 12 weken.
VLIST.
GEBORENNicolaas, ouders W.
den Boer G. M. Slingerland.
GEHUWD J. J. Meijer te Schoon
hoven en B. den Toom.
van het Koninklijk Metoriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand J67.6 te
Horta, laagste stand 756.8 te Sorïie-
munde.
Verwachting tot den volgendon dag:
Zwakko tot matige zuidwestelijke
tot zuidolijko wind. Meest zwaarbe
wolkt, waarschijnlijk onkole rogenbuien
met geringe kans op onweer. Zelfde
temperatuur.
DKN
Hf l'ectenliau <1 e lie A in sterdam
8 JUNI 1912.
Waatslcciifiieeii
Nod. Cert. Werkelijke
Schuld 3 pet.
Oostenr. Belastingvrije
Kroiienrento 4 pet.
Port. Obl. 3de Serie
Amort. Schuld 3 pet.
Russische Obl. 1906
5 pet.
Id. Obl. (Gr. Russiseho
Spw.mii.) 1898 4 p:i.
Id. Obl. (Nieolui Spoor
weg) 1867-69 4 pet.
Id Obligatiq 6o Emis
sie 4 pet
Japan. Obl. 1899 4 pet.
Mexico Afi. Binnenland
Öbi. 5 pet.
Brazilië. Funding Leu
ning 5 pot.
d. Obl. 1889 4 pel.
Venezuela Dipl. HebuJd
1905 3 pet.
Hunk en ('redlet-Instel
Ilngen
Nod. Bankaandeel on
Indnstr. Oiidcuioiiiiiijtcii
American Cur& Foun-
Iry Oonip. O. v. A.
J1 .Sm el ti ug «Sd Jiefi ning
Co. Gort. v. Aanil.
Anglo American Tolo-
graph Cy. Cert. v. A.
U. S. Steel Corp. Gert
Gow. Aand.
Kol. Credlet Instelt cii
Cultuur OiMterneminjreii
Handel» ver. A ins I er-
Aand.
Jav. Cultuur Mij. Aand.
Nod. Handel-Mij. C.v.A
Mijnbouw MIJen.
Kotahoon" Mijnbouw
Mij. Gow. Aand.
Redjang Lebong, M ijti-
bouw Mij. Aand.
Great Co bar Aand.
Petroleum Onderu.
Dortsche Potroloum I n-
dustrio Mij. Gow. A.
Kon. Ned. Mij.totExpI.
v. Potr. Bronn. C.v.A
Shell" The Transp.
Cy. O. v. G. A
Vorige
koers-
«O*/.
88/7,
647/,
100
89',
887,
H5 1
407,c
103 7S
H43/,
211
597,
867.,,
253/<
717,
203
2937,
1897,
501'
631
179
100
19'/i
97
107
Trad Cy.
Scheepvaart ftijen.
Ned.-Am. Stoomvaart-
Mij. Aand.
Stoomvaart-Mij. „Zee
land" Preferente A.
Int. Mercantile Marino
Cy. afgest. Prof. A.
Tabak-Ondernemingen.
Bindjey Tabak Mij. A.
Diversen
Maxwol Land G'pant
Gert. v. Aand.
Peruvian Corporation
Lim. Cert. v. Aand.
Spoorwegen.
Holl. IJzeren Snoor-
wograij. ii£ Aand.
Mij. t. Expl. v. Staats
spoor w<*gen Aand.
Zuid-Italiaan. Spwmij.
Serie A-H Obl. 3 pet.
War8chau-Woenon
Spoorwogmij. Aand.
dito dito Act. do Jouiss.
Amerika. Atchison Alg.
Hypb. Obl. 4 pet.
Erie Spoorweg-Mij.
Gew. Aand.
Union Pacific Railroad
Cv. Cert. v. gow. A
Waoash Gow. Aand.
Premieleeningen.
Amsterdam Aand3 pet
Hongarije. Thei s-Re-
gulirungs-Ges. 4 pet.
GELDKOERS.
Prolongatie S1/^4 pCt.
Amerikanen willig, Petroleum boter,
Tabakken flauwer, Culturen prijshou
dend, Nat. Staatsfondsen, prijshoudend
Buitenlandscbe onveranderd. Mijnen
lager, Tramwaarden weinig variecrond.
87»/,
88
98
6*715
185'/,
f 87»/,
f
98»/b
98
"S4"
347/, 8
171",
1707,
7'%
77*
V
t0l'7,«
150